Chúa nháºt XXIII thÆ°á»ng niên, năm C: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
31.08.2016
Tin Mừng Lc 14,25-33: Khi ấy, có rất đông ngÆ°á»i cùng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng vá»›i Äức Giêsu. NgÆ°á»i quay lại bảo há»: “Ai đến vá»›i tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ tôi được. Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo tôi, thì không thể là m môn đệ tôi đượcâ€. Quả thế, ai trong anh em muốn xây má»™t cây tháp, mà trÆ°á»›c tiên lại không ngồi xuống tÃnh toán phà tổn, xem mình có đủ để hoà n thà nh không? Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng là m xong, thì má»i ngÆ°á»i thấy váºy sẽ lên tiếng chê cÆ°á»i mà bảo: “Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức là m cho xong việcâ€...
CHÚA NHẬT XXIII THƯỜNG NIÊN, NĂM C
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Kn. 9,13-18; Plm. 9-10.12-17; Lc 14,25-33 ----†----
MỤC LỤC
1. Äá»™c thân
2. NhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»›
3. Tháºp giá Ä‘á»i thÆ°á»ng
4. Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt.
5. Từ bỠhết. – Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu
6. Chá»n lá»±a Thiên Chúa là duy nhất – An Phong
7. Äiá»u kiện theo Chúa
8. Vác tháºp giá theo Chúa
9. Hy sinh từ bá»
10. Äể là m môn đệ Chúa – Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
11. Tình yêu là động lực để đi theo Chúa Giêsu
12. Từ bỠđể tồn tại và tăng trưởng
13. Niá»m tÃn thác và o Chúa – Lm Jos. Tạ Duy Tuyá»n
14. Vác Tháºp giá vì Chúa – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
15. Má»™t sá»± nghịch lý – Lm. Giuse Nguyá»…n Công Äoan
16. Sự khôn ngoan của Tin Mừng
17. Từ bỠđể theo Chúa
18. Bạn đã yêu mến Chúa ở thang báºc nà o?
19. Má»i gá»i để từ bỠ– R. Veritas
20. Từ bá»
21. Má»™t đòi há»i nhân bản sâu Ä‘áºm nhất
22. Sẵn sà ng là m môn đệ trung thà nh của Chúa
23. Chá»n Chúa Kitô
24. Theo Thầy – McCarthy
25. Trả giá - McCarthy
26. Là m môn đệ Chúa: dễ hay khó?
27. Từ bỠđể theo Chúa. – Veritas
28. Tôi là thứ ba
29. Lá»±a chá»n
30. Äòi há»i của tình yêu. – Thiên Phúc
31.Cuộc đăng sơn vất vả
32. Từ bá»
33. Từ bá»
34. Từ bá»
35. Từ bá»
36. Xiá»ng xÃch
37. Môn đệ Äức Giêsu- Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm
38. ÄÆ°á»ng dá»… Ä‘i là ngõ cụt
39. Ai xứng đáng là m môn đệ Chúa Giêsu?
40. Môn đệ Äức Kitô- Lm. Bùi Quang Tuấn
41. Con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa
42. Äiá»u kiện là m môn đệ Chúa Kitô
43. Niá»m vui lá»›n hÆ¡n – Lm. G. Nguyá»…n Cao Luáºt
44. Theo Chúa
45. Từ bá» và vác Tháºp Giá
46. Suy Niệm Chúa Nháºt 23 ThÆ°á»ng Niên
47. Những Ä‘iá»u kiện để bÆ°á»›c theo Äức Giêsu
48. Chú giải của Noel Quesson
1. Äá»™c thân
Phát biểu trong Thượng há»™i đồng Giám mục thế giá»›i, nhóm há»p tại Rôma và o tháng 10.1990, Äức Cha Nguyá»…n Văn Hoà , Giám mục Nha Trang đã Ä‘á» cao chứng tá của Ä‘á»i Ä‘á»™c thân linh mục. Ngà i cho biết: Sở dÄ© các linh mục ở Việt Nam được kÃnh trá»ng là nhỠở Ä‘á»i sống Ä‘á»™c thân. Äồng thá»i cÅ©ng nhá» Ä‘á»i sống Ä‘á»™c thân mà các linh mục xứng đáng được gá»i là thầy. NhÆ° chúng ta đã biết linh mục là Alter Xtus, là Äức Kitô thứ hai. Nếu Äức Kitô đã được gá»i là Thầy nhá» và o sá»± táºn hiến của NgÆ°á»i, thì các linh mục cÅ©ng thế, muốn được gá»i là thầy, thì cÅ©ng phải sống tâm tình hiến dâng.
Trong Phúc Âm Chúa Giêsu đã nhiá»u lần xác quyết: Ai không từ bá» cha mẹ, vợ con, ruá»™ng vÆ°á»n, nhà cá»a, thì không thể là m môn đệ Ta được. Là môn đệ của Chúa, chúng ta phải trở nên giống NgÆ°á»i, có nghÄ©a là chúng ta cÅ©ng phải dâng hiến, và sá»± dâng hiến trá»n vẹn nhất cho Chúa, chÃnh là cuá»™c sống Ä‘á»™c thân của các linh mục và tu sÄ©.
Trên bình diện Giáo Há»™i, sá»± Ä‘á»™c thân của các linh mục tu sÄ© chÃnh là má»™t kho tà ng Thiên Chúa đã trao tặng cho Giáo Há»™i, bởi vì nhỠđó các ngà i không còn bị rà ng buá»™c bởi hôn nhân, bởi gia đình, bởi tà i sản và những tiện nghi váºt chất khác nữa.
Nhìn và o xã há»™i Việt Nam, chúng ta thấy có những thuáºn tiện cho việc Ä‘á»™c thân của linh mục và tu sÄ©, bởi vì các tÃn hữu luôn quý mến và nâng đỡ các ngà i, chÃnh những tình cảm nồng háºu ấy trở nên nhÆ° má»™t hà ng rà o bảo vệ cho sá»± Ä‘á»™c thân của các ngà i. Äó không phải chỉ là má»™t Æ¡n riêng cho bản thân linh mục mà còn là má»™t quà tặng chung cho Giáo Há»™i, bởi vì các ngà i trở nên nhÆ° những chứng tá cho Giáo Há»™i, đồng thá»i qua sá»± Ä‘á»™c thân ấy, các ngà i nhÆ° muốn má»i gá»i tất cả chúng ta: Hãy sống trá»n vẹn cho Thiên Chúa, đó cÅ©ng là má»™t Æ¡n gá»i chung cho má»i ngÆ°á»i tÃn hữu.
Thá»±c váºy, sá»± nên thánh không bao giá» có má»™t biên giá»›i bởi vì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i gá»i để nên thánh. Các linh mục và tu sÄ© thì nên thánh qua báºc Ä‘á»™c thân của mình, còn ngÆ°á»i giáo dân thì nên thánh qua báºc gia đình và môi trÆ°á»ng sống của mình. ChÃnh vì thế sống báºc gia đình không phải là má»™t cái gì thấp kém nhÆ°ng cÅ©ng là má»™t Æ¡n gá»i. Nếu chúng ta trung thà nh trong Ä‘á»i sống vợ chồng, nếu chúng ta chu toà n được những bổn pháºn của mình trong phạm vi gia đình, chúng ta cÅ©ng có thể nên thánh.
Chúa Giêsu không đến để hạ giá Ä‘á»i sống gia đình, nhÆ°ng trái lại NgÆ°á»i đã nâng nó lên hà ng bà tÃch và lấy nó là m hình ảnh tượng trÆ°ng cho sá»± kết hợp giữa NgÆ°á»i và Giáo Há»™i. Nếu nhÆ° linh mục phải Ä‘i cho đến táºn cùng lá»i cam kết Ä‘á»™c thân của mình, thì chúng ta, những ngÆ°á»i giáo dân, chúng ta cÅ©ng phải Ä‘i cho đến táºn cùng lá»i cam kết hôn nhân của mình.
Bởi đó chúng ta hãy cầu nguyện cho các linh mục cÅ©ng nhÆ° cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta biết sống trá»n vẹn cho Chúa trong báºc sống của mình ở má»i nÆ¡i và trong má»i lúc. [Mục Lục]
2. NhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»›
Theo sá»± tÃnh toán của ngÆ°á»i Ä‘á»i, thì má»—i khi chúng ta theo Ä‘uổi má»™t con ngÆ°á»i, má»™t công việc hay má»™t chế Ä‘á»™ nà o, thì chúng ta phải thu lại được những lợi lá»™c váºt chất hay những địa vị danh giá. Äó là điá»u hết sức bình thÆ°á»ng và hợp lý. ChÃnh mÆ°á»i hai môn đệ thân tÃn nhất của Chúa Giêsu cÅ©ng đã có má»™t tâm trạng nhÆ° váºy.
Chẳng thế mà có lần các ông đã không biết sượng sùng khi đặt thẳng câu há»i nà y vá»›i Chúa: “Lạy Thầy, chúng con đã bá» hết má»i sá»± để theo Thầy, váºy thì chúng con sẽ được lại những chi?â€. Các ông cÅ©ng đã từng tranh cãi xem ai trong các ông là ngÆ°á»i quan trá»ng nhất trong cái triá»u đình của Chúa. Các ông cÅ©ng đã từng bá»±c dá»c ghen tức khi thấy mẹ của Gioan và Giacôbê đến xin Chúa dà nh cho hai con mình những chá»— ngon nhất, đó là được ngồi bên tả và bên hữu Chúa.
Äứng trÆ°á»›c quan niệm thông thÆ°á»ng ấy của các môn đệ, của những ngÆ°á»i theo Chúa, Ngà i đã có má»™t láºp trÆ°á»ng khác hẳn, vừa khó nghe lại vừa khó hiểu. Ngà i nói: Ai yêu cha mẹ hÆ¡n Ta thì không đáng là m môn đệ Ta. Ai yêu con trai, con gái hÆ¡n Ta thì không đáng là m môn đệ Ta. Ai không vác tháºp giá mình mà theo Ta, thì không đáng là m môn đệ Ta. Ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất, còn ai liá»u mất mạng sống mình vì Ta, thì sẽ giữ lấy được. Lần khác Chúa cÅ©ng nói: Ai là ngÆ°á»i nhá» nhất trong anh em thì kẻ ấy sẽ là ngÆ°á»i lá»›n nhất. Và Ngà i cÅ©ng đã khuyên nhủ các môn đệ: VÆ°Æ¡ng giả trần gian thì là m chúa thiên hạ và những ai cầm quyá»n thì bắt dân gá»i mình là ân nhân. Phần các con thì đừng là m nhÆ° thế, trái lại ai lá»›n nhất trong các con thì phải trở nên ngÆ°á»i nhá» nhất, và kẻ là m đầu thì phải hầu hạ má»i ngÆ°á»i. Thầy sống giữa các con nhÆ° má»™t kẻ tôi tá»›.
Những lá»i má»i gá»i chói tai nà y đã là m cho không Ãt ngÆ°á»i phải khó chịu, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng những lá»i tuyên bố ngược Ä‘á»i nà y vẫn không ngừng lôi cuốn biêt bao ngÆ°á»i dấn thân và o má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u, không biết đâu là giá»›i hạn. Nếu Äức Kitô chỉ là má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng, hoặc giả là má»™t báºc vÄ© nhân Ä‘i nữa, mà nếu Ngà i chỉ nói suông nhÆ° thế thì cÅ©ng chẳng mấy ai tin. NhÆ°ng Ngà i còn là Con Thiên Chúa và lá»i Ngà i có được cái giá trị siêu việt. HÆ¡n nữa, chÃnh Ngà i đã lấy cả cuá»™c sống và cái chết để minh chứng lá»i Ngà i là sá»± tháºt. Còn chúng ta thì sao? TrÆ°á»›c lá»i má»i gá»i của Chúa, chúng ta có dám sống tinh thần từ bá» và chấp nháºn má»i hy sinh để bÆ°á»›c theo Chúa hay không? [Mục Lục]
3. Tháºp giá Ä‘á»i thÆ°á»ng.
Khi ngắm Ä‘Ã ng thánh giá, giữa má»—i chặng chúng ta thÆ°á»ng Ä‘á»c:
- Chúng con kÃnh lạy và ngợi khen Chúa Kitô. Vì Chúa đã dùng thánh giá Chúa mà chuá»™c tá»™i cho thiên hạ.
Và hôm nay, qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, Chúa Giêsu cũng bảo:
- Ai muốn theo Ta, phải từ bá» mình vác tháºp giá mình mà theo Ta.
Äiá»u Chúa muốn là má»—i ngÆ°á»i hãy ngồi lại để nháºn rõ đâu là tháºp giá của mình để vác theo Chúa, để không còn than thân trách pháºn, để không còn trốn chạy và bá» cuá»™c.
Nói thế chúng ta cứ tưởng là má»™t Ä‘iá»u gì xa vá»i nhÆ°ng trái lại, đó là má»™t Ä‘iá»u tháºt gần gÅ©i, bởi vì trong chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™, Chúa bao giá» cÅ©ng để tháºp giá vừa tầm tay má»—i ngÆ°á»i. Chu toà n bổn của mình hằng ngà y đó chÃnh là cây tháºp giá Ä‘á»i thÆ°á»ng mà má»—i ngÆ°á»i phải trung thà nh vác cho đến cùng, mặc dù nhiá»u khi cÅ©ng cá»±c nhá»c, vô vị và đơn Ä‘iệu lắm.
Dầu muốn dầu không, má»™t khi đã sống trên cõi Ä‘á»i nà y, chúng ta vẫn phải ká» vai vác lấy tháºp giá của mình. Chi bằng hãy can đảm vác lấy vá»›i Chúa và theo Chúa, lúc đó chúng ta sẽ cảm thấy được bình an trong tâm hồn, và tìm thấy được những giá trị cao cả hÆ¡n.
NgÆ°á»i ta há»i má»™t anh đạp xÃch lô nhÆ° thế nà y:
- Anh đạp xÃch lô để là m gì?
- Tôi đạp xÃch lô để kiếm tiá»n.
- Váºy anh kiếm tiá»n để là m gì?
- Tôi kiếm tiá»n để mua gạo ăn?
- Mua gạo ăn để là m gì?
- Äể đạp xÃch lô.
Và chúng ta gá»i đó là má»™t chiếc vòng luẩn quẩn. Phải, cuá»™c Ä‘á»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng thế. Nếu không cố gắng vÆ°Æ¡n lên, chúng ta cÅ©ng sẽ mãi mãi ở trong chiếc vòng luẩn quẩn ấy. Tuy nhiên đối vá»›i chúng ta thì không phải chỉ có váºy, bởi vì chúng ta phải vÆ°Æ¡n lên tá»›i những giá trị siêu nhiên. Thá»±c váºy, nếu chúng ta đạp xÃch lô để chu toà n bổn pháºn Chúa trao phó là lo lắng cho cuá»™c sống của mình và của gia đình, nhÆ° lòng Chúa mong Æ°á»›c, nói cách khác, nếu chúng ta biết là m những công việc nhá» bé tầm thÆ°á»ng ấy vì lòng yêu mến Chúa, thì đó là chúng ta Ä‘ang vác tháºp giá mình vá»›i Chúa và theo Chúa.
NhÆ° váºy, chúng ta có thể nói cuá»™c Ä‘á»i chúng ta chồng chất những tháºp giá bởi vì má»—i ná»—i buồn, má»—i niá»m Ä‘au chẳng hạn nhÆ° bệnh hoạn táºt nguyá»n, chết chóc tang tóc... Ä‘á»u là má»™t tháºp giá. Tuy nhiên, cùng vá»›i Chúa chúng ta sẽ không thất vá»ng chán nản, trái lại chúng ta sẽ vui mừng và phấn khởi, bởi vì má»—i ná»—i buồn, má»—i niá»m Ä‘au sẽ là má»™t sợi chỉ và ng dệt thà nh tấm vải cuá»™c Ä‘á»i chúng ta và là m cho tấm vải cuá»™c Ä‘á»i ấy thá»±c sá»± có má»™t giá trị siêu nhiên cao quý trÆ°á»›c mặt Chúa.
HÆ¡n thế nữa, nếu chúng ta biết vác tháºp giá mình mà bÆ°á»›c theo Chúa, chắc chắn chúng ta sẽ không Ä‘i và o ngõ cụt vô nghÄ©a, sẽ không Ä‘i và o sá»± chết, nhÆ°ng sẽ tiến đến vinh quang phục sinh muôn Ä‘á»i vá»›i Chúa. [Mục Lục]
4. Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
LÀM MÔN ÄỆ CỦA CHÚA
Ai trong chúng ta cÅ©ng mong Æ°á»›c được là m môn đệ của Chúa. Ai cÅ©ng muốn theo chân Chúa. NhÆ°ng ta có thá»±c sá»± hiểu là m môn đệ Chúa là nhÆ° thế nà o không? Hôm nay Chúa chỉ cho ta thấy rõ Ä‘iá»u đó.
Là m môn đệ là má»™t việc là m nghiêm túc. Äây không phải là má»™t cảm tÃnh bồng bá»™t nhất thá»i. NhÆ°ng là má»™t việc lâu dà i. Chúa Giêsu và việc là m môn đệ theo Chúa vá»›i việc “xây dá»±ng má»™t cây tháp†và việc “chiến đấu vá»›i kẻ thùâ€. Xây dá»±ng cây tháp là má»™t việc là m lá»›n lao. Chiến đấu vá»›i kẻ thù là việc là m nghiêm trá»ng. Vì thế cần phải ngồi xuống suy tÃnh cho cẩn trá»ng, chi li. CÅ©ng thế việc là m môn đệ của Chúa là má»™t việc là m nghiêm túc, vừa lá»›n lao nhÆ° sá»± nghiệp cả Ä‘á»i, vừa nghiêm trá»ng vì ảnh hưởng tá»›i cả định mệnh. Vì thế phải ngồi xuống suy tÃnh cho kỹ lưỡng để có thể theo Chúa đến cùng. Phải suy tÃnh kỹ lưỡng vì là m môn đệ là từ bỠđến táºn cùng.
Là m môn đệ là từ bỠđến táºn cùng. Môn đệ không phải là kẻ hiếu kỳ cưỡi ngá»±a xem hoa. Môn đệ không phải là kẻ tà i tá» nay là m mai không. Môn đệ là ngÆ°á»i Ä‘i theo thà y suốt Ä‘á»i, sống nhÆ° thà y trong má»i sá»±. ChÃnh vì thế mà phải coi thà y là thần tượng duy nhất, không yêu mến thà y. ChÃnh vì thế mà phải từ bá» tất cả, không chỉ ngÆ°á»i thân mà từ bá» cả chÃnh bản thân vá»›i những ý nghÄ© riêng tÆ°. Äể không những Ä‘i theo thà y, sống nhÆ° thà y mà con ăn nói nhÆ° thà y, suy nghÄ© nhÆ° thà y nữa. Kitô hữu là ngÆ°á»i mang Chúa Kitô trong mình. Muốn có Chúa Kitô trong mình, ta phải loại bá» tất cả những gì không phải Chúa ra khá»i mình. Äiá»u nà y chắc chắn không dá»… dà ng. NhÆ°ng ta an tâm, vì Chúa Giêsu không chỉ đòi há»i ta. NgÆ°á»i đã đòi há»i chÃnh mình trÆ°á»›c. Chúa Giêsu không chỉ đòi ta vác thánh giá. ChÃnh NgÆ°á»i đã vác thánh giá trÆ°á»›c. Ta sẻ cảm thấy dá»… dà ng vì chỉ việc là m nhÆ° Chúa Giêsu.
Là m môn đệ là là m nhÆ° Chúa Giêsu. Nếu Chúa Giêsu đòi há»i ta từ bá», chÃnh NgÆ°á»i đã từ bá» trÆ°á»›c. NgÆ°á»i đã từ bá» trá»i cao để xuống đất thấp. NgÆ°á»i đã từ bỠđịa vị là m Thiên Chúa để xuống thế là m ngÆ°á»i. Sá»± từ bỠđược thấy rõ qua việc Chúa tá»± nguyện sống nghèo khổ, tá»± nguyện nháºn lấy tá»™i lá»—i của loà i ngÆ°á»i và tá»± nguyện chết thay loà i ngÆ°á»i. Khốc liệt nhất là NgÆ°á»i đã từ bỠý riêng để hoà n toà n vâng theo ý Chúa Cha. Cuá»™c chiến đấu khốc liệt đã thấy trong vÆ°á»n Giêtsimani, khi nhìn thấy trÆ°á»›c cái chết Ä‘au Ä‘á»›n tủi nhục sắp tá»›i, NgÆ°á»i run sợ muốn lẩn tránh bá» cuá»™c, nên đã tha thiết cầu xin Chúa Cha: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khá»i uống chén đắng nà yâ€. NhÆ°ng cuối cùng, Chúa đã từ bỠý riêng, vâng theo ý Cha, sẵn sà ng ra Ä‘i chịu chết: “NhÆ°ng đừng theo ý con, xin vâng ý Cha mà thôiâ€.
Nhá» hoà n toà n từ bỠý riêng, vác thánh giá Ä‘i đến cùng, Chúa Giêsu đã hoà n thà nh công việc của Chúa Cha trao phó, Ä‘em Æ¡n cứu Ä‘á»™ đến cho má»i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i môn đệ, khi hoà n toà n từ bá» chÃnh mình, sẽ nên má»™t vá»›i Chúa Kitô, cá»™ng tác và o công cuá»™c cứu Ä‘á»™ của Chúa.
KIỂM ÄIỂM ÄỜI Sá»NG
- Là m môn đệ là gì?
- Chúa Giêsu đã nêu gương từ bỠthế nà o?
- Tại sao ta phải từ bỠtất cả? [Mục Lục]
5. Từ bỠhết. – Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu
Suy Niệm
Sống là chấp nháºn từ bá».
Có những Ä‘iá»u xấu phải từ bá» nhÆ° táºt nghiện thuốc lá, ma tuý, rượu chè, trụy lạc...
CÅ©ng có Ä‘iá»u tốt phải bá», để chá»n má»™t Ä‘iá»u tốt hÆ¡n: chá»n nghá», chá»n trÆ°á»ng, chá»n chá»— là m, chá»n báºc sống...
Từ bá» thÆ°á»ng là m ta sợ và tiếc. Bá» chiếc giÆ°á»ng êm để thức dáºy Ä‘i lá»… sáng. Tắt Tivi vì đến giá» Ä‘á»c kinh tối gia đình. Dà nh Chúa Nháºt để há»c giáo lý và là m việc xã há»™i.
Nếu từ bá» vì yêu, ta sẽ thấy nhẹ hÆ¡n, dá»… hÆ¡n. NgÆ°á»i mẹ thức trắng đêm để Ä‘an nốt chiếc áo cho con. NgÆ°á»i mẹ là mẹ hÆ¡n qua những hy sinh vất vả.
Từ bỠvì yêu chẳng bao giỠthiệt thòi, mất mát.
Cuá»™c sống văn minh cho ta nhiá»u chá»n lá»±a.
Con ngÆ°á»i dá»… chá»n cái tầm thÆ°á»ng hÆ¡n cái cao cả, chá»n khoái lạc phù du hÆ¡n hạnh phúc vững bá»n, chá»n lợi Ãch cho cá nhân tôi hÆ¡n là cho táºp thể. Xem ra con ngÆ°á»i thÃch cái dá»… dãi hÆ¡n.
Kitô hữu là ngÆ°á»i đã chá»n theo Äức Giêsu.
Là m môn đệ Ngà i là chá»n Ä‘i và o Ä‘Æ°á»ng hẹp, cá»a hẹp.
Ngà i đòi ta đặt tất cả dÆ°á»›i Ngà i, yêu Ngà i trên má»i sá»±, trên những ngÆ°á»i thân yêu, trên của cải tinh thần, váºt chất, trên mạng sống mình, trên cả hiện tại tÆ°Æ¡ng lai.
Những thụ tạo trên tháºt đáng trân trá»ng, nhÆ°ng chúng chỉ có giá trị tÆ°Æ¡ng đối khi sánh vá»›i Äức Giêsu, Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i.
Kitô hữu là ngÆ°á»i sống từ bá» nhÆ° Äức Giêsu.
Ngà i đã bá» vinh quang thần linh để là m ngÆ°á»i nhÆ° ta, đã sống và đã hiến mạng sống vì yêu Cha và nhân loại.
Từ bá» là đi và o cá»a hẹp cùng vá»›i Äức Giêsu.
Phép Rá»a đã cho chúng ta trở thà nh môn đệ Äức Kitô.
NhÆ°ng để là môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Ngà i, chúng ta cần từ bá» mãi cho đến khi nhắm mắt.
Từ bỠphải là thái độ nội tâm cần gìn giữ luôn.
Chúng ta dễ nghiêng như tháp Pizza.
Äiá»u hôm nay chÆ°a dÃnh bén, mai đã thấy khó gỡ.
Äiá»u đã bá» từ lâu, nay lại bất ngá» hấp dẫn.
Từ bá» Ä‘iá»u tôi có, và cứ có thêm má»—i ngà y tháºt là má»™t cuá»™c chiến lâu dà i và gian khổ.
Chúng ta không được ná»a vá»i, lừng khừng, thá»a hiệp.
Tháp đã bắt đầu xây, cuộc chiến đã khai mà o.
Không còn là lúc ngồi xuống mà tÃnh toán nữa.
Cần đầu tư để xây tháp, cần dồn sức để tiến quân.
Cầu từ bá» má»i vÆ°á»›ng vÃu để tiếp tục trung tÃn.
Vẫn có những Kitô hữu chịu dở dang và bại tráºn, vì há» không dám sống đến cùng Æ¡n gá»i là m môn đệ.
Từ bỠlà cách diễn tả một tình yêu.
Khi yêu ngÆ°á»i ta vui lòng từ bá» tất cả.
Ước gì chúng ta vui khi gặp viên ngá»c quý là Äức Giêsu, dám bán tất cả để thấy mình già u có.
Gợi à Chia Sẻ
Theo kinh nghiệm của bạn, từ bá» Ä‘iá»u gì là khó hÆ¡n cả? Bạn hãy cho biết lý do tại sao.
Có lần bạn đã rất vui khi là m má»™t hy sinh, và bạn cảm thấy mình nháºn nhiá»u hÆ¡n cho, được nhiá»u hÆ¡n mất. Bạn hãy kể lại.
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, sống cho Chúa tháºt là điá»u khó.
Thuá»™c vá» Chúa tháºt là má»™t thách đố cho con.
Chúa đòi con cho Chúa tất cả để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa.
Chúa thÃch lấy Ä‘i những gì con cáºy dá»±a để con thá»±c sá»± tá»±a nÆ°Æ¡ng và o má»™t mình Chúa.
Chúa thÃch cắt tỉa con khá»i những cái rÆ°á»m rà để cây Ä‘á»i con sinh thêm hoa trái.
Chúa cÆ°Æ¡ng quyết chinh phục con cho đến khi con thuá»™c trá»n vá» Chúa.
Xin cho con dám ra khá»i mình, ra khá»i những báºn tâm và tÃnh toán khôn ngoan để sống theo những đòi há»i bất ngá» của Chúa, dù phải chịu mất mát và thua thiệt.
Ước gì con cảm nghiệm được rằng trÆ°á»›c khi con táºp sống cho Chúa và thuá»™c vá» Chúa thì Chúa đã sống cho con và thuá»™c vá» con từ lâu. Amen. [Mục Lục]
6. Chá»n lá»±a Thiên Chúa là duy nhất – An Phong
Tin Mừng Chúa Nháºt 23 ThÆ°á»ng Niên C gồm hai phần. Phần đầu là lá»i kêu gá»i từ bá» con ngÆ°á»i mình, vác tháºp giá theo chân Chúa Giêsu. Phần thứ hai là dụ ngôn "xây tháp" và "Ä‘i giao chiến". à nghÄ©a chÃnh của hai dụ ngôn nà y là trÆ°á»›c khi tiến hà nh má»™t công việc quan trá»ng, ngÆ°á»i ta phải xem xét mình có đủ khả năng, nguồn lá»±c để đạt được thà nh công hay không. Và cuối cùng là lá»i áp dụng "Ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi được". Lá»i kết luáºn nà y là giáo huấn, là lá»i má»i gá»i cho tất cả má»i kitô hữu, những ngÆ°á»i môn đệ của Äức Giêsu.
Äức Giêsu má»i gá»i hãy từ bá». Từ bá» là má»™t thái Ä‘á»™ sống thá»±c tế của ngÆ°á»i kitô hữu. Từ bá» nghÄ©a là hy sinh vì lý tưởng, vì Thiên Chúa. NgÆ°á»i kitô hữu từ bá» không phải là điá»u kiện để trở nên má»™t môn đệ Äức Giêsu, nhÆ°ng là điá»u kiện để luôn luôn trung thà nh là ngÆ°á»i môn đệ. Là ngÆ°á»i môn đệ tức là luôn chá»n lá»±a Äức Giêsu là Hy vá»ng, là ÄÆ°á»ng, Sá»± tháºt và Sá»± sống. Là ngÆ°á»i môn đệ tức là dấn thân hết mình, Ä‘i cho trá»n Ä‘Æ°á»ng của ngÆ°á»i môn đệ, đừng nhÆ° ngÆ°á»i ta khởi công xây tháp nhÆ°ng không thể hoà n thà nh được, hay đừng nhÆ° ông vua kia đã ra tráºn nhÆ°ng không chiến thắng được.
Bá»n bỉ, kiên trì, Ä‘i cho trá»n Ä‘Æ°á»ng, đó là thánh giá Ä‘á»i ngÆ°á»i. Äể là ngÆ°á»i môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Äức Giêsu, cần phải bá»n bỉ, triệt để. Äức Giêsu muốn những ai theo NgÆ°á»i phải Ä‘i trá»n Ä‘Æ°á»ng thánh giá của mình. Thánh giá tức là những chá»n lá»±a trong hiện tại, được láºp Ä‘i láºp lại và liên tục. Sống trong cuá»™c Ä‘á»i, chúng ta luôn bị đặt trong tình huống phải chá»n lá»±a. Äã chá»n lá»±a là không thể chá»n lấy tất cả, đã chá»n Ä‘iá»u nà y tất phải bá» Ä‘iá»u kia. Việc chá»n lá»±a không luôn luôn dá»… dà ng. Chỉ có má»™t tiêu chuẩn cho việc chá»n lá»±a, đó là "Thiên Chúa là trên tất cả". HÆ¡n nữa, không luôn luôn dá»… dà ng để trung thà nh vá»›i chá»n lá»±a Thiên Chúa. Äể có thể trung thà nh, cần có má»™t tiêu chuẩn khác nữa, đó là "chẳng há» có ai bá» nhà cá»a, anh em, chị em, mẹ cha, con cái, hay ruá»™ng đất vì Thầy và vì Tin mừng, mà bây giá», ngay ở Ä‘á»i nà y, lại không nháºn được nhà cá»a, anh em, chị em, mẹ, con hay ruá»™ng đất gấp trăm, cùng vá»›i sá»± ngược đãi và sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i ở Ä‘á»i sau" (Mc 10,29-30).
Từ bá» nghÄ©a là không nhìn nháºn những thá»±c tại trần thế là tuyệt đối, có thể thay thế được chÃnh Thiên Chúa. Chúng ta không loại bá» những thiện hảo của cuá»™c sống nhÆ° tiá»n bạc, của cải váºt chất, nghá» nghiệp... nhÆ°ng chúng ta chỉ nên coi đó là những phÆ°Æ¡ng tiện. Chúng ta nhìn nháºn những giá trị trần gian là tốt đẹp, nhÆ°ng tất cả những giá trị đó phải quy hÆ°á»›ng chúng ta đến vá»›i Thiên Chúa. Nếu các môn đệ của Äức Giêsu yêu mến tạo váºt của NgÆ°á»i hÆ¡n chÃnh NgÆ°á»i, thì há» không xứng đáng là môn đệ của Äức Giêsu.
HÆ¡n nữa, việc từ bá» nà y cần phải thá»±c tế, tức là gắn liá»n vá»›i cuá»™c sống má»—i ngà y. Chúng ta có thể hiểu được Ä‘iá»u nà y khi nhìn và o cuá»™c Ä‘á»i của những ngÆ°á»i hy sinh cho má»™t lý tưởng mà hỠđã chá»n lá»±a. Những ngÆ°á»i đó dám chấp nháºn từ bá» Ä‘á»i sống gia đình, riêng tÆ° của mình. Há» dám hy sinh thá»i giá», sá»± an toà n và tháºm chà cả sức khá»e của mình để hoà n thà nh sứ mạng.
Phải chăng chúng ta chá»n lá»±a Thiên Chúa là ưu tiên trên hết ?
Phải chăng chúng ta Ä‘ang kiên trì, trung thà nh vá»›i chá»n lá»±a là ngÆ°á»i kitô hữu, ngÆ°á»i môn đệ của Äức Giêsu qua nhiệm tÃnh Thanh tẩy?
Lạy Chúa,
Äể con có thể gắn bó vá»›i Ngà i tha thiết hÆ¡n nữa,
con Æ°á»›c mong ý thức con trở nên bao la nhÆ° trá»i biển,
mênh mông như vũ trụ,
trải rá»™ng nhÆ° loà i ngÆ°á»i khắp mặt đất,
sâu thẳm như quá khứ, sa mạ, trùng dương,
tinh vi nhÆ° hạt nhân nguyên tá»,
thâm thúy nhÆ° tÆ° tưởng của lòng ngÆ°á»i.
Phải chăng con cần gắn liá»n vá»›i Chúa
từ má»i địa Ä‘iểm của vÅ© trụ bao la nà y,
và để con đừng sa chÆ°á»›c cám dá»— ráºp rình
trong má»i hà nh vi táo bạo,
để chúng con đừng bao giá» lãng quên lÃ
chỉ có Chúa má»›i đáng được tìm kiếm qua má»i sá»±. [Mục Lục]
7. Äiá»u kiện theo Chúa
Là con ngÆ°á»i nhiá»u giá»›i hạn nên khi gia nháºp bất cứ táºp thể nà o cÅ©ng Ä‘á»u phải đáp ứng những Ä‘iá»u kiện được Ä‘Æ°a ra. Äi há»c ở trÆ°á»ng phải đáp ứng những Ä‘iá»u kiện căn bản vá» há»c lá»±c và hạnh kiểm má»›i được xét tuyển và o lá»›p má»›i. Äi xin việc là m cÅ©ng cần đáp ứng những Ä‘iá»u kiện Ä‘Æ°a ra má»›i có thể và o được. CÅ©ng thế, ai muốn Ä‘i theo Chúa cÅ©ng cần đáp ứng những lá»i má»i gá»i của NgÆ°á»i.
Khi Chúa Giêsu bắt đầu Ä‘á»i sống công khai của mình xÆ°a kia thì ngà y cà ng có nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘i theo NgÆ°á»i. Chúa Giêsu không muốn ngÆ°á»i ta theo NgÆ°á»i vì những Ä‘á»™ng cÆ¡ thấp hèn hay thá»±c dụng. Chúa Giêsu muốn ngÆ°á»i ta theo Chúa vì những lợi Ãch cao quý và thiêng liêng. Theo Chúa để tìm lại được tình trạng hạnh phúc tháºt. Theo Chúa vì phần rá»—i Ä‘á»i Ä‘á»i. Trên hết má»i sá»± theo Chúa vì yêu mến. Vì yêu mến nên muốn sống gần gÅ©i vá»›i Chúa.
ChÃnh vì thế, Chúa Giêsu má»i gá»i: "Ai đến vá»›i tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ tôi được. Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo tôi, thì không thể là m môn đệ tôi được" (Lc 14, 26-27)
Vá»›i lá»i má»i gá»i nà y, Chúa Giêsu mong muốn những ai muốn theo mình nên xem NgÆ°á»i là cao trá»ng hÆ¡n hết. Chúa không bắt chúng ta phải bá» Ä‘i tình thân máu mủ cÅ©ng nhÆ° không bắt chúng ta phải coi thÆ°á»ng bản thân của mình. Chỉ vì NgÆ°á»i muốn chúng ta đặt đúng báºc thang giá trị.
Chúng ta nhá»› có lần má»™t ngÆ°á»i đến gặp Chúa Giêsu và thÆ°a NgÆ°á»i: "ThÆ°a Thầy nhân là nh, tôi phải là m gì để được sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i là m gia nghiệp?" (Mc 10,17). Anh ta lấy là m hãnh diện vì anh đã thá»±c hiện tốt các giá»›i răn mà Chúa Giêsu má»i gá»i anh tuân giữ. Äáng tiếc thay vá»›i lá»i má»i gá»i: "Hãy Ä‘i bán những gì anh có mà cho ng Æ°á»i nghèo, anh sẽ được má»™t kho tà ng trên trá»i. Rồi hãy đến theo Tôi." (Mc 10, 21) thì "Anh ta sa sầm nét mặt và buồn rầu bá» Ä‘i, vì anh ta có nhiá»u của cải". (Mc 10, 22)
NhÆ° váºy, ngÆ°á»i nà y đã chÆ°a đáp ứng lại được Ä‘iá»u kiện mà Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra. Vì anh ta chÆ°a dám từ bá» chÃnh mình, từ bá» những lợi Ãch riêng tÆ° của mình.
Trong thế giá»›i ngà y nay, con ngÆ°á»i ta bị nhiá»…m rất nhiá»u bởi lối sống cá nhân chủ nghÄ©a. Từ lối sống ấy, con ngÆ°á»i ta chỉ biết gom góp vá» cho mình. NgÆ°á»i Công giáo thì dần dần xem thÆ°á»ng lá» luáºt Chúa và giá»›i răn của Giáo há»™i. Có vẻ nhÆ° há» không còn muốn theo Chúa nữa. Há» quên rằng chỉ khi nà o còn theo Chúa thì má»›i mong tìm lại được chÃnh mình. Ngược lại, những ai chỉ biết có mình thì nguy cÆ¡ đánh mất chÃnh mình và đánh mất Chúa sẽ rất cao. Xin Chúa Giêsu cho chúng ta dám can đảm đáp ứng lại những Ä‘iá»u kiện mà NgÆ°á»i má»i gá»i. [Mục Lục]
8. Vác tháºp giá theo Chúa
AI KHÔNG VÃC THẬP GIà THEO TÔI, THÃŒ KHÔNG ÄÃNG LÀM MÔN ÄỆ TÔI
Suy Niệm
Chẳng ai có thể Ä‘i má»™t lúc hai con Ä‘Æ°á»ng.
Cuá»™c sống luôn đặt con ngÆ°á»i trÆ°á»›c những lá»±a chá»n, mà chá»n là từ bá».
Từ bá» trở thà nh quy luáºt để sống và lá»›n lên.
Thai nhi không thể ở mãi trong bụng mẹ, dù đó là chỗ an toà n, êm ấm.
Äứa bé chẳng thể nà o trưởng thà nh, nếu nó sống mãi bằng sá»a mẹ.
Từ bá» thÆ°á»ng là những cắt đứt Ä‘au Ä‘á»›n, nhÆ° mổ má»™t khối u.
Có nhiá»u ngÆ°á»i không có can đảm từ bá», nên suốt Ä‘á»i bị giằng co, ray rứt.
Trong Ä‘oạn Tin Mừng trên đây, Äức Giêsu đã nói ba lần câu: "thì không thể là m môn đệ tôi được."
Chúng ta đã trở nên môn đệ Äức Giêsu, nhÆ°ng để tiếp tục là môn đệ của Ngà i, ta cần phải đặt Ngà i lên trên má»i giá trị khác.
NgÆ°á»i Kitô hữu lá»›n lên nhá» chá»n lá»±a và từ bá».
Trung tâm Ä‘iểm là Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa. Má»i giá trị trở nên tÆ°Æ¡ng đối trÆ°á»›c Äấng Tuyệt Äối.
Tiá»n bạc, của cải là má»™t giá trị. Cha mẹ, vợ con, gia đình là những giá trị tinh thần. Mạng sống là má»™t giá trị trổi vượt. NhÆ°ng ngay cả những giá trị đó cÅ©ng phải được hy sinh khi cần, để tôi chá»n Äức Giêsu, Giá Trị của má»i giá trị.
Các thánh tỠđạo đã chá»n lá»±a nhÆ° thế.
DÄ© nhiên chúng ta yêu gia đình, yêu bè bạn, yêu trái đất nâng ta, yêu bầu trá»i che chở ta, yêu cuá»™c sống là m ngÆ°á»i vá»›i bao niá»m vui và nÆ°á»›c mắt. NhÆ°ng ta phải yêu tất cả trong Chúa và dÆ°á»›i Chúa, để khi phải chá»n lá»±a má»™t trong hai, chúng ta chá»n Chúa.
NhÆ° thế, tuy ngÆ°á»i Kitô hữu gắn bó vá»›i tạo váºt nhÆ°ng vẫn giữ má»™t khoảng cách nà o đó, để luôn sống trong tá»± do, bình tâm.
Vấn Ä‘á» là dám chá»n và tiếp tục chá»n, không để cho tháp đã xây bị dở dang, không để cho cuá»™c tiến quân bị ngừng trệ.
Vấn Ä‘á» là dám Ä‘i tá»›i cùng, để tiếp tục trung tÃn vá»›i má»™t Tình Yêu.
Phải cởi bá» mình khá»i những Ä‘iá»u xấu, nhÆ°ng cÅ©ng phải tách mình khá»i ná»—i Ä‘am mê lệch lạc má»™t Ä‘iá»u tốt: yêu nó ngoà i Chúa và trên Chúa.
Ước gì chúng ta tự cởi trói mình mỗi ngà y và nhỠơn Chúa, chúng ta được tự do.
Gợi à Chia Sẻ
Theo ý bạn, giá»›i trẻ hôm nay dá»… bị lôi cuốn bởi thú vui nà o? Äâu là những nguy hiểm của thú vui đó?
Bạn có kinh nghiệm gì vá» sá»± cám dá»— của má»™t Ä‘iá»u vốn là tốt, nhÆ°ng sau đó lại là m bạn bị nô lệ?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con dám hà nh Ä‘á»™ng theo những đòi há»i khắt khe nhất của Chúa.
Xin dạy con biết theo Chúa vô Ä‘iá»u kiện, vì xác tÃn rằng Chúa ngà n lần khôn ngoan hÆ¡n con, và Chúa yêu con hÆ¡n cả chÃnh con yêu con.
Lạy Chúa Giêsu trên tháºp giá, xin cho con dám liá»u theo Chúa mà không tÃnh toán thiệt hÆ¡n, anh hùng vượt trên má»i ná»—i sợ, can đảm lÆ°á»›t thắng sá»± yếu Ä‘uối của quả tim, và ném mình trá»n vẹn cho sá»± quan phòng của Chúa.
Ước gì khi dâng lên Chúa những hy sinh là m cho tim con rÆ°á»›m máu, con cảm nghiệm được niá»m vui bất diệt của ngÆ°á»i má»™t lòng theo Chúa. [Mục Lục]
9. Hy sinh từ bá»
Bà i Phúc Âm hôm nay có thể được chúng ta Ä‘á»c và suy niệm nhÆ° là má»™t sá»± giảng dạy thêm từ phÃa Chúa Giêsu, vừa là má»™t sá»± lÄ©nh há»™i sâu xa thêm từ phÃa con ngÆ°á»i chúng ta. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta được Chúa má»i gá»i hãy nghiêm chỉnh dấn thân theo Ngà i vá»›i má»™t tâm hồn đã được tá»± do khá»i má»i rà ng buá»™c.
Liá»n sau những lá»i quả quyết vá» Ä‘iá»u kiện căn bản cần có để theo Ngà i: "Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo Tôi thì không thể là m môn đệ Tôi", Chúa Giêsu kể thêm hai dụ ngôn má»›i để nhấn mạnh thêm vá»›i các môn đệ rằng Ä‘i theo Chúa không thể nà o là má»™t hà nh Ä‘á»™ng nhẹ dạ, nhất thá»i, tùy hứng nhÆ°ng là má»™t hà nh Ä‘á»™ng, má»™t quyết định nghiêm chỉnh vá»›i tinh thần trách nhiệm sau khi đã suy nghÄ© kỹ lưỡng, giống nhÆ° thể ngÆ°á»i muốn xây má»™t ngá»n tháp hay nhÆ° nhà vua ra tráºn. Trên con Ä‘Æ°á»ng từ bá» nà y, chúng ta không lẻ loi má»™t mình mà chúng ta Ä‘i theo Chúa. Có Chúa là m gÆ°Æ¡ng Ä‘i trÆ°á»›c chúng ta. Và không phải chỉ là m gÆ°Æ¡ng Ä‘i trÆ°á»›c chúng ta mà Ngà i còn đến vá»›i chúng ta, sống vá»›i chúng ta, kết hợp vá»›i chúng ta, ban cho chúng ta sức mạnh của Ngà i để có thể thá»±c hiện việc hy sinh từ bá». "Không Thầy chúng con không thể là m chi được", hãy sống trong tình yêu Thầy nhÆ° cà nh nho kết hiệp vá»›i cây nho để trổ sinh hoa trái.
Việc từ bá» tháºp giá, Ä‘au khổ và cả cái chết nữa không phải là những giá trị riêng rẽ từ nÆ¡i chúng, mà là những phÆ°Æ¡ng thế để đạt đến mục Ä‘Ãch để giúp ta trở nên giống Chúa má»—i ngà y má»™t hÆ¡n. Chúa Giêsu có quyá»n đòi há»i nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i chúng ta và muốn má»—i ngÆ°á»i chúng ta đặt Ngà i và o chá»— Æ°u tiên, đòi há»i chúng ta yêu mến Ngà i trên hết má»i sá»± và vá»›i hết sức lá»±c của mình, trên cả tình thân gia đình. Và chỉ khi nà o chúng ta dám từ bá» má»i cản trở để yêu mến Ngà i trên hết má»i sá»±, để được đồng hoá vá»›i Ngà i cách trá»n vẹn, thì khi đó chúng ta má»›i biết đặt những sá»± váºt và con ngÆ°á»i và o vị trà đúng, biết tôn trá»ng và yêu thÆ°Æ¡ng những sá»± váºt và con ngÆ°á»i má»™t cách đúng tháºt trong tình yêu thánh thiện của Chúa.
Lạy Chúa là Äấng đã kêu gá»i chúng con theo Ngà i qua con Ä‘Æ°á»ng thanh luyện và hy sinh.
Xin ban Æ¡n giải thoát chúng con khá»i những gì Ä‘ang ngăn cản chúng con đến vá»›i Chúa. Xin dạy con theo Chúa má»—i ngà y má»™t trá»n vẹn hÆ¡n, không chùn bÆ°á»›c trÆ°á»›c những thách thức và hy sinh. Xin cho con được cùng vác tháºp giá vá»›i Chúa để được chia sẻ vinh quang Phục Sinh của Chúa. [Mục Lục]
10. Äể là m môn đệ Chúa – Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
Bà i Ä‘á»c 1 Chúa nháºt XXIII thÆ°á»ng niên C dạy chúng ta rằng†“Những ai sống đẹp lòng Chúa từ ban đầu, thì được Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhá» sá»± khôn ngoanâ€. Vì theo Thánh Kinh, sá»± Khôn ngoan của Thiên Chúa đồng nghÄ©a vá»›i Lá»i Chúa. Từ đó, nghe lá»i sá»± Khôn ngoan là căn tÃnh đầu tiên của ngÆ°á»i môn đệ Äức Kitô, Lá»i Thiên Chúa nháºp thể.
Äức Giêsu Kitô là Lá»i Thiên Chúa, là sá»± Khôn ngoan của Thiên Chúa (1 Co 1, 24, 30 ) cất tiếng má»i gá»i con ngÆ°á»i, cách riêng là ngÆ°á»i môn đệ, chẳng những lắng nghe, Ä‘i theo, mà còn phải hy sinh, từ bá» nữa†“Nếu ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể là m môn đệ Ta. Còn ai không vác tháºp giá mình mà theo Ta, thì không thể là m môn đệ Ta.†Nghe lá»i tuyên bố của Äức Giêsu ở trên, má»—i ngÆ°á»i chúng ta nói gì và trả lá»i ra là m sao ? Tiêu chuẩn để là m môn đệ Äức Giêsu, vá»›i đòi há»i tháºt gắt gao. Ai muốn theo Chúa, phải từ bá» táºn căn, không những của cải, ngÆ°á»i thân thiết nhất, mà cả những tiện nghi, kế hoạch riêng, sá»± quyến luyến, những giao tiếp hợp pháp và tháºm trà cả chÃnh mạng sống mình nữa nữa (x. ). Ngà i yêu cầu phải "bá»" cha mẹ, vợ con, anh em, chị em. Có ngÆ°á»i đặt câu há»i†Phải chăng, Äiá»u răn thảo cha kÃnh mẹ, yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i thân cáºn bị đảo lá»™n rồi hay sao? NghÄ©a là để Ä‘i theo Äức Giêsu, ngÆ°á»i ta phải thay thế tình yêu đối vá»›i ngÆ°á»i thân cáºn bằng sá»± từ bỠđối vá»›i há»? Không phải thế, Äức Giêsu đòi há»i ngÆ°á»i môn đệ phải phân định và lá»±a chá»n giữa Thiên Chúa và loà i ngÆ°á»i, Thiên Chúa phải là nhất. Yêu cha mẹ và đồng loại, nhÆ°ng yêu Thiên Chúa hÆ¡n, vì Ngà i là Äấng dá»±ng nên cả cha mẹ chúng ta, nên Äức Giêsu yêu cầu con ngÆ°á»i dà nh cho Ngà i má»™t vị trà đặc biệt và cao nhất.
