Con là "Äá" nhá» Thầy là "Con"
24.08.2008
|
|
Chúa nháºt 21 ThÆ°á»ng Niên năm A (Mt 16,13-20)
Otto Bismarck (1815-1898) là má»™t nhà độc tà i đã thao túng chÃnh trÆ°á»ng nÆ°á»›c Äức hồi thế ká»· XIX. Ông có biệt danh "Thiết huyết tể tÆ°á»›ng" và đã gây nhiá»u khó khăn cho Giáo Há»™i, vì Giáo Há»™i phản đối Ä‘Æ°á»ng lối Ä‘á»™c tà i phát-xÃt của ông. Trong những tháng ngà y Ä‘en tối ấy, giáo dân Äức đã có sáng kiến in ra má»™t bức biếm há»a, nhà nà o cÅ©ng treo, các tiệm bánh hà ng thì dán trÆ°á»›c cá»a nhà kÃnh. Bức hà há»a ấy trình bà y má»™t tên khổng lồ Ä‘ang hì hục toát mồ hôi để xô má»™t tảng đá xuống biển. Bên cạnh đó, thằng quá»· Satan Ä‘en đúa nhe răng cÆ°á»i nham nhở, nhìn tên khổng lồ mà nói: "Tao đã nhá»c mệt suốt 20 thế ká»· mà vẫn chÆ°a là m được, mà y là ai mà dám cả gan là m!". Bismarck biết được ý nghÄ©a của bức biếm há»a thì vô cùng tức tối, nhÆ°ng chẳng biết là m sao! Cuối cùng, "cuá»™c đấu tranh văn hoá" (kulturkampf, 1871-1878) của ông nhằm chống Công giáo bị thất bại, và ông cÅ©ng đã nằm xuống nhÆ° bao nhà độc tà i khác trong đắng cay và thất sủng đối vá»›i hoà ng đế Guillaume II. Câu chuyện của ông là má»™t minh há»a hùng hồn lý thú cho bà i Tin Mừng ta sắp suy niệm.
1. Thầy là Äức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống
Äức Giêsu hôm nay dẫn môn đệ đến vùng kế cáºn Xêdarê PhilÃp, dÆ°á»›i chân núi Hernon tuyết phủ, xa hẳn quần chúng, để tránh má»i nguy cÆ¡ náo Ä‘á»™ng kiểu thiên sai chủ nghÄ©a, và ở đó, NgÆ°á»i Ä‘Ãch thân và rõ rệt đặt câu há»i vá» căn tÃnh của mình: NgÆ°á»i là ai?
DÆ° luáºn quần chúng chia rẽ nhau trong chi tiết, nhÆ°ng nhất trà trên cÆ¡ bản: Äức Giêsu không phải là má»™t "kẻ bình thÆ°á»ng"... Ngôn hà nh của NgÆ°á»i khiến NgÆ°á»i trở nên má»™t nhân váºt tôn giáo ngoại hạng. Äể nói vá» NgÆ°á»i, thiên hạ kể tên các ngôn sứ nổi tiếng nhất của quá khứ. Ngà y nay cÅ©ng thế, đại Ä‘a số nhân loại thừa nháºn Äức Giêsu nhÆ° má»™t nhân cách vô song: NgÆ°á»i đã ghi dấu lịch sá» hoà n vÅ© hÆ¡n bất cứ ai khác.
NhÆ°ng vá»›i môn đệ, Äức Giêsu đòi há»i hÆ¡n. Phản ánh các ý tưởng hiện hà nh không đủ, phải Ä‘Ãch thân bà y tá» láºp trÆ°á»ng. Ông Simon Phêrô đại diện anh em thÆ°a: "Thầy là Äấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống". Má»i nhà chú giải Ä‘á»u nháºn thấy thà nh ngữ nà y có má»™t sức mạnh được nêu báºt qua 4 Ä‘iểm: "Äức Kitô - Ngôi Con - Thiên Chúa - Äấng Hằng sống". DÄ© nhiên, không chắc ngà y hôm đó, trong tâm trà Phêrô có tất cả chÃnh xác thần há»c và những từ nà y sẽ mặc sau ngà y Chúa sống lại và sau sá»± suy nghÄ© chÃn chắn của các Công đồng thế ká»· IV và V. Tuy nhiên, ta không có quyá»n "giản lược" lá»i "tuyên tÃn" của Phêrô theo nghÄ©a thông thÆ°á»ng mà từ "Con Thiên Chúa" từng có. Vẫn biết, trong Cá»±u Æ°á»›c, danh hiệu nà y đã được áp dụng cho Äấng Mesia, nhÆ°ng cÅ©ng cho má»i "con cái Israel" nữa (Xh 4,22; Änl 14,1; Kn 2,16;18,13; Gr 31,20;2 Sm 7,14; Tv 2,7;89,27). Äối vá»›i Phêrô, hiển nhiên Äức Giêsu không chỉ là "con Thiên Chúa" giống má»i ngÆ°á»i! Nói thế thì cÅ©ng bằng không. Phêrô đã thoáng thấy Thầy chẳng những là má»™t trong bao sứ giả của Thiên Chúa... theo má»™t nghÄ©a chỉ thuá»™c riêng vá» NgÆ°á»i.
