Lễ Thánh Gia (năm B): Tình con cho Ba
27.12.2008
|
Tình cha con - (Hình minh há»a) |
Tôi rất thÃch bà i hát “tình con cho ba†của Lm Nhạc sÄ© Nguyá»…n Văn Tuyên. Tôi thÆ°á»ng đệm ghi ta hát tặng khi gặp gỡ chia sẻ vá»›i giá»›i gia trưởng, giá»›i trẻ, giá»›i thiếu nhi. Lá»i hay, nhạc êm ái nhÆ° lá»i tri ân của ngÆ°á»i con dà nh cho ba của mình.
Ba thÆ°Æ¡ng yêu dắt con và o Ä‘á»i. Ba bên con giúp con há»c chăm. Ba hy sinh khuya sá»›m nắng mÆ°a,gió rét khó khăn ngại chi, khuyên con vững tâm há»c hà nh. Ba ru con những đêm trăng rằm. Ba bên con từ lúc thưở hà n vi. Con yêu ba nguyện Æ°á»›c có ngà y, tÆ°Æ¡ng lai sáng tÆ°Æ¡i thà nh công, vinh danh ngÆ°á»i ba kiêu hùng. Khắc ghi sâu những lá»i ba khuyên, lÆ°Æ¡ng tri trong sáng xây Ä‘á»i, cá»™i nguồn lòng con ghi nhá»›. Bao yêu thÆ°Æ¡ng ká»· niệm ngà y mÆ¡, bên ba nô đùa tuổi thÆ¡, con vui ở bên ba hiá»n. Ba khuyên con ngẩng cao yêu Ä‘á»i. ThÆ°Æ¡ng tha nhân và giúp ai ngÆ°á»i Ä‘Æ¡n côi. Không tham lam lợi danh thế trần. Vinh danh giống dân rồng tiên, thoả lòng ngÆ°á»i ba Æ°á»›c mong. Ba Æ¡i, con xin nghe lá»i. Ba Æ¡i, con nghe lá»i ba khuyên. Ba Æ¡i con yêu ngÆ°á»i. Ba Æ¡i, con muôn Ä‘á»i ghi Æ¡n.
Mùa chay vừa rồi có dịp hà nh hÆ°Æ¡ng Äất thánh, tôi đến thăm Thánh Gia tại Nagiaret, thăm xưởng má»™c Thánh Giuse, tôi thấy nÆ¡i ở nÆ¡i là m việc của ngà i quá Ä‘Æ¡n sÆ¡ bé nhá» và nghèo hèn. Khi có dịp, tâm trà tôi cứ miên man nghÄ© vá» cuá»™c Ä‘á»i và vai trò là m cha của Thánh Giuse.
Hôm nay Lá»… Thánh Gia, Giáo há»™i hÆ°á»›ng ngÆ°á»i tÃn hữu vá» má»™t gia đình mẫu má»±c nhất. Xin gởi đến và i chia sẻ vá» ngÆ°á»i cha.
Vai trò ngÆ°á»i cha tháºt quan trá»ng kiến tạo hạnh phúc đầm ấm cho má»—i gia đình Công giáo. Gia đình Nadarét có Thánh Giuse là m gia trưởng. Dù Ãức Maria và Chúa Giêsu là những ngÆ°á»i cao quý hÆ¡n thánh Giuse, nhÆ°ng Thiên Chúa đã đặt hai ngà i dÆ°á»›i quyá»n Thánh Giuse; khi Thiên Chúa muốn nói gì vá»›i gia đình nà y thì Ngà i nói vá»›i Thánh Giuse; và hai ngà i vâng lá»i Thánh Giuse nhÆ° vâng lá»i Thiên Chúa.
Thánh kinh đã ghi nháºn vai trò Ä‘á»™c đáo của vị gia trưởng Giuse khi Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i bao phong ba xảy đến cho gia đình.