Tuy nhiên, dÆ°á»ng nhÆ° trở ngại lá»›n nhất không phải là ngÆ°á»i thân cáºn hoặc cha mẹ anh chị em, của cải ... mà là cái tôi. Cái tôi cÅ©ng phải nhÆ°á»ng bÆ°á»›c cho dây liên kết vá»›i Äức Giêsu, nên Ngà i thêm†“Ai không vác tháºp giá mình mà theo, thì không thể là m môn đệ Taâ€. Äức Giêsu có thÃch khổ Ä‘au và tháºy giá không? Không, Äức Giêsu đã không Ä‘i tìm tháºp giá và đau khổ, y nhÆ° thể Ngà i thÃch. NhÆ°ng Ngà i vác trên mình tháºp giá và sá»± Ä‘au khổ, đến mất mạng, khi phải đáp ứng Ä‘iá»u nà y hầu giữ được lòng trung thà nh vá»›i Thiên Chúa. Ai muốn Ä‘i theo Chúa Giêsu, phải đặt sá»± trung thà nh vá»›i thánh ý Thiên Chúa trên tất cả má»i sá»±. Vác tháºp giá mình là từ bỠý mình, vâng theo ý Chúa. à Chúa muốn là từ bá» cái tôi, từ bá» những Æ°á»›c muốn xấu, những lá»i chua cay, nóng nảy, giáºn há»n, từ bá» tÃnh kiêu căng, thói tham lam, để chúng ta thoát khá»i những Ä‘am mê váºt chất, hầu sống trá»n vẹn cho Chúa và cho tha nhân. CÆ¡ bản, vác tháºp giá mình mà theo Äức Giêsu là liá»u thuốc chữa chúng ta khá»i căn bệnh ghê sợ là “sá»± trì trệâ€, ù lì, tê liệt và khép kÃn lòng mình.
Không phải ngẫu nhiên Äức Giêsu nói đến "Tháºp Giá". Vác tháºp giá bÆ°á»›c theo Äức Kitô không phải là vác Ä‘i vá»›i những bÆ°á»›c nhẹ nhà ng. Vác lấy tháºp giá mà theo Chúa Giêsu có nghÄ©a là sẵn sà ng chấp nháºn bất cứ hy sinh nà o vì tình yêu đối vá»›i Chúa. NhÆ°ng chúng ta không vác tháºp giá má»™t mình, vì có Chúa cùng Ä‘i, Ngà i Ä‘i trÆ°á»›c để chúng ta tiếp bÆ°á»›c theo sau, Ngà i Ä‘i mau để chúng ta được lúi kéo dắt dùi, Ngà i nâng đỡ chúng ta bằng sức mạnh của tình yêu Thiên Chúa.
Quyết định theo Äức Giêsu, là gạt bá» tất cả, hÆ°á»›ng vá» Chúa là sá»± giầu có Ä‘Ãch thá»±c của chúng ta, không gì hÆ¡n Ngà i, không đặt cái gì trÆ°á»›c Ngà i, toà n bá»™ phải qui hÆ°á»›ng vá» Ngà i. Ngà i cÅ©ng khẩn khoản má»i gá»i chúng ta dùng má»i cách để Ä‘i đến táºn cùng là trở nên những môn đệ Äức Giêsu. Theo Äức Kitô, chúng ta không mất gì hết, chúng ta được tất cả. NhÆ° Äức nguyên Giáo hoà ng Bênêđictô XVI nhấn mạnh trong bà i giảng khai mà o sứ vụ Giám mục Rôma†“Ai chấp nháºn cho Chúa Kitô bÆ°á»›c và o trong cuá»™c Ä‘á»i há», thì ngÆ°á»i đó không mất Ä‘i Ä‘iá»u gì cả, tuyệt đối không mất Ä‘iá»u gì là m cho cuá»™c Ä‘á»i được tá»± do, tÆ°Æ¡i đẹp và cao cả. Không! Chỉ trong tình bạn vá»›i Chúa Kitô nà y mà các cá»a sá»± sống được mở rá»™ng ra. Chỉ trong tình bạn vá»›i Chúa nà y mà những khả năng to lá»›n của cuá»™c sống con ngÆ°á»i được thể hiện Ä‘Ãch thá»±c. Chỉ trong tình bạn vá»›i Chúa nà y mà chúng ta cảm nghiệm được Ä‘iá»u gì là tÆ°Æ¡i đẹp và điá»u gì là tá»± doâ€. Vá»›i sức mạnh cao cả và vá»›i niá»m xác tÃn lá»›n lao, dá»±a trên những năm dà i kinh nghiệm cá nhân vá» cuá»™c sống, Äức Giáo hoà ng nói vá»›i chúng con rằng: “Anh em đừng sợ Chúa Kitô. Chúa không đến lấy mất Ä‘i Ä‘iá»u gì cả, nhÆ°ng ban cho đủ má»i sá»±. Ai hiến thân cho Chúa, thì được nháºn gấp trăm. Phải, hãy mở ra, hãy mở rá»™ng má»i Cá»a cho Chúa Kitô, và chúng con sẽ gặp được sá»± sống tháºt.†(Äức Giáo hoà ng Bênêđictô XVI, 24/4/ 2005).
Lạy Chúa, trong niá»m tin, chúng con muốn từ bá» tất cả để Ä‘i theo Chúa, nhÆ°ng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, chúng con sợ bị mất má»™t phần của Ä‘á»i sống, sợ mất tá»± do, sợ Ä‘au khổ, sợ không có khả năng, không thá»±c sá»± muốn bÆ°á»›c Ä‘i theo Chúa và trở thà nh môn đệ Chúa. Lạy Chúa, chúng con dâng cho Chúa 'Æ°á»›c muốn theo Chúa của chúng con' và chúng con mở cá»a lòng mình cho Chúa. Lạy Chúa, xin đến giúp chúng con để chúng con thấy rằng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, có chúa là sức mạnh để chúng con tiến bÆ°á»›c theo, hiệp nhất vá»›i Chúa cho đến trá»n Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
11. Tình yêu là động lực để đi theo Chúa Giêsu
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn An Khang)
Vẫn trên Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem, Äức Giêsu biết Ä‘au khổ và cái chết Ä‘ang chỠđón ở cuối cuá»™c hà nh trình. Ngà i phải uống chén đắng. Tuy nhiên, khi đến giá», Ngà i thấy nó không dá»…. Ngà i phải trải qua má»™t cÆ¡n hấp hối kinh hoà ng và đã xin Chúa Cha cất chén ấy. Thế nhÆ°ng, Ngà i đã giữ vững lòng trung tÃn. Äiá»u là m cho Ngà i kiên vững, đó là tình yêu. Ngà i yêu Chúa Cha, muốn thá»±c hiện ý định của NgÆ°á»i. Ngà i biết Chúa Cha muốn bà y tá» tình yêu sâu xa của NgÆ°á»i vá»›i nhân loại, qua sá»± thà nh tÃn và lòng yêu thÆ°Æ¡ng của Ngà i. Lòng thà nh tÃn và yêu thÆ°Æ¡ng nà y được trả bằng chÃnh mạng sống của Ngà i. Bởi váºy, Ngà i sẵn sà ng vâng lá»i Chúa Cha: Chết khổ nhục trên Tháºp giá. Qua cái chết đó, Ngà i cÅ©ng thể hiện tình yêu của Mình đối vá»›i nhân loại: "Không ai có tình yêu cao cả hÆ¡n tình yêu của ngÆ°á»i hy sinh mạng sống vì bạn hữu" (Ga 15, 13).
Äang khi đó, có rất đông ngÆ°á»i cùng Ä‘i vá»›i Äức Giêsu, nghÄ© rằng: Ngà i là Äấng Messia, là nhà lãnh đạo quân sá»±, má»™t ÄavÃt má»›i, tiến vá» Giêrusalem, để giải phóng Israel khá»i sá»± áp bức đô há»™ của ngÆ°á»i Lamã, khôi phục đất nÆ°á»›c. Äức Giêsu không muốn há» theo Ngà i cách mù quáng. Ngà i không che dấu những khó khăn, vất vả, hi sinh. Ngà i cho há» biết, Ä‘i theo Ngà i sẽ gặp nhiá»u Ä‘au khổ: Phải "dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình" (Lc 14, 26).
Nelson Mandela, má»™t ngÆ°á»i thông minh muốn láºp nghiệp nhÆ° má»i ngÆ°á»i khác. Hans Muler, má»™t thÆ°Æ¡ng gia, nhìn thế giá»›i qua lăng kÃnh của luáºt cung cầu, đã nói vá»›i Mandela: "Tất cả là tiá»n bạc. Bởi vì già u sang và tiá»n bạc đồng nghÄ©a vá»›i hạnh phúc. Anh phải chiến đấu cho Ä‘iá»u đó: Tiá»n bạc và không gì ngoà i tiá»n bạc. Má»™t khi bạn có đủ tiá»n bạc, bạn không muốn cái gì khác trên Ä‘á»i". Nếu Nelson Mandela là m theo lá»i khuyên của Hans Muler, ông có thể là m rất tốt cho bản thân. May mắn thay cho Nam Phi. Thay vì lo cho bản thân, Nelson Mandela đã quyết định cống hiến cuá»™c Ä‘á»i mình cho việc phục vụ đất nÆ°á»›c.
Äể là m Ä‘iá»u đó, Mandela đã phải hy sinh, ông viết: "Äối vá»›i tôi, không phải là má»™t việc dá»… dà ng khi phải xa cách vợ con, giã từ những ngà y xÆ°a tÆ°Æ¡i đẹp ấy, và sau má»™t ngà y là m việc hăng say ở văn phòng. Tôi có thể quay vá» vá»›i gia đình trong bữa ăn tối, thay vì phải sống nhÆ° má»™t ngÆ°á»i bị cảnh sát săn Ä‘uổi liên tục, sống xa cách những ngÆ°á»i thân yêu nhất, phải đối diện liên tục vá»›i những sá»± bất trắc nhÆ° bị nháºn dạng và bắt giữ. Äó là má»™t Ä‘á»i sống cá»±c kỳ khó khăn hÆ¡n cả chịu án tù (TrÃch "Hà nh trình đến tá»± do", 1994, Little, Brown and Company). Nelson đã chịu 27 năm tù Ä‘Ã y vì yêu đất nÆ°á»›c. Ông đã trở thà nh tổng thống vÄ© đại của Nam Phi.
Phêrô, má»™t hôm, đã há»i Chúa: "Chúng con bá» má»i sá»± theo Thầy, chúng con được gì?". Äức Giêsu trả lá»i: "Chúng con sẽ được gấp trăm ở Ä‘á»i nà y, cùng vá»›i sá»± bắt bá»› và tù Ä‘Ã y".
Vâng, là m môn đệ theo Äức Giêsu, phải chịu bắt bá»›, tù đầy. Môn đệ không hÆ¡n Thầy. Äức Giêsu đã chịu Ä‘au khổ, môn đệ không có con Ä‘Æ°á»ng nà o khác. NhÆ°ng cái gì là m môn đệ có thể chịu Ä‘au khổ? ThÆ°a, tình yêu. Chỉ có tình yêu má»›i là m được má»i sá»±. Äức Giêsu trong cuá»™c khổ nạn, bị cáo gian, bị xỉ vả, đánh đòn, chế nhạo, phỉ nhổ, Ä‘á»™i mão gai, đóng Ä‘inh và o Tháºp giá... NgÆ°á»i đã chịu tất cả những Ä‘iá»u đó vì tình yêu. HÆ¡n nữa, NgÆ°á»i đã biến đổi Ä‘au khổ, sá»± nhục nhã thà nh tình yêu thÆ°Æ¡ng và sá»± tha thứ. Äó là chiến thắng của tình yêu trên má»i sức mạnh hủy diệt. Trong NgÆ°á»i, không có gì khác ngoà i Tình yêu thÆ°Æ¡ng. Ngay cả khi chịu đóng Ä‘inh, NgÆ°á»i vẫn yêu thÆ°Æ¡ng: "Xin tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng là m". Những Ä‘au khổ của NgÆ°á»i sẽ ra vô Ãch, nếu NgÆ°á»i không chịu Ä‘á»±ng vá»›i tình yêu thÆ°Æ¡ng. Không phải những Ä‘au khổ của NgÆ°á»i đã cứu rá»—i nhân loại, nhÆ°ng bởi tình yêu thÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i.
Ai giả bá»™ thÃch chịu Ä‘au khổ, tháºt Ä‘iên rồ. Äau khổ là thứ hầu hết chúng ta muốn tránh. Thế nhÆ°ng, ngÆ°á»i môn đệ của Äức Giêsu sẵn sà ng chịu Ä‘au khổ vì yêu. Vì yêu, há» có thể dứt bá» cha mẹ, anh em, chị em và cả mạng sống mình (Lc 14, 26). Vì yêu, há» sẵn sà ng phục vụ má»i ngÆ°á»i. Vì yêu, há» chấp nháºn má»i Ä‘au khổ. Há» tá» lòng trung tÃn của mình trong Ä‘au khổ. Äau khổ là cách thể hiện tình yêu cao vá»i nhất.
Äể thá»±c hiện Ä‘iá»u đó. NgÆ°á»i môn đệ cần phải lượng sức mình, phải tÃnh toán xem mình có đủ khả năng tiến bÆ°á»›c hay không. Chúng ta không thể là m việc gì quá khả năng. NhÆ°ng tất nhiên, chúng ta không biết trÆ°á»›c khả năng của mình đến đâu. Chúng ta có thể tá»± đánh giá khả năng của mình hoặc quá thấp, hoặc quá cao. Äiá»u quan trá»ng nhất là tá»± biết mình. Äức Giêsu đã Ä‘Æ°a ra hai dụ ngôn ngắn: NgÆ°á»i xây tháp và vua Ä‘i giao chiến. Má»™t ngÆ°á»i xây tháp cần phải tÃnh toán phà tổn, xem có hoà n thà nh nổi không? Vua Ä‘i giao chiến, phải tÃnh xem số lượng quân Ä‘á»™i của mình, có đủ sức Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i đối phÆ°Æ¡ng không? Qua hai dụ ngôn đó, Ngà i muốn bảo: Những ai muốn theo là m môn đệ của Ngà i, cần phải suy nghÄ© chÃn chắn.
Có thể, có má»™t ai đó theo Chúa, nhÆ°ng không phải là môn đệ, há» chỉ là kẻ theo đóm ăn tà n trong má»™t công việc vÄ© đại, chỉ là ngÆ°á»i nói chứ không là m. Có má»™t vị vua đến thăm Thiá»n viện của thiá»n sÆ° Lin Chi, ông kinh ngạc vì có đến mÆ°á»i ngà n tu sÄ© ở đó. Muốn biết chÃnh xác con số các tu sÄ©, nhà vua há»i thiá»n sÆ°: "Thầy có bao nhiêu môn đệ?" Lin Chi đáp: "Có bốn hoặc năm ngÆ°á»i".
Phần những ngÆ°á»i Ä‘i theo Äức Giêsu, Ngà i cÅ©ng há»i: Có bao nhiêu ngÆ°á»i là môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Ta. [Mục Lục]
12. Từ bỠđể tồn tại và tăng trưởng
(TrÃch dẫn từ ‘Cùng Äá»c Tin Mừng’ – Lm Ignatiô Trần Ngà )
Mùa thu vá», cây trụi lá, mùa xuân đến, cây Ä‘Æ¡m lá»™c xanh tÆ°Æ¡i.
Cây cối cần phải từ bá» lá già , lá cÅ© để khoác lá má»›i; nhá» thế, cây được lá»›n lên. Loà i rắn cÅ©ng phải từ bá» bá»™ da cÅ© để thay da má»›i; có váºy rắn má»›i trưởng thà nh. Loà i tôm cÅ©ng phải lá»™t vá» nhiá»u lần theo Ä‘Ã tăng trưởng để lá»›n lên... Nói chung, từ bá» là điá»u kiện tối cần thiết để cho muôn váºt muôn loà i được sống còn và tăng trưởng.
Là má»™t sinh váºt nhÆ° bao nhiêu loà i váºt khác, nên muốn tăng trưởng và tồn tại, con ngÆ°á»i cÅ©ng không thoát ra ngoà i quy luáºt đó.
Hằng ngà y cÆ¡ thể ta loại bá» hà ng tỉ tế bà o cÅ© để thay và o đó những tế bà o má»›i, nhỠđó cÆ¡ thể được lá»›n lên và mạnh khoẻ. Nếu các tế bà o cÅ© không chịu chết Ä‘i để nhÆ°á»ng chá»— cho những tế bà o má»›i, thì khối u sẽ xuất hiện và có nguy cÆ¡ dẫn đến ung thÆ° và cái chết Ä‘au thÆ°Æ¡ng!
Äá»i ngÆ°á»i cÅ©ng là má»™t tiến trình từ bá» liên tục: ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng phải đổ nhiá»u mồ hôi, phải bá» ra nhiá»u công sức, trà tuệ má»›i kiếm đủ tiá»n cấp dưỡng cho gia đình và bản thân. NgÆ°á»i lÃnh chiến phải chấp nháºn hy sinh thân mình má»›i bảo vệ được quê hÆ°Æ¡ng. Há»c sinh phải từ bá» nhiá»u giá» vui chÆ¡i giải trÃ, giảm bá»›t giá» ngủ nghỉ để miệt mà i đèn sách thì may ra má»›i chen chân và o đại há»c. Các nhà khoa há»c phải bá» ra nhiá»u năm nghiên cứu kiên trì má»›i có cÆ¡ may phát minh và sáng tạo...
Muốn là m ăn lên, phải đầu tÆ° bá» vốn; muốn thu và o, phải phát ra. Ai không phát ra, không từ bá», thì không thể thu và o được gì đáng giá. Äó là quy luáºt của cuá»™c Ä‘á»i.
Từ bỠđể đổi lấy những giá trị cao hơn
Của cải Ä‘á»i nầy cÅ©ng tháºt đáng quý, nhÆ°ng khi cần, ngÆ°á»i ta sẵn sà ng từ bá» của cải để dà nh lấy những giá trị cao hÆ¡n. Khi bị cÆ°á»›p hăm doạ tÃnh mạng và đòi lấy của cải bạc tiá»n, ngÆ°á»i ta sẵn sà ng bá» của lấy ngÆ°á»i. Khi bị má»™t chứng bệnh nan y Ä‘e doạ cÆ°á»›p Ä‘i mạng sống, ngÆ°á»i ta sẵn sà ng bá» ra hà ng tỉ bạc để kéo dà i Ä‘á»i sống, dù chỉ sống thêm được má»™t năm.
Qua cuá»™c Ä‘á»i từ bá» của mình, Chúa Giêsu tá» cho chúng ta thấy từ bá» không là mất Ä‘i nhÆ°ng là được lại và là được lại gấp nhiá»u lần.
"Äức Giêsu Ki-tô vốn dÄ© là Thiên Chúa, mà không nghÄ© nhất quyết duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang, mặc lấy thân pháºn nô lệ", chấp nháºn mang lấy thân pháºn con ngÆ°á»i má»ng giòn yếu Ä‘uối, trở thà nh NgÆ°á»i tôi tá»› của Thiên Chúa Cha. Ngà i đã từ bá» tá»± do và ý riêng của mình để vâng phục Cha nhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»› thấp hèn, "cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết và chết trên cây tháºp tá»±"... Thế nên Ngà i được Chúa Cha hết lòng yêu mến, được Cha tôn vinh và đặt là m Chúa Tể má»i loà i. (xem Phi-lip 2, 6- 11).
Con Ä‘Æ°á»ng bá» mình, từ bá» má»i sá»±, con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá mà Chúa Giêsu đã Ä‘i thì Ngà i cÅ©ng má»i gá»i các môn đệ cùng Ä‘i: "Ai theo Tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ Tôi được. Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo Tôi, thì không thể là m môn đệ Tôi được."
Hôm nay, nếu chúng ta muốn há»c dÆ°á»›i mái trÆ°á»ng của Thầy Giêsu, muốn là m môn đệ Chúa Giêsu thì chúng ta cÅ©ng phải Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng mà Chúa Giêsu đã Ä‘i, thá»±c hiện Ä‘iá»u mà Thầy chà thánh đã thá»±c hiện, đó là chấp nháºn từ bá», chấp nháºn tháºp giá.
NhÆ°ng hãy nhá»› rằng: từ bá» không phải là mất mát, dâng hiến không phải là tiêu vong, nhÆ°ng trái lại, "chÃnh khi hiến thân là lúc nháºn lãnh, chÃnh lúc quên mình là lúc nháºn được bản thân" (Kinh Hoà Bình của thánh Phanxicô Ãtxidi)
Thế là sá»± từ bá» theo lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu, lại trở thà nh má»™t cuá»™c đổi chác có lợi: đổi của tạm thá»i để lấy của Ä‘á»i Ä‘á»i; đổi cái phù du để thu vá» vÄ©nh cá»u. [Mục Lục]
13. Niá»m tÃn thác và o Chúa – Lm Jos. Tạ Duy Tuyá»n
(TrÃch dẫn từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’)
Ở Ä‘á»i ngÆ°á»i ta cần có niá»m tin để sống vá»›i nhau. Nhá» tin và o nhau con ngÆ°á»i sẽ gần gÅ©i nhau hÆ¡n, sẽ dá»… dà ng cảm thông vá»›i nhau hÆ¡n. Nhá» tin và o nhau con ngÆ°á»i sẽ vượt qua những rà o cản của nghi kỵ, hiểu lầm để sống thân ái vá»›i nhau hÆ¡n. Ngoà i tÆ°Æ¡ng quan giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i còn có má»™t tÆ°Æ¡ng quan khác chÃnh là giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i. Trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i Thiên Chúa, con ngÆ°á»i cần có đức tin. Äức tin để con ngÆ°á»i bÆ°á»›c Ä‘i vá»›i Äấng mà mình chÆ°a má»™t lần gặp gỡ diện diện đối diện. Äức tin để con ngÆ°á»i có thể nhìn xem trá»i đất biển rá»™ng bao la mà khám phá ra sá»± hiện diện đầy tình yêu quan phòng của Chúa mà phó thác, mà tin tưởng, cáºy trông. Äức tin sẽ giúp con ngÆ°á»i dấn thân má»™t cách trá»n vẹn cho Thiên Chúa, cho dù có phải Ä‘i trong mênh mông đêm tối của biển Ä‘á»i, cho dù phải trải qua những thá» thách gian truân, con ngÆ°á»i vẫn luôn xác tÃn má»™t Ä‘iá»u: Thiên Chúa không bá» rÆ¡i con ngừơi. Thiên Chúa luôn đồng hà nh vá»›i chúng ta. Thiên Chúa luôn là thuẫn đỡ chở che cho cuá»™c Ä‘á»i chúng ta.
Có ngÆ°á»i đã kể lại giấc mÆ¡ của mình nhÆ° sau:
- Tôi mÆ¡ thấy mình Ä‘ang cầu nguyện, bá»—ng có luồng ánh sáng xuất hiện, trong đó có Chúa Giêsu Ä‘ang ngá»± trên má»™t tấm thảm. NgÆ°á»i mỉm cÆ°á»i bảo tôi:
- Con hãy ngồi trên tấm thảm nà y với Ta.
Lòng trà n ngáºp vui sÆ°á»›ng, tôi đến gần Chúa và ngồi trên tấm thảm bên cạnh NgÆ°á»i và tấm thảm từ từ bay bổng lên. NhÆ°ng rồi tôi cảm thấy nhÆ° Chúa không còn báºn tâm đến tôi nữa, NgÆ°á»i chăm chú rút từng sợi chỉ từ chiếc thảm chá»— NgÆ°á»i và tôi. Chẳng mấy chốc tấm thảm chỉ còn lại má»™t ná»a, và giữa chá»— Chúa và tôi Ä‘ang ngồi lại có má»™t lá»— trống to lá»›n. Tay chân tôi bắt đầu run lên vì sợ rÆ¡i xuống đất chết. NhÆ°ng Chúa Giêsu vẫn thản nhiên tiếp tục rút từng sợi chỉ, đến ná»—i tôi khiếp sợ kêu lên:
- Lạy Chúa, Chúa là m gì váºy? Chúa không thấy tấm thảm của chúng ta đã tan tà nh sao?
Chúa cÆ°á»i rồi cầm lấy tay tôi nói:
- Sao con nghi ngá», kém lòng tin? Con hãy bám chặt và o Ta. Con sẽ không phải sợ gì nữa, mặc dầu con phải bị tÆ°á»›c Ä‘oạt hết cả đến sợi chỉ cuối cùng.
NgÆ°á»i vừa dứt lá»i thì quả thá»±c, sợi chỉ cuối cùng đã bị rút Ä‘i. Tôi sợ hãi quá, giáºt mình thức dáºy...
Nếu sá»± kiện đó xảy ra trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta, chúng ta sẽ phản ứng ra sao? Chúng ta có dám bá» tất cả để chỉ bám và o má»™t mình Thiên Chúa không? Chúng ta có dám thả trôi những sợi chỉ của tiá»n tà i, danh vá»ng để chỉ còn lại má»™t mình ta vá»›i Chúa hay không?
Má»™t cách nà o đó, Ä‘á»i sống của má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng bị trói buá»™c bằng những sợi chỉ tuy nhá» bé mong manh, nhÆ°ng là những chÆ°á»›ng ngại váºt cản trở Ä‘Ã bay của chúng ta. Biết bao lần chúng ta tưởng mình Ä‘ang Ä‘i tìm hạnh phúc tháºt, nhÆ°ng tháºt sá»± nó chỉ Ä‘em lại cho chúng ta thứ hạnh phúc mau qua chóng tà n, khác nà o nhÆ° những sợi chỉ má»ng manh kia. Biết bao lần chúng ta bám vÃu và o những tình cảm của con ngÆ°á»i, nhÆ°ng rồi cÅ©ng gặp phải biết bao ê chá» của sá»± vô Æ¡n, bá»™i tÃn, bất trung. Biết bao lần chúng ta tưởng nhÆ° ngồi mãi trên tấm thảm danh vá»ng cao sang nhÆ°ng rồi địa vị, chá»— ngồi nhÆ° "của đồng lần" cÅ©ng bá» ta để sang tay kẻ khác. Biết bao lần, thay vì bám chặt và o Chúa, đặt hết niá»m tin cáºy nÆ¡i Chúa, chúng ta lại chạy theo những ngÆ°á»i, những váºt má»ng dòn chóng qua.
Thiên Chúa là Äấng Toà n Năng và hay thÆ°Æ¡ng xót. NgÆ°á»i biết rõ chúng ta dá»… gắn bó vá»›i tạo váºt mà bá» quên NgÆ°á»i. Thế nên, Lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i chúng ta hãy đặt chúa trên hết má»i quyến luyến trần gian. Hãy biết cáºy dá»±a và o Æ¡n Chúa để thắng vượt những rà ng buá»™c, trở ngại trong cuá»™c Ä‘á»i.
Äã có thá»i ngÆ°á»i Do Thái tưởng rằng đã đến lúc Chúa Giêsu khôi phục lại vÆ°Æ¡ng quyá»n nhà Israel. Há» tưởng rằng Chúa sẽ đánh đông dẹp tây để xây dá»±ng má»™t nÆ°á»›c Israel hùng cÆ°á»ng và thịnh vượng. Há» theo Chúa xem ra chỉ nhằm mục Ä‘Ãch để được hưởng những vinh hoa phú qúy trần gian. Tiá»n tà i và bổng lá»™c trần gian là những thứ mà há» cần Chúa đáp ứng cho há». Chúa Giêsu muốn đánh tan quan niệm, ý nghÄ© sai lầm của nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i theo Chúa. Chúa Ä‘Æ°a ra lá»i má»i gá»i những ngÆ°á»i muốn Ä‘i theo Ngà i hãy suy nghÄ©, đắn Ä‘o, tÃnh toán xem há» có đủ can đảm, đủ nghị lá»±c để theo Chúa đến cùng hay không? Và để theo Chúa, con ngÆ°á»i phải dà nh cho Ngà i chá»— Æ°u tiên, chá»— nhất trong Ä‘á»i sống của mình và là m má»i việc để phụng sá»± Chúa, để tôn vinh Ngà i. Theo Chúa là chấp nháºn má»™t cuá»™c mạo hiểm nhÆ° Abraham đã rá»i quê cha đất tổ để Ä‘i theo sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Chúa. Theo Chúa là buông mình theo thánh ý Chúa nhÆ° Äức Trinh Nữ Maria đã mạnh dạn thÆ°a lên cùng Chúa:"nà y tôi là nữ tỳ của Chúa, xin vâng nhÆ° lá»i sứ thần truyá»n". Theo Chúa là chấp nháºn trải qua những gian nan thá» thách của giông ba bão tố, của bách hại và tù đầy nhÆ° thánh Phaolô tông đồ đã từng trải qua. NhÆ° váºy, theo Chúa là uốn mình theo thánh ý Chúa và bằng lòng vá»›i pháºn mình mà Thiên Chúa đã an bà i. Vui vá»›i pháºn mình là cách mà chúng ta Ä‘ang để cho ý Chúa thá»±c hiện trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta.
Xin Chúa thanh tẩy trà lòng chúng ta khá»i những toan tÃnh lợi lá»™c trần thế khi theo Chúa. Xin thêm Æ¡n trợ giúp để luôn trung thà nh sống cho Chúa. Cho dẫu có phải hy sinh những vinh hoa phú qúy trần gian. Cho dẫu có phải hy sinh những tình cảm chÃnh đáng và cao thượng. Cho dẫu có phải bÆ°á»›c Ä‘i trong đêm tối của đức tin vá»›i bao hiểm nguy và chông gai, nhÆ°ng luôn có Chúa là gia nghiệp và chiếm hữu hạnh phúc NÆ°á»›c Trá»i mai sau. Amen. [Mục Lục]
14. Vác Tháºp giá vì Chúa – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
“Ai không vác tháºp giá mình mà theo Tôi, thì không thể là m môn đệ Tôi được†(Lc 14,27)
Äôi khi để được việc nà o đó chúng ta cÅ©ng phải hy sinh, phải từ bá» rất nhiá»u để đạt được Ä‘iá»u chúng ta mong muốn. Cách sống nà y ngÆ°á»i ta gá»i là â€Khổ nhục kếâ€. Khổ nhục kế cÅ©ng là cách ngÆ°á»i ta dùng hy sinh, dùng nhục hình để nói lên lòng thà nh của mình.
Chuyện kể rằng tại lối và o má»™t trung tâm mua sắm sầm uất ở tỉnh SÆ¡n Äông (Trung Quốc) đã thá»±c sá»± bị ùn tắc trÆ°á»›c "sá»± cố nghiêm trá»ng": má»™t thanh niên quỳ gối nhất quyết không chịu đứng lên, khiến cho má»i ngÆ°á»i xúm lại coi! Ngay cả khi cảnh sát đến can thiệp, anh chà ng cÅ©ng không chịu rá»i vị trà để trả lại sá»± yên tÄ©nh cho Ä‘Æ°á»ng phố!
Anh chà ng cho biết bản thân Ä‘ang cá»±c kỳ Ä‘au khổ và già y vò vì đã không giữ lá»i hứa vá»›i ngÆ°á»i yêu mà uống rượu, khiến cô nà ng tuyên bố Ä‘Æ°á»ng ai nấy Ä‘i! Khổ thân anh chà ng lếch thếch chạy theo năn nỉ và mất dấu cô bồ ở trung tâm mua sắm nà y. Vì thế, anh ta quyết định quỳ gối cho đến khi nà o cô ấy xuất hiện má»›i thôi. May mà sau và i tiếng "thi gan", anh chà ng đã khiến cho trái tim cô gái "chảy nÆ°á»›c" nên cô đã đến và đưa anh ta Ä‘i.
Hóa ra để được việc đôi khi phải từ bá», từ bá» danh dá»±, từ bá» chÃnh mình để được Ä‘iá»u mình mong Æ°á»›c. Tá»±a nhÆ° má»™t cáºu há»c sinh cần từ bá» những niá»m vui vô bổ để táºp trung há»c hà nh má»›i mong công thà nh danh toại. Cuá»™c sống không có vinh quang nà o mà không qua gian khó. Gian khổ cà ng nhiá»u vinh quang cà ng lá»›n. Quy luáºt cuá»™c Ä‘á»i trÆ°á»ng tồn vẫn là thế.
Cuá»™c sống của ngÆ°á»i môn đệ cÅ©ng phải trải qua gian khổ, hy sinh, táºp luyện và từ bá». Äôi khi phải hy sinh hay từ bá» cả những cái mình quyến luyến, thÃch thú hay Ä‘am mê. Từ bá» những cái mình yêu, mình thÃch tháºt là khó. Từ bá» những cái mình gắn bó lâu dà i cà ng khó hÆ¡n. Thế nhÆ°ng, vì Chúa chúng ta sẵn lòng. Vì Chúa chúng ta hy sinh. Vì Chúa chúng ta sống vâng theo thánh ý Chúa. Từ bá» nhÆ° thế gá»i là tháºp giá. Tháºp giá vì lòng yêu mến Chúa sẽ trở thà nh thánh giá vinh quang.
Chúa Giê-su cÅ©ng từng đón nháºn tháºp giá vì Chúa Cha. Tháºp giá của Chúa Giê-su đã biến thà nh thánh giá. Thánh giá vinh quang. Thánh giá Ä‘em lại nguồn Æ¡n cứu rá»—i cho nhân trần. Theo lẽ thÆ°á»ng chẳng ai thÃch Ä‘au khổ. Ai cÅ©ng tìm an nhà n sung sÆ°á»›ng. Thế nhÆ°ng, Chúa Giê-su đã chá»n gian khổ, chá»n hy sinh để vui lòng Chúa Cha, vì Ngà i biết Chúa Cha sẽ ân thưởng vÆ°Æ¡ng quyá»n thiên quốc cho những hy sinh mà Ngà i đã là m cho Chúa Cha.
Là ngÆ°á»i ai cÅ©ng ham sÆ°á»›ng sợ khổ. NhÆ°ng chúng ta vẫn có thể đón nháºn vì má»™t hạnh phúc lá»›n hÆ¡n. Tá»±a nhÆ° ngÆ°á»i mẹ mang thai nặng nhá»c và còn sinh con trong Ä‘á»›n Ä‘au nhÆ°ng niá»m vui tháºt to lá»›n khi con được sinh ra chà o Ä‘á»i. Là ngÆ°á»i ky-tô hữu chúng ta cÅ©ng đón nháºn tháºp giá không phải vỉ chúng ta thÃch Ä‘au khổ mà vì má»™t phần thưởng tháºt lá»›n lao trên trá»i mà Chúa dà nh cho chúng ta. Thánh Phao-lô đã từng nói rằng: những Ä‘au khổ Ä‘á»i nà y chẳng là gi so vá»›i hạnh phúc viên mãn Ä‘á»i sau. Thế nên, vì lòng yêu mến Chúa chúng ta biết Ä‘i và o cá»a hẹp là từ bá» những tham sân si, những niá»m vui bất chÃnh để được sống thanh thoát Ä‘á»i nà y và vinh hiển Ä‘á»i sau. Vì lòng yêu mến Chúa, chúng ta cÅ©ng sẵn lòng vác tháºp giá của bổn pháºn để phục vụ gia đình và tổ quốc hầu mai sau chúng ta cÅ©ng được ân thÆ°á»ng hạnh phúc thiên Ä‘Ã ng.
Xin cho chúng ta luôn biết đón nháºn tháºp giá nhÆ° là hồng ân Chúa gá»i đến để ta láºp công trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Amen. [Mục Lục]
15. Má»™t sá»± nghịch lý – Lm. Giuse Nguyá»…n Công Äoan
Con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa vốn đầy những nghịch lý. Má»™t trong những cái nghịch lý ấy là điá»u kiện để theo Chúa.
Chúa Ä‘Æ°a ra và dụ ngÆ°á»i xây tháp, ông vua ra tráºn. Là m gì thì cÅ©ng phải tÃnh xem mình có đủ sức hoà n thà nh không đã. NhÆ°ng kết luáºn là m ta chÆ°ng há»ng và há miệng suy nghÄ©: “CÅ©ng giống nhÆ° thế, ai trong các ngÆ°Æ¡i không từ bá» hết má»i của cải thì không thể là m môn đệ taâ€. TrÆ°á»›c đó, Chúa đã nói đến phải từ bá» những ngÆ°á»i ruá»™t thịt và chÃnh mạng sống mình.
Cái nghịch lý ở đó. Muốn xây tháp phải có tiá»n. Muốn thắng tráºn phải có lÃnh. Muốn theo Chúa, không cần có gì hết, nhÆ°ng phải từ bá» má»i ngÆ°á»i ruá»™t thịt và má»i của cải mình có. Vấn Ä‘á» không còn là có nhiá»u có Ãt mà là từ bá» tất cả.
Thế nghÄ©a là gì? Từ bá» tất cả để theo Chúa nghÄ©a là coi Chúa hÆ¡n tất cả và tin và o má»™t mình Chúa. Muốn xây tháp phải có tiá»n, muốn thắng tráºn phải có lÃnh, còn muốn theo Chúa phải coi Chúa hÆ¡n hết má»i ngÆ°á»i và má»i sá»± và tin tưởng và o Chúa hÆ¡n hết má»i sá»±, má»i ngÆ°á»i: tin và o Chúa mà thôi. Bởi vì muốn theo Chúa thì phải sống bằng lòng tin, cáºy, mến.
Nếu không coi Chúa hÆ¡n hết má»i ngÆ°á»i, má»i sá»± thiết thân vá»›i ta, và ta cảm được sá»± gần gÅ©i bằng giác quan, ta sẽ dá»±a và o những ngÆ°á»i và những váºt ta thấy được, nên bóng tối đến, khi ta không cảm thấy Chúa đâu nữa, mà chỉ cảm thấy sức nặng của cuá»™c sống, của vất vả và đau khổ, ta sẽ dá»… dà ng bá» Chúa để quay vá» vá»›i những ngÆ°á»i và những váºt ta cảm thấy được.
Cuá»™c chiến đấu của Chúa Kitô là cuá»™c chiến đấu chống lại Satan chứ không phải vá»›i kẻ thù bằng xÆ°Æ¡ng bằng thịt, nên ta không thể dá»±a và o ngÆ°á»i nà o hoặc sức mạnh nà o của váºt chất mà chiến thắng được, song phải dá»±a và o Chúa mà thôi. Äây vẫn là cuá»™c chiến đấu ÄavÃt – Goliath: “NgÆ°Æ¡i cầm gÆ°Æ¡m giáo ra đánh ta, còn ta, ta ra đánh ngÆ°Æ¡i nhân danh Chúa mà ngÆ°Æ¡i thách đố†(1Sam 17,44). Thế đấy, tuy ÄavÃt đã có thể vá»— ngá»±c trÆ°á»›c mặt Saulê rằng mình đã từng tay không đánh nhau vá»›i sÆ° tá» và gấu để bảo vệ Ä‘oà n chiên của cha, nhÆ°ng khi nghênh chiến tên khổng lồ Goliath thì ÄavÃt chỉ dá»±a và o Chúa thôi, và ÄavÃt đã thắng, hay đúng hÆ¡n Chúa đã dùng tay ÄavÃt mà tiêu diệt Goliath giải thoát cho dân Chúa.
Äây là vấn Ä‘á» vinh danh Chúa. Chúa thi thố quyá»n năng để là m vinh danh Chúa, nên Chúa chỉ ra tay khi ngÆ°á»i ta không mÆ°u toan chiếm Ä‘oạt vinh quang Chúa bằng cách gán cho thế lá»±c, của cải hay tà i sức mình. Trong chuyện Ghiđêon, Chúa đã bảo ông Ä‘uổi bá»›t ngÆ°á»i tình nguyện vá», chỉ lấy 300 thôi, kẻo dân chúng lại tưởng nhá» sức há» mà há» chiến thắng.
Trong lịch sá», Chúa vẫn hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế, Chúa hạ kẻ kiêu căng, tá»± phụ và nâng kẻ nghèo hèn, khiêm tốn lên. Có những vị thánh thông thái, tà i ba… nhÆ°ng các vị ấy Ä‘á»u khiêm nhượng, nhìn nháºn quyá»n năng của Chúa và sá»± yếu Ä‘uối của mình; có những vị thánh yếu Ä‘uối, dốt nát nhÆ° thánh nữ Catarina de Sienna, thánh Gioan Maria Vienney để là m nổi báºt quyá»n năng của Chúa.
Cái có vẻ nghịch lý lại là má»™t hợp lý khi ngÆ°á»i ta biết nhìn ra ý nghÄ©a Ä‘Ãch tháºt của việc Ä‘i theo Chúa, vá»›i mục Ä‘Ãch là vinh danh Chúa và sức mạnh là sức của Chúa. Phải đặt Chúa lên trên hết vì Chúa là lẽ sống duy nhất của mình, vì Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa là duy nhất cho mình, và sức mạnh của Chúa là nguồn sức mạnh duy nhất để hoà n thà nh được cuá»™c hà nh trình theo sau Chúa, Ä‘i vá»›i Chúa. [Mục Lục]
16. Sự khôn ngoan của Tin Mừng
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyá»…n Công Äoan)
Chúa Nháºt 23 thÆ°á»ng niên: Sách Khôn ngoan 9,13-18; thÆ° gởi Philemon 9-17; Lc 14,25-33.
Các bà i Ä‘á»c và bà i tin Mừng CN 23 TN xoay quanh sá»± khôn ngoan.
I- Sách Khôn Ngoan nêu má»™t thá»±c tế: tại sao con ngÆ°á»i “mất khôn†và là m sao có thể trở nên khôn?
Con ngÆ°á»i mất khôn vì: “ Thân xác dá»… hÆ° nát nà y khiến linh hồn ra nặng, cái vá» bằng đất nà y là m tinh thần trÄ©u xuống vì lo nghÄ© trăm bá»â€.
Trong VÆ°á»n Cây Dầu, Chúa Giêsu cÅ©ng nhắc các môn đệ: “Hãy canh thức và cầu nguyện kẻo sa chÆ°á»›c cám dá»—. Vì tinh thần thì hăng hái, nhÆ°ng thể xác lại yếu hèn†(Mt 26,41).
Thân pháºn con ngÆ°á»i là nhÆ° thế. Bao nhiêu lần chúng ta tá»± đấm ngá»±c sau khi đã là m má»™t chuyện đáng tiếc: “Sao lúc đó mình không nghÄ© ra… Sao lúc đó mình ngu thế!â€â€¦
Äó là cái giá»›i hạn thứ nhất. Cái giá»›i hạn thứ hai cà ng khó vượt qua:
“Những gì thuá»™c hạ giá»›i, chúng con đã khó mà hình dung nổi, những Ä‘iá»u vừa tầm tay, đã phải nhá»c công má»›i khám phá được, thì những gì thuá»™c thượng giá»›i, có ai do thấu nổi hay chăng?â€
Chúa Giêsu cÅ©ng nói vá»›i ông Nicôđêmô: “Nếu tôi nói vá»›i các ông vá» những chuyện dÆ°á»›i đất mà các ông còn không tin,thì giả nhÆ° tôi nói nói vá»›i các ông vá» những chuyện trên trá»i, là m sao các ông tin được?â€(Ga 3,12).
Câu trả lá»i rất rõ rà ng và dứt khóat: “à định của Chúa, nà o ai bÃết được, nếu tá»± chốn cao vá»i, Ngà i chẳng ban Äức khôn Ngoan, chẳng gởi thần khà thánh? ChÃnh vì thế mà đưá»ng lối ngÆ°á»i phà m được sá»a lại cho thẳng, cÅ©ng vì thế mà con ngÆ°á»i được dạy cho bÃết những Ä‘iá»u đẹp lòng Ngà i, và nhỠđức Khôn Ngoan mà được cứu Ä‘á»™.â€
Các tông đồ đã được Chúa Giêsu tuyển chá»n để ở vá»›i Chúa và được Chúa Ä‘Ãch thân dạy dá»— suốt ba năm trá»i, mà cà ng há»c cà ng ngu, khiến Chúa phải than: “Anh em chÆ°a hiểu, chÆ°a thấu sao? Lòng anh em chai đá thế! Anh em có mắt mà không thấy, có tai mà không nghe Æ°? Anh em không nhá»› sao†(x. Mc 8,17-18).
Rút cục thì phải chỠđến khi Chúa đã và o trong vinh quang Phục Sinh, Chúa má»›i giải được cái huyệt ngu cho các ông: “Bấy giá» NgÆ°á»i mở trà cho các ông hiểu Kinh Thánh†(Lc 24,45).
Tin Mừng Gioan nói rõ hÆ¡n: “Äấng Bảo Trợ là Thánh Thần, Chúa Cha sẽ phái đến nhân danh Thầy, Äấng đó sẽ dạy cho anh em má»i Ä‘iá»u và sẽ là m cho anh em nhá»› lại má»i Ä‘iá»u Thầy đã nói vá»›i anh em†(Ga 14,26). “NgÆ°á»i sẽ dẫn anh em tá»›i sá»± tháºt toà n vẹn†(16,13).Váºy ra Thánh Thần là “ngón tayâ€của Thiên Chúa mà Chúa Giêsu Vinh Quang dùng để giải huyệt ngu và giúp trà nhá»› cho các môn đệ.
Môn đệ thuá»™c thế hệ thứ hai, tức là các tÃn hữu do các Tông Äồ dạy dá»— cÅ©ng vẫn còn bị “điểm huyệt†cho hóa ngu. Trong bức thÆ° đầu tiên gởi tÃn hữu Thê-xa-lô-ni-ca và là bản văn xÆ°a nhất trong sách Tân Ước, thánh Phao lô diá»…n tả cách thức ngà i dạy dá»— tÃn hữu: “Khi ở giữa anh em, chúng tôi đã cÆ° xá» tháºt dịu dà ng, chẳng khác nà o mẹ hiá»n ấp ủ con thơ… Chúng tôi đã cÆ° xá» vá»›i má»—i ngÆ°á»i trong anh em nhÆ° cha vá»›i con; chúng tôi khuyên nhủ, khÃch lệ, van nà i anh em sống xứng đáng vá»›i Thiên Chúa, Äấng đã kêu gá»i anh em và o NÆ°á»›c và và o vinh quang của NgÆ°á»i†(I Th 2,7.11-12).
Cuối thÆ°, ngà i khuyên há»: “Anh em đừng dáºp tắt Thần KhÃ. Chá»› coi thÆ°á»ng Æ¡n là m ngôn sứ. Hãy cân nhắc má»i sá»±, Ä‘iá»u tốt hãy giữ lấy, má»i thứ xấu hãy lánh xa†(5,18-22).
Trong bức thÆ° thứ hai gởi cho cùng má»™t cá»™ng Ä‘oà n nà y, thánh Phaolô đã phải cảnh giác há»: “Vá» ngà y Chúa chúng ta là Äức Giêsu Kitô quang lâm và táºp hợp chúng ta vá» vá»›i NgÆ°á»i, chúng tôi xin anh em Ä‘iá»u nà y: anh em đừng vá»™i để cho tinh thần dao Ä‘á»™ng, cÅ©ng đừng há»ang sợ vì má»™t mặc khải của thần khÃ, má»™t lá»i nói hay má»™t bức thÆ° được coi nhÆ° là do chúng tôi và là m cho anh em tưởng là ngà y của Chúa đã đến. Äừng để ai lừa dối anh em bất cứ cách nà o†(2Th 2,1-3).
NhÆ° váºy là sá»›m có những ngón tay khác tìm cách Ä‘iểm huyệt là m cho ngu! SÆ° phụ của cái ngón Ä‘iểm huyệt là m cho ngu vẫn là kẻ thù truyá»n kiếp: Xa-tan. Trong thÆ° thứ hai gởi tÃn hữu Corintô, thà nh Phaolô vạch mặt chỉ tên nó: “… kẻo chúng ta bị Xa-tan lÆ°á»ng gạt, vì không phải chúng ta không biết ý đồ của nóâ€(2Cr 2,11); “Lạ gì đâu, chÃnh Xa-tan cÅ©ng giả dạng thiên thần†(11,14).
Trong thÆ° gởi tÃn hữu Ga-lát, [là thÆ° thứ hai, vá» thá»i gian, sau thÆ° I Th], thánh Phaolô quở trách há» cÅ©ng giống Chúa Giêsu quở trách các tông đồ: “Hỡi những ngÆ°á»i Ga-lat ngu xuẩn, ai đã mê hoặc anh em… Anh em ngu xuẩn nhÆ° thế sao?†(Gl 3,1.3). Rồi trong phần khuyên bảo, thánh Phaolô nhắc lại Ä‘iá»u sách Khôn Ngoan đã nói: “Tháºt thế, tÃnh xác thịt Ä‘am mê những Ä‘iá»u trái ngược vá»›i Thần KhÃ… khiến anh em không là m được những Ä‘iá»u anh em muốn†(5,17).
