Chúa nháºt 31 ThÆ°á»ng niên (B): Các bà i suy niệm và chú giải Lá»i Chúa
02.11.2012
Tin mừng Mc 12,28b-3: Khi ấy, có ngÆ°á»i trong nhóm luáºt sÄ© tiến đến Chúa Giêsu và há»i NgÆ°á»i rằng: "Trong các giá»›i răn Ä‘iá»u nà o trá»ng nhất?" Chúa Giêsu đáp: "Giá»›i răn trá»ng nhất chÃnh là : Hỡi Israel, hãy nghe đây: Thiên Chúa, Chúa chúng ta, là Chúa duy nhất, và ngÆ°Æ¡i hãy yêu mến Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i hết lòng, hết linh hồn, hết trà khôn và hết sức ngÆ°Æ¡i. Còn đây là giá»›i răn thứ hai: NgÆ°Æ¡i hãy yêu mến tha nhân nhÆ° chÃnh mình ngÆ°Æ¡i. Không có giá»›i răn nà o trá»ng hÆ¡n hai giá»›i răn đó".
Luáºt sÄ© thÆ°a Ngà i: "ThÆ°a Thầy,
đúng lắm! Thầy dạy phải lẽ khi nói Thiên Chúa là Chúa duy nhất và ngoà i
NgÆ°á»i chẳng có Chúa nà o khác nữa. Mến Chúa hết lòng, hết trà khôn, hết
sức mình, và yêu tha nhân nhÆ° chÃnh mình thì hÆ¡n má»i lá»… váºt toà n thiêu
và má»i lá»… váºt hy sinh".
Thấy ngÆ°á»i ấy tỠý kiến khôn
ngoan, Chúa Giêsu bảo: "Ông không còn xa NÆ°á»›c Thiên Chúa bao nhiêu". VÃ
không ai dám há»i NgÆ°á»i thêm Ä‘iá»u gì nữa.
Bà i Ä‘á»c I:
Änl 6,2-6
Ông Môsê nói cùng dân chúng
rằng: "Các ngÆ°Æ¡i hãy kÃnh sợ Chúa là Thiên Chúa các ngÆ°Æ¡i, hãy tuân giữ
má»i huấn lệnh và giá»›i răn của NgÆ°á»i mà tôi truyá»n dạy cho các ngÆ°Æ¡i, cho
con cái cháu chắt các ngÆ°Æ¡i tuân giữ má»i ngà y trong Ä‘á»i sống các ngÆ°Æ¡i,
để các ngươi được sống lâu dà i.
"Hỡi Israel, hãy nghe đây mÃ
tuân hà nh các Ä‘iá»u Chúa truyá»n dạy cho ngÆ°Æ¡i, thì ngÆ°Æ¡i được phần phúc
và sinh sản ra nhiá»u hÆ¡n, nhÆ° lá»i Chúa là Thiên Chúa tổ phụ ngÆ°Æ¡i đã hứa
ban cho ngÆ°Æ¡i phần đất chảy sữa và máºt.
"Hỡi Israel, hãy nghe đây,
Chúa là Thiên Chúa chúng ta, là Chúa độc nhất. Hãy yêu mến Chúa là Thiên
Chúa ngÆ°Æ¡i hết lòng, hết linh hồn và hết sức ngÆ°Æ¡i. Những lá»i tôi truyá»n
cho ngươi hôm nay, phải ghi tạc và o lòng".
Äáp ca: Tv
17,2-3a.3bc-4.47-51ab
Äáp: Lạy Chúa là dÅ©ng lá»±c con,
con yêu mến Chúa (c. 2).
Xướng: 1) Lạy Chúa là dũng lực
con, con yêu mến Chúa; lạy Chúa là đá tảng, chiến luỹ, cứu tinh. - Äáp.
2) Lạy Chúa là Thiên Chúa, lÃ
sÆ¡n Ä‘á»™ng chá»— con nÆ°Æ¡ng mình, là khiên thuẫn, là uy quyá»n cứu Ä‘á»™, là sức
hộ phù con. Con xướng ca khen ngợi cầu cứu Chúa, và con sẽ được cứu
thoát khá»i tay quân thù. - Äáp.
3) Vạn tuế Thiên Chúa, chúc
tụng Äá Tảng của con, ngợi khen Thiên Chúa là Äấng cứu Ä‘á»™ con. Ngà i đã
ban cho đức vua được đại thắng, đã tá» lòng từ bi vá»›i Äấng được xức dầu
của Ngà i. - Äáp.
Bà i Ä‘á»c II: Dt 7,23-28 Anh em thân mến, có nhiá»u
ngÆ°á»i là m tÆ° tế (của Giao Ước cÅ©), vì lẽ sá»± chết ngăn trở há» tồn tại lâu
bá»n. Còn Äức Kitô, vì lẽ NgÆ°á»i tồn tại Ä‘á»i Ä‘á»i, nên NgÆ°á»i có má»™t chức tÆ°
tế hằng hữu. Bởi đó, NgÆ°á»i có thể cứu Ä‘á»™ cách vÄ©nh viá»…n những ai nhá»
NgÆ°á»i mà đến vá»›i Thiên Chúa, vì NgÆ°á»i hằng sống để chuyển cầu cho chúng
ta.
Phải, vì chúng ta cần một vị
Thượng tế thánh thiện, vô tá»™i, tinh tuyá»n, tách biệt khá»i kẻ tá»™i lá»—i vÃ
đã được nâng cao trên các tầng trá»i. NgÆ°á»i không cần phải nhÆ° các tÆ° tế
hằng ngà y dâng lên của lá»… trÆ°á»›c là đá»n tá»™i lá»—i mình, sau là đá»n tá»™i lá»—i
dân chúng, vì NgÆ°á»i là m việc ấy chỉ có má»™t lần khi hiến dâng chÃnh mình.
Vì Lá» luáºt thì đặt những ngÆ°á»i yếu Ä‘uối là m tÆ° tế, còn lá»i thá» có sau Lá»
luáºt thì đặt NgÆ°á»i Con hoà n hảo là m Thượng tế đến muôn Ä‘á»i.
Alleluia:
Mt 4,4b
Alleluia, alleluia! - NgÆ°á»i ta
sống không nguyên bởi bánh, nhÆ°ng bởi má»i lá»i do miệng Thiên Chúa phán
ra. - Alleluia.
Các
bà i suy niệm Lá»i Chúa: Änl 6, 2-6; Dt 7,
23-28; Mc 12, 28b-34
1.
Mến Chúa yêu ngÆ°á»i
2.
Mến Chúa yêu ngÆ°á»i
3.
Äiá»u răn đứng đầu
4.
Luáºt tối thượng (TGM Giuse Ngô Quang Kiệt)
5.
Một cuộc tranh cãi hữu nghị (Maurice Brouard)
6.
“Tôi không biết Ä‘iá»u tôi không thểâ€
7.
Chúng ta có hướng vỠtâm điểm không?
8.
Một tình yêu duy nhất
9.
Với cả tâm trà bạn (Gm Arthur Tonne)
10.
Giá»›i răn trá»ng nhất (Noel Quesson)
11.
Giá»›i luáºt yêu thÆ°Æ¡ng
12.
Yêu ngÆ°á»i
13.
Sống nhÆ° con ngÆ°á»i
14.
Mến Chúa yêu ngÆ°á»i
15.
Hai giới răn
16.
Suy niệm của JKN
17.
Giá»›i răn trá»ng nhất
18.
Chú giải mục vụ của Jacques Hervieux
19.
Chú giải của Noel Quesson
20.
Yêu thương bằng việc là m
Qua
Ä‘oạn Tin mừng sáng hôm nay chúng ta cùng nhau tìm hiểu vá» hai khÃa cạnh của má»™t
giá»›i răn, đó là lòng mến Chúa và tình thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i.
TrÆ°á»›c hết lÃ
lòng mến Chúa
Trong
Cá»±u Æ°á»›c Chúa phán bảo ngÆ°á»i Do Thái: NgÆ°Æ¡i hãy kÃnh mến Chúa hết lòng và hết
sức ngÆ°Æ¡i. Trong Tân Æ°á»›c Chúa Giêsu cÅ©ng bảo: Giá»›i răn trá»ng nhất đó là ngÆ°Æ¡i
hãy kÃnh mến Thiên Chúa hết tâm hồn và trà khôn ngÆ°Æ¡i.
Thánh
Gioan vị tông đồ, thấu triệt được Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa Giêsu, đã viết: Thiên Chúa
là Tình Yêu, ai ở trong tình yêu thì ngÆ°á»i ấy ở trong Thiên Chúa. Và thánh
Phaolô cÅ©ng khuyên nhủ chúng ta: Anh em hãy mặc lấy đức ái, là giá»ng mối má»i sá»±
trá»n là nh.
NhÆ°
thế, chúng ta thấy lòng mến Chúa là mục Ä‘Ãch chúng ta phải theo Ä‘uổi trong cuá»™c
sống trần gian hay nói cách khác, đó chÃnh là sá»± thánh thiện váºy. Qua giòng
thá»i gian, các thánh, là những ngÆ°á»i đã xác tÃn được cái chân lý ấy và đã ra
sức thá»±c hiện trong lòng cuá»™c Ä‘á»i của mình.
Thánh
nữ Têrêsa đã viết: Tôi hiểu rằng Giáo Hội có một trái tim, trái tim ấy bùng
cháy ngá»n lá»a tình yêu… Tôi hiểu rằng chỉ tình yêu má»›i là m cho các chi thể hoạt
động. Nếu tình yêu mà lịm tắt, thì các vị tông đồ không còn đi loan báo Tin
mừng, các vị tỠđạo không còn đổ máu ra để là m chứng cho Phúc âm. Lòng mến nà y
được biểu lá»™ qua việc chúng ta sống gắn bó máºt thiết vá»›i Chúa bằng những tâm
tình cầu nguyện. Nhất là được biểu lộ qua việc chúng ta thực thi thánh ý Chúa,
má»—i khi chúng ta là m má»™t việc dù là nhá» má»n nhất. Chúng ta hãy biết thân thÆ°a
vá»›i Chúa nhÆ° thánh nữ Bernadetta: Lạy Chúa, xin cho con biết chu toà n má»i việc
vì lòng yêu mến Chúa.
NgÆ°á»i
ta kể lại thánh Arcadio, khi bị dẫn tá»›i pháp trÆ°á»ng, ngà i đã bình tÄ©nh chấp
nháºn bị khổ Ä‘au, rồi ngà i nói vá»›i những ngÆ°á»i đứng chung quanh: Chết vì Chúa lÃ
được sống, khổ vì Chúa là được hạnh phúc.
Tiếp đến lÃ
tình thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i Trong
Phúc âm Chúa phán: Giá»›i răn thứ hai cÅ©ng quan trá»ng nhÆ° giá»›i răn thứ nhất, đó
là ngÆ°Æ¡i hãy yêu thÆ°Æ¡ng anh em nhÆ° chÃnh mình ngÆ°Æ¡i. Các ngÆ°Æ¡i hãy yêu thÆ°Æ¡ng
nhau nhÆ° Thầy đã yêu thÆ°Æ¡ng các con. Thầy truyá»n cho các con má»™t Ä‘iá»u răn má»›i,
là các con hãy yêu thÆ°Æ¡ng nhau. NgÆ°á»i ta cứ dấu nà y mà nháºn biết các con là môn
đệ Thầy, là các con yêu thương nhau.
Thánh
Augustinô đã giải thÃch tÆ° tưởng của Chúa nhÆ° sau: Tình thÆ°Æ¡ng là dấu chỉ duy
nhất để phân biệt con cái Thiên Chúa với con cái ma quỉ. Mặc cho những ai cứ
là m dấu thánh giá trên trán, cứ chịu phép rá»a tá»™i, cứ và o nhà thá», nhÆ°ng chỉ có
tình thương mới phân biệt được ai là con cái Thiên Chúa.
Äức
Giám mục Bossuet cũng nhấn mạnh: Ai chối bỠtình thương là chối bỠđức tin. Ai
chối bỠđức tin là sống ngoà i Giáo Há»™i. Bởi vì nhÆ° lá»i thánh Gioan đã diá»…n tả:
Anh em là những ngÆ°á»i há» trông thấy mà há» chẳng yêu thÆ°Æ¡ng, thì là m sao há» có
thể kÃnh mến Thiên Chúa Äấng mà há» chẳng há» trông thấy bao giá».
Bên
Âu Mỹ, ngÆ°á»i ta thá» nuôi những trẻ sÆ¡ sinh bằng máy dưỡng nhi thay cho ngÆ°á»i.
Vá»›i những máy móc ấy, con trẻ được nuôi má»™t cách rất khoa há»c. Ä‚n uống đầy đủ,
vệ sinh chu đáo. Thế mà đứa trẻ cứ mỗi ngà y một ốm o gầy mòn, biếng ăn kém ngủ.
Thế nhÆ°ng, khi ngÆ°á»i ta thêm và o trong phòng má»™t cái máy phát ra những tiếng
Ä‘á»™ng nhÆ° nhịp Ä‘áºp của trái tim ngÆ°á»i mẹ, thì các em trở lại bình thÆ°á»ng, ăn
ngon ngủ kỹ, da dẻ hồng hà o. NhÆ° váºy cái yếu tố thiết yếu trong cuá»™c sống lÃ
yêu và được yêu.
KÃnh
mến Thiên Chúa và yêu thÆ°Æ¡ng anh em. Thá»±c hiện được hai Ä‘iá»u ấy là chúng ta đã
chu toà n được má»i lá» luáºt, và má»i lá»i Chúa truyá»n dạy.
Và o một buổi sáng mùa đông, nhóm tù công giáo quây
quần bên nhau, chia sẻ Lá»i Chúa vá»›i dụ ngôn vá» ngÆ°á»i Samaritanô nhân là nh. Há»
trao đổi với nhau và tìm cách áp dụng tinh thần yêu thương và o cuộc sống hằng
ngà y. Căn phòng không đủ ấm vì từng cơn gió lạnh thổi tới. Một tù nhân nghèo
túng, trên ngÆ°á»i chỉ có má»™t bá»™ quần áo má»ng manh, Ä‘ang ngồi mà cứ run láºp cáºp.
Bên cạnh đó, má»™t bạn tù khoác những hai chiếc má»m. Và thế là , trong lúc má»i
ngÆ°á»i bà n luáºn vá» cách thức tÆ°Æ¡ng trợ lẫn nhau, ngÆ°á»i bạn tù Ä‘á»™t nhiên đúng
dáºy, tiến đến và choà ng má»™t chiếc má»m lên ngÆ°á»i tù nghèo túng. Cá» chỉ của ngÆ°á»i
bạn tù đã gây được má»™t ấn tượng mạnh mẽ cho cả nhóm hÆ¡n bất cứ lá»i nà o há» nói
ra để chia sẻ.
VÃ
cÅ©ng từ mẩu chuyện nà y, chúng ta Ä‘i và o Ä‘oạn Tin Mừng sáng hôm nay. Thá»±c váºy,
chúng ta thÆ°á»ng nói: Con ngÆ°á»i đầu Ä‘á»™i trá»i, chân đạp đất, vì thế sống trên Ä‘á»i
chúng ta có hai bổn pháºn phải chu toà n, đó là mến Chúa và yêu ngÆ°á»i. Hai bổn
pháºn nà y phải luôn luôn Ä‘i đôi vá»›i nhau, nhÆ° hai mặt của má»™t đồng tiá»n. Nói
cách khác, đó chỉ là hai phÆ°Æ¡ng diện của má»™t giá»›i luáºt duy nhất, giá»›i luáºt yêu
thÆ°Æ¡ng. Chúng ta không thể cầu nguyện và gắn bó máºt thiết vá»›i Chúa, nếu nhÆ°
chúng ta không đối xá» vá»›i những ngÆ°á»i bên cạnh chúng ta bằng những hà nh Ä‘á»™ng
bác ái. Thánh Gioan Tông đồ đã xác quyết: Nếu ai nói rằng mình kÃnh mến Chúa lÃ
lại ghét bá» anh em, thì quả tháºt kẻ ấy chỉ là má»™t tên nói dối, bởi vì hắn ta không
thể kÃnh mến Chúa là Äấng hắn chẳng há» trông thấy bao giá», nếu hắn không yêu
thÆ°Æ¡ng anh em, là những ngÆ°á»i hắn luôn thấy được. ChÃnh Äức Kitô cÅ©ng đã dạy:
Ai kÃnh mến Thiên Chúa thì cÅ©ng phải yêu thÆ°Æ¡ng anh em. Hai lệnh truyá»n nà y
tÆ°Æ¡ng quan máºt thiết vá»›i nhau đến ná»—i nếu chúng ta không yêu thÆ°Æ¡ng anh em thì
chẳng bao lâu chúng ta sẽ không còn kÃnh mến Thiên Chúa nữa. Có má»™t câu danh
ngôn đã bảo: Tôi tìm kiếm Thiên Chúa, nhÆ°ng là m sao thấy được bởi vì Ngà i lÃ
Äấng thiêng liêng. Thế nhÆ°ng khi tôi tìm kiếm ngÆ°á»i anh em, thì tôi sẽ gặp được
chÃnh Thiên Chúa. Trong Phúc Âm, rất nhiá»u lần Chúa Giêsu đã đồng hoá mình vá»›i
những ngÆ°á»i anh em nghèo khổ: má»—i khi chúng ta cho ngÆ°á»i đói được ăn, ngÆ°á»i
khát được uống, ngÆ°á»i trần trụi được mặc, ngÆ°á»i Ä‘au yếu và bị cầm tù được viếng
thăm là chúng ta đã là m cho chÃnh Chúa váºy.
Thế
nhÆ°ng, việc yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân của chúng ta thÆ°á»ng lại gặp thất bại từ đầu
ngay trong chÃnh gia đình của chúng ta. Không yêu thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i thân cáºn
ruột thịt, thì chắc chắn chúng ta cũng sẽ khó mà yêu thương những kẻ xa lạ cho
được. Váºy chúng ta đã dà nh tình yêu thÆ°Æ¡ng cho những ngÆ°á»i thân cáºn trong gia
đình thế nà o? Nếu chúng ta trả lá»i là chÆ°a Ä‘áºm Ä‘Ã cho lắm, thì có lẽ tình yêu
thương chúng ta dà nh cho bà con lối xóm cũng sẽ chẳng khá hơn. Và nếu chúng ta
chẳng yêu thương bà con lối xóm cho mặn nồng thì chắc chắn chúng ta cũng không
thể kÃnh mến Thiên Chúa má»™t cách nồng nà n được.
Trái
lại, nếu chúng ta yêu quý những ngÆ°á»i thân cáºn trong gia đình, thì chúng ta má»›i
có thể yêu quý những ngÆ°á»i bà con lối xóm. Và má»™t khi đã yêu quý những ngÆ°á»i bÃ
con lối xóm, thì chắc chắn, chúng ta cÅ©ng sẽ dá»… dà ng kÃnh mến Thiên Chúa. Dấu
chỉ và bá»™ đồng phục của ngÆ°á»i môn đệ Chúa phải là lòng bác ái, và ngôn ngữ của
ngÆ°á»i Kitô hữu, thứ ngôn ngữ mà nhỠđó bất cứ ai cÅ©ng có thể hiểu được vá» Thiên
Chúa và vỠbản thân chúng ta, đó phải là ngôn ngữ của tình yêu thương.
Suy Niệm
Äối
với một số bạn trẻ, yêu chẳng có gì khó. Yêu là gặp nhau, quen nhau, nhớ nhau.
Yêu là hẹn hò, viết thÆ°, tặng quà sinh nháºt. NhÆ°ng dần dần quan niệm vá» tình
yêu trở nên sâu xa hÆ¡n. Các bạn nháºn ra yêu là trao hiến bản thân, là hy sinh
chÃnh mình để sống cho ngÆ°á»i khác.
Tình
yêu Ä‘Ãch thá»±c không dá»… nhÆ° nhiá»u ngÆ°á»i lầm tưởng. Và o ngà y táºn thế, chúng ta sẽ
bị xét xỠvỠtình yêu.
Má»™t
vị kinh sÆ° tốt là nh há»i Äức Giêsu vá» Ä‘iá»u răn đứng đầu trong số 613 khoản luáºt.
