Ãnh sáng - bóng tối
09.12.2016
Ãnh sáng và bóng tối là hai thá»±c tại đối láºp nhau và không thể dung hòa. NÆ¡i nà o có ánh sáng mạnh mẽ hÆ¡n thì bóng tối phải tan Ä‘i; ở đâu có bóng đêm bao phủ thì ánh sáng phải nhÆ°á»ng chá»—. Con ngÆ°á»i sống ở Ä‘á»i là má»™t cuá»™c giằng co giữa ánh sáng và bóng tối. Cuá»™c giằng co nà y nghiệt ngã, liên lỉ và trải dà i suốt cuá»™c Ä‘á»i. Vì thế, há» phải luôn cố gắng để thoát khá»i tối tăm của Ä‘am mê, tá»™i lá»—i, và vÆ°Æ¡n tá»›i ánh sáng của tá»± do, thánh thiện.
Tác
giả sách Sáng thế nói vá»›i chúng ta, hà nh vi sáng tạo đầu tiên của Thiên Chúa lÃ
“tách ánh sáng ra khá»i bóng tối†(x St 1,3). TrÆ°á»›c đó, vÅ© trụ là má»™t má»› há»—n
mang, lộn xộn giữa ánh sáng và bóng tối. Như thế, cuộc sáng tạo khởi đầu với
việc là m cho ánh sáng biệt láºp khá»i tối tăm. Sau khi phân rẽ ánh sáng khá»i bóng
tối, chÃnh Thiên Chúa cho thụ tạo đầu tiên má»™t cái tên, đó là “ngà yâ€, để phân
biệt vá»›i bóng tối là “đêmâ€.
Trong
thế giá»›i tá»± nhiên, mặt trá»i là nguyên lý phát ra ánh sáng và chiếu rá»i và o vÅ©
trụ. Lúc phần ná»a trái đất được ánh mặt trá»i chiếu rá»i, thì đó là ban ngà y, còn
ná»a kia là ban đêm. Khi không được mặt trá»i soi chiếu, trái đất chìm và o bóng
đêm, vừa tối tăm vừa lạnh lẽo. NhỠánh sáng mặt trá»i mà trái đất được sưởi ấm.
CÅ©ng nhỠánh sáng mặt trá»i mà sá»± sống tồn tại. Con ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° muôn loà i
Ä‘á»™ng váºt, cá» cây sống được là nhá» có ánh sáng mặt trá»i. Khái niệm vỠánh sáng
không dừng lại trong thế giá»›i tá»± nhiên. Ãnh sáng - bóng tối là má»™t cặp từ tượng
trÆ°ng cho nhiá»u lãnh vá»±c của cuá»™c sống: thánh thiện - tá»™i lá»—i; hòa thuáºn - chia
rẽ; yêu thÆ°Æ¡ng - háºn thù; trà tuệ - hoang sơ…
Cách
nay hÆ¡n hai ngà n năm, Ãnh Sáng VÄ©nh Cá»u là Äức Giêsu Kitô đã đến thế gian.
NgÆ°á»i là Con Thiên Chúa nháºp thể là m ngÆ°á»i. NgÆ°á»i mang thân pháºn con ngÆ°á»i nhÆ°
má»—i chúng ta, ngoại trừ tá»™i lá»—i. Ngà y 25 tháng 12, xÆ°a kia là lá»… kÃnh Thần Mặt
Trá»i của dân ngoại, đã được Giáo Há»™i Kitô giáo chá»n là m ngà y sinh của Chúa
Giêsu. Chúa Giêsu quả thá»±c là Mặt Trá»i Công ChÃnh. Ngà i xuất hiện để báo hiệu
đêm đã tà n và ngà y má»›i khởi đầu. NgÆ°á»i sinh hạ giữa đêm Ä‘en của mùa đông giá lạnh.
