Bà i giảng trong Thánh lá»… an táng cố linh mục Antôn Phạm Äình Phùng
02.06.2012
Bà i giảng của Äức Giám mục Phaolô Nguyá»…n Thái Hợp trong Thánh lá»… an táng cố linh mục Antôn Phạm Äình Phùng tại nhà thá» giáo xứ Thuáºn NghÄ©a ngà y 01 tháng 6 năm 2012
Là XANH RỤNG XUá»NG...
Äã là ngÆ°á»i
thì ai cÅ©ng phải chết. Có triết gia đã định nghÄ©a con ngÆ°á»i nhÆ° má»™t “con váºt†sinh
ra để chết. Sinh, bệnh, lão, tá» là những chặng Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i bó buá»™c, mà kẻ trÆ°á»›c
ngÆ°á»i sau, tất cả chúng ta Ä‘á»u phải trải qua. Cái chết vì váºy trở thà nh sá»± kiện
tất nhiên của thân pháºn là m ngÆ°á»i ở Ä‘á»i.
Thánh Tôma
Aquinô gá»i con ngÆ°á»i là hữu thể biên
cương, nằm giữa vô biên và giới hạn, bất tỠvà phải chết, linh thiêng và có
xác thân… CÅ©ng nhÆ° Äức Kitô đã Ä‘i qua cái chết để phục sinh vinh hiển thì con
ngÆ°á»i cÅ©ng chỉ có thể bÆ°á»›c và o cõi vÄ©nh hằng khi bÆ°á»›c qua biên cÆ°Æ¡ng của hữu
hạn, vô thÆ°á»ng. Cái chết, vì váºy là má»™t ngưỡng cá»a dẫn và o cõi trÆ°á»ng sinh.
Tuy nhiên, khi
đối diện vá»›i cái chết của những ngÆ°á»i thân yêu, nhất là những cái chết quá bất
ngá» và đột ngá»™t nhÆ° cái chết của cha Antôn Phạm Äình Phùng, không ai không khá»i
bà ng hoà ng, đau xót… Sự hiện diện đông đảo của quý ông bà và anh chị em trong
thánh lá»… an táng nà y, phải chăng đã nói lên Ä‘iá»u đó?
Bản thân tôi
cũng đã trải qua những giây phút bà ng hoà ng và xúc động đến độ không thể nói thà nh
tiếng khi loan báo cho nhân viên Tòa Giám mục ai tÃn nà y. Sáng hôm đó, ngà y
29/5/2012, và o lúc 5g27 phút, khi tôi xuống cầu thang để lên xe đi đặt viên đá đầu
tiên cho nhà thỠgiáo xứ Thịnh Lạc, Hương Khê, thì điện thoại reo và anh Bùi
Viết Toà n cho biết cha Phùng vừa từ trần. Tôi sững sá» kinh ngạc, vì chiá»u 28/5,
qua Ä‘iện thoại tôi còn nói chuyện vá»›i cha và chúc cha lên Ä‘Æ°á»ng bình an. Nà o
ngỠđó là cuộc điện đà m cuối cùng với cha và tiếng chuông điện thoại của anh
Toà n trở thà nh hồi chuông báo tá»: cha Antôn Phạm Äình Phùng đã vá»™i vã nằm
xuống, vÄ©nh viá»…n lìa xa cuá»™c Ä‘á»i nà y. VÄ©nh viá»…n từ giã Giáo pháºn Vinh. VÄ©nh
viá»…n chỉ hưởng dÆ°Æ¡ng chứ chÆ°a hưởng thá». Mãi mãi ở tuổi trung niên!
Suốt mấy ngà y
hôm nay tôi nhÆ° bị ám ảnh bởi thân pháºn con ngÆ°á»i. Ôi, con ngÆ°á»i tháºt cao cả,
bất khả xâm phạm, bất khả thay thế, to lá»›n vô cùng. Bởi vì con ngÆ°á»i được dá»±ng nên giống hình ảnh
Thiên Chúa và hÆ¡n nữa, nhá» Äức Kitô là m ngÆ°á»i, con ngÆ°á»i được là m con Thiên Chúa.
