Chúa nháºt XXII thÆ°á»ng niên, năm C: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
24.08.2016
Tin Mừng Lc 14:1, 7-14 Má»™t ngà y sabát kia, Äức Giêsu đến nhà má»™t ông thủ lãnh nhóm Pharisêu để dùng bữa: há» cố dò xét NgÆ°á»i. NgÆ°á»i nháºn thấy khách dá»± tiệc cứ chá»n cá»— nhất mà ngồi, nên nói vá»›i há» dụ ngôn nà y: “Khi anh được má»i Ä‘i ăn cÆ°á»›i, thì đừng ngồi và o cá»— nhất, kẻo lỡ có nhân váºt nà o quan trá»ng hÆ¡n anh cÅ©ng được má»i, và rồi ngÆ°á»i đã má»i cả anh lẫn nhân váºt kia phải đến nói vá»›i anh rằng: “Xin ông nhÆ°á»ng chá»— cho vị nà yâ€. Bấy giá» anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chá»— cuối. Trái lại, khi anh được má»i, thì hãy và o ngồi chá»— cuối, để cho ngÆ°á»i đã má»i anh phải đến nói: “Xin má»i ông bạn lên trên choâ€...
CHÚA NHẬT XXII THƯỜNG NIÊN, NĂM C
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Hc 3,19-21.30-31; Dt 12,18-19.22-24a; Lc 14,1.7-14 ----†----
MỤC LỤC
1. Phú quý
2. Cây cao dễ gãy.
3. Khiêm nhÆ°á»ng
4. Chỗ cuối
5. Khiêm tốn là nháºn ra chÃnh mình – Lm. An Phong
6. Khiêm tốn và vô vị lợi – Lm. GB. Trần Văn Hà o
7. Con hãy hạ mình, thì con sẽ được đẹp lòng Chúa
8. Ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên
9. Khiêm tốn – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
10. Khôn ngoan hay lịch duyệt trước mặt Thiên Chúa
11. Chúa nâng cao kẻ khiêm nhÆ°á»ng
12. Sống cho ngÆ°á»i nghèo - Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
13. Khiêm nhÆ°á»ng phục vụ
14. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu Duyên
15. Khiêm tốn là cách sống của công dân NÆ°á»›c Trá»i
16. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhÆ°á»ng
17. Bà i há»c từ nÆ°á»›c – Lm Giuse Nguyá»…n Hữu An
18. Khiêm hạ
19. Dự tiệc và đãi tiệc – Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
20. Thiên Chúa nâng cao kẻ khiêm nhÆ°á»ng
21. Hãy ngồi chỗ cuối - Lm. Giuse Nguyễn An Khang
22. Khiêm hạ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
23. Suy niệm của Lm. Ignatiô Hồ Thông
24. Suy niệm của Lm. Äaminh Trần Äình Nhi
25. Má»™t tình yêu mang kÃch thÆ°á»›c nhân loại
26. Sá»± khiêm nhÆ°á»ng dẫn đến chá»— cao hÆ¡n
27. Ghế Giám Mục
28. Chỗ ngồi nơi bà n tiệc - McCarthy
29. Con l không, Chúa là tất cả – Thiên Phúc
30. Ai má»i gá»i chúng ta – André Sève
31. Chá»n chá»— nÆ¡i bà n tiệc – Veritas
32. Ä‚n
33. Ai nâng mình lên, sẽ bị hạ xuống
34. Chá»n chá»—
35. Khiêm nhÆ°á»ng
36. Khiêm nhÆ°á»ng
37. Khiêm tốn
38. Khiêm nhÆ°á»ng - Lm. Phạm Thanh Liêm
39. Má»™t phúc là nh ngá»t ngà o
40. Con ngÆ°á»i khiêm tốn
41. Sá»± tháºt không nhìn thấy
42. Khiêm tốn trước Chúa
43. Chú giải của Noel Quesson
1. Phú quý
Phú quý sinh lá»… nghÄ©a, cha ông chúng ta vốn thÆ°á»ng mỉa mai nhÆ° váºy. Những kẻ có tiá»n bạc, có địa vị bao giá» cÅ©ng thÃch cho ngÆ°á»i khác biết đến mình và trá»ng vá»ng. Vì thế há» phải phô trÆ°Æ¡ng, phải chá»n nÆ¡i, chá»n chá»— để xuất hiện. Ä‚n nói cho có Ä‘iệu bá»™, có kiểu cách, đúng là trưởng giả há»c là m sang.