Cái ná»c Ä‘á»™c của Xa-tan thấm sâu đến ná»—i ngÆ°á»i ta lừa dối chÃnh mình: “Nếu ai tưởng mình là cái gì mà chẳng là cái gì cả, thì lừa gạt chÃnh mình†(6,3). Nó có thể trở thà nh má»™t thứ bệnh dịch: “Sẽ đến thá»i ngÆ°á»i ta không còn chịu nghe giáo huấn là nh mạnh, nhÆ°ng theo những Ä‘am mê của chÃnh mình mà kiếm hết thầy nà y đến thầy ná», bởi ngứa ngáy muốn nghe. Há» sẽ ngá»anh tai Ä‘i không nghe sá»± tháºt, nhÆ°ng hÆ°á»›ng vá» những chuyện hoang Ä‘Æ°á»ng†(2Tm 4,3-4).
Cuối cùng thánh Phaolô còn gặp phải má»™t “Anh Äê-ma đã bá» tôi, bởi yêu mến thế gian†(2Tm 4,10).
Xa-tan có trăm nghìn ngón để Ä‘iểm và o cái huỵêt là m cho hóa ngu. Nó có ná»™i gián ngay trong lòng ta, nó có đồng minh và tay chân bao vây ta. Thánh Phaolô bÃêt thế, nên từ trong tù, ngà i đã viết cho tÃn hữu Ephêsô: “Tôi quỳ gối trÆ°á»›c mặt Chúa Cha… Nguyện xin Chúa ban cho anh em được mạnh mẽ nhá» Thần Khà của NgÆ°á»i… để cùng các thánh, anh em đủ sức thấu hiểu má»i kÃch thÆ°á»›c dà i rá»™ng cao sâu, và nháºn biết lòng yêu mến của Äức Kitô†(Ep 3,14-19).
II. Bà i Ä‘á»c thÆ° Philêmon cho chúng ta thấy thánh Phaolô đã váºn dụng sá»± Khôn Ngoan của tin Mừng để giải quyết má»™t vấn Ä‘á» xã há»™i của thá»i ngà i: vần Ä‘á» nô lệ.
Philêmon là má»™t tÃn hữu già u có, nhiệt thà nh và quảng đại. Nhà ông trở thà nh nÆ¡i há»™i há»p của cá»™ng Ä‘oà n Há»™i Thánh. Thánh Phaolô gá»i ông là “ngÆ°á»i bạn yêu quý và cá»™ng sá»± viênâ€.
Không hiểu sao má»™t ngÆ°á»i nô lệ trong nhà ông Philêmon, tên là Ônêximô, lại bá» trốn. NhÆ°ng anh ta rất khôn, tìm đến gặp thánh Phaolô Ä‘ang ở trong tù. Và đối vá»›i thánh Phaolô anh ta đã trở thà nh “đứa con tôi sinh ra trong cảnh xiá»ng xÃch…nó là ruá»™t thịt của tôiâ€. Anh ta trở nên ngÆ°á»i hữu Ãch đến ná»—i thánh Phaolô ngỠý: “Tôi muốn giữ nó ở bên tôi, để nó thay anh mà phục vụ tôi trong khi tôi bị xiá»ng xÃch vì Tin Mừng. NhÆ°ng tôi không muốn là m gì mà không có sá»± Æ°ng thuáºn của anh…â€.
TÆ°Æ¡ng quan giữa Ônêximô, ngÆ°á»i nô lệ đã bá» trốn, và Philêmon, ông chủ, bây giá» thế nà o?
“Có lẽ nó đã rá»i xa anh má»™t thá»i gian, chÃnh là để anh vÄ©nh viá»…n được lại nó, không phải nhÆ° má»™t ngÆ°á»i nô lệ nữa, nhÆ°ng còn hÆ¡n má»™t ngÆ°á»i nô lệ, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i anh em yêu quý: đặc bÃệt yêu quý đối vá»›i tôi, phÆ°Æ¡ng chi đối vá»›i anh lại còn hÆ¡n bÃêt mấy, xét cả vá» tình ngÆ°á»i lẫn tình anh em trong Chúaâ€.
Sá»± biến đổi tuyệt vá»i: ngÆ°á»i nô lệ trở thà nh ngÆ°á»i anh em trong Chúa của ông chủ.
Cách mạng kiểu Mac-xÃt thay đổi bằng cách láºt ngược tráºt tá»± xã há»™i, đổi vai: chủ xuống là m nô lệ, nô lệ lên là m chủ. Ở miá»n Bắc Việt Nam thá»i kỳ 1954-1975, còn Ä‘i tá»›i khẩu hiệu: “thằng trá»i kia xuống là m dân, để cho nông há»™i đứng lên là m trá»iâ€, bởi vì nông há»™i có thể “thay trá»i là m mÆ°a†và có thể “nghiêng đồng tát nÆ°á»›c ra sôngâ€. Cách mạng triệt để tá»›i thế là cùng!
Sá»± Khôn Ngoan của Tin Mừng thay đổi táºn bên trong lòng con ngÆ°á»i để nâng nô lệ lên là m anh em của chủ, “cả vá» tình ngÆ°á»i lẫn tình anh em trong Chúaâ€. NgÆ°á»i nô lệ vô dụng bá» trốn, nay trở thà nh “ngÆ°á»i hữu Ãch cho cả anh lẫn tôiâ€.
Tin Mừng không chủ trÆ°Æ¡ng láºt đổ, nhÆ°ng biến đổi các tÆ°Æ¡ng quan từ bên trong:
“ThÆ°a anh em, má»—i ngÆ°á»i Ä‘ang ở địa vị nà o khi được kêu gá»i thì cứ ở địa vị đó. Bạn là nô lệ khi được kêu gá»i Æ°? Chá»› báºn tâm, dù có thể được tá»± do, tốt hÆ¡n hãy lợi dụng thân pháºn nô lệ. Tháºt thế, ngÆ°á»i nô lệ mà được Chúa kêu gá»i, thì là ngÆ°á»i được Chúa giải phóng. CÅ©ng váºy, ngÆ°á»i tá»± do mà được kêu gá»i, thì là nô lệ của Äức Kitô. Thiên Chúa đã trả giá đắt mà chuá»™c lấy anh em†(I Cr 7,20-23).
Sá»± thay đổi diá»…n ra trong Äức Kitô: “Tất cả anh em đã chịu phép rá»a để kết hợp vá»›i Äức Kitô, thì Ä‘á»u mặc lấy Äức Kitô. Không còn Do thái hay Hy Lạp, không còn nô lệ hay tá»± do, không còn nam hay nữ; vì tất cả anh chỉ là má»™t trong Äức Kitô†(Gl 3,27-28).
Xã há»™i tốt đẹp hÆ¡n và bình đẳng tuyệt đối, vì nô lệ trở thà nh “nô lệ của Äức Kitô, táºn tâm thi hà nh ý Thiên Chúa. Hãy vui lòng phục vụ, nhÆ° thể phục vụ Chúa, chứ không phải ngÆ°á»i ta. NgÆ°á»i là m chủ cÅ©ng hãy đối xá» nhÆ° thế vá»›i nô lệ. Äừng dá»a nạt nữa: anh em bÃêt rằng cả há», cả anh em cùng có chung má»™t Ông Chủ trên trá»i và NgÆ°á»i không thiên vị aiâ€. (Ep 6,6-9).
III. Sự Khôn Ngoan Chúa dạy trong bà i Tin Mừng.
Sách Tin Mừng Luca nói “dai†nhất và “triệt để†nhất vá» những Ä‘iá»u kiện để là m môn đệ.
Nói “dai†nhất:
Sau lần thứ nhất Chúa Giêsu báo trÆ°á»›c cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó, Lc không kể gì vá» phản ứng của các tông đồ, mà để cho Chúa Giêsu tuyên bố liá»n Ä‘iá»u kiện là m môn đệ. Sau lần thứ hai, Chúa ân cần sá»a dạy cách hà nh xỠ“chống tháºp giá†của các tông đồ, rồi “cÆ°Æ¡ng quyết Ä‘i lên Giêrusalem†(9,51). Vừa lên Ä‘Æ°á»ng thì lại xảy ra chuyện hai anh em Giacôbê và Gioan muốn là m môn đệ Elia, khiến lá»a từ trá»i xuống Ä‘á»™t ngÆ°á»i ta, rồi chuyện ba ngÆ°á»i lần lượt xin theo Chúa hoặc được gá»i theo Chúa, và được nghe những Ä‘iá»u kiện má»™t cách cụ thể.
Äến chÆ°Æ¡ng 14 thì Lc lại kể những lá»i Chúa nói vá» Ä‘iá»u kiện là m môn đệ.
Sau lần thứ ba loan báo cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó thì chỉ thấy “má»™t sá»± im lặng đáng sợ†từ phÃa các môn đệ.
Tá»›i bữa Tiệc Vượt Qua cuối cùng, sau khi Chúa đã láºp bà tÃch Thánh Thể, trao Mình và Máu là m của ăn của uống và tuyên bố “bà n tay kẻ ná»™p Thầy Ä‘ang cùng đặt trên bà n vá»›i Thầyâ€, thì Lc kể†“các ông còn cãi nhau sôi nổi xem ai trong các ông được coi là ngÆ°á»i lá»›n nhấtâ€, khiến Chúa Giêsu phải lặp lại má»™t cách quyết liệt hÆ¡n bà i há»c đã dạy sau lần thứ hai và đặt chÃnh mình Chúa là m gÆ°Æ¡ng mẫu: “Thầy đây, Thầy ở giữa anh em nhÆ° má»™t ngÆ°á»i phục vụ†(Lc 22,21-27à so vá»›i Ga 13).
Lc nói “triệt để†nhất:
lần thứ nhất nói vá» Ä‘iá»u kiện là m môn đệ: “Ai muốn Ä‘i theo tôi, phải từ bá» chÃnh mình, vác tháºp giá mình hà ng ngà y mà theo…†(9,23-26).
Lần thứ hai†“Ai đến vá»›i tôi mà không… thì không thể là m môn đệ tôi được. Ai không vác tháºp giá mình và đi theo tôi, thì không thể là m môn đệ tôi (14,26-27).
Tình triệt để hiện rõ trÆ°á»›c tiên ở cụm từ “tháºp giá hà ng ngà yâ€, chứ không phải lâu lâu gặp má»™t lần!
Cách phát biểu lần thứ hai thì nhÆ° má»™t “định lý đảo†trong tóan há»c, so vá»›i lần thứ nhất là “định lý thuáºnâ€. Trong tóan há»c, khi má»™t định lý thuáºn có định lý đảo thì không có cách nà o thóat được!
Chúa nói vá»›i má»i ngÆ°á»i: Cái phiá»n là Chúa không nói riêng vá»›i các môn đệ vẫn theo Chúa hay vá»›i các vị trong nhóm MÆ°á»i Hai, mà nói vá»›i má»i ngÆ°á»i (9,23 và 14,25). Váºy thì Ä‘iá»u kiện nà y không chỉ dà nh cho ông cha, bà phÆ°á»›c hay ông thầy khổ tu, mà dà nh cho má»i ngÆ°á»i.
Là m sao Chúa có thể đòi má»i ngÆ°á»i nhÆ° thế được? Ở lần thứ nhất, Chúa giải thÃch: “Quả váºy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất…â€. Rõ rà ng là khi bị đặt trong má»™t hoà n cảnh phải chá»n lá»±a quyết liệt, thì phải chá»n Chúa hÆ¡n chÃnh mạng sống mình, hÆ¡n má»i của cải trần gian, hÆ¡n danh vá»ng. Äó là trÆ°á»ng hợp các thánh tỠđạo, tổ tiên chúng ta và những ngÆ°á»i tỠđạo Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i…
NhÆ°ng Lc Chúa nói đến “tháºp giá hà ng ngà y†kia mà ! Sách Tin Mừng nà y đặc biệt thÃch “hà ng ngà y†và “hôm nayâ€. Thiên thần báo tin cho các ngÆ°á»i chăn chiên: “Hôm nay, má»™t Äấng Cứu Äá»™ đã sinh ra cho anh em†(2,11). Chúa Giêsu trong Há»™i ÄÆ°á»ng Nadaret: “Hôm nay đã ứng nghiệm lá»i kinh thánh tai quý vị vừa nghe†(4,21). Khi Chúa và o nhà ông Da-kêu: “Hôm nay, Æ¡n cứu Ä‘á»™ đã đến cho nhà nà y†(19,9). Và trên tháºp giá, Chúa đáp lá»i ngÆ°á»i trá»™m cÆ°á»›p kêu xin: “Hôm nay, anh sẽ được ở vá»›i tôi trên thiên Ä‘Ã ngâ€.
Trong kinh Lạy Cha, “Xin cha cho chúng con ngà y nà o có lương thực ngà y ấy†(11,3).
Ngà y nà o cÅ©ng là “Hôm nay†của Æ¡n cứu Ä‘á»™, ngà y nà o cÅ©ng cần lÆ°Æ¡ng thá»±c ngà y ấy. Vì thế mà tháºp giá là nÆ¡i treo Æ¡n cứu Ä‘á»™ cÅ©ng hiện diện hà ng ngà y nhÆ° lÆ°Æ¡ng thá»±c.
“Tháºp giá hà ng ngà y†trở nên khó hiểu vì chúng ta thÆ°á»ng hỉểu tháºp giá là cái gì Ä‘au khổ lắm, nên chỉ khi nà o gặp chuyện Ä‘au khổ lắm má»›i Ä‘em lá»i “tháºp giá†ra an ủi nhau!
Trong lá»i Chúa tuyên bố, chúng ta có thể thấy “từ bá» chÃnh mình†là nói má»™t cách trừu tượng, “vác tháºp giá mình hà ng ngà y†là kiểu nói bằng hình ảnh. Ở thá»i Chúa Giêsu hai chữ tháºp giá gợi lên cái gì thì ai cÅ©ng biết, và cảnh ngÆ°á»i bị treo trên tháºp giá không phải là há»a hiếm. Có lẽ những ngÆ°á»i nghe Chúa cÅ©ng đã từng thấy cảnh đó rồi. Bị treo lên tháºp giá thì chẳng còn gì cả, trần truồng trÆ°á»›c con mắt má»i ngÆ°á»i, ai Ä‘i qua cÅ©ng có thể phỉ báng, chim trá»i xuống mổ hay muá»—i cắn cÅ©ng không Ä‘uổi được nữa. Má»™t ngÆ°á»i bị kết án tá» hình đã vác lấy tháºp giá của mình mà đi thì không còn gì là của mình nữa rồi.
NhÆ° váºy hình ảnh “vác tháºp giá mình hà ng ngà y†diá»…n tả trá»n vẹn nhất sá»± từ bá», giống nhÆ° Chúa Giêsu (x. Pl 2,5-11). ChÃnh lá»i giáo huấn trong bữa Tiệc Vượt Qua cuối cùng cho chúng ta hiểu vác tháºp gia hà ng ngà y là đem bản thân và những gì mình có ra phục vụ anh chị em.
Cái khôn của Tin Mừng là “bá» con săn sắt, bắt con cá rôâ€, bá» cái giá»›i hạn để được cái vô hạn, bá» cái mau qua để được cái vÄ©nh cá»u. Bá» bóng bắt mồi chứ không bá» mồi bắt bóng! Có nhiá»u cách bá».
Trong Tin Mừng Lc có các môn đệ “bá» má»i sá»± mà đi theo Chúa†(5,11), lại có các phụ nữ giầu có ôm hết của cải mà đi theo Chúa: “Các bà nà y đã lấy của cải mình mà giúp đỡ Äức Giêsu và các môn đệ†(8,3). Có ông Da-kêu vừa được Chúa gá»i và xin cho và o trỠở nhà ông, ông đã thÆ°a: “ThÆ°a Ngà i, đây phân ná»a gia tà i của tôi, tôi cho ngÆ°á»i nghèoâ€(19,8). Có ông Giuse Arimathê dùng uy tÃn của mình để Ä‘Æ¡n thân Ä‘i gặp Philatô xin xác Chúa Giêsu và chôn trong ngôi má»™ má»›i (23,59-53).
Trong sách Công Vụ và các thÆ° của thánh Phaolô, chúng ta thấy nhiá»u ngÆ°á»i nhÆ° ông Philêmon, biến nhà mình thà nh nÆ¡i há»™i há»p cho cá»™ng Ä‘oà n tÃn hữu. Cặp vợ chồng PÆ¡-rit-ki-la và A-qui-la liên kết vá»›i thánh Phaolô phục vụ các cá»™ng Ä‘oà n ở Corintô, Ephesô, Rôma.
Quả tháºt Ä‘iá»u kiện là m môn đệ áp dụng cho má»i ngÆ°á»i, má»i báºc sống. Là m môn đệ của Chúa không phải là má»™t nếp sống dà nh riêng cho má»™t số ngÆ°á»i, nhÆ°ng cho má»i ngÆ°á»i. Ai cÅ©ng được má»i gá»i là m môn đệ của Chúa cả.
Cái trá»› trêu của cuá»™c Ä‘á»i là có những ngÆ°á»i khôn ná»a vá»i: từ bá» má»i sá»± để và o tu viện nhÆ°ng vẫn dá»… dà ng “quên†má»™t món: chÃnh mình. Có khi tu đến hết Ä‘á»i cÅ©ng vẫn còn ôm theo chÃnh mình. Vì thế chẳng bao giá» thấy mình hạnh phúc.
Trong chuyện “Bao Công xỠánâ€, có chuyện má»™t ông trong hoà ng tá»™c bị kết tá»™i mÆ°u phản và bị chém đầu. NhÆ°ng tòa án có ba con dao khác nhau: con dao có đầu con chó để chém dân Ä‘en (Cẩu đầu trảm), con dao có đầu con hổ để chém quan chức (Hổ đầu trảm) và con dao có đầu con rồng để chém ngÆ°á»i hoà ng tá»™c (Long đầu trảm). Äáng lẽ theo đúng tá»™i thì phải giáng xuống hà ng dân Ä‘en. NhÆ°ng Bao Công nể mặt hoà ng tá»™c, ra lệnh “Hổ đầu trảmâ€. Ông hoà ng đòi “Phải xá» ta bằng Long đầu trảmâ€! Bao Công ra lệnh “Cẩu đầu trảmâ€!
Äúng là “cà cuống chết đến Ä‘Ãt còn cayâ€.
Ngà y nay trong các nÆ°á»›c nghèo của châu Ã, châu Phi, bên cạnh số ngÆ°á»i tháºt lòng đáp lại tiếng Chúa gá»i, cÅ©ng có những kẻ “khôn ngượcâ€: đó là những ngÆ°á»i chẳng có gì để bá», ngòai “chÃnh mìnhâ€, nhÆ°ng lại ôm theo và o chủng viện, và o tu viện vá»›i cái Æ°á»›c mÆ¡ “vinh thân phì giaâ€, “má»™t ngÆ°á»i là m quan cả hỠđược nhá»â€.
Tháºt đáng báo Ä‘á»™ng vì nguy hiểm cho tÆ°Æ¡ng lai của Giáo Há»™i.
Thế là đảo lá»™n Tin Mừng! Thay vì lá»™t bá» hết để theo Chúa thì lại cùng chia áo sống của Chúa vá»›i “quân dữâ€, lợi dụng tà i sản của Giáo Há»™i, lợi dụng lòng tốt của giáo dân, của ân nhân trong và ngoà i nÆ°á»›c… Giáo Há»™i tại các nÆ°á»›c già u đã chịu bao nhiêu thiệt thòi, có khi phá sản vì những gÆ°Æ¡ng xấu của linh mục, tu sÄ©. Giáo Há»™i tại các nÆ°á»›c nghèo không cẩn tháºn thì lại “nuôi ong tay áoâ€, tá»›i lúc nà o nó đốt cho rồi bay Ä‘i thì hối không kịp.
Phần cuối bà i Tin Mừng, Chúa Giêsu dạy tiếp sá»± khôn ngoan của Tin Mừng. Chúa kể hai dụ ngôn vá» khôn ngoan ở Ä‘á»i là phải biết tình tóan. Rồi chuyển qua sá»± khôn ngoan của Tin Mừng: “CÅ©ng váºy, ai không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôiâ€. Lại má»™t định lý tóan há»c! NhÆ°ng sao lại “cÅ©ng váºyâ€? Hai thà dụ Ä‘á»u là phải biết tÃnh tóan, áp dụng và o con Ä‘Æ°á»ng là m môn đệ thì lại không có tÃnh toán mà chỉ có “trá»n góiâ€!
“CÅ©ng váºy†nghÄ©a là giống nhau. Giống nhau ở chá»— nà o đây?
Giống nhau ở chá»— hai bên Ä‘á»u là khôn cảâ€
Khôn ở Ä‘á»i là phải bÃêt tÃnh tóan,
khôn của Tin Mừng là không tÃnh tóan.
Tuy Chúa Giêsu há»c nghá» thợ má»™c, quen Ä‘o đạc: Ä‘o cuá»™c sống cÅ©ng lấy “khủyu tay†(Lc 12,12,27), nhÆ°ng đến khi nói vá» Ä‘iá»u kiện để theo Chúa thì Chúa xóa hết các Ä‘á»™ng từ “cân, Ä‘o, Ä‘ong, đếmâ€, chỉ bÃêt “trá»n góiâ€.
Chúa khôn thiệt. Không cân, đo, đong, đếm thì không chia chác được.
Chúa cÅ©ng không cân, Ä‘o, Ä‘ong, đếm từ khi là m ngÆ°á»i cho đến khi trút hÆ¡i trên thánh giá: “Lạy Cha, con phó linh hồn con trong tay Chaâ€.
Xin Chúa cho con má»™t tà cái khôn của Chúa Ä‘i, con sẽ hạnh phúc suốt Ä‘á»i và muôn Ä‘á»i. [Mục Lục]
17. Từ bỠđể theo Chúa
Con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa vốn đầy những nghịch lý. Má»™t trong những cái nghịch lý là điá»u kiện để theo Chúa. Bà i Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu cho chúng ta biết Ä‘iá»u kiện đó, là phải từ bá» tất cả: "của cải, cha mẹ, vợ con, anh chị em và chÃnh bản thân mình". Äó là điá»u kiện gắt gao, cho nên cần phải tÃnh toán, suy xét tháºt cẩn tháºn. Äiá»u kiện nà y không phải Chúa chỉ nói vá»›i các môn đệ mà vá»›i tất cả đám đông Ä‘ang nghe Chúa giảng dạy. Và nhÆ° váºy đây là điá»u kiện cho tất cả má»i ngÆ°á»i trong má»i hoà n cảnh, nhất là trong hoà n cảnh của ná»n văn minh váºt chất hiện nay.
TrÆ°á»›c hết, Chúa Giêsu cho biết: muốn Ä‘i theo Chúa, muốn là m môn đệ Chúa phải từ bá» tất cả, nghÄ©a là phải chá»n Chúa trên hết má»i sá»±, trên cả những tình cảm thân thÆ°Æ¡ng nhất, cả chÃnh bản thân cÅ©ng nhÆ° vinh quang và của cải trần gian nà y. Äây là má»™t đòi há»i mang tÃnh chất khác thÆ°á»ng, ngược Ä‘á»i và khó chấp nháºn, nên Chúa đã Ä‘Æ°a ra hai dụ ngôn để minh há»a và giải thÃch: CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i muốn xây tháp hay xây nhà : trÆ°á»›c khi xây phải tÃnh toán cẩn tháºn: có xây hay không? Xây lúc nà y hay xây lúc khác? Xây ở đâu? Äể là m gì? Rồi vấn Ä‘á» tiá»n bạc, công thợ, váºt liệu thế nà o? Có giải quyết được những vấn đỠđó má»›i nên khởi công, bằng không thì thôi. Thà đừng xây còn hÆ¡n là xây rồi mà bá» dở dang. CÅ©ng váºy, má»™t ông vua hay má»™t ông tÆ°á»›ng sắp lâm tráºn, phải biết lượng sức mình, đánh giá đúng khả năng của mình: so Ä‘o lá»±c lượng hai bên, phải biết tinh thần quân sÄ©, phải nắm vững tình thế: thiên thá»i, địa lợi, nhân hòa... Có nắm vững được những yếu tố thuáºn lợi cho mình má»›i nên cất quân Ä‘i đánh giặc, bằng không phải tÃnh toán cách khác, kẻo cất quân Ä‘i đánh mà bị thua thì vừa mất quân vừa thiệt hại.
Những ngÆ°á»i muốn Ä‘i theo Chúa cÅ©ng váºy, phải biết tÃnh toán cẩn tháºn và chá»n lá»±a dứt khoát. Bởi vì con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa là con Ä‘Æ°á»ng từ bá»: "từ bá» hết, từ bá» tất cả, từ bá» hoà n toà n". Cái nghịch lý là ở chá»— đó. Muốn xây tháp, xây nhà phải có tiá»n. Muốn thắng tráºn, phải có lÃnh. Muốn theo Chúa, không cần có gì hết, nhÆ°ng phải từ bá» má»i ngÆ°á»i ruá»™t thịt và má»i của cải mình có. Từ bá» tất cả để theo Chúa, nghÄ©a là coi Chúa hÆ¡n tất cả má»i ngÆ°á»i, hÆ¡n tất cả má»i sá»± và tin và o má»™t mình Chúa mà thôi.
Äiá»u kiện nà y là khó. NhÆ°ng không phải là không thá»±c hiện được. Bằng chứng là các tông đồ Chúa kêu gá»i, các ông mau mắn, dứt khoát Ä‘i theo Chúa, dù phải bá» gia đình, cha mẹ, vợ con, nghá» nghiệp. Tiếp theo các tông đồ, từ xÆ°a cho đến nay, biết bao nhiêu ngÆ°á»i đã sống Ä‘á»i táºn hiến, bÆ°á»›c Ä‘i theo Chúa trong Æ¡n gá»i linh mục, tu sÄ©, cống hiến cả cuá»™c Ä‘á»i cho Chúa và tha nhân... Có biết bao ngÆ°á»i đã sẵn sà ng chịu Ä‘au khổ, thá» thách và hy sinh cả mạng sống vì danh Chúa Kitô nhÆ° các thánh tỠđạo.
NhÆ°ng đối vá»›i phần đông chúng ta, Chúa không đòi há»i chúng ta phải từ bá» của cải, cha mẹ, gia đình, vợ con, nghá» nghiệp để Ä‘i tu. NhÆ°ng Chúa đòi há»i chúng ta phải biết từ bá» mình. Từ bá» mình không có nghÄ©a là hà nh hạ mình, nhÆ°ng là từ bá» cái tôi, từ bá» những Æ°á»›c muốn xấu của ý chÃ, những lá»i nói cay chua của cÆ¡n tức giáºn, những tÆ° tưởng kênh kiệu Ä‘á»™c Ä‘oán của thái Ä‘á»™ tá»± phụ bất chÃnh. Nói khác Ä‘i, từ bá» chÃnh mình có nghÄ©a là từ bá» tham, sân, si. Tham là tÃnh tham lam: tham danh, tham lợi, tham sắc, tham tà i, tham quyá»n, tham thế. ChÃnh cái tham ấy xô đẩy chúng ta và o vòng tá»™i lá»—i, gây tranh già nh đố kỵ và là m khổ lẫn nhau. Sân là tÃnh nóng nảy, thÆ°á»ng thúc đẩy chúng ta là m những sá»± bất công. Sân cÅ©ng là giáºn. Giáºn mất khôn, khiến chúng ta không là m chủ được mình, dá»… trở nên hung bạo, gây tai Æ°Æ¡ng và đau khổ cho ngÆ°á»i khác. Si là ngu muá»™i, tối tăm, mê mẩn. VÆ°á»›ng phải khuyết Ä‘iểm nà y chúng ta thiếu sá»± phán Ä‘oán, sá»± suy luáºn đúng đắn, Ãt phân biệt được Ä‘iá»u hay lẽ phải, khÆ° khÆ° sống trong thà nh kiến sai lầm. HÆ¡n nữa, còn mê man những cái không đáng, những cái phù du giả dối, những cái có vẻ tốt đẹp bên ngoà i mà bên trong xấu xa, thối nát. Äối vá»›i nhà Pháºt, phải diệt tham lam, diệt sân ná»™, diệt mê si. Diệt là dứt bá», dứt bá» dần dần và rồi hủy bá» dứt khoát. Äối vá»›i chúng ta là từ bá» chÃnh mình, có nghÄ©a là không là m theo ý thÃch ý muốn của mình khi Ä‘iá»u đó trái vá»›i ý Chúa. Từ bá» nhÆ° váºy để chỉ sống cho Chúa và tha nhân.
Lá»i Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta hãy kiểm Ä‘iểm: sống là lá»±a chá»n, mà lá»±a chá»n tức là từ bá» những cái mình không chá»n. Thái Ä‘á»™ từ bá» và dứt khoát đó lại cà ng cần đối vá»›i việc chá»n Chúa, chá»n nÆ°á»›c trá»i, chá»n những việc đẹp lòng Chúa và là m chứng cho Chúa. Bấy lâu nay chúng ta có thái Ä‘á»™ dứt khoát đó không hay chúng ta muốn ôm đồm tất cả và cÅ©ng tiếc rẻ tất cả? Bấy lâu nay có phải chúng ta đã theo Chúa để tìm lợi cá nhân, tiá»n bạc, danh vá»ng hoặc địa vị và má»™t số những cái lỉnh kỉnh khác, chứ thá»±c sá»± chÆ°a có thái Ä‘á»™ lá»±a chá»n dứt khoát vì Chúa, vì tình thÆ°Æ¡ng, vì tình ngÆ°á»i, vì nÆ°á»›c trá»i... có phải váºy không?
Trong xã há»™i chạy theo văn minh váºt chất và thÃch hưởng thụ nà y, có những ngÆ°á»i già u, có chức vị, có tiá»n của, có nhiá»u phÆ°Æ¡ng tiện, nhá» có tinh thần từ bá» mình, quên mình, đã biết lợi dụng những cái đó để là m Ãch cho kẻ khác, để xây dá»±ng công Ãch, để mở NÆ°á»›c Chúa. Trái lại, cÅ©ng trong hoà n cảnh nhÆ° váºy, kẻ không có tinh thần từ bá», quên mình, thì đã lợi dụng của cải, tiá»n bạc, tá»± do, tiện nghi, để hưởng thụ cho chÃnh bản thân mình, đã không là m lợi cho kẻ khác, cho Há»™i thánh, cho đồng bà o, cho đất nÆ°á»›c... Chúng ta và o số ngÆ°á»i nà o?
Äể từ bỠđược chÃnh mình nhÆ° thế, cần phải có tháºt nhiá»u Æ¡n Chúa và má»™t sá»± can đảm mạnh mẽ. Vì khi từ bá» là chúng ta sẽ cảm thấy nhÆ° bị thua thiệt rất nhiá»u ở Ä‘á»i nà y. Vì thế, từ bỠđược mình, quên mình, nói thì dá»… nhÆ°ng thá»±c hà nh thì không dá»… dà ng, nếu không có Æ¡n Chúa trợ giúp thì không ai có thể thá»±c hà nh được. Cho nên, chúng ta phải cầu xin Chúa và cố gắng rất nhiá»u.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết từ bỠđể mạnh dạn bước đi theo Chúa và can đảm thi hà nh ý Chúa. Amen. [Mục Lục]
18. Bạn đã yêu mến Chúa ở thang báºc nà o?
(Suy niệm của Lm Fx Nguyễn Hùng Oánh)
Má»™t đám rất đông ngÆ°á»i theo Chúa Kitô, cùng Ä‘i vá»›i Chúa Kitô. Lý do nà o, Ä‘á»™ng lá»±c nà o thúc đẩy há»? Vì phép lạ hoặc lá»i giảng dạy hoặc hỠđã nháºn ra Chúa là Äức Kitô? Câu há»i nà o cÅ©ng có thể đúng vá»›i má»™t số ngÆ°á»i trong đám đông há»—n tạp nà y cả (x.Lc 14,25-38)
Chúa dạy há». Ta có thể Ä‘oán được cái gì há» chÆ°a có, Chúa má»›i dạy, “Nếu ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ Taâ€, dịch đúng là “Nếu ai đến vá»›i Ta mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ Taâ€.
Má»™t lá»i dạy Ä‘á»c ra “chói taiâ€, vi phạm giá»›i răn thứ tÆ°. Ngôn ngữ Cá»±u Æ°á»›c thiếu lối so sánh “mà hÆ¡nâ€, há» dùng lối đối ngẫu, cặp đối láºp thay và o, thà dụ: Thiên Chúa thÆ°Æ¡ng Giacóp và ghét Esau, có nghÄ©a là “Thiên Chúa thÆ°Æ¡ng Giacóp hÆ¡n Esau†(Mal 1, 2-3). NhÆ° váºy, lá»i Chúa dạy trên phải hiểu: Nếu ai đến vá»›i Ta mà thÆ°Æ¡ng yêu cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình hÆ¡n Ta thì không thể là m môn đệ Ta.
Äó là điá»u kiện tiên quyết đòi há»i rất hợp lý hợp tình. Äặt Chúa trên các giá trị khác. Tình gia đình sâu thẳm, ai cÅ©ng nháºn thế. “Công cha nhÆ° núi Thái SÆ¡n, nghÄ©a mẹ nhÆ° nÆ°á»›c trong nguồn chảy raâ€, nhÆ°ng công của Chúa, tình của Chúa thÆ°Æ¡ng ta còn hÆ¡n cả cha mẹ, mến Chúa hÆ¡n cha mẹ là đúng. Chúa là cha mẹ ở báºc cao nhất vì Chúa tạo dá»±ng má»i sá»±, quan phòng và cứu chuá»™c, chết cho ta Ä‘Æ°Æ¡c sống nên ta mến Chúa hÆ¡n cha mẹ là đúng.
Ai còn đặt một thứ tình yêu nà o trên tình yêu Chúa thì không xứng đáng là m môn đệ Chúa.
Biết đặt đúng giá trị con ngÆ°á»i, sá»± váºt, biết Æ°u tiên cho tình yêu mến Chúa ta phải từ bá», phải hy sinh, phải chịu thiệt cái nà y cái kia nghÄ©a là phải vác tháºp giá theo Chúa. Không hy sinh, không từ bá», không hạn chế Ä‘iá»u nà y Ä‘iá»u kia, ta chỉ có thể mến Chúa ngang hà ng vá»›i những thứ khác (tiá»n bạc, danh vá»ng, vợ con), ta không xứng đáng là m môn đệ Chúa.
Ná»n tảng của con ngÆ°á»i môn đệ Chúa là yêu mến Chúa hÆ¡n má»i thứ khác hợp lý, hợp luáºt (yêu cha mẹ là hợp lý hợp luáºt, yêu anh chị em là hợp lý hợp luáºt v.v…). Còn thứ hạng của môn đệ, cách thể hiện ngÆ°á»i môn đệ thì khác nhau. Không phải ai cÅ©ng bá» má»i sá»± theo Chúa nhÆ° MÆ°á»i Hai Tông đồ được. Có ngÆ°á»i xin theo Chúa, Chúa đã dạy ở nhà là m “Tông đồ giáo dânâ€. Chúa nói vá»›i đám đông hai dụ ngôn để há» cân nhắc, Æ°á»›c lượng sức của mình, biết mình nên thuá»™c loại môn đệ nà o:
Dụ ngôn xây tháp, phải tÃnh toán tiá»n bạc xem có đủ không. Xây dở chừng, không hoà n thà nh, ngÆ°á»i ta sẽ cÆ°á»i cho.
Dụ ngôn ông vua sắp Ä‘i giao chiến vá»›i vua khác, tÃnh toán cẩn tháºn xem mình có đủ lá»±c thắng không. Không thắng thì tốt nhất là đi cầu hòa, hiệp thÆ°Æ¡ng.
NhÆ° váºy, đối vá»›i những ngÆ°á»i theo Chúa để là m Tông đồ nhÆ° linh mục, tu sÄ© đã dấn thân thì nên dấn thân trá»n vẹn vì đã suy tÃnh cân nhắc rồi. Từ bá» tất cả để sống phục vụ Chúa và tha nhân. Bất nhất là không ra gì hết.
Äối vá»›i giáo dân, Ä‘á»i sống trần thế là đối tượng tông đồ, là m sao cho má»i sinh hoạt trần thế có tinh thần Tin Mầng. Gia đình, công sở, xà nghiệp, chợ búa, khu xóm Ä‘á»u là nÆ¡i ta tiếp xúc, là m việc, sinh sống thể hiện ngÆ°á»i môn đệ của Chúa. Äá»i sống nà o cÅ©ng phải đúng đắn, hợp luáºt. Thanh niên chÆ°a láºp gia đình, phải sống Ä‘á»i “độc thân tạm thá»i†cho tháºt Ä‘Ã ng hoà ng, đạo đức. NgÆ°á»i láºp gia đình, chá»n bạn trăm năm chứ không phải mÆ°á»i năm, đôi ba năm rồi ly dị. NgÆ°á»i công nhân phải chuyên cần, Ä‘em sức lao Ä‘á»™ng phục vụ bản thân, gia đình và xã há»™i.
Äá»i sống nà o cÅ©ng đòi há»i quyết tâm, dấn thân trong tinh thần vì yêu mến Chúa hÆ¡n tất cả. [Mục Lục]
19. Má»i gá»i để từ bỠ– R. Veritas
Trên Ä‘á»i chẳng ai có thể Ä‘i má»™t lúc hai con Ä‘Æ°á»ng. Cuá»™c sống luôn đặt con ngÆ°á»i trÆ°á»›c những lá»±a chá»n, mà chá»n lá»±a nà o lại không phải từ bá»! Sống là chấp nháºn từ bá». Có những Ä‘iá»u xấu phải từ bá» nhÆ° việc nghiện thuốc lá, ma tuý, rượu chè, trụy lạc... CÅ©ng có Ä‘iá»u tốt cần phải bỠđể chá»n má»™t Ä‘iá»u tốt hÆ¡n: chá»n nghá», chá»n trÆ°á»ng há»c, chá»n chá»— là m, chá»n báºc sống...
Từ bá» vì yêu thÆ°Æ¡ng sẽ không bao giá» cảm thấy thiệt thòi, mất mát. Từ bá» vì yêu thÆ°Æ¡ng sẽ là m ta cảm thấy nhẹ nhà ng hÆ¡n, dá»… chịu hÆ¡n, hạnh phúc hÆ¡n: NgÆ°á»i mẹ hy sinh giấc ngủ, thức suốt đêm để lo lắng săn sóc cho con khi con yếu bệnh. NgÆ°á»i cha hy sinh thức khuya dáºy sá»›m để là m thêm giá», kiếm thêm tiá»n lo cho gia đình con cái…
Từ bỠđã trở thà nh quy luáºt để sống và lá»›n lên. Thai nhi không thể ở mãi trong bụng mẹ, dù đó là chá»— an toà n, êm ấm. Äứa bé chẳng thể nà o trưởng thà nh, nếu nó cứ sống mãi bằng sá»a mẹ.
Từ bá» thÆ°á»ng là những cắt đứt Ä‘au Ä‘á»›n, nhÆ° mổ má»™t khối u. Có nhiá»u ngÆ°á»i không có can đảm từ bá», nên suốt Ä‘á»i bị giằng co, ray rứt.
Bạn thân mến! Bà i Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay, Äức Giêsu cÅ©ng nhắc đến hai chữ TỪ BỎ: “Ai đến vá»›i tôi mà không từ bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ tôi được†(Lc 14,26). Và Ngà i nói thêm trong Ä‘oạn cuối bà i Tin Mừng: “Ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi được†(Lc 14,33).
Äiá»u kiện để là m môn đệ Äức Kitô là phải biết từ bá», từ bá» không ngừng, từ bá» má»—i ngà y cho đến khi ta nhắm mắt xuôi tay.
Äiá»u kiện để là m môn đệ Äức Kitô là phải biết đặt Ngà i lên trên má»i giá trị khác. Ngà i đòi buá»™c ta đặt tất cả dÆ°á»›i Ngà i, yêu Ngà i trên hết má»i sá»±, trên những ngÆ°á»i thân yêu, trên của cải váºt chất, trên mạng sống mình, trên cả hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai của mình nữa.
NgÆ°á»i Kitô là ngÆ°á»i sống từ bá» nhÆ° Äức Giêsu, là đi và o con Ä‘Æ°á»ng hẹp nhÆ° Äức Giêsu: NgÆ°á»i đã từ bá» trá»i cao để xuống đất thấp. NgÆ°á»i đã từ bỠđịa vị là m Thiên Chúa để xuống thế là m ngÆ°á»i. Sá»± từ bỠđược thấy rõ qua việc Chúa tá»± nguyện sống nghèo khổ, tá»± nguyện nháºn lấy tá»™i lá»—i của loà i ngÆ°á»i, và tá»± nguyện chết thay cho con ngÆ°á»i. Cao trá»ng nhất là NgÆ°á»i đã từ bỠý riêng để hoà n toà n vâng theo ý Thiên Chúa Cha.
Trung tâm Ä‘iểm của Ä‘á»i sống ngÆ°á»i Kitô là Chúa Giêsu. Má»i giá trị trở nên tÆ°Æ¡ng đối trÆ°á»›c Äấng Tuyệt Äối là Chúa Giêsu. Tiá»n bạc, của cải là má»™t giá trị. Cha mẹ, vợ con, gia đình là những giá trị khác. Mạng sống là má»™t giá trị trổi vượt hÆ¡n cả. NhÆ°ng tất cả những giá trị đó phải được hy sinh khi cần, để ta chá»n Chúa Giêsu là “Giá Trị Tuyệt Äối†của má»i giá trị. Các thánh tỠđạo đã chá»n lá»±a nhÆ° thế.
DÄ© nhiên ta luôn yêu gia đình, yêu bạn bè, yêu trái đất nâng đỡ ta, yêu bầu trá»i che chở ta, yêu cuá»™c sống là m ngÆ°á»i vá»›i bao niá»m vui và hạnh phúc. NhÆ°ng ta phải yêu tất cả những Ä‘iá»u đó trong Chúa và dÆ°á»›i Chúa, để khi phải chá»n lá»±a má»™t trong hai, ta luôn luôn chá»n Chúa.
Ước gì ta biết vui mừng và hạnh phúc khi chá»n “viên ngá»c quý†là Äức Giêsu, dám bán tất cả, từ bá» tất cả để thấy mình già u có. Và ước gì ta tá»± cởi trói mình má»—i ngà y, và nhá» Æ¡n Chúa, ta được tá»± do và bình an thanh thản trong suốt cuá»™c Ä‘á»i.
Lạy Chúa Giêsu! Sống cho Chúa tháºt là điá»u khó. Thuá»™c vá» Chúa cÅ©ng tháºt là má»™t thách đố. Chúa đòi buá»™c con cho Chúa tất cả để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa. Chúa muốn lấy Ä‘i những gì con cáºy dá»±a để con thá»±c sá»± tá»±a nÆ°Æ¡ng và o má»™t mình Chúa mà thôi. Chúa thÃch cắt tỉa con khá»i những cái rÆ°á»m rà để cuá»™c Ä‘á»i con sinh thêm nhiá»u hoa trái. Chúa cÆ°Æ¡ng quyết chinh phục con cho đến khi con trá»n vẹn thuá»™c vá» Chúa.
Xin cho con dám ra khá»i chÃnh mình, ra khá»i những báºn tâm và tÃnh toán khôn ngoan của cuá»™c Ä‘á»i, để sống theo những đòi buá»™c của Chúa, dù phải chịu mất mát và thua thiệt ở Ä‘á»i nà y.
Ước gì con cảm nghiệm được rằng: “trÆ°á»›c khi con táºp sống cho Chúa và thuá»™c vá» Chúa, thì Chúa đã sống cho con và thuá»™c vá» con từ lâu lắm rồiâ€. Amen. [Mục Lục]
20. Từ bá»
(TrÃch dẫn từ ‘ChÆ°Æ¡ng Trình Tìm Vá» Chân Thiện Mỹ’)
KHÔNG TỪ BỎ MỌI SỰ
THÃŒ KHÔNG THỂ LÀM MÔN ÄỆ CHÚA
** Äá»c Ä‘oạn Tin Mừng trên, chúng ta thấy đòi há»i của Chúa Giêsu tháºt quyết liệt, để có thể trở thà nh môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Ngà i, để được tiến và o vinh quang vá»›i Ngà i!
TrÆ°á»›c hết, chúng ta thấy: Má»i thà nh quả ở trần thế nà y, Ä‘á»u đòi há»i ná»— lá»±c, kiên trì cố gắng má»›i có thể đạt thà nh mỹ mãn:
- Chẳng hạn, má»™t lá»±c sÄ© muốn chiếm huy chÆ°Æ¡ng và ng thế váºn há»™i, há» phải táºp luyện ngà y đêm, táºp luyện bao nhiêu năm tháng má»›i chiếm được danh dá»± đó?
- Má»™t ngÆ°á»i mẫu muốn có thân hình thon gá»n, mỹ miá»u, cô phải ăn uống kiêng khem và táºp thể dục, không há» ngÆ¡i nghỉ… hÆ¡i lÆ¡ là má»™t chút thì thân hình sẽ mất hấp dẫn ngay!
- CÅ©ng thế, má»™t sinh viên muốn chiếm thủ khoa trong trÆ°á»ng Äại há»c, hay muốn thi Ä‘áºu để trở thà nh bác sÄ©, luáºt sư… cÅ©ng phải bao nhiêu năm dùi mà i kinh sá»?
- Những ngÆ°á»i cao Cholesterol hay bị phì máºp cÅ©ng phải ăn kiêng biết bao ngà y tháng má»›i có thể giảm bá»›t, để có má»™t thân hình cân đối???
Tóm lại, tất cả những ai muốn đạt thà nh những mục Ä‘Ãch tạm bợ trần thế Ä‘á»u phải ná»— lá»±c, kiên trì cố gắng ngà y đêm nhÆ° thế, còn Nếu muốn hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i, muốn được vinh quang miên viá»…n, muốn trở thà nh những ngÆ°á»i bạn tri âm, tri ká»· vá»›i Chúa Giêsu…chúng ta phải là m gì???
** Äể xứng đáng vá»›i Ân Lá»™c vô cùng cao trá»ng đó, Chúa Giêsu- Vị Thầy của Các Thầy, Thầy dạy Chân Lý đã đòi há»i tất cả chúng ta má»™t Ä‘iá»u, má»›i nghe, tháºt vô lý và khó thá»±c thi, đó là : phải “Ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình†( Lc 14, 26), nếu không, thì sẽ không được vinh dá»± ấy!... Äiá»u hiển nhiên là trong toà n bá»™ Kinh Thánh, Chúa đã dạy chúng ta phải hết lòng yêu mến, hiếu thảo vá»›i cha mẹ, và trong Äiá»u Răn IV, THẢO KÃNH CHA MẸ, Chúa đã truyá»n thà nh luáºt, mà nếu ai không tuân giữ, sẽ không và o được NÆ°á»›c Trá»i! Váºy Lá»i Chúa trong Ä‘oạn Tin Mừng nà y có ý nghÄ©a gì???
KÃnh thÆ°a quý vị và các bạn, Chúa nói mạnh nhÆ° thế, để chúng ta hiểu rằng: Chúng ta phải đặt Thiên Chúa trên hết má»i sá»±: Trên cha mẹ, vợ con, anh chị em và hÆ¡n cả chÃnh mạng sống của chúng ta! Do đó, nếu ai yêu cha mẹ, vợ con và chÃnh bản thân hÆ¡n Chúa, thì không xứng đáng là m môn đệ Chúa! ChÃnh vá»›i ý đó mà Chúa đã truyá»n cho chúng ta phải “Yêu Chúa hết lòng, hết sức, hết linh hồn và hết trà khônâ€, và bất cứ khi nà o, vì yêu bản thân hay cha mẹ, vợ con… mà lá»—i luáºt Chúa, thì không xứng vá»›i tình yêu và PhÆ°á»›c Lá»™c của Chúa! Bởi vì chỉ có Thiên Chúa má»›i xứng đáng cho má»i tâm hồn tôn thá» và yêu mến trên hết má»i sá»± mà thôi!
Hằng trăm ngà n Các Thánh Tá» Äạo Việt Nam, cha ông, tổ tiên của chúng ta đã chứng tá» tình yêu Chúa hÆ¡n mạng sống mình: Các Ngà i vui lòng chịu muôn nhục hình, chịu tra tấn, gông cùm, chịu phanh thây, chịu voi giầy,chịu đóng Ä‘inh đến chết chứ không chối bá» Chúa! Äó là gÆ°Æ¡ng Yêu Mến Chúa cho tất cả chúng ta noi theo!
Ngà y nay, bao nhiêu tâm hồn trên khắp thế giá»›i luôn vui tÆ°Æ¡i Vác Tháºp GÃa Ä‘á»i mình, thà chết không thà phạm tá»™i mất lòng Chúa, há» ra Ä‘i gieo rắc Tin Mừng, Ä‘em Tình ThÆ°Æ¡ng đến cho những ngÆ°á»i tà n táºt, phong cùi, câm Ä‘iếc… Há» cÅ©ng Ä‘ang chứng tá» tình yêu mến Chúa khi hết lòng phục vụ những ngÆ°á»i xấu số, bệnh hoạn nhất, nghèo khổ nhất vá»›i tình yêu cảm thông sâu xa nhÆ° há» Ä‘ang yêu mến và phục vụ chÃnh Chúa!