Ngà i trÃch NgÅ© ThÆ° để tóm lại trong hai Ä‘iá»u răn chÃnh: yêu Thiên Chúa hết lòng
và yêu tha nhân nhÆ° chÃnh mình. Tất cả lá» luáºt cô Ä‘á»ng trong má»™t thái Ä‘á»™ là yêu
mến.
Giữ
luáºt mà quên yêu mến có thể dẫn đến óc nệ luáºt. Giữ luáºt phải trở nên phÆ°Æ¡ng
thế để bà y tỠtình yêu.
"Yêu mến là chu toà n lá» luáºt" (Rm 13,10).
Thánh
Âu-tinh phà n nà n là mình đã yêu Chúa quá muộn. Còn chúng ta lại thấy mình yêu
Chúa quá Ãt và há»i hợt.
Khi
nghe Äức Giêsu nhắc lại lá»i kinh của ngÆ°á»i Do Thái: "NgÆ°Æ¡i phải yêu mến
Äức Chúa, Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, vá»›i trá»n cả trái tim ngÆ°Æ¡i, vá»›i trá»n cả linh
hồn ngÆ°Æ¡i, vá»›i trá»n cả trà khôn ngÆ°Æ¡i, vá»›i trá»n cả sức lá»±c ngÆ°Æ¡i...", ta
má»›i thấy đòi há»i quyết liệt của Thiên Chúa. Ngà i muốn ta yêu Ngà i bằng tất cả
con ngÆ°á»i mình. Cụm từ "vá»›i trá»n cả" được lặp lại nhiá»u lần nhÆ° nhắc
ta chẳng nên giữ Ä‘iá»u gì lại.
Sống
Ä‘iá»u răn thứ nhất là đặt Chúa lên trên hết, là dà nh Æ°u tiên má»™t cho Chúa giữa
những ưu tiên. Coi Chúa là tất cả, mãn nguyện vì có Chúa. Dà nh cho Chúa tất cả,
để Chúa chiếm trá»n mình.
Äiá»u
răn thứ hai bắt nguồn từ Ä‘iá»u răn thứ nhất: yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mình.
NgÆ°á»i thân cáºn là má»i ngÆ°á»i chẳng trừ ai. Chỉ trong Chúa tôi má»›i có thể yêu
thÆ°Æ¡ng đến vô cùng. Trong Chúa, tôi nháºn ra tha nhân là anh em, con má»™t Cha, lÃ
hình ảnh của Äức Kitô Ä‘ang cần tôi giúp đỡ. Trong Chúa, tôi cảm nháºn phẩm giá
Ä‘Ãch thá»±c của má»™t ngÆ°á»i, dù đó là má»™t thai nhi, má»™t phạm nhân hay ngÆ°á»i mất
trÃ.
Tình
yêu thực sự với Thiên Chúa đưa tôi vỠvới anh em. Tình yêu anh em đòi tôi gặp
gỡ Thiên Chúa để múc lấy nÆ¡i Ngà i sức mạnh hầu tiếp tục hiến trao. Äó là nhịp
Ä‘áºp bình thÆ°á»ng của trái tim ngÆ°á»i Kitô hữu, cứ Ä‘ong Ä‘Æ°a giữa hai tình yêu. Hay
đúng hơn chỉ có một tình yêu: tôi yêu tha nhân trong Chúa và tôi yêu Chúa nơi
tha nhân.
Äức
Giêsu đã sống đến cùng hai Ä‘iá»u răn Ngà i dạy. Ngà i sống để yêu và chết vì yêu.
Tình yêu của Ngà i là lễ toà n thiêu và hy tế.
Má»—i
tối tôi lại xét mình vá» tình yêu để thấy mình còn yêu quá Ãt.
Gợi à Chia Sẻ
· Äâu là chá»— đứng
của Thiên Chúa trong Ä‘á»i bạn? Nếu bạn xếp hạng, bạn thấy Ngà i bị đặt dÆ°á»›i những
thụ tạo nà o?
· Bạn thấy yêu tha
nhân có dá»… không? Bạn là m gì khi phải sống vá»›i má»™t ngÆ°á»i không hợp tÃnh vá»›i
bạn?
Cầu Nguyện
Lạy
Chúa Giêsu, trước khi con tìm Chúa, Chúa đã đi tìm con. Trước khi con thấy
Chúa, Chúa đã nhìn thấy con. Trước khi con theo Chúa, Chúa đã đi theo con.
Trước khi con yêu Chúa, Chúa đã mến yêu con. Trước khi con thuộc vỠChúa, Chúa
đã thuộc vỠcon. Trước khi con phụng sự Chúa, Chúa đã phục vụ con. Trước khi
con từ bỠmình vì Chúa, Chúa đã nộp mình vì con. Trước khi con sống và chết cho
Chúa, Chúa đã sống và chết cho con. Trước khi con đặt Chúa lên trên hết, Chúa
đã coi con là hạnh phúc tuyệt vá»i của Chúa.
Lạy
Chúa Giêsu là Thầy của con, Chúa luôn đi trước con. Chúa là m trước khi Chúa
dạy. Con hiểu rằng má»i Ä‘iá»u Chúa đòi há»i nÆ¡i con Ä‘á»u chỉ vì lợi Ãch vÄ©nh cá»u
của con mà thôi. Xin cho con đón nháºn những cắt tỉa của Chúa vá»›i lòng biết Æ¡n
và rất nhiá»u tình yêu. Amen.
Không
có dân tá»™c nà o say mê luáºt nhÆ° dân tá»™c Do Thái. NgÆ°á»i Do Thái đặt ra đủ các thứ
luáºt. Há» giữ luáºt cặn kẽ chi li. Há» há»c luáºt ngay từ khi còn nhá». Há» Ä‘eo cả lá»
luáºt trên trán, trên tay. NhÆ°ng vì quá say mê luáºt nên há» bị luẩn quẩn trong
má»™t má»› bòng bong, không còn biết giữ luáºt thế nà o cho đúng, không còn biết đâu
là luáºt quan trá»ng đâu là luáºt bình thÆ°á»ng. Hôm nay, nhân má»™t thắc mắc rất hợp
lý, Chúa Giêsu đã giải thÃch cho há» những Ä‘iểm then chốt trong lá» luáºt. Äó là :
Thiên Chúa
là độc nhất vô song. Äây lÃ
má»™t chân lý nhÆ°ng nhiá»u khi bị lãng quên. Thiên Chúa là chủ tể muôn loà i. Ngà i
là Äấng duy nhất cao cả. Không ai có thể sánh bằng. Ngà i dá»±ng nên muôn loà i
muôn váºt. Ngà i là nguồn mạch sá»± sống của muôn loà i muôn váºt. Ngà i là mục Ä‘Ãch
của muôn loà i muôn váºt. VÅ© trụ chỉ tồn tại trong Ngà i. Vì thế ta phải yêu mến
Ngà i trên hết má»i sá»±.
Yêu mến
Thiên Chúa trên hết má»i sá»±. Tuy
nhiên Chúa là chúa tể má»i loà i. Quyá»n uy vô song tuyệt đối. NhÆ°ng Ngà i là Thiên
Chúa rất má»±c yêu thÆ°Æ¡ng. Ngà i ban cho ta sá»± sống. Ngà i nháºn ta là m con của
Ngà i. Ngà i cai quản vÅ© trụ không bằng quyá»n uy nhÆ°ng bằng tình thÆ°Æ¡ng. Ngà i lÃ
ngÆ°á»i cha luôn yêu thÆ°Æ¡ng con cái. Ngà i mong muốn ta đáp lại bằng tình yêu mến
Ngà i. Yêu mến Thiên Chúa không những là điá»u công bằng và hợp tình hợp lý, mÃ
còn đem lại cho ta sự sống và hạnh phúc. Xa lìa Thiên Chúa đưa ta đến diệt vong
vì mất sá»± sống và mất hạnh phúc. NhÆ°ng con ngÆ°á»i yếu hèn, lại bị ma quỉ cám dá»—,
nên thÆ°á»ng lãng quên Thiên Chúa, coi thÆ°á»ng Thiên Chúa và phản bá»™i tình yêu của
Ngà i.
Yêu tha nhân
nhÆ° chÃnh mình. Thiên
Chúa là Äấng vô hình vô ảnh ta không thấy được. Ta nói yêu mến Thiên Chúa, Ä‘iá»u
đó khó mà kiểm chứng được. Nên Thiên Chúa đã rà ng buá»™c Ä‘iá»u răn mến Chúa và o
Ä‘iá»u răn yêu ngÆ°á»i. Yêu Chúa thì phải yêu tha nhân. Yêu tha nhân là bằng chứng
yêu mến Chúa. Còn hÆ¡n thế nữa, yêu tha nhân chÃnh là yêu Chúa. Vì Chúa đã tá»±
đồng hóa vá»›i con ngÆ°á»i, vá»›i những ngÆ°á»i bé nhá» nhất trong xã há»™i. Äiá»u nà y
chÃnh Chúa Giêsu đã công khai minh định: “Ta bảo tháºt, má»—i lần các ngÆ°Æ¡i giúp
đỡ má»™t trong những ngÆ°á»i anh em bé nhá» nhất của Ta đây, là các ngÆ°Æ¡i đã là m cho
chÃnh Ta váºyâ€. Thà nh ra hai giá»›i răn chỉ là má»™t. Äó chỉ là hai khÃa cạnh của
cùng một giới răn.
Qua
lá»i dạy hôm nay Chúa muốn cho ta hiểu rằng tình yêu là quan trá»ng nhất. Tình
yêu là giá»›i răn đứng hà ng đầu trong các giá»›i răn. Má»i lá» luáºt Ä‘á»u phải hÆ°á»›ng
đến tình yêu. Ai chu toà n tình yêu là chu toà n lá» luáºt. NhÆ° câu kết của kinh
MÆ°á»i Ä‘iá»u răn: MÆ°á»i Ä‘iá»u răn ấy tóm vá» hai Ä‘iá»u nà y mà nhá»›: TrÆ°á»›c kÃnh mến má»™t
Thiên Chúa trên hết má»i sá»±. Sau lại yêu ngÆ°á»i nhÆ° mình ta váºy.
Qua
lá»i dạy hôm nay Chúa muốn cho ta hiểu rằng lá» luáºt của Chúa tháºt nhẹ nhà ng vì
lá» luáºt chÃnh là tình yêu. Nếu yêu mến Chúa và yêu mến anh em, ta sẽ thấy việc
giữ luáºt không còn gì khó khăn nữa. Tình yêu sẽ là m cho ta cảm nếm sá»± ngá»t ngà o
trong việc tuân giữ lá» luáºt. NhÆ° lá»i Chúa má»i gá»i: “Anh em hãy mang lấy ách của
tôi và hãy há»c vá»›i tôi, vì tôi có lòng hiá»n háºu và khiêm nhÆ°á»ng. Tâm hồn anh em
sẽ được nghỉ ngÆ¡i bồi dưỡng. Vì ách tôi êm ái, và gánh tôi nhẹ nhà ngâ€.
Qua
lá»i dạy hôm nay Chúa muốn giúp ta xây dá»±ng má»™t thế giá»›i má»›i chan chứa tình
ngÆ°á»i. Thế giá»›i còn chiến tranh, xã há»™i còn nhiá»u bất công vì con ngÆ°á»i chÆ°a
tuân giữ luáºt Chúa. Nếu má»i ngÆ°á»i biết yêu mến Chúa và yêu mến nhau, thế giá»›i
sẽ tươi đẹp, cuộc sống sẽ hạnh phúc.
Lạy
Chúa, xin dạy con biết yêu mến Chúa.
GỢI à CHIA SẺ
1) Yêu mến Chúa trên hết má»i sá»±. Bạn có thấy Ä‘iá»u nà y lÃ
hợp tình hợp lý không?
2) Tại sao ta phải yêu mến tha nhân?
3) Bạn hãy tưởng tượng ra má»™t thế giá»›i trong đó má»i
ngÆ°á»i giữ luáºt yêu mến Chúa và yêu mến tha nhân. Bạn thấy thế giá»›i đó thế nà o?
Bối cảnh
Sau
cuộc rước và o thà nh Giêrusalem, thánh Maccô kể lại một loạt những cuộc tranh
luáºn vá» uy quyá»n của Chúa Giêsu. Giữa những tranh luáºn nà y có má»™t cuá»™c đối
thoại xây dựng vỠgiới răn thứ nhất.
Mở đầu
VÃ i
năm trÆ°á»›c đây, trên truyá»n hình ngÆ°á»i ta đã nghe má»™t cuá»™c đối thoại hữu Ãch
giữa má»™t nhà tÆ° tưởng MácxÃt xuất sắc và má»™t đại thần há»c gia Công giáo. Các
khán giả rất thÃch thú vá» cuá»™c thảo luáºn có tÃnh soi sáng và trấn an nà y. Cuá»™c
tranh luáºn của ký lục vá»›i Thầy Giêsu đối vá»›i chúng ta cÅ©ng nhÆ° thế: Hai báºc
Thầy tôn trá»ng nhau, ngợi khen nhau. Hôm nay chúng ta dừng lại trÆ°á»›c hết ở câu
trả lá»i của Chúa Giêsu.
1. Má»™t cuá»™c
tranh luáºn luôn luôn có tÃnh thá»i sá»±
Các
nhà thần há»c thá»i đó thÃch bà n cãi để tìm ra trong số 613 Ä‘iá»u răn trÃch từ
Thánh Kinh, lối 248 giá»›i luáºt tÃch cá»±c và 365 giá»›i luáºt tiêu cá»±c, đâu là những
giá»›i luáºt quan trá»ng nhất hồi đó. Ngà y nay chúng ta cÅ©ng cảm thấy cần những quy
chiếu giúp hÆ°á»›ng chúng ta vá» Ä‘iá»u chÃnh yếu. Váºy Ä‘iá»u gì quan trá»ng nhất?
2. Mến Chúa
vì Ngà i là Chúa “duy nhấtâ€
Trả
lá»i câu há»i của ngÆ°á»i ký lục: Giá»›i răn nà o là giá»›i răn trá»ng nhất? Chúa Giêsu
nêu lên việc tuyên xÆ°ng đức tin mà ngÆ°á»i Do Thái vẫn Ä‘á»c ngà y ba lần: “Hỡi Israel hãy lắng
nghe: Thiên Chúa, Chúa của ngươi là Chúa duy nhất. Ngươi hãy yêu mến Chúa ngươi
hết lòng, hết tâm hồn ngươi…†Bản văn nà y của Thánh Kinh mở cho chúng ta thấy
vẻ đẹp đức tin của dân Do Thái. Các Kitô hữu hiểu sai vỠThiên Chúa của Cựu Ước
mà hỠkhông biết rõ. Dĩ nhiên, đây là một vị Thiên Chúa đầy uy nghi nhưng nhất
là má»™t vị Thiên Chúa yêu dân Ngà i nhÆ° má»™t ngÆ°á»i chồng yêu vợ mình váºy… “Nếu
Giavê đã gắn bó vá»›i các ngÆ°Æ¡i và đã chá»n các ngÆ°Æ¡i thì không phải vì các ngÆ°Æ¡i lÃ
dân tá»™c đông nhất… NhÆ°ng vì tình yêu đối vá»›i các ngÆ°Æ¡iâ€.
Äây
là ý chÃnh trong kinh Tin KÃnh của ngÆ°á»i Do Thái. Thiên Chúa đã chá»n há». Thiên
Chúa đã ban cho hỠmột mảnh đất, đã mạc khải cho hỠthánh danh của Ngà i, đã ban
cho há» lá»i hứa của Ngà i. Nếu Thiên Chúa đã chiá»u chuá»™ng hỠđến thế, thì đáp lại
Ngà i rất xứng đáng được há» kÃnh yêu. NhÆ° má»™t ngÆ°á»i chồng là “duy nhấtâ€, bởi vì
không có ngÆ°á»i nà o đẹp hÆ¡n, duyên dáng hÆ¡n, thông minh hÆ¡n… Thiên Chúa vẫn lÃ
“duy nhất†đối với dân Ngà i.
Äối
với chúng ta, những Kitô hữu, lý do khiến chúng ta phải yêu mến Thiên Chúa cũng
giống nhÆ° đối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái. Thánh Gioan viết: “Tình yêu của ngà i hệ tại
Ä‘iá»u nà y: không phải chúng ta yêu mến Thiên Chúa nhÆ°ng chÃnh Ngà i đã yêu thÆ°Æ¡ng
chúng ta; chúng ta phải yêu mến vì Ngà i đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta trÆ°á»›câ€. Lòng
kÃnh mến của chúng ta đối vá»›i Thiên Chúa là má»™t lòng kÃnh mến tri ân và lòng
mến nà y là một năng lực thiêng liêng được Chúa Thánh Thần đặt nơi chúng ta.
Thiên
Chúa là Chúa duy nhất, không những vì chỉ có mình Ngà i mà thôi, nhưng bởi vì
Ngà i là Äấng duy nhất thÆ°Æ¡ng yêu chúng ta bằng má»™t lòng trìu mến vô biên.
3. ThÆ°Æ¡ng
yêu đồng loại nhÆ° chÃnh mình
Phần
thứ nhì trong câu trả lá»i của Chúa Giêsu đã khá quen thuá»™c vá»›i chúng ta: “NgÆ°Æ¡i
phải yêu thÆ°Æ¡ng đồng loại nhÆ° chÃnh mìnhâ€. Ta biết rằng Chúa Giêsu còn Ä‘i xa
hÆ¡n giá»›i luáºt của Cá»±u Ước nữa: “Các con hãy yêu thÆ°Æ¡ng nhau nhÆ° Thầy đã yêu
thÆ°Æ¡ng các conâ€.
Câu há»i.
- Äối vá»›i tôi
Thiên Chúa có phải là Äấng duy nhất, có thể huy Ä‘á»™ng tất cả những khả năng yêu
thương, thông cảm, sống và hà nh động của tôi không?
- Trung tâm Ä‘á»i
tôi là gì: Tôi, hay Thiên Chúa và tha nhân?
Lá»i Chúa và Thánh Thể
Nếu
tình yêu là động lá»±c của Ä‘á»i chúng ta, thì chúng ta sẽ cảm thấy thoải mái khi
tham dá»± hy lá»… của Chúa Giêsu, Äấng đã vì yêu mà hiến dâng cuá»™c sống cho Thiên
Chúa và loà i ngÆ°á»i. Lúc đó Thánh lá»… sẽ trở thà nh đỉnh cao của cuá»™c Ä‘á»i chúng
ta.
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’
– Charles E. Miller).
Khi tổng thống Harding chết và o mùa hè 1923, phó tổng
thống Calvin Coolidge, đang giúp cho cha ông ở nông trại tại Verment, cha của
ông là má»™t công chứng ở tòa án. Lúc vẫn còn ở nông trại ông đã chứng nháºn lá»i
tuyên thệ nháºm chức tổng thống cho con ông. Má»™t ngÆ°á»i nà o đó sau đó đã há»i ông:
“Ông có biết là ông đã chứng nháºn lá»i thá» tổng thống cho con ông không?â€. Ông
trả lá»i: “Tôi không biết Ä‘iá»u tôi không thểâ€.
Má»™t
câu trả lá»i ngắn gá»n đầy ấn tượng của Coolidges, đã diá»…n tả cảm tÃnh của nhiá»u
ngÆ°á»i mà chúng ta chia sẻ. Chúng ta muốn sá»± tá»± do. Chúng ta muốn tin rằng bất
cứ những gì không bị cấm thì được phép. Có lẽ vá»›i sá»± ngạc nhiên của chúng ta lÃ
Chúa Giêsu cÅ©ng cảm thấy nhÆ° thế, NgÆ°á»i yêu thÃch sá»± tá»± do.