Thá»i Ä‘iểm sinh hạ của Chúa Giêsu có ý nghÄ©a tượng trÆ°ng: Ná»a đêm là lúc “giao
thừaâ€, lúc chuyển giao giữa cái cÅ© và cái má»›i. Äó là lúc má»™t ngà y má»›i bắt đầu
và ngà y cÅ© chấm dứt. Chúa Giêsu là trung tâm của lịch sá». NgÆ°á»i khai mở má»™t
thá»i đại má»›i, tức là thá»i của Äấng Thiên sai, thá»i của an bình và ân sủng, lÃ
thá»i muôn dân Ä‘ang mong đợi. NgÆ°á»i nhÆ° ánh sáng bừng lên giữa đêm Ä‘en, đẩy lùi
bóng tối và soi sáng cho nhân loại đang bước đi trong tội lỗi lầm lạc. Trước
khi Chúa Giêsu sinh hạ bảy thế kỷ, ngôn sứ Isaia đã thấy trước vẻ huy hoà ng nà y
và đã viết: “Äoà n dân Ä‘ang lần bÆ°á»›c giữa tối tăm, đã thấy má»™t ánh sáng huy
hoà ng; đám ngÆ°á»i sống trong vùng bóng tối, nay được ánh sáng bừng lên chiếu
rá»i†(Is 9,1). “Äêm†cÅ©ng là hình ảnh tượng trÆ°ng cho quyá»n lá»±c của ma quá»·
và sá»± dữ, là thá»i Ä‘iểm của những hà nh vi ám muá»™i xấu xa. Chúa Giêsu là ánh sáng
phá tan đêm Ä‘en và quyá»n lá»±c của Satan, chiến thắng sá»± ác. Sau nà y, qua những
lá»i giảng dạy và phép lạ, Chúa Giêsu đã chứng minh Ä‘iá»u ấy. NgÆ°á»i Ä‘i đến đâu lÃ
những Æ¡n là nh được ban phát, ma quá»· bị xua Ä‘uổi, bệnh táºt phải tan biến. Hai
mÆ°Æ¡i thế ká»· qua, giáo huấn của Giêsu đã dẫn Ä‘Æ°a biết bao ngÆ°á»i lầm lạc vá» chÃnh
lá»™, giúp cho há» phục thiện và nên thánh. Những ngÆ°á»i được ánh sáng vÄ©nh cá»u
chiếu soi, can đảm bÆ°á»›c ra khá»i bóng tối, Ä‘oạn tuyệt vá»›i quá khứ lầm lạc để là m
lại cuá»™c Ä‘á»i. NhỠđón nháºn Chúa Giêsu, hỠđã đạt tá»›i chân trá»i hạnh phúc vÃ
lãnh phần thưởng Chúa dà nh cho những ai kiên tâm bá»n chÃ, má»™t dạ trung thà nh.
Trong
lá»i giáo huấn, Chúa Giêsu khẳng định NgÆ°á»i là ánh sáng thế gian, và ai theo
NgÆ°á»i không còn Ä‘i trong tối tăm (x. Ga 8,12). Những ngÆ°á»i đón nháºn và thá»±c thi
giáo huấn của Chúa được gá»i là “con cái ánh sángâ€. Qua hà nh vi và đá»i sống của
há», ánh sáng của Chân lý được diá»…n đạt và chiếu tá»a trong môi trÆ°á»ng cuá»™c sống.
Äây không phải là ánh sáng trong thế giá»›i tá»± nhiên giống nhÆ° ánh sáng mặt trá»i,
nhÆ°ng là ánh sáng của sá»± thánh thiện, của tình bác ái và bao dung nhân hiá»n.
Qua ngôn sứ Isaia trong Cá»±u Æ°á»›c, Thiên Chúa đã khẳng định, khi má»™t ngÆ°á»i thá»±c
thi công bình, giúp đỡ ngÆ°á»i nghèo khổ cÆ¡ nhỡ, thì ánh sáng của há» sẽ bừng lên
như rạng đông và Thiên Chúa sẽ chữa hỠlà nh các vết thương do tội lỗi gây nên
(x. Is 58,6-8).
HÃ nh
Ä‘á»™ng sáng tạo của Thiên Chúa “tách ánh sáng ra khá»i bóng tối†ngay ở đầu của
lịch sá», ngà y hôm nay vẫn còn Ä‘ang tiếp tục để dẫn Ä‘Æ°a công trình tạo dá»±ng tá»›i
hoà n thiện. Thiên Chúa luôn hoạt Ä‘á»™ng để ánh sáng tách ra khá»i bóng tối, sá»±
thánh thiện tách ra khá»i tá»™i lá»—i, sá»± hiệp nhất tách ra khá»i háºn thù. Con ngÆ°á»i
được má»i gá»i cá»™ng tác vá»›i Æ¡n Chúa để tiếp nối hà nh vi sáng tạo nà y, để gạn đục
khơi trong, đẩy lùi tối tăm mù mịt, cổ võ ánh quang huy hoà ng.