Có nhiá»u ngÆ°á»i vừa muốn là m môn đệ Chúa vừa yêu chuá»™ng những thứ ngược lại vá»›i Chúa, nhÆ° Ä‘am mê, tá»™i lá»—i, hoặc không muốn xa lìa dịp tá»™i… Äó là những ngÆ°á»i vừa muốn vinh quang NÆ°á»›c Trá»i lại vừa không muốn từ bá» lối sống Ä‘am mê của thân xác! Äó là ngÆ°á»i LÀM TÔI HAI CHỦ! Ná»a nạc ná»a mỡ sẽ không trở thà nh môn đệ của Chúa được! Äó cÅ©ng là ngÆ°á»i “xây tháp nhÆ°ng bá» ná»a chừng†(Lc 14, 28), tháºt đáng tiếc lắm thay!
** Äể trở thà nh môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Chúa Giêsu, chúng ta cần thi hà nh triệt để những lệnh truyá»n của Chúa. Äó là đưá»ng dẫn tá»›i Sá»± Sống và Hạnh Phúc Viên Mãn. Con Ä‘Æ°á»ng đó cÅ©ng đòi há»i chúng ta TỪ BỎ chÃnh bản thân, từ bá» Ä‘am mê bất chÃnh và những quyến luyến trần thế, hay nói cách khác: Chúng ta cứ việc yêu mến cha mẹ vợ con và má»i ngÆ°á»i, cứ việc có của cải, nhÆ°ng ÄỪNG DÃNH BÉN, đừng đặt bất cứ tình yêu nà o, hoặc của cải hÆ¡n Thiên Chúa! Thiên Chúa phải chiếm địa vị quan trá»ng nhất, danh dá»± nhất trong linh hồn chúng ta. Chúa luôn là LẼ Sá»NG là CÙNG ÄÃCH mà chúng ta hÆ°á»›ng tá»›i.
Còn, nếu khi nà o chúng ta phải lá»±a chá»n: Chá»n Thiên Chúa hay tạo váºt, thì các môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Chúa luôn chá»n Thiên Chúa trÆ°á»›c hết, còn má»i cái khác Ä‘á»u là thứ yếu! … Có sống nhÆ° thế, chúng ta má»›i xứng đáng là môn đệ của Chúa! [Mục Lục]
21. Má»™t đòi há»i nhân bản sâu Ä‘áºm nhất
(TrÃch dẫn từ ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’ – Achille Degeest)
TrÆ°á»›c hết chúng ta minh định danh từ để tránh hiểu lầm. Äức Kitô không bao giá» phán rằng muốn theo Chúa phải ghét cha ghét mẹ …… Ở đây là má»™t sá»± sắp hạng, quan hệ tình cảm thông thÆ°á»ng phải đặt sau quan hệ tình cảm siêu nhiên. Tình nghÄ©a gia đình phải đứng sau tình yêu mến Thiên Chúa. ‘Ghét’ ở đây phải hiểu theo nghÄ©a ‘giảm bá»›t tình quyến luyến’. Chúng ta ngạc nhiên thấy những đám rất đông Ä‘i theo Äức Giêsu trên Ä‘Æ°á»ng hà nh đạo của NgÆ°á»i, mà con số những kẻ rá»i bá» gia đình trở nên môn đệ Chúa chẳng được là bao. NhÆ°ng chúng ta hiểu ra khi thấy Chúa nói lên những Ä‘iá»u Chúa đòi há»i. Không bao giá» chỉ vì muốn lấy lòng dân chúng mà Chúa che giấu những đòi há»i của NgÆ°á»i. Vá»›i bất cứ ai, Chúa có má»™t cung cách quý mến là không Ä‘á» nghị má»™t thái Ä‘á»™ đồng lõa vá»›i yếu hèn, trái lại NgÆ°á»i kêu gá»i lòng hà o hiệp của ngÆ°á»i ta. Tá»›i ngà y đông đảo dân chúng bá» Chúa, ná»™p Chúa cho quân dữ giết, NgÆ°á»i không kết án dân chúng vì NgÆ°á»i muốn hy sinh mạng sống cho há». Tá»›i lúc đó, Chúa sẽ có những môn đệ xứng đáng vá»›i sá»± đòi há»i của NgÆ°á»i, há» sẽ trở lại trong dân chúng là m chất men trong bá»™t. Bà i Ä‘á»c hôm nay của thánh Luca cho thấy Phúc Âm gần gÅ©i Ä‘á»i sống tá»›i mức nà o.
1) Bất chợt Äức Giêsu đến vá»›i con ngÆ°á»i trong Ä‘á»i sống cụ thể, trong khung cảnh sinh hoạt gia đình. Chúa Ä‘em đến má»™t sá»± việc cá»±c kỳ má»›i lạ. Những tình cảm gia đình sâu Ä‘áºm là thế, chÃnh đáng là thế, nay con ngÆ°á»i thấy còn có má»™t Ä‘iá»u quá lá»›n vượt lên trên tình nghÄ©a gia đình. Do đó, há»… quyết tâm theo Äức Giêsu thì cÅ©ng quyết tâm mở rá»™ng Ä‘á»i sống cụ thể đón lấy má»™t thá»±c tại sâu rá»™ng hÆ¡n, hiện thân hÆ¡n những liên hệ gia đình cố hữu. Thánh Phanxicô, đấng thánh tôn trá»ng Phúc Âm rất nghiêm chỉnh, nhá» kinh nghiệm sống theo Phúc Âm của ngà i mà thốt ra hai tiếng ‘cha’ và ‘mẹ’ khi ngà i nói vá» Äức Kitô, trong miệng ngà i từ ngữ ‘anh em’ mang nặng tình nghÄ©a Ä‘áºm Ä‘Ã vượt xa tình huynh đệ thế gian. Tuy không ý thức rõ rệt, ngà i vẫn diá»…n tả được cao Ä‘á»™ phẩm chất nhân bản trong Ä‘á»i sống theo khuôn mẫu Phúc Âm. Phúc Âm vượt lên trên những tình cảm gia đình thông thÆ°á»ng nhÆ°ng không hủy bá» chúng. Có thể nói rằng, mặc dầu cái khuôn mẫu tình cảm thế gian vẫn được tôn trá»ng, có những liên hệ gia đình má»›i lạ được thiết láºp qua má»™t sá»± thăng hoa, ở má»™t chiá»u cao hÆ¡n. Chúng ta có thể thá»±c tình nói đến ‘gia đình trong Äức Kitô’.
2) Äòi há»i của Äức Kitô không có gì là phi nhân. Nghe nói đến ‘tháºp giá’ phải mang vác, ngÆ°á»i ta có thể cho đó là má»™t đòi há»i quá sức con ngÆ°á»i. Muốn có má»™t sá»± hiểu biết đúng đắn, thì trong đầu chúng ta tháºp giá phải Ä‘i liá»n vá»›i má»™t tình yêu. Phải nhìn tháºp giá Äức Kitô nhÆ° má»™t sá»± tốt là nh thượng đẳng, nếu không chẳng thể chấp nháºn nổi tháºp giá. Tôi chá»n lấy tháºp giá của Chúa thay vì tình yêu theo nhân tÃnh tá»± nhiên nhất, chÃnh đáng nhất, là bởi vì tháºp giá phát xuất từ má»™t tình yêu thượng đẳng, nó thấm đượm sâu Ä‘áºm cái Ä‘iểm nhân tÃnh nhất trong tôi, đó là sá»± tá»± do lá»±a chá»n, là tâm hồn dâng hiến. Tháºp giá Äức Kitô là bằng chứng và cÅ©ng là bá» nổi tình yêu của Chúa. Tháºp giá Chúa, tức là hy sinh của Chúa. Có tình yêu nà o mà không cần đến ngôn ngữ của hy sinh? Ở đây, chúng ta chẳng Ä‘ang đứng trÆ°á»›c má»™t đòi há»i nhân bản sâu Ä‘áºm nhất Æ°? [Mục Lục]
22. Sẵn sà ng là m môn đệ trung thà nh của Chúa
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’ - Charles E. Miller)
Äằng sau bà i Ä‘á»c thứ hai ngà y hôm nay là má»™t khoảng thá»i gian thÃch thú. Má»™t ngÆ°á»i nô lệ có cái tên là Onesimus đã trốn thoát khá»i chủ của mình là Philêmôn, và anh chạy tá»›i chá»— Thánh Phaolô để được an toà n. Thánh Phaolô đã nồng nhiệt bảo vệ cho ngÆ°á»i nô lệ bá» trốn nà y, nhÆ°ng thánh nhân nháºn biết má»™t Ä‘iá»u gì đó có giá trị cao hÆ¡n là sá»± tá»± do của Onesimus đã được hoà n thà nh. Thánh nhân đã kêu gá»i Philêmôn, chủ của ngÆ°á»i nô lệ, hãy hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° má»™t môn đệ tháºt của Chúa Giêsu Kitô.
Thánh Phaolô dá»… dà ng che giấu Onesimus hoặc nhân danh Äức Kitô đòi Philêmôn trả lại sá»± tá»± do cho ngÆ°á»i nô lệ. Thay và o đó Thánh Phaolô đã gởi Onesimus vá» vá»›i Philêmôn và những gì tôi tưởng tượng ra là sá»± tủi nhục của ngÆ°á»i nô lệ và sá»± ngạc nhiên của ngÆ°á»i chủ. Qua ngÆ°á»i nô lệ, Thánh Phaolô đã gởi cho Philêmôn má»™t bức thÆ° mà chúng ta đã nghe má»™t phần trong bà i Ä‘á»c ngà y hôm nay. Äiểm chÃnh của bức thÆ° là Phaolô đã không muốn cưỡng bách Philêmôn thá»±c hà nh nhân đức, thay và o đó thánh nhân chỉ muốn má»i gá»i ông hãy quảng đại. Tha thứ cho ngÆ°á»i nô lệ có nghÄ©a là phó mặc cho quyá»n sở hữu rất giá trị thá»i đó. Äó là má»™t thách đố cho Philêmôn. Thánh Phaolô đã kết luáºn bức thÆ° bằng cách nói rằng; “Tôi viết thÆ° nà y cho anh vá»›i niá»m tin tưởng là anh sẽ nghe theo vì tôi biết rằng việc anh sẽ là m còn là m hÆ¡n những gì mà tôi xin nữaâ€.
Tháºt sá»± chúng ta không biết chắc Philêmôn đáp trả nhÆ° thế nà o, ông có giải phóng ngÆ°á»i nô lệ hay không? Philêmôn có lẽ đã nhắc nhở Thánh Phaolô rằng việc nô lệ là hợp pháp và ông ta có quyá»n để giữ ngÆ°á»i nô lệ của mình? Có phải ông đã phà n nà n rằng Thánh Phaolô đã tháºt sá»± không hiểu vá» hoà n cảnh kinh tế của ông và ngÆ°á»i nô lệ thì cần thiết cho sá»± thà nh công tà i chÃnh của ông không? Chúng ta không biết Philêmôn có đáp trả nhÆ° Thánh Phaolô mong đợi nÆ¡i ông nhÆ° là ngÆ°á»i môn đệ của Chúa Giêsu hay không?
Chúng ta biết thế nà o là môn đệ Chúa Giêsu và chúng ta được kêu gá»i hãy trở nên quảng đại trong việc đáp trả của chúng ta, không phải là sống nhá» giá»t hoặc tìm kiếm những miá»…n trừ mà những ngÆ°á»i Công Giáo phải là m. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu đã cảnh cáo chúng ta qua và dụ xây tháp và đi đánh nhau, chúng ta phải được sá»a soạn cho kinh nghiệm Kitô giáo của chúng ta. NÆ°á»›c Trá»i đã là má»™t tà i sản được hứa ban trong tÆ°Æ¡ng lai. Trong lúc còn trên mặt đất nà y, chúng ta được mong đợi trở thà nh những môn đệ trung thà nh, những ngÆ°á»i lắng nghe và chăm chú và o những lá»i của Chúa Giêsu: “Bất cứ ai không vác tháºp giá mình mà theo Ta, thì không đáng là m môn đệ của Taâ€.
Có lẽ thánh giá của chúng ta là những Ä‘au khổ có liên quan đến việc phải từ bá» những nô lệ của chúng ta nhÆ° là thói nghiện rượu, nghiện thuốc, hoặc là say xỉn, thánh giá của chúng ta có thể giữ chăm chú ká»· luáºt mà chúng ta cần để lÆ°á»›t thắng những chuyện đồn nhảm, để tha thứ những ngÆ°á»i nà o đã đối xá» bất công, hoặc là tá» tế hay là nghÄ© tốt cho những ngÆ°á»i luôn luôn cho chúng ta là điên rồ.
Thiên Chúa không cưỡng bách chúng ta trở nên đạo đức nhÆ° Thánh Phaolô đã không cưỡng bách Philêmôn phải tha thứ cho nô lệ của ông. Ngay khi Ä‘iá»u xấu xảy ra vá»›i chúng ta, Thiên Chúa cÅ©ng không cưỡng bách chúng ta phải chấp nháºn nó nhÆ° má»™t thánh giá. Chúng ta phải ná»— lá»±c là m việc để thấy được chúng ta có thể quay trở má»™t Ä‘iá»u đáng sợ trở thà nh má»™t Ä‘iá»u có giá trị, bằng việc kết hợp những Ä‘au khổ của chúng ta vá»›i những Ä‘au khổ của Äức Kitô.
Trong má»i Thánh Lá»… chúng ta tưởng nhá»› sá»± chết và sá»± sống lại của Äức Kitô, nhÆ° váºy qua bà tÃch Thánh Thể, sá»± hy tế của Ngà i là má»™t thá»±c tại trÆ°á»›c chúng ta trên bà n thá». Khi chúng ta nghe những lòi: “Äây cÅ©ng là mình con nữa, cùng vá»›i Con Cha, con xin dâng chÃnh mình con cho Chaâ€. Khi đó chúng ta sẽ nghe những lá»i: “Äây là chén Máu Taâ€, chúng ta sẽ nói: “Äây là máu của con, con Æ°á»›c mong nó được đổ ra vì yêu Cha, nếu Cha muốn nhÆ° váºyâ€. Chúng ta phải được chuẩn bị để trở thà nh môn đệ của Chúa Giêsu Kitô. [Mục Lục]
23. Chá»n Chúa Kitô
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Odette, má»™t cô gái xinh đẹp, sinh ra trong má»™t gia đình quý tá»™c ở nÆ°á»›c Bỉ. Năm 17 tuổi, cô quyết định Ä‘i tu, nhÆ°ng chỉ và i ngà y sau khi lãnh áo dòng, cha mẹ cô đến bắt trở vá». Từ lâu, cha mẹ đã có ý gả cô cho lãnh chúa Simon ở má»™t lâu Ä‘Ã i gần đó.
Vốn biết cô con cái cÆ°ng không muốn láºp gia đình nên cha mẹ cô đã chuẩn bị hôn lá»… má»™t cách kÃn đáo. Má»™t buổi sáng đẹp trá»i cô thức giấc vì sá»± ồn à o lạ thÆ°á»ng của lâu Ä‘Ã i. Vèn mà n nhìn qua cá»a sồ, cô ngạc nhiên thấy xe hoa lá»™ng lẫy Ä‘ang tiến và o khuôn viên trÆ°á»›c lâu Ä‘Ã u. Há»i đầy tá»›, cô má»›i biết ngÆ°á»i ta Ä‘ang chuẩn bị lá»… cÆ°á»›i cho cô. Kế đó, các ngÆ°á»i hầu và o phòng trang Ä‘iểm và mặc áo cÆ°á»›i cho cô. Há» Ä‘Æ°a cô xuống nhà nguyện của lâu Ä‘Ã i. NÆ¡i đây, có đông đủ quý khách, và linh mục tuyên úy của lâu Ä‘Ã i cÅ©ng đã nghiêm chỉnh chá» sẵn.
Nghi lá»… đến phần giao Æ°á»›c. Vị chủ tế há»i Odette có muốn nháºn Simon là chồng theo luáºt Giáo Há»™i không? Cô đã dõng dạc tuyên bố “Con không nháºn lãnh chúa Simon cÅ©ng nhÆ° bất cứ ngÆ°á»i nà o là m chồng, bởi vì tình yêu và đức tin của con đã hiến dâng hco Chúa Kitô từ lâu rồi. Vì thế, không má»™t tình yêu nà o, cho dù sá»± hăm dá»a có thể tách con khá»i tình yêu Chúa Kitô là bạn trăm năm duy nhất của Ä‘á»i conâ€.
Sáng hôm sau, không thấy con gái xuống vÆ°á»n Ä‘i dạo nhÆ° thÆ°á»ng lệ, cha cô gõ cá»a và o phòng cô. Odette Ä‘ang gục đầu trên vÅ©ng máu. Ông đáu Ä‘á»›n nhìn con và hiểu ngay ý định của Odette. Vì muốn hủy hoại sắc đẹp của mình nên cô đã dùng gÆ°Æ¡m cắt chiếc mÅ©i xinh đẹp của cô. Khi hồi tỉnh lại, được há»i lý do tại sao cô là m nhÆ° váºy? Cô thản nhiên đáp: “NhÆ° thế sẽ không ai cấm cản con Ä‘i theo Chúa Kitô nữaâ€.
Tháºt váºy, khi vết thÆ°Æ¡ng đã là nh, cô được phép nháºp tu viện. Ba năm sau đó, nữ tu Odette được chị em chá»n là m tu viện trưởng lúc má»›i 23 tuổi.
Thưa anh chị em,
Cá» chỉ táo bạo và xem ra nhÆ° Ä‘iên rồ của Odette là bằng chứng hùng hồn nhất vá» lòng tin và tình yêu của cô đối vá»›i Chúa Kitô. Và để trung thà nh tuyệt đối vá»›i tình yêu ca cả đó, cô đã sẵn sà ng hy sinh tất cả: cha mẹ, tiá»n tà i, danh vá»ng, chức quyá»n, sắc đẹp và chÃnh Ä‘á»i sống của cô nữa.
“Ai theo Tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ Tôi đượcâ€.
Cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i là má»™t chuá»—i những chá»n lá»±a. Những chá»n lá»±a Ä‘an thà nh Ä‘á»i riêng của má»—i ngÆ°á»i. Äối vá»›i ngÆ°á»i Kitô, chá»n lá»±a là đáp lại tiếng Chúa Ä‘ang vang lên trong lòng mình từng giây phút trong cuá»™c sống. Äôi khi nhìn lại những chá»n lá»±a hằng ngà y, chúng ta chợt giáºt mình, vì thấy chúng ta thÆ°á»ng chá»n mình: sở thÃch của mình, hạnh phúc của mình, tá»± do của mình. Chúng ta chá»n tất cả những gì Ãt nhiá»u dÃnh dáng đến bản thân. Trong khi Kolbe chá»n chết thay cho bạn tù torng trại táºp trung Äức Quốc Xã, Cha Äamien chá»n hiến thân cho ngÆ°á»i phong cùi ở đảo Molokai, Mẹ Têrêsa chá»n săn sóc cho những ngÆ°á»i hấp hối ở Calcutta. Và chúng ta hãy chá»n cho mình má»™t cách sống để diá»…n tả niá»m tin và tình yêu và o Chúa Kitô Tá» Nạn và Phục Sinh.
Chá»n lá»±a là phải từ bá». NgÆ°á»i ta không thể bắt cá hai tay. NgÆ°á»i ta không thể phục vụ hai chủ. CÅ©ng không được đặt Chúa ngang hà ng “cá mè má»™t lứa†vá»›i tất cả những cái khác để chá»n lá»±a. Chúa phải được đặt trên tất cả. Chá»n Chúa la phải từ bá» tất cả những cái khác. Không được coi những liên hệ tình cảm gia đình hÆ¡n Chúa. Không được coi tiá»n của váºt chất hÆ¡n c. không được coi mạng sống mình hÆ¡n Chúa. Chúa đòi há»i những ngÆ°á»i theo Chúa phải dà nh cho Ngà i quyá»n Æ°u tiên trên tất cả má»i cái khác. Bất cứ Ä‘iá»u gì Ä‘i ngược lại hoặc ngăn cản quyá»n chá»n lá»±a Æ°u tiên đó Ä‘á»u phải bị loại trừ. Không thể Ä‘i theo Chúa, nếu chúng ta không yêu Chúa hÆ¡n tất cả những ngÆ°á»i thân yêu của chúng ta, dù là cha mẹ, anh chị em, và yêu Chúa hÆ¡n cả chÃnh bản thân mình, hÆ¡n cả mạng sống mình nữa: “Ai muốn cứu lấy sá»± sống mình thì sẽ mất, còn ai liá»u mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ cứu được sá»± sống†(Lc 9,24).
- Má»™t ngÆ°á»i con tốt nghiệp Äại há»c SÆ° phạm muốn Ä‘i phục vụ những con ngÆ°á»i nhÆ° bị bá» rÆ¡i ở má»™t nÆ¡i xa thà nh thị, Ä‘Æ°á»ng Ä‘i khó khăn, trắc trở, thiếu thốn đủ thứ, từ cái ăn đến nÆ°á»›c uống… NgÆ°á»i mẹ khóc lóc cản ngăn, sợ con cá»±c, con khổ…
- Má»™t công nhân là m trong má»™t xà nghiệp. NgÆ°á»i công nhân biết rất rõ ná»™i vụ tiêu cá»±c là m thiệt hại nặng ná» tà i sản của nhân dân. Im lặng để được yênt hân hay tố giác theo tiếng nói của lÆ°Æ¡ng tâm, của lẽ phải, nhÆ°ng lại liá»u mình chuốc há»a và o thân…
Theo Chúa trong những trÆ°á»ng hợp nầy là má»™t thá» thách, là tháºp giá. NhÆ°ng đằng sau thá» thách, đằng sau tháºp giá là cuá»™c sống má»›i trong vinh quang.
Anh chị em thân mến,
Khách quan mà nói, lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu tháºt là ngược Ä‘á»i và khó chấp nháºn. Những lá»i đó vẫn là m khó chịu không Ãt ngÆ°á»i. NhÆ°ng cÅ©ng những lá»i tuyên bố ngược Ä‘á»i đó vẫn không ngừng lôi cuốn bao ngÆ°á»i khác dấn thân và o má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u không biết đâu là giá»›i hạn.
Chúng ta có thể hiểu và sống theo lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu, khi chúng ta khám phá ra được tình yêu của Thiên Chúa đối vá»›i chúng ta. Tình yêu đó bao la, vô Ä‘iá»u kiện, vô vụ lợi. Khi chúng ta cảm nghiệm được tình yêu đó bằng chÃnh cuá»™c sống Ä‘á»i thÆ°á»ng của má»™t con ngÆ°á»i, thì lúc đó chúng ta má»›i thấy Chúa Giêsu có lý. Và chúng ta cÅ©ng có lý khi dấn thân và o việc thá»±c hiện những hy sinh, từ bá». Vì tình yêu và chỉ vì tình yêu mà thôi, những từ bá», hy sinh tá»± nguyện của chúng ta má»›i có giá trị vÄ©nh cá»u. Nói cách khác, nếu chúng ta yêu Chúa tháºt sá»± thì chẳng những chúng ta không ngần ngại mà còn sung sÆ°á»›ng được chia sẻ tháºp gái vá»›i Chúa Giêsu. Vui sÆ°á»›ng chấp nháºn từ bá», hy sinh, khÆ°á»›c từ của cải, danh vá»ng, quyá»n lá»±c, để chứng tá» chúng ta yêu Chúa tháºt sá»±, không giả dối “tình yêu không có hy sinh, chÆ°a phải là tình yêu thứ thiệtâ€.
Tuy nhiên, thưa anh chị em,
Cần phải suy nghÄ©, đắn Ä‘o cẩn tháºn trÆ°á»›c khi quyết định theo con Ä‘Æ°á»ng Chúa Giêsu má»i gá»i. Vì đây là má»™t chá»n lá»±a hết sức quan trá»ng. Nó liên hệ đến cả cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Äã bÆ°á»›c chân theo Chúa thì phải theo đến kỳ cùng. Không chấp nháºn bá» cuá»™c, dừng lại hay thối lui. Theo Chúa cần phải bá»n gan vững chà đến cùng má»›i được, nhÆ° Chúa đã nói: “Ai bá»n Ä‘á»— đến cùng má»›i được cứu Ä‘á»™â€.
Theo Chúa không phải là vấn Ä‘á» của lợi lá»™c trÆ°á»›c mắt mà là vấn Ä‘á» của tình yêu. Yêu là trung thà nh. Yêu là cho Ä‘i, cho Ä‘i từ từ, cho Ä‘i mại, cho Ä‘i cả mạng sống. Äó má»i là tình yêu lá»›n nhất, xứng đáng vá»›i tình yêu của Thiên Chúa. Äó cÅ©ng là biện chứng của Tin Mừng: cho Ä‘i là nháºn lãnh, quên mình là tìm lại mình, chết là sống, tá» nạn là phục sinh muôn Ä‘á»i. [Mục Lục]
24. Theo Thầy – McCarthy
Trong Tin Mừng chúng ta thấy Äức Giêsu không giấu giếm các tông đồ thá»±c tế. NgÆ°á»i chỉ rõ những khó khăn, gian khổ và những hy sinh mà NgÆ°á»i đòi há»i nÆ¡i những ai Ä‘i theo NgÆ°á»i. Bằng những lá»i lẽ rõ rà ng, NgÆ°á»i nói vá»›i há» rằng công việc đó không phải dá»… dà ng gì. Vì thế sau nà y há» không thể than phiá»n “Ôi chúng tôi đã không bao giá» nghÄ© rằng sá»± việc nó lại nhÆ° thế nà yâ€.
NgÆ°á»i ta có thể là má»™t ngÆ°á»i theo Äức Kitô nhÆ°ng không phải là môn đệ của NgÆ°á»i. Bởi lẽ ngÆ°á»i ta có thể Ä‘i dân công nhÆ°ng không phải là má»™t chiến sÄ© của đức vua. NgÆ°á»i ta có thể không phải gánh vác nặng ná» mà vẫn đóng vai của mình. NgÆ°á»i ta chỉ là má»™t ngÆ°á»i xà phần trong việc lá»›n. NgÆ°á»i ta có thể là ngÆ°á»i chỉ biết nói giá»i mà không là m.
Má»™t lần ná», có ngÆ°á»i đến gần vị giáo sÆ° danh tiếng để há»i vá» má»™t thanh niên: “Dù sao xin ông nói cho tôi biết anh ta có phải là má»™t sinh viên của Ông. Äúng không?†và vị giáo sÆ° trả lá»i: “Anh ấy dÄ© nhiên có nghe tôi giảng, nhÆ°ng xin ông tin tôi, anh ấy không bao giá» tháºt sá»± là sinh viên của tôiâ€.
Má»™t trong những cản trở to lá»›n của Giáo Há»™i là trong Giáo Há»™i có nhiá»u ngÆ°á»i theo Äức Kitô vá»›i má»™t khoảng cách an toà n, nhÆ°ng rất Ãt ngÆ°á»i tháºt sá»± là môn đệ, tức là những ngÆ°á»i Ä‘ang thá»±c hiện lá»i NgÆ°á»i.
Chúng ta hãy đối diện vá»›i Ä‘iá»u đó. Là má»™t môn đệ của Äức Kitô không dá»… dà ng gì. Vai trò môn đệ có má»™t số yêu cầu thá»±c tiá»…n mà ngÆ°á»i ta không thể tránh né nếu không muốn phản bá»™i lại Tin Mừng. Tuy nhiên có nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘i nhà thá» má»™t cách thoải mái nhÆ°ng Ãt ngÆ°á»i quan tâm đến những ngÆ°á»i khốn khổ, nghèo túng và tiếng rên rỉ của ngÆ°á»i nghèo. Ngà y nay cÅ©ng thế, ngÆ°á»i Kitô hữu được kêu gá»i từ bá» nhiá»u Ä‘iá»u mà ngÆ°á»i khác coi là việc Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên há» phải có.
Má»™t và i môn đệ tan biến Ä‘i khi hỠđược yêu sách, nhÆ° tuyết tan dÆ°á»›i mặt trá»i. Những ngÆ°á»i khác bị sá»± chống đối và phê bình tà n phá, giống nhÆ° ngá»n lá»a cháºp chá»n bị cÆ¡n gió mạnh đầu tiên thổi tắt.
Khi nhà vua Trung Quốc đến thăm những tu viện của đại thiá»n sÆ° Lin Chi; nhà vua ngạc nhiên khi biết được rằng có hÆ¡n mÆ°á»i ngà n nhà sÆ° Ä‘ang sống ở đó. Muốn biết rõ con số chÃnh xác các nhà sÆ°, nhà vua há»i: “Ngà i có bao nhiêu đệ tá»?â€
“Bốn hoặc năm†Lin Chi đáp.
Äức Giêsu nói rằng muốn Ä‘i theo NgÆ°á»i, ngÆ°á»i ta phải suy xét vá»›i lÆ°Æ¡ng tri bình thÆ°á»ng, vá»›i sá»± tháºn trá»ng và tÃnh toán cái giá phải trả. Chúng ta không thể gánh vác quá khả năng của chúng ta. DÄ© nhiên, chúng ta không biết trÆ°á»›c mình có khả năng gì. Chúng ta có thể đánh giá cao hoặc đánh giá thấp chÃnh mình. Chúng ta cần có sá»± thách đố để Ä‘iá»u tốt nhất trong chúng ta xuất hiện.
Chúng ta có thể rút ra từ gÆ°Æ¡ng sáng của các tông đồ má»™t sá»± khÃch lệ. Tin Mừng cho chúng ta thấy há» phải chiến đấu ở má»i Ä‘iểm để Ä‘i theo Äức Giêsu. Tuy nhiên, NgÆ°á»i không loại bá» há». Chỉ sau khi Äức Giêsu từ sá»± chết sống lại, há» má»›i tháºt sá»± là những môn đệ của NgÆ°á»i.
Khi nhìn và o các tông đồ, chúng ta khám phá sá»± bất toà n của chúng ta. Tin Mừng ban niá»m hy vá»ng cho những Kitô hữu thất bại. Sá»± sám hối và má»™t cÆ¡ may thứ hai luôn luôn có thể có. Äức Giêsu bằng ân sủng của NgÆ°á»i luôn luôn quảng đại vá»›i những ngÆ°á»i cố gắng đáp lại lá»i kêu gá»i của NgÆ°á»i. [Mục Lục]
25. Trả giá - McCarthy
Có những ngÆ°á»i hoà i bão những mục tiêu lá»›n trong Ä‘á»i, nhÆ°ng há» sẽ không bao giá» hoà n thà nh những mục tiêu ấy. Tại sao lại không? Bởi vì há» không muốn trả giá.
Có má»™t câu chuyện vá» má»™t cô gái tên Antoinette, cô rất xinh đẹp nhÆ°ng rất nghèo. Cô chỉ có má»™t mục tiêu trong Ä‘á»i trở nên già u có. Hy vá»ng duy nhất của cô là lấy được má»™t ngÆ°á»i già u sang. NhÆ°ng cuá»™c sống Ä‘Æ°a đẩy cô lấy má»™t viên chức nhà nÆ°á»›c. Chồng cô cố gắng là m cho cô được hạnh phúc nhÆ°ng không thể đáp ứng những Ä‘iá»u mà cô mÆ¡ Æ°á»›c – quần áo đẹp, nữ trang, má»™t căn nhà vá»›i đầy đủ đồ đạc cao cấp, và v.v…
Cô từ chối Ä‘i là m ở bên ngoà i, và sống những ngà y khốn khổ và tuyệt vá»ng. Cô than phiá»n rằng vợ chồng cô chÆ°a bao giá» Ä‘i đâu. Má»™t lần kia, chồng cô được má»i đến dá»± má»™t bữa tiệc của tiểu bang, nhÆ°ng rồi cô lại than phiá»n cô không có trang phục thÃch hợp để mặc. Vì thế chồng cô phải gom góp hết tiá»n tiết kiệm khiêm tốn ở ngân hà ng. Vá»›i số tiá»n đó, Antoinette mua được má»™t chiếc áo má»›i. Sau đó cô còn mượn má»™t chuá»—i hạt của má»™t ngÆ°á»i bạn há»c cÅ© tên Marie, rất hợp vá»›i chiếc áo má»›i.
Và thế là cô đã Ä‘i dá»± tiệc. Cô là ngÆ°á»i phụ nữ đẹp nhất ở đó và vui hưởng má»i sá»± chú ý mà cô có được. Tuy nhiên, khi há» vỠđến nhà và o lúc trá»i gần sáng, cô kinh hoà ng khám phá chuá»—i hạt đã mất.
Há» tìm kiếm chuá»—i hạt khắp nÆ¡i nhÆ°ng không tà i nà o tìm được. Cô không có can đảm nói vá»›i Marie sá»± tháºt. Vì thế há» mua má»™t chuá»—i hạt khác hoà n toà n giống vá»›i chuá»—i hạt đã mất. Nó giá 40.000 quan Pháp, má»™t món tiá»n mà há» phải Ä‘i vay vá»›i lãi suất rất cao. Khi há» trả chuá»—i hạt ấy cho Marie, cô nà y không bao giá» nháºn ra sá»± khác nhau. Tháºt váºy, cô ta nhét chuá»—i hạt và o ngăn kéo mà không nhìn đến nữa.
GiỠđây Antoinette biết cái nghèo tháºt sá»± là gì, nhÆ°ng cô quyết định góp phần để trả món nợ của há». Há» trả lại căn phòng ở tầng trên và dá»n xuống tầng hầm. Há» cho cô đầy tá»› nghỉ việc. Antoinette tá»± mình là m việc nhà và còn Ä‘i là m việc ở bên ngoà i. Há» xin xá» và dà nh dụm từng đồng. Há» phải mất mÆ°á»i năm để trả hết món nợ nần. GiỠđây Antoinette trông giống má»™t bà già . Má»™t ngà y kia tình cá» cô gặp lại Marie trong Ä‘Æ°á»ng phố.
“Ôi, sao bạn già đi nhiá»u thế!†Marie nói.
“Tôi đã trải qua những thá»i gian rất khó khăn kể từ lần cuối cùng chúng ta gặp nhau, và tất cả là vì bạnâ€, Antoinette đáp.
“Vì tôi Æ°? Tôi không hiểuâ€.
Rồi Antoinette nói vá»›i Marie vá» việc cô đánh mất chuá»—i hạt và việc hai vợ chồng cô đã là m việc bấy nhiêu năm để trả lại món tiá»n. Nghe đến đây Marie nói: “Bạn định nói rằng bạn đã mua má»™t chuá»—i hạt bằng kim cÆ°Æ¡ng để thế và o chuá»—i hạt của tôi?
“Vâng†Antoinette đáp, “và bạn không bao giá» nháºn ra đâuâ€
“Ôi, Antoinette đáng thÆ°Æ¡ng của tôi!†Marie kêu lên. “Tại sao lại nhÆ° váºy, chuá»—i hạt của tôi chỉ là má»™t sản phẩm nhái lại. Cùng lắm, nó chỉ đáng giá 400 quanâ€.
Nếu ngay từ lúc đầu, Antoinette chỉ cần bá» ra phân ná»a ná»— lá»±c cho những gì mà cô mong Æ°á»›c trong Ä‘á»i, thì cô đã có thể đạt được mà không phải phung phà những năm quà giá ấy. Trái lại, cô đã dùng thá»i gian ấy của cô để nhìn ra cá»a sổ và mÆ¡ má»™ng.
Äức Giêsu đã có má»™t mục Ä‘Ãch cao cả trong Ä‘á»i, tức là thá»±c hiện sứ vụ mà Cha NgÆ°á»i đã giao cho NgÆ°á»i, sống vì Ä‘iá»u đó và đã muốn trả bất cứ cái giá nà o để hoà n thà nh mục tiêu. Tin Mừng cho chúng ta thấy NgÆ°á»i Ä‘ang tiến vá» Giêrusalem. NgÆ°á»i đã biết Ä‘iá»u gì Ä‘ang chá» NgÆ°á»i ở đó. Äau khổ, sá»± loại trừ và cái chết đợi sẵn ở cuối cuá»™c hà nh trình ấy. Tuy nhiên NgÆ°á»i mong muốn đối mặt vá»›i tất cả những Ä‘iá»u đó.
Và NgÆ°á»i mong muốn các môn đệ của NgÆ°á»i cÅ©ng phải nhÆ° thế. NgÆ°á»i nói vá» cái giá của việc là m môn đệ. Khi NgÆ°á»i nói há» phải ghét cha mẹ mình, NgÆ°á»i không định nói theo nghÄ©a Ä‘en. NgÆ°á»i nói vá»›i há» rằng nếu cần há» phải sẵn sà ng hy sinh những váºt thân yêu nhất trong Ä‘á»i. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp (hiếm hoi), há» phải chá»n giữa NgÆ°á»i và các ngÆ°á»i thân của há».
Hai dụ ngôn ngắn là m nổi báºt việc theo Chúa là má»™t Æ¡n gá»i nghiêm khắc, nó có thể có ý nghÄ©a của sá»± bách hại và chết chóc. Trong lãnh vá»±c nà y, cÅ©ng nhÆ° trong bất cứ lãnh vá»±c nà o của Ä‘á»i sống (nhÆ° kinh doanh và chÃnh trị), ngÆ°á»i ta không thể bÆ°á»›c và o má»™t cách mù quáng. NgÆ°á»i ta phải tÃnh toán cái giá phải trả trÆ°á»›c khi bắt đầu, và rồi xem mình có sẵn sà ng đối mặt vá»›i nó hay không.
Mục tiêu mà Äức Giêsu đặt ra trÆ°á»›c chúng ta thì đáng giá – mục tiêu của má»™t lối sống trung thá»±c ở Ä‘á»i nà y và của sá»± sống vÄ©nh cá»u Ä‘á»i sau. Không có mục tiêu nà o cao hÆ¡n mục tiêu ấy. Äiá»u đó không dá»… dà ng gì. Không má»™t ai có thể là má»™t môn đệ mà không vác tháºp giá. NhÆ°ng Äức Giêsu biết sá»± má»ng giòn của chúng ta. NgÆ°á»i rá»™ng ban ân sủng của NgÆ°á»i cho những ngÆ°á»i cố gắng Ä‘i theo NgÆ°á»i má»™t cách chân thà nh. [Mục Lục]
26. Là m môn đệ Chúa: dễ hay khó?
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thà nh Long)
Trong Ä‘oạn Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay, có hai cụm từ rất ý nghÄ©a, đó là "Ä‘i theo" và "là m môn đệ". Thánh Luca đã sá» dụng hai cụm từ nà y rất khéo léo: "Khi ấy có rất đông ngÆ°á»i 'Ä‘i theo' Chúa Giêsu. Ngà i quay lại bảo há»: Ai không dứt bá»... thì không thể 'là m môn đệ' tôi. Ai không vác tháºp giá mình mà 'Ä‘i theo' tôi thì không thể 'là m môn đệ' tôi được".
Quả váºy, có rất đông ngÆ°á»i "Ä‘i theo" Chúa Giêsu, nhÆ°ng không phải tất cả Ä‘á»u là "môn đệ" của Ngà i; chỉ những ai Ä‘i theo mà biết "từ bá»" và "vác tháºp giá" thì má»›i thá»±c sá»± "là môn đệ" của Chúa Giêsu. Nói cách khác, "ngÆ°á»i Ä‘i theo" chÆ°a hẳn là "ngÆ°á»i môn đệ". CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i-nói "Lạy Chúa, lạy Chúa" chÆ°a hẳn là ngÆ°á»i-là m theo ý Chúa. CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i-đến-nhà -thá» chÆ°a hẳn là ngÆ°á»i-tÃn-hữu. Äiá»u khiến ngÆ°á»i-nói thà nh ngÆ°á»i-là m, ngÆ°á»i-đến-nhà -thá» thà nh ngÆ°á»i-tÃn-hữu, ngÆ°á»i-Ä‘i-theo thà nh ngÆ°á»i-môn-đệ, đó là từ bá» và vác tháºp giá (x. Sợi Chỉ Äá», Chúa Nháºt 23 ThÆ°á»ng Niên C).
"Ai muốn theo Ta, hãy từ bá» mình, vác tháºp giá mình mà theo Ta". Äây là những lá»i rất thẳng thắn và chân thà nh mà Chúa Giêsu nói vá»›i "đám đông những ngÆ°á»i" Ä‘ang Ä‘i theo Ngà i. NgÆ°á»i ta Ä‘i theo Chúa vì rất nhiá»u lý do và nhiá»u Ä‘á»™ng cÆ¡, có khi là những lý do rất trần tục. Chúa Giêsu thấy cần nói thẳng vá»›i há», chứ không nói theo kiểu úp mở, hay nhÆ° kiểu tiếp thị, quảng cáo để chiêu dụ khách hà ng. Ngà i nói thẳng rằng theo Ngà i thì phải từ bá», bá» hết những gì mình tha thiết nhất, kể cả mạng sống, và lại còn phải vác tháºp giá nữa.
Giả nhÆ° Chúa Giêsu bảo rằng ai muốn Ä‘i theo Ngà i thì lên taxi, lên xe hÆ¡i, hay lên máy bay mà đi, có lẽ sẽ có khối ngÆ°á»i Ä‘i theo. Äà ng nà y Chúa lại bảo má»™t chuyện ngược Ä‘á»i: "Ai muốn theo Ta, hãy từ bá» mình, vác tháºp giá mình mà theo Ta". Gá»i là ngược Ä‘á»i vì ở Ä‘á»i có ai thÃch "vô sản", có ai thÃch "khổ Ä‘au" bao giá». Chấp nháºn từ bá» là chấp nháºn "vô sản" má»™t cách nà o đó, chấp nháºn tháºp giá cÅ©ng có nghÄ©a là chấp nháºn "khổ Ä‘au" không hÆ¡n không kém. Bởi đó, từ bá» mình và vác tháºp giá mình luôn là điá»u không dá»… thá»±c hiện chút nà o. Thế nhÆ°ng có theo Chúa trong tâm thế sẵn sà ng chấp nháºn nhÆ° váºy, thì má»›i xứng đáng là m môn đệ của Ngà i.
Trên thá»±c tế, có nhiá»u ngÆ°á»i muốn theo Chúa nhÆ°ng không muốn từ bá», cà ng không muốn vác tháºp giá. Có những ngÆ°á»i thá» tháºp giá nhÆ°ng không vác tháºp giá; vác tháºp giá của mình, chứ chÆ°a nói đến chuyện vác tháºp giá của ngÆ°á»i khác. Có những ngÆ°á»i quý chuá»™ng tháºp giá Chúa Giêsu, nhÆ°ng không quý chuá»™ng tháºp giá mình. Tất cả những ngÆ°á»i đó không xứng là môn đệ của Chúa Giêsu.
Má»™t Ä‘iểm nữa rất rõ trong lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu là "Hãy vác tháºp giá hằng ngà y". Vác tháºp giá không phải chỉ là má»™t ngà y hai ngà y, má»™t tháng hai tháng, hoặc chỉ vác tháºp giá của hôm qua hay hôm nay, mà là hằng ngà y, má»i ngà y trong suốt cả cuá»™c Ä‘á»i. Ngà y nà o cÅ©ng có tháºp giá, không nặng thì nhẹ, nhÆ° lá»i khẳng định của Chúa Giêsu: "Ngà y nà o có sá»± khốn khó của ngà y đó".
John Newton đã nói rằng: "Những khổ sở mà đá»i ta phải chịu cÅ©ng giống nhÆ° má»™t bó củi rất to và rất nặng. Chắc chắn ta vác không nổi. NhÆ°ng Thiên Chúa đã thÆ°Æ¡ng tháo dây bó củi đó ra, rồi chia nó ra để má»—i ngà y chỉ chất lên vai ta má»™t khúc thôi. Hôm sau má»™t khúc nữa, và hôm sau tiếp tục... Cuối cùng ta cÅ©ng vác xong hết bó củi. Thế nhÆ°ng, nhiá»u ngÆ°á»i lại không là m nhÆ° váºy: chẳng những há» chất lên vai khúc củi của hôm nay, mà còn thêm và o đó khúc củi của hôm qua và cả khúc củi của ngà y mai. Lạ gì há» không vác nổi !".
Lạy Chúa Giêsu, nhiá»u khi chúng con cảm thấy chán nản buông xuôi vì những thá» thách quá nặng ná». Xin Chúa thêm sức cho chúng con, nhất là cho chúng con có đôi vai đủ lá»›n và đôi chân đủ mạnh để chúng con có thể vác tháºp giá mình hằng ngà y mà đi theo Chúa đến cùng. Amen. [Mục Lục]
27. Từ bỠđể theo Chúa. – Veritas
(TrÃch dẫn từ ‘Hãy Ra KhÆ¡i’)
Hồi còn trong chủng viện, tôi đã có dịp nghe nói đến bác sÄ© Tom Dolay qua bản dịch táºp nháºt ký sang tiếng Việt có tá»±a Ä‘á» là : “Là o Quốc Äèo Heo Hút Gió†ghi lại công việc phục vụ của bác sÄ© tại má»™t nÆ¡i mà ngà y nay chúng ta có thể gá»i là “vùng sâu, vùng xaâ€. Trong khi dấn thân phục vụ anh chị em cùng khổ, bác sÄ© Tom Dolay phải chiến đấu vá»›i chÃnh tháºp giá của bản thân mà ông gá»i má»™t cách bóng bảy là “ngá»n núi cao nhất†của Ä‘á»i ông mà ông đã phải vượt qua, đó chÃnh là căn bệnh ung thÆ° mà ông Ä‘ang mắc phải. Bác sÄ© đã không vượt qua được ngá»n núi cao nà y, đã chịu thua căn bệnh ung thÆ° và qua Ä‘á»i lúc má»›i 34 tuổi.
Vì muốn sống trá»n vẹn hÆ¡n đức tin và o Chúa, bác sÄ© Tom Dolay đã từ bá» gia đình, từ bá» những tiện nghi của má»™t cuá»™c sống sung túc an nhà n để ra Ä‘i phục vụ những con ngÆ°á»i cùng khổ nÆ¡i vùng xa và vùng sâu. Bác sÄ© đã thá»±c hiện nÆ¡i chÃnh bản thân Ä‘iá»u chúng ta vừa Ä‘á»c trong Ä‘oạn Phúc âm hôm nay: “Ai không bá» cha mẹ, vợ con anh chị em mà đến vá»›i Ta thì không thể là m môn đệ Ta. Ai không vác tháºp giá mình mà theo Ta thì không thể là m môn đệ Taâ€. Và không phải là vác trong giây lát, trong lúc cần thiết để biểu diá»…n cho ngÆ°á»i khác nhìn thấy mà phải vác hà ng ngà y, thÆ°á»ng xuyên trong âm thầm, không ai nhìn thấy, chỉ mình Chúa biết mà thôi.
Bác sÄ© Tom Dolay đã ghi lại trong táºp nháºt ký nhÆ° sau: Tôi phải tiếp tục thi hà nh công tác Ä‘ang là m nhÆ° má»™t bác sÄ© bao lâu Chúa còn cho tôi thá»i gian sống ở trần gian nà y để thá»±c hiện nó. Tôi tiếp tục sống dịu hiá»n, bởi vì để sống hiá»n dịu con ngÆ°á»i phải có can đảm. GiỠđây, đứng trÆ°á»›c ngá»n núi cao nhất của Ä‘á»i tôi, (tức là chÃnh căn bệnh ung thÆ° mà bác sÄ© Ä‘ang trải qua) tôi còn phải can đảm hÆ¡n nữa, mặc dù can đảm đôi khi chỉ là má»™t bà i ca buồn. Hy vá»ng vẫn còn và bất cứ nÆ¡i nà o còn có ngÆ°á»i can đảm chiến đấu, tôi không có ý định nằm im chá» chết trên giÆ°á»ng bệnh, còn rất nhiá»u việc phải là m trong thế giá»›i nà y.
Lần đầu tiên đối diện vá»›i tháºp giá trong tâm thức trần tục trÆ°á»›c biến cố Vượt Qua, các tông đồ không hiểu được mầu nhiệm tháºp giá và dÄ© nhiên há» còn lo sợ tránh né. Việc đó đã xảy ra cho Phêrô, ông can gián Chúa đừng lên Giêrusalem để khá»i phải chịu chết trên tháºp giá. Phêrô đã bị Chúa trách là không suy nghÄ© theo tiêu chuẩn của Thiên Chúa mà theo tâm thức thÆ°á»ng tình trần tục.
Tháºt đúng váºy, nếu nhìn theo phÆ°Æ¡ng diện trần tục, xÆ°a cÅ©ng nhÆ° nay thì là m sao con ngÆ°á»i, má»—i ngÆ°á»i chúng ta có thể yêu mến tháºp giá, má»™t hình khổ sỉ nhục dà nh cho kẻ bị kết án tá» hình, bị tÆ°á»›c lá»™t má»i quyá»n lợi là m ngÆ°á»i.
Thánh Phêrô từ chối và khuyên Chúa không nên Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng nà y, nhÆ°ng Chúa Giêsu muốn Phêrô và các môn đệ hãy nâng tâm hồn lên, hãy có cái nhìn của Thiên Chúa trÆ°á»›c mầu nhiệm tháºp giá, trÆ°á»›c những khổ Ä‘au, những thá» thách. Cần phải nhìn thấy mối liên hệ sâu xa được thá»±c hiện nÆ¡i chÃnh Chúa Giêsu trong cuá»™c Vượt Qua của NgÆ°á»i. Mối liên hệ sâu xa giữa tháºp giá và mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa cần phải nhìn thấy mối liên hệ sâu xa nà y.