Câu
há»i và luáºt sÄ© đã đặt cho Chúa Giêsu thì không phải là vô bổ: “Äiá»u gì là quan
trá»ng nhất trong các Lá» Luáºtâ€. DÄ© nhiên ông ta đã suy nghÄ© vá» những Ä‘iá»u luáºt
được tìm thấy trong Cá»±u Ước. Theo những thầy Rabbi giải thÃch luáºt đã quyết
định rằng nó có 613 khoản luáºt, 248 khoản tÃch cá»±c và 165 khoản tiêu cá»±c. Vị
luáºt sÄ© đã chân thà nh khi ông há»i: “Äiá»u nà o là điá»u quan trá»ng nhấtâ€. Bởi Ä‘iá»u
mà ông ta muốn nói, Ä‘iá»u luáºt nà o là điá»u luáºt lá»›n nhất? Chúa Giêsu đã trả lá»i
không do dá»±, Ngà i láºp tức trÃch dẫn sách Äệ nhị luáºt, bà i Ä‘á»c I mà chúng ta Ä‘á»c
trong ngà y chúa nháºt hôm nay: “NgÆ°Æ¡i hãy yêu mến Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i
hết lòng, hết linh hồn và hết trà khôn ngÆ°Æ¡iâ€.
Chúa
Giêsu đã không há» bối rối trÆ°á»›c 613 khoản luáºt của các thầy Rabbi. Chỉ trong
má»™t khoảnh khắc, Ngà i đã dạy rằng tất cả Lá» Luáºt tóm tắt trong má»™t Ä‘iá»u luáºt
lớn nhất, đó là tình yêu của Thiên Chúa nhưng Chúa Giêsu đã không dừng lại ở
đây, mặc dù câu há»i là : “Äiá»u luáºt nà o trá»ng nhất?â€. Thay vì chỉ có má»™t câu trả
lá»i, Chúa Giêsu đã nhấn mạnh thêm câu thứ hai: “NgÆ°Æ¡i sẽ yêu mến tha nhân nhÆ°
chÃnh mìnhâ€, luáºt nà y không phải NgÆ°á»i trÃch từ sách Äệ nhị luáºt nhÆ°ng là từ
sách Lêvi.
Chúng
ta có thể cÅ©ng há»i Chúa Giêsu: “Có má»™t Ä‘iá»u luáºt lá»›n nhất hay là hai?†Chúa
Giêsu trả lá»i: “Chỉ có má»™t Ä‘iá»u luáºt duy nhất, bởi vì các con không thể yêu
Thiên Chúa tháºt nếu các con không yêu mến anh em và các con không thể yêu mến
anh em nếu các con không yêu mến Thiên Chúaâ€. Chúa Giêsu đã vÆ°Æ¡n ra khá»i sách
Äệ nhị luáºt để đến vá»›i sách Lêvi và nối kết hai Ä‘iá»u luáºt riêng biệt thà nh má»™t.
Má»™t
số ngÆ°á»i Công giáo đã phà n nà n vá» những cáo thị của Công Äồng Vatican II nói vá»
tình yêu tương quan. HỠmuốn chúng ta đi trở lại với cung cách cũ, nhấn mạnh
đến những Ä‘iá»u luáºt và những quy tắc. Há» có má»™t quan Ä‘iểm. Chúng ta không há»
coi nhẹ những Lá» Luáºt trong Thánh Kinh và những quy tắc khác của Giáo Há»™i.
NhÆ°ng chúng ta phải nhá»› rằng Chúa Giêsu không há» giảm nhẹ hay coi thÆ°á»ng những
Lá» Luáºt của Cá»±u Ước. Ngà i không há» nói chúng vô Ãch. NhÆ°ng NgÆ°á»i đã tiếp tục
duy trì và tóm kết tất cả trong má»™t Lá» Luáºt của tình yêu. Thông thÆ°á»ng dá»… dà ng
hÆ¡n khi theo má»™t Lá» Luáºt, đó là yêu mến Thiên Chúa cách hoà n toà n và yêu mến
tha nhân nhÆ° chÃnh mình. Tình yêu giải thoát chúng ta khá»i tÃnh tá»± mãn, Ä‘iá»u đó
là ná»n tảng của má»i tá»™i lá»—i. Sá»± tá»± do thất không cho chúng ta là m những gì
chúng ta muốn. Äó là sá»± tá»± do là m những gì mà chúng ta phải là m để yêu mến Chúa
và yêu mến tha nhân.
Theo
truyá»n thuyết khi thánh Gioan đã già , ngà i luôn luôn nhắc Ä‘i nhắc lại trong bà i
giảng của mình: “Hãy yêu mến Thiên Chúa, hãy yêu mến anh em của mìnhâ€. Khi má»™t
số môn đồ của ngà i cảm thấy bá»±c bá»™i bởi ngà i cứ nhắc Ä‘i nhắc lại Ä‘iá»u duy nhất,
đã há»i ngà i tại sao nhấn mạnh cùng má»™t sứ Ä‘iệp tình yêu nhÆ° thế. Ngà i trả lá»i:
“Bởi vì nếu chúng ta tuân giữ nó thì Ä‘iá»u đó đã đủ rồiâ€.
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa
Nháºt’ – Achille Degeest)
Vẻ
Ä‘á»™c đáo của Kinh Thánh là do ở Ä‘iá»u nà y: Kinh thánh mạc khải thánh ý Thiên Chúa
muốn là m cho con ngÆ°á»i trở nên nhÆ° thể má»™t ngÆ°á»i bạn ‘đôi lứa’ trong má»™t liên
hệ giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i, má»™t liên hệ yêu thÆ°Æ¡ng mà nhân loại thụ tạo
chúng ta sá»± sống, NgÆ°á»i khai triển trong con ngÆ°á»i 1 khả năng nháºn biết, nghênh
tiếp và đáp ứng Thiên Chúa, khả năng nà y thần hóa con ngÆ°á»i. Cá»±u Ước từng công
bố nhu cầu cấp thiết phải kÃnh mến Thiên Chúa, má»™t nhu cầu Ä‘Æ°a đến hệ quả: phải
yêu mến tha nhân. Do đó Cựu Ước chuẩn bị cho một mạc khải viên mãn mà Tân Ước
Ä‘em đến cho nhân loại. Má»™t luáºt sÄ© chất vấn Chúa Giêsu. Hai bên đối đáp, Ä‘i tá»›i
chá»— ông phải Ä‘á»c lên giá»›i luáºt thứ nhất, và Chúa nói: Ông không xa nÆ°á»›c Thiên
Chúa đâu. Câu nói ngắn đó là chìa khóa để hiểu đoạn Phúc Âm hôm nay.
Tháºt
váºy, Chúa loan báo rằng NÆ°á»›c Thiên Chúa được bao thế ká»· lịch sá» Israel chuẩn bị
cho ngÆ°á»i ta nghênh đón nay đã tá»›i. NÆ°á»›c Thiên Chúa tá»›i nhÆ° thế nà o? Tá»›i trong
con ngÆ°á»i Chúa Giêsu. Nói rằng luáºt sÄ© không xa NÆ°á»›c Thiên Chúa, tức là nói
rằng ông không xa bao nhiêu giây phút ông sẽ tân đồng, sự giảng dạy của Chúa
Giêsu. Äức Kitô là m cho sá»± mạc khải vá» tình yêu của Thiên Chúa được đầy đủ, vÃ
NgÆ°á»i đến vá»›i thế gian trong tÆ° thế đó. Con ngÆ°á»i có má»™t nhu cầu cấp thiết cho
nhân loại và nhân loại được chuẩn bị nghênh đón Äức Kitô. Nếu ta thắc mắc: ‘Là m
thế nà o để Ä‘em giá»›i luáºt kÃnh mến Thiên Chúa và o cuá»™c Ä‘á»i chúng ta? TrÆ°á»ng hợp
đó ta phải chia câu há»i trên thà nh hai câu há»i khác: ‘Nghênh đón Äức Kitô thế
nà o, và trả lá»i NgÆ°á»i thế nà o?’
1) Nghênh
đón Äức Kitô thế nà o? Nghênh đón
NgÆ°á»i bằng niá»m tin và o NgÆ°á»i, tin và o sứ Ä‘iệp của NgÆ°á»i. Niá»m tin ấy không dá»…
gì có được, mà phải nhá» Æ¡n Chúa Thánh Thần trợ giúp. Tại sao khó có được niá»m
tin ấy? Bởi vì nếu ta nhân định vá» chá»— đứng nhá» má»n của mình trong vÅ© trụ; nếu
ta ngó và o bản ngã mình mà chỉ thấy một thứ gì mong manh, chóng qua đi, nếu ta
trông thấy đại dÆ°Æ¡ng mênh mông khổ ải và chết chóc, tất nhiên ta khó chấp nháºn
rằng Thiên Chúa quan phòng và yêu thương từng cá nhân trong một đám chúng sinh.
Váºy mà Äức Giêsu là Thiên Chúa, NgÆ°á»i thÆ°Æ¡ng yêu chúng ta bằng má»™t tình yêu
hiện diện trong má»—i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i thân máºt âu yếm gá»i tên từng ngÆ°á»i. Chỉ có
hà nh vi tin mới giúp ta nghênh tiếp Chúa Giêsu thân thiết ngự đến trong chúng
ta.
2) Trả lá»i
Chúa thế nà o? Bằng cách chấp
nháºn để Chúa chiếm lấy chá»— của NgÆ°á»i trong ý thức tôn giáo của ta: má»™t cuá»™c
Ä‘iá»u tra của tổ chức SOFRES năm 1972 phát hiện rằng trong số 84 ngÆ°á»i Pháp tá»±
nháºn là công giáo, chỉ có 41 ngÆ°á»i tin rằng ngà y nay Chúa Giêsu Ä‘ang sống Ä‘á»™ng.
NgÆ°á»i ta tá»± há»i có gì trong má»™t ý thứ Kitô hữu vắng bóng Äức Ki-tô sống Ä‘á»™ng.
Tình yêu theo Phúc Âm và thiếu nguồn mạch sống Ä‘á»™ng sẽ biến thà nh gì? Äiá»u cần
thiết phải có, nếu thiếu sẽ mắc há»a chết vá» phần hồn, là trong linh hồn, trong
trà tuệ, trong trái tim chúng ta, chúng ta phải để Chúa Giêsu Kitô ngự ở tâm
Ä‘iểm. Bằng cách nà o? Chúng ta chá»› nên lấy là m thá»a mãn vì ta ấp ủ lý tưởng Phúc
Âm, vì ta thuá»™c vá» Giáo Há»™i. Há»… là Kitô hữu, thì phải ý thức rằng má»™t Äấng má»i
má»c chúng ta hãy liên hệ máºt thiết vá»›i NgÆ°á»i. Liên hệ đó là Thiên Chúa, Äấng vô
biên, tá»± hiến cho con ngÆ°á»i qua Äức Kitô – và qua Äức Kitô, con ngÆ°á»i tá»± hiến
cho Thiên Chúa.
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia
Sẻ’)
Không
dá»… gì tìm được trong Tin Mừng má»™t luáºt sÄ© đã tìm đến Chúa Giêsu vá»›i thà nh tâm
thiện chà nhÆ° trong Tin Mừng hôm nay. Chúng ta bắt gặp má»™t luáºt sÄ© được Chúa
Giêsu ca ngợi rằng: “Ông không còn xa NÆ°á»›c Thiên Chúa đâu!†Luáºt sÄ© nà y đã tìm
đến vá»›i Chúa Giêsu để há»i Ngà i giá»›i răn nà o là giá»›i răn trá»ng nhất. Chúa Giêsu
đã cho ông thấy hai giá»›i răn trá»ng nhất là mến Chúa và yêu ngÆ°á»i. Mến Chúa vÃ
yêu ngÆ°á»i thá»±c ra cÅ©ng là điá»u đã được dạy trong Cá»±u Ước. NhÆ°ng Ä‘iá»u Ä‘á»™c đáo ở
đây là Chúa Giêsu liên kết hai giới răn nà y lại với nhau và cho đây là giới răn
trá»ng nhất.
Luáºt
sÄ© đã tá» ra đồng ý vá»›i Chúa Giêsu. ChÃnh ông cÅ©ng đã láºp lại: “Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trà khôn,
hết sức lá»±c và yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mình thì hÆ¡n là dâng má»i lá»… váºt
toà n thiêu và hy lá»…â€.
Mến
Chúa và yêu ngÆ°á»i là ná»™i dung căn bản của toà n bá»™ lá»i giảng dạy và việc là m,
toà n bộ cuộc sống và cái chết của Chúa Giêsu. Ngà i đã mạc khải tình thương của
Thiên Chúa được thể hiện qua việc sai Con Má»™t của Ngà i nháºp thể là m ngÆ°á»i, sống
giữa má»i ngÆ°á»i để là m ná»n tảng cho lòng mến Chúa và yêu ngÆ°á»i của những ngÆ°á»i
tin Chúa. Qua những dụ ngôn, nhÆ° dụ ngôn “ngÆ°á»i Samari nhân háºuâ€, dụ ngôn “cảnh
phán xét cuối cùng†v.v… Chúa Giêsu đã Ä‘i tá»›i chá»— nháºp cả hai giá»›i mến Chúa vÃ
yêu ngÆ°á»i thà nh má»™t giá»›i răn duy nhất: mến Chúa thì yêu ngÆ°á»i, yêu ngÆ°á»i thì
mến Chúa. Má»™t tình yêu ngÆ°á»i được diá»…n tả má»™t cách cụ thể, qua việc cho kẻ đói
ăn, cho ngÆ°á»i khát uống, cho ngÆ°á»i không có áo mặc, băng bó vết thÆ°Æ¡ng tÃch cho
ngÆ°á»i không quen biết… Tình yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i đồng loại được diá»…n tả qua những
cá» chỉ, việc là m dù là nhá»n má»n, theo giáo huấn của Chúa Giêsu Ä‘á»u hÆ¡n cả những
nghi lá»…, những lá»… váºt ngÆ°á»i ta muốn dâng cho Thiên Chúa để tá» lòng yêu mến vÃ
tôn kÃnh Ngà i. Bởi vì Thiên Chuá đã chá»n, đã muốn được tôn vinh, được yêu mến
nÆ¡i con ngÆ°á»i, và những con ngÆ°á»i bé má»n, nghèo hèn, hẩm hiu… được tôn vinh vÃ
được yêu mến. Những cá» chỉ của lòng thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i, vẫn theo giáo huấn của Chúa
Giêsu, đã thay thế má»i nghi lá»…, lá»… váºt ngÆ°á»i ta cá» hà nh và dâng cúng để tá» lòng
yêu mến Chúa.
Yêu
Chúa không hệ tại tuân giữ má»™t cách hình thức má»™t số lá» luáºt, tham dá»± má»™t số
nghi lá»…. Việc tuân giữ nà y không là m nên tình yêu Ä‘Ãch thá»±c, nếu không phát
xuất từ tâm tình thâm sâu bên trong.
Yêu
ngÆ°á»i cÅ©ng không phải là “cho của dÆ° thừaâ€, cÅ©ng không chỉ là “cho cái mình
cóâ€, mà là trao thân hiến mạng cho kẻ khác, là chấp nháºn bị tÆ°á»›c Ä‘oạt, là xác
tÃn rằng nÆ¡i con ngÆ°á»i có cái gì đó của Thiên Chúa, được Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng,
được Ngà i cứu chuộc bằng giá máu của Chúa Giêsu, xứng đáng được phục vụ và yêu
thương đến cùng.
Vì
váºy, tình yêu Chúa phải là căn nguyên, là động lá»±c, là điá»u kiện để yêu ngÆ°á»i,
yêu tha nhân. Tình yêu phát xuất từ Thiên Chúa như cội nguồn và phải quay trở
vá» Thiên Chúa nhÆ° là cùng Ä‘Ãch của nó. HÆ¡n nữa, chỉ có tình yêu Chúa má»›i nuôi
dưỡng tình yêu tha nhân bá»n chặt lâu dà i. Ngay trong tình yêu vợ chồng, nếu
không được nuôi dưỡng bằng tình yêu mến Chúa, một tình yêu quên mình, tha thứ,
hy sinh, phục vụ ngÆ°á»i mình yêu, thì tình yêu vợ chồng cÅ©ng sá»›m phai nhạt và có
nguy cơ tan rã… chỉ khi nà o chúng ta gặp gỡ được Thiên Chúa bằng cách sống gắn
bó vá»›i Ngà i, chúng ta má»›i có thể tôn thá» Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c và thá»±c sá»± yêu
thương tha nhân.
Giá»›i
răn mới mà Chúa Giêsu để lại cho các môn đệ giúp chúng ta đi và o trong ý định
của Thiên Chúa và góp phần đổi mới cộng đồng nhân loại. Giới răn mới cải thiện
mối tÆ°Æ¡ng quan giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i, từ các mối tÆ°Æ¡ng quan hạn hẹp giữa hai cá
nhân cho đến các mối tương quan rộng lớn giữa nước nà y với nước khác, giữa dân
nà y vá»›i dân kia. Bác ái phá đổ má»i hà ng rà o chủng tá»™c hay mà u da, vượt trên má»i
phân biệt quốc gia hay tôn giáo, xoá bá» má»i thà nh kiến hay những hiá»m khÃch quá
khứ. Yêu ngÆ°á»i đồng loại đâu chỉ là yêu kẻ gần gÅ©i hay thÃch hợp vá»›i ta, nhÆ°ng
còn là “bÆ°á»›c tá»›iâ€, là là m cho mình trở nên gần gÅ©i vá»›i tha nhân, dù ngÆ°á»i ấy có
ở xa hay ở ngoà i vòng thân bằng quyến thuá»™c của mình. Vì thế, ngÆ°á»i Kitô hữu có
thể yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i mình không chá»n. Bác ái thá»±c sá»± vượt trên cảm tình. Nó đòi
há»i phải có má»™t sá»± trao ban không hoà n lại, ngay cả khi là m Æ¡n mà phải mắc oán,
là m phúc và phải mang hoạ và o thân…
Cuối
cùng, ngÆ°á»i Kitô hữu không yêu bằng lá»i nói, bằng môi mép, nhÆ°ng bằng hà nh Ä‘á»™ng
cụ thể. Thánh Gioan Tông đồ đã nói: “Nếu
ai có của cải Ä‘á»i nà y, thấy anh em mình lâm cảnh túng thiếu mà đóng lòng dạ lại
vá»›i anh em, thì là m sao tình yêu Thiên Chúa lÆ°u lại trong ngÆ°á»i ấy được?â€
(Ga 3, 17// Gc 14-17). Má»™t tình yêu chân tháºt bắt ta Ä‘em hết tà i năng và của
cải mà phục vụ ngÆ°á»i khác. NhÆ° Chúa Giêsu đã thà mạng cho nhân loại, ngÆ°á»i Kitô
hữu cÅ©ng phải là những ngÆ°á»i dấn thân xây dá»±ng công lý và hoà bình, để hết
thảy, dù xa hay gần, Ä‘á»u đạt đến hạnh phúc NÆ°á»›c Trá»i.
Äối
với chúng ta, yêu thương anh em là một món nợ phải trả cho Chúa Kitô, như Thánh
Gioan còn nói: “Nếu Äức Kitô đã hiến mạng
sống mình vì chúng ta, thì đến lượt chúng ta, chúng ta cũng phải hiến mạng sống
vì anh em. Nếu Thiên Chúa yêu thương chúng ta như thế, thì đến lượt chúng ta,
chúng ta cũng phải yêu thương nhau†(1Ga 3,16; 4,11).
“Äây là lệnh truyá»n chúng ta đã lãnh nháºn nÆ¡i
Chúa Kitô là : “Ai yêu mến Thiên Chúa thì cÅ©ng phải yêu mến anh em mìnhâ€
(1Ga 4, 20-21).
Nhìn
ngắm Chúa Kitô trên tháºp giá và nhất là được hiệp thông vá»›i Ngà i trong Bà tÃch
Thánh Thể, chúng ta cầu xin được thêm lòng yêu mến Cha trên trá»i và yêu thÆ°Æ¡ng
anh em đồng loại như Ngà i đã yêu thương chúng ta.