Nếu
Thiên Chúa không ngừng tách ánh sáng ra khá»i bóng tối, thì con ngÆ°á»i lại muốn
đi ngược lại chương trình của Ngà i, tức là là m cho ánh sáng và bóng tối hòa
trá»™n vá»›i nhau, vì con ngÆ°á»i theo khuynh hÆ°á»›ng tá»± nhiên thÃch tối tăm hÆ¡n ánh
sáng. Nếu lịch sá» ghi nháºn đông đảo những ngÆ°á»i đã tiếp nháºn ánh sáng vÄ©nh cá»u,
thì thá»±c tế cÅ©ng chứng minh có nhiá»u ngÆ°á»i đã khÆ°á»›c từ ánh sáng. Tác giả Tin
Mừng Thánh Gioan đã nháºn định má»™t thá»±c tế tồn tại trong má»i thế hệ: “Ngôi
Lá»i là ánh sáng tháºt, ánh sáng đến thế gian và chiếu soi má»i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ở
giữa thế gian, và thế gian đã nhá» NgÆ°á»i mà có, nhÆ°ng lại không nháºn biết NgÆ°á»i.
NgÆ°á»i đã đến nhà mình, nhÆ°ng ngÆ°á»i nhà chẳng chịu đón nháºn†(Ga 1,9-11).
CÅ©ng chÃnh tác giả nà y đã khẳng định: “Ai nói rằng mình ở trong ánh sáng mÃ
lại ghét anh em mình, thì vẫn còn ở trong bóng tối. Ai yêu thương anh em mình,
thì ở lại trong ánh sáng và nÆ¡i ngÆ°á»i ấy không có gì nên cá»› vấp phạm†(1 Ga
2, 9-10). Theo tác giả, ánh sáng đồng nghÄ©a vá»›i yêu thÆ°Æ¡ng; tối tăm có tên gá»i
khác là ghen ghét. Tiến trình nên hoà n thiện là cuá»™c chiến đấu suốt Ä‘á»i để
khÆ°á»›c từ bóng tối, tiếp nháºn ánh sáng trong cuá»™c Ä‘á»i.
“Hôm nay, muôn dân đã được thấy ánh sáng. Hôm nay, Thiên
Chúa đã viếng thăm dân NgÆ°á»iâ€
(Thánh ca). Mừng lá»… Giáng Sinh, chúng ta cùng tôn vinh Äức Giêsu là ánh sáng
trần gian, đồng thá»i cố gắng sống theo sá»± sáng nhÆ° lá»i NgÆ°á»i truyá»n dạy. Sống
theo ánh sáng trÆ°á»›c hết là cố gắng nên hoà n thiện trong Ä‘á»i sống đạo đức cá
nhân, đồng thá»i má»—i chúng ta còn được má»i gá»i cá»™ng tác phần mình là m cho ánh
sáng của Chúa lan tá»a trong má»i môi trÆ°á»ng của cuá»™c sống. Äó là cổ võ nhân ái
thay cho bất công, cổ võ hiệp nhất thay cho chia rẽ, cổ võ phát triển trà thức
thay cho lối sống mông muội,
“Lá»i Chúa là ngá»n đèn soi cho con bÆ°á»›c, là ánh sáng dẫn lối
con Ä‘i†(Tv 119,105). NgÆ°á»i tÃn hữu sống
trong cuá»™c Ä‘á»i không chỉ theo sá»± hÆ°á»›ng dẫn của lý trà hay của sá»± khôn ngoan
theo kiểu ngÆ°á»i Ä‘á»i, mà là sá»± soi sáng của Lá»i Chúa. Nhá» Lá»i Chúa mà há» biết
cách ăn nết ở, đối nhân xỠthế và sống như con cái ánh sáng. Khi chuyên tâm
thá»±c hiện Lá»i Chúa, chắn chắn chúng ta sẽ chiến thắng trong cuá»™c giao tranh
khốc liệt giữa ánh sáng và bóng tối nơi cuộc sống trần gian.
Gm. Giuse Vũ Văn
Thiên
(Nguồn: WHÄ) |