Chúng ta ngà y hôm nay cÅ©ng nhÆ° các đồ đệ của Chúa ngà y xÆ°a, má»™t khi đã bÆ°á»›c theo Chúa má»›i có thể hiểu được giá trị của tháºp giá trong Ä‘á»i sống của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Giá trị của tháºp giá đó hệ tại nÆ¡i mối liên hệ vá»›i mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa, và chúng ta cần vác tháºp giá trong sá»± kết hợp vá»›i Chúa Giêsu vá»›i mầu nhiệm Vượt Qua của NgÆ°á»i. Hay nói theo ngôn ngữ của thánh Phaolô, chúng ta cần Ä‘Æ°a tháºp giá của chúng ta và o mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa: “Tôi bổ túc nÆ¡i thân xác tôi những gì còn thiếu nÆ¡i mầu nhiệm tháºp giá của Chúa, Äấng đã yêu thÆ°Æ¡ng tôi và chịu chết vì tôi. Tôi sống, nhÆ°ng không phải là tôi sống mà là chÃnh Chúa Kitô sống trong tôiâ€.
Äây là má»™t quyết định của ngÆ°á»i can đảm. Theo Chúa cần can đảm, theo Chúa không phải là má»™t việc là m vì nhẹ dạ, vì xu thá»i, nhÆ°ng là việc là m can đảm sau khi đã suy nghÄ© chÃn chắn. Hãy để cho Chúa Kitô vác lấy tháºp giá vá»›i ta trong cuá»™c sống hằng ngà y, và chỉ vá»›i tình yêu kết hợp vá»›i Chúa má»›i có thể giúp ta từ bá» má»i sá»± để theo Chúa. Hay đúng hÆ¡n, nói cách khác để yêu mến Chúa trên hết má»i sá»± và trong tình yêu Chúa trên hết má»i sá»± chúng ta má»›i có thể yêu mến thá»±c sá»± cha mẹ, anh chị em, của cải, tất cả má»i sá»± của ta trong tình yêu của Ngà i.
Chúng ta nói nhÆ° đã từ bá» má»i sá»±, tháºt sá»± chúng ta đặt má»i sá»± và o đúng vị trà của nó trong tình yêu của Chúa. Xin Chúa giúp má»—i ngÆ°á»i chúng ta được trưởng thà nh trong đức tin, đức cáºy và đức mến, và xin Chúa giúp cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta được trung thà nh cho đến cùng là đi trá»n con Ä‘Æ°á»ng nhÆ° Chúa đã Ä‘i, đó là con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá, và giỠđây chúng ta cùng nhau tuyên xÆ°ng đức tin của mình qua Kinh Tin KÃnh. [Mục Lục]
28. Tôi là thứ ba
Sayers là má»™t cầu thủ nổi tiếng. Anh được báo chà đánh giá là má»™t trong những háºu vệ chạy nhanh nhất trong lịch sá» môn bóng đá chuyên nghiệp. Thế nhÆ°ng lúc nà o anh cÅ©ng Ä‘eo trên cổ mình má»™t tấm má» Ä‘ay bằng và ng, trên đó đó khắc ghi bốn chữ:
- Tôi là thứ ba.
Và trong cuốn tá»± thuáºt của mình, anh đã cho biết nguồn gốc và ý nghÄ©a của bốn chữ đó nhÆ° sau:
Ngà y kia, tôi đến thăm ông Bill Easte, huấn luyện viên của tôi. Tôi thấy ông đặt trên bà n là m việc của ông khẩu hiệu nà y. Tôi Ä‘á»c mà chẳng hiểu, nên nhỠông cắt nghÄ©a và ông đã nói cho tôi hay:
- Thiên Chúa là thứ nhất, tha nhân là thứ hai còn tôi là thứ ba.
Kể từ đó, tôi cÅ©ng đã chá»n bốn chữ nà y là m khẩu hiệu sống cho cuá»™c Ä‘á»i mình.
Và cÅ©ng trong quyển tá»± thuáºt ấy, anh viết tiếp:
- Tôi cố gắng sống khẩu hiệu trên. Không phải lúc nà o cÅ©ng thà nh công, nhÆ°ng dù sao việc mang khẩu hiệu ấy nÆ¡i cổ cÅ©ng nhắc nhở tôi và giúp tôi khá»i Ä‘i trệch Ä‘Æ°á»ng quá xa.
Từ câu chuyện trên, chúng ta Ä‘i và o Ä‘oạn Tin Mừng sáng hôm nay vá»›i lá»i tuyên bố của Chúa Giêsu:
- Ai đến với Ta mà không dứt bỠcha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ Ta được.
Nói cách khác, Chúa đòi chúng ta phải dà nh địa vị ưu tiên số một cho Ngà i trong cuộc sống.
Tiếp nối và o đó, chúng ta lắng nghe ý tưởng thứ hai được Ngà i nêu lên trong phần cuối đoạn Tin Mừng:
- Ai trong các ngÆ°Æ¡i muốn xây má»™t ngá»n tháp mà trÆ°á»›c hết không chịu ngồi xuống tÃnh toán má»i phà tổn để xem thá» mình có đủ khả năng hoà n tất nó hay không?
Nói cách khác, dà nh địa vị Æ°u tiên số má»™t cho Chúa trong cuá»™c sống mà thôi chÆ°a đủ, chúng ta còn phải thá»±c thi trá»n vẹn sá»± lá»±a chá»n ấy nữa. Và đây má»›i thá»±c sá»± là điá»u khó khăn và cam go.
ChÃnh Sayers, trong câu chuyện vừa nghe đã xác quyết: Äặt Chúa và o vị trà số má»™t trong Ä‘á»i bạn là má»™t chuyện. Còn sống cái quyết định ấy trong suốt cả cuá»™c Ä‘á»i là má»™t chuyện hoà n toà n khác. ChÃnh vì thế, tôi luôn Ä‘eo tấm má» Ä‘ay ấy nÆ¡i cổ nhÆ° má»™t nhắc nhở tôi phải sống sá»± lá»±a chá»n ấy.
Còn chúng ta thì sao? Và o ngà y chịu phép rá»a tá»™i và thêm sức, cÅ©ng nhÆ° má»—i khi tuyên xÆ°ng đức tin, chúng ta cÅ©ng đã chá»n lá»±a Chúa, cÅ©ng đã dà nh cho Chúa địa vị Æ°u tiên chá»— đứng số má»™t trong cuá»™c sống.
Thế nhÆ°ng, chúng ta đã thá»±c hiện sá»± chá»n lá»±a ấy nhÆ° thế nà o? Chúng ta đã sống Ä‘iá»u dốc quyết ấy ra là m sao? Rất nhiá»u khi chúng ta nói má»™t Ä‘Ã ng là m má»™t nẻo… Miệng thì chúng ta tuyên xÆ°ng Chúa, nhÆ°ng việc là m thì phản lại lá»i tuyên xÆ°ng ấy, theo kiểu:
- Miệng nam mô, bụng bồ dao găm.
Bởi vì má»—i khi phạm tá»™i là chúng ta bán Chúa nhÆ° GiuÄ‘a. Má»—i khi phạm tá»™i là chúng ta chối bá» Chúa nhÆ° Phêrô. Má»—i khi phạm tá»™i là chúng ta chá»n lá»±a ma quỉ thay vì chá»n lá»±a Chúa là m thần tượng cho Ä‘á»i mình.
Và nhÆ° thế, biết bao nhiêu lần chúng ta đã phản bá»™i, đã quay lÆ°ng chống lại Chúa. Bởi đó, má»—i ngÆ°á»i chúng ta hãy tá»± vấn lÆ°Æ¡ng tâm xem:
- Lúc nà y Chúa Ä‘ang chiếm địa vị nà o, Ä‘ang có chá»— đứng nà o trong tâm hồn và trong cuá»™c Ä‘á»i của tôi? [Mục Lục]
29. Lá»±a chá»n
Có má»™t cô gái ngÆ°á»i nÆ°á»›c Bỉ, tên là Odette sinh ra trong má»™t gia đình qúy tá»™c, thánh thiện và rất xinh đẹp. Năm 17 tuổi, cô đã quyết định Ä‘i tu, nhÆ°ng chỉ và i ngà y sau khi lãnh áo dòng cha mẹ cô đã bắt trở vá». Từ lâu ông bà đã có ý gả cô cho lãnh chúa Simon thuá»™c lâu Ä‘Ã i gần đó.
Má»i ngÆ°á»i đã âm thầm chuẩn bị lá»… cÆ°á»›i cho cô, các thiệp má»i Ä‘á»u được kÃn đáo gởi Ä‘i. NhÆ°ng vì lòng đã quyết Ä‘i tu dâng mình cho Chúa, khi đến phần giao Æ°á»›c, Odette đã dõng dạc tuyên bố: "Con không chấp nháºn lãnh chúa Simon cÅ©ng nhÆ° bất cứ ngÆ°á»i nà o là m chồng, bởi vì tình yêu và đức tin con đã hiến dâng cho Thiên Chúa từ lâu". HÆ¡n nữa, sáng hôm sau, cô đã dùng gÆ°Æ¡m cắt chiếc mÅ©i xinh đẹp của mình, nhằm hủy há»ai sắc đẹp của mình để không còn ai cấm cô Ä‘i tu nữa.
Tháºt váºy, khi vết thÆ°Æ¡ng đã là nh, cô được phép nháºp tu viện. Ba năm sau đó được bầu là m tu viện trưởng lúc má»›i 23 tuổi.
Hà nh Ä‘á»™ng của Odette chắc chắn có nhiá»u ngÆ°á»i chê cÆ°á»i, cho rằng cô quá khá», hoặc là má»™t con ngÆ°á»i "thần kinh" không biết cách lá»±a chá»n, má»™t tÆ°Æ¡ng lai sáng lạng lại Ä‘i từ bá», má»™t nhan sắc xinh đẹp mà hy sinh nó má»™t cách không há» hối tiếc để rồi chấp nháºn má»™t cuá»™c sống âm thầm trong tu viện giữa bốn bức tÆ°á»ng thầm lặng. Tháºt là má»™t sá»± lá»±a chá»n ngÆ°á»›c Ä‘á»i. NhÆ°ng sá»± lá»±a chá»n nà y là m cho ngÆ°á»i ta còn có thể dá»… chấp nháºn hÆ¡n khi Bà i Tin Mừng hôm nay Äức Giêsu đã nói: "Nếu ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ Ta". Nếu so sánh hai cách lá»±a chá»n, má»™t bên là gia đình và ngÆ°á»i thân của Odette, còn má»™t bên là cách lá»±a chá»n của Odette. Ta thấy cả hai cách lá»±a chá»n Ä‘á»u có suy nghÄ©, có sá»± tÃnh toán. NhÆ°ng má»™t bên lại là sá»± khôn ngoan của ngÆ°á»i Ä‘á»i, mà tạm thá»i tôi đặt cho đó là sá»± lá»±a chá»n gần. Còn má»™t bên là sá»± khôn ngoan của Thiên Chúa vì biết sống theo lá»i dạy của Äức Giêsu. Mà tôi gá»i là sá»± lá»±a chá»n xa. Lá»±a chá»n gần, hay xa là điá»u rất quan trá»ng và ảnh hưởng không chỉ cuá»™c sống Ä‘á»i nà y, mà nó còn quyết định cho cả Ä‘á»i sống mai sau.
- Lá»±a chá»n gần
Äó là cách lá»±a chá»n của Phêrô khi ngăn cản con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá của Äức Giêsu, cho nên Äức Giêsu đã trách ông: "Xatan, lui lại Ä‘Ã ng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tÆ° tưởng của anh không phải là tÆ° tưởng của Thiên Chúa, mà là của lòai ngÆ°á»i" (Mt 16,23). Cách lá»±a chá»n của Phêrô được xem là má»™t cách lá»±a chá»n gần, vì ông chỉ nhìn thấy cuá»™c sống ngay ở hiện tại mà không há» thấy được cuá»™c sống mai sau mà má»—i ngÆ°á»i cần đạt được, chỉ phóng má»™t tầm nhìn hạn hẹp mà không biết nhìn xa hÆ¡n. Chỉ biết hiện tại mà không há» biết đến tÆ°Æ¡ng lai. ChÃnh vì thế mà Äức Giêsu má»›i khuyên má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải biết từ bá» những cái tạm bợ để lá»±a chá»n cái bá»n vững. Khi Äức Giêsu nói "từ bá»" ở đây không có nghÄ©a dạy chúng ta sống bất hiếu, nhÆ°ng là biết rõ báºc thang giá trị, giữa cái phù vân và cái muôn Ä‘á»i, giữa tình cảm ngÆ°á»i Ä‘á»i chóng qua vá»›i tình yêu Thiên Chúa vÄ©nh cữu. Vì thế, Äức Giêsu luốn muốn chúng ta phải biết báºc thang giá trị trong lá»±c chá»n của mình, biết chá»n Thiên Chúa hÆ¡n là gia đình. HÆ¡n nữa, trong mÆ°á»i Ä‘iá»u răn Äức Chúa Trá»i Ä‘iá»u thứ nhất là "Thá» phượng má»™t Äức Chúa Trá»i và kÃnh mến NgÆ°á»i trên hết má»i sá»±". NhÆ°ng trong cuá»™c sống chúng ta vẫn thÆ°á»ng hay là m ngược lại, chỉ chá»n Chúa khi không còn gì để chá»n, chỉ đến vá»›i Chúa khi có thá»i gian rảnh. Nhất là không dám là m phiá»n lòng ngÆ°á»i khác mà chấp nháºn Ä‘i dá»± tiệc để rồi lại bá» lá»… ngà y Chúa Nháºt mà không còn thấy bứt rứt lÆ°Æ¡ng tâm nữa.... tiếng Chúa bây giá» không còn là lá»±a chá»n tối Æ°u mà là tiếng của tình cảm, của con ngÆ°á»i chóng qua, tiếng của váºt chất đã đựơc thần thánh hóa hÆ¡n cả tiếng của Chúa. Vì váºy, chúng ta hãy xem lại coi mình còn xứng đáng vá»›i Chúa không?
- Lá»±a chá»n xa
Lá»±a chá»n xa, là cách lá»±a chá»n mà rất Ãt ngÆ°á»i nhìn thấy, hoặc thấy nhÆ°ng vì con luyến tiếc mà xem nhÆ° không thấy nghÄ©a là "có mắt nhÆ° mù". Còn số khác thì không chịu thấy vì cho là xa vá»i, mÆ¡ hồ. Trong trÆ°á»ng hợp lá»±a chá»n của Odette được xem nhÆ° là má»™t sá»± lá»±a chá»n xa. Ban đầu dÆ°á»›i con mắt ngÆ°á»i Ä‘á»i hà nh Ä‘á»™ng của cô được xem nhÆ° là điên rồ, nhÆ°ng tháºt ra đó là má»™t hà nh Ä‘á»™ng khôn ngoan, má»™t sá»± lá»±a chá»n tuyệt vá»i, má»™t bằng chứng hùng hồn nhất vá» niá»m tin và tình yêu đối vá»›i Äức Kitô, và để trung thà nh vá»›i tình yêu cao cả đó cô đã sẵn sà ng hy sinh tất cả: Cha mẹ, tiá»n tà i, danh vá»ng, chức quyá»n, sắc đẹp và chÃnh Ä‘á»i sống của cô.
Tháºt váºy, cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i là má»™t chuá»—i những chá»n lá»±a, nó đã dệt lên thà nh Ä‘á»i sống riêng của má»—i ngÆ°á»i. Äối vá»›i ngÆ°á»i Kitô chá»n lá»±a là đáp lại tiếng Chúa Ä‘ang vang lên trong lòng mình từng giây phút trong cuá»™c sống. Chúng ta không những chỉ chá»n lá»±a cho mình mà còn phải biết hÆ°á»›ng dẫn cho ngÆ°á»i khác chá»n lá»±a, nhất là cho con cái hÆ°á»›ng dẫn cho chúng sẵn sà ng hy sinh dâng mình cho Chúa và không ngăn cản nếu chúng muốn. Dù rằng không phải Ä‘i tu má»›i là chá»n Chúa, nhÆ°ng tất cả má»i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u Ä‘ang được tá»± do chá»n Chúa ngay trong báºc sống của mình. NhÆ°ng Ä‘iá»u quan trá»ng là chúng ta có xem Chúa là trên hết má»i sá»± chÆ°a, chúng ta có xứng đáng là môn đệ Chúa chÆ°a đó là má»™t Ä‘iá»u chúng ta phải suy nghÄ© rất nhiá»u.
Lạy Chúa, xin cho con biết sống thanh thóat vá»›i tình cảm, danh vá»ng và váºt chất ở Ä‘á»i nà y để chá»n Chúa là đÃch Ä‘iểm tuyệt đối của Ä‘á»i con. Amen. [Mục Lục]
30. Äòi há»i của tình yêu. – Thiên Phúc
(TrÃch dẫn từ ‘NhÆ° Thầy Äã Yêu’)
Giá»›i Tá» Thôi ngÆ°á»i nÆ°á»›c Tần, Ä‘á»i Xuân Thu Chiến Quốc, là bầy tôi trung thà nh của công tá» Trùng NhÄ©.
Khi công tá» Trùng NhÄ© phải lÆ°u vong nÆ¡i đất khách quê ngÆ°á»i, lÆ°Æ¡ng thá»±c đã cạn kiệt, công tá» lại không thể ăn những loại rau hoang cá» dại trong rừng. Giá»›i Tá» Thôi đã lén cắt thịt đùi của mình nấu canh cho Trùng NhÄ© ăn.
VỠsau Trùng Nhĩ khôi phục lại nghiệp cả, là m vua nước Tần, Giới TỠThôi xin vỠlà ng ở ẩn, chứ không hỠkể công lênh ngà y xưa.
Trùng NhÄ© sau nà y có là m vua thì cÅ©ng là ngÆ°á»i trần mắt thịt, mà Giá»›i Tá» Thôi còn dám bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chịu khổ cá»±c để theo hầu, hÆ¡n nữa còn hy sinh chÃnh thân mình để tá» lòng trung thà nh vá»›i chủ nhân. Äức Giêsu là Thiên Chúa, Äấng đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta trÆ°á»›c khi cúng ta có mặt trên cõi Ä‘á»i nà y, lẽ nà o chúng ta lại không dám bá» ngÆ°á»i thân, của cải, và ngay cả chÃnh mình để bÆ°á»›c theo NgÆ°á»i?
Lá»i Chúa trong Tin Mừng hôm nay tháºt rõ rà ng: “Ai đến vá»›i tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ tôi được†(Lc 14, 26). Tuy nhiên, chúng ta phải hiểu Ä‘á»™ng từ “dứt bá»â€ không có nghÄ©a là cắt đứt, là từ bá», mà là “Ãt hÆ¡nâ€. Vì tiếng Hy Bá không có thể văn so sánh hÆ¡n kém, nên khi cần diá»…n tả hÆ¡n kém ngÆ°á»i ta dùng lối văn đối ngẫu “yêu và bá»â€. Thánh Matthêu hiểu nhÆ° váºy nên đã viết: “Ai yêu cha mẹ hÆ¡n Thầy, thì không xứng đáng vá»›i Thầy†(Mt 10,37).
Váºy ý của Äức Giêsu là nếu ai muốn là m môn đệ NgÆ°á»i thì phải đặt tình yêu Chúa lên trên hết má»i thứ tình yêu, hay nói cách khác tình yêu Chúa phải thấm nhuần và hÆ°á»›ng dẫn má»i tình yêu: Tình yêu gia đình, bạn bè và ngay cả chÃnh mình.
NhÆ° thế, ngÆ°á»i tÃn hữu khi đã chá»n theo Chúa, là m môn đệ của NgÆ°á»i, há» vẫn phải yêu mến ngÆ°á»i thân, gia đình, bạn bè; há» vẫn phải yêu mến chÃnh bản thân mình; há» cÅ©ng phải quà mến của cải nhÆ° là những Æ¡n là nh Chúa ban. NhÆ°ng khi cần thiết thì tất cả những tình cảm đó phải hy sinh cho tình yêu Thiên Chúa. Äó chÃnh là báºc thang giá trị mà ngÆ°á»i môn đệ nà o khi theo Chúa cÅ©ng phải đặt lại cho mình.
NhÆ°ng có má»™t cám dá»— rất nguy hiểm nà y, là Thiên Chúa thì linh thiêng xa vá»i, mà con ngÆ°á»i và của cải thì sá» sá» trÆ°á»›c mắt, lại hấp dẫn cuốn hút lạ thÆ°á»ng, nên ngÆ°á»i ta dá»… đặt lại giá trị Æ°u tiên lúc nà o, mà chÃnh mình cÅ©ng chẳng hay biết. Vì thế, Chúa má»›i cảnh giác qua hai dụ ngôn “Xây tháp†và “Cuá»™c giao chiếnâ€. Tháp đã khởi công xây dá»±ng, cuá»™c chiến đã bắt đầu, thì không thể ngồi xuống mà bà n tÃnh. Phải dồn vốn để xây tháp, phải dồn sức mà tấn công. Nhiá»u ngÆ°á»i đã khởi công nhÆ°ng chẳng thà nh công, nhiá»u kẻ đã chiến đấu nhÆ°ng không chiến thắng.
Chúa muốn những kẻ theo NgÆ°á»i phải trung thà nh trong tình yêu, và dám sống chết vá»›i Æ¡n gá»i của mình. NgÆ°á»i không chấp nháºn “cầm tay mà còn quay lại sau lÆ°ngâ€. Tháºt váºy, những kẻ “đứng núi nà y trông núi ná»â€ thÆ°á»ng là những ngÆ°á»i bá» cuá»™c, và những kẻ “bắt cá hai tay†là những ngÆ°á»i thua thiệt nhiá»u nhất. Äứng nhÆ° Pierre Charles đã nói vá» há»: “Có nhiá»u kẻ không leo đến đỉnh núi mà lại ngồi an hưởng ở lÆ°ng chừng vá»›i những tiện nghi tầm thÆ°á»ng nhá» nhoiâ€.
Lạy Chúa, chúng con đã chá»n Chúa là cùng Ä‘Ãch cuá»™c Ä‘á»i, nhÆ°ng biết bao lần chúng con chỉ thấy chá»n Chúa là thua thiệt, là hy sinh, là mất mát.
Xin đừng bao giỠđể chúng con nản chÃ, bá» cuá»™c, rút lui vì những đòi há»i gắt gao của tình yêu, nhÆ°ng xin cho những thá» thách ấy trở nên những cÆ¡ há»™i, giúp chúng con lá»›n lên trong tình yêu Chúa nhiá»u hÆ¡n. Amen. [Mục Lục]
31. Cuộc đăng sơn vất vả
“Nếu ai đến vá»›i Ta mà không bá» mạng sống…â€
Theo Chúa là má»™t cuá»™c đăng sÆ¡n vất vả, má»™t cuá»™c đăng sÆ¡n vá» Giêrusalem. Có nhiá»u ngÆ°á»i theo vì tò mò, vì vu lợi. Luca viết: “Có nhiá»u đám đông cùng Ä‘i vá»›i Chúa Giêsu. NgÆ°á»i ngoảnh lại bảo há» rằng nếu ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ Taâ€.
Cho dầu có ngÆ°á»i giải thÃch rằng “bá»â€ đây không phải là ghét bá» mà là quý chuá»™ng hÆ¡n thì câu nói của Chúa cÅ©ng vẫn chân tháºt nặng ná», má»™t yêu sách có vẻ khó chấp nháºn. NhÆ°ng đối vá»›i Chúa Giêsu, cần phải nhìn lên cao, phải vượt lên trên những cảm quan thÆ°á»ng tình.
Tình yêu cha mẹ, vợ con, gia đình là má»™t Ä‘iá»u tốt nhÆ°ng nhiá»u khi có thể nói là má»™t cản trở trên bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng Äức Tin và phục vụ Chúa, Äấng là Tình yêu duy nhất. Tình yêu mến Chúa sẽ biến đổi, thanh lá»c và thánh hoá má»i tình yêu của chúng ta.
TrÆ°á»›c toà án Nam Äịnh, quan dùng tình nghÄ©a vợ chồng con cái để là m lung lạc Thánh Nguyá»…n Huy Mỹ. Vị TỠđạo trả lá»i: Vợ con tôi, tôi yêu tháºt, song tôi còn hy vá»ng sum há»p vá»›i gia đình thân yêu trên Thiên Äà ngâ€. Bà vợ vế con đến thăm chồng, khuyên chồng đừng lo lắng đến vợ con, có Chúa phù há»™. Äứa con gái 11 tuổi trốn nhà đi đến ngục thăm Cha và khuyên Cha “đừng chà đạp Thánh giá†(+1838).
Theo Chúa là má»™t cuá»™c đăng sÆ¡n khó khăn vất vả. Có nhiá»u ngÆ°á»i đã khởi công nhÆ°ng không thà nh công. Có nhiá»u ngÆ°á»i đã bá» cuá»™c. Vì sao? Chúa phán: “Ai trong các ngÆ°Æ¡i muốn xây má»™t cá»™t tháp mà trÆ°á»›c tiên không ngồi tÃnh toán phà tổn cần thiết, xem có đủ đển hoà n tất không?†Há» không thà nh công là vì không biết tÃnh toán trÆ°á»›c, không biết “ngồi†xuống suy tÆ°, xe, xét những đòi há»i của dá»± án và những khả năng của mình. Cả ngà y nay nữa, đó đây có bao nhiêu ngôi nhà được khởi công rồi bá» lá»ng, kẻ qua ngÆ°á»i lại cÆ°á»i nhạo bà n tán.
Ai muốn theo Chúa cÅ©ng phải khôn ngoan, lượng định khả năng của mình trÆ°á»›c những hy sinh Chúa đòi há»i. Phải tin cáºy Chúa, nhÆ°ng đồng thá»i đó cÅ©ng coi là việc tÆ° riêng của mình.
CÅ©ng trong chiá»u hÆ°á»›ng tÆ° tưởng đó, Chúa nói đến dụ ngôn má»™t ông vua sắp khai chiến vá»›i má»™t ông vua khác. Ông ngồi suy nghÄ© lượng định khả năng chiến đấu của quân Ä‘á»™i mình. Äây là ván bà i quá quan trá»ng vì cả má»™t quốc gia, má»™t dân tá»™c phải gánh chịu. Nếu không liệu thắng nổi thì Ä‘i cầu hoà trÆ°á»›c.
Váºy đối vá»›i ngÆ°á»i muốn là m đồ đệ Chúa cÅ©ng phải lãnh nháºn má»i hy sinh của Æ¡n gá»i, để khi đã “cầm†cà y thì không quay mặt nhìn lui, hoặc Ä‘i tìm đúng con Ä‘Æ°á»ng Chúa muốn.
Martin và Guerin, đôi thanh niêu thiếu nữ ấy, đã Ä‘i tìm lý tưởng táºn hiến trong báºc sống tu trì. NhÆ°ng nháºn thấy đó không phải là con Ä‘Æ°á»ng Chúa muốn, há» quyết định bÆ°á»›c và o cuá»™c sống đôi bạn. Cô Guerin cầu nguyện chân thà nh: “Lạy Chúa, vì con không xứng đáng trở nên bạn trăm năm của Chúa thì con Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng đôi bạn, để là m tròn thánh ý Chúa. NhÆ°ng xin Chúa ban cho con nhiá»u con, để con hiến dâng tất cả cho Chúaâ€. Tất cả con con Ä‘á»u Ä‘i tu mà Têrêxa Giêsu Hà i đồng là cô út và là vinh quang của gia đình Martin Guerin.
Xin cho chúng con sớm được no phỉ ân tình của Chúa,
để chúng con mừng rỡ hân hoan trót Ä‘á»i chúng con.
Lạy Chúa, Chúa là chỗ con nương thân (Tv 89). [Mục Lục]
32. Từ bá»
Lá»i Chúa qua Ä‘oạn Tin mừng vừa nghe xem ra nhÆ° có vẻ chói tai và khó chấp nháºn.
Thá»±c váºy, theo lẽ thÆ°á»ng khi thâu nháºn các môn đệ, ngÆ°á»i taluôn hứa hẹn những Ä‘iá»u tốt đẹp, nhÆ°ng Chúa Giêsu thì ngược lại, Ngà i đòi há»i những ai muốn là m môn đệ Ngà i phải “ghét†cha mẹ, vợ con, anh chị em, tháºm chà còn phải “ghét†cả bản thân mình nữa. Rồi lại còn phải từ bá» của cải trần gian và vác tháºp giá mình hằng ngà y.
Äòi há»i nhÆ° thế, phải chăng là quá đáng, không phù hợp vá»›i lòng ngÆ°á»i và cÅ©ng không thể thá»±c hiện được?
Con ngÆ°á»i thá»i nay bị ảnh hưởng bởi não trạng thá»±c dụng và hưởng thụ, nên rất dị ứng vá»›i sá»± từ bá» và tháºp giá.
Vì thế, có ngÆ°á»i đã coi lá»i Chúa là lá»—i thá»i và nên để nó chìm và o quên lãng. Có ngÆ°á»i chỉ muốn tìm trong lá»i Chúa những gì êm ái, ngá»t ngà o, dá»… nghe và dá»… chấp nháºn. Có ngÆ°á»i cố gắng cắt nghÄ© lá»i Chúa sao cho phù hợp vá»›i ý riêng của mình để bá» dá»… thá»±c hiện.
NhÆ°ng thá»±c ra, lá»i Chúa vẫn là lá»i Chúa. Lá»i Chúa nhÆ° má»™t con dao sắc bén,cắt đứt thịt da và đâm thấu táºn tâm can. Lá»i Chúa luôn có tÃnh cách đòi há»i con ngÆ°á»i không được thá»a hiệp, không được ná»a nạc ná»a mỡ, cÅ©ng không được lấp lá»ng bắt cá hai tay và đi nÆ°á»›c đôi, nhÆ°ng phải dứt khoát chá»n lá»±a, phải quyết liệt thi hà nh cÅ©ng nhÆ° phải triệt để dấn thân.
NhÆ° thế, lá»i Chúa có mâu thuẫn vá»›i lòng từ bi nhân háºu của Ngà i hay không?
Thá»±c váºy, Thánh Kinh cho biết vì yêu thÆ°Æ¡ng, Thiên Chúa đã ban cho con ngÆ°á»i có cha có mẹ, cÅ©ng nhÆ° có anh, có chị và có em để cùng chung sống dÆ°á»›ii má»™t mái ấm gia đình. CÅ©ng vì yêu thÆ°Æ¡ng, Thiên Chúa đã dá»±ng nên má»i sá»± cho con ngÆ°á»i được hưởng dùng.
Nếu váºy thì đòi há»i từ bá» có nằm trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa hay không? Nó có mâu thẫun vá»›i sá»± tốt là nh của Ngà i hay không?
Chắc chắn là không, bởi vì nếu chúng ta tin rằng Ngà i là đưá»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống, thì chúng ta cÅ©ng tin rằng chÃnh Ngà i vừa dạy chúng ta phải biết yêu thÆ°Æ¡ng và tôn trá»ng những sá»± váºt trần thế, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng dạy chúng ta phải biết từ bá».
Trong Phúc âm, Ä‘á» tà i từ bá» cÅ©ng được Chúa quan tâm không kém Ä‘á» tà i yêu thÆ°Æ¡ng. Và cả hai Ä‘á»u nằm trong chÆ°Æ¡ng trình của Ngà i.
Thá»±c váºy, vì yêu thÆ°Æ¡ng nên má»›i từ bá» và từ bỠđể rồi được yêu thÆ°Æ¡ng nhiá»u hÆ¡n. ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã là m gÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c cho chúng ta noi theo và bắt chÆ°á»›c.
Äúng thế, thánh Phaolô đã diá»… tả: vì yêu thÆ°Æ¡ng, Äức Kitô đã hoà n toà n trút bá» vinh quang để mặc lấy thân pháºn nô lệ, trở nên giống phà m nhân…Ngà i vốn già u sang, nhÆ°ng đã tá»± ý trở nên nghèo hèn, để lấy cái nghèo hèn của mình mà là m cho chúng ta được trở nên già u sang.
Rõ rà ng sá»± từ bá» của Chúa đã được liên kết vá»›i tình yêu, má»™t tình yêu luôn muốn sá»± tốt là nh cho ngÆ°á»i khác. Ngà i trở nên nghèo để chúng ta được trở nên già u. Ngà i tá»± hạ để chúng ta được nâng lên. Ngà i đã chết để chúng ta được sống.
Äó là má»™t nghịch lý, má»™t nghịch lý hồng phúc nhÆ° thánh Phanxicô Assie đã diá»…n tả:
- ChÃnh khi hiến thân là khi được nháºn lãnh, chÃnh lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân. Vì chÃnh khi thứ tha là khi được tha thứ, chÃnh lúc chết Ä‘i là khi vui sống muôn Ä‘á»i.
Là Kitô hữu, chúng ta không có má»™t con Ä‘Æ°á»ng nà o khác để bÆ°á»›c theo Chúa, ngoà i con Ä‘Æ°á»ng từ bá», ngoà i con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Và đó cÅ©ng chÃnh là bà quyết giúp chúng ta đạt tá»›i Æ¡n cứu Ä‘á»™ muôn Ä‘á»i. [Mục Lục]
33. Từ bá»
Bà i Phúc âm hôm nay nhắc cho chúng ta nhá»› lại má»™t tÆ° tưởng chÃnh mà Giáo Há»™i muốn Ä‘á» nghị má»—i tÃn hữu Kitô, đó là sá»± nhất quyết theo Chúa, sẵn sà ng chấp nháºn những hy sinh để theo Chúa được trá»n vẹn. Phúc âm thánh Luca ghi lại nhÆ° sau:
Chúng ta có thể suy niệm chung bà i Ä‘á»c II và bà i Phúc âm trong viá»…n tượng con ngÆ°á»i thá»i đại hôm nay, đó là viá»…n tượng kÃnh trá»ng nhân quyá»n, kÃnh trá»ng những quyá»n lợi tá»± nhiên của má»—i nhân vị. TrÆ°á»›c hết, nÆ¡i bà i Ä‘á»c II trÃch từ thÆ¡ thánh Phaolô gởi cho ông Philêmôn, để yêu cầu ông nà y đón nháºn lại ngÆ°á»i giúp việc cÅ© là Ônesimô, không phải đón nháºn lại trong hoà n cảnh nhÆ° trÆ°á»›c, nghÄ©a là nhÆ° ngÆ°á»i giúp việc đã bá» nhà ông trốn Ä‘i, nhÆ°ng là má»™t ngÆ°á»i anh em, vì đã cùng chia sẻ má»™t sá»± sống vá»›i mình, má»™t phẩm vị là m con cái Thiên Chúa nhÆ° chÃnh ông.
Mối tÆ°Æ¡ng quan giữa chủ và ngÆ°á»i giúp việc, chủ và tá»› đã trở thà nh tÆ°Æ¡ng quan má»›i, tÆ°Æ¡ng quan huynh đệ anh em trong đức tin, trong Chúa Giêsu Kitô. Äây là má»™t Ä‘iá»u má»›i mẻ trong xã há»™i thá»i các thánh tông đồ, má»™t xã há»™i còn duy trì táºp tục nô lệ. Äây là điá»u khó có thể thá»±c hiện má»™t cách cụ thể đối vá»›i ông Philêmôn, bởi vì ông phải nháºn lại má»™t ngÆ°á»i giúp việc đã bỠông ra Ä‘i, rồi bây giá» nháºn lại không phải nhÆ° ngÆ°á»i giúp việc nữa mà nhÆ° anh em trong Chúa. Không những ông phải tha thứ những lá»—i lầm, phiá»n phức của ngÆ°á»i giúp việc gây nên khi bỠông ra Ä‘i, nhÆ°ng còn phải vui vẻ tiếp đón nhÆ° má»™t ngÆ°á»i ngang hà ng, má»™t ngÆ°á»i anh em cùng má»™t phẩm vị con ngÆ°á»i nhÆ° mình. Philêmôn đứng trÆ°á»›c má»™t thách thức, má»™t lá»i má»i gá»i hãy kÃnh trá»ng nhân quyá»n, kÃnh trá»ng phẩm giá con ngÆ°á»i. Nếu không có sức mạnh và ơn gá»i soi sáng của Chúa thì có thể ông Philêmôn sẽ không thá»±c hiện được.
Chúng ta có thể kết luáºn ở đây rằng, để kÃnh trá»ng nhân quyá»n, kÃnh trá»ng anh chị em nhÆ° đồng phẩm vị vá»›i mình thì trÆ°á»›c hết cần phải kÃnh thá» Thiên Chúa, phải nhỠđến sức mạnh của đức tin Kitô, phải chấp nháºn sá»± hiện diện của Chúa trong Ä‘á»i sống mình. Phong trà o kÃnh trá»ng phẩm vị và quyá»n lợi của con ngÆ°á»i sẽ thất bại, nếu không nhỠđến sức mạnh của lòng tin Kitô để đổi má»›i tâm thức cÅ©ng nhÆ° cÆ° xá» của má»—i cá nhân.
Từ bà i Ä‘á»c II chúng ta bÆ°á»›c sang bà i Phúc âm Chúa nháºt hôm nay: “Ai không vác tháºp giá mình mà theo Ta thì không xứng vá»›i Taâ€. Nhìn trong viá»…n tượng kÃnh trá»ng nhân quyá»n chúng ta có thể nói xem ra nhÆ° có sá»± xung Ä‘á»™t giữa quyá»n lợi của Chúa và quyá»n lợi của con ngÆ°á»i khi Chúa Giêsu đã nói: “Ai không từ bá» cha mẹ, anh em, vợ con mà theo Ta thì không xứng đáng là m môn đệ Taâ€.
Quyá»n con ngÆ°á»i có cha, có mẹ, có anh em, nói được là quyá»n lợi tá»± nhiên của con ngÆ°á»i, thế mà Chúa Giêsu đòi há»i chúng ta phải từ bỠđể theo Ngà i, đặt quyá»n lợi của Ngà i trên chúng ta. Phải chăng đây là sá»± xung Ä‘á»™t không thể chấp nháºn được? NhÆ°ng sá»± xung Ä‘á»™t đây không phải là sá»± xung Ä‘á»™t tháºt, đây chỉ là xếp đặt thứ tá»± trÆ°á»›c sau mà thôi. Quyá»n lợi của Thiên Chúa là điá»u trÆ°á»›c nhất, cần đặt Thiên Chúa và o chá»— đứng thứ nhất trong Ä‘á»i sống chúng ta, để rồi nhỠđó mà chúng ta má»›i có thể chu toà n những quyá»n lợi của mình. Thiên Chúa là bạn của sá»± sống, là bạn của con ngÆ°á»i, Ngà i không ganh tị vá»›i con ngÆ°á»i khi con ngÆ°á»i được Ä‘iá»u tốt là nh.
Quan niệm lệch lạc của con ngÆ°á»i vá» Thiên Chúa nhÆ° là má»™t đấng hay ganh tị của con ngÆ°á»i, quan niệm lệch lạc nà y không phải là quan niệm Kinh thánh vá» Thiên Chúa. Thiên Chúa chân tháºt được mạc khải trong Kinh Thánh là má»™t vị Thiên Chúa tạo dá»±ng con ngÆ°á»i giống hình ảnh Ngà i, để con ngÆ°á»i được triển nở hoà n toà n tốt đẹp nhân cách của mình, để được sống hạnh phúc. Con ngÆ°á»i lá»—i lầm là m hại phẩm giá mình, xúc phạm đến Thiên Chúa thì Ngà i không dùng má»i phÆ°Æ¡ng thế để phục hồi phẩm vị là m ngÆ°á»i cho con ngÆ°á»i, đến Ä‘á»™ Ngà i ban Con Má»™t Mình xuống chịu chết thay cho con ngÆ°á»i để nâng con ngÆ°á»i lên. Má»™t vị Thiên Chúa nhÆ° váºy, má»™t khi được con ngÆ°á»i chấp nháºn tôn thá», đặt và o chá»— đứng thứ nhất thì sẽ giúp con ngÆ°á»i phát triển hÆ¡n là đè bẹp con ngÆ°á»i.
KÃnh trá»ng quyá»n lợi của Thiên Chúa, yêu mến Ngà i trên hết má»i sá»±, đó là con Ä‘Æ°á»ng hữu hiệu nhất để kÃnh trá»ng nhân quyá»n. KÃnh trá»ng con ngÆ°á»i, yêu thÆ°Æ¡ng anh chị em nhÆ° Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng đến Ä‘á»™ chấp nháºn hy sinh cho ngÆ°á»i mình thÆ°Æ¡ng, đó là điá»u khó. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần suy nghÄ© cho nghiêm chỉnh khi dấn bÆ°á»›c theo Chúa, chúng ta có tháºt sá»± muốn theo Chúa, muốn là m ngÆ°á»i Kitô Ä‘Ãch thá»±c chăng? Äó là vấn Ä‘á» mà má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần phải Ä‘iá»u chỉnh lại để việc dấn thân theo Chúa của chúng ta má»—i ngà y được trá»n vẹn hÆ¡n. [Mục Lục]
34. Từ bá»
Con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa vốn đầy những nghịch lý. Má»™t trong những cái nghịch lý là điá»u kiện để theo Chúa. Bà i Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu cho chúng ta biết Ä‘iá»u kiện đó, là phải từ bá» tất cả: của cải, cha mẹ, vợ con, anh chị em và chÃnh bản thân mình. Äó là điá»u kiện gắt gao, cho nên cần phải tÃnh toán, suy xét tháºt cẩn tháºn. Äiá»u kiện nà y không phải Chúa chỉ nói vá»›i các môn đệ mà vá»›i tất cả đám đông Ä‘ang nghe Chúa giảng dạy. Và nhÆ° váºy đây là điá»u kiện cho tất cả má»i ngÆ°á»i trong má»i hoà n cảnh, nhất là trong hoà n cảnh của ná»n văn minh váºt chất hiện nay.
TrÆ°á»›c hết, Chúa Giêsu cho biết: muốn Ä‘i theo Chúa, muốn là m môn đệ Chúa phải từ bá» tất cả, nghÄ©a là phải chá»n Chúa trên hết má»i sá»±, trên cả những tình cảm thân thÆ°Æ¡ng nhất, cả chÃnh bản thân cÅ©ng nhÆ° vinh quang và của cải trần gian nà y. Äây là má»™t đòi há»i mang tÃnh chất khác thÆ°á»ng, ngược Ä‘á»i và khó chấp nháºn, nên Chúa đã Ä‘Æ°a ra hai dụ ngôn để minh há»a và giải thÃch: CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i muốn xây tháp hay xây nhà : trÆ°á»›c khi xây phải tÃnh toán cẩn tháºn: có xây hay không? Xây lúc nà y hay xây lúc khác? Xây ở đâu? Äể là m gì? Rồi vấn Ä‘á» tiá»n bạc, công thợ, váºt liệu thế nà o? Có giải quyết được những vấn đỠđó má»›i nên khởi công, bằng không thì thôi. Thà đừng xây còn hÆ¡n là xây rồi mà bá» dở dang. CÅ©ng váºy, má»™t ông vua hay má»™t ông tÆ°á»›ng sắp lâm tráºn, phải biết lượng sức mình, đánh giá đúng khả năng của mình: so Ä‘o lá»±c lượng hai bên, phải biết tinh thần quân sÄ©, phải nắm vững tình thế: thiên thá»i, địa lợi, nhân hòa… Có nắm vững được những yếu tố thuáºn lợi cho mình má»›i nên cất quân Ä‘i đánh giặc, bằng không phải tÃnh toán cách khác, kẻo cất quân Ä‘i đánh mà bị thua thì vừa mất quân vừa thiệt hại.
Những ngÆ°á»i muốn Ä‘i theo Chúa cÅ©ng váºy, phải biết tÃnh toán cẩn tháºn và chá»n lá»±a dứt khoát. Tại sao váºy? Bởi vì con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa là con Ä‘Æ°á»ng từ bá»: từ bá» hết, từ bá» tất cả, từ bá» hoà n toà n. Cái nghịch lý là ở chá»— đó. Muốn xây tháp, xây nhà phải có tiá»n. Muốn thắng tráºn, phải có lÃnh. Muốn theo Chúa, không cần có gì hết, nhÆ°ng phải từ bá» má»i ngÆ°á»i ruá»™t thịt và má»i của cải mình có. Từ bá» tất cả để theo Chúa, nghÄ©a là coi Chúa hÆ¡n tất cả má»i ngÆ°á»i, hÆ¡n tất cả má»i sá»± và tin và o má»™t mình Chúa mà thôi.
Äiá»u kiện nà y có khó quá không? DÄ© nhiên là khó. NhÆ°ng không phải là không thá»±c hiện được. Bằng chứng là các tông đồ Chúa kêu gá»i, các ông mau mắn, dứt khoát Ä‘i theo Chúa, dù phải bá» gia đình, cha mẹ, vợ con, nghá» nghiệp. Tiếp theo các tông đồ, từ xÆ°a cho đến nay, biết bao nhiêu ngÆ°á»i đã sống Ä‘á»i táºn hiến, bÆ°á»›c Ä‘i theo Chúa trong Æ¡n gá»i linh mục, tu sÄ©, cống hiến cả cuá»™c Ä‘á»i cho Chúa và tha nhân… Có biết bao ngÆ°á»i đã sẵn sà ng chịu Ä‘au khổ, thá» thách và hy sinh cả mạng sống vì danh Chúa Kitô nhÆ° các thánh tỠđạo.
NhÆ°ng đối vá»›i phần đông chúng ta, Chúa không đòi há»i chúng ta phải từ bá» của cải, cha mẹ, gia đình, vợ con, nghá» nghiệp để Ä‘i tu. NhÆ°ng Chúa đòi há»i chúng ta phải biết từ bá» mình. Từ bá» mình không có nghÄ©a là hà nh hạ mình, nhÆ°ng là từ bá» cái tôi, từ bá» những Æ°á»›c muốn xấu của ý chÃ, những lá»i nói cay chua của cÆ¡n tức giáºn, những tÆ° tưởng kênh kiệu Ä‘á»™c Ä‘oán của thái Ä‘á»™ tá»± phụ bất chÃnh. Nói khác Ä‘i, từ bá» chÃnh mình có nghÄ©a là từ bá» tham, sân, si. Tham là tÃnh tham lam: tham danh, tham lợi, tham sắc, tham tà i, tham quyá»n, tham thế. ChÃnh cái tham ấy xô đẩy chúng ta và o vòng tá»™i lá»—i, gây tranh già nh đố kỵ và là m khổ lẫn nhau. Sân là tÃnh nóng nảy, thÆ°á»ng thúc đẩy chúng ta là m những sá»± bất công. Sân cÅ©ng là giáºn. Giáºn mất khôn, khiến chúng ta không là m chủ được mình, dá»… trở nên hung bạo, gây tai Æ°Æ¡ng và đau khổ cho ngÆ°á»i khác. Si là ngu muá»™i, tối tăm, mê mẩn. VÆ°á»›ng phải khuyết Ä‘iểm nà y chúng ta thiếu sá»± phán Ä‘oán, sá»± suy luáºn đúng đắn, Ãt phân biệt được Ä‘iá»u hay lẽ phải, khÆ° khÆ° sống trong thà nh kiến sai lầm. HÆ¡n nữa, còn mê man những cái không đáng, những cái phù du giả dối, những cái có vẻ tốt đẹp bên ngoà i mà bên trong xấu xa, thối nát. Äối vá»›i nhà Pháºt, phải diệt tham lam, diệt sân ná»™, diệt mê si. Diệt là dứt bá», dứt bá» dần dần và rồi hủy bá» dứt khoát. Äối vá»›i chúng ta là từ bá» chÃnh mình, có nghÄ©a là không là m theo ý thÃch ý muốn của mình khi Ä‘iá»u đó trái vá»›i ý Chúa. Từ bá» nhÆ° váºy để chỉ sống cho Chúa và tha nhân.
Lá»i Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta hãy kiểm Ä‘iểm: sống là lá»±a chá»n, mà lá»±a chá»n tức là từ bá» những cái mình không chá»n. Thái Ä‘á»™ từ bá» và dứt khoát đó lại cà ng cần đối vá»›i việc chá»n Chúa, chá»n nÆ°á»›c trá»i, chá»n những việc đẹp lòng Chúa và là m chứng cho Chúa. Bấy lâu nay chúng ta có thái Ä‘á»™ dứt khoát đó không hay chúng ta muốn ôm đồm tất cả và cÅ©ng tiếc rẻ tất cả? Bấy lâu nay có phải chúng ta đã theo Chúa để tìm lợi cá nhân, tiá»n bạc, danh vá»ng hoặc địa vị và má»™t số những cái lỉnh kỉnh khác, chứ thá»±c sá»± chÆ°a có thái Ä‘á»™ lá»±a chá»n dứt khoát vì Chúa, vì tình thÆ°Æ¡ng, vì tình ngÆ°á»i, vì nÆ°á»›c trá»i… có phải váºy không?