Má»™t ngÆ°á»i mẹ nói vá»›i cô con gái nhá» của bà vá» tình
yêu Thiên Chúa. Cô bé bối rối: “Mẹ ơi, là m sao con có thể yêu Chúa? Con chưa
bao giá» thấy NgÆ°á»iâ€. Ãt ngà y sau, cô bé nháºn được má»™t bÆ°u kiện, trong đó có má»™t
cuốn sách hình rất đẹp, trên trang bìa cuốn sách đỠhà ng chữ: “Tặng Maria thân
yêu, Dì Rosaâ€. Bé Maria chÆ°a bao giá» gặp dì Rosa
và hỠsống xa nhau hà ng ngà n cây số. Khi Maria nhìn những bức hình đẹp trong
cuốn sách, em nói với mẹ: “Mẹ ơi, con yêu dì Rosa
quá! Dì cho con cuốn sách đẹp nà yâ€. NgÆ°á»i mẹ phản đối: “NhÆ°ng con chÆ°a bao giá»
thấy dì Rosa mà â€. Maria trả lá»i: “Con biết,
nhÆ°ng con yêu dì, vì dì gởi cho con cuốn sách đẹp nà yâ€.
Nhiá»u
ngÆ°á»i trong chúng ta có thể thắc mắc: “Là m sao chúng ta có thể yêu Chúa nếu
chÆ°a bao giá» chúng ta thấy NgÆ°á»i?â€. Tất cả chúng ta đã nháºn quà của Chúa, những
món quà nà y dẫn chúng ta yêu Äấng đã gởi tá»›i. DÄ© nhiên má»™t cách nà o đó, chúng
ta có thể thấy được Thiên Chúa trong hình dung của Chúa Giêsu Kitô, Äấng Thiên
Chúa là m ngÆ°á»i. Hôm nay nói lại cho chúng ta rằng: Chúng ta phải yêu mến Chúa
là Thiên Chúa chúng ta hết lòng, hết trà khôn, hết linh hồn và hết sức lực. Sẽ
giúp chúng ta hiểu và giữ luáºt nà y nếu hôm nay chúng ta chỉ nhìn má»™t góc cạnh
của giá»›i răn: “Yêu Chúa… vá»›i tất cả tâm trÃ.
Äể
yêu ai, trước tiên chúng ta phải biết
ngÆ°á»i ấy. Äể biết ai, chúng ta phải dùng tâm trÃ. Là m sao chúng ta có thể biết
Chúa?
LÃ m
sao tôi biết má»™t ngÆ°á»i trong các bạn? Tôi phải nói vá»›i bạn và lắng nghe khi bạn
nói. Äối vá»›i Chúa, chúng ta gá»i là cầu nguyện. Bạn hãy gá»i nhÆ° thế nếu bạn
muốn. Chúng ta không thể biết Chúa, trừ khi chúng ta nói vá»›i NgÆ°á»i. Äó là lý do
tại sao Giáo Há»™i kêu gá»i chúng ta cầu nguyện vá»›i Chúa, Ãt nhất là sá»›m mai vÃ
chiá»u tối. Äó là lý do bạn và tôi cầu nguyện vá»›i Chúa bất cứ lúc nà o trong kinh
nháºt tụng, và nhất là trong Thánh Lá»…. Chúng ta biết má»™t ngÆ°á»i do công việc há»
là m hoặc há» là thợ má»™c, là há»a sÄ© biếm há»a hay má»™t đầu bếp. Chúng ta biết Chúa
qua những việc Chúa đã là m. Cá» cây, chim chóc, gió mây, sao trá»i… nói vá»›i chúng
ta vá» Chúa. Tất cả những cái đó đòi há»i chúng ta phải sá» dụng lý trÃ.
Muốn
hiểu má»™t ngÆ°á»i, chúng ta cố gắng gặp ngÆ°á»i đó cà ng nhiá»u cà ng hay. Chúng ta gặp
Chúa trong mỗi ngà y, trong mỗi cuộc sống chung quanh, nhất là chúng ta gặp Chúa
trong Giáo Há»™i, trong Thánh Lá»…, rÆ°á»›c lá»… và các bà tÃch.
Chúng
ta cÅ©ng biết má»™t ngÆ°á»i do những Ä‘iá»u má»™t ngÆ°á»i khác biệt vá» ngÆ°á»i đó nói lại
cho chúng ta. Linh mục của bạn, ngà i đã dùng nhiá»u thì giá» há»c há»i vá» Chúa, nói
vá» Chúa. Các ngà i có thể nói nhiá»u vá» Cha trên trá»i, vá» Thiên Chúa Là m ngÆ°á»i,
vỠChúa Thánh Thần cho bạn. Cha mẹ nói cho chúng ta vỠChúa. Thực sự các ngà i
là thầy tốt nhất nói vá» Chúa. Giáo lý viên, báo chÃ, tạp chà và sách vở Công
giáo nói vá»›i chúng ta nhiá»u sá»± tháºt vá» Chúa.
Sá»
dụng lý trà để tìm hiểu má»i cái vá» Chúa. NhÆ° thế bạn yêu Chúa vá»›i tất cả lý trÃ
của bạn.
Ngà y đầu tiên Betty và o trÆ°á»ng ná»™i trú. Cô bé Ä‘á»c bản
ná»™i quy của trÆ°á»ng và chán ngán. Cô tá»± há»i không biết là m sao mình giữ nổi cả
cuốn luáºt lệ đủ thứ loại nà y. NhÆ°ng đến chiá»u, Betty gặp bà hiệu trưởng, cô
thấy bà tháºt hiá»n háºu, dá»… mến, bà có nụ cÆ°á»i đầy thiện cảm. Cô thấy mến bà , vÃ
thấy việc giữ những luáºt lệ của trÆ°á»ng cÅ©ng chả có gì khó khăn lắm. Tình yêu đã
là m cho những khó khăn mệt má»i biến tan.
Trong
Do Thái giáo có tất cả 613 Ä‘iá»u luáºt. Há»c thuá»™c những Ä‘iá»u luáºt nà y đã là khó,
nói chi việc cắt nghÄ©a cho chÃnh xác và tuân thủ vẹn toà n. Vì thế trong đầu óc
má»™t tÃn đồ Do Thái giáo luôn thấp thoáng câu há»i: Luáºt nà o quan trá»ng nhất?
NhÆ°ng khi câu há»i đạo đạt lên Chúa Giêsu. Chúa chỉ trả lá»i má»™t câu tháºt chÃnh
xác và đầy đủ: Giá»›i răn trá»ng nhất là hãy yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh
hồn, hết trà khôn, hết sức ngươi. Và giới răn thứ hai cũng giống giới răn thứ
nhất là : ngÆ°Æ¡i hãy yêu ngÆ°á»i khác nhÆ° chÃnh mình ngÆ°Æ¡i. NhÆ° váºy Chúa Giêsu đã
tóm gá»n hÆ¡n sáu trăm khoản luáºt và o má»™t câu vắn tắt: mến Chúa và yêu ngÆ°á»i. Hay
đúng hơn, Chúa đã tóm và o một chữ: Yêu.
Äối
vá»›i Thượng Äế, các triết gia, các tôn giáo thÆ°á»ng diá»…n tả nhÆ° má»™t nhân váºt đòi
buá»™c ngÆ°á»i ta tôn thá», kÃnh sợ và tuân phục. Äối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái thì vẫn cần
giữ những tâm tình ấy đối với Thiên Chúa, nhưng trước hết phải yêu mến Thiên
Chúa. Äá»™c đáo của Cá»±u Ước là hÆ°á»›ng dẫn con ngÆ°á»i trung thà nh trong má»™t Giao Ước
tình yêu. Äặc biệt Chúa Giêsu đã đặt mối quan hệ giữa con ngÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa
trong bầu khà gia đình thân thương. Tình phụ tỠđó Thiên Chúa đã biểu lộ ở mức
Ä‘á»™ cao nhất và hoà n hảo nhất: Chúa đã yêu ta đến ná»—i đã ban Con của NgÆ°á»i đến
là m lá»… váºt Ä‘á»n tá»™i chúng ta. Phần chúng ta, cÅ©ng phải biểu lá»™ tình yêu đối vá»›i
Thiên Chúa bằng hết khả năng của mình, tinh thần cũng như thể xác và cả linh
hồn nữa.
Còn
đối vá»›i anh chị em đồng loại, chúng ta phải yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i. Äiá»u quan
trá»ng là tình yêu đó không xây dá»±ng trên liên hệ máu thịt, không do cảm tÃnh,
nhÆ°ng do liên hệ tình yêu vá»›i Thiên Chúa. Chúng ta coi Thiên Chúa là cha, vÃ
má»i ngÆ°á»i là anh chị em ruá»™t thịt.
Chúa
Giêsu đã đẩy tình yêu anh em lên một trình độ tuyệt đỉnh. Phải yêu anh em như
yêu Chúa: Ai giúp đỡ má»™t ngÆ°á»i thấp hèn nhất là giúp đỡ chÃnh Chúa. Và yêu vá»›i
mức độ như Chúa đã yêu: Các con hãy yêu nhau như Thầy đã yêu các con, và không
có tình yêu nà o lớn bằng hiến mạng sống vì bạn hữu.
Chúa
bảo mến Chúa và yêu ngÆ°á»i phải Ä‘i đôi vá»›i nhau. Thiên Chúa đòi ta yêu mến Thiên
Chúa nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha, nhÆ°ng tình yêu đó phải biểu lá»™ trong tình yêu đối vá»›i
anh em. Phải yêu anh em mới chứng tỠmình mến Chúa. Vì yêu anh em là chứng thực
mình là con Thiên Chúa, và chứng tá» mình tuân giữ lá»i Chúa dạy.
Lạy
Chúa, xin giúp chúng con luôn nháºn ra tình thÆ°Æ¡ng bao la của Chúa đối vá»›i chúng
con để chúng con có thể yêu mến Thiên Chúa trên hết má»i sá»± và sống tình huynh
đệ vá»›i má»i ngÆ°á»i. Xin giúp chúng con chu toà n má»i giá»›i răn Chúa vì yêu mến
NgÆ°á»i.
Nếu chúng ta xem truyá»n hình hay nghe truyá»n thanh,
chúng ta thấy chÆ°Æ¡ng trình nhiá»u lúc bị gián Ä‘oạn, xen và o đó là những khẩu
hiệu của nhà nước, chẳng hạn:
- Thanh niên hăng hái là m nghĩa vụ quân sự.
- Äồng bà o hãy tÃch cá»±c đóng thuế.
Hồi trÆ°á»›c năm 1975, ngÆ°á»i ta tổ chức những chÆ°Æ¡ng
trình phát thanh thÆ°Æ¡ng mại, để quảng cáo các sản phẩm bà y ban trên thị trÆ°á»ng.
Những lá»i quảng cáo ấy ăn sâu và o đầu óc thÃnh giả đến ná»—i ra chợ muốn mua má»™t
há»™p kem đánh răng là ngÆ°á»i ta bèn nhá»› ngay đến “anh bảy Chà Hynosâ€, muốn mua
mấy viên thuốc bổ cho con, ngÆ°á»i ta bèn nhá»› ngay đến Activit, “thuốc bổ gan bò
tÆ°Æ¡i Hà Lanâ€. Sá»± lặp Ä‘i lặp lại đã tác Ä‘á»™ng mạnh trên tâm trà và dẫn đến những
hà nh Ä‘á»™ng thÃch hợp.
Giáo
há»™i là má»™t ngÆ°á»i mẹ luôn để tâm giáo dục chúng ta, không phải là không biết đến
cái định luáºt tâm lý ấy. Giáo há»™i đã áp dụng định luáºt ấy để mÆ°u cầu phần rá»—i
cho chúng ta. Giáo há»™i không ngừng lặp Ä‘i lặp lại cho chúng ta biết cái bÃ
quyết tạo hạnh phúc ở Ä‘á»i nà y cÅ©ng nhÆ° ở Ä‘á»i sau. Qua lá»i giảng dạy của Chúa
Giêsu, Giáo há»™i muốn nhắc cho chúng ta hai giá»›i luáºt quan trá»ng, đó là mến Chúa
và yêu ngÆ°á»i.
Hãy
thỠxét mình xem chúng ta đã thực hiện như thế nà o? Hay chúng ta chỉ là những
kẻ giả dối vì việc chúng ta là m không phù hợp vá»›i lá»i kinh chúng ta Ä‘á»c. Ngà y
nà o chúng ta cÅ©ng Ä‘á»c kinh kÃnh mến, chúng ta thÆ°a lên cùng Chúa: “Lạy Chúa,
con kÃnh mến Chúa hết lòng… lại vì Chúa thì con thÆ°Æ¡ng yêu ngÆ°á»i ta nhÆ° mình
con váºyâ€. Chúng ta không cảm thấy ngượng ngùng khi Ä‘á»c nhÆ° thế hay sao?
Khi
kÃnh mến ai hết lòng, chúng ta tránh là m cho há» buồn lòng và cố gắng Ä‘em lại
hạnh phúc cho há». Äằng nà y, chúng ta không vâng lá»i Chúa, thì là m sao chúng ta
có thể nói được rằng chúng ta kÃnh mến Chúa hết lòng. Chúng ta mong Æ°á»›c cho kẻ
khác gặp phải tai Æ°Æ¡ng. Chúng ta giáºn há»n há», nói hà nh nói xấu há», chúng ta
không thèm chà o há»i há», thì là m sao chúng ta có thể nói được rằng chúng ta yêu
thÆ°Æ¡ng há» nhÆ° chÃnh mình chúng ta.
Chúng
ta tưởng rằng mình là kẻ ngoan đạo chỉ vì chúng ta chăm chỉ đi lễ, siêng năng
Ä‘á»c kinh và cảm thấy yên lÆ°Æ¡ng tâm. NhÆ°ng nếu tạm gác những hình thức bá» ngoà i
ấy để căn cứ và o tình bác ái: NgÆ°á»i ta cứ dấu nà y mà nháºn biết các con là môn
đệ Thầy, là các con yêu thÆ°Æ¡ng nhau, thì liệu ngÆ°á»i ta có nháºn ra chúng ta lÃ
môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Chúa Giêsu hay không? Nếu chịu khó Ä‘á»c lại những bức thÆ°
của thánh Gioan, chúng ta thấy ngà i luôn luôn lặp đi lặp lại cái chủ đỠyêu
thÆ°Æ¡ng. ChÃnh ngà i đã xác quyết:
- Nếu ai bảo rằng
mình mến Thiên Chúa, mà lại ghét anh em, thì há» chỉ là phÆ°á»ng nói dối, vì ai
không yêu thÆ°Æ¡ng kẻ khác là ngÆ°á»i mình trông thấy, thì là m sao có thể kÃnh mến
Thiên Chúa, Äấng mà mình chẳng nom thấy bao giá». Phải chăng đó là má»™t lá»i kết
án gay gắt nhất cho những kẻ không yêu thương.
Tuy
nhiên, nói thì dá»… mà là m thì lại khó, vì trong Ä‘á»i sống chúng ta có quá nhiá»u
va chạm. Nà o là cạnh tranh nghá» nghiệp, củng cố địa vị, già nh giáºt quyá»n lợi.
Nà o là những khác biệt vá» tÃnh tình, tuổi tác và văn hóa… Vì thế, để yêu thÆ°Æ¡ng
ngÆ°á»i khác, chúng ta phải cố gắng rất nhiá»u, nhất là phải cần đến Æ¡n Chúa.
Chúng ta phải nhá»› rằng: Muốn chiếm Ä‘oạt nÆ°á»›c trá»i, thì phải kÃnh mến Thiên Chúa
và yêu thÆ°Æ¡ng anh em. Tình Chúa và tình ngÆ°á»i là con Ä‘Æ°á»ng bảo đảm nhất dẫn
chúng ta và o nÆ°á»›c trá»i.
Äể kết luáºn, tôi xin kể lại mẩu chuyện nhÆ° sau:
Shirieda là má»™t thanh niên Nháºt Bản, trong phi Ä‘á»™i Thần Phong, sống sót sau má»™t
lần ném bom khi phi cÆ¡ bị trúng đạn. Tuyệt vá»ng vì nÆ°á»›c Nháºt đầu hà ng, khi quả
bom nguyên tá» rá»›t xuống Nagasaky. Äể trả thù cho dân tá»™c, anh quyết định Ä‘i ăn
trá»™m bất cứ cái gì của những ngÆ°á»i Âu Châu. TrÆ°a hôm ấy, anh lẻn và o kho của
nhà dòng Salésien, nhÆ°ng chẳng may bị phát giác. Anh định bá» chạy, nhÆ°ng liá»n
bị bắt. Anh thú nháºn vì cần Ä‘anh mà anh đã ăn trá»™m. Cha bá» trên dân anh trở lại
nhà kho,lấy cho anh một túi đanh và bảo:
- Lần sau, nếu cần gì, anh cứ đến với với tôi.
Anh ngạc nhiên trở vỠnhà và suốt đêm hôm ấy anh đã
suy nghĩ vỠhà nh động bác ái trên. Sáng hôm sau, anh trở lại nhà dòng và nói
với cha bỠtrên:
- Xin cha dạy con cÅ©ng biết sống yêu thÆ°Æ¡ng nhÆ° cha. VÃ
cuối cùng, anh đã trở thà nh một linh mục Công giáo.
Hãy
tuân giữ giá»›i luáºt yêu thÆ°Æ¡ng, để chúng ta xứng đáng là những ngÆ°á»i môn đệ của
Chúa. Và hÆ¡n thế nữa, chÃnh cuá»™c sống ngáºp trà n tình bác ái yêu thÆ°Æ¡ng của
chúng ta sẽ là má»™t bà i giảng hùng hồn, có sức lôi cuốn ngÆ°á»i khác đến cùng
Chúa.
Những
ngà y cuối cùng cuá»™c Ä‘á»i trần thế của Chúa Giêsu ở Giêrusalem, Ngà i luôn bị giá»›i
lãnh đạo Do Thái thay phiên nhau chất vấn để gà i bẫy Ngà i. HỠđã hạch há»i Chúa
lấy quyá»n gì mà xua Ä‘uổi những ngÆ°á»i buôn bán ở Ä‘á»n thá»? Có nên ná»™p thuế cho
hoà ng đế Xêda không? Bà i Tin Mừng hôm nay lại cho biết: má»™t ông kinh sÆ° há»i
Chúa Ä‘iá»u răn nà o đứng đầu? Sở dÄ© ông ta há»i Chúa câu nà y, là vì luáºt của Do
Thái lúc ấy gồm 613 Ä‘iá»u, chia ra 248 Ä‘iá»u tÃch cá»±c buá»™c phải là m, và 365 Ä‘iá»u
tiêu cá»±c cấm không được là m. NhÆ°ng giá»›i lãnh đạo không đồng ý vá»›i nhau Ä‘iá»u nà o
đứng đầu, tức là điá»u nà o quan trá»ng nhất, má»—i nhóm đặt nặng má»™t Ä‘iá»u. Vì thế,
ông kinh sÆ° nà y muốn há»i Chúa để biết quan Ä‘iểm của Chúa ra sao. Chúa đã trả
lá»i ngay bằng cách trÆ°ng ra má»™t Ä‘iá»u trong sách Äệ Nhị Luáºt: “Phải yêu mến Chúa
hết lòng, hết linh hồn, hết trà khôn và hết sứcâ€, và má»™t Ä‘iá»u nữa trong sách
Lêvi: “Phải yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mìnhâ€. Câu trả lá»i của Chúa hay quá,
đúng quá, khiến má»i ngÆ°á»i hết sức kinh ngạc, và Tin Mừng cho biết: “Từ lúc ấy
không ai dám chất vấn Chúa thêm Ä‘iá»u gì nữaâ€.
NhÆ°
váºy, Chúa Giêsu cho chúng ta biết: Ä‘iá»u quan trá»ng nhất của đạo Chúa là mến Chúa và yêu ngÆ°á»i. Äây là hai mặt
của một tình yêu, cả hai chỉ là một, bỠmột tức là bỠcả hai. Nói khác đi, nếu
chúng ta muốn dùng má»™t chữ thôi để diá»…n tả đạo Chúa, thì không chữ nà o thÃch
hợp hÆ¡n là chữ “yêuâ€: yêu Chúa và yêu ngÆ°á»i.
Yêu
Chúa thì chắc chắn tất cả chúng ta Ä‘á»u có thể quả quyết dá»… dà ng chúng ta yêu
Chúa. NhÆ°ng lấy gì là m bằng chứng? đó là lòng yêu ngÆ°á»i, nghÄ©a là căn cứ và o
tình yêu của chúng ta đối vá»›i tha nhân mà ngÆ°á»i ta biết chúng ta có lòng yêu
Chúa. ChÃnh Chúa Giêsu đã có lần nói: “NgÆ°á»i ta cứ dấu nà y mà nháºn biết các con
là môn đệ Thầy, là các con yêu thÆ°Æ¡ng nhauâ€. Váºy chỉ còn má»™t vấn Ä‘á» chúng ta
cần tìm hiểu là chúng ta phải thá»±c hiện lòng yêu ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o.