"Nà y anh Simon con ông Giona, Äức Giêsu đáp, anh tháºt là ngÆ°á»i có phúc, vì không phải thịt máu mặc khải cho anh Ä‘iá»u ấy, nhÆ°ng chÃnh Cha của Thầy, Äấng ngá»± trên trá»i, đã mặc khải cho anh". "Thịt máu" là má»™t thà nh ngữ Kinh Thánh rất cổ, cho thấy lá»i nà y đúng là do Äức Giêsu thốt lên, má»™t công thức đẹp đẽ, đầy hình ảnh, gợi lên sá»± yếu Ä‘uối tá»± nhiên của con ngÆ°á»i nếu bá» mặc cho ánh sáng trà tuệ của nó (vì thế trên đây dịch là "phà m nhân"). Vâng, để đạt tá»›i các thá»±c tại thần linh, cần được "mạc khải". Trà tuệ con ngÆ°á»i tá»± căn có thể định nghÄ©a Thiên Chúa, Äấng ở bên kia tất cả... nhÆ° thánh thi rất hay của Giám mục Grêgôriô thà nh Nazianze đã ca tụng: "Ôi lạy Chúa, Äấng ở bên kia tất cả, đấy chẳng phải hết thảy những gì ngÆ°á»i ta có thể hát vá» Chúa sao? Ngôn ngữ nà o sẽ nói vá» Chúa? Không tiếng chi diá»…n tả được Ngà i! Tinh thần sẽ bám và o đâu? Vì Chúa vượt trên má»i trà tuệ. Chúa là đấng duy nhất khôn tả, vì má»i cái tả được Ä‘á»u xuất phát tá»± Ngà i. Duy mình Chúa là Äấng bất khả tri, vì tất cả những gì tÆ° tưởng được Ä‘á»u tá»± Ngà i xuất phát... Chúa là cùng Ä‘Ãch của má»i hữu thể, là tất cả hiện hữu, nhÆ°ng chẳng giống má»™t hữu thể nà o... Chúa có má»i danh nhÆ°ng là m sao con gá»i tên Ngà i, lạy Chúa, Äấng duy nhất không thể gá»i tên? Ôi lạy Chúa, Äấng ở bên kia tất cả, đấy chẳng phải là tất cả những gì ngÆ°á»i ta có thể hát khen vá» Chúa?".
Vâng, Äức Giêsu Ä‘Æ¡n sÆ¡ táo bạo khẳng quyết rằng không ai biết được căn tÃnh NgÆ°á»i nếu chẳng được Thiên Chúa mạc khải: "Không ai biết rõ ngÆ°á»i Con trừ Chúa Cha; cÅ©ng nhÆ° không ai biết rõ Chúa Cha trừ ngÆ°á»i Con và kẻ mà ngÆ°á»i Con muốn mặc khải cho" (Mt 11,27). Thánh Phaolô cÅ©ng nhấn mạnh việc con ngÆ°á»i thiếu khả năng nói vá» Thiên Chúa: "NhÆ°ng Äấng đã dà nh riêng tôi ngay từ khi tôi còn trong lòng mẹ, và đã gá»i tôi nhỠân sủng của NgÆ°á»i, thì đã Ä‘oái thÆ°Æ¡ng mặc khải Con của NgÆ°á»i cho tôi, để tôi loan báo Tin Mừng vá» Con của NgÆ°á»i cho các dân ngoại mà chẳng cần bà n bạc cùng xác thịt máu huyết" (Gl 1,15-16).
