Không cùng sinh ra, nhưng họ cùng chọn một con đường, cùng chấp nhận tan chảy cho một tình yêu và đều coi nơi đã từng ủ bóng cuộc đời mình trong những năm chủng viện là phía đầu nguồn của một dòng sông. Linh mục có thể chẳng là gì nhưng lại là tất cả! Mang vác sức nặng của một lẽ sống thần thiêng, năm tháng và hoài mãi, những con người ấy cứ như một dòng chảy, xuôi ra biển cả của cuộc đời…

Khuôn viên nhà xứ Kim Lâm chiều nay 28/9 dường nhÆ° rá»™n rã hẳn lên. Dá»± báo của bên khí tượng thuá»· văn về cÆ¡n bão số 9 sẽ “đánh thẳng” vào các tỉnh miền Trung không thể làm dịu bá»›t cái bầu khí tao ngá»™ của các cá»±u chủng sinh khoá V Äáº¡i Chủng viện Vinh Thanh, dù cÅ©ng đã xuất hiện khá nhiều ái ngại trÆ°á»›c đó. Từ thị trấn Quán Hành, tôi đón chuyến xe của các linh mục Thanh Hoá, bắt đầu chặng hành trình vá»›i tất cả sá»± háo hức lẫn tò mò cố hữu của “căn bệnh nghề nghiệp”, rằng sẽ khai phá cho bằng hết những “thâm cung bí sử” đằng sau những gÆ°Æ¡ng mặt "đạo mạo" kia.

Tản bộ phía tiền sảnh nhà thờ trước giờ G, hít cái khí trời nhẹ, thoảng lạnh của những ngày đầu thu, tôi miên man nghĩ về sự gấp gáp của dòng đời. Lẫn khuất trong những lo toan thường nhật, dòng xoáy thời gian hình như không để cho ta kịp nhận ra sự hiện hữu của nó. Thoáng chốc đã 6 năm, nhưng với các cựu chủng sinh kia, ngày mãn khoá cứ ngỡ như mới đâu đây.

Lúc này đã gần 5h chiều, cha xứ Lu-y Nguyễn Văn Nga vẫn tất bật đón khách. Ngoại trừ số ít trường hợp vắng mặt vì lý do bất khả kháng, những gương mặt thân thuộc ngày nào đã tề tựu gần như đông đủ. Họ đến đây không phải để tham dự tuần chầu lượt, để ngồi toà hay cử hành các nghi thức như thường lệ; nền nhà xứ Kim Lâm cũng không được tô điểm bằng hình ảnh của những chiếc áo chùng thâm quen thuộc. Tất cả hôm nay bận lên mình những bộ cánh tinh tươm, quần sẫm màu, áo sáng chỉn chu. Thế mới biết khi người ta trẻ…

Điểm qua Ä‘á»™i hình khoá V ngày ấy, bây giờ, má»›i vỡ lẽ hoá ra đây cÅ©ng là “lứa sản phẩm” rất có chất của “lò đào tạo” Vinh Thanh, vá»›i không ít vị hiện là nhân vật thuá»™c hàng... kiêm nhiệm. Ngoài 4 linh mục Ä‘ang miệt mài du học ở trời Tây, có thể kể đến linh mục Quản lý Tòa Giám mục Thanh Hoá Giuse Nguyá»…n Văn Bình, linh mục Trưởng ban Văn hoá Giáo phận Thanh Hoá Giuse Phạm Văn Quế, linh mục Trưởng ban Truyền thông xã há»™i Giáo phận Vinh Giêrađô Nguyá»…n Nam Việt, v.v.. 

Dao dác nhìn quanh, không khó để nhận thấy hai gương mặt được giới truyền thông Công giáo và cả truyền thông “lề phải” nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây, đó là linh mục đương nhiệm phụ trách giáo xứ Tam Toà Phêrô Lê Thanh Hồng và linh mục Gioan Nguyễn Văn Hữu, quản xứ Chày với sự kiện “tượng Đức Mẹ ở Bàu Sen”. Cả hai đều xuất hiện khá sớm, không mảy may có chút biểu hiện gì là vừa đi từ “tâm bão” của vùng “đất lửa” Quảng Bình.