Vá»›i tÆ° cách là chủ, Thánh Giuse đã phải hết sức cá»±c nhá»c vất vả vì gia đình của mình. Từ khi nháºn Maria vá» nhà , khó khăn cứ dồn dáºp xảy tá»›i. Äang bình yên thì có lệnh phải Ä‘Æ°a Maria Ä‘ang mang thai đến thá»i sinh nở từ Nadarét xứ Galilê đến Bêlem xứ Giuđê theo lệnh kiểm tra dân số của Hoà ng Äế Augústô (x.Lc 2,1-6). Cuá»™c hà nh trình mà theo Ä‘Æ°á»ng chim bay đã dà i tá»›i 120km, và phải Ä‘i bằng phÆ°Æ¡ng tiện rất thô sÆ¡ của những ngÆ°á»i nghèo thá»i đó là má»™t con lừa. Rồi má»™t đêm đông lạnh giá giữa đồng hoang vắng, Maria sinh hạ con trẻ Giêsu trong má»™t chuồng bò lừa. Là chủ gia đình, Giuse phải Ä‘au lòng lắm. Con trẻ má»›i sinh chÆ°a được bao lâu thì lại có lệnh của thiên thần phải Ä‘Æ°a cả hai mẹ con trốn sang Ai Cáºp. Chỉ thẳng Ä‘Æ°á»ng chim bay từ Bêlem tá»›i biên giá»›i Ai Cáºp thôi đã phải là 100km. Hà nh trình chạy trốn lần nà y quá đổi gian lao. Ở nÆ¡i đất khách quê ngÆ°á»i, Giuse là m việc cáºt lá»±c để nuôi sống gia đình. Khi tạm ổn định thì có lệnh Ä‘Æ°a cả nhà vá» Nazareth. Tại đây, Giuse là m việc miệt mà i và táºn tuỵ giáo dục con trẻ Giêsu nên ngÆ°á»i.
Tất cả những khó nhá»c vất vả ấy đòi há»i Giuse phải có rất nhiá»u tình yêu và nhiá»u đức tÃnh má»›i có thể vượt qua má»™t cách tốt đẹp. Ngà i tháºt là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cao cả và là má»™t ngÆ°á»i chủ gia đình rất gÆ°Æ¡ng mẫu. Thiết tưởng bất kỳ ngÆ°á»i chủ gia đình nà o bắt chÆ°á»›c Giuse cÅ©ng sẽ là m cho gia đình mình yên vui hạnh phúc.
ThÆ°á»ng thì hạnh phúc và sá»± êm ấm trong gia đình tùy thuá»™c và o ngÆ°á»i chồng nhiá»u hÆ¡n. Thánh Phaolô khuyên rằng: “NgÆ°á»i là m vợ hãy phục tùng chồng, nhÆ° thế má»›i xứng đáng là ngÆ°á»i thuá»™c vá» Chúa. NgÆ°á»i là m chồng hãy yêu thÆ°Æ¡ng chứ đừng cay nghiệt vá»›i vợ. Kẻ là m con hãy vâng lá»i cha mẹ trong má»i sá»±, vì đó là điá»u đẹp lòng Chúa. Những báºc là m cha mẹ đừng là m cho con cái bá»±c tức, kẻo chúng ngã lòngâ€. Muốn vợ phục tùng, ngÆ°á»i chồng cần phải đối xá» Ä‘á»™ lượng, không cay nghiệt vá»›i vợ, biết thông cảm, hy sinh, thÆ°á»ng xuyên giúp đỡ vợ trong má»i việc, ná»— lá»±c bao bá»c che chở vợ mình trong má»i hoà n cảnh. NgÆ°á»i vợ có cảm thấy được chồng yêu thÆ°Æ¡ng, có cảm phục chồng vì tÃnh quảng đại, cao thượng, bá» qua má»i lầm lá»—i nhá» nhặt, thì má»›i dá»… dà ng phục tùng chồng. Tâm lý chung của má»i phụ nữ là dá»… yêu thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i mà mình nể phục. NhÆ°ng là m sao ngÆ°á»i phụ nữ có thể yêu thÆ°Æ¡ng má»™t ngÆ°á»i mà mình khinh thÆ°á»ng vì thấy không có gì đáng nể phục? Do đó, để gia đình hạnh phúc, yếu tố rất quan trá»ng là ngÆ°á»i chủ gia đình phải có là lòng Ä‘á»™ lượng, bao dung, và tình yêu hy sinh.Có thể nói bản lÄ©nh, cách hà nh xá» cao thượng, và sá»± quảng đại trong yêu thÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông là ná»n tảng và là yếu tố đầu tiên cần thiết cho hạnh phúc của cả gia đình. Thiếu nó, gia đình khó có hạnh phúc. Gia đình thánh gia rất dá»… có hạnh phúc, má»™t phần rất lá»›n là vì Giuse, ngÆ°á»i chủ gia đình, có rất nhiá»u đức tÃnh đáng để Maria kÃnh phục. (trÃch bà i NCK).
Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i và thuá»™c vá» má»™t gia đình. Äức Giêsu có thể sinh ra nhÆ° má»™t nhân váºt thần kỳ nà o đó trong các huyá»n thoại hay được giáng trần nhÆ° Thánh Gióng, Tiên Nga… NhÆ°ng Äức Giêsu không muốn là m thế. Ngà i muốn có má»™t tổ ấm, má»™t mái gia đình, có cha có mẹ. Chấp nháºn là m ngÆ°á»i là chấp nháºn thuá»™c vá» má»™t gia đình.
Con Thiên Chúa đã lá»›n lên trong bầu khà gia đình. Mái nhà là trÆ°á»ng há»c đầu tiên. Cha mẹ là thầy cô căn bản. Äức Giêsu lá»›n dần vá» má»i mặt trong Thánh Gia đạo hạnh. 30 năm sông dÆ°á»›i mái nhà Nazareth, Äức Giêsu đã thà nh má»™t ngÆ°á»i chÃnh chắn và trưởng thà nh, sẵn sà ng lãnh nháºn sứ vụ Chúa Cha trao phó. Thánh Giuse đã dắt trẻ Giêsu và o Ä‘á»i, hy sinh khuya sá»›m nắng mÆ°a, ru trẻ Giêsu những đêm trăng rằm, dạy những bà i há»c yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân giúp ngÆ°á»i Ä‘Æ¡n côi. Äức Giêsu đã há»c nÆ¡i Thánh Giuse tinh thần lao Ä‘á»™ng miệt mà i, sá»± mau mắn thi hà nh thánh ý Thiên Chúa, lòng nhiệt thà nh chu toà n trách nhiệm đối vá»›i gia đình. Äức Giêsu há»c nÆ¡i Äức Mẹ nét đẹp hiá»n là nh Ä‘Æ¡n sÆ¡, tế nhị, táºn tuỵ phục vụ, sá»± buông mình sống trong lòng tin phó thác và nhất là má»™t Ä‘á»i sống cầu nguyện thâm trầm.
Các nhà tâm lý há»c cho biết rằng : đứa trẻ cần đến sá»± nâng đỡ của ngÆ°á»i cha cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i ngÆ°á»i mẹ. NgÆ°á»i cha tạo cho con cái hùng, cái nghiêm trang má»±c thÆ°á»›c.NgÆ°á»i mẹ ảnh hưởng trên cảm tình con cái vá» sá»± tế nhị, dịu dà ng, bao dung. Vì thế đứa trẻ mồ côi cha thÆ°á»ng sống uá»· mỵ, nhát đảm thiếu cÆ°Æ¡ng quyết và nghị lá»±c. Äứa trẻ mồ côi mẹ thÆ°á»ng mang tÃnh cứng cá»i, cá»™c cằn, dể u buồn, thiếu tế nhị vui tÆ°Æ¡i. Trẻ thÆ¡ cần được giáo dục vá» Ä‘á»i sống tình cảm và lý trÃ. Tình cảm dá»… ảnh hưởng nÆ¡i ngÆ°á»i mẹ. Lý trà thÆ°á»ng nhá» cáºy ngÆ°á»i cha.Do đó ngÆ°á»i à có lý khi nháºn xét : NgÆ°á»i mẹ yêu thÆ°Æ¡ng dịu dà ng, ngÆ°á»i cha yêu thÆ°Æ¡ng khôn ngoan. NgÆ°á»i Anh nháºn xét chà lý : Khi còn thÆ¡ con cái bú mẹ, lúc lá»›n khôn chúng lại bú cha. Tục ngữ Việt nam có câu : Mẹ đánh má»™t trăm không bằng cha ngăm má»™t tiếng.