TrÆ°á»›c
hết, chúng ta phải yêu thÆ°Æ¡ng bằng lá»i nói: yêu ai, ngÆ°á»i ta ca tụng há», yêu má»i
sá»± của há», yêu cả nết xấu của há» nữa: “Yêu nhau yêu cả Ä‘Æ°á»ng Ä‘iâ€. NhÆ°ng ghét
ai, ngÆ°á»i ta dùng ba tấc lưỡi để hà nh tá»i, nói xấu há» hết lá»i: “ghét ai ghét cả
Ä‘Æ°á»ng Ä‘i lối vá»â€, “ghét cả tông chi há» hà ngâ€. Cho nên, má»™t thứ thÆ°á»›c Ä‘o chÃnh
xác để biết mình có yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác hay không là mình có nói tốt hay nói
hà nh nói xấu há». NgÆ°á»i ta nói xấu nhau vì ghét nhau, vì không Æ°a nhau, vì thù
oán nhau. Cà ng có nhiá»u liên hệ vá»›i nhau, ngÆ°á»i ta cà ng dá»… nói hà nh nhau, mÃ
cÅ©ng váºy, không gì Ä‘au khổ hÆ¡n và gÆ°Æ¡ng mù hÆ¡n khi những ngÆ°á»i thân thuá»™c nói
xấu nhau.
Thể
hiện tình yêu thÆ°Æ¡ng bằng lá»i nói, dÄ© nhiên là tốt rồi, nhÆ°ng tốt nhất vẫn là yêu
thương bằng việc là m. Việc là m đây là sự giúp đỡ bằng tay chân hà nh
Ä‘á»™ng, bằng sức khá»e, bằng thá»i giá», bằng Ä‘á»i sống phục vụ… Äây là má»™t cách thể
hiện tình yêu thương rõ rà ng và cụ thể nhất. Bởi vì yêu thương trong lòng, bằng
ước muốn tốt, bằng thông cảm… thì vô hình không kiểm chứng được; yêu thương
bằng lá»i nói có thể bị coi là lý thuyết suông, đầu môi chót lưỡi. NhÆ°ng yêu thÆ°Æ¡ng
bằng sá»± táºn tâm giúp đỡ, bằng sá»± chấp nháºn những hy sinh phiá»n toái của phục
vụ… thì mới là yêu thương thực sự và dễ gây được kết quả tốt. Chẳng hạn: khi
là m việc, biết nháºn lấy phần trách nhiệm nặng hÆ¡n, không dừa cho ngÆ°á»i khác,
sẵn sà ng cho vay mượn khi cần thiết, khi có khả năng, khi có dịp; coi công việc
của ngÆ°á»i khác cÅ©ng là của mình. Có những ngÆ°á»i chỉ cần chúng ta giúp má»™t quyết
định, má»™t an ủi, má»™t khÃch lệ, má»™t lá»i cầu xin, má»™t sá»± thông cảm, má»™t lòng tôn
trá»ng, má»™t sá»± tha thứ… Có biết bao nhiêu dịp và biết bao nhiêu cách chúng ta có
thể là m để giúp Ãch ngÆ°á»i khác.
Sau
hết, yêu ngÆ°á»i, yêu thÆ°Æ¡ng nhau là chứng tÃch cho ngÆ°á»i ta nhìn nháºn ra Thiên
Chúa. Có nhiá»u ngÆ°á»i không bao giỠđến nhà thỠđể nghe nói đến tình yêu
của Thiên Chúa, có nhiá»u ngÆ°á»i không bao giỠđược thấy chúng ta cầu nguyện sốt
sắng ở nhà thá», nhÆ°ng ngÆ°á»i ta xem thấy cách chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng nhau tháºt mÃ
há» nháºn ra Thiên Chúa của tình yêu. Nếu chúng ta sống thá»±c sá»± yêu thÆ°Æ¡ng nhau
thì không ai đánh giá sai lầm vỠđạo của chúng ta.
Vì
thế, chúng ta hãy sống Ä‘iá»u răn yêu thÆ°Æ¡ng Chúa dạy từ trong gia đình và vá»›i
những ngÆ°á»i chung quanh. Có những ngÆ°á»i sống yêu thÆ°Æ¡ng trong gia đình rất tốt
nhÆ°ng lại thiếu sót đối vá»›i những ngÆ°á»i ngoà i. Ngược lại, có những ngÆ°á»i sống
lịch sá»±, vui vẻ, yêu thÆ°Æ¡ng rất tốt đối vá»›i những ngÆ°á»i khác nhÆ°ng trong gia
đình lại rất thiếu sót. HÆ¡n nữa, tình yêu thÆ°Æ¡ng của chúng ta có phải chỉ lÃ
những tình cảm há»i hợt. Ãch ká»·, bá» ngoà i hoặc vụ lợi không? Tình yêu thÆ°Æ¡ng
tháºt là biết dùng những lá»i nói tốt để an ủi nhau, giúp ý kiến xây dá»±ng cho
nhau, nhất là sẵn sà ng giúp đỡ nhau, nâng đỡ nhau, và yêu ngÆ°á»i là trắc nghiệm
chắc chắn nhất vỠlòng yêu Chúa của chúng ta.
Hãy yêu thương nhau
Có má»™t ngôi là ng kỳ lạ, trông từ xa thì quả là tráºt
tá»± và đẹp đẽ. ChÃn mÆ°Æ¡i chÃn ngôi nhà trong là ng Ä‘á»u được thiết kế giống nhau:
má»™t thá»a vÆ°á»n xanh um được má»™t tÆ°á»ng bức kiên cố bao bá»c.
NhÆ°ng Ä‘iá»u đáng nói hÆ¡n cả là ở trÆ°á»›c cổng, nhà nà o
cÅ©ng có má»™t cái chuồng chó. ChÃn mÆ°Æ¡i chÃn con chó có nhiệm vụ bảo vệ nhà cá»a
và dân là ng. Má»™t bóng ngÆ°á»i thoáng qua trÆ°á»›c cá»a cÅ©ng đủ là m cho con chó sủa
vang. Có khi cả chÃn mÆ°Æ¡i chÃn con cùng sủa má»™t lúc.
Vì sống quá cách biệt, dân là ng cũng chẳng có gì để
nói với nhau. Âm thanh duy nhất mà hỠđược nghe suốt ngà y là tiếng chó sủa. Dần
dần âm thanh ấy trở thà nh quen thuá»™c đến ná»—i ngÆ°á»i dân trong là ng tưởng rằng đó
chÃnh là ngôn ngữ của há». Mở miệng ra để nói vá»›i nhau thì ai cÅ©ng gà o, cÅ©ng
sủa.
Tình cá» có má»™t ngÆ°á»i khách Ä‘i qua. Tếng chó sủa hà ng
loạt là m cho anh ta muốn tìm hiểu vá» ngôi là ng. Anh ta đến gần má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bÃ
để há»i chuyện, thế nhÆ°ng anh ta vô cùng ngạc nhiên bởi vì chÃnh ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã
nói với anh ta bằng cách sủa.
Anh ta lại tiếp tục Ä‘iá»u tra và cà ng ngạc nhiên hÆ¡n
nữa, khi thấy tiếng nói của bất kỳ ai trong là ng cũng chỉ là tiếng sủa mà thôi.
Và rồi anh ta đã kết luáºn:
- Chắc hẳn đây là một thứ bệnh dịch cần phải báo cho
hội đồng là ng để tìm cách chữa trị.
Gặp ông chủ tịch, anh đã đỠnghị trước hết phải phá
đổ những bức tÆ°á»ng và cổng nhà . Tiếp đến là đưa chó và o rừng để săn bắn nhỠđó
chúng sẽ trở nên hiá»n hòa hÆ¡n. Và sau cùng, tổ chức má»™t ngà y đại há»™i để má»i
ngÆ°á»i là m quen vá»›i nhau và táºp nói lại ngôn ngữ của loà i ngÆ°á»i.
Vừa nghe xong, ông chủ tịch cũng chỉ thốt lên những
tiếng gâu gâu như tiếng chó sủa. Anh ta buồn bã bỠlà ng ra đi. Sau lưng còn
vang vá»ng những tiếng sủa không phải của chÃn mÆ°Æ¡i chÃn con chó, mà còn có sá»±
phụ há»a của cả dân là ng.
Trong
cuá»™c sống chúng ta thấy quyá»n tÆ° hữu là điá»u căn bản, nó gắn liá»n vá»›i sá»± sinh
tồn. Xây má»™t ngôi nhà , dá»±ng má»™t bức tÆ°á»ng là để thể hiện quyá»n lợi ấy. Ai cÅ©ng
muốn của cải của mình được an toà n.
Thế
nhưng, sự phòng vệ nà o cũng có thể đưa tới cực đoan. Thay vì phòng vệ để sống
thì ngÆ°á»i ta chỉ còn sống để mà phòng vệ. Thay vì sống vá»›i ngÆ°á»i khác, thì há»
chỉ sống để chống lại ngÆ°á»i khác. Cuá»™c Ä‘á»i dần dần mất Ä‘i ý nghÄ©a của nó, ngÆ°á»i
ta không còn sống nhÆ° con ngÆ°á»i mà chỉ còn sống vá»›i nhau nhÆ° những con váºt,
đúng như một câu danh ngôn đã diễn tả:
- NgÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i
là chó sói của nhau.
Sống
nhÆ° con ngÆ°á»i hay sống nhÆ° con váºt đó là má»™t thách thức ngà n Ä‘á»i của nhân loại.
Muốn sống nhÆ° con váºt chúng ta chỉ cần trang bị cho mình ngôn ngữ và nanh vuốt
dá»… gầm gừ và cắn xé lẫn nhau. Còn nếu muốn sống nhÆ° con ngÆ°á»i, chúng ta cần
phải đánh đổ má»i bức tÆ°á»ng ngăn cách, cần phải bẻ gẫy má»i nanh vuốt và nói vá»›i
nhau bằng ngôn ngữ của tình yêu, của cảm thông, của tha thứ… Có nghĩa là chúng
ta cần phải thá»±c thi lá»i Chúa truyá»n dạy:
- Hãy yêu thương
anh em nhÆ° chÃnh bản thân mình.
Äạo
của Chúa là đạo tình yêu, vì chÃnh Ngà i là tình yêu. Ngà i muốn cho tất cả vÃ
má»i gá»i tất cả nhân loại và o sống trong tình yêu vá»›i Ngà i. Ngà i đã là m tất cả
cho dù phải hy sinh con yêu dấu của Ngà i để tỠlòng yêu thương chúng ta. Ngà i
chỉ muốn có má»™t Ä‘iá»u là chúng ta kÃnh mến Ngà i và bắt chÆ°á»›c Ngà i yêu thÆ°Æ¡ng anh
em.
Mến
Chúa và yêu ngÆ°á»i tuy không đồng hạng nhÆ°ng phải đồng hà nh vá»›i nhau má»™t cách
khắng khÃt. Nói mến Chúa mà không yêu ngÆ°á»i hay yêu ngÆ°á»i mà không mến Chúa Ä‘á»u
là những kiểu nói không thá»±c. Hai Ä‘iá»u răn nà y “giống nhau†ở tầm quan trá»ng
chứ không phải ở bản chất và đối tượng. Không thể đồng hóa mến Chúa và yêu anh
em là một. Nhưng cũng không thể mến Chúa mà lại ghét anh em hay ngược lại.
ChÃnh ra phải nói rằng: nếu tôi mến Chúa thì nhất thiết tôi phải yêu anh em, nếu
không tình yêu của tôi đối vá»›i Chúa đáng ngá» lắm. Má»i tình yêu phải phát xuất
từ Chúa. Chúa Giêsu không là m hại luáºt, nhÆ°ng chỉ là m sáng tá» luáºt yêu thÆ°Æ¡ng
được chứa Ä‘á»±ng trong các sách lá» luáºt và các ngôn sứ. Chúng ta có má»™t tấm gÆ°Æ¡ng
tuyệt hảo vá» lòng mến Chúa yêu ngÆ°á»i, đó là cái chết tháºp giá của Äức Kitô.
Ngà i chết vì mến Chúa Cha và yêu thương chúng ta.
KÃnh
nhá»› Chúa Giêsu chịu chết và sống lại trong hiến tế Thánh Thể chÃnh là kÃnh nhá»›
đến tình yêu của Ngà i và qua đó nhớ đến tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng
ta. Do đó, cá» hà nh Thánh Thể chÃnh là cá» hà nh tạ Æ¡n: tạ Æ¡n Äức Kitô và nhá» Ngà i
tạ Æ¡n Chúa Cha. Nhìn ngắm Äức Kitô và nhất là được hiệp thông vá»›i Ngà i, chúng
ta xin được thêm mến Cha trên trá»i và yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân nhÆ° Ngà i đã là m gÆ°Æ¡ng
cho chúng ta.
NhÆ°
váºy, lá»i Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta hãy nhìn và o Chúa Giêsu, hãy sống nhÆ°
Chúa Giêsu: mến Cha trá»n vẹn và yêu nhau tròn đầy. Chắc có ngÆ°á»i muốn há»i: là m
sao có thể yêu thÆ°Æ¡ng má»™t ngÆ°á»i là m thiệt hại đến của cải của mình, xúc phạm
đến danh dá»± của mình? Lá»i Chúa không cho phép chúng ta thắc mắc nhÆ° thế. Không
được phân biệt đối tượng yêu thÆ°Æ¡ng. Thiên Chúa má»i gá»i chúng ta sống yêu mến
má»™t cách trá»n vẹn. Vá»›i ngÆ°á»i tốt, tình yêu được diá»…n tả nhÆ° những ngÆ°á»i cùng ở
trong nhà Cha, sống trong tình yêu của Thiên Chúa Cha. Vá»›i ngÆ°á»i xấu, tình yêu
được diá»…n tả qua việc giúp ngÆ°á»i ấy trở vá» nhà Cha. NhÆ° thế, cho dù ngÆ°á»i khác
có bất cứ thái Ä‘á»™ nà o, ngÆ°á»i Kitô hữu chúng ta không có chá»n lá»±a nà o khác hÆ¡n
là yêu mến. Vấn đỠlà ở chỗ diễn tả tình yêu ấy ra ngoà i bằng thái độ nà o cho
xứng hợp. Äây phải là ưu tÆ° hà ng đầu của ngÆ°á»i Kitô hữu khi phải đụng chạm vá»›i
thực tế cuộc sống.
Có
nhiá»u ngÆ°á»i tưởng rằng yêu mến Thiên Chúa dá»… hÆ¡n yêu thÆ°Æ¡ng anh em. Bởi vì theo
há», anh em là những con ngÆ°á»i đầy giá»›i hạn, đầy khuyết Ä‘iểm, trá» trá» trÆ°á»›c mắt,
nên dá»… là m chúng ta khó chịu. Còn Thiên Chúa là Äấng hoà n toà n tốt là nh, chẳng
có gì là không đáng yêu. Thiên Chúa ở xa nên không đụng chạm, còn anh em ở gần
thì đụng chạm hoà i. Thiên Chúa dá»… để cho mình “hối lá»™â€, cứ dâng lá»…, cầu kinh
rồi Ngà i xà xóa má»i chuyện.
CÅ©ng
không phải yêu anh em dễ hơn yêu Chúa, nhưng yêu thương anh em là việc cụ thể
nhất mà Thiên Chúa chỠđợi ở nÆ¡i chúng ta. Yêu mến Thiên Chúa là tuân giữ lá»i
Ngà i. Không yêu thÆ°Æ¡ng anh em là không giữ lá»i Thiên Chúa, tức là không yêu mến
Thiên Chúa. Rút cục thì hai Ä‘iá»u khó nhÆ° nhau, vì không thể thiếu má»™t trong
hai, không thể tách rá»i để chỉ giữ má»™t trong hai.
Cái
hợp lý theo suy luáºn của loà i ngÆ°á»i là : Ngà i yêu tôi thì tôi phải yêu Ngà i.
Nhưng Thiên Chúa đâu cần ai yêu Ngà i. Muốn trả ơn Ngà i thì tôi phải yêu anh em.
Äó là cái hợp lý đối vá»›i Thiên Chúa. Thiên Chúa không đến chinh phục tôi cho
Ngà i, nhÆ°ng chinh phục tôi cho anh em tôi. Ngà i yêu thÆ°Æ¡ng tôi là để má»i tôi
nháºp và o tình yêu của Ngà i: cùng vá»›i Ngà i yêu anh em mình: “Nếu Thiên Chúa yêu
thương chúng ta như thế, thì đến lượt chúng ta, chúng ta cũng phải yêu thương
nhauâ€.
Tóm
lại, đừng nhân danh Thiên Chúa để hủy diệt con ngÆ°á»i, cÅ©ng đừng nhân danh con
ngÆ°á»i để hủy diệt Thiên Chúa. Tình yêu đối vá»›i Thiên Chúa không tiêu diệt tình
yêu đối vá»›i con ngÆ°á»i, nhÆ°ng là m cho tình yêu nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i phát triển tá»›i mức
cao nhất, trá»n hảo nhất. Tình yêu ấy được diá»…n tả trong má»—i thánh lá»… khi lãnh
nháºn lá»i Chúa, Mình Thánh Chúa và khi trao ban bình an cho nhau. Xin cho má»—i
thánh lễ chúng ta dâng, không kết thúc tại nhà thỠnhưng kéo dà i trong cuộc
sống. Tình yêu Chúa được nung đốt ở nhà thá» phải được tá»a lan đến từng gia
đình, từng cá nhân tin và o Ngà i.
Một trong các công việc thiêng liêng nhất mà một
ngÆ°á»i Hồi giáo có thể là m là thá»±c hiện việc Ä‘i đến Méc-ca, nÆ¡i sinh của
Môhamét. Äó là má»™t trong năm Ä‘iá»u căn bản nhất của đạo Hồi.
Ngà y xưa có ông vua mèo thực hiện một cuộc hà nh hương
đến Méc-ca. Khi ông vua mèo trở vá», ông vua chuá»™t thấy mình có bổn pháºn phải
đến chúc mừng vua mèo. NhÆ°ng khi những con chuá»™t khác nghe được Ä‘iá»u ấy, chúng
lo sợ cho sự an toà n của nhà vua. “Mèo là kẻ thù của chúng ta, nhà vua không
thể tin hắn đượcâ€. Chúng nói.
“Ồ, giỠđây ông ấy đã đi hà nh hương Méc-ca, ta hy
vá»ng nhìn thấy má»™t sá»± thay đổi lá»›n lao nÆ¡i ông ta. Ta nghe nói ông ta đã cầu
nguyện năm lần má»—i ngà yâ€, vua chuá»™t đáp lại.
Thế là vua chuột ra đi. Khi đến vương quốc của mèo,
vua chuá»™t nhìn thấy đối thủ của mình từ xa và những gì vua chuá»™t nhìn thấy tháºt
ấn tượng. Vẫn còn mặc bộ y phục hà nh hương, vua mèo đang đắm chìm trong kinh
nguyện. Tuy nhiên khi vua chuột vừa mới đến gần hơn, vua mèo đã nhảy đến để vồ
chụp con mồi. May mắn là vua chuột đã nhanh chân trốn thoát xuống một cái lỗ.
Sau đó nó gặp lại những con chuột khác.
“Nhà vua du hà nh thế nà oâ€? Äám bá» tôi chuá»™t nóng lòng
há»i. “Có tháºt là kể từ lúc ông ta Ä‘i hà nh hÆ°Æ¡ng Méc-ca vá», ông ta là má»™t con
mèo đã thay đổi?â€
“Tôi e rằng anh em đã nói đúngâ€, vua chuá»™t đáp. “Mặc
dầu hắn cầu nguyện nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Ä‘i hà nh hÆ°Æ¡ng, hắn vẫn cứ vồ chúng ta nhÆ° bất
cứ con mèo nà oâ€.