2. Con là Phêrô, Äá tảng của Giáo Há»™i vững bá»n
Mc (8,27-30) và Lc(9,18-21) có kể lại việc tuyên tÃn của Phêrô. NhÆ°ng Mt là duy nhất kéo dà i nó bằng lá»i Äức Giêsu "tuyên bố" vá» các trách nhiệm giáo há»™i của vị tông đồ trưởng: "Anh là Phêrô, nghÄ©a là Tảng Äá; trên tảng đá nà y, Thầy sẽ xây Há»™i Thánh của Thầy...". Hãy thá» suy niệm vá» câu tuyên bố của Äức Giêsu. Năm hình ảnh, tất cả Ä‘á»u Ä‘áºm tÃnh chất Do thái, là m nên ná»™i dung câu nà y:
1) Tảng đá: biểu trÆ°ng sá»± vững bá»n, biểu tượng của Thiên Chúa... 2) Giáo Há»™i: hình ảnh "cá»™ng Ä‘oà n" được Chúa triệu táºp... 3) Quyá»n môn: Biểu trÆ°ng sức mạnh của má»™t thà nh luỹ... 4) Chìa khoá: biểu tượng của "quyá»n năng"... 5) Cầm buá»™c và tháo cởi: biểu trÆ°ng quyá»n nháºn và loại, cho phép hay cấm chỉ...
Các câu Thánh Kinh quả quyết Thiên Chúa là "Tảng đá" thì nhiá»u lắm, "Xin là m tảng đá, nÆ¡i con ẩn náu" (Tv 31,3), "Chúa là tảng đá, là thà nh luỹ của con" (Tv 71,3). Äổi tên Simon thà nh Phêrô, nghÄ©a là "Äá", Äức Giêsu có ý định xây tháºt vững chắc Giáo Há»™i NgÆ°á»i. Tiếng "Giáo Há»™i" dịch chữ hipri "Qahal", có nghÄ©a là "Cá»™ng Ä‘oà n há»™i há»p". Äức Giêsu thà nh thá» muốn xây má»™t "cá»™ng Ä‘oà n" những con ngÆ°á»i nam nữ vốn có cái gì chung, "há»™i há»p" lại để cùng nhau là m chuyện gì đó. Không thể là kitô hữu "má»™t mình"... không thể có đức tin "cách cá nhân "... Không hà nh đạo, nghÄ©a là không tham gia và o các cuá»™c "há»™i há»p" ngà y chúa nháºt, sẽ dẫn đến thảm cảnh là chÃnh đức tin teo dần và chết.
"Quyá»n môn Âm phủ (quyá»n lá»±c tá» thần) sẽ không thắng nổi". Nếu hiểu công thức nà y trong tất cả sức mạnh của nó, thì đây không chỉ nói đến sá»± vững bá»n của Giáo Há»™i, vốn có khả năng chống lại thần chết (ma quá»·) tấn công... mà còn có khả năng tấn công "ngục tù của thần chết" để kéo con ngÆ°á»i ra khá»i. Ảnh thánh Phục sinh của đông phÆ°Æ¡ng thÆ°á»ng trình bà y Äức Giêsu đứng toà n thắng trên hai "cá»a" của Âm phủ, bị vỡ thà nh tháºp giá, và cho AÄ‘am Eva tham gia và o cuá»™c chiến thắng thần chết của NgÆ°á»i. Mục Ä‘Ãch của Giáo Há»™i là thế: cứư thoát! Äức Giêsu đã thá»±c sá»± dá»± kiến thà nh láºp má»™t "cá»™ng Ä‘oà n" những "kẻ được phục sinh"... vá»›i NgÆ°á»i!
"Chìa khoá NÆ°á»›c Trá»i" cÅ©ng là má»™t hình ảnh rất cổ, dấu hiệu là lá»i nói thá»±c của Äức Giêsu (Is 22,22). Ai nắm chìa khoá của ngôi nhà thì có má»i quyá»n trên ngôi nhà . Ngà y nay, có nhiá»u kẻ sẵn sà ng nói: "Äức Giêsu thì được, Giáo Há»™i thì không...". Sau má»™t thá»i kỳ táºp quyá»n thái quá, các Giáo Há»™i, kể ra nhÆ° má»i quốc gia, Ä‘á»u cảm thấy bị cám dá»— muốn tách rá»i: ngÆ°á»i ta thÃch "những cá»™ng Ä‘oà n bé nhá»", sống Ä‘á»™ng và ấm áp" mà chẳng cần Thể chế lá»›n lao là Giáo Há»™i hoà n vÅ©... ngÆ°á»i ta muốn tÆ°Æ¡ng đối hoá má»i quy tắc giáo lý, chẳng cần Ä‘iểm tham chiếu khách quan... "Thừa tác vụ" của Phêrô, do ý muốn Äức Giêsu, nhắc ta nhá»› Äức Tin là má»™t hồng ân xuất phát từ Thiên Chúa, chứ ta không thể phát minh nó theo sở thÃch của mình: Äức Kitô đã tháºt sá»± ban nhiá»u "quyá»n" cho Phêrô. Phải nghe Phêrô váºy!
Bạn ÄÆ°á»ng |