Trong xã há»™i chạy theo văn minh váºt chất và thÃch hưởng thụ nà y, có những ngÆ°á»i già u, có chức vị, có tiá»n của, có nhiá»u phÆ°Æ¡ng tiện, nhá» có tinh thần từ bá» mình, quên mình, đã biết lợi dụng những cái đó để là m Ãch cho kẻ khác, để xây dá»±ng công Ãch, để mở NÆ°á»›c Chúa. Trái lại, cÅ©ng trong hoà n cảnh nhÆ° váºy, kẻ không có tinh thần từ bá», quên mình, thì đã lợi dụng của cải, tiá»n bạc, tá»± do, tiện nghi, để hưởng thụ cho chÃnh bản thân mình, đã không là m lợi cho kẻ khác, cho Há»™i thánh, cho đồng bà o, cho đất nÆ°á»›c… Chúng ta và o số ngÆ°á»i nà o?
Äể từ bỠđược chÃnh mình nhÆ° thế, cần phải có tháºt nhiá»u Æ¡n Chúa và má»™t sá»± can đảm vô bá». Vì khi từ bá» là chúng ta sẽ cảm thấy nhÆ° bị thua thiệt rất nhiá»u ở Ä‘á»i nà y. Vì thế, từ bỠđược mình, quên mình, nói thì dá»… nhÆ°ng thá»±c hà nh thì không dá»… dà ng, nếu không có Æ¡n Chúa trợ giúp thì không ai có thể thá»±c hà nh được. Cho nên, chúng ta phải cầu xin Chúa và cố gắng rất nhiá»u. [Mục Lục]
35. Từ bá»
Nếu có dịp Ä‘á»c kỹ các sách Tin Mừng chúng ta thấy: Má»™t trong những đòi há»i dÆ°á»ng nhÆ° khó khăn nhất của Chúa Giêsu đối vá»›i những môn đệ hay những kẻ theo Ngà i có lẽ là việc từ bá». Quả tháºt, từ bá» má»™t Ãt, hay từ bá» những cái phụ thuá»™c bên ngoà i xem ra còn dá»…, nhÆ°ng trong bà i Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu đòi há»i những ai theo Ngà i không những phải từ bá» những tình cảm sâu xa nhất, tình nghÄ©a ruá»™t rà máu mủ, mà còn phải từ bá» cả chÃnh bản thân của mình: “Kẻ nà o đến vá»›i Ta mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em mình và cả mạng sống mình nữa, ắt không thể là môn đệ của Taâ€. Chắc hẳn đây là má»™t thách đố rất lá»›n và tháºt khó hiểu đối vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta, mặc dù chúng ta là những ngÆ°á»i đã dấn thân theo Äức Kitô. Thế thì chúng ta phải hiểu lá»i Chúa Giêsu nói hôm nay nhÆ° thế nà o?
TrÆ°á»›c tiên, chúng ta thấy những lá»i Chúa Giêsu nói hôm nay được lồng và o cuá»™c hà nh trình lên Giêrusalem, và bằng má»™t Ä‘á»™ng tác có tÃnh biểu tượng, Äức Giêsu “quay lại†phÃa đám đông cùng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng để dạy há» bà i há»c vá» Ä‘iá»u kiện phải có để là m môn đệ Ngà i.
Tháºt váºy, chỉ đến vá»›i Äức Giêsu thôi chÆ°a đủ. Äi theo Ngà i bao gồm phải chấp nháºn để cho những đòi há»i triệt để của Tin Mừng khuấy Ä‘á»™ng lối sống của chúng ta: cách riêng trong phạm vi những mối liên hệ gia đình, và sá» dụng của cải váºt chất là đỠtà i quen thuá»™c của Luca. Ở đây, chúng ta sẽ nói tá»›i “liên hệ gia đìnhâ€.
Vá» vấn Ä‘á» nà y, Äức Giêsu tuyên bố không úp mở: Những ai đến vá»›i Ngà i mà không ghét bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em, và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ Ngà i. Ở đây, Luca dùng Ä‘á»™ng từ Hy Lạp có nghÄ©a là “ghét bá»â€ để diá»…n tả má»™t lối nói nguyên thủy bằng tiếng Aram, má»™t thứ ngôn ngữ vốn không có từ so sánh. Má»™t kiểu nói mạnh mà soạn giả Tin Mừng dịch là dứt bá», hay “thÆ°Æ¡ng Ãt hÆ¡nâ€. NhÆ° thế từ ghét bỠở đây không có nghÄ©a thù ghét, loại trừ nhÆ° chúng ta quen dùng, nhÆ°ng ghét bỠở đây có nghÄ©a là “thÆ°Æ¡ng Ãt hÆ¡nâ€. Thánh Matthêu nói cách rõ rà ng hÆ¡n: “Kẻ nà o yêu cha mẹ, yêu con trai con gái hÆ¡n Ta, ắt không xứng vá»›i Taâ€.
NhÆ° váºy tất cả những mối liên hệ của nhân loại dù chÃnh đáng và thâm sâu đến đâu, ngay cả đến mạng sống con ngÆ°á»i Ä‘i nữa, Ä‘á»u phải phụ thuá»™c và o mối liên hệ của há» vá»›i Äức Kitô.
Hiểu nhÆ° thế, chúng ta thấy việc từ bỠđể Ä‘i theo Äức Kitô không phải là gánh nặng, không phải là má»™t sá»± liá»u lÄ©nh đến ná»—i phải Ä‘i ngược lại vá»›i tình cảm tá»± nhiên vốn có nÆ¡i con ngÆ°á»i. Äiá»u Äức Giêsu đòi há»i ở đây là phải dà nh cho NgÆ°á»i địa vị Æ°u tiên hà ng đầu, Æ°u tiên số má»™t, nghÄ©a là phải yêu mến NgÆ°á»i hết lòng, hết linh hồn và hết trà khôn. Äòi há»i của Äức Giêsu ở đây không cho phép chúng ta xem nhẹ những liên hệ gia đình, liên hệ giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i, nhÆ°ng Ngà i muốn kêu gá»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải nuôi dưỡng và đến vá»›i tất cả những tình cảm đó xuyên qua tình yêu tuyệt đối của Thiên Chúa.
NhÆ° thế, trở lại vá»›i cuá»™c sống Ä‘á»i thÆ°á»ng, má»—i ngÆ°á»i Kitô hữu chúng ta cần có thái Ä‘á»™ nhÆ° thế nà o và tâm tình gì trÆ°á»›c lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu hôm nay?
Chúng ta biết rằng: Kitô hữu là những ngÆ°á»i đã chá»n con Ä‘Æ°á»ng bÆ°á»›c theo Äức Giêsu, chấp nháºn Ä‘i theo Ngà i là chấp nháºn Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng hẹp, con Ä‘Æ°á»ng từ bá». Ngà i đòi há»i chúng ta đặt má»i sá»± dÆ°á»›i Ngà i, yêu Ngà i trên hết má»i sá»±, trên những ngÆ°á»i thân yêu, trên cả của cải, tinh thần, váºt chất, trên mạng sống mình, trên cả hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai. Những Ä‘iá»u nà y tháºt đáng trân trá»ng, nhÆ°ng chúng chỉ có giá trị tÆ°Æ¡ng đối khi sánh vá»›i Äức Giêsu, Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i. Kitô hữu là ngÆ°á»i phải sống từ bá» nhÆ° Äức Giêsu: “Ngà i vốn là Thiên Chúa nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thếâ€. “Ngà i đã vâng phục ý Cha cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, và chết ô nhục trên thánh giá: “Nếu có thể được thì xin cất chén nà y khá»i con, nhÆ°ng đừng theo ý con, má»™t xin vâng ý Chaâ€.
Ngoà i ra khi nhìn và o lịch sá» Giáo Há»™i, chúng ta thấy có biết bao tấm gÆ°Æ¡ng khác đã Ä‘i trá»n con Ä‘Æ°á»ng từ bá» nà y: má»™t Phanxicô Assisi, má»™t con ngÆ°á»i có thể nói được là sống trên nhung lụa, nhÆ°ng đã từ khÆ°á»›c tất cả, cả ý định của ngÆ°á»i cha, và cuối cùng dám lá»™t bá» cả y phục của mình trả lại ngÆ°á»i cha để bÆ°á»›c theo tiếng gá»i của Äức Giêsu. Hay là nhÆ° má»™t Têrêxa Hà i Äồng Giêsu cÅ©ng vượt qua biết bao khó khăn gian khổ, để theo Ä‘uổi lý tưởng táºn hiến cho Äức Kitô, và cuối cùng đã trở thà nh má»™t vị đại thánh của Giáo Há»™i. Gần và cáºn ká» chúng ta hÆ¡n có lẽ phải nói tá»›i vị anh hùng tỠđạo Việt Nam, thánh Nguyá»…n Hy Mỹ, trÆ°á»›c tòa án Nam Äịnh, các quan dùng tình nghÄ©a vợ chồng con cái để là m lung lạc tình yêu ngà i, nhÆ°ng vị tỠđạo trả lá»i: “Vợ con tôi, tôi yêu tháºt, song tôi còn hy vá»ng sum há»p vá»›i gia đình thân yêu trên thiên Ä‘Ã ngâ€.
Tất cả má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘ang hiện diện nÆ¡i đây, chắc chắn má»—i ngÆ°á»i có hoà n cảnh riêng, khả năng riêng, và má»™t sở thÃch riêng… không ai giống ai, nhÆ°ng má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u được Thiên Chúa má»i gá»i để dấn bÆ°á»›c theo Ngà i. Chắc chắn Chúa không đòi há»i chúng ta là m gì vượt quá sức của chúng ta. Äiá»u mà Thiên Chúa muốn má»—i chúng ta hãy sống tốt giây phút hiện tại của Ä‘á»i mình trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i thế giá»›i, và vá»›i má»i ngÆ°á»i xung quanh xuyên qua tình yêu của Ngà i.
Cầu chúc tất cả anh chị em luôn sống trong tình yêu Chúa, và lấy Chúa là m Ä‘Ãch Ä‘iểm cho Ä‘á»i mình, để trong cuá»™c sống hằng ngà y, má»—i ngÆ°á»i chúng ta có thể thốt lên nhÆ° lá»i của thánh tông đồ Phaolô: “Tôi sống nhÆ°ng không phải tôi, mà là Äức Kitô sống trong tôiâ€. [Mục Lục]
36. Xiá»ng xÃch
Dostoyevsky chỉ má»›i 20 tuổi khi ông viết cuốn sách đầu tiên nhan Ä‘á» NgÆ°á»i Nghèo. Cuốn nà y đạt được thà nh công lá»›n. Ông đã mau chóng trở thà nh nổi tiếng. Sá»± tâng bốc nà y có thể dẽ dà ng là m ông trở nên ngông cuồng nhÆ°ng cÅ©ng do sá»± kiện ấy, không bao lâu sau, ông đụng chạm vá»›i chÃnh quyá»n. Bị buá»™c tá»™i má»™t cách sai lầm là má»™t ngÆ°á»i vô chÃnh phủ, ông bị bắt giữ và cùng mấy ngÆ°á»i khác bị kết án tá» hình. Tuy nhiên, bản án giảm xuống thà nh án tù và cùng vá»›i các bạn, ông bị Ä‘Ã y đến Xibêri. Dostoyevsky trải qua bốn năm lạnh lẽo ở đó. MÆ°á»i năm trôi qua trÆ°á»›c khi ông cầm bút trở lại.
Kinh nghiệm ấy, thay vì là m ông cay cú và tà n phá Ä‘á»i ông, đã là m ông phong phú rất nhiá»u. GiỠđây, ông đã có mÆ°á»i năm Ä‘au khổ để rút tỉa sức mạnh và quyá»n bÃnh cao cả. Bất cứ lúc nà o có ngÆ°á»i đến gặp ông và nói: “Ông lấy quyá»n gì để nói thay cho dân chúng?†Thì ông chỉ việc kéo ống quần cao lên và chỉ cho ngÆ°á»i ta thấy những vết sẹo mà xiá»ng xÃch còn để lại. “Äây là quyá»n của tôi†ông nói. Và những ngÆ°á»i đã há»i ông phải im lặng.
Äối vá»›i những ngÆ°á»i tá» vẻ ái ngại vá» má»i Ä‘au khổ mà ông đã chịu Ä‘á»±ng, ông nói “Nhà tù đã cứu tôi. Vì có nhà tù, tôi đã trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i hoà n toà n má»›i. Xibêri và sá»± giam giữ đã trở thà nh má»™t niá»m vui to lá»›n đối vá»›i tôi. Chỉ ở đó, tôi má»›i có thể sống má»™t Ä‘á»i sống thanh khiết và hạnh phúc. Chỉ ở đó, tôi má»›i nhìn thấy mình rõ rà ng và đó là nÆ¡i tôi há»c biết Äức Kitô. Äó là má»™t trÆ°á»ng há»c tốt. Nó là m đức tin tôi mạnh mẽ và là m tỉnh thức lòng yêu thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i phải chịu Ä‘au khổ vá»›i lòng nhẫn nại. Nó cÅ©ng là m mạnh mẽ tình yêu của tôi đối vá»›i nÆ°á»›c Nga, và mở mắt tôi để tôi thấy những phẩm chất cao cả của dân tá»™c Ngaâ€.
Phaolô cÅ©ng khoe mình vá» lòng tin của má»™t môn đệ Äức Kitô. Ông cÅ©ng bị giam cầm và buá»™c phải mang xiá»ng xÃch (Bà i Ä‘á»c 2). Äiá»u nà y đã cho ông quyá»n bÃnh khi ông nói vá» việc Ä‘i theo là m môn đệ Äức Kitô.
Khi các thanh niên đến gặp mẹ Têrêxa và bà y tá» Æ°á»›c muốn gia nháºp cá»™ng Ä‘oà n, mẹ không giấu giếm những việc mà há» sẽ phải tham gia. Mẹ nói: “Công việc của chúng tôi rất nặng nhá»c. Chúng tôi phục vụ ngÆ°á»i nghèo và ngÆ°á»i không nhà hai mÆ°Æ¡i bốn giá» má»—i ngà yâ€.
Cùng má»™t cách ấy, Äức Giêsu đã không giấu giếm những khó khăn, gian khổ và hy sinh mà NgÆ°á»i đòi há»i nÆ¡i những ai Ä‘i theo NgÆ°á»i. Bằng những lá»i lẽ rõ rà ng. NgÆ°á»i nói vá»›i há» rằng công việc đó không dá»… dà ng gì. Vì thế sau nà y há» không thể than phiá»n: “Ôi, chúng tôi không bao giá» nghÄ© rằng nó lại nhÆ° thế nà yâ€.
Có cái gì đó giống nhÆ° lòng can đảm của ngÆ°á»i mù. NhÆ°ng Äức Giêsu không biện há»™ cho Ä‘iá»u đó. Tháºt váºy, NgÆ°á»i là m cho ngÆ°á»i ta nản lòng. NgÆ°á»i nói, khi Ä‘i theo NgÆ°á»i phải suy xét vá»›i lÆ°Æ¡ng tri, vá»›i sá»± tháºn trá»ng, tÃnh toán cái giá phải trả, nháºn định xem mình có thể đảm nháºn được việc gì.
Việc quan trá»ng nhất khi bắt đầu là tá»± biết mình. Chúng ta không thể đảm nháºn công việc vượt quá khả năng của mình. DÄ© nhiên, chúng ta không biết trÆ°á»›c mình có khả năng gì. Chúng ta có thể đánh giá cao hoặc đánh giá thấp chÃnh mình. Và chúng ta cần có thách đố để Ä‘iá»u tốt nhất trong chúng ta xuất hiện.
Chúng ta có thể rút ra từ gÆ°Æ¡ng sáng của các tông đồ má»™t sá»± khÃch lệ. Tin Mừng cho chúng ta thấy há» phải chiến đấu ở má»i Ä‘iểm để tin theo Äức Giêsu. Tuy nhiên, NgÆ°á»i không loại bá» há». Và rõ rà ng hỠđã há»c há»i từ những sá»± thất bại của há». Chỉ sau khi Äức Giêsu từ sá»± chết sống lại, há» má»›i tháºt sá»± là những môn đệ của NgÆ°á»i.
Khi nhìn và o các tông đồ, chúng ta khám phá sá»± bất toà n của chúng ta. Tin Mừng ban niá»m hy vá»ng cho những Kitô hữu thất bại. Sá»± sám hối và má»™t cÆ¡ may thứ hai luôn luôn có thể có. Äức Giêsu bằng ân sủng của NgÆ°á»i, NgÆ°á»i luôn luôn quảng đại vá»›i những ngÆ°á»i cố gắng đáp lại lá»i kêu gá»i của NgÆ°á»i. [Mục Lục]
37. Môn đệ Äức Giêsu- Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm
Ai cÅ©ng được má»i gá»i trở thà nh môn đệ Äức Giêsu, nhÆ°ng không phải ai cÅ©ng là môn đệ Ngà i. Äể trở thà nh môn đệ của Chúa, phải chá»n Thiên Chúa và từ bá» những gì trái vá»›i Ngà i.
Từ bá» chÃnh mình
Äám đông Ä‘i theo Äức Giêsu, nhÆ°ng không phải tất cả là môn đệ của Ngà i: “nếu ai Ä‘i theo tôi mà không từ bá» chÃnh mình, thì không thể theo tôi đượcâ€.
Từ bá» chÃnh mình, là cách nói khác của thái Ä‘á»™ chá»n Chúa trên tất cả. Không có sá»± trái nghịch giữa giữa việc Ä‘i theo Chúa và đạo hiếu, vì giá»›i răn thứ tÆ° Chúa dạy: “thảo kÃnh cha mẹâ€; nhÆ°ng giả nhÆ° cha mẹ hay bất kỳ ai đó có những đòi há»i trái vá»›i luáºt Chúa, thì phải chá»n Thiên Chúa trên tất cả. Thiên Chúa không muốn con ngÆ°á»i phải chết, nhÆ°ng muốn con ngÆ°á»i được sống và sống hạnh phúc vá»›i Thiên Chúa; nhÆ°ng giả nhÆ° có trÆ°á»ng hợp phải chá»n giữa Thiên Chúa và mạng sống mình, chẳng hạn nhÆ° trÆ°á»ng hợp bách hại đạo, thì phải chá»n Thiên Chúa trên cả mạng sống mình.
Chá»n Chúa trên tất cả, sẽ được tất cả. Chá»n Chúa, là yêu thÆ°Æ¡ng cha mẹ tháºt sá»±, là giữ đạo hiếu tuyệt hảo. Thà dụ, cha mẹ của má»™t ai đó ép con mình lấy ngÆ°á»i nó không yêu không thÆ°Æ¡ng; thì theo đạo hiếu “thiển cáºnâ€, ngÆ°á»i con phải vâng lá»i lấy ngÆ°á»i cha mẹ muốn; nhÆ°ng nếu chỉ má»™t thá»i gian ngắn sau cha mẹ ngÆ°á»i đó chết mà ngÆ°á»i con phải sống khổ cả Ä‘á»i vì đã vâng lá»i cha mẹ lấy ngÆ°á»i mình không thÆ°Æ¡ng yêu, thì nếu cha mẹ ngÆ°á»i đó biết con mình không sống hạnh phúc, chắc cha mẹ đã không ép con mình là m nhÆ° váºy; nên trong trÆ°á»ng hợp nà y không là m theo ý cha mẹ, là có hiếu hÆ¡n nghe theo lá»i cha mẹ. Nói nhÆ° váºy, không có nghÄ©a là coi thÆ°á»ng ý kiến của cha mẹ vá» vấn Ä‘á» hôn nhân cho con cái. Con cái phải trân trá»ng ý kiến của cha mẹ, vì thÆ°á»ng cha mẹ chỉ muốn cho con cái mình hạnh phúc; nhÆ°ng giả nhÆ° có trÆ°á»ng hợp khác, thì phải chá»n Thiên Chúa. Thiên Chúa muốn tôi là m Ä‘iá»u đúng, và Ngà i muốn tôi sống hạnh phúc.
Chấp nháºn chÃnh mình
“Ai không vác tháºp giá mình mà theo tôi, thì không thể là m môn đệ tôiâ€. Con ngÆ°á»i, ai cÅ©ng có những giá»›i hạn.
Chẳng hạn, má»™t ngÆ°á»i không được thông mình nhÆ° chúng bạn mình, má»™t ngÆ°á»i không đẹp nhÆ° bạn mình, má»™t ngÆ°á»i có má»™t táºt nà o đó vá» thể lý hoặc tinh thần. Nếu con ngÆ°á»i không chấp nháºn chÃnh mình, luôn cà m rà m Thiên Chúa “tại sao Chúa dá»±ng nên con xấu nhÆ° váºy, tại sao con lại không được thông mình bằng ngÆ°á»i khác, tại sao răng của con nhÆ° váºy, tại sao mắt của con nhÆ° váºy,…â€, muốn là m “tà i khôn†cho Chúa, thì ngÆ°á»i đó không thể là m môn đệ của Chúa được. Chấp nháºn con ngÆ°á»i mình, chấp nháºn những giá»›i hạn của mình, đó là vác tháºp giá mình mà theo Äức Giêsu. Chấp nháºn con ngÆ°á»i mình nhÆ° mình là , đã là vượt qua chÃnh mình và nên thánh từng ngà y rồi. Phaolô cÅ©ng có má»™t cái dằm đâm và o xác thịt, và ngà i đã ba lần xin Chúa cất cái dằm đó khá»i mình, nhÆ°ng Thiên Chúa phán “ơn ta đủ cho con†(2 Cor.12, 7-9).
Chấp nháºn chÃnh mình, là chấp nháºn để Thiên Chúa là m tất cả những gì Ngà i muốn trên mình. Äó là thái Ä‘á»™ cần thiết để má»™t ngÆ°á»i có thể sống hạnh phúc trên trần gian nà y. Nếu ai không hà i lòng vá»›i chÃnh mình, không nháºn ra được gì hay nÆ¡i con ngÆ°á»i mình để tạ Æ¡n Chúa, thì tháºt bất hạnh cho ngÆ°á»i đó.
Chấp nháºn tha nhân trong yêu thÆ°Æ¡ng
Thiên Chúa là nhất đối vá»›i Phaolô. Con ngÆ°á»i là má»™t giá trị tuyệt vá»i đối vá»›i Thiên Chúa và đối vá»›i con ngÆ°á»i. Trở nên con Thiên Chúa qua bà tÃch rá»a tá»™i, là má»™t hồng ân vô cùng lá»›n mà không gì có thể so sánh và mua được.
Onesimus, ngÆ°á»i nô lệ của Philemon đã được Æ¡n trở lại qua Phaolô. Phaolô chấp nháºn Onesimus nhÆ° má»™t ngÆ°á»i vá»›i tất cả giá trị của con ngÆ°á»i, cho dù ngÆ°á»i Ä‘á»i có phân biệt nô lệ và tá»± do. Phaolô má»i gá»i Philemon, ngÆ°á»i môn đệ của mình, nháºn ra và chấp nháºn phẩm giá của Onesimus, và đối xá» vá»›i Onesimus, ngÆ°á»i nô lệ của mình, nhÆ° ngÆ°á»i anh em trong Chúa. Äể là m được Ä‘iá»u nà y, Philemon phải chá»n Chúa trên hết, coi trá»ng ngÆ°á»i tông đồ đã rao giảng Lá»i Chúa cho mình, đặt nhẹ lợi lá»™c trần gian, và nháºn ra giá trị Ä‘Ãch thá»±c của con ngÆ°á»i không tá»±a và o nô lệ hay tá»± do theo kiểu trần thế.
Chá»n Thiên Chúa trên tất cả, chấp nháºn con ngÆ°á»i của mình nhÆ° mình là , từ bá» tất cả tháºm chà cả bản thân mình, là điá»u kiện của ngÆ°á»i môn đệ Äức Giêsu. Xin cho chúng ta được Æ¡n trở thà nh môn đệ Äức Giêsu trong cuá»™c sống.
Câu há»i gợi ý chia sẻ:
- Có sá»± xung Ä‘á»™t giữa những bổn pháºn đối vá»›i Thiên Chúa, cha mẹ và vợ chồng không? Xin bạn cho thà dụ và chia sẻ cái nhìn của bạn?
- Bạn có đồng ý vá»›i quan Ä‘iểm “chá»n Thiên Chúa trên tất cả, sẽ được tất cả†không? Äâu là quan Ä‘iểm của bạn?
- Liệu con ngÆ°á»i có thể từ bá» chÃnh mình được không? Tại sao? [Mục Lục]
38. ÄÆ°á»ng dá»… Ä‘i là ngõ cụt
Chúng ta thÆ°á»ng gặp thấy ngÆ°á»i khác và cả chÃnh chúng ta vẫn thÆ°á»ng tìm cách để là m việc sao cho dá»… dà ng. Ở tại thà nh phố Honolulu, ở tiểu bang Hawaii, nếu các bạn Ä‘i xa lá»™ Pali, và đi cho đến đèo Pali, và rẽ và o con Ä‘Æ°á»ng Park, Ä‘i thêm má»™t chút nữa, các bạn sẽ gặp con Ä‘Æ°á»ng vá»›i cái tên là Easy Street. Thế nhÆ°ng, nếu bạn Ä‘i thêm má»™t tà nữa sẽ là ngõ cụt.
Trong bà i Phúc Âm hôm nay cÅ©ng nhÆ° ở nhiá»u chá»— khác, Chúa Giêsu cảnh cáo vá»›i chúng ta rằng nếu chúng ta Ä‘i tìm con Ä‘Æ°á»ng dá»… dà ng để theo Ngà i thì chúng ta sẽ bắt gặp ngõ cụt. Nếu chúng ta muốn theo Ngà i, chúng ta phải vác thánh giá mình hằng ngà y. Nếu chúng ta muốn là m môn đệ Ngà i, Chúa Giêsu nói rằng chúng ta phải biết trÆ°á»›c cái giá phải trả (Lc 14:27-28).
Khi má»™t ngÆ°á»i thanh niên và thiếu nữ đứng trÆ°á»›c bà n thỠđể tuyên lá»i thá» hứa hôn nhân, hỠđồng ý là sẽ chung sống yêu thÆ°Æ¡ng nhau suốt Ä‘á»i. Há» thá» hứa là sẽ yêu nhau cho đến chết. Nếu đó là má»™t cuá»™c hôn nhân tốt thì cả hai sẽ nên má»™t và mối tình của há» sẽ khắng khÃt vá»›i nhau mãi. Tuy nhiên, thÆ°á»ng xảy ra là sau những tuần trăng máºt, thì là những chuá»—i ngà y buồn chán. Cả hai bắt đầu nháºn ra rằng sống chết vá»›i nhau phải trả má»™t cái giá rất đắt.
Má»™t đứa bé Ä‘i nhà thá» vá»›i mẹ của nó. Hôm đó, vị giảng thuyết hùng hồn nhắc Ä‘i nhắc lại má»™t Ä‘á» tà i đó là "Thế nà o là má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu?" Má»—i lần nhắc đến câu nà y là tay ông vung lên và đáºp xuống giảng Ä‘Ã i. Thằng bé thấy váºy run run thì thầm há»i mẹ nó, "Mẹ Æ¡i, mẹ có biết câu trả lá»i không?" Mẹ nói trả lá»i, "Biết chứ, nhÆ°ng giữ thinh lặng Ä‘i con." Sau đó má»™t và i phút, vị giảng thuyết lại hùng hồn cất tiếng và vung tay lên và đáºp xuống giảng Ä‘Ã i, thằng bé sợ quá, liá»n la lên, "Nói cho ổng biết Ä‘i mẹ Æ¡i, nói cho ổng biết Ä‘i!"
Thế nà o là má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu? Chúng ta có thể trả lá»i là má»™t ngÆ°á»i đã được rá»a tá»™i trong đức tin; ngÆ°á»i tin má»™t Chúa tạo dá»±ng nên trá»i đất; ngÆ°á»i tin rằng Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i quá Ä‘á»—i và đã ban Con Má»™t Mình để cứu chuá»™c; Kitô hữu là má»™t phần tá» của cá»™ng Ä‘oà n dân Chúa tụ há»p để cầu nguyện nhân danh Chúa Kitô để ngợi khen, cảm tạ, chúc tụng, cầu xin Chúa; Kitô hữu là má»™t ngÆ°á»i tin rằng qua sá»± hiện diện của Chúa Thánh Thần, Thiên Chúa ban cho dân Ngà i quyá»n năng và sức mạnh và giáo huấn để há» có thể nháºn biết Ngà i.
Äó là má»™t danh sách không diá»…n tả hết nổi câu há»i thế nà o là má»™t Kitô hữu, nhÆ°ng Ãt ra nó cÅ©ng cho chúng ta nháºn ra mối liên hệ giữa ta vá»›i Chúa Kitô theo nghÄ©a của tuần trăng máºt. Tiếp theo sau đó, ngÆ°á»i Kitô hữu phải biết rằng há» phải trả má»™t cái giá rất cao để vâng lá»i của Chúa Giêsu truyá»n dạy, "Yêu thÆ°Æ¡ng kẻ thù!" (Gn 15:12).
Chúa Nháºt nà y đến Chúa Nháºt khác, chúng ta tụ há»p lại nÆ¡i đây để trả lá»i cho câu há»i, "Thế nà o là má»™t Kitô hữu?" Chúa Nháºt nà y đến Chúa Nháºt khác, nhiá»u ngÆ°á»i chúng ta đến đây để liếc nhìn Sá»± Sống má»›i của Chúa Kitô, mà không mấy tÃch cá»±c Ä‘i sâu và o. Tháºt là má»™t Ä‘iá»u đáng tiếc cho chúng ta khi nhìn thấy những cái tuyệt hảo nhÆ° thế mà lại không biết đón nháºn và là m cho cuá»™c sống của mình thêm phong phú.
Chúa Giêsu đã phán rằng nếu chúng ta muốn Sá»± Sống Má»›i thì chúng ta phải biết yêu thÆ°Æ¡ng nhau. Äiá»u đó chẳng hệ chi nếu chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng những kẻ đáng yêu. Tuy nhiên, khi chúng ta phải đối diện vá»›i những áp lá»±c nặng ná» là yêu thÆ°Æ¡ng kẻ không đáng yêu, cầu nguyện cho kẻ bắt bá»› mình, tha thứ cho kẻ thù mình, thì chÃnh là lúc mà tuần trăng máºt đã chấm dứt. Äó chÃnh là lúc mà chúng ta phải trả cái giá vác thánh giá và từ bá» chÃnh mình để theo Chúa Giêsu.
Có lẽ các bạn mong muốn nhìn lại cuá»™c Ä‘á»i mình trong quá khứ, hoặc nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai để xem mình Ä‘ang Ä‘i đâu. Tuy nhiên, nếu các bạn còn chÆ°a nhìn và o giây phút hiện tại, nếu các bạn thấy mình còn chÆ°a có vác thánh giá và yêu thÆ°Æ¡ng kẻ thù mình, thì các bạn chÆ°a bắt đầu sống sống Ä‘á»i Kitô hữu.
Nếu các bạn tháºt sá»± muốn cho mối liên hệ của mình vá»›i Chúa Kitô được máºt thiết, sâu xa hÆ¡n, thì các bạn hãy nghÄ© đến má»™t ngÆ°á»i nà o đó mà các bạn không Æ°a thÃch và là m má»™t Ä‘iá»u gì tốt cho ngÆ°á»i đó. Tuần tá»›i khi các bạn đến đây, các bạn hãy báo cáo cho Chúa Giêsu biết kết quả. Khi kể lại bản báo cáo đó, bạn hãy chia sẻ vá»›i Ngà i niá»m vui được thoát khá»i con Ä‘Æ°á»ng ngõ cụt. [Mục Lục]
39. Ai xứng đáng là m môn đệ Chúa Giêsu?
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)
"Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo tôi, thì không thể là m môn đệ của tôi... CÅ©ng váºy, ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi được" (Lc 14,27-33). Những Ä‘iá»u kiện Chúa Kitô đặt ra trên đây là cho hết má»i ngÆ°á»i chứ không riêng gì má»™t ai. Tin Mừng Luca ghi rõ là khi ấy có rất đông ngÆ°á»i cùng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng vá»›i Chúa Giêsu và NgÆ°á»i đã nói những lá»i ấy vá»›i tất cảm đám đông. Kitô hữu chúng ta có lẽ quá quen vá»›i hình ảnh tháºp giá và cả sá»± từ bá» nhá» các cá» hà nh Phụng Vụ, đặc biệt trong mùa Chay thánh. Phải chăng vì quen quá nên hóa nhà m? Và hệ quả kéo theo là không nắm được, đúng hÆ¡n là không hiểu đúng, chÆ°a hiểu hết ná»™i hà m của tháºp giá cÅ©ng nhÆ° sá»± từ bá».
Nếu hiểu được tháºp giá và sá»± từ bỠđúng nhÆ° sá»± tá»± hủy và nhÆ° tháºp giá của Chúa Kitô, đó là chịu án bất công, là chẳng còn hình tượng ngÆ°á»i ta nữa, là nên nhÆ° ngÆ°á»i bị phỉ nhổ, nhÆ° ngÆ°á»i bị Thiên Chúa Ä‘oán phạt... thì có lẽ khó có ai dám trả lá»i cách hiên ngang là con muốn theo Chúa, con muốn là m môn đệ của Chúa. HÆ¡n nữa, Chúa Giêsu còn tiên liệu nhiá»u khó khăn mà những ai muốn theo NgÆ°á»i, muốn là m môn đệ NgÆ°á»i phải chịu, nên đã căn dặn rằng cần khôn ngoan suy xét cẩn tháºn. Äừng để chuyện "xôi há»ng, bá»ng tay" xảy ra vì thiếu khôn ngoan cân nhắc sá»± tình cÅ©ng nhÆ° định lượng sức mình. Äừng mạo hiểm khởi công xây tháp mà không hoà n thà nh nổi để rồi bị ngÆ°á»i ta chê cÆ°á»i! Äừng mạo hiểm Ä‘em quân lÃnh đánh nÆ°á»›c ngÆ°á»i khi không đủ sức để rồi mang lấy thất bại thảm hại! Ai? Ai trong chúng ta, từ ngÆ°á»i hèn kém tá»™i lá»—i đến ngÆ°á»i tà i cao, đức đầy dám nói mình đủ sức là m môn đệ của Chúa Kitô? Ai có thể tá»± nháºn mình đủ đức, đủ tà i, đủ khả năng để Ä‘i theo Chúa Kitô trên con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá?
Váºy thá» há»i phải là m sao đây? Bản thân kẻ hèn nà y xin tá»± thú nháºn mình tháºt bất tà i và bất xứng. Vá»›i sức riêng mình, tôi không thể nà o là m môn đệ Chúa Kitô được. Vá»›i khả năng và cả đạo hạnh riêng mình, tôi không thể nà o vác được tháºp giá mình, cÅ©ng không thể nà o từ bá» hết những gì mình có để theo Chúa Kitô. Thế thì phải là m sao đây? Không lẽ rút lui hoặc giÆ¡ tay xin hà ng?
Vá»›i Thiên Chúa thì không có sá»± gì là không thể được. Ngay đêm Tiệc Ly, Chúa Kitô đã mở cho chúng ta con Ä‘Æ°á»ng thoát khá»i cảnh bế tắc nà y. ChÃnh NgÆ°á»i đã tá»± nguyện rủ bá» vị thế là Thầy và là Chúa để cúi xuống vá»›i từng ngÆ°á»i trong các môn đệ (x.Ga 13). "Thầy không còn gá»i các con là tôi tá»› mà là bạn hữu" (Ga 15,15).
Hãy biết khôn ngoan là m bạn của Chúa Giêsu. Äỉnh cao của mạc khải là ở đây. Thiên Chúa không muốn con ngÆ°á»i là m tôi tá»› hay là m môn đệ mà là bạn hữu của NgÆ°á»i. Cái hình ảnh Giavê Thiên Chúa ngà y ngà y Ä‘i dạo vá»›i tổ tiên AÄ‘am- Evà gợi mở thá»±c tại tốt đẹp nà y. Có được ngÆ°á»i bạn là Giêsu Kitô thì chuyện tháºp giá mình sẽ không còn là vấn Ä‘á». Vì chÃnh ngÆ°á»i bạn Giêsu luôn sẵn sà ng nâng đỡ, đồng hà nh và có khi vác thay tháºp giá cho ta. Bà i thÆ¡ "vết chân trên cát" của thi hà o Tagor là má»™t cảm nghiệm vá» má»™t chân lý trong tình bạn. Con Æ¡i, những lúc bão cát nổi lên, con chỉ còn thấy má»™t dấu chân, đó là dấu chân của Ta, vì những lúc ấy là lúc Ta Ä‘ang cõng con trên vai Ta.
Khi đã là bạn hữu thì không có gì là khoảng cách, là bà máºt. "Tất cả những gì Thầy đã nghe biết bởi Cha Thầy, thì Thầy đã cho các con biết." (Ga15,15). Khi ta biết mở cõi lòng, biết bà y tá» má»i bà ẩn tâm can cho Giêsu, từ chuyện tốt đến chuyện xấu, từ những việc là nh đã là m đến những sá»± dữ xấu xa đã phạm thì ta Ä‘ang trao dâng hết những gì ta có, cho ngÆ°á»i bạn Giêsu. Và đây chÃnh là lúc ta thá»±c sá»± bá» hết những gì mình có (Avoir - To have). ChÃnh khi ta mở tâm trà đón nháºn chân lý Chúa Kitô tá» bà y và sống theo chân lý ấy thì chúng ta đã thá»±c sá»± từ bá» những gì chúng ta là (Être - To be).
à định của Chúa nà o ai biết được, nếu tá»± chốn cao vá»i, chÃnh NgÆ°á»i chẳng ban Äức Khôn Ngoan, chẳng gá»i Thần khà thánh" (Kn 9,17). Nếu Chúa Kitô không tá»± nguyện cúi xuống rá»a chân cho các môn đệ, nếu NgÆ°á»i không minh nhiên tá» bà y rằng NgÆ°á»i không còn gá»i các môn đệ là tôi tá»› mà là bạn hữu, chắc hẳn con Ä‘Æ°á»ng vá» trá»i, con Ä‘Æ°á»ng theo chân Chúa Kitô quả là vượt quá tầm tay, vượt quá khả năng loà i ngÆ°á»i chúng ta.
Vấn đỠđặt ra là khi nà o và là m sao chúng ta có được sá»± chắc chắn, dù tÆ°Æ¡ng đối, rằng chúng ta Ä‘ang là bạn hữu của Chúa Giêsu? Má»™t trong những cách thế hữu hiệu để là m bạn Chúa Giêsu đó là hãy là m nhÆ° NgÆ°á»i đã là m (x.Ga 13,15). Äó là nháºn nhau nhÆ° ngÆ°á»i anh em thân thuá»™c, nhÆ° là bằng hữu nghÄ©a thiết. Äây là ná»™i dung chÃnh những dòng thÆ° của Thánh Phaolô gá»i đến ông Philêmon. Ngà i xin Philêmon đón nháºn lại Ônêsimô, không phải nhÆ° má»™t ngÆ°á»i nô lệ mà nhÆ° má»™t ngÆ°á»i anh em rất thân mến, dù cho Ônêsimô đáng phải chết vì là nô lệ mà đã bá» trốn khá»i nhà của chủ. (Bà i Ä‘á»c 2). Äón nháºn nhau nhÆ° là anh em, nhÆ° là bằng hữu thì không chỉ loại bá» những hà nh vi Ä‘Ã n áp, bất công, quan liêu kẻ cả... mà còn phải thá»±c tâm chia sẻ những gì mình đã có được, đã nghe biết, đã hưởng nháºn... cho nhau.
Giả nhÆ° Ä‘ang còn đó những sá»± việc, những sá»± tháºt đáng nói, cần chia sẻ mà các vị bá» trên còn giữ kÃn vá»›i ngÆ°á»i bá» dÆ°á»›i thì ngÆ°á»i bá» dÆ°á»›i vẫn chỉ mãi là những nô lệ hay tôi tá»› mà thôi. Má»™t thá»±c tế khó chối cãi đó là khi sá»± giữ kẻ, sá»± giữ bà máºt xuất hiện trong Ä‘á»i sống vợ chồng thì ngÆ°á»i giữ kẻ, giữ bà máºt cách nà o đó không còn xem ngÆ°á»i phối ngẫu là bạn trăm năm, là bạn Ä‘á»i, chÆ°a kể có trÆ°á»ng hợp chỉ xem nhau nhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»›.
ChÆ°a nháºn nhau là m bạn trong cách sống, trong cung cách đối xá», thì chắc chắn chúng ta chÆ°a tháºt sá»± là bằng hữu của Chúa Kitô. Và cÅ©ng khá chắc chắn rằng quá trình vác tháºp giá mình, quá trình từ bá» chÃnh mình của chúng ta Ä‘ang trong cảnh tình "Ä‘Æ¡n thÆ°Æ¡ng, Ä‘á»™c mã". Äá»™c mã, Ä‘Æ¡n thÆ°Æ¡ng để chiếm được NÆ°á»›c Trá»i, để có được hạnh phúc tháºt quả là má»™t sá»± liá»u lÄ©nh thiếu khôn ngoan và không lượng sức.
Biết sống, biết hà nh xá» vá»›i nhau nhÆ° là bạn hữu thì chúng ta luôn là bạn hữu của Chúa Kitô. Có ngÆ°á»i bạn Giêsu đồng hà nh thì chuyện vác tháºp giá, chuyện từ bá» chÃnh mình cho dù vẫn là khó nhÆ°ng luôn là có thể được. "Già u vì bạn, sang vì vợ". Có ngÆ°á»i bạn có thể là m được má»i sá»± luôn ở bên ta, đồng hà nh vá»›i ta thì không có gì là không thể.
Äôi bạn trẻ đã Ä‘Ãnh hôn xem ra khá hạnh phúc chỉ má»™t nổi vóc dáng bên ngoà i nhÆ° đôi Ä‘Å©a lệch. Chà ng ta "ngắn tầm" hÆ¡n cô nà ng gần 20 phân (20 cm). Sau buổi há»c giáo lý hôn nhân, được sá»± đồng ý của cô nà ng, anh chà ng bèn trao nụ hôn đầu Ä‘á»i cách say đắm trong cái thế phải đứng trên viên đá chẻ của công trình Ä‘ang xây dá»±ng, để cho vừa tầm cao. Sau đó anh chị bên nhau Ä‘i vá». Cô nà ng thoáng thấy ngÆ°á»i yêu dáng Ä‘i hÆ¡i nặng nhá»c mà chÆ°a hiểu nguyên do. Có lẽ vì trá»i tối. Äi được má»™t quãng anh chà ng thá» thẻ xin lặp lại "việc yêu" nhÆ° ban nãy. Gáºt đầu chấp thuáºn thì cô nà ng chợt thấy ngÆ°á»i yêu dừng lại, đặt viên đã lá»›n đã giấu sau lÆ°ng, mang theo nãy giá», rồi đứng lên trên bà y tá» tình yêu. Äược yêu nhÆ°ng xem chừng quá vất vả. Không biết kiên trì được bao lâu. Bá»—ng khi tay trong tay, anh chà ng nghe cô nà ng thầm thÄ©: "Anh Æ¡i, đừng cố vất vả quá! Em cúi xuống má»™t chút là ổn thôi".
Là m bạn của Giêsu thì hÆ¡n là m môn đệ của NgÆ°á»i. Má»™t kiểu khôn ngoan mà rất nhiá»u vị thánh nhÆ° Gioan Thánh Giá, Têrêxa Avila, Têrêxa Hà i Äồng Giêsu... đã chá»n lá»±a. [Mục Lục]
40. Môn đệ Äức Kitô- Lm. Bùi Quang Tuấn
Lin Chi là báºc thiá»n sÆ° nổi tiếng vỠđức Ä‘á»™. Rất nhiá»u ngÆ°á»i nháºn ông là m sÆ° phụ. Má»™t hôm có báºc vị vá»ng trong nÆ°á»›c ghé thăm tu viện và kinh ngạc khi nghe biết có khoảng 10 ngà n ngÆ°á»i Ä‘ang tu há»c ở đó. Vì muốn biết Ä‘Ãch xác con số nên vị khách đã lên tiếng há»i Lin Chi: “Ngà i có tất cả bao nhiêu môn đệ?†Lin Chi trả lá»i: “Chừng 4 hay 5.â€
Lạ tháºt! Vá»›i hà ng chục ngà n ngÆ°á»i theo há»c mà chỉ có 4,5 ngÆ°á»i là môn đệ chÃnh tông. Không biết đó là chuyện đáng vui hay đáng buồn.
Nếu hôm nay có ngÆ°á»i há»i Chúa: Ngà i có chÃnh xác bao nhiêu môn đệ? Không biết Chúa sẽ trả lá»i ra sao. Phải chăng Ngà i cÅ©ng phải xác nháºn rằng nhiá»u ngÆ°á»i “có tiếng mà không có miếng.â€
NhÆ°ng tại sao lại nhÆ° thế? Phải chăng tiêu chuẩn Ngà i Ä‘Æ°a ra quá cao? Có lẽ không Ãt ngÆ°á»i trách Chúa chẳng chịu ‘nhẹ tay’ đôi chút. Ãt nữa là hứa hẹn những gì hấp dẫn, kÃch thÃch thị hiếu con ngÆ°á»i. Äà ng nà y những Ä‘iá»u Ngà i nói lại chẳng lôi cuốn lắm: “Ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể là môn đệ Ta†(Lc 14:26). Tháºt là chói tai!
NhÆ°ng đó lại là chân lý. Và khi trình bà y chân lý, Äức Giêsu đã không bôi dầu trét máºt hoặc mà i dÅ©a cho bá»›t góc cạnh hầu dá»… nuốt. Trái lại, Ngà i rao giảng đầy đủ, trá»n vẹn, và rõ rà ng. “Những Äiá»u Kiên Là m Môn Äệ Äức Kitô†được ghi nháºn trong Tin Mừng của Thánh Luca là má»™t và dụ cụ thể.
BÆ°á»›c theo Äức Giêsu là phải từ bá» nhiá»u thứ, từ của cải váºt chất cho đến ý riêng, từ quan hệ gia đình cho đến mạng sống. Äồng thá»i phải chấp nháºn xung và o cuá»™c chiến, trá»±c diện vá»›i kẻ thù có khi còn mạnh và đông gấp đôi mình. Gian nan cam go vô cùng. Thế nên rất cần má»™t sá»± cân nhắc kỹ cà ng, không thể cứ là m tùy hứng, kẻo “khởi sá»± xây cất mà lại không hoà n thà nh nổi,†hoặc xung tráºn mà lại nắm chắc phần... thua trong tay thì không xứng hợp vá»›i NÆ°á»›c Thiên Chúa tà nà o.
Thế nhÆ°ng má»›i nhìn thoáng qua, có ngÆ°á»i đã cảm nháºn thiệt thòi quá nhiá»u. ChÆ°a thấy lợi đâu, trÆ°á»›c mắt đã phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i từ bá», mất mát, khó khăn. Phải chăng vì thế mà nhiá»u ngÆ°á»i sợ theo Chúa. Hoặc có theo, thì chỉ theo xa xa, theo kiểu “hữu danh vô thá»±c,†vừa gặp gian nan là bá» Chúa chạy trốn tức thì.
Có lẽ vì nhìn thoáng qua nên ngÆ°á»i ta chỉ thấy được bá» mặt của từ bá» mà không nháºn ra chiá»u sâu của sá»± sống. Không cuá»™c sống nà o phong phú và ý nghÄ©a nếu không có xây dá»±ng và chiếu đấu. Hai dụ ngôn “NgÆ°á»i Xây Tháp†và “Vua Ra Tráºn†đã khẳng định Ä‘iá»u đó. Dù là ơn gá»i tu sÄ© hay gia đình, dù là dấn thân hoạt Ä‘á»™ng hay ẩn mình tại gia, tất cả Ä‘á»u phải mang tinh thần dá»±ng xây và chiến đấu má»›i mong Ä‘em lại giá trị cao quà và bá»n lâu cho cuá»™c Ä‘á»i.
Xây tháp thì cần thá»i gian. Ra tráºn là phải chấp nháºn đổ máu. Cả hai Ä‘iá»u đó đã là m nên những thách đố trÆ°á»ng kỳ, khiến bao tâm hồn phải lao Ä‘ao, bao bÆ°á»›c chân phải rã rá»i. Thá»i gian có thể xao dịu và hà n gắn thÆ°Æ¡ng tÃch, nhÆ°ng cÅ©ng là yếu tố là m nản lòng bao nhiệt tình, nồng thắm của phút giây ban đầu. Thế nên vẫn cần luôn má»™t tấm lòng quả cảm và má»™t tinh thần kiên trung.