NhÆ°ng con ngÆ°á»i cÅ©ng quá má»ng dòn, mong manh, gian truân, láºn Ä‘áºn! Phải chăng vì
được dá»±ng nên từ bụi đất, nên con ngÆ°á»i sẽ trở vá» cát bụi? Nói gì thì nói, cuối
cùng thá»i gian sẽ nghiá»n nát tất cả thà nh cát bụi!
Sách Giảng
viên cho rằng vì được sáng tạo theo hình ảnh Thiên Chúa, nên con ngÆ°á»i được là m chủ
vÅ© trụ. NhÆ°ng, mặt khác, vì xuất thân từ bụi đất, rồi ra con ngÆ°á»i sẽ trở vá»
bụi đất: “Má»i sá»± Ä‘á»u Ä‘i vá» má»™t nÆ¡i / má»i sá»± Ä‘á»u đến từ bụi đất / má»i sá»± Ä‘á»u trở vá» bụi đấtâ€. Nói cho
cùng, cuá»™c Ä‘á»i cÅ©ng nhẹ tênh nhÆ° má»™t cá»ng rÆ¡m trÆ°á»›c gió. Chỉ cần gió thổi nhẹ
là bay Ä‘i. Tất cả chỉ là hÆ° vô, hão huyá»n, phù vân, phi lý.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trong một lúc xuất thần đã sáng tác bà i Cát bụi
bất hủ:
“Hạt bụi nà o hóa kiếp thân tôi. Äể má»™t mai vÆ°Æ¡n hình hà i lá»›n dáºy. Ôi cát bụi tuyệt vá»i mặt trá»i soi
một kiếp rong chơi
Hạt bụi nà o hóa kiếp thân tôi Äể má»™t mai tôi vá» là m cát bụi…â€
Thánh Phêrô, lấy
lại ý tưởng của Isaia, đã và von Ä‘á»i ngÆ°á»i nhÆ° cá» héo hoa tà n: “Má»i
phà m nhân Ä‘á»u nhÆ° cá» và tất cả vinh quang của há» cÅ©ng Ä‘á»u nhÆ° hoa cá»; cá» thì
khô, hoa thì rụng. Lá»i Chúa vẫn tồn tại đến muôn thuở muôn Ä‘á»i†(1 Ph
1,24-25).
Phù vân, hão
huyá»n, cát bụi, cá» khô, hoa héo… tất cả chỉ là những hình ảnh diá»…n tả cái giá»›i
hạn, mong manh, vô thÆ°á»ng của cuá»™c Ä‘á»i. Lý tưởng thì vô hạn, nhÆ°ng Ä‘á»i ngÆ°á»i
sao quá ngắn ngủi và mong manh!
Mấy ngà y nay, mỗi
lần nghĩ đến sự ra đi quá đột ngột của cha Phùng, một linh mục thông minh,
nhiệt thà nh và năng Ä‘á»™ng mà giáo pháºn Ä‘ang cần đến, trong đầu tôi cứ lởn vởn lá»i
khẩn nà i của vua Êzêkia: “Lạy Chúa, con nhÆ° ngÆ°á»i thợ dệt, Ä‘ang mải dệt Ä‘á»i
mình, bỗng dưng bị tay Chúa cắt đứt ngay hà ng chỉ†(Is 38,12).
Không gian,
cảnh váºt còn sá» sỠđó, mà ngÆ°á»i cÅ© đã nghìn trùng xa cách. Nhiá»u ngÆ°á»i lúc nà y
Ä‘ang nhá»› cha nhÆ° nhá»› má»™t ná»—i Ä‘au. Có ngÆ°á»i cứ day dứt há»i: Sao cha ra Ä‘i vá»™i
và ng và bất ngá» nhÆ° thế giữa lúc nhiá»u công việc còn dang dở, tuổi Ä‘á»i và tà i
năng Ä‘ang ở Ä‘á»™ chÃn muồi? Xét theo
phÆ°Æ¡ng diện nhân loại, má»i sá»± chia ly Ä‘á»u kéo theo ná»—i buồn, ná»—i Ä‘au. Khi đối diện vá»›i cái chết, nhất là cái chết
của ngÆ°á»i thân yêu… thì cái mất mát, ná»—i Ä‘au, ná»—i buồn… láºp tức Ä‘á»™t biến tăng lên theo
cấp số nhân. Má»i cái chết Ä‘á»u gây sầu thảm, nhÆ°ng cái chết của những ngÆ°á»i còn
trẻ, đang sung sức… trở thà nh thê thảm, nghẹn ngà o hơn! Không phải
vô lý mà có ngÆ°á»i đã uất ức, phản kháng, gà o to lên: “Lá và ng còn ở trên cây / Lá xanh rụng xuống, trá»i hay chăng trá»i!â€.