Tách
rá»i hai giá»›i răn cao trá»ng thì dá»… dà ng biết bao và nghÄ© rằng chúng ta có thể
yêu mến Thiên Chúa mà không yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i lân cáºn.
Hai
giới răn ấy có quan hệ qua lại với nhau một cách thiết yếu. Lòng yêu thương
chân thà nh ngÆ°á»i lân cáºn trà o ra từ lòng yêu mến Thiên Chúa; mặt khác, không
thể có lòng yêu mến Thiên Chúa chân thà nh nếu lòng yêu mến nà y không được thể
hiện bằng lòng yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i lân cáºn. Äiá»u nà y còn tốt hÆ¡n việc dâng của tế
lá»…. NgÆ°á»i ta dá»… dà ng lấy nghi thức thế chá»— cho tình yêu thÆ°Æ¡ng. Và rồi ngÆ°á»i ta
đi đến một thứ tôn giáo không có tình yêu thương.
Tá»™i
lá»›n nhất của chúng ta không phải là chúng ta không yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i lân cáºn mÃ
là chúng ta không thèm biết đến há». NhÆ° thế, là m sao có thể là ngÆ°á»i lân cáºn
của há» theo ý nghÄ©a của Tin Mừng? Äiá»u tệ nhất là sá»± lãnh đạm, thá» Æ¡.
Kinh
Thánh nói chúng ta phải yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i lân cáºn và cÅ©ng phải yêu cả kẻ thù của
mình. Theo G.K. Chesterton, lý do của Ä‘iá»u nà y có lẽ là má»™t cách tổng quát, há»
cùng là má»™t dân tá»™c. Và có má»™t lý do nhân bản của Ä‘iá»u đó. Chúng ta nghÄ© vá» má»™t
ngÆ°á»i xa lạ trên con Ä‘Æ°á»ng thẳng: thế thì chúng ta nghÄ© vá» ngÆ°á»i ấy nhÆ° má»™t con
ngÆ°á»i. NhÆ°ng chúng ta không nghÄ© vá» ngÆ°á»i ấy giống nhÆ° ngÆ°á»i lân cáºn ở kế bên
nhà chúng ta. NgÆ°á»i ấy không là má»™t con ngÆ°á»i mà chỉ là má»™t môi trÆ°á»ng: má»™t
tiếng chó sủa, hoặc tiếng mũi khoan hay tiếng dương cầm.
Nhiá»u
ngÆ°á»i gặp các vấn Ä‘á» khó khăn do má»™t ngÆ°á»i đặc biệt gây ra. NgÆ°á»i nà y có thể lÃ
má»™t ngÆ°á»i láng giá»ng hoặc là má»™t thà nh viên trong gia đình. Chúng ta có thể là m
gì? Chúng ta nên tránh hà nh động kiểu ăn miếng trả miếng. Là m như thế chỉ là m
cho tình tình xấu thêm. Chúng ta phải cố gắng duy trì sá»± liên lạc vá»›i ngÆ°á»i ấy,
dù rằng chỉ là vấn đỠnói một tiếng chà o buổi sáng hoặc buổi tối. Và rồi chúng
ta phải cầu nguyện cho ngÆ°á»i ấy. Nếu chúng ta có thể cầu nguyện cho má»™t ngÆ°á»i
má»™t cách chân thà nh thì Ä‘iá»u nà y giữ cho tâm hồn chúng ta khá»i chất chứa những
Ä‘iá»u đắng cay và thù háºn.
NÆ¡i
nà o không có yêu thương, chúng ta hãy gieo trồng yêu thương và sẽ gặt được yêu
thÆ°Æ¡ng.
NÆ¡i
nà o không có yêu thương, chúng ta hãy đem đến yêu thương và sẽ tìm thấy yêu
thÆ°Æ¡ng.
Tôi tìm
Thiên Chúa và đã không thấy NgÆ°á»i.
Tôi tìm linh
hồn tôi và nó tránh né tôi.
Tôi tìm
ngÆ°á»i lân cáºn và đã tìm thấy cả ba.
Mến Chúa
yêu ngÆ°á»i là điá»u quà hÆ¡n má»i lá»… toà n thiêu và hy lá»…
Câu há»i gợi ý:
1. Tại sao Äức Giêsu lại ghép hai Ä‘iá»u răn khác nhau -
mến Chúa, và yêu ngÆ°á»i - thà nh má»™t Ä‘iá»u răn duy nhất?
2. Có thể mến Chúa mà không yêu ngÆ°á»i, hay yêu ngÆ°á»i mÃ
không mến Chúa được chăng?
3. Theo tinh thần Tin Mừng, thì giữa việc tham dự các
nghi thức phụng vụ và việc thi hà nh giá»›i răn «mến Chúa yêu ngÆ°á»i», việc nà o cao
quà và quan trá»ng hÆ¡n?
Suy tư gợi ý:
1. Äiá»u răn
quan trá»ng nhất của Kitô giáo
Trong
bà i Tin Mừng nà y, ta thấy Äức Giêsu đã ghép hai Ä‘iá»u răn được ghi ở hai nÆ¡i
khác nhau trong Cá»±u Ước - Ä‘iá»u răn đầu trong sách Äệ nhị luáºt 6,4-5, Ä‘iá»u răn
sau trong sách Lêvi 19,8 - là m thà nh má»™t Ä‘iá»u răn duy nhất, má»™t Ä‘iá»u răn «kép»,
nghÄ©a là má»™t Ä‘iá»u răn nhÆ°ng hai đối tượng, hay hai mặt khác nhau. Và điá»u răn
«kép» nà y là điá»u răn quan trá»ng nhất trong Do Thái giáo, nhất là trong Kitô
giáo. Tại sao lại ghép hai Ä‘iá»u răn ấy thà nh má»™t Ä‘iá»u răn duy nhất? Äó là điá»u
đáng chúng ta suy nghĩ.
Thông
thÆ°á»ng, chúng ta hay phân biệt yêu Chúa và yêu ngÆ°á»i. Có ngÆ°á»i cho rằng yêu
Chúa quan trá»ng hÆ¡n yêu ngÆ°á»i rất nhiá»u, có ngÆ°á»i lại cho rằng: Chúa thì trừu
tượng quá, yêu không nổi, nên yêu ngÆ°á»i má»›i là quan trá»ng. CÅ©ng có ngÆ°á»i cho
rằng có thể yêu Chúa mà không yêu ngÆ°á»i, và ngược lại. Thá»±c ra, giá»›i răn nà y
chỉ có một nội dung duy nhất là «phải yêu thương», nghĩa là phải có tình yêu,
tình thương. Và tình yêu nà y phải hướng cùng một lúc vỠhai đối tượng: Thiên
Chúa và tha nhân. Và hai đối tượng nà y không thể tách rá»i nhau, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° hai
mặt của một tỠgiấy: không thể có mặt nà y mà không có mặt kia. Nghĩa là không
thể yêu Chúa cách Ä‘Ãch thá»±c mà không yêu tha nhân, và ngược lại. Nói khác Ä‘i,
há»… tháºt sá»± yêu Thiên Chúa thì tất nhiên sẽ phải yêu ngÆ°á»i, nhÆ° thánh Gioan đã
từng nói: «Nếu ai nói: “Tôi yêu mến Thiên Chúa†mà lại ghét anh em mình, ngÆ°á»i
ấy là kẻ nói dối; vì ai không yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i anh em mà há» trông thấy, thì
không thể yêu mến Thiên Chúa mà hỠkhông trông thấy» (1 Ga 4,20). Và hễ yêu
ngÆ°á»i tháºt sá»± thì cÅ©ng chÃnh là đã yêu mến Thiên Chúa. NhÆ° váºy, tình yêu đối
vá»›i tha nhân đã ngầm bao hà m tình yêu đối vá»›i Thiên Chúa, và ngược lại. Tháºt
váºy, khi nói vá» ngà y phán xét cuối cùng, Äức Giêsu đã xác định rằng: yêu tha
nhân là yêu chÃnh Thiên Chúa (xem Mt 25,40.45). Và thánh Phaolô cÅ©ng đã viết:
«Tất cả Lá» Luáºt được nên trá»n trong Ä‘iá»u răn duy nhất nà y là : “NgÆ°Æ¡i phải yêu
ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mìnhâ€Â» (Gl 5,14); «Anh em hãy mang gánh nặng cho nhau,
nhÆ° váºy là anh em chu toà n luáºt Äức Kitô» (Gl 6,2).
2. Yêu mến
và thỠphượng Thiên Chúa
Äoạn
Tin Mừng hôm nay nhấn mạnh đến tầm quan trá»ng tối thượng của giá»›i răn yêu mến
Thiên Chúa. Nếu xét má»™t cách tách biệt hai mặt trong giá»›i răn cao trá»ng nhất
nà y, thì việc yêu mến Thiên Chúa quan trá»ng hÆ¡n việc yêu mến tha nhân. Và con
ngÆ°á»i phải yêu mến Thiên Chúa «hết lòng, hết trà khôn, hết sức lá»±c». NhÆ°ng
trong thá»±c tế, không thể có sá»± tách rá»i giữa hai mặt ấy được, vì há»… đã tháºt sá»±
yêu mến Thiên Chúa thì tất nhiên phải đồng thá»i yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân. Vì thế,
nếu tháºt sá»± yêu mến Thiên Chúa «hết lòng, hết trà khôn, hết sức lá»±c», thì cÅ©ng
phải yêu tha nhân «hết lòng, hết trà khôn, hết sức lá»±c». Äó là điá»u tất yếu,
không thể khác được.
Äể
tá» lòng yêu mến, thuáºn phục và thá» phượng Thiên Chúa, ngÆ°á»i Do Thái xÆ°a đã sát
tế những con chiên, con bò là m của lễ toà n thiêu dâng lên Thiên Chúa, thay vì
sát tế chÃnh mình, để nói lên quyá»n tối thượng của Ngà i trên má»i sá»±, trên cả
mạng sống mình. NghÄ©a là phải sẵn sà ng hy sinh tất cả má»i sá»± cho Thiên Chúa, vì
Ngà i đã ban cho ta tất cả và có quyá»n lấy lại tất cả bất kỳ lúc nà o. Ngà y nay,
chúng ta không còn sát tế chiên bò, cÅ©ng không phải sát tế chÃnh mình để nói
lên quyá»n tối thượng của Ngà i nữa. Äiá»u chúng ta nên là m, là sẵn sà ng hy sinh
tất cả má»i sá»± để là m đẹp lòng Ngà i, để tá» ra ta yêu mến Ngà i trên hết má»i sá»±,
nhất là hy sinh ý riêng, thì giá», tiá»n bạc, công sức… đó chÃnh là má»™t hình thức
sát tế và thá» phượng Thiên Chúa cao cả nhất. NhÆ°ng theo tÆ° tưởng của Äức Giêsu
và thánh Phaolô, thì chắc chắn Thiên Chúa muốn ta thể hiện tình yêu của ta đối
với Ngà i bằng tình yêu dà nh cho tha nhân, một cách cụ thể là sẵn sà ng hy sinh ý
riêng, thì giá», tiá»n bạc, công sức… cho hạnh phúc và sá»± tốt đẹp của tha nhân.
3. «Hết
lòng, hết trà khôn, hết sức lực»
Yêu
«hết lòng, hết trà khôn» thì quả là má»™t Ä‘iá»u khá trừu tượng và xem ra có vẻ dá»…
thá»±c hiện, vì lòng và trà khôn là thứ không thể đếm được, khó kiểm chứng, vÃ
dÆ°á»ng nhÆ° có thể dùng hoà i, cho hoà i không hết. NhÆ°ng còn việc yêu «hết sức
lá»±c» thì quả tháºt là khó, vì lá»±c là má»™t cái gì mang tÃnh váºt chất, rất cụ thể,
và rất hạn chế. Sức lá»±c ở đây nói má»™t cách cụ thể là thì giá», tiá»n bạc, của
cải, sức khá»e, công lao. Vì nó giá»›i hạn, nên ta không thể cho má»™t cách thoải
mái được. Cho thì hao tổn, thì sẽ hết. Nhưng có yêu «hết sức lực» thì mới chứng
tỠđược là đã «yêu hết lòng, hết trà khôn». Ai nói rằng mình yêu Chúa, yêu
ngÆ°á»i «hết lòng, hết trà khôn» mà lại không yêu «hết sức lá»±c» - cụ thể là sẵn
sà ng hy sinh thì giá», tiá»n bạc, sức khá»e, công lao cho Chúa, cho tha nhân - thì
ngÆ°á»i ấy nếu không nói dối thì cÅ©ng là kẻ ảo tưởng vá» chÃnh mình. Chắc chắn
Chúa muốn chúng ta thay vì hy sinh những thứ ấy cho Chúa, thì hãy hy sinh cho
tha nhân, vì hy sinh cho tha nhân chÃnh là hy sinh cho Chúa.
4. «Äiá»u quÃ
hÆ¡n má»i lá»… toà n thiêu và hy lễ»
Rất
nhiá»u Kitô hữu không hiểu được cốt yếu của việc giữ đạo là gì, há» cho rằng việc
Ä‘á»c kinh, Ä‘i lá»…, chịu các bà tÃch là những Ä‘iá»u quan trá»ng nhất. Và há» cố gắng
thá»±c hiện những Ä‘iá»u ấy má»™t cách toà n hảo. NhÆ°ng tháºt ra, tất cả những thứ ấy
chỉ là phÆ°Æ¡ng tiện để giúp ngÆ°á»i Kitô hữu thá»±c hiện được giá»›i răn quan trá»ng
nhất là «mến Chúa, yêu ngÆ°á»i». «Mến Chúa, yêu ngÆ°á»i» chÃnh là mục Ä‘Ãch của
những việc đạo đức trên. Nếu thực hiện những phương tiện ấy mà không đạt được
mục Ä‘Ãch của chúng thì thá» há»i việc thá»±c hiện ấy Ãch lợi gì?
Trong
bà i Tin Mừng, ông kinh sư nói: «Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trà khôn, hết
sức lá»±c, và yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mình, là điá»u quà hÆ¡n má»i lá»… toà n
thiêu và hy lễ». Lá»i đó đã được Äức Giêsu xác nháºn là khôn ngoan, đúng đắn. Cứ
theo tinh thần câu nói ấy thì yêu Chúa và thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i hết sức mình quan trá»ng
và quà giá hÆ¡n việc tham dá»± các nghi thức phụng vụ, các bà tÃch, các kinh
nguyện. ChÃnh Äức Giêsu mạc khải cho ta biết Ä‘iá»u ấy khi nói vá» ngà y phán xét
cuối cùng: Thiên Chúa không hỠphán xét vỠviệc ta có tham dự các nghi thức phụng
vụ hay không, hay tham dự thế nà o, mà chỉ xét vỠviệc ta đã là m gì để tỠra
mình yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân mà thôi. Äức Giêsu đã tá» ra trá»ng phong cách đối xá»
vá»›i tha nhân, sá»± hòa thuáºn vá»›i những ngÆ°á»i chung quanh còn hÆ¡n việc dâng lá»… váºt
toà n thiêu cho Thiên Chúa nữa (xem Mt 5,23-25).
Biết
bao ngÆ°á»i chu toà n hết sức tốt đẹp những nghi thức phụng vụ mà lại đối xá» vá»›i
tha nhân chẳng ra là m sao, chẳng có tình có nghÄ©a gì cả, thì thá» há»i đạo đức
kiểu ấy có Ãch lợi gì cho há» trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa trong ngà y phán xét?
CẦU NGUYỆN
Lạy
Cha, Äức Giêsu có nói: «Không phải bất cứ ai thÆ°a vá»›i Thầy: “Lạy Chúa, Lạy
Chúa!†là được và o NÆ°á»›c Trá»i cả đâu! NhÆ°ng chỉ những ai thi hà nh ý muốn của Cha
Thầy má»›i được và o mà thôi. Vì thế, trong ngà y ấy, nhiá»u ngÆ°á»i sẽ thÆ°a vá»›i Thầy
rằng: “Lạy Chúa, nà o chúng tôi đã chẳng từng nhân danh Chúa mà nói tiên tri, mÃ
trừ quỉ, mà là m nhiá»u phép lạ sao?†và bấy giá» Thầy sẽ tuyên bố vá»›i há»: “Ta
không há» biết các ngÆ°Æ¡i, xéo Ä‘i cho khuất mắt Ta, hỡi bá»n là m Ä‘iá»u gian ácâ€Â»
(Mt 7,21-23). Xin cho con hiểu được ý nghÄ©a thâm sâu của lá»i nói đó. Xin cho
con nháºn ra Ä‘iá»u quan trá»ng nhất trong đạo của Cha mà con phải tuân giữ là thá»±c
hiện thánh ý Cha, mà điá»u cốt yếu nhất của thánh ý Cha chÃnh là mến Chúa - cÅ©ng
là yêu ngÆ°á»i - hết lòng hết sức. Amen.
Ngà y đầu tiên bé và o trÆ°á»ng ná»™i trú. Bé Ä‘á»c bản ná»™i
quy của trÆ°á»ng và chán ngán. Bé tá»± há»i không biết là m sao mình giữ nổi cả cuốn
luáºt lệ đủ thứ, đủ loại nà y. NhÆ°ng đến chiá»u, bé gặp bà hiệu trưởng. Bé thấy bÃ
tháºt hiá»n háºu, dá»… mến. Bà có nụ cÆ°á»i đầy thiện cảm. Bé thấy mến bà và thấy việc
giữ những luáºt lệ của trÆ°á»ng cÅ©ng chẳng có gì khó khăn lắm. Tình yêu đã là m cho
những khó khăn mệt má»i biến tan.
Trong
Do thái giáo có tất cả 613 Ä‘iá»u luáºt. Há»c thuá»™c những Ä‘iá»u luáºt nà y đã là khó,
nói chi đến việc cắt nghÄ©a cho chÃnh xác và tuân thủ vẹn toà n. Vì thế trong đầu
óc má»™t tÃn hữu Do thái giáo luôn thấp thoáng câu há»i: Luáºt nà o là quan trá»ng
nhất? NhÆ°ng khi câu há»i đạo đạt lên Chúa Giêsu, Chúa chỉ trả lá»i má»™t câu tháºt
chÃnh xác và đầy đủ: Giá»›i răn trá»ng nhất là hãy yêu mến Thiên Chúa hết lòng,
hết linh hồn, hết trà khôn, hết sức ngươi. Và giới răn thứ hai cũng giống giới
răn thứ nhất là : ngÆ°Æ¡i hãy yêu ngÆ°á»i khác nhÆ° chÃnh mình ngÆ°Æ¡i. NhÆ° váºy Chúa
Giêsu đã tóm gá»n hÆ¡n sáu trăm khoản luáºt và o má»™t câu vắn tắt: Mến Chúa và yêu
ngÆ°á»i. Hay đúng hÆ¡n, Chúa đã tóm và o má»™t chữ YÊU.
Äối
vá»›i Thượng Äế, các triết gia, các tôn giáo thÆ°á»ng diá»…n tả nhÆ° má»™t nhân váºt đòi
buá»™c ngÆ°á»i ta tôn thá», kÃnh sợ và tuân phục. Äối vá»›i ngÆ°á»i Do thái thì vẫn giữ
những tâm tình ấy đối với Thiên Chúa, nhưng trước hết phải yêu mến Thiên Chúa.
Äá»™c đáo của Cá»±u Ước là hÆ°á»›ng dẫn con ngÆ°á»i trung thà nh trong má»™t giao Æ°á»›c tình
yêu. Äặc biệt Chúa Giêsu đã đặt mối quan hệ giữa con ngÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa trong
tình cha con. Chúng ta sống với Thiên Chúa trong bầu khà gia đình thân thương.
Tình phụ tỠđó Thiên Chúa đã biểu lộ ở mức độ cao nhất và hoà n hảo nhất: Chúa
đã yêu ta đến ná»—i đã ban Con của NgÆ°á»i đến là m lá»… váºt Ä‘á»n tá»™i chúng ta. Phần
chúng ta, cũng phải biểu lộ tình yêu đối với Thiên Chúa bằng hết khả năng của
mình, tinh thần cũng như thể xác và cả linh hồn nữa. Còn đối với anh chị em
đồng loại, chúng ta phải yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i. Äiá»u quan trá»ng là tình yêu đó
không xây dá»±ng trên liên hệ máu thịt, không do cảm tÃnh, nhÆ°ng dá»±a trên liên hệ
tình yêu vá»›i Thiên Chúa. Chúng ta nháºn Thiên Chúa là cha và má»i ngÆ°á»i là anh
chị em ruột thịt.