Xây là xây đến xong. Äánh là đánh cho đến cùng. NhÆ°ng để được nhÆ° thế lại phải ngồi xuống suy tÃnh. Cả hai dụ ngôn Ä‘á»u nhắc đến thái Ä‘á»™ cần thiết đó: “Ai trong các ngÆ°Æ¡i muốn xây tháp mà trÆ°á»›c tiên không ngồi tÃnh toán phà tổn cần thiết, xem có đủ để hoà n tất không? “ và “Vua nà o sắp Ä‘i giao chiến vá»›i má»™t vua khác, mà trÆ°á»›c tiên không ngồi suy nghÄ©, xem mình có thể Ä‘em mÆ°á»i ngà n quân ra Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i đối phÆ°Æ¡ng dẫn hai mÆ°Æ¡i ngà n quân tiến đánh mình chăng?â€
“Ngồi suy nghĩ†hay “ngồi tÃnh toán†đá»u diá»…n tả chung má»™t hình ảnh: ngồi cầu nguyện. Thế ra, cầu nguyện chÃnh là bà quyết Ä‘Æ°a đến Ä‘á»i sống vững chắc và kiện toà n. Qua cầu nguyện tôi có được sức mạnh bên trong, là m ná»n cho bao hà nh Ä‘á»™ng “chiến đấu†và “xây dá»±ng†bên ngoà i.
Phải chăng những biến cố nhảy rà o, những thất bại Ä‘au thÆ°Æ¡ng, những dang dở chua xót... trong các thứ Æ¡n gá»i, tu sÄ© hay gia đình, phần lá»›n là do ngÆ°á»i ta không biết “ngồi suy tÃnhâ€, hầu có được má»™t chá»n lá»±a đúng đắn và đón nháºn sức mạnh đỡ nâng từ Thiên Chúa.
Bất cứ chá»n lá»±a đúng đắn nà o cÅ©ng đòi há»i má»™t lòng kiên trung thi hà nh. NgÆ°á»i ta không thể lấy nhau má»™t thá»i gian rồi thôi hoặc khấn hứa và i ba năm rồi bá». Thế nên, cần phải “ngồi xuống†cầu xin để có được sá»± bá»n Ä‘á»— trong Æ¡n gá»i. Bởi vì, nhÆ° Äức hồng y Nguyá»…n Văn Thuáºn có nói, “Má»™t ngÆ°á»i thánh mà không cầu nguyện là thánh giả. Con đợi xem, há» sẽ sụp đổ không mấy hồiâ€. (ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng 131).
Nếu tôi không muốn là m thánh giả, nếu tôi không muốn hà nh trình xây tháp bị dở dang, nếu tôi không muốn “giữa Ä‘Æ°á»ng phải đứt gánhâ€, nhÆ°ng muốn trở thà nh môn đệ chân chÃnh của Äức Kitô, tôi cần phải “ngồi xuống†thÆ°á»ng xuyên để xét lại Ä‘á»i mình trong tin yêu và cầu nguyện. Chắc chắn nhỠđó, ánh sáng Tin mừng sẽ soi chiếu bÆ°á»›c chân và tăng sức tâm hồn, giúp tôi vượt qua chông gai thá» thách và cáºp bến bình an. [Mục Lục]
41. Con Ä‘Æ°á»ng theo Chúa
(Suy niệm của Lm Anphong Trần Äức PhÆ°Æ¡ng)
Các Bà i Äá»c Sách Thánh hôm nay má»i gá»i chúng ta hãy từ bá» má»i sá»± để có thể theo Chúa trong cuá»™c hà nh trình gian khổ trần gian tiến vá» quê hÆ°Æ¡ng tháºt NÆ°á»›c Trá»i.
Bà i Ä‘á»c I (Sách Khôn Ngoan 9:13-19): Con ngÆ°á»i luôn phải mang tÃnh xác thịt nặng ná», hÆ°á»›ng vá» tá»™i lá»—i mất lòng Chúa và xúc phạm đến tha nhân; vì thế phải nhá» sá»± khôn ngoan do Thánh Thần Chúa hÆ°á»›ng dẫn và sá»a đổi, chúng ta má»›i có thể đạt tá»›i Æ¡n cứu Ä‘á»™. Bà i Äá»c II (ThÆ° Philêmon 9-10,12-17): Khi chúng ta giúp đỡ anh em, chúng ta hãy tá»± nguyện là m vá»›i cả tấm lòng yêu thÆ°Æ¡ng, vui vẻ, là m vì Chúa. Bà i Phúc Âm (Luca 14:25-33): Muốn trung thà nh theo Chúa, chúng ta phải hy sinh từ bá» tất cả những gì Ä‘i ngược lại giá»›i răn Chúa, và nhiá»u khi phải hy sinh cả mạng sống mình nhÆ° các Thánh Tá» Äạo; đó là tình yêu trá»n vẹn. ChÃnh Thiên Chúa, vì yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, đã xuống thế là m ngÆ°á»i và hy sinh chết trên Thánh Giá để cứu chuá»™c tá»™i lá»—i chúng ta.
Váºy muốn theo Chúa, tức là muốn sống theo Tin Mừng Chúa Giêsu đã giảng dạy, chúng ta phải quyết tâm từ bá» má»i sá»±. NhÆ°ng "từ bá» má»i sá»±" là từ bá» những gì?
Nói chung, đó là từ bá» tất cả những gì Ä‘i ngược lại vá»›i giáo lý Chúa Giêsu đã giảng dạy và các Thánh Tông đồ cÅ©ng nhÆ° Giáo Há»™i, tiếp nối các thánh Tông Äồ, hÆ°á»›ng dẫn chỉ bảo chúng ta.
TrÆ°á»›c hết là từ bá» những đòi há»i bất chÃnh của con ngÆ°á»i chúng ta do lòng ham danh, ham lợi, và ham lạc thú. Lòng ham danh, ham địa vị Ä‘Æ°a đến tranh chấp, gây nên háºn thù, bất hòa, chia rẽ. Lòng ham lợi Ä‘Æ°a đến gian tham, biển láºn, lừa dối, bóc lá»™t ngÆ°á»i khác; chÃnh vì lòng ham lợi mà xẩy ra những tranh chấp Ä‘Æ°a đến bao cuá»™c chiến tranh từ trÆ°á»›c đến nay. Chiá»u theo lạc thú xác thịt Ä‘Æ°a đến những Ä‘am mê tá»™i lá»—i, là m cho chúng ta say đắm các thú vui thể xác và là m hạ phẩm giá con ngÆ°á»i mà Chúa đã dá»±ng nên theo hình ảnh Chúa. Vì thế, sách Khôn Ngoan, trong Bà i Äá»c I hôm nay, đã nhắc nhở chúng ta "tÃnh xác thịt nặng ná» là m tâm hồn hÆ° đốn và lý trà tối tăm" không thể nháºn ra "Ä‘Æ°á»ng ngay, nẻo chÃnh," nên dá»… Ä‘i đến chá»— sai lạc và đi và o con Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°a đến diệt vong.
Theo Chúa nhiá»u khi cÅ©ng đòi há»i chúng ta dám Ä‘i ngược lại vá»›i những ý muốn trái ngược vá»›i Ä‘Æ°á»ng lối Chúa, dù những ý muốn đó là của chÃnh cha mẹ, của vợ, của chồng, hay anh chị em ruá»™t thịt trong gia đình chúng ta. Äây là ý nghÄ©a lá»i Chúa nói "ai muốn theo ta phải từ bá» cha mẹ, vợ con, anh em..." Tất nhiên Chúa không bảo chúng ta phải ly tán gia đình, hay chống lại cha mẹ má»›i có thể theo Chúa.
Theo Chúa cÅ©ng có ý nghÄ©a là phụng sá»± Chúa và sẵn lòng giúp đỡ tha nhân lâm cảnh khốn khó, và vì thế Thánh Phaolô trong Bà i Äá»c II hôm nay nhắn nhủ Philêmon cÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i chúng ta " hãy là m việc thiện vá»›i lòng tá»± nguyện chứ không là m vì bị ép buá»™c."
Nhiá»u khi vì muốn trung thà nh vá»›i Chúa mà chúng ta phải hy sinh cả địa vị, cả nghá» nghiệp nhÆ° trong bà i viết trÆ°á»›c đây, chúng tôi đã nêu ra trÆ°á»ng hợp Giáo SÆ° Kenneth Howell, nhiá»u bác sÄ©, y tá... bị Ä‘e dá»a mất địa vị, mất công việc vì muốn Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng của Chúa do Giáo Há»™i chỉ dẫn.
HÆ¡n nữa, khi chúng ta được Æ¡n đặc biệt Chúa gá»i, chúng ta cÅ©ng phải "sẵn sà ng từ bá» má»i sá»±" để hiến thân phụng sá»± Chúa qua Ä‘á»i sống chuyên môn là m tông đồ cho Chúa, nhÆ° các linh mục, tu sÄ©, và nhiá»u giáo dân Ä‘ang dấn thân trên cánh đồng truyá»n giáo ở khắp nÆ¡i trên thế giá»›i hiện nay. Cuá»™c sống táºn hiến nà y cÅ©ng đòi há»i phải luôn ý thức "từ bá» má»i sá»±" để dâng hiến toà n thá»i giá» phụng sá»± Chúa, rao giảng Phúc Âm tình thÆ°Æ¡ng của Chúa cho má»i ngÆ°á»i, là m các công việc xã há»™i, mở mang văn hóa ở các nÆ¡i cần sá»± hiện diện của chúng ta.
Äặc biệt hÆ¡n nữa, từ thá»i Giáo Há»™i sÆ¡ khai đến giỠđã có biết bao những vị dám hy sinh chÃnh mạng sống mình để trung Thà nh vá»›i Chúa, nhÆ° trÆ°á»ng hợp các Thánh tỠđạo má»i thá»i và má»i nÆ¡i. Ở ngay trên quê hÆ°Æ¡ng Việt Nam chúng ta thá»i xÆ°a và thá»i nay, cÅ©ng vẫn có bao ngÆ°á»i dám hy sinh mạng sống mình để bảo vệ sá»± tháºt, công lý, và đức tin tinh tuyá»n.
Xin cùng hiệp lá»i cầu nguyện chung cho nhau, xin Chúa nhá» lá»i Mẹ Maria, Thánh Giuse và các Thánh chuyển cầu, giúp chúng ta luôn biết sẵn sà ng từ bá» má»i sá»± để theo Chúa là "ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt, và là Sá»± Sống" và yêu thÆ°Æ¡ng phục vụ má»i ngÆ°á»i, nhất là những ngÆ°á»i lâm cảnh khó khăn, thiếu thốn. [Mục Lục]
42. Äiá»u kiện là m môn đệ Chúa Kitô
(Suy niệm của Lm. Vũ Thái Hoà )
Trong bà i Tin Mừng hôm nay, tuy ngắn, nhÆ°ng có má»™t câu được láºp lại ba lần: “thì không thể là m môn đệ tôi đượcâ€. Lá»i tuyên bố trên của Äức Giêsu hÆ°á»›ng dẫn bà i suy niệm của chúng ta hôm nay vá» những Ä‘iá»u kiện phải có để trở thà nh môn đệ của NgÆ°á»i.
“Ai đến vá»›i tôi mà không dứt bá» cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa... Ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi được.â€
Äây là má»™t trong những Ä‘oạn Tin Mừng khó hiểu và khó nghe: là m thế nà o để dung hòa được tình yêu bao la của Thiên Chúa vá»›i sá»± tà n nhẫn của Ä‘oạn văn vừa nghe mà chúng ta phải loan báo nhÆ° má»™t Tin Mừng? Là m thế nà o để dung hòa được lòng nhân háºu của Äức Giêsu vá»›i những lá»i tuyên bố là m cho chúng ta liên tưởng đến má»™t số đầu óc bè phái phải từ bỠý muốn riêng để nghe theo má»™t cách mù quáng thủ lãnh của mình?
Äể dung hòa những Ä‘iá»u trên có vẻ mâu thuẫn, chúng ta cần phải hiểu thế nà o là đi theo Äức Giêsu, để trở nên môn đệ NgÆ°á»i. Câu tuyên bố của Äức Giêsu, chúng ta không nên hiểu theo nghÄ©a Ä‘en, nhÆ°ng theo nghÄ©a bóng. Chúa không bảo chúng ta Ãch ká»·, coi thÆ°á»ng cha mẹ, vợ, chồng, con cái, anh chị em mình và bao Ä‘iá»u tốt đẹp khác! Chúa cÅ©ng không muốn chúng ta chểnh mảnh bổn pháºn đối vá»›i gia đình và xã há»™i. ChÃnh Äức Giêsu đã nhắc lại Ä‘iá»u răn thứ bốn Thiên Chúa: “NgÆ°Æ¡i hãy thá» cha kÃnh mẹ†(Mt 15:4).
Từ bá» má»i sá»± để theo Chúa không có nghÄ©a là từ bá» hạnh phúc của mình. Chúa muốn những ai theo NgÆ°á»i phải biết đặt báºc thang giá trị trong tình yêu: yêu Chúa trÆ°á»›c nhất, rồi sau đó má»›i đến các tình yêu khác; tình yêu tuyệt đối của Thiên Chúa phải là nguồn mạch các liên hệ tình cảm khác. Má»™t khi đã gắn bó máºt thiết vá»›i Chúa Kitô thì hẳn nhiên chúng ta sẽ có má»™t thái Ä‘á»™ khác đối vá»›i các liên hệ gia đình, bạn bè và xã há»™i, đối vá»›i của cải váºt chất và đối vá»›i chÃnh mạnh sống của mình.
Hai dụ ngôn “xây cây tháp†và “cuá»™c giao chiến†cho chúng ta biết thế nà o là dấn thân theo Chúa Kitô. Không ai khởi sá»± xây nhà nếu biết mình không đủ váºt liệu để hoà n tất. Má»™t ông vua không nên Ä‘i giao chiến nếu biết quân địch đông và mạnh gấp đôi quân của mình. Äá»i sống Kitô hữu giống nhÆ° má»™t cuá»™c xây dá»±ng phải hoà n thà nh, và đồng thá»i giống nhÆ° má»™t cuá»™c giao chiến trÆ°á»ng kỳ. Hai công việc khó khăn nhÆ°ng rất quan trá»ng nầy đòi há»i sá»± suy nghÄ© chÃn chắn và kiên trì.
Chúng ta thÆ°á»ng là m tổng kết cuối năm, biết tÃnh toán và dá»± kiến cho những công việc loà i ngÆ°á»i, nhÆ°ng chúng ta có biết thỉnh thoảng ngồi lại má»™t mình hoặc vá»›i ngÆ°á»i khác, để suy nghÄ©, kiểm Ä‘iểm Ä‘á»i sống đạo đức, để phân định được những hà nh Ä‘á»™ng của mình có đúng vá»›i giáo huấn của Chúa Kitô hay không? Äó là mục Ä‘Ãch của các cuá»™c tỉnh tâm (Linh thao, Cursillo, v...v...).
Tùy theo Æ¡n gá»i riêng của má»—i ngÆ°á»i, tất cả chúng ta Ä‘á»u được kêu má»i bÆ°á»›c theo Chúa Kitô để là m môn đệ NgÆ°á»i, vì chỉ có NgÆ°á»i má»›i có thể Ä‘em lại niá»m vuui, bình an và hạnh phúc tháºt sá»±. [Mục Lục]
43. Niá»m vui lá»›n hÆ¡n – Lm. G. Nguyá»…n Cao Luáºt
Cuá»™c Ä‘á»i, chá»n lá»±a và từ bá»
Trên báo chÃ, ngÆ°á»i ta vẫn Ä‘á»c thấy chuyện vá» các váºn Ä‘á»™ng viên phải hy sinh má»™t số những Ä‘iá»u mình Æ°a thÃch, chẳng hạn phải kiêng má»™t món ăn nà o đó để khá»i tăng trá»ng lượng, bá» má»™t thói quen nà o đó không phù hợp vá»›i môn thể thao mình Ä‘ang theo Ä‘uá»—i. Và rồi, há» phải dà nh nhiá»u thá»i gian, nhiá»u sức lá»±c để táºp luyện, nhỠđó thà nh tÃch thể thao cà ng lúc cà ng được nâng cao.
Trong việc kinh doanh sản xuất, cÅ©ng có những ngÆ°á»i bá» cả sản nghiệp của mình để mong là m già u hÆ¡n nữa. Äôi khi ngÆ°á»i ta giáºt mình vì có những ngÆ°á»i bá» ra hằng trăm triệu để là m vốn kinh doanh. Hoặc có những ngÆ°á»i nghèo, nhÆ°ng say mê má»™t công việc nghiên cứu nà o đó, cÅ©ng Ä‘Ã nh phải bán những váºt dụng thân thiết nhất của mình để có phÆ°Æ¡ng tiện tiếp tục công trình dang dở.
Cuá»™c Ä‘á»i là nhÆ° thế, vẫn có những hy sinh, những từ bá», vẫn có những lá»±a chá»n, những phiêu lÆ°u. Hy sinh, từ bá» là chấp nháºn mất mát, chấp nháºn thiếu thốn và cÅ©ng có lúc phải Ä‘au khổ, Ä‘au khổ xé lòng. Những hy sinh, những từ bỠấy có má»™t mục Ä‘Ãch: đáp ứng Ä‘iá»u mình lá»±a chá»n và tin chắc rằng đó là điá»u cao hÆ¡n, và điá»u ấy sẽ thà nh công. Äó cÅ©ng là cuá»™c phiêu lÆ°u bởi vì sẵn sà ng bá» ra những gì mình Ä‘ang có để đạt tá»›i Ä‘iá»u cao cả hÆ¡n.
Từ ý tưởng đó, xin trở lại vá»›i bà i Tin Mừng. Äức Giêsu Ä‘i "lên" Giê-ru-sa-lem. PhÃa sau, phÃa thấp hÆ¡n là Na-da-rét, là gia đình thân thuá»™c, và cả miá»n Ga-li-lê, nÆ¡i NgÆ°á»i cảm thấy nhÆ° nhà của mình, và cÅ©ng ở đó, dân chúng đã nghe NgÆ°á»i giảng dạy, đã tin NgÆ°á»i má»™t phần nà o. PhÃa trÆ°á»›c, ở trên cao, là thà nh đô, nÆ¡i những kẻ chống đối NgÆ°á»i thÆ°á»ng lui tá»›i. Tuy nhiên, NgÆ°á»i phải "Ä‘i lên", phải đến thà nh đô, vì tại nÆ¡i chốn biểu tượng nà y, tất cả những Ä‘iá»u NgÆ°á»i thá»±c hiện từ lâu nay sẽ Ä‘i đến kết thúc. NgÆ°á»i phải Ä‘i lên để chu toà n trá»n vẹn thánh ý Chúa Cha, và hoà n tất sứ mạng đã được trao phó. TrÆ°á»›c mặt NgÆ°á»i là những nguy hiểm Ä‘ang đợi chá», cả mối Ä‘e doạ đến mạng sống. NgÆ°á»i biết rằng ở Giêsu-sa-lem, các đối thủ của NgÆ°á»i Ä‘ang tìm cÆ¡ há»™i, tìm lý lẽ để hại NgÆ°á»i. Äã nhiá»u lần NgÆ°á»i phê phán các hà nh vi của há», tố cáo thói giả hình, và cÅ©ng đã từng xô Ä‘á»— những đặc quyá»n của há». NgÆ°á»i là m những Ä‘iá»u đó vì lòng yêu thÆ°Æ¡ng, vì muốn Ä‘Æ°a hỠđến chân lý, nhÆ°ng há» lại coi NgÆ°á»i là má»™t đối thủ nguy hiểm, má»™t kẻ phản loạn.
Tất cả những nguy cÆ¡ nà y, Äức Giêsu biết rõ. NgÆ°á»i Ä‘i lên Giê-ru-sa-lem, chấp nháºn những hiểm nguy. NgÆ°á»i không chỉ bằng lòng vá»›i những Ä‘iá»u đã đạt được ở Ga-li-lê, NgÆ°á»i phải thá»±c hiện những Ä‘iá»u đó tại Giê-ru-sa-lem nữa, và là m cho những Ä‘iá»u NgÆ°á»i loan báo đạt tá»›i kết cục toà n vẹn. NgÆ°á»i sẵn sà ng "bá» vốn" để đạt được thà nh công cuối cùng, thà nh công dứt khoát. Vốn liếng của NgÆ°á»i chÃnh là mạng sống chứ không phải Ä‘iá»u gì khác.
Äây thá»±c là má»™t mẫu gÆ°Æ¡ng vá» sá»± dấn thân. NgÆ°á»i Kitô hữu được má»i gá»i Ä‘i lên Giê-ru-sa-lem thiên quốc, bá» lại những gì mình Ä‘ang nắm giữ, và đem cả con ngÆ°á»i mình bÆ°á»›c và o con Ä‘Æ°á»ng hẹp, con Ä‘Æ°á»ng phiêu lÆ°u vá»›i Thiên Chúa.
Chá»n Äức Giêsu hÆ¡n tất cả
Trên con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i lên Giê-ru-sa-lem, Äức Giêsu suy nghÄ© vá» tất cả những Ä‘iá»u sắp xảy ra. PhÃa sau NgÆ°á»i là các môn đệ, những ngÆ°á»i đã được NgÆ°á»i má»i gá»i, quy tụ để theo NgÆ°á»i và là m chứng cho NgÆ°á»i. NhÆ° môn đệ của nhóm Pha-ri-sêu, các ông Ä‘i theo NgÆ°á»i, sẵn sà ng lắng nghe những giáo huấn của Thầy. Các ông là những ngÆ°á»i được Äức Giêsu tá» lòng yêu mến. NhÆ°ng liệu các ông có hiểu rõ sứ mạng của NgÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° những việc NgÆ°á»i cần thá»±c hiện ?
Trong tâm trà các ông, Äức Giêsu Ä‘i lên Giê-ru-sa-lem để đón nháºn vinh quang, NgÆ°á»i sẽ hoà n thà nh VÆ°Æ¡ng quốc NgÆ°á»i đã từng loan báo, và nhÆ° váºy, chắc hẳn các ông cÅ©ng sẽ được thông phần. Các ông đã bá» má»i sá»±, cả gia đình thân thuá»™c, nghá» nghiệp và tÆ°Æ¡ng lai của mình để Ä‘i theo NgÆ°á»i, nên lúc nà y, tâm hổn các ông trà n trá» hy vá»ng sẽ được Ä‘á»n bù xứng đáng. Äá»c lại câu chuyện các ông tranh luáºn vá»›i nhau xem ai là ngÆ°á»i lá»›n nhất, và lá»i thỉnh cầu của bà mẹ các con ông Dê-bê-đê (xem Mt 20,21), ngÆ°á»i ta hẳn thấy rõ Ä‘iá»u ấy.
Thá»±c ra, đó cÅ©ng là chuyện bình thÆ°á»ng của con ngÆ°á»i. Ai chẳng mong rằng những vất vả của mình được Ä‘á»n bù, ngÆ°á»i nà o bá» vốn ra là m ăn mà không mong thu lá»i. Thế nhÆ°ng, chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa lại khác. Äoạn Ä‘Æ°á»ng các ông đã Ä‘i, chÆ°a phải là tất cả. Còn có những khó khăn, những nguy hiểm lá»›n hÆ¡n Ä‘ang chá» các ông ở phÃa trÆ°á»›c. NhÆ° Äức Giêsu, các ông sẽ còn trải qua những Ä‘au khổ ghê gá»›m hÆ¡n nữa, và phần thưởng không phải là cuá»™c sống vinh quang ở trần gian, nhÆ°ng là ở trong NÆ°á»›c Thiên Chúa.
Bấy giá», Äức Giêsu biết được những Ä‘iá»u Ä‘ang ám ảnh các tông đồ, NgÆ°á»i quay lại và đưa ra má»™t lá»i cảnh cáo rất ghê gá»›m: Ä‘i theo NgÆ°á»i, tức là chấp nháºn chÆ°Æ¡ng trình của NgÆ°á»i, đồng thá»i chấp nháºn luôn những đòi há»i nằm trong chÆ°Æ¡ng trình đó. Những đòi há»i ấy nhÆ° thế nà o ?
TrÆ°á»›c hết là yêu mến Äức Giêsu hÆ¡n tất cả, và mang lấy tháºp giá của mình. Äiá»u nà y không có gì là phi nhân bản. Äức Giêsu biết rằng trong cuá»™c Ä‘á»i vẫn có những chá»n lá»±a ná»n tảng buá»™c đặt vấn Ä‘á» lại. Và o những lúc nhÆ° thế, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng Ä‘Æ°a ra những tình cảm chÃnh đáng nhất nhÆ° cái cá»› để tránh những chá»n lá»±a cần thiết.
Không thể là môn đệ của Äức Kitô khi vẫn sống theo tÃnh ngẫu hứng, theo má»™t hệ thống tÆ° tưởng. Cần phải ý thức vá» thân pháºn của mình, đảm nháºn thân pháºn ấy trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y, và hoà n thà nh thân pháºn ấy, không để cho bất cứ Ä‘iá»u gì là m lung lạc, là m biến chất hay tiêu diệt. Äi theo Äức Giêsu là má»™t cuá»™c sáng tạo trÆ°á»ng kỳ, không được quay lại Ä‘Ã ng sau, dù bất cứ vì lý do gì.
NhÆ° thế, tÃnh cách Ä‘á»™c đáo của NÆ°á»›c Trá»i đòi buá»™c nằm ngay ở trong ná»™i tâm má»—i ngÆ°á»i. Äó không phải là má»™t việc nà y việc ná» thà nh công, cÅ©ng không phải là vinh quang vì được ngÆ°á»i Ä‘á»i nhắc đến. TÃnh cách nà y không buá»™c ngÆ°á»i ta phải trở thà nh những anh hùng, nhÆ°ng là vượt qua chÃnh mình ; nó cÅ©ng không kêu gá»i con ngÆ°á»i sống cách tuỳ thÃch, nhÆ°ng kêu má»i trao tặng. Trong việc lá»±a chá»n nà y, lý do căn bản luôn luôn được gợi hứng từ tình yêu.
Sau nữa, Ä‘i theo Äức Giêsu là chấp nháºn phiêu lÆ°u, là đánh đổi cả Ä‘á»i mình. NgÆ°á»i ta không biết trÆ°á»›c Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra, nên Tin Mừng má»i gá»i những ngÆ°á»i muốn trở thà nh môn đệ Äức Kitô phải sẵn sà ng, phải biết dá»± liệu: biết sá» dụng những phÆ°Æ¡ng tiện để đạt tá»›i mục Ä‘Ãch. Nếu không dá»± liệu trÆ°á»›c, không những công cuá»™c nà y bị thất bại, nhÆ°ng còn phá huá»· cả Ä‘iá»u đã lôi cuốn, đã hấp dẫn, đã má»i gá»i con ngÆ°á»i bÆ°á»›c theo. Ở đây, Ä‘iá»u đáng nhấn mạnh là cần phải đạt tá»›i NÆ°á»›c Trá»i. Äức Giêsu đã báo trÆ°á»›c Ä‘iá»u nà y: NgÆ°á»i không có ý là m những ngÆ°á»i nghe nản lòng, nhÆ°ng muốn há» nháºn định rõ rà ng vá» tầm mức của công việc. Há» phải đánh đổi tất cả để được tất cả, phải Ä‘em tất cả của cải và sức lá»±c của mình và o cuá»™c, phải chấp nháºn những hy sinh lá»›n lao, bởi vì Æ¡n cứu Ä‘á»™ là má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u mà không có gì so sánh ná»—i.
Niá»m vui tiến vá» phÃa trÆ°á»›c
Năm 1992, cả thế giá»›i hân hoan mừng ká»· niệm 500 năm khám phá ra Châu Mỹ. Äể có được thà nh công nà y, Christophe Colomb đã Ä‘em toà n bá»™ gia tà i của mình ra để thá»±c hiện chuyến Ä‘i, đồng thá»i phải lấy uy tÃn và ảnh hưởng của mình để thuyết phục nhà vua. Cuối cùng sá»± liá»u lÄ©nh và gan dạ của ông đã Ä‘em lại kết quả tuyệt vá»i: khám phá ra Tân thế giá»›i.
NgÆ°á»i môn đệ Ä‘i theo Äức Giêsu cÅ©ng phải liá»u lÄ©nh và gan dạ. Há» chấp nháºn phiêu lÆ°u vá»›i Äức Giêsu, chấp nháºn chÆ°Æ¡ng trình của NgÆ°á»i, đồng thá»i sẵn sà ng và vui vẻ mang lấy tháºp giá của mình. Há» tin tưởng vì những ná»— lá»±c của há» không uổng phÃ. Há» vui vẻ bÆ°á»›c Ä‘i vì biết rằng những gian truân hiện tại không đáng kể gì so vá»›i tÆ°Æ¡ng lại rá»±c rỡ ở phÃa trÆ°á»›c. Äây là nét đặc trÆ°ng của Kitô giáo, trong đó có dấu ấn của nhà nghệ sÄ© đồng thá»i là má»™t ngÆ°á»i khám phá. Không gò bó, không an pháºn ; há» sẵn sà ng bá» lại Ä‘Ã ng sau tất cả những gì đã có để lao mình vá» phÃa trÆ°á»›c, và đó là niá»m vui, niá»m vui của sá»± từ bá», niá»m vui của những đỉnh cao má»›i.
NÆ°á»›c Thiên Chúa vẫn ở phÃa trÆ°á»›c, vẫn có má»™t khoảng cách vô táºn, nhÆ°ng đồng thá»i vẫn trong tầm tay.
* * *
"Hồng ân quý giá, đó là kho tà ng chôn giấu trong thá»a ruá»™ng.
Vì kho tà ng ấy, ngÆ°á»i ta sẵn lòng Ä‘em bán tất cả những gì mình Ä‘ang có.
"Hồng ân quý giá, đó là viên ngá»c quý.
Vì viên ngá»c ấy, ngÆ°á»i lái buôn sẵn sà ng Ä‘em cả tà i sản ra đánh đổi.
"Hồng ân quý giá, đó là vÆ°Æ¡ng quốc của Äức Kitô.
Vì vÆ°Æ¡ng quốc ấy, con ngÆ°á»i sẵn sà ng vứt bá» con mắt gây sa ngã.
"Hồng ân quý giá, đó là lá»i má»i gá»i của Äức Kitô.
Vì lá»i má»i ấy, các môn đệ bá» chà i lÆ°á»›i để Ä‘i theo.
"Hồng ân quý giá, đó là Tin Mừng mà ngÆ°á»i ta phải khám phá luôn.
Äó là ân huệ mà ngÆ°á»i ta phải cầu xin.
Äó là cánh cá»a mà ngÆ°á»i ta phải gõ."
...
theo D. Bonhoeffer [Mục Lục]
44. Theo Chúa
Chúa Giêsu Ä‘Æ°a Ä‘iá»u kiện là m môn đệ Chúa có khó quá không? Nếu ai đến vá»›i Tôi mà không bá» cha mẹ, vợ con thì không thể là m môn đệ Tôi. Ai không vác tháºp giá mình mà theo Tôi, thì không thể là m môn đệ Tôi được.... Và hãy suy nghÄ© kỹ xem, nếu theo thì theo cho tá»›i cùng, đừng theo ná»a chừng sẽ không được gì. Theo Chúa phải từ bá» của cải mình có.
Theo Chúa phải từ bá» tất cả, rồi chúng con sẽ được gì? Thánh Phêrô đã há»i Chúa Giêsu câu há»i nà y. Chúng ta hãy nghe Chúa trả lá»i: ai bá» nhà cá»a, anh em, chị em, cha mẹ, con cái hay ruá»™ng đất, vì danh Thầy, thì sẽ được gấp bá»™i và còn được sá»± sống vÄ©nh cá»u là m gia nghiệp.(x. Mt 19, 29)
Äể được phần thưởng nÆ°á»›c Trá»i là phần thưởng vô cùng trá»ng đại, chúng ta cần biết bá» những thứ tạm bợ, cho dù đó là tình cảm ruá»™t thịt. Tất nhiên, chúng ta phải hiểu chữ "từ bá»" ở đây không phải là cắt đứt tình nghÄ©a, nhÆ°ng là biết chá»n theo Chúa Æ°u tiên hÆ¡n những liên hệ khác. Chúa Giêsu cÅ©ng nhấn mạnh Äiá»u răn thứ 4: phải thảo kÃnh cha mẹ. NhÆ°ng vì phần rá»—i linh hồn của anh em mình, chúng ta phải hy sinh những tình cảm cá nhân để có giá» lo cho nÆ°á»›c Chúa. Äối vá»›i thanh niên, vì nghÄ©a vụ vá»›i đất nÆ°á»›c mà há» tạm xa cha mẹ, có dịp thỉnh thoảng vá» thăm và rồi sẽ có ngà y được Ä‘oà n tụ vui vẻ. Môn đệ Chúa Giêsu cÅ©ng vì phần rá»—i nhân loại có thể tạm xa gia đình nhÆ°ng tình nghÄ©a không phai, rồi cÅ©ng sẽ Ä‘oà n tụ trên Thiên Äà ng.
Tuy nhiên, ngÆ°á»i trần mắt thịt là m sao hiểu được giá trị vô cùng cao quý của NÆ°á»›c Trá»i, của Æ¡n là m con Chúa, là m môn đệ Chúa. Theo Chúa mà phải từ bá» nhiá»u quá thì nhiá»u kẻ thấy tiếc, nhất là những ai có quá nhiá»u của cải. Vì váºy, cần có Æ¡n Chúa, nhất là ơn Chúa Thánh Thần soi sáng giúp sức cho.
Trong bà i Ä‘á»c I, bà i trÃch sách Khôn Ngoan cho thấy ý định của Thiên Chúa thì vượt trên sá»± thiển cẩn của con ngÆ°á»i. à định của chúng ta máºp má», loà i ngÆ°á»i chÆ°a hiểu được ý định tốt là nh của Chúa. Tại sao? Vì thân xác chúng ta chỉ thấy những chuyện dÆ°á»›i đất, lo lắng chuyện trần gian là m cho linh hồn ra nặng ná». Váºy chúng ta hãy cầu xin Chúa Thánh Thần ban Æ¡n khôn ngoan cho chúng ta hiểu được giá trị của hạnh phúc Thiên Äà ng. Là m con của Chúa thì còn gì hÆ¡n nữa, là m môn đệ của Con Thiên Chúa là má»™t Æ¡n vô cùng trá»ng đại, đáng đánh đổi tất cả má»i của cải trần gian nà y nhÆ° thánh Ambrôxiô đã nói: "Lá»i lãi cả thế gian mà mất linh hồn nà o được Ãch gì." Vì váºy Æ¡n khôn ngoan của Chúa Thánh Thần sẽ soi dẫn chúng ta, giúp chúng ta can đảm từ bá» của cải, danh lợi trần gian để thuá»™c trá»n vá» Chúa. Có Chúa là có tất cả, vì Chúa là nguồn hạnh phúc vô biên, không có gì ở trần gian nà y có thể sánh bằng. Chúng ta cầu xin Chúa cho anh em chúng ta biết nháºn ra của cải trần gian là hÆ° không và phúc Thiên Ä‘Ã ng là vô giá, để lòng trà chúng ta không quá bám và o của cải váºt chất Ä‘á»i nà y, nhÆ°ng biết đầu tÆ° cho NÆ°á»›c trá»i. Chúa đã dá»n sẵn má»™t chá»— cho chúng ta trên quê trá»i. Ai tin giữ lá»i Chúa sẽ không phải thất vá»ng bao giá».
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn tháºt tâm giữ đạo, năng cầu nguyện vá»›i Chúa để hiểu được tấm lòng của Chúa là yêu thÆ°Æ¡ng vô cùng từng ngÆ°á»i chúng con, hầu chúng con đáp trả tình Chúa thÆ°Æ¡ng con cho cân xứng. Amen. [Mục Lục]
45. Từ bá» và vác Tháºp Giá
Chúng ta đã từng tham gia, hay qua phim ảnh chúng ta dá»… nháºn ra rằng để có thể tham gia leo núi, nhất là những ngá»n núi cao, thì những ngÆ°á»i tham dá»± cần phải có hà nh trang, nhÆ°ng cà ng gá»n nhẹ cà ng tốt, nên ngÆ°á»i ta chỉ mang theo những thứ tháºt cần thiết và bá» lại những thứ gây cản trở, nặng ná» cho việc leo núi nà y. Äồng thá»i ngÆ°á»i leo núi thÆ°á»ng có cây gáºy để dò Ä‘Æ°á»ng, để chống Ä‘i. Äá»i sống của ngÆ°á»i Kitô hữu có thể nói là má»™t hà nh trình leo núi, tiến vỠđỉnh núi thánh là nhà Cha trên trá»i. Äể có thể tiến vá» quê hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cá»u má»™t cách tốt đẹp thì đòi há»i ngÆ°á»i môn đệ Chúa phải biết từ bá» những gì là m cản trở và phải được nâng đỡ bằng sức mạnh tháºp giá của Äức Kitô.Chỉ trừ má»™t số ngÆ°á»i dâng mình cho Chúa trong Æ¡n gá»i tu trì phải chia tay vá»›i gia đình, nghá» nghiệp... để bÆ°á»›c theo Chúa, còn Ä‘a phần nhân loại vẫn sống vá»›i gia đình và cần phải có nghá» nghiệp để mÆ°u sinh, thì phải hiểu lá»i Chúa dạy vá» "từ bá»" nhÆ° thế nà o?
"Từ bá»" để theo Chúa, không có nghÄ©a là ta không gắn bó, không quý những Ä‘iá»u mà ta từ bá», mà nên hiểu là không quý bằng má»™t thứ khác đáng quý hÆ¡n. Tháºt váºy mạng sống của ta, cha mẹ, vợ con... Ä‘á»u là những thứ mà ngÆ°á»i môn đệ Chúa phải trân trá»ng, tháºm chà rất quý; nhÆ°ng ngÆ°á»i môn đệ Chúa đúng nghÄ©a, thì phải coi những Ä‘iá»u đáng quý ấy không quý cho bằng việc tuân theo thánh ý Chúa. NhÆ° váºy, Chúa đòi há»i ngÆ°á»i môn đệ phải gắn bó vá»›i Chúa trên tất cả má»i ngÆ°á»i, má»i sá»±. Hiểu nhÆ° váºy, chúng ta má»›i thấy Äức Giêsu không có ý phế bá» giá»›i luáºt thứ tÆ°:" Thảo kÃnh cha mẹ", hay giá»›i luáºt thứ năm: "tôn trá»ng giữ gìn mạng sống". Äức Giêsu chỉ muốn nhấn mạnh tình yêu con ngÆ°á»i đối vá»›i Thiên Chúa mà thôi chứ NgÆ°á»i không phá huá»· những giá»›i luáºt từ xÆ°a mà Thiên Chúa đã thiết láºp.
Thế nhÆ°ng trong cuá»™c sống, lắm khi chúng ta lại đảo lá»™n báºc thang giá trị! ThÃch chá»n Ä‘iá»u có giá trị thấp hÆ¡n là điá»u có giá trị cao, chá»n cái phù du hÆ¡n cái vững bá»n...! NhÆ° Ä‘i du lịch nhiá»u ngà y vá»›i ngÆ°á»i thân trong gia đình hay ngồi quán cà -phê hà ng giá» vá»›i bạn bè mà vẫn thấy vui, nhÆ°ng lấy là m khó chịu khi dà nh má»™t Ãt thá»i giỠđể há»c há»i giáo lý! Có thể dà nh suốt ngà y, suốt tuần cho công việc là m ăn buôn bán, nhÆ°ng lại tiếc má»™t hai giỠđồng hồ để tham dá»± thánh lá»… Chúa nháºt! Hay xem tivi dÆ°á»ng nhÆ° suốt ngà y, nhÆ°ng cảm thấy tiếc khi phải tắt nó để dà nh mÆ°Æ¡i phút Ä‘á»c kinh tối gia đình.v.v...! Nếu cuá»™c sống của chúng ta nhÆ° thế, nghÄ©a là chúng ta không dám từ bá», hoặc bá»›t Ä‘i những thú vui trần thế để dà nh má»™t Ãt thá»i gian cho Chúa, thì là m sao ta có thể là môn đệ Ä‘Ãch thá»±c của Chúa được?!Khi từ bá» nhÆ° thế là m ta khó chịu, đó là má»™t hình thức vác tháºp giá; nhÆ°ng tháºp giá nà y lại là chìa khóa, là cáºy gáºy dẫn Ä‘Æ°á»ng để ta và o nÆ°á»›c trá»i. Äức Giêsu chỉ được tôn vinh khi NgÆ°á»i đã bá» vinh quang thần linh để là m ngÆ°á»i nhÆ° ta, và nhất là khi hiến mạng sống vì lòng yêu mến Chúa Cha và nhân loại. Con Ä‘Æ°á»ng mà Äức Giêsu đã Ä‘i qua, đó cÅ©ng là con Ä‘Æ°á»ng của ngÆ°á»i môn được má»i gá»i bÆ°á»›c theo. Äể chinh phục đỉnh núi cao thì ngÆ°á»i leo núi phải cố gắng Ä‘eo bám để tiến lên, có khi phải va và o đá trầy da, chảy máu ; nhÆ°ng nếu không muốn tiến nữa mà muốn sa xuống vá»±c sâu thì chẳng cần cố gắng chi cả, chỉ buông tay thế là xong!Từ bá» và vác tháºp giá không phải chỉ ngà y má»™t, ngà y hai. Hà nh trình của ngÆ°á»i Kitô hữu theo Chúa đòi há»i phải hy sinh, cố gắng má»™t cách liên lỉ. Äể minh hoạ cho Ä‘iá»u nầy Chúa dùng 2 hình ảnh, má»™t ngÆ°á»i muốn xây tháp và má»™t vị vua muốn Ä‘i giao chiến vá»›i đối phÆ°Æ¡ng. Xây tháp thì phải tÃnh toán kỹ lưỡng, đã khởi sá»± ắt phải hoà n thà nh. Giao chiến cÅ©ng phải tÃnh toán để nắm phần chắc so vá»›i đối phÆ°Æ¡ng. Vá»›i hai dụ ngôn trên, Chúa không có ý bảo ta phải trù tÃnh lá»±a chá»n có nên theo Chúa hay không, vì muốn và o NÆ°á»›c Thiên Chúa thì tất nhiên phải theo Chúa. NhÆ°ng Chúa chỉ muốn dạy ta phải bá»n chà theo là m môn đệ Chúa cho tá»›i cùng, đừng nản lòng trÆ°á»›c những khó khăn vất vả.NhÆ° ngÆ°á»i leo núi kiên trì sẽ tá»›i Ä‘Ãch; cÅ©ng váºy, ai bá»n Ä‘á»— đến cùng sẽ được cứu rá»—i, đó là phần thưởng cho ngÆ°á»i môn đệ trung tÃn. NhÆ°ng ngÆ°á»i chinh phục được ngá»n núi cao không thể ở mãi trên đó, váºy mà há» lại cố gắng chinh phục. Äôi khi việc chinh phục đó có thể được ghi và o sách ká»· lục thế giá»›i, nhÆ°ng rồi ká»· lục nầy sẽ phải nhÆ°á»ng chá»— cho ká»· lục khác. Ká»· lục cÅ© không còn và ngÆ°á»i láºp nên nó cÅ©ng không thể trÆ°á»ng thỠđể được tôn vinh. Váºy mà ngÆ°á»i ta lại Ä‘ua nhau láºp, không sợ hao tốn, hy sinh vất vã. Khi suy nghÄ© nhÆ° thế ngÆ°á»i môn đệ Chúa cà ng có lý do để từ bá» những gì cản trở và phải chấp nháºn những khó khăn trong hà nh trình tiến vá» nhà Cha trên trá»i, nÆ¡i trú ẩn và hạnh phúc bá»n vững của con ngÆ°á»i. [Mục Lục]
46. Suy Niệm Chúa Nháºt 23 ThÆ°á»ng Niên
(TrÃch dẫn từ ‘Tin Vui Xuân Lá»™c’)
Là m sao đồng hà nh vá»›i Chúa Giêsu, là m sao dám tá»± xÆ°ng là môn đệ của Ngà i khi không yêu mến Ngà i “hÆ¡n†tất cả má»i sá»±, kể cả mạng sống mình? Äó là má»™t sá»± lá»±a chá»n đòi nhiá»u dấn thân, má»™t sá»± lá»±a chá»n đầy khó khăn mà ngÆ°á»i ta không thể thá»±c hiện má»™t cách há»i hợt. Là m sao có thể sống sá»± sống của Äức Kitô mà không để tình yêu của Ngà i đảo lá»™n các mối tÆ°Æ¡ng quan xã há»™i của chúng ta đến chá»— tiếp nháºn má»™t ngÆ°á»i nô lệ nhÆ° má»™t ngÆ°á»i anh em yêu quý? Chỉ có Thánh Thần má»›i có thể mở rá»™ng tâm hồn chúng ta trÆ°á»›c những đòi há»i của tin mừng để cho chúng ta hiểu biết Ä‘Æ°á»ng lối và Thánh ý của Chúa.
Kn 9,13-18
NgÆ°á»i Hi lạp coi sá»± Khôn Ngoan nhÆ° là kết quả của cố gắng con ngÆ°á»i; còn ngÆ°á»i Do thái lại coi đó là hoa trái Æ¡n ban của Thiên Chúa dà nh cho ngÆ°á»i mở rá»™ng tâm hồn đón tiếp NgÆ°á»i. Thánh Phaolô sẽ có má»™t suy tÆ° tÆ°Æ¡ng tá»±, đã không ngần ngại nói rằng cách thức hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i là điá»u Ä‘iên rồ đối vá»›i lòai ngÆ°á»i, không thể hiểu được đối vá»›i những ngÆ°á»i tá»± cho có thể đạt được sá»± khôn ngoan.
Thánh Vịnh 89
Thánh vịnh nầy là má»™t lá»i cầu nguyện dâng lên Chúa xin NgÆ°á»i chấp nháºn Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i và o sá»± khôn ngoan của Thiên Chúa.
Plm 9b-10.12-17
Bức thÆ° nầy được sánh và nhÆ° hạt trân châu của lòng từ tâm đầy tế nhị. Thánh Phaolô viết cho má»™t ngÆ°á»i bạn Kitô hữu để xin ông tiếp nháºn lại má»™t ngÆ°á»i nô lệ đã trốn thoát, Ä‘ang ẩn náu nÆ¡i nhà của Phaolô, đã được Phaolô rá»a tá»™i để trở thà nh Kitô hữu.
Tin mừng Lc 14,25-33
NGỮ CẢNH
Ở đây bắt đầu phân Ä‘á»an dà i, trong đó Luca gom lại các giáo huấn của Chúa Giêsu vá» má»™t và i chủ đỠđặc biệt hÆ°á»›ng tá»›i nhiá»u lá»ai thÃnh giả khác nhau:
- nói vá»›i đám đông vá» Ä‘iá»u kiện để là m môn đệ của Ngà i (14,25-35).
- nói vá»›i ngÆ°á»i Pharisêu vá» sá»± cần thiết phải hoán cải để tiếp nháºn những tá»™i nhân (15,1-32).
- vá»›i các môn đệ, vá» việc sá» dụng tiá»n của (16,1-13)
- vá»›i ngÆ°á»i Pharisêu vá» giá trị và giá»›i hạn của Lá» luáºt (16,14-31).
- một lần nữa với các môn đệ, vỠcuộc sống huynh đệ, đức tin và phục vụ (17,1-10).
Äoạn đầu tiên gồm ba lá»i dạy của Chúa Giêsu, dùng hình thức phủ định để trình bà y các đòi há»i dà nh cho ngÆ°á»i muốn Ä‘i theo Ngà i:
- yêu mến Chúa Giêsu hÆ¡n tất cả và chÃnh mình (14,26; Mt 10,37),
- vác tháºp giá (14,27),
- từ bỠtất cả (14,33).
Äòi há»i cuối cùng được chuẩn bị và minh há»a bằng hai dụ ngôn ngắn (14,28-32) và tất cả kết thúc bằng má»™t lá»i cảnh giác qua hình ảnh muối (14,34-35).
TÌM HIỂU
Rất đông ngÆ°á»i: đám ngÆ°á»i nầy Ä‘ang Ä‘i theo Chúa Giêsu (x. 11,29) trên Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem (9,51). NhÆ°ng Ngà i muốn há» suy nghÄ© vá» Ä‘iá»u mà Ngà i chỠđợi nÆ¡i các môn đệ. Ngà i nói những lá»i nầy vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i, vì không dà nh riêng cho má»™t Æ¡n gá»i đặc biệt nà o cả.
Nếu ai đến vá»›i tôi: kiểu nói “nếu ai..†(14,26), “ai†(14,27), “bất cứ ai†(14,33), được Cá»±u Ước dùng để diá»…n tả lá» luáºt Is ra el, được Chúa Giêsu xá» dụng để cho thấy ý muốn của Ngà i khi qui định luáºt má»›i.
Không ghét (dứt bá»): kiểu nói dá»… gây hiểu lầm trong thá»i Chúa Giêsu và ngà y nay, tháºm chà trong ngữ cảnh, Ä‘á»™ng từ nầy có nghÄ©a là “yêu mến Ãt hÆ¡n†hoặc “chuá»™ng hÆ¡nâ€, nhÆ° trong thÆ° Phaolô: “Khi các con bà (Êsau và Gia cóp) chÆ°a sinh ra, và do đó chÆ°a là m gì tốt hay xấu, thì Thiên Chúa đã nói vá»›i bà : ‘Thằng anh sẽ là m tôi thằng em. NhÆ° váºy là để giữ vững kế há»ach Thiên Chúa đã tá»± do chá»n lá»±a, mà chá»n không dá»±a và o việc ngÆ°á»i ta là m, nhÆ°ng dá»±a và o ý muốn của Thiên Chúa là Äấng kêu gá»i. NhÆ° có lá»i chép: ‘Ta yêu Gia cóp mà ghét Ê xau†(Rm 9,12-13).