Buổi chiều ngày 28/9 cũng chứng kiến một cuộc tái ngộ nhiều cảm xúc của cựu chủng sinh F.X Nguyễn Văn Hướng với những người bạn cũ. Không thể đi đến tận cuối con đường, cựu thành viên khoá V giờ đã là ông bố của hai bé trai kháu khỉnh. Năm tháng, sự khốc liệt của trường đời cũng không thể xua ngăn nổi cái nhiệt huyết, nghĩa tình của tuổi trẻ một thời. Rọi vào đôi mắt u uẩn một nỗi buồn xa xăm nào đó, tôi hiểu cái tình đồng môn của thuở hàn vi nó lớn lao và hãy còn mãnh liệt lắm.

Bữa cơm chiều ấm áp tiếng cười nói xôn xao, chút thinh không tĩnh lặng, và cả những tiếng xa xôi đang tìm về một niềm gần gụi.

Thánh lễ mừng bổn mạng Vinh Sơn Phaolô diễn ra muộn hơn so với dự kiến. Tối nay, nhìn lên cung thánh, dàn đồng tế với 19 linh mục thuộc hai giáo phận dường như đẹp hơn trong màu lễ phục trắng. Bài giảng lễ của “niên trưởng” Giuse Trần Văn Lợi đưa gần 3000 cử toạ về lại với bức chân dung đa diện của người mục tử. Dưới hình thức một bức thư gửi cho người bạn cũ, người linh mục già đang trả lời cho câu hỏi của chính cuộc đời, cho sự chọn lựa một thời và mãi mãi: “Có bao giờ ân hận vì đã làm linh mục không?” . Bức tâm thư như chạm đến cõi thẳm sâu nhất của người mục tử, ở đó, hạnh phúc và nỗi cô độc đều lên đến tận cùng. “Không, tôi không ân hận vì đã làm Linh mục. Có ân hận chăng chỉ là ân hận về cách làm chưa được tốt, còn vương vấn nhiều yếu tố nhân loại, tính tình hoặc tình cảm, chứ không ân hận về chính việc làm, làm Linh mục, làm những việc thuộc chức Linh mục” - Cái kết vang lên, võ đoán và hào sảng như một chân lý.

Tìm gặp “nhà thuyết giảng” (chữ của Giêrađô Nguyễn) sau thánh lễ với sự tò mò về danh tính chủ nhân của bức thư, ngài chỉ ỡm ờ: “Văn chương ấy mà!”. Có thể lắm, nhưng rất khó để phủ nhận rằng chính những trải nghiệm quý báu kia đã nói thay cho tất cả nỗi lòng sâu ẩn, những khoảng lặng vô hình nhưng có thật của người mục tử - điều họ không bao giờ nói hoặc giả không bao giờ muốn nói. Linh mục, dẫu bản thân đã mang lấy Thánh Chức thì cũng vẫn là con người, là nhân loại.

Trời đã về khuya. Nhà xứ Kim Lâm buông màn tĩnh mịch. Quanh chiếc bàn nhỏ, những chủng sinh ngày ấy vẫn dở cuộc bàn thảo, hàn huyên. Câu chuyện vãn mỗi lúc một dài hơn, về nhân tình thế thái, về nỗi đa truân và số phận nhọc nhằn, những trăn trở, buồn vui của đời mục vụ.

Sau khi dâng thánh lễ sáng kính các Tổng lãnh Thiên thần - Quan thầy giáo họ Tân Lập, các linh mục khoá V lại lên đường về nhiệm sở. Nhìn những đôi chân vội vã, đến trong nhau như bước quá giang trên chuyến đò dọc của cuộc đời, tôi lại bất giác nhớ đến câu thơ của Thanh Thảo:

“Chúng tôi không chọn để được sinh ra
Nhưng chúng tôi chọn cánh rừng phút giây năm tháng ấy”

Đại Chủng viện Vinh Thanh, 12 năm về trước, đã có một thế hệ như thế, không phải ngẫu nhiên vô tình nhưng bằng tất cả ý thức của sự chọn lựa: “Hãy bằng lòng ngay giữa những điều làm cho chúng ta bất mãn. Hãy giải thoát tâm trí con khỏi những điều đang làm con dao động. Chúa sẽ lo liệu cho mọi sự… Cha van xin con, hãy tín thác nơi Chúa. Con sẽ có mọi sự tâm hồn con khao khát”. Với các chủng sinh khoá V, chúc thư năm nào của thánh Vinh Sơn Phaolô không chỉ là lời nhắn nhủ. Đó gần như là một mệnh lệnh sống!

Trần Dũng