Chúa
Giêsu đã đẩy tình yêu anh em lên mức độ tuyệt đỉnh: phải yêu anh em như yêu
Chúa. Ai giúp đỡ má»™t ngÆ°á»i bé má»n nhất là giúp đỡ chÃnh Chúa. Và yêu vá»›i mức Ä‘á»™
như Chúa đã yêu: Các con hãy yêu nhau như Thầy đã yêu các con, và không có tình
yêu nà o lớn bằng hiến mạng sống vì bạn hữu.
Chúa
bảo mến Chúa và yêu ngÆ°á»i phải Ä‘i đôi vá»›i nhau. Thiên Chúa đòi ta yêu mến Ngà i
nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha, nhÆ°ng tình yêu nà y phải được biểu lá»™ trong tình yêu đối vá»›i
anh em. Phải yêu mến anh em má»›i chứng tá» mình yêu mến Chúa. Vì yêu anh em lÃ
chứng thá»±c mình là con Thiên Chúa, và chứng tá» mình tuân giữ lá»i Chúa dạy.
Lạy
Chúa, xin giúp chúng con luôn nháºn ra tình thÆ°Æ¡ng bao la của Chúa đối vá»›i chúng
con để chúng con có thể yêu mến Chúa trên hết má»i sá»± và sống tình huynh đệ vá»›i
má»i ngÆ°á»i. Xin giúp chúng con chu toà n má»i giá»›i răn Chúa vì yêu mến NgÆ°á»i.
GIỚI RĂN CAO TRỌNG NHẤT
Tiếp
theo các cuá»™c tranh luáºn vừa má»›i xảy ra, Ä‘oạn Tin Mừng nà y có nhiá»u nét khác
với những đoạn trước. Có một thầy thuộc giới Kinh sư đến với Chúa Giêsu
(c.28a). Và Maccô cho thấy ngay rằng Chúa Giêsu tá» ra Æ°u ái ông. Má»™t Kinh sÆ° mÃ
nêu ra má»™t câu há»i nhÆ° váºy kể cÅ©ng lạ (c.28b). chắc chắn ông ta phải thông hiểu
rà nh rẽ vá» Kinh Thánh. Äó là lãnh vá»±c chuyên môn của ông mà ! NhÆ°ng và o thá»i bấy
giá», các Kinh sÆ° thÆ°á»ng sôi nổi tranh luáºn xem giá»›i luáºt nà y hay giá»›i luáºt ná»
quan trá»ng hÆ¡n. HỠđã liệt kê được tá»›i 630 giá»›i luáºt của Cá»±u Ước: Cả má»™t cánh
rừng mịt mù đối vá»›i dân Do Thái. Nhóm Biệt phái, bao giá» cÅ©ng khắt khe vá» luáºt
lệ, đã rút ra má»™t ná»n luân lý quá Æ° tỉ mỉ, phải mất công phân biệt. NgÆ°á»i ta có
thể chỠđợi Chúa Giêsu sẽ dá»±a và o 10 Ä‘iá»u răn để trả lá»i (x.Xh 20,1-17). NhÆ°ng
không phải váºy, Ngà i lại Ä‘á»c những lá»i đầu tiên của kinh cầu nguyện Do Thái
giáo (tá»±a nhÆ° kinh Lạy Cha) (c.29a). Äó là kinh Shema Israel (Hỡi Israel, hãy lắng nghe) (Änl 6,4-5).
Äó là má»™t kinh tuyên xÆ°ng niá»m tin và o má»™t Thiên Chúa duy nhất, hết thảy má»i
ngÆ°á»i Ä‘á»u phải táºn lá»±c yêu mến Ngà i. NhÆ°ng Chúa Giêsu không dừng lại ở đây.
Ngà i liên kết giới răn thứ nhất với giới răn thứ hai (c.31a) là phải yêu mến
anh em (Lv 19,18). Trong văn chÆ°Æ¡ng Do Thái hồi ấy, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng thấy thủ
pháp nối kết nhÆ° thế. NhÆ°ng ở đây Chúa Giêsu quả là má»™t báºc thầy nhÆ° thế. NhÆ°ng
ở đây Chúa Giêsu quả là má»™t báºc thầy tuyệt diệu: Ngà i nối kết tình yêu Thiên
Chúa vá»›i tình yêu anh em, và hợp thà nh má»™t giá»›i răn duy nhất. Äể nêu lên tÃnh
duy nhất căn bản đó, Maccô đã không ngần ngại dùng lẫn lá»™n số Ãt vá»›i số nhiá»u:
“Không có giá»›i răn nà o quan trá»ng hÆ¡n những giá»›i răn đó†(c.31b).
Câu
trả lá»i của Chúa Giêsu láºp tức thuyết phục được ngÆ°á»i nghe hoà n toà n. Ở câu 32,
ngÆ°á»i nà y thá»±c ra chỉ biết lặp lại hai câu Thánh Kinh Chúa Giêsu đã trÃch dẫn,
từ ngữ có vẻ sát vá»›i thá»±c tế hÆ¡n. Ông ta nhấn mạnh thêm khÃa cạnh Ä‘á»™c tôn của
Thiên Chúa: “Thiên Chúa là Äấng duy nhất, và chỉ mình Ngà i, không có ai khácâ€
(Dt 4,35). Rồi ông kết luáºn rằng tình yêu Thiên Chúa và tha nhân phải được coi
trá»ng hÆ¡n các hiến tế dâng cúng của Do Thái giáo (c.33). Äiá»u nà y rất phù hợp
với ý tưởng của các tiên tri rằng: Chúa phán: “Ta muốn tình yêu chứ không phải
lá»… váºt hy tế†(Hs 6,6). Giá»›i Kinh sÆ° chiếm má»™t vị trà quan trá»ng trong khu vá»±c
Ä‘á»n thánh (từ 11-27). Chúa Giêsu thấy rõ Ä‘iá»u đó nên Ngà i má»›i nói: “Ông đã phán
Ä‘oán khôn ngoan†rồi khái niệm (Ä‘iá»u hiếm hoi đối vá»›i Chúa) rằng “ông không còn
xa NÆ°á»›c Thiên Chúa †(c.34a). ngÆ°á»i ta có thể hầu chắc rằng ngay trong giá»›i
Kinh sư căm ghét Chúa Giêsu từ thuở đầu (2,6; 3,22 v.v…) thì cũng có những kẻ
hướng tìm nguồn sáng. Tóm lại Maccô đã biến cuộc gặp gỡ nà y thà nh một khoảnh
khắc hạnh phúc. Theo ông trái hẳn với Matthêu (22,34-40) và Luca (10,25-28)
–thì không còn một cuộc đối thoại nà o theo kiểu vừa nói nữa.
Ẩn
sau các câu há»i đáp nà y, chÃnh là má»™t cuá»™c đối thoại sâu xa giữa Chúa Giêsu vá»›i
má»™t ngÆ°á»i Biệt phái cởi mở đặc biệt, mà không há» có má»™t háºu ý nà o cả. Câu chót
của Ä‘oạn văn có má»™t ý nghÄ©a đặc biệt. Không còn ai dám há»i Ngà i nữa (c.34b),
nghÄ©a là không còn thá»i gian thuáºn lợi để tranh cãi nữa.
Thấy Äức Giêsu đối đáp hay, ông đến gần NgÆ°á»i và há»i.
Äức
Giêsu bị chất vấn. NgÆ°á»i được ngÆ°á»i ta há»i han ngoà i Ä‘Æ°á»ng. Tôi có biết há»i Äức
Giêsu để xin NgÆ°á»i cho ý kiến vá» những vấn Ä‘á» quan trá»ng trong cuá»™c sống của
tôi không?
Äoạn
Tin Mừng Chúa nháºt vừa qua cho chúng ta thấy Äức Giêsu đã ở lại thà nh Giêrikhô
vá»›i ngÆ°á»i mù dá»… thÆ°Æ¡ng, tên Bác-ti-mê. Sau đó, Äức Giêsu và o thà nh
Giê-ru-sa-lem má»™t cách vẻ vang (Mc 11,1-11). Hôm sau, theo Máccô kể lại Äức Giêsu
và o Äá»n Thánh để Ä‘uổi những kẻ đã là m mất vai trò của Äá»n thánh là cầu nguyện
"cho các quốc gia" (Mc 11,12-19). Hôm sau nữa,'' Äức Giêsu trở lại
Giêrusalem và trong dụ ngôn "cây vả bị khô héoâ€, NgÆ°á»i đã nói "Con
NgÆ°á»i" đến tìm quả nhÆ°ng không thấy; Äá»n Thánh cÅ©ng nhÆ° cây vả, sẽ bị tà n
phá (Mc 11,20-25). Chúng ta Ä‘ang chứng kiến những tuần cuối cùng của Äức Giêsu.
Sá»± đối đầu giữa NgÆ°á»i và chÃnh quyá»n đã lên đến tá»™t đỉnh. Theo Máccô, thì chÃnh
trong Äá»n thánh Giêrusalem giữa quảng đại quần chúng, trên chiếc sân rá»™ng rãi
linh thiêng là m thà nh má»™t quảng trÆ°á»ng có những hà ng cá»™t vây quanh, nÆ¡i những
đám đông thÆ°á»ng tụ há»p, Äức Giêsu đã tranh luáºn, "bị tấn côngâ€, "phản
công". Những cuá»™c tranh cãi dữ dá»™i xảy ra. Giá»ng nói giữa Äức Giêsu vÃ
những nhà lãnh đạo bị khÃch Ä‘á»™ng má»—i lúc cà ng lên cao.
Những
Ä‘á» tà i nóng bá»ng nhất được Ä‘á» cáºp:
·
“Do quyá»n lá»±c
nà o mà ông thi hà nh những việc ông đang là m" (Mc 11,27-33).
·
"Chủ vÆ°á»n
nho sẽ là m gì khi ngÆ°á»i là m vÆ°á»n nho không xứng đáng vá»›i vai trò của mình"
(Mc 12,1-12).
·
Có phải đóng
thuế cho quân đội đang chiếm đóng hay không? (Mc 12,13-17).
·
"Số pháºn
của những ngÆ°á»i chết bên kia thế giá»›i nhÆ° thế nà o?" (Mc 12,18-27).
ChÃnh
trong bối cảnh nà y mà một kinh sư thuộc nhóm Pharisêu, vì đã thấy giá trị câu
trả lá»i của Äức Giêsu vá» sá»± sống lại của những ngÆ°á»i chết (nhóm Xa-đốc, những
kẻ đối nghịch vá»›i Äức Giêsu, vừa nháºn được má»™t bà i há»c Ä‘Ãch đáng!) tiến lại gần
Äức Giêsu và tiếp tục há»i NgÆ°á»i.
Chúng
ta có khuynh hÆ°á»›ng "đóng khung" Ä‘á»i sống tôn giáo của mình trong vòng
"riêng tÆ°" trong việc "thá» phụng" không? Hay nhÆ° Äức Giêsu,
chúng ta có chấp nháºn để Ä‘á»i sống tôn giáo của mình soi sáng má»i vấn Ä‘á» của
cuá»™c sống, phố xá, nghá» nghiệp chÃnh trị?
Äiá»u răn nà o
đứng hà ng đầu?
Ham
mê tha thiết của Israel
là luáºt, bá»™ Thorab. Trong những "trÆ°á»ng dạy Äức tin" gá»i là Yéshivot
ngÆ°á»i ta thấy trẻ con, thanh niên, ngÆ°á»i lá»›n và cả ngÆ°á»i già đã dà nh nhiá»u giá»
để "nghiên cứu há»c há»i". Kinh thánh, và những lá»i chú giải trong sách
Talmud. Những kinh sÆ° thá»i Äức Giêsu, ngà y nay tá»± gá»i là các giáo trưởng Do Thái,
là những chuyên gia vá» môn nà y và ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng đến há»i há» vá» cách giải nghÄ©a
má»™t Ä‘iá»u luáºt, xin má»™t lá»i khuyên tinh thần, má»™t luáºt sống rút ra từ lá»i Chúa,
gá»i là Thorah. Vì trong những trÆ°á»ng Yá»shivot, ngÆ°á»i ta thảo luáºn, ngÆ°á»i ta
"chia sẻ†nhÆ° ngà y nay chúng ta thÆ°á»ng nói váºy: Má»—i ngà y Sa-bát là má»™t
ngà y dà i cầu nguyện, há»c há»i theo nhóm, trong đó ngÆ°á»i ta cùng nhau say mê tìm
hiểu một cách hiểu sâu sắc nhất những “giới răn" của Thiên Chúa, để có thể
trung thà nh tuân giữ các giá»›i răn đó má»™t cách tỉ mỉ hÆ¡n. Sống trong môi trÆ°á»ng
văn hóa của dân tá»™c mình, Äức Giêsu cÅ©ng có niá»m ham mê đó đối vá»›i Luáºt. NgÆ°á»i
đã thuá»™c lòng Luáºt. NgÆ°á»i đã Ä‘á»c Ä‘i Ä‘á»c lại Luáºt cùng vá»›i những ngÆ°á»i khác, từ
thuở còn nhá». NgÆ°á»i đã thảo luáºn nhiá»u vá» Luáºt. Chúng ta có khao khát Ä‘á»c Kinh
thánh không? Trong má»™t tuần, chúng ta đã dà nh bao nhiêu thá»i giỠđể
"nghiên cứu†má»™t cách nghiêm chỉnh, và cầu nguyện vá»›i Lá»i Chúa? Chúng ta
có thảo luáºn vá» Lá»i Chúa Vá»›i những ngÆ°á»i khác, đẽ soi sáng lẫn nhau không?
Câu
há»i mà vị kinh sÆ° đặt ra, là má»™t câu há»i cổ Ä‘iển trong trÆ°á»ng Yéshivot. NgÆ°á»i
ta đã trÃch ra được 613 Ä‘iá»u răn của Chúa từ trong Kinh thánh: 365 Ä‘iá»u cấm
Ä‘oán và 248 Ä‘iá»u răn tÃch cá»±c. Chúng ta đừng cÆ°á»i? Sá»± trung thà nh tuân giữ vÃ
những chi tiết nhỠnhất, đó là một bằng chứng của tình yêu. Ai yêu mến sẽ hiểu
biết. Những ngÆ°á»i Do Thái cÅ©ng đủ thông minh để nháºn thức vá» tầm quan trá»ng
tÆ°Æ¡ng đối của những lá»i răn khác nhau nà y. HỠđã tìm thấy trong Kinh thánh
những yếu tố để đáp ứng. Äối vá»›i vua Äa-vÃt sách luáºt Thorah tóm lại 11 qui
định chÃnh yếu (Tv 15). Äối vá»›i ngôn sứ Isaia là 6 (Is 33,15). Và đối vá»›i
Kha-ba-cúc là má»™t (Kb 2,4) Rabbi Hillel thì tóm lại tất cả bá»™ luáºt trong má»™t
câu châm ngôn duy nhất: "Những gì ngÆ°Æ¡i không thÃch, chá»› là m cho đồng loại
của ngÆ°Æ¡i" Rabbi Akiba hầu nhÆ° cùng thá»i vá»›i Äức Giêsu, cÅ©ng táºp trung
Ä‘iá»u cốt yếu của Luáºt và o tình yêu thÆ°Æ¡ng đồng loại.
Còn Ngà i,
hỡi Rabbi Giêsu, Ngà i nghÄ© sao Äiá»u răn trá»ng nhất là điá»u răn nà o?
Äức Giêsu
trả lá»i: "Äiá»u răn đứng hà ng đầu là : nghe đây, hỡi Israel. Äức
Chúa, Chúa chúng ta, là Äức Chúa duy nhất".
"Phải
phụng sá»± Chúa trÆ°á»›c hết". Äối vá»›i Äức Giêsu, phải dà nh Æ°u tiên cho Thiên
Chúa, còn tôi? Tôi dà nh ưu tiên cho ai? Tôi có đặt Thiên Chúa trên hết trong
Ä‘á»i tôi không?
Phúc thay
những kẻ biết lắng nghe Lá»i Hằng Sống!
“Hỡi
Ãt-ra-en hãy lắng nghe" Äó là má»™t nguồn sống thiêng liêng của Äức Giêsu.
NgÆ°á»i sống đúng nhÆ° dân tá»™c mình, má»™t dân khát khao Lá»i Chúa, biết "lắng
nghe", và để cho Thiên Chúa giáo huấn.
Äiá»u
Chúa trÃch dẫn trên đây là kinh "Shema" Israel (Änl 6,4-5). Äó là kinh cầu
nguyện hà ng ngà y của má»i ngÆ°á»i Do Thái sùng đạo. Khẳng định chÃnh yếu của đức
tin Do Thái là độc thân từ lâu đã trở nên di sản chung của Ãt-ra-en, của các
Kitô hữu, của ngÆ°á»i Hồi giáo.
Rất
tiếc là những dịch giả Pháp đã không trung thà nh với bản văn Hy Lạp của Maccô,
và với bản văn Do Thái. Maccô đã không nói: "Thiên Chúa là Chúa duy
nhất". Ong nói tháºt Ä‘Æ¡n giản nhÆ°ng rất mạnh: "Thiên Chúa lÃ
má»™t". Những sách kinh thánh Do Thái thì dịch: "Äấng hằng hữu là má»™tâ€
Sắc thái khác biệt nhau. Chữ "một" có một nghĩa đầy đủ hơn là chữ
"duy nhất". Các bạn có cảm thấy sự khác biệt không? Không có gì khác
hÆ¡n là Thiên Chúa! Tất cả những gì khác chỉ hiện hữu nhá» NgÆ°á»i. NgÆ°á»i hoà n toà n
"hợp nhất". NgÆ°á»i sở hữu chÃnh bản thể của NgÆ°á»i, trong khi bản thể chúng
ta luôn "lÆ°u chảy", là m tan biến chúng ta. Äấng vÄ©nh hằng là má»™t? Äó
là câu trả lá»i đầu tiên của Äức Giêsu, khi ngÆ°á»i ta há»i NgÆ°á»i xem Ä‘iá»u gì lÃ
quan trá»ng nhất đối vá»›i NgÆ°á»i. Qua lá»i nói trên miệng NgÆ°á»i, ta thấy Luáºt cÅ©
đang có một sức sống mới.
NgÆ°á»i phải
yêu mến Äức Chúa. Chúa của ngÆ°Æ¡i hết lòng, hết linh hồn, hết tâm trÃ, hết sức
lá»±c NgÆ°á»i?
Thiên
Chúa tháºt vÄ© đại! Không phải bá»—ng nhiên mà chúng ta lại nghÄ© đến việc kÃnh yêu
Thiên Chúa. Thiên Chúa trong triết há»c và trong các tôn giáo khác, đòi há»i thái
Ä‘á»™ tôn thá», kÃnh sợ Thánh Thiêng, vâng phục nhiá»u hÆ¡n. Còn đối vá»›i Israel cÅ©ng nhÆ°
đối vá»›i Chúa Giêsu, Ä‘iá»u mà Thiên Chúa chỠđợi ở chúng ta, đó là tình yêu. Äặc
Ä‘iểm của Thánh kinh, đó là là m cho con ngÆ°á»i trở nên kẻ chung phần yêu thÆ°Æ¡ng
trong giao Æ°á»›c tình yêu. ChÃnh Thiên Chúa đã cho con ngÆ°á»i khả năng đó bằng
cách tạo con ngÆ°á»i. "Giống nhÆ° Thiên Chúa là tình yêu†(1Ga 4,8).