Cách đây mấy tuần, xứ đạo bên xứ tôi có má»™t thanh niên thắt cổ tá»± vẫn. Con trai út trong má»™t gia đình có năm anh em trai, thanh niên ấy vừa tròn mÆ°á»i chÃn tuổi, hiá»n là nh Ãt nói siêng năng là m rẫy là m ruá»™ng. Và i ngà y trÆ°á»›c, bà con là ng xóm thấy nó Ä‘i chÆ¡i vá»›i đám bụi Ä‘á»i xìke ma tuý nên nhắn nhủ ngÆ°á»i cha cần quan tâm hÆ°á»›ng dẫn. NgÆ°á»i cha la rầy con thế nà o đó mà sau đó nó và o phòng khoá trái cá»a, lấy dây thừng treo lên xà ngang thắt cổ tá»± tỠđể lại má»™t bức thÆ° tuyệt mệnh cho ngÆ°á»i mẹ. Bà mẹ cứ tưởng con trai bị bệnh bỠăn sáng ăn trÆ°a. Xế chiá»u, mẹ nóng ruá»™t Ä‘áºp cá»a thăm con, không thấy trả lá»i, nhiá»u ngÆ°á»i phá cá»a và o thì nó đã chết từ hồi nà o. Äám tang đã buồn lại cà ng buồn thêm vì không nghi thức, không thánh lá»… an táng. NgÆ°á»i cha mang nổi Ä‘au ân háºn khôn nguôi, không biết ngÆ°á»›i cha “ngăm má»™t tiếng†thế nà o mà con trai phải tá»± vẫn. Không dám xét Ä‘oán ai. Chỉ thấy buồn và thÆ°Æ¡ng cho gia đình bất hạnh. Tôi nhá»› đến câu chuyện của Lm Munachi Ezeogu kể. Má»™t cáºu bé đón cha mình Ä‘i là m vá» và há»i: “Bố Æ¡i! bố Ä‘i là m được bao nhiêu tiá»n má»™t giá»?â€. Ông bố rất ngạc nhiên và bảo: “Nà y con, ngay cả mẹ của con cÅ©ng chẳng biết, đừng quấy rầy bố vì bố Ä‘ang mệt.†Cáºu bé lại há»i: “Bố cứ cho con biết, lÆ°Æ¡ng của bố má»—i giỠđược bao nhiêu tiá»n?†Cuối cùng thì ông bố bảo rằng: “Má»—i giá» bố được hai mÆ°Æ¡i đồngâ€. Cáºu bé liá»n há»i: “Váºy bố cho con mượn mÆ°á»i đồngâ€. Ông bố tá» vẻ giáºn và mắng con: “Thì ra đấy là lý do con muốn biết tiá»n lÆ°Æ¡ng của bố? Bây giá» Ä‘i ngủ Ä‘i và đừng quấy rầy bố nữaâ€. Äêm hôm ấy, ông bố nghÄ© lại những Ä‘iá»u đã nói vá»›i con mình và cảm thấy hối háºn. Ông cho rằng có thể con mình Ä‘ang cần tiá»n để mua món gì mà nó Ä‘ang cần. Ông sang phòng của con mình và há»i: “Con đã ngủ chÆ°a?†Con ông đáp: “Con chÆ°a ngủâ€. Ông bố Ä‘Æ°a tiá»n và bảo: “Äây là tiá»n con há»i xin lúc nãy†Nó vui vẻ cám Æ¡n bố, rồi lấy thêm tiá»n trong gối ra và nói: “ Con đã có đủ rồi! hai mÆ°Æ¡i đồng. Bây giá» bố bán cho con má»™t giá» của bố.â€.
Ná»n tảng cho việc Ä‘Ã o tạo lý trà và tình cảm của má»™t con ngÆ°á»i là đạo đức. Trên ná»n móng đạo đức vững chắc, xây má»™t ngôi nhà gia đình hạnh phúc. Nếp sống đạo đức của Thánh gia đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuá»™c Ä‘á»i Äức Giêsu. NgÆ°á»i thừa hưởng nÆ¡i Thánh Giuse và Äức Mẹ lòng yêu mến lá» luáºt, gắn bó vá»›i Ä‘á»n Thá», thói quen siêng năng nghe và đá»c Lá»i Chúa. NgÆ°á»i há»c nÆ¡i cha mẹ tâm tình vâng phục thánh ý Chúa, thái Ä‘á»™ hiá»n là nh khiêm nhÆ°á»ng, tinh thần phục vụ quên mình,sá»± chuyên chăm là m việc, sá»± ân cần âu yếm đối vá»›i con cái. Gia sản quý báu từ Thánh Gia bà ng bạc trong những lá»i NgÆ°á»i giảng dạy, trong Ä‘á»i sống của NgÆ°á»i.