Tại sao Chúa
lại cắt đứt hà ng chỉ nhÆ° váºy? Tại sao má»™t giáo pháºn Ä‘ang thiếu linh mục trầm
trá»ng, mà Chúa lại tiếp tục lấy Ä‘i má»™t trong những ngÆ°á»i có khả năng nhất? Chúa
có chÆ°Æ¡ng trình đặc biệt nà o dà nh cho cha, khi Ngà i muốn cha ngừng dệt Ä‘á»i mình
ở và o tuổi trung niên?
Chẳng ai có
thể Ä‘Æ°a ra má»™t câu trả lá»i thá»a đáng. Tuy nhiên, niá»m tin và o Äức Kitô luôn má»i
gá»i chúng ta cố gắng khám phá và nháºn diện chÆ°Æ¡ng trình cÅ©ng nhÆ° ý định của
Thiên Chúa đối vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Niá»m tin luôn mách bảo cho chúng ta phải
chấp nháºn trong tin tưởng và bÆ°á»›c Ä‘i trong hy vá»ng. Äức tin cÅ©ng giúp chúng ta
mở rá»™ng tầm nhìn và cõi lòng để đón nháºn sá»± sống của Thiên Chúa. Kinh Tiá»n tụng
cầu cho ngÆ°á»i quá cố nhắn nhủ chúng ta: “Lạy
Chúa, đối vá»›i các tÃn hữu Chúa, sá»± sống thay đổi chứ không mất Ä‘i, và khi nÆ¡i
nương náu ở trần gian bị hủy diệt thì lại được một chỗ ở vĩnh viễn nơi quê
trá»iâ€.
Qua cuộc đối
thoại với cô Marta mà chúng ta vừa nghe trong bà i Tin Mừng hôm nay, một lần
nữa Chúa Giêsu tái xác quyết: “ChÃnh Thầy là sá»± sống lại và là sá»± sống. Ai tin
và o Thầy thì dù đã chết, cũng sẽ được sống. Ai sống và tin và o Thầy, sẽ không
bao giá» phải chết†(Ga 11, 25-26). Chúa Ä‘ang há»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta nhÆ° đã há»i
cô Maria: “Con có tin thế không?†Chắc chắn Ngà i cÅ©ng Ä‘ang mong chá» má»—i ngÆ°á»i chúng
ta nói lên lá»i tuyên xÆ°ng giống nhÆ° cô Marta.
Äứng tại bà n
thá» nhìn xuống quan tà i của cha đặt giữa nhà thá», tôi chợt nhá»› má»™t câu hát tháºt
ý nghÄ©a: “NgÆ°á»i chết nối linh thiêng và o
Ä‘á»iâ€. Tháºt kỳ diệu, tuy cha nằm bất Ä‘á»™ng và chÆ¡ vÆ¡ ở đó, nhÆ°ng Ä‘ang nối kết
chúng tôi vá»›i cha và nối kết cuá»™c Ä‘á»i nà y vá»›i cõi vô biên. Cách đây 43 năm cha
đến vá»›i cõi nhân gian nà y, bây giá» cha rá»i bá» chúng tôi để vá» Nhà Cha, nÆ¡i quê
hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cá»u. Có đến thì có Ä‘i. Äó là chuyện dÄ© nhiên, phải không? Ước mong
cha vẫn tiếp tục thúc đẩy sá»± nối kết giữa má»i thà nh viên trong giáo xứ vá»›i nhau,
cÅ©ng nhÆ° giữa giáo xứ vá»›i giáo hạt và giáo pháºn.
Xin gá»i cha vá»
lòng đất mẹ. Và hẹn gặp nhau mai sau nÆ¡i quê hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cá»u...
+GM Phaolô Nguyễn Thái Hợp
|