Tôi
có yêu Thiên Chúa không? Không nên vá»™i trả lá»i là có Chúng ta hãy khiêm tốn khi
xét Ä‘oán kẻ khác. Bạn là m gì cho “Äấng mà bạn yêu mến", nếu không phải lÃ
yêu mến NgÆ°á»i? Có tháºt là bạn thÆ°Æ¡ng yêu Thiên Chúa "hết lòng, hết linh
hồn, hết trà khôn và hết sức" không? Sá»± lặp Ä‘i lặp lại trên đây rõ rà ng lÃ
muốn diá»…n tả trá»n vá»n cÆ°á»ng Ä‘á»™ tình yêu đòi phải huy Ä‘á»™ng và đầu tÆ° tất cả khả
năng và sinh lợi của chúng ta.
Lạy
Chúa, xin cho tình yêu Chúa thiêu đốt con toà n diện từ đầu đến chân, từ tinh
thần đến thân xác, từ sáng đến tối, từ lúc trẻ đến lúc già , từ Ä‘á»i sống thầm
kÃn nhất của con đến những trách vụ táºp thể bên ngoà i.
Äiá»u răn thứ
hai là ...
Vâng,
ở đây chúng ta biết rõ Äức Giêsu hÆ¡n, kinh sÆ° chỉ há»i có má»™t Ä‘iá»u răn. Không
còn đợi ngÆ°á»i nà y há»i thêm. Äức Giêsu, theo thói quen của NgÆ°á»i, đã Ä‘i xa hÆ¡n.
Chúng ta chá»› quên nhtlng gì vừa nghe NgÆ°á»i nói. Äiá»u ngÆ°á»i sắp nói đây cÅ©ng rất
quan trá»ng, những đứng ở vị trà thứ nhì: Thiên Chúa phải là trÆ°á»›c hết.
Ngươi phải
thÆ°Æ¡ng yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mình.
Cần
phải phân biệt rõ hai Ä‘iá»u răn nà y. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng có khuynh hÆ°á»›ng hợp nhất
hai Ä‘iá»u răn nà y là m má»™t, nhÆ° thế "yêu Thiên Chúa" là đủ, hay
"thÆ°Æ¡ng yêu anh em" cÅ©ng đủ. Äiá»u răn thứ hai không thể thay cho Ä‘iá»u
răn thứ nhất được. Nếu, ta tục hóa Ä‘iá»u răn thứ nhất, thì chúng ta nhạo báng
Äức Giêsu, biến Chúa thà nh má»™t nhà giảng thuyết xã há»™i, má»™t luân lý gia vá» tình
huynh đệ. Äã có rất nhiá»u vÄ© nhân nói vá» vấn Ä‘á» nà y rồi!
Chẳng có
Ä‘iá»u răn nà o khác quan trá»ng hÆ¡n các Ä‘iá»u răn đó.
Äây
là má»™t tÆ° tưởng rất tinh tế. Chúng ta hãy để ý chữ "Ä‘iá»u răn" trÆ°á»›c
dùng ở số Ãt, nhÆ° là chỉ có má»™t? NhÆ°ng chữ sau ở số nhiá»u, vì có hai Ä‘iá»u và quan
trá»ng nhÆ° nhau.
Ông kinh sư
nói vá»›i Äức Giêsu: ThÆ°a Thầy, phải lắm, Thầy nói rất đúng, Thiên Chúa là Äấng
duy nhất, ngoà i NgÆ°á»i ta không có Äấng nà o khác. Yêu mến Thiên Chúa hết lòng,
hết trà khôn, hết sức lá»±c và yêu ngÆ°á»i thân cáºn nhÆ° chÃnh mình, thì hÆ¡n là dâng
má»i lá»… váºt toà n thiêu và hy lá»…. Äức Giêsu thấy ông ta trả lá»i khôn ngoan nhÆ°
váºy, thì bảo: ông không còn xa NÆ°á»›c Thiên Chúa đâu.
“Nước
Thiên Chúa" đã được chuẩn bị từ lâu qua nhiá»u thế ká»· trong lịch sá», trong
ná»n văn hóa và trong sinh hoạt đạo đức của dân Israel, giỠđây đã đến, đó là chÃnh
Äức Giêsu.
NgÆ°á»i
kinh sư Do Thái nà y sẽ thực hiện một bước cuối cùng chăng. "Trong và i ngà y
nữa, Äức Giêsu chỉ cần thêm hai chữ "nhÆ° Ta" để cho các Ä‘iá»u răn yêu
thương có tầm cỡ vương quốc cũ và mới: "Hãy thương yêu như Ta đã yêu
thÆ°Æ¡ng (Ga. 15,12). Trong lòng Äức Giêsu, luôn chứa chan tình yêu: tình yêu thứ
hai là do tình yêu thứ nhất mà ra!
(TrÃch trong ‘Äối thoại vá»›i
Thiên Chúa’ – Fernandez)
1. Giá»›i răn trá»ng nhất
Các
bà i Ä‘á»c trong thánh lá»… hôm nay cho chúng ta thấy sá»± liên tục giữa Cá»±u và Tân
Æ°á»›c, cÅ©ng nhÆ° sá»± hoà n hảo trong Mặc Khải của Thiên Chúa. Trong bà i Ä‘á»c má»™t,
chúng ta được nghe giá»›i răn thứ nhất được tuyên Ä‘á»c bằng những lá»i rõ rà ng:
Nghe đây, hỡi Israel,
Äức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Äức Chúa duy nhất. NgÆ°Æ¡i phải yêu mến Äức
Chúa, Thiên Chúa ngươi, hết lòng, hết trà khôn, và hết sức lực ngươi. Câu Thánh
Kinh nà y rất quen thuá»™c vá»›i tất cả những ngÆ°á»i Do Thái. Há» lặp lại giá»›i răn nà y
hai lần má»—i ngà y, trong giá» kinh Sáng và kinh Tối của há».
Trong
bà i Phúc âm, chúng ta được nghe vỠcuộc gặp gỡ giữa Chúa Giêsu với một vị kinh
sÆ°. Ông nà y đã lắng nghe cuá»™c đối thoại giữa Chúa và những ngÆ°á»i Sa-đốc. Vị
kinh sÆ° có má»™t ấn tượng vá» cách Chúa trả lá»i những vấn nạn. Và ông đã há»i Chúa
vá» giáo huấn của NgÆ°á»i: ThÆ°a Thầy, giá»›i răn nà o là giá»›i răn trá»ng nhất? Chúa
Giêsu dừng lại má»™t chút trÆ°á»›c câu há»i thà nh tâm nà y, mặc dù NgÆ°á»i thÆ°á»ng nghiêm
nghị vá»›i những kinh sÆ° và những ngÆ°á»i Biệt Phái. Và o cuá»™i cuá»™c trao đổi, Chúa
đã nói những lá»i đầy khÃch lệ vá»›i vị kinh sÆ°: Ông không còn xa nÆ°á»›c Thiên Chúa
bao nhiêu. Chúa Giêsu luôn sẵn lòng dà nh thá»i giá» cho những linh hồn quan tâm
đến NgÆ°á»i. Chúa đã nhắc lại những lá»i trong Thánh Kinh: Nghe đây, hỡi Israel, Äức
Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Äức Chúa duy nhất. NgÆ°Æ¡i phải yêu mến Äức Chúa,
Thiên Chúa ngươi, hết lòng, hết trà khôn, và hết sức lực ngươi...
Äây
chÃnh là giá»›i răn trá»ng nhất trong má»i giá»›i răn, là giá»›i luáºt tóm kết và cao
Ä‘iểm của má»i giá»›i luáºt. NhÆ°ng ý nghÄ©a của tình yêu nà y hệ tại ở Ä‘iá»u gì? Trong
má»™t bức thÆ° tưởng tượng viết cho thánh Phanxicô Salê, Äức Hồng Y Luciani - tức
là Äức Gioan Phaolô I sau nà y - đã Ä‘Æ°a ra câu định nghÄ©a nhÆ° sau: Theo ngà i,
ngÆ°á»i yêu mến Chúa phải lên con tà u của Chúa, quyết tâm theo con Ä‘Æ°á»ng các giá»›i
luáºt của Chúa, dÆ°á»›i sá»± hÆ°á»›ng dẫn của các vị đại diện của Chúa, và trong những
tình huống và hoà n cảnh cuộc sống Chúa đã cho xảy đến. Ngà i đã tưởng tượng ra
cuá»™c phá»ng vấn hoà ng háºu Marguerite, khi bà sắp sá»a lên Ä‘Æ°á»ng gia nháºp đạo quân
Thánh Giá cùng chồng là vua thánh Louis IX của nÆ°á»›c Pháp: ‘ThÆ°a quà bà , quà bÃ
định Ä‘i đâu?' Äức vua Ä‘i đâu, tôi Ä‘i đó'. 'NhÆ°ng quà bà đâu có biết Ä‘Ãch xác
đức vua Ä‘i đâu không?' 'Äức vua đã cho tôi biết tổng quát. Tôi không quan tâm
đến việc biết Ä‘Ãch xác nÆ¡i đức vua sẽ đến, tôi chỉ quan tâm đến việc được cùng
Ä‘i vá»›i đức vua'... Äức vua là Thiên Chúa, và chúng ta tất cả là những hoà ng háºu
Marguerites nếu chúng ta thá»±c tâm yêu mến NgÆ°á»i...
Sống
vá»›i Thiên Chúa, chúng ta cảm nghiệm nhÆ° má»™t con trẻ trên tay mẹ hiá»n; dù NgÆ°á»i
ẵm chúng ta bên tay phải hoặc bên tay trái: chúng ta hãy để tùy ý NgÆ°á»i. Chỉ có
má»™t Ä‘iá»u can hệ: đó là được sống bên Chúa Giêsu. Dù ở đâu, dù chúng ta chịu Ä‘au
khổ nà o, dù thà nh công hay thất bại - tất cả phải được chúng ta đón nháºn. Hoà n
cảnh dù thế nà o cũng phải giúp chúng ta yêu mến Thiên Chúa hơn. Chúng ta hãy
sống theo lá»i khuyên của thánh nữ Têrêsa: Äừng để sá»± gì là m bạn xao xuyến; Äừng
để Ä‘iá»u gì là m bạn kinh hãi; Má»i sá»± Ä‘á»u qua Ä‘i; Thiên Chúa không bao giỠđổi
thay. Sự nhẫn nại đạt được: Tất cả những
gì nó gắng đạt đến. Ai có Thiên Chúa sẽ thấy mình không thiếu thốn gì; Một
mình Chúa là đủ cho ta. 2. Äáp lại tình yêu Chúa
Hôm
nay, chúng ta cầu nguyện trong phần đáp ca: Con
yêu mến Chúa, lạy Giavê, sức mạnh của con. Chúa là đá tảng, là đồn lũy, là đấng
giải thoát con. Lạy Chúa Trá»i con, NgÆ°á»i là thuẫn đỡ, là uy tế Ä‘á»™, là đồn trú
của con.
Thánh
Vịnh 17 có thể được coi là kinh Te Deum vua ÄavÃt đã thân thÆ°a vá»›i Chúa. Vua
muốn cám tạ Thiên Chúa vá» tất cả những sá»± trợ giúp đã nháºn được trong cả cuá»™c
Ä‘á»i Chúa đã giải thoát vua khá»i má»i địch thù. NgÆ°á»i đã ban cho vua được chiến
thắng các dân ngoại. Sau cuộc khởi loạn của Absalom, Chúa đã trả lại thà nh Jerusalem cho vua. Lúc
nà o, vua cÅ©ng nháºn được sá»± trợ giúp của Chúa. Vì váºy, vua đã dâng lên Chúa lá»i
cám tạ và tình mến: Lạy Chúa, sức mạnh của con, con yêu mến Chúa. Chúa luôn
luôn là đồng minh của vua ÄavÃt, là thà nh lÅ©y, là nÆ¡i nÆ°Æ¡ng ẩn, và là khiên
thuẫn chở che cho vua... Chúa luôn luôn bảo trợ cho vua: NgÆ°á»i giải thoát tôi,
bởi vì NgÆ°á»i hà i lòng vá»›i tôi. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng có thể lặp lại những lá»i
nhÆ° thế. Nhân tố quyết định cho cuá»™c Ä‘á»i chúng ta chÃnh là việc Thiên Chúa yêu
thÆ°Æ¡ng chúng ta. Thá»±c tại nà y phải là m cho lòng chúng ta ngáºp trà n niá»m an ủi
và hy vá»ng: Tình yêu của Thiên Chúa đối vá»›i chúng ta được biểu lá»™ nhÆ° thế nà y:
Thiên Chúa đã sai Con Má»™t đến thế gian để nhá» Con Má»™t của NgÆ°á»i mà chúng ta
được sống. Tình yêu cốt ở Ä‘iá»u nà y: không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa,
nhÆ°ng chÃnh NgÆ°á»i đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, và sai Con của NgÆ°á»i đến là m của lá»…
Ä‘á»n tá»™i cho chúng ta. Mầu nhiệm Nháºp Thể là biểu hiện tối cao của tình yêu
Thiên Chúa dà nh cho má»—i ngÆ°á»i. Tình yêu nà y còn có trÆ°á»›c thá»i Ä‘iểm Nháºp Thể, vì
phát sinh từ bản tÃnh Thiên Chúa: Ta đã yêu thÆ°Æ¡ng các ngÆ°á»i bằng má»™t tình yêu
muôn thuở. Tình yêu nà y đã có trÆ°á»›c khi tạo thà nh trá»i đất. Thánh Thomas dạy
rằng tình yêu nà y là nguồn mạch má»i ân sủng của chúng ta.
NhÆ°ng
Ä‘iá»u còn kinh ngạc hÆ¡n nữa là tình yêu Thiên Chúa đã được trà o đổ và o lòng
chúng ta nhỠChúa Thánh Thần, đấng đã được ban tặng cho chúng ta. Thánh
Augustine đã viết: Chúng ta đã được yêu thương ngay cả khi chúng ta vô tâm
nhất. Thiên Chúa đã muốn ban cho chúng ta má»™t Ä‘iá»u gì đó để chúng ta ca ngợi
NgÆ°á»i. Thánh nhân còn nói: Hãy nghe đây! Hãy nghÄ© vá» cách bạn đã được yêu
thương khi bạn không đáng được thương yêu. Hãy lắng nghe, bạn đã được thương
yêu như thế nà o khi bạn vụng vỠvà xấu xa, khi bạn chẳng có gì đáng được yêu
thương. Bởi vì bạn đã được thương yêu trước, bạn đã được tạo dựng để được yêu
thÆ°Æ¡ng.
Chúng
ta lẽ nà o lại không đáp trả má»™t tình yêu nhÆ° thế hay sao? Thiên Chúa má»i gá»i
chúng ta yêu mến NgÆ°á»i bằng việc là m và bằng những cảm tình của con tim. Má»—i
ngà y, chúng ta hãy tìm hiểu thêm vá» nhân tÃnh thánh thiện của Chúa Giêsu, đó lÃ
con Ä‘Æ°á»ng tốt nhất để đến cùng Thiên Chúa Ba Ngôi. Chúa Cha hằng yêu thÆ°Æ¡ng
Chúa Con. NgÆ°á»i cÅ©ng yêu thÆ°Æ¡ng chúng la: Cha đã yêu chúng nhÆ° Cha đã yêu Con.
NgÆ°á»i cà ng yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta hÆ¡n nữa khi chúng ta yêu mến Con của NgÆ°á»i: Ai
yêu mến Ta, Cha Ta sẽ yêu mến kẻ ấy.
Tình
yêu phải được thể hiện bằng việc là m. Tình yêu được thể hiện trong sá»± tÃn thác
nhÆ° con trẻ đến cùng ngÆ°á»i cha khi gặp sá»± khó. Äây là việc của má»—i ngà y. Chúng
ta hãy có má»™t tinh thần tri ân vui tÆ°Æ¡i vá» bao phúc là nh đã được lãnh nháºn.
Chúng ta hãy tÃn trung nhÆ° những ngÆ°á»i con thảo hiếu đối vá»›i Thiên Chúa, trong
những nÆ¡i NgÆ°á»i đã đặt định cho chúng ta. Trong lâu Ä‘Ã i của Thiên Chúa, chúng
ta hãy chấp nháºn bất kỳ vị trà nà o: ngÆ°á»i nấu nÆ°á»›ng hoặc ngÆ°á»i rá»a bát, ngÆ°á»i
phục vụ, ngÆ°á»i là m bánh, ngÆ°á»i giữ ngá»±a. Nếu đức vua muốn gá»i chúng ta và o số
quần thần ưu tú, chúng ta hãy sẵn sà ng mà không xao xuyến, chúng ta biết sự ban
thưởng không tùy thuá»™c và o địa vị, nhÆ°ng và o sá»± tÃn trung vá»›i nhiệm vụ được
giao phó. Thiên Chúa muốn chúng ta được hạnh phúc với địa vị của chúng ta. Bao
nhiêu lần lẽ ra chúng ta phải thÆ°a vá»›i NgÆ°á»i: Lạy Chúa, con yêu mến Chúa...,
nhÆ°ng xin dạy con biết yêu hÆ¡n nữa, yêu tháºt nồng nà n!
3. Tình yêu thể hiện bằng việc là m.
Má»™t
nhà viết tiểu sỠthánh nữ Têrêxa Avila đã mô tả tình mến tinh tế từ những ngà y
đầu của Ä‘an viện thánh Giuse: Khi thiếu thốn tiá»n bạc, các nữ tu sẵn lòng dùng
bánh khô, nhưng hỠchẳng bao giỠthiếu nến sáp để thắp sáng bà n thỠvà những đồ
phụng tá»± Ä‘á»u là thứ tuyệt hảo hết sức có thể. Má»™t linh mục lấy là m khó chịu:
'Cái gì! Một chiếc khăn để lau tay trước khi dâng lễ mà cũng phải tẩm thuốc
thÆ¡m à ?' Vá»›i dung mạo tốt là nh rạng ngá»i lá»a mến, mẹ Têrêxa đã nháºn phần trách
nhiệm: 'ChÃnh vì tôi mà các chị em đã mắc sá»± bất toà n nà y. NhÆ°ng khi tôi nhá»›
rằng Chúa đã quở trách bá»n Biệt Phái vì không tiếp rÆ°á»›c NgÆ°á»i xứng đáng, thì
tôi lại Æ°á»›c ao má»i sá»± trong thánh Ä‘Æ°á»ng nà y, bắt đầu từ ngưỡng cá»a, Ä‘á»u được
tẩm dầu thÆ¡m...' Chúa rất coi trá»ng những biểu hiện tình yêu chân thà nh nhÆ°
thế.
Chúng
ta hãy tá» lòng mến Chúa bằng cách trung thà nh giữ trá»n những giá»›i luáºt của
NgÆ°á»i và chu toà n những bổn pháºn của chúng ta giữa trần gian. Lòng mến của
chúng ta sẽ được minh chứng qua việc gá»›m ghét tá»™i lá»—i và má»i dịp tá»™i, qua việc
thá»±c thi tình yêu trong những chi tiết nhá» má»n nhÆ° bái quì nghiêm trang, giữ
đúng giá» những việc đạo đức, cung kÃnh chà o ảnh Äức Mẹ... ChÃnh nhá» những việc
đạo đức nhá» bé nà y mà chúng ta giữ được ngá»n lá»a tình yêu Chúa của chúng ta
được bừng cháy.
Má»i
việc chúng ta dâng lên Chúa chỉ có một giá trị tương đối nếu so với tình yêu đi
trước của Chúa. Thiên Chúa yêu thương tôi. Thánh Gioan Tông đồ viết: 'Chúng ta
hãy yêu mến Thiên Chúa, bởi vì NgÆ°á»i đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta trÆ°á»›c'. Và nhÆ° thế
dÆ°á»ng nhÆ° vẫn chÆ°a đủ, nên Chúa Giêsu đã đến vá»›i từng ngÆ°á»i chúng ta, mặc dù
chúng ta dÆ¡ nhá»›p, để há»i chúng ta giống nhÆ° NgÆ°á»i đã há»i Phêrô: 'Simon, con
Giona, con có mến Thầy hÆ¡n những ngÆ°á»i nà y không?'
Äây
là lúc chúng ta phải trả lá»i: 'Lạy Chúa, Chúa biết má»i sá»±, Chúa biết con yêu
mến Chúa!' Tuy nhiên, chúng ta hãy khiêm tốn xin thêm: 'Nhưng xin giúp con yêu
mến Chúa hơn nữa. Xin gia tăng lòng mến cho con!'.
|