Gia đình tháºt quan trá»ng. Cha mẹ không chỉ nuôi con bằng cÆ¡m bánh váºt chất, nhÆ°ng còn dạy dá»—, là m gÆ°Æ¡ng sáng cho con, còn ngÆ°á»i con đáp trả bằng tình hiếu thảo và vâng phục. ChÃnh gia đình quyết định tÆ°Æ¡ng lai của trẻ thÆ¡. Gia đình là vÆ°á»n Æ°Æ¡m. Hạt giống tuổi thÆ¡ lá»›n mạnh được là nhá» vÆ°á»m Æ°Æ¡m có đầy đủ nÆ°á»›c, phân bón và ân cần chăm sóc. Gia đình là bầu khà quyển. Bầu khà có trong là nh thì trẻ thÆ¡ má»›i phát triển được má»i mặt. Gia đình là con Ä‘Æ°á»ng. ÄÆ°á»ng có ngay thẳng có định hÆ°á»›ng thì tÆ°Æ¡ng lai trẻ má»›i tÆ°Æ¡i sáng không Ä‘i và o ngõ cụt cuá»™c Ä‘á»i. Má»™t năm Chúa Giêsu giảng đạo thì mÆ°á»i năm NgÆ°á»i ở vá»›i gia đình. Chúa Æ°u tiên và đỠcao tầm quan trá»ng của gia đình biết bao.
Äức Thánh Cha Gioan Phaolô II hằng nhắc nhở vá» sá»± thánh thiêng của gia đình khi Ngà i gá»i gia đình là ná»n tảng của Giáo há»™i. Äức Thánh Cha Phaolô VI gá»i gia đình là cung thánh của Giáo há»™i, là trÆ°á»ng há»c đầu tiên của con cái mà cha mẹ là thầy cô.
Má»™t gia đình mà cha mẹ, con cái siêng năng tham dá»± Thánh lá»…, chuyên chăm kinh nguyện tại gia, biết dùng lá»i Chúa là m ánh sáng soi Ä‘Æ°á»ng chỉ lối, luôn sống hoà thuáºn yêu thÆ°Æ¡ng nhau thì đó chÃnh là gia đình gÆ°Æ¡ng mẫu theo Thánh Gia. Từ gia đình tốt nà y sẽ trao tặng những ngÆ°á»i con hữu Ãch cho xã há»™i và giáo há»™i.
Äức Thánh Cha Piô XI trong Thông Äiệp Vá» Giáo Dục Kitô Giáo đã dạy rằng: Ná»n giáo dục bá»n bỉ nhất và hữu hiệu nhất là ná»n giáo dục được nháºn lãnh từ má»™t gia đình Kitô giáo có quy cÅ© khuôn phép. GÆ°Æ¡ng là nh cha mẹ cà ng chiếu tá» kết quả giáo dục cà ng lá»›n lao.
Äức Thánh Cha Gioan XXIII, trong má»™t lá thÆ° gởi cha mẹ nhân ngà y mừng ngÅ© tuần của mình có Ä‘oạn “ThÆ°a Ba Mẹ, hôm nay con được 50 tuổi. Chúa thÆ°Æ¡ng ban cho con nhiá»u chức tÆ°á»›c trong Hôi thánh, được Ä‘i nhiá»u nÆ¡i, há»c nhiá»u sách, nhÆ°ng không có trÆ°á»ng há»c nà o dạy dá»— và là m Ãch cho con bằng hồi con được ngồi trên chân ba mẹâ€.
Äức Hồng y FX Nguyá»…n Văn Thuáºn cÅ©ng từng viết :â€Chủng viện thứ nhất, đệ tá» viện thứ nhất, trÆ°á»ng sÆ° phạm thứ nhất là gia đình Công giáo. Không vị giám đốc tà i ba nà o, hay chuyên môn đến đâu có thể là m thay cha mẹ được. Nếu cÆ¡ sở báºc nhất ấy bị há»ng, tÆ°Æ¡ng lai Há»™i thánh và xã há»™i cÅ©ng rung rinh sụp đổâ€.
Thánh Gia là má»™t gia Ä‘Ãnh lý tưởng, đạo đức, yêu thÆ°Æ¡ng, hạnh phúc ngáºp trà n.
Nguyện xin Thánh Gia luôn nâng đỡ và gìn giữ gia đình chúng con.
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
(Nguồn: thanhlinh.net) |