Ở đây, sá»± Æ°u ái dà nh cho Chúa Giêsu chỉ ngầm ý chứ không được giải thÃch rõ bằng ở Mt 10,37.
Äể giải thÃch kiểu nói nầy, xin Ä‘á»c lại Ga 12,25: “Ai yêu quà mạng sống mình thì sẽ mất; còn ai coi thÆ°á»ng mạng sống mình ở Ä‘á»i nầy, thì sẽ giữ lại được cho sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»iâ€. X. thêm Lc 16,13.
Cha mẹ: Mt (10,37) chỉ nói tá»›i cha mẹ và con cái; còn Lc kể ra tất cả những liên hệ gia đình. Dù chÃnh đáng (18,20), những liên hệ ấy nhiá»u khi tạo nên má»™t tình cảm quá máºt thiết đến ná»—i không còn chá»— dà nh cho sá»± Æ°u tiên của NÆ°á»›c Trá»i và của đức tin.
Tuy nhiên, Lc nghÄ© đến nhóm xã há»™i hÆ¡n là các cá nhân. Lá»i nói của Chúa Giêsu có thể được soi sáng bằng và dụ ông Abraham, đã bỠđất Ä‘ai và ngÆ°á»i nhà của mình, vì được Chúa kêu gá»i (St 12,1-4). Và nhiá»u vị tỠđạo đã là m chứng cho sá»± Æ°u ái đối vá»›i Chúa Giêsu. Có lẽ cÅ©ng có má»™t ám chỉ đến sá»± Ä‘oạn tuyệt cần phải có trong sứ mạng nÆ¡i ngÆ°á»i dân ngá»ai: cần phải chấp nháºn Ä‘oạn tuyệt vá»›i thế giá»›i quen thân HÃp pri (x. 12,51-53).
Cả mạng sống mình: “Không ai có má»™t tình yêu nà o lá»›n hÆ¡n là thà mạng vì bạn hữu mình†(Ga 15,13). Äiá»u mà Chúa Giêsu đã là m gÆ°Æ¡ng, Ngà i Ä‘á» ra cho các môn đệ của Ngà i bắt chÆ°á»›c. Phục vụ NÆ°á»›c Trá»i đòi há»i ngÆ°á»i ta quan tâm tá»›i Thiên Chúa hÆ¡n là chÃnh bản thân mình.
Vác tháºp giá mình: x. c. 9,23. Kiểu nói chỉ có ý nghÄ©a nếu qui chiếu đến tháºp giá Chúa Giêsu: do đó nó được tác giả sách tin mừng xá» dụng cho các Ä‘á»™c giả má»›i há»c biết các mầu nhiệm Vượt qua. NgÆ°á»i môn đệ dấn thân vá»›i Chúa Giêsu phải chấp nháºn Ä‘i đến cùng là tháºp giá. Äây còn là má»™t lá»i má»i gá»i có tÃnh cách tÃn là hÆ¡n là má»™t lá»i khuyên luân lÃ: chấp nháºn chÆ°á»ng kì tháºp giá Chúa Giêsu, tin rằng tháºp giá là con Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°a đến sá»± sống. Từng ngÆ°á»i môn đệ được má»i gá»i dấn thân và o mầu nhiệm ấy (x. Gl 2,19; 1Cr 1,23;2,2).
Chúng ta còn có thể dùng kiểu nói của Phêrô để giải thÃch kiểu nói ngược lại: “mang lấy ách†lá» luáºt (Cv 15,10). Trong trÆ°á»ng hợp nầy, chấp nháºn tháºp giá Chúa Giêsu cứu Ä‘á»™ có thể là đi ngược lại vá»›i sá»± gắn bó vá»›i lá» luáºt không thể cứu Ä‘á»™. Ãch của chúng ta không phải là ách của lá» luáºt, mà là ách của tháºp giá Äức Kitô.
Môn đệ: kiểu nói “không thể là môn đệ của ta†được lặp lại đến ba lần (14, 26.27.33).
Xây: cả hai dụ ngôn Ä‘á»u má»i gá»i suy nghÄ© trÆ°á»›c khi hà nh Ä‘á»™ng. Cách diá»…n tả vay mượn từ kho từ vá»±ng Kinh Thánh, hoặc từ cách phòng thủ tá»± vệ riêng (tháp canh trong vÆ°á»n nho hoặc tá»± vệ trong xưởng thợ, x. Mc 12,1), hoặc từ quân Ä‘á»™i (áo giáp, vua).
Trong cả hai trÆ°á»ng hợp, vấn Ä‘á» là phải bắt đầu Ä‘o lÆ°á»ng trÆ°á»›c tầm mức công việc trÆ°á»›c khi thá»±c hiện để đảm bảo thà nh công. NhÆ°ng trở thà nh môn đệ Chúa Giêsu vượt xa tất cả những gì thuá»™c thế giá»›i con ngÆ°á»i và đòi phải gặp Chúa Giêsu trong mầu nhiệm tháºp giá của Ngà i. Khác vá»›i cách suy nghÄ© bình thÆ°á»ng, không phải khà giá»›i cứu sống con ngÆ°á»i, nhÆ°ng là chÃnh đức tin và o Thiên Chúa (x. Tv 33,16-20); Ä‘iá»u quan trá»ng không phải là sở hữu, nhÆ°ng là bá» tất cả má»i sá»± mà đi theo Chúa Giêsu đến Ä‘á»™ trút bá» hết má»i sá»± trên tháºp giá (x. Pl 3,7). Cả hai thà dụ trên đòi phải từ bá» những dá»± định sá» dụng quyá»n lá»±c, cÅ©ng mang nhiá»u ý nghÄ©a.
Những gì mình có: Ä‘iá»u nầy cho thấy tÃnh cách tuyệt đối trong giáo huấn của Chúa Giêsu theo Luca: đây là việc bá» tất cả, không chỉ là những của cải váºt chất, mà tất cả má»i khả năng của con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ta không chinh phục sá»± cứu Ä‘á»™ bằng chÃnh sức mạnh của trà khôn của mình hoặc trả giá bằng tiá»n bạc, nhÆ°ng lãnh nháºn sá»± cứu Ä‘á»™ bằng sá»± khó nghèo và trong ý thức mình bất lá»±c hòan toà n. Kiểu nói trên là má»™t tổng hợp các Ä‘iá»u kiện Ä‘i trÆ°á»›c. Äây là việc Ä‘oạn tuyệt vá»›i má»™t cuá»™c sống được Ä‘iá»u khiển bằng ý muốn riêng của mình, chấp nháºn để Chúa Giêsu hÆ°á»›ng dẫn và gắn bó vá»›i Ngà i cho đến tháºp giá. X. Ga 21,18.
SỨ ÄIỆP
Bà i tin mừng chủ nháºt hôm nay phải được gá»i theo thánh Phaolô là “sá»± Ä‘iên rồ của Thiên Chúaâ€. Sá»± Ä‘iên rồ đã thúc đẩy NgÆ°á»i đến Ä‘á»™ hóa thân là m ngÆ°á»i và chết cho tất cả những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i. Những ai chá»n theo Äức Kitô không còn có thể ở lại trong bình diện là luáºn nữa, mà phải Ä‘i và o tình yêu. Và chỉ nhÆ° thế chúng ta má»›i thể lắng nghe và đón nháºn lá»i má»i gá»i của Äức Kitô hôm nay:
“Nếu ai muốn theo Thầy mà không yêu mến Thầy hÆ¡n cha, mẹ, vợ con và ngay cả cuá»™c sống riêng của mình thì không thể là m môn đệ Thầyâ€.
Nghe lá»i ấy, chúng ta rất dá»… bị cám dá»— muốn so sánh Chúa Giêsu vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»™c tà i áp đặt những đòi há»i phi lÃ.
NhÆ°ng để hiểu lá»i má»i gá»i ấy của Äức Kitô, chúng ta phải thay đổi cái nhìn của chúng ta vá» Thiên Chúa. Tòan bá»™ sách Thánh Kinh mạc khải cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là tất cả cho con ngÆ°á»i. ChÃnh vì thế mà Äức Kitô có thể đòi há»i nÆ¡i chúng ta má»™t đức tin tuyệt đối và má»™t tình yêu không giá»›i hạn. Anh em Hồi giáo nói vá»›i chúng ta rằng: “Thiên Chúa tháºt vÄ© đạiâ€. NgÆ°á»i vÄ© đại hÆ¡n vÅ© trụ tạo thà nh, vÄ© đại hÆ¡n tất cả má»i quyá»n hà nh con ngÆ°á»i. Thiên Chúa là Tuyệt đối. Ngà i luôn luôn siêu vượt má»i hình ảnh mà chúng ta có thể có vá» NgÆ°á»i và tất cả những gì mà chúng ta có thể nói vá» NgÆ°á»i. NgÆ°á»i xứng đáng được con ngÆ°á»i tặng ban tất cả và hiến dâng trá»n vẹn cuá»™c sống.
Vì thế mà bà i tin mừng hôm nay má»i gá»i chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng Äức Kitô hÆ¡n hết má»i sá»±. Nếu Ngà i đã hiến dâng cuá»™c sống mình trên tháºp giá ấy là bởi vì Ngà i muốn cứu chuá»™c chúng ta và giải phóng chúng ta khá»i tá»™i lá»—i, và vì chúng ta có giá trị nhất trong ánh mắt của Ngà i. Ngà i đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta bằng má»™t tình yêu Ä‘iên dại. Má»™t lá»i đáp trả lá»i cân xứng vá»›i tình yêu ấy mà Ngà i chỠđợi nÆ¡i chúng ta chỉ có thể là : “Chỉ có Chúa má»›i đáng kểâ€. Tình yêu Ä‘iên dại ấy đã gợi lên trong suốt nhiá»u thế kỉ những lá»i đáp trả và dấn thân cÅ©ng mãnh liệt nhÆ° thế. NhÆ° suốt Ä‘á»i giam mình trong bốn bức tÆ°á»ng cao trong má»™t tu viện kÃn hoặc hiến thân phục vụ những ngÆ°á»i nghèo khổ nhất ở Calcutta hoặc ở các nÆ¡i khác.
Chấp nháºn để cho Chúa Giêsu vượt lên trên tất cả không phải là điá»u dá»… dà ng. Dà nh cho Ngà i Æ°u tiên trên những của cải mà chúng ta Ä‘ang có thì tÆ°Æ¡ng đối còn dá»…, nhÆ°ng là m sao chấp nháºn để tình yêu Chúa Giêsu lấn át má»i tình yêu đối vá»›i những ngÆ°á»i thân yêu nhất, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i chồng, má»™t ngÆ°á»i vợ và con cái? Thế mà , đó lại là lá»i dạy trong Tin mừng.
Chúng ta là những ngÆ°á»i Kitô hữu, chÃnh Chúa Giêsu là đấng mà chúng ta phải dà nh Æ°u tiên. NhÆ°ng tình yêu Æ°u tiên ấy không lá»ai trừ tình yêu mà chúng ta dà nh cho những ngÆ°á»i thân cáºn. Äức Kitô không đòi chúng ta phải ghét há», nhÆ°ng đặt tình yêu dà nh cho hỠđúng chá»—. Yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân, là không phải thần thánh hóa há» hay biến há» thà nh thần thánh. NhÆ°ng là cho phép há» thá»±c hiện chÃnh mình, trở nên chÃnh mình. Chúng ta được má»i gá»i yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác vì há» chứ không vì chúng ta. Ngang qua những ngÆ°á»i khác, chÃnh Thiên Chúa Ä‘ang hiện diện. Khi chúng ta đã khám phá Ä‘iá»u đó, chúng ta sẽ nháºn ra rằng Ngà i trở nên “con Ä‘Æ°á»ng sáng Ä‘Æ°a ta tá»›i khám phá vô biênâ€.
Trong bà i tin mừng hôm nay, chúng ta có hai dụ ngôn ngắn há»— trợ cho lá»i má»i gá»i ấy: khi muốn xây má»™t tháp canh, phải tÃnh tóan má»i phà tổn xây dá»±ng. Trong tÆ° tưởng của Israel, muốn xây dá»±ng má»™t tháp canh là toan tÃnh của ngÆ°á»i muốn chế ngá»±. Nếu không là m xong, thì xấu hổ biết bao. Rồi Chúa Giêsu kể cho chúng ta nghe câu chuyện của ông vua muốn Ä‘i giao chiến chống lại vua khác. ChÃnh ông cần phải lượng định cho đúng sức mạnh quân sá»± của mình và của đối phÆ°Æ¡ng nếu không muốn thất tráºn.
Ai chá»n theo Chúa Giêsu thì cÅ©ng phải tÃnh tóan, nhÆ°ng không giống nhÆ° thế. Ngà i đòi chúng ta phải yêu Ngà i hÆ¡n tất cả những của cải trần gian và tất cả những gắn bó gia đình của chúng ta.
Dà nh cho ngà i chá»— nhất trong cuá»™c sống, Ä‘iá»u đó không lá»ai trừ các phần tá» trong gia đình chúng ta; nhÆ°ng chỉ có nghÄ©a là dà nh cho há» vị trà thứ hai. Äiá»u răn thứ nhất là yêu mến Thiên Chúa; Ä‘iá»u răn thứ hai là yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân. Tình nầy không thể có nếu thiếu tình kia. Khi chúng ta đặt những tình yêu của chúng ta và o đúng chá»—, thì chúng ta có thể mở ra cho tình yêu hoà n toà n không tÃnh tóan dà nh cho Äức Kitô. Ngà i trở thà nh ngÆ°á»i thứ nhất được yêu thÆ°Æ¡ng, được mong muốn, được phục vụ.
Theo Chúa Giêsu là đi ngược lại những cách sống của thá»i đại chúng ta. Sá»± chá»n lá»±a của tin mừng có thể kéo theo những Ä‘oạn tuyệt Ä‘au Ä‘á»›n. Nó sẽ quấy rầy chúng ta trong các thói quen, tiện nghi chúng ta. Äó là trÆ°á»ng hợp của những ngÆ°á»i sẵn sà ng hi sinh thá»i giỠđể giảng dạy giáo lÃ, coi sóc má»™t nhóm trẻ hoặc tham dá»± và o các há»™i đòan và là m việc phục vụ giáo xứ. Vị trà ưu tiên dà nh cho tình yêu Thiên Chúa đối vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i, đặc biệt cho những ngÆ°á»i bé nhá», những kẻ Ä‘au yếu, những ngÆ°á»i bị lá»ai trừ. Ngà i má»i gá»i tất cả chúng ta Ä‘i theo Ngà i để trở thà nh chứng nhân trong thế giá»›i hôm nay.
Nếu chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu thì hãy để Ngà i Ä‘i và o trong cuá»™c sống của chúng ta. Sá»± hiện diện của Ngà i là má»™t luồng Ãnh sáng đến ở trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta và biến đổi từ bên trong. Khi cá» hà nh Thánh lá»…, chúng ta có thể múc táºn nguồn để tiếp tục cuá»™c hà nh trình của chúng ta Ä‘i theo Äức Kitô. Chúng ta hãy cầu xin Ngà i ban cho chúng ta sức mạnh để trở thà nh nhân chứng nhiệt thà nh cho tình yêu của NgÆ°á»i trong cuá»™c sống hôm nay. [Mục Lục]
47. Những Ä‘iá»u kiện để bÆ°á»›c theo Äức Giêsu
(Suy niệm của Lm FX. Vũ Phan Long)
1.- Ngữ cảnh
Äược đặt và o trong bà i tÆ°á»ng thuáºt vá» hà nh trình lên Giêrusalem, cuá»™c nói chuyện của Äức Giêsu trong bữa ăn tại nhà má»™t thủ lãnh ngÆ°á»i Pharisêu (Lc 14,1) nay đã đến lúc kết thúc. Tác giả Tin Mừng III lại giúp Ä‘á»™c giả để ý đến bÆ°á»›c tiến của Äức Giêsu lên Giêrusalem cÅ©ng nhÆ° đến đám đông Ä‘ang cùng Ä‘i vá»›i NgÆ°á»i. Tác giả cho thấy Äức Giêsu nói vá» những Ä‘iá»u kiện để là m ngÆ°á»i môn đệ Ä‘Ãch thá»±c (14,25-33). Khi tìm lại văn cảnh trÆ°á»›c đó, ta gặp má»™t lá»i má»i gá»i đến má»i ngÆ°á»i trên má»i nẻo Ä‘Æ°á»ng, dá»c theo bá» rà o bá» dáºu, đến dá»± tiệc vÆ°Æ¡ng quốc, để “ngÆ°á»i ta và o đầy nhà cho ta†(c. 23). Nay Äức Giêsu thêm má»™t nháºn định má»›i: Ä‘iá»u kiện phải giữ để được là m môn đệ trong VÆ°Æ¡ng quốc. Äể được và o VÆ°Æ¡ng quốc, phải đáp ứng những Ä‘iá»u kiện riêng, và phân Ä‘oạn 14,25-33 ở trong thế song đối đối nghÄ©a vá»›i phân Ä‘oạn 14,15-24. Nếu đặt và o trong ngữ cảnh rá»™ng lá»›n hÆ¡n, là bà i tÆ°á»ng thuáºt vá» hà nh trình, phân Ä‘oạn nà y vá»›i nhiá»u chi tiết nói vá» việc bÆ°á»›c theo Äức Giêsu, bÆ°á»›c Ä‘i Ä‘Ã ng sau NgÆ°á»i, lên kế hoạch chuẩn bị cho má»™t công trình, … cung cấp cho tác giả những chi tiết để ngà i phác ra Ä‘á»i môn đệ của Äức Kitô.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thà nh bốn phần:
1) Mở đầu (14,25);
2) Äiá»u kiện để Ä‘i theo Äức Giêsu (14,26-27);
3) Hai dụ ngôn (14,28-32):
- a) Dụ ngôn NgÆ°á»i xây tháp (cc. 28-30),
- b) Dụ ngôn Vị vua ra tráºn (cc. 31-32);
4) Kết (14,33).
3.- Và i điểm chú giải
- dứt bá» (26): dịch sát là “ghét†(miseô), ngược lại vá»›i agapaô, “yêu thÆ°Æ¡ngâ€. Äá»™ng từ miseôđã được dùng ở Lc 6,22.27 để mô tả thái Ä‘á»™ của những ngÆ°á»i ở ngoà i đối vá»›i các môn đệ Äức Giêsu. Bây giá» Ä‘á»™ng từ nà y lại được dùng để nói vá» tình yêu Æ°u tiên ngÆ°á»i ta phải dà nh cho Äức Giêsu.
- môn đệ tôi (27): Các môn đệ Äức Giêsu đã được nhắc đến ở Lc 5,30; 6,1.13.17.20; 8,9.22; 9,14.16.18.40.43b.54; 10,23;12,1.22. Sau đó há» lại được nhắc đến ở 16,1; 17,1.22; 18,15; 19,29.37.39; 20,45; 22,11.39.45. Trong sách Cv, từ ngữ mathêtai, “các môn đệâ€, trở thà nh từ quen thuá»™c để gá»i các Kitô hữu (6,1.2.7; 9,1.10.19.26.38; 11,26.29; 13,52; 14,20.22.28; 15,10; 16,1; 18,23.27; 19,1.9.30; 20,1.30; 21,4.26 (2x).
- má»™t cây tháp (28): Äây là má»™t tháp canh để bảo vê má»™t ngôi nhà , má»™t mảnh đất, má»™t vÆ°á»n nho.
- từ bá» (33): Äá»™ng từ Hy Lạp apotassomai, nhÆ° ở 9,61, có nghÄ©a là “kiếu từ, từ giã†(say good-bye, say farewell). Lá»i khuyên nà y là m vá»ng lại lá»i khuyên ở 12,33, và sẽ được nhắc lại ở 18,22.
4.- à nghĩa của bản văn
* Mở đầu (25)
Äiểm nổi báºt nÆ¡i Äức Giêsu là sá»± cÆ°Æ¡ng quyết chấp nháºn số pháºn bằng cách nhất định tiến vá» Giêrusalem. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, có rất nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘i theo NgÆ°á»i. Há» muốn ở vá»›i NgÆ°á»i. Há» tưởng rằng NgÆ°á»i có Ä‘iá»u gì đó chắc chắn mà nói vá»›i há» và có Ä‘iá»u gì đó bá»n vững mà ban cho há». Há» bị NgÆ°á»i thu hút. Äức Giêsu không xua Ä‘uổi há». NhÆ°ng NgÆ°á»i cÅ©ng không muốn há» Ä‘i theo NgÆ°á»i vá»›i những ná»—i niá»m chá» mong sai lạc. NgÆ°á»i nói vá»›i há» rõ rà ng.
Chúng ta thấy Äức Giêsu đã ba lần nêu lên những yêu cầu cho những ai muốn Ä‘i theo NgÆ°á»i, và má»—i lần NgÆ°á»i Ä‘á»u kết luáºn nhÆ° nhau, “… thì không thể là m môn đệ tôi được†(cc. 26.27.33). NgÆ°á»i khiến chúng ta có ấn tượng là NgÆ°á»i muốn há» bá» NgÆ°á»i thay vì lôi kéo hỠđến vá»›i NgÆ°á»i.
* Äiá»u kiện để Ä‘i theo Äức Giêsu (26-27)
Ai gắn bó vá»›i Äức Giêsu, thì cần biết mình phải đáp ứng những yêu cầu nà o. Các Ä‘iá»u kiện NgÆ°á»i nêu ra không chỉ được Ä‘á» nghị riêng cho má»™t Ãt ngÆ°á»i tuyển chá»n, nhÆ°ng cho tất cả những ai Ä‘ang Ä‘i vá»›i NgÆ°á»i.
TrÆ°á»›c tiên, NgÆ°á»i yêu cầu phải “ghét†cha mẹ, vợ con, anh em, chị em. Chẳng phải là điá»u răn yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i thân cáºn đã bị đảo lá»™n rồi sao? NghÄ©a là để Ä‘i theo Äức Giêsu, ngÆ°á»i ta phải thay thế tình yêu đối vá»›i ngÆ°á»i thân cáºn bằng sá»± ghét bỠđối vá»›i há»? NhÆ°ng ý nghÄ©a của từ “ghét†ở đây được là m sáng tá» nhá» Mt 10,37: “Ai yêu cha yêu mẹ hÆ¡n Thầy, thì không xứng vá»›i Thầy. Ai yêu con trai con gái hÆ¡n Thầy, thì không xứng vá»›i Thầyâ€. Äiá»u nà y có nghÄ©a là ai muốn Ä‘i theo Äức Giêsu thì phải yêu mến NgÆ°á»i hÆ¡n tất cả những ngÆ°á»i khác, kể cả những ngÆ°á»i gần gÅ©i vá»›i mình nhất. NgÆ°á»i ấy lại còn phải yêu mến NgÆ°á»i hÆ¡n cả chÃnh bản thân mình. Äức Giêsu yêu cầu ngÆ°á»i ta dà nh cho NgÆ°á»i má»™t vị trà đặc biệt và duy nhất. Vì thế, “ghét†đây cÅ©ng có thể phải hiểu là “dứt khoát†vá»›i những quan hệ nà o đó nếu can, để có thể trung thà nh vá»›i Tin Mừng. ChÃnh tÆ°Æ¡ng quan duy nhất vá»›i Äức Giêsu sẽ Ä‘iá»u hà nh má»i tÆ°Æ¡ng quan của ta vá»›i những ngÆ°á»i khác.
Tuy nhiên, dÆ°á»ng nhÆ° trở ngại lá»›n nhất không phải là ngÆ°á»i thân cáºn hoặc cha mẹ anh chị em, mà là cái tôi, là tÃnh Ãch ká»·, là tình yêu đối vá»›i chÃnh mình. Cả cái tôi và sá»± sống của ta cÅ©ng phải nhÆ°á»ng bÆ°á»›c cho dây liên kết vá»›i Äức Giêsu. Ai muốn Ä‘i theo Äức Giêsu, thì phải vác tháºp giá của chÃnh mình, phải Ä‘i theo NgÆ°á»i trên con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Äức Giêsu đã không Ä‘i tìm tháºp giá và đau khổ, y nhÆ° thể NgÆ°á»i thÃch. NhÆ°ng NgÆ°á»i vác trên mình tháºp giá và sá»± Ä‘au khổ, đến mất mạng, khi phải đáp ứng Ä‘iá»u nà y hầu giữ được lòng trung thà nh vá»›i Thiên Chúa.
* Hai dụ ngôn (28-32)
Rất có thể Äức Giêsu nháºn thấy rằng nhiá»u thÃnh giả bắt đầu nghÄ© rằng NgÆ°á»i phóng đại. Äể giúp há» hiểu NgÆ°á»i muốn nói gì, NgÆ°á»i kể cho há» nghe hai dụ ngôn ngắn, Ä‘Æ¡n giản. Dụ ngôn thứ nhất nói vá» má»™t ngÆ°á»i muốn bảo vệ hoa mầu khá»i trá»™m cÆ°á»›p và dã thú phá phách. Ông đã quyết định xây má»™t cái tháp trong cánh đồng của mình. TrÆ°á»›c khi bắt đầu công việc, ông đã tÃnh toán phà tổn, để xem ông có đủ tiá»n mà thá»±c hiện chăng (cc. 28-30). Dụ ngôn thứ hai nói vá» má»™t vị vua quyết định ra tráºn. Tuy nhiên, ngay lúc đầu, ông phải lượng định vá» sức mạnh của Ä‘oà n quân của ông (cc. 31-32). Và o thá»i của Äức Giêsu, có má»™t câu tục ngữ: “Nếu bạn muốn săn sÆ° tá», hãy phóng cái lao của bạn xuống đất. Nếu bạn không thể phóng cái lao tháºt sâu, thì đừng Ä‘i săn sÆ° tá»!â€. Bà i há»c rất rõ: đừng tá»± lừa dối chÃnh mình; bạn không phải là môn đệ Äức Giêsu chỉ nhá» nghe Tin Mừng của NgÆ°á»i và cảm thấy hứng thú đối vá»›i Tin Mừng ấy. Bạn phải xem bạn có thể là m chăng những Ä‘iá»u NgÆ°á»i yêu cầu bạn.
Qua hai dụ ngôn, Äức Giêsu khuyên những ngÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i theo NgÆ°á»i đừng quyết định là m môn đệ, nếu trÆ°á»›c đó không cân nhắc kỹ cà ng trÆ°á»›c. NgÆ°á»i ta phải cứu xét đến không những các đòi há»i phải thá»±c hiện, nhÆ°ng cả những háºu quả của chuyện má»›i bắt đầu thì đã bá» dở dang vì không có sức Ä‘i tá»›i cùng. Các môn đệ phải xem lại là mình có những sức mạnh và tà i nguyên nà o.
Sau hai dụ ngôn, Äức Giêsu nêu ra Ä‘iá»u kiện thứ ba: “CÅ©ng váºy, ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi được†(c. 33). Vấn Ä‘á» không chỉ là bá» ra má»™t Ãt tiá»n để là m việc bác ái, mà là phải bá» hết má»i sá»±.
* Kết (33)
Sau hai Ä‘iá»u kiện (cc. 26.27), câu kết nà y là điá»u kiện thứ ba (c. 33), má»™t đòi há»i triệt để. Äức Giêsu kêu má»i ngÆ°á»i ta từ bá» tất cả các của cải váºt chất, để có thể là m môn đệ NgÆ°á»i.
Có những ngÆ°á»i đã giải quyết khó khăn nà y bằng cách chia các Kitô hữu thà nh “những ngÆ°á»i hoà n thiện†(linh mục, tu sÄ©) má»™t bên, còn bên kia là tất cả các Kitô hữu còn lại, những ngÆ°á»i có thể giữ tất cả những gì há» có và chấp nháºn là m “Kitô hữu bất toà nâ€. Cách là m nà y đã chia há» các môn đệ Äức Giêsu thà nh hai, đánh mất sá»± hợp nhất thiêng liêng của há». NhÆ°ng lệnh đó được ban cho tất cả những ai muốn nên “xứng đáng†vá»›i Äức Giêsu. Äể không má»™t ai hiểu sai ý NgÆ°á»i, Äức Giêsu đã nhắc lại giáo huấn nà y nhiá»u lần (Lc 12,33; 18,22; x. 5,11.28).
+ Kết luáºn
Ai muốn Ä‘i theo Äức Giêsu, phải đặt sá»± trung thà nh vá»›i thánh ý Thiên Chúa trên tất cả má»i sá»±. Vì trân trá»ng ý muốn của Ngà i, ngÆ°á»i ta phải chấp nháºn Ä‘au khổ, tủi nhục, bị khinh bỉ và tất cả những gì đối láºp lại vá»›i má»™t cuá»™c Ä‘á»i thú vị, tháºm chà đến chá»— mất mạng sống mình. Hẳn là chúng ta muốn tạo ra má»™t hình thái Kitô giáo vừa tầm vá»›i chúng ta, là m chúng ta vui thÃch. Äức Giêsu nói vá»›i ngÆ°á»i ta rằng há» chỉ có thể bÆ°á»›c theo NgÆ°á»i theo những Ä‘iá»u kiện của NgÆ°á»i. Ai muốn thuá»™c vá» Äức Giêsu, thì phải quyết định theo Äức Giêsu toà n thể, vá»›i trá»n con Ä‘Æ°á»ng của NgÆ°á»i.
Äức Giêsu không nói rằng nếu ai muốn Ä‘i theo NgÆ°á»i mà không từ bá» những ngÆ°á»i than, mạng sống và má»i của cải, thì không thuáºn lợi bao nhiêu, mà nói là hoà n toà n vô Ãch, nhÆ° muối không còn vị mặn nữa (x. Lc 14,34-35).
5.- Gợi ý suy niệm
- Ai muốn là m môn đệ Äức Giêsu, muốn thá»±c sá»± là m Kitô hữu, thì cần phải biết các Ä‘iá»u kiện được Ä‘á» ra, và phải suy nghÄ© xem mình có khả năng đáp ứng chăng. Nếu dừng lại giữa Ä‘Æ°á»ng rồi bá» cuá»™c, thì chẳng nghÄ©a lý gì. Äức Giêsu muốn ngÆ°á»i ta Ä‘i theo NgÆ°á»i cách ý thức và có cân nhắc. Các Ä‘iá»u kiện được nêu ra không chỉ có giá trị cho má»™t thiểu số Æ°u tuyển, nhÆ°ng cho má»i ngÆ°á»i. BÆ°á»›c theo Äức Giêsu có nghÄ©a là tuyệt đối không bám vÃu và o các của cải váºt chất, và phải sá» dụng chúng tùy theo dây liên kết chúng ta vá»›i Äức Giêsu.
- Dây liên kết ngÆ°á»i ta vá»›i Äức Giêsu phải có quyá»n Æ°u tiên hÆ¡n má»i liên hệ khác. Tình yêu đối vá»›i NgÆ°á»i không loại trừ tình yêu đối vá»›i loà i ngÆ°á»i, trái lại là đà ng khác. Äức Giêsu muốn chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i thân cáºn. Và tình yêu đối vá»›i NgÆ°á»i đòi há»i chúng ta chu toà n ý muốn của NgÆ°á»i. NhÆ°ng tÆ°Æ¡ng quan vá»›i ngÆ°á»i thân cáºn phải được qui định bởi tÆ°Æ¡ng quan vá»›i Äức Giêsu và phải được tháp nháºp và o trong tÆ°Æ¡ng quan nà y. Nếu phải chá»n lá»±a giữa Äức Giêsu và má»™t ngÆ°á»i gần gÅ©i vá»›i ta, ta phải chá»n Äức Giêsu. Äà ng khác, ta phải Ä‘Ã o luyện tÆ°Æ¡ng quan của mình vá»›i ngÆ°á»i thân cáºn thế nà o để không gây rối cho tÆ°Æ¡ng quan của ta vá»›i Äức Giêsu. Tiêu chuẩn tối háºu của Ä‘á»i sống chúng ta không phải là nguyện vá»ng hoặc ý muốn của ngÆ°á»i thân cáºn, hoặc sở thÃch của ngÆ°á»i ấy, hay là sá»± hòa hợp vá»›i ngÆ°á»i ấy, nhÆ°ng là ý muốn của Äức Giêsu và con Ä‘Æ°á»ng trên đó NgÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i mà dẫn dắt chúng ta. NgÆ°á»i Kitô hữu không được tìm cách sống hà i hòa vá»›i ngÆ°á»i thân cáºn ngược lại vá»›i ý muốn của Äức Giêsu, nhÆ°ng là vá»›i và trong sá»± lệ thuá»™c ý muốn đó.
- BÆ°á»›c theo Äức Giêsu: hoặc là má»™t cuá»™c bÆ°á»›c theo trá»n vẹn, hoặc chẳng phải là má»™tcuá»™c bÆ°á»›c theo. NgÆ°á»i ta không được chỉ chá»n ra má»™t và i nét thuá»™c vá» hà nh trình của Äức Giêsu mà ngÆ°á»i ta thÃch. Hoặc là ngÆ°á»i ta sẵn sà ng Ä‘i vá»›i NgÆ°á»i trá»n chuyến Ä‘i, hoặc có bắt đầu cÅ©ng chẳng Ãch gì. Tháºp giá của Äức Giêsu là dấu chỉ cụ thể vá» sá»± trung thà nh vô Ä‘iá»u kiện của NgÆ°á»i đối vá»›i thánh ý Chúa Cha, vá»›i định mệnh của NgÆ°á»i và vá»›i sứ mạng của NgÆ°á»i. Äối vá»›i NgÆ°á»i, sá»± trung thà nh nà y còn quý giá hÆ¡n chÃnh mạng sống NgÆ°á»i.
- Cá»™ng Ä‘oà n Giêrusalem đã góp má»i sá»± lại, nên không còn có ai bị nghèo túng ở giữa há» (Cv 2,44-45; 4,32-35). Hẳn là các Kitô hữu hôm nay cÅ©ng có thể thứ những nẻo Ä‘Æ°á»ng má»›i. Chắc chắn nếu chúng ta chá»n bÆ°á»›c theo Äức Kitô, chúng ta phải thay đổi thái Ä‘á»™ của chúng ta đối vá»›i của cải của thế gian nà y. [Mục Lục]
48. Chú giải của Noel Quesson
Có rất đông ngÆ°á»i cùng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng vá»›i Äức Giêsu. NgÆ°á»i quay lại bảo há»
Chúng ta vẫn Ä‘ang trên con Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem, ở đó Luca đã táºp hợp các tà i liệu gốc mà ngà i đã thu tháºp bởi các nguồn thông tin của riêng ngà i. NgÆ°á»i ta có thể nói rằng đây không chỉ là má»™t bà i tÆ°á»ng thuáºt cụ thể mà hÆ¡n thế nữa là lịch sá» cao cả của Äức Giêsu Kitô trong má»i thá»i đại. Những “đám đông ngÆ°á»i" cùng Ä‘i vá»›i Äức Giêsu không chỉ là và i trăm ngÆ°á»i ở Palestine trong thá»i đại đó, mà là vô số ngÆ°á»i, Ä‘Ã n ông có, Ä‘Ã n bà có đã bắt đầu Ä‘i theo Äức Giêsu qua bao thế ká»·. Váºy ngà y hôm nay, Äức Giêsu hÆ°á»›ng vá» phÃa chúng ta để đặt cho chúng ta má»™t và i câu há»i: "Anh em nói rằng anh em là những môn đệ của Thầy nhÆ°ng anh em có biết Ä‘iá»u đó có nghÄ©a gì không? Anh em có biết Ä‘i theo Thầy sẽ dẫn anh em Ä‘i tá»›i đâu không?".
Ai đến với tôi mà không dứt bỠcha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể là m môn đệ tôi được
Yêu sách đầu tiên của Äức Giêsu đúng là là m ngÆ°á»i ta phải hốt hoảng và nếu cần má»™t lần nữa minh chứng rằng Giêsu Na-da-rét có ý thức NgÆ°á»i không phải là "má»™t ngÆ°á»i bất kỳ nà o đó". Váºy thì NgÆ°á»i là ai, nếu không phải là má»™t ngÆ°á»i Ä‘iên, lại yêu cầu toà n thể nhân loại phải dứt bá» tình cảm đến nhÆ° thế, để gắn bó vá»›i bản thân của NgÆ°á»i?
Ai có thể hiểu được ngôn ngữ của các vì sao,
Ai có thể nháºn ra âm nhạc của các linh hồn,
Ai với trái tim có đủ tự do
Sẽ biết yêu mến Thầy trên hết và đi theo sau Äấng, Lá»i của sá»± sống?
Tấm lòng cần phải rất tinh tế để hiểu biết Äức Giêsu.
DÄ© nhiên Äức Giêsu là ngôn sứ của tình yêu chứ không phải của lòng thù háºn. Công thức gay gắt của NgÆ°á»i không có nghÄ©a chúng ta bá» rÆ¡i những mối liên hệ gia đình. Không nhằm biện minh cho thói Ãch ká»·, trái lại Äức Giêsu kêu gá»i má»™t sá»± từ bá» triệt để bản thân mình. Vả lại, cần phải yêu mến Äức Giêsu hÆ¡n cả mạng sống mình. NhÆ° thế, thay vì phá vỡ má»™t cách Ãch ká»· má»i quan hệ nhân bản thiêng liêng nhất của chúng ta (tình yêu phụ tá», hôn nhân, bằng hữu), Äức Kitô má»i gá»i chúng ta, má»—i ngÆ°á»i phải là m cho tình cảm ấy được sinh Ä‘á»™ng và xuyên suốt bởi tình yêu tuyệt đối của Thiên Chúa... Và trong trÆ°á»ng hợp hạn chế, tháºt váºy, vẫn phải là : “bá» nhà , bá» vợ, anh em, cha mẹ hay con cái vì NÆ°á»›c Thiên Chúa†(Lc 18,29). Và chÃnh Äức Giêsu đã buá»™c mình phải dứt bá» gia đình riêng trÆ°á»›c khi yêu cầu Ä‘iá»u đó vá»›i chúng ta, khi NgÆ°á»i hiến dâng cả hồn và xác cho việc rao giảng Tin Mừng (Lc 8,19-21; 11,27-28).
Má»—i NgÆ°á»i, tùy theo hoà n cảnh và ơn gá»i của mình, phải vui lòng đón nháºn yêu sách phi thÆ°á»ng ấy trong Ä‘á»i sống cụ thể. Những từ bá» tuyệt đối nà o được đặt ra cho tôi để phục vụ NÆ°á»›c Thiên Chúa?
Ai không vác tháºp giá mình mà đi theo tôi, thì không thể là m môn đệ tôi được
Ở đây có hai công thức: Vác tháºp giá và đi theo Äức Giêsu. Váºy vấn Ä‘á» trÆ°á»›c tiên không phải là từ bá» mà là tình yêu. NgÆ°á»i nà o đã tháºt sá»± tìm thấy Äức Giêsu, NgÆ°á»i ấy đã tìm thấy giá trị phát triển nhất trong má»i trÆ°á»ng hợp. Tất cả những gì là m chúng ta Ä‘au khổ, có thể trở thà nh "sá»± hiệp thông của tình yêuâ€. Má»i ngÆ°á»i vác tháºp giá Ä‘i theo Äức Giêsu là đi theo Äấng đã vác tháºp giá Ä‘i đầu. Nếu chúng ta suy nghÄ© thấu đáo, khi chúng ta lảo đảo dÆ°á»›i sá»± thá» thách thì Äức Giêsu đã ở đó, ká» bên chúng ta, Ä‘i trÆ°á»›c chúng ta, chÃnh NgÆ°á»i cÅ©ng Ä‘ang lảo đảo trên con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá dẫn NgÆ°á»i đến niá»m hoan lạc của sá»± sống lại! Simon, gốc Kyrênê, được đặt tháºp giá lên vai vác theo sau Äức Giêsu là hình ảnh của ngÆ°á»i môn đệ chân chÃnh (Lc 23,26). Ai đã khám phá Ä‘iá»u đó, đã tìm ta má»™t bà máºt; bà máºt của má»™t hạnh phúc mà không gì có thể phá hủy được. Không gì. Phúc cho ngÆ°á»i nà o có cái nhìn xuyên thấu Ä‘iá»u vô hình để tìm kiếm khuôn mặt của NgÆ°á»i!
Quả thế, ai trong anh em muốn xây má»™t cây tháp, mà trÆ°á»›c tiên lại không ngồi xuống tÃnh toán phà tổn, xem mình có đủ để hoà n thà nh không? Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng là m xong, thì má»i ngÆ°á»i thấy váºy sẽ lên tiếng chê cÆ°á»i mà bảo: "Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức là m cho xong việc!".
Dụ ngôn nà y là của riêng Thánh Luca: "Bổn pháºn phải ngồi xuống!" Dụ ngôn nà y nói lên khó khăn to lá»›n mà ngÆ°á»i ta phải chấp nháºn khi cồ quyết định bắt đầu Ä‘i theo Äức Giêsu. Äây là má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u dà i ngà y; và phải có thể Ä‘i đến cùng!
Äức Giêsu đã không bao giá» tìm cách quảng cáo, khi tạo ra tâm lý thà nh công giả tạo ở xung quanh NgÆ°á»i. Thay vì che giấu những nguy cÆ¡ của công việc, NgÆ°á»i nhấn mạnh chúng nhÆ° để là m nản lòng ngay tức khắc những nhiệt tình bồng bá»™t và chóng qua; nhÆ° thể sá»± rút lui dá»c Ä‘Æ°á»ng còn tệ hÆ¡n là chÆ°a bao giá» khởi sá»±? Äiá»u nà y phải là m chúng ta suy nghÄ© má»™t cách tháºt nghiêm túc tÃnh chất trầm trá»ng của việc từ bỠđức tin khi việc từ bá» nà y cố tình và có ý thức. Thôi không theo "Äức Giêsu nữa, khi ngÆ°á»i ta đã bắt đầu Ä‘i theo NgÆ°á»i...†phải chăng trầm trá»ng hÆ¡n việc chÆ°a từng biết NgÆ°á»i? Trách nhiệm vô cùng của việc Tuyên xÆ°ng Äức Tin là thế. Nếu không nghiêm túc thì đừng là m? TrÆ°á»›c khi tuyên hứa phải ngồi xuống, dùng thá»i gian mà suy nghÄ©.
“Hoặc có vua nà o Ä‘i giao chiến vá»›i má»™t vua khác, mà trÆ°á»›c tiên lại không ngồi xuống bà n tÃnh xem mình có thể Ä‘em má»™t vạn quân ra, Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i đối phÆ°Æ¡ng dẫn hai vạn quân tiến đánh mình chăng? Nếu không đủ sức, thì khi đối phÆ°Æ¡ng còn ở xa, ắt nhà vua đã phải sai sứ Ä‘i cầu hòa".
Hai dụ ngôn nà y "xây tháp" và "chiến đấu để thắng tráºn" là thà nh phần của các bản văn mà Luca đã có chủ ý táºp hợp trong "Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem". Hai câu chuyện nà y đặt song song, dá»… nhá»›, vá»›i văn phong nói và lặp lại. Cùng má»™t bà i há»c được là m nổi rõ, được gấp đôi để không ai quên: Äá»i sống Kitô hữu chÃnh là "xây dá»±ng" và "chiến đấuâ€. Hai công việc gian nan đòi há»i phải suy nghi và kiên trì. Chúng cÅ©ng yêu sách sá»± tiên liệu và tổ chức. Anh em phải ngồi xuống để suy tÃnh!
Má»™t đôi khi tôi có hoà n thà nh lá»i yêu cầu nà y của Äức Giêsu không?
Tôi có dùng thá»i gian để suy nghÄ© cuá»™c Ä‘á»i tôi vá» những cam kết của tôi? Chúng ta Ä‘á»u biết là m các bảng tổng kết, tÃnh toán, tiên liệu cho các công việc của con ngÆ°á»i váºy có khi nà o chúng ta dừng lại má»™t mình hay trong nhóm vá»›i những ngÆ°á»i khác để nháºn định xem chúng ta đã tháºt sá»± sống những công việc của con NgÆ°á»i trong Ä‘Æ°á»ng lối của Äức Kitô? Äó là mục Ä‘Ãch của việc "xét lại Ä‘á»i sống": Hãy nhìn, phán Ä‘oán, hà nh Ä‘á»™ng, cầu nguyện trong ánh sáng của Tin Mừng.
Äi nghỉ hè vá», lá»i má»i gá»i của Äức Giêsu đến đúng lúc. Má»™t năm má»›i đây rồi, trÆ°á»›c mặt chúng ta. Tất cả sẽ lại tiếp tục: Nghá» nghiệp, trÆ°á»ng há»c, táºp Ä‘oà n, hiệp há»™i. Äể không sống há»i hợt vá»›i mình và vá»›i má»i việc, nguyện gẫm là bà quyết cá»a Ä‘á»i sống sâu sắc và tháºt sá»± hiệu quả. Ngà y hôm nay Äức Giêsu yêu cầu chúng ta không nên sống má»™t cách há»i hợt nông cạn.
Lạy Chúa, ngÆ°á»i nà o mà Thần Khà Chúa cÆ° ngụ, ngÆ°á»i ấy sẽ tiếp nháºn những bà máºt của Chúa Cha.
Trong ba năm của Ä‘á»i sống hoạt Ä‘á»™ng, Äức Giêsu hầu nhÆ° đã là m nhiá»u hÆ¡n má»i ngÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng của thế gian.
Má»™t bà mẹ trẻ trong gia đình, bá» bá»™n công việc, má»™t ngà y ná» nói vá»›i tôi: "Những ngà y nà o con cà ng phải là m nhiá»u việc thì con cà ng cảm thấy nhu cầu phải ngừng lại, phải ngồi xuống mÆ°á»i phút để nguyện gẫm: và con được lá»i thá»i gian!â€
“CÅ©ng váºy, ai trong anh em không từ bá» hết những gì mình có, thì không thể là m môn đệ tôi đượcâ€.
Váºy đây là lần thứ ba trong Ãt dòng trở lại cùng má»™t Ä‘iệp khúc sắc bén nhÆ° dao thái thịt: "Không thể là m môn đệ của tôi được".
Và đối vá»›i Luca, Ä‘iệp khúc nhÆ° là kết luáºn của hai dụ ngôn nói trên. CÅ©ng chÃnh vì thế mà cần phải "ngồi xuốngâ€. NgÆ°á»i ta không theo Äức Giêsu trong sá»± dá»… dãi. Ai không sẵn sà ng Ä‘i đến cùng tốt hÆ¡n đừng nên khởi sá»±: Hãy từ bá» tìm kiếm chÃnh mình trong tình cảm, từ bá» Ä‘á»i sống của riêng mình, từ bá» của cải... bởi tình yêu. Lá»i má»i gá»i sá»± lá»™t bá» triệt để nà y, để sống nghèo khó, không phải là má»™t "lá»i khuyên" dà nh riêng cho những Kitô hữu thượng hạng, các tu sÄ© nam nữ nhÆ° đôi khi NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng hiểu nhÆ° thế... Sá»± từ bá» chÃnh là điá»u kiện của má»i Ä‘á»i sống Kitô hữu nhÆ° Äức Giêsu đã nói. Phải nhÆ° thế để trở thà nh má»™t “môn đệ Ä‘Æ¡n sÆ¡". "Anh em không thể phục vụ Thiên Chúa và tiá»n bạc" (Lc 16,13). Má»™t lần nữa, thay vì phải quan niệm những lá»i ấy của Äức Kitô nhÆ° những lá»i quá đáng, hãy dùng thá»i gian để cảm nháºn chúng nhÆ° những lá»i tháºt sá»± giải phóng và là m triển nở. "NgÆ°á»i vốn già u sang phú quý, nhÆ°ng đã tá»± ý trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà cho em trở nên già u có" (2Cr 8,9).
NhÆ°ng để hiểu được Ä‘iá»u đó, dÄ© nhiên Thiên Chúa phải trà n ngáºp trong má»™t tâm hồn. Chúng ta có tiếp tục hÆ°á»›ng vá» "cái có" má»™t cách tham lam hay không? Chúng ta có khám phá và nghÄ© ra má»™t cách sống sung sÆ°á»›ng trong tình bạn, sá»± chia sẻ và tÃnh Ä‘Æ¡n sÆ¡ không?
"Xã há»™i tiêu thụ không là m cho con ngÆ°á»i hạnh phúc".
Äức Gioan Phaolô II đã nói vá»›i giá»›i trẻ ở Công viên các Hoà ng Tá». HỠđã vá»— tay tán thưởng. HỠđã đồng ý. NhÆ°ng thế thì sẽ có những kết luáºn thá»±c hà nh nà o vá» phÆ°Æ¡ng diện mua sắm, nhịp Ä‘á»™ của Ä‘á»i sống và sá» dụng tiá»n bạc... để được tá»± do hÆ¡n. Và tháºt Ä‘Æ¡n giản, để "Ä‘i theo Äức Giêsuâ€, để giống NgÆ°á»i đôi chút.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là Anh Nghèo, vinh quang Ä‘á»i Ä‘á»i của Thiên Chúa ở nÆ¡i Ngà i! [Mục Lục]
|