TrÆ°á»›c kia thói ham danh vá»ng và địa vị còn xâm nháºp và o cả nÆ¡i nhà Chúa mà đáng lý ra ở đó tất cả Ä‘á»u chỉ là anh em, bình đẳng. Không thiếu gì nhà thá» bên tây cÅ©ng nhÆ° bên ta, có những ghế và bà n quỳ dà nh riêng cho các vị phú hà o, chức sắc, có bảng đồng ghi tên Ä‘Ã ng hoà ng, dù há» không tá»›i ngồi, thì cÅ©ng chẳng ai được phép thế chá»—. Cò ngà y nay thì sao? ChÆ°a hẳn là đã hết chuyện giai cấp trong xã há»™i cÅ©ng nhÆ° trong Giáo Há»™i. Chúa thì dạy: Ai đứng đầu thì phải hầu thiên hạ, nhÆ°ng trong thá»±c tế, kẻ là m đầu vẫn ở vị trà số má»™t và kẻ hầu hạ vẫn luôn là những ngÆ°á»i thấp cổ bé miệng trong dân. Chúa Giêsu thì trái lại, tuy là Thiên Chúa nhÆ°ng Ngà i đã hạ mình xuống là m ngÆ°á»i và ở giữa chúng ta nhÆ° má»™t ngÆ°á»i anh em, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i tôi tá»›. Và trong đêm bị ná»™p, Ngà i đã quỳ xuống rá»a chân cho từng môn đệ, để dạy cho các ông bà i há»c yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ. Ngà i nói vá»›i các ông rằng: Vua chúa trần gian thì là m chúa thiên hạ và những ai cầm quyá»n thì bắt dân gá»i mình là ân nhân. Phần anh em, đừng là m nhÆ° thế, trái lại ai lá»›n nhất trong anh em thì phải nên nhÆ° kẻ nhá» nhất và kẻ là m đầu thì phải hầu thiên hạ. Bởi lẽ, giữa kẻ ngồi bà n và kẻ hầu bà n ai lá»›n hÆ¡n ai? Hẳn là ngÆ°á»i ngồi bà n chứ? Thế mà Thầy đây, Thầy sống giữa anh em nhÆ° má»™t ngÆ°á»i hầu hạ.
ChÃnh vì đầu óc kỳ thị phong kiến mà ngÆ°á»i Pharisêu xa tránh những ngÆ°á»i dân ngoại và kẻ tá»™i lá»—i. Há» không muốn bị mang tiếng là bạn bè cùng ngÆ°á»i thu thuế và tá»™i lá»—i, nên há» không bao giá» chung đụng, gần gÅ©i. Chúa Giêsu trái lại, Ngà i thÆ°á»ng đón tiếp những hạng ngÆ°á»i nà y. Không phải chỉ gặp gỡ qua loa đôi ba lần, nhÆ°ng là thÆ°á»ng xuyên, hÆ¡n thế nữa, còn đồng bà n, ăn uống vá»›i há» nhiá»u lần. Thói Ä‘á»i là ngÆ°u tầm ngÆ°u, mã tầm mã, kẻ sang chÆ¡i vá»›i ngÆ°á»i sang. Kẻ thấp hèn mà mon men tá»›i gần ngÆ°á»i sang trá»ng sẽ bị chê là thấy ngÆ°á»i sang bắt quà ng là m há». Trái lại, Ä‘i lại vá»›i những ngÆ°á»i mang tiếng xấu, sẽ bị thiên hạ đồng hoá vá»›i kẻ xấu và xa lánh, chê cÆ°á»i. Chúa Giêsu thì không thế, Ngà i nói vá»›i bá»n biệt phái: NgÆ°á»i khoẻ mạnh thì không cần thầy thuốc, chỉ những kẻ Ä‘au yếu má»›i cần đến má thôi. Ta đến không phải để kêu gá»i ngÆ°á»i công chÃnh, nhÆ°ng để kêu gá»i kẻ tá»™i lá»—i sám hối ăn năn. Vì yêu thÆ°Æ¡ng nhân loại tá»™i lá»—i và để cứu chuá»™c chúng ta, Ngà i đã chẳng ngần ngại hy sinh danh dá»±, địa vị của mình. Ngà i bá» quên địa vị Thiên Chúa, nhÆ°ng không bá» rÆ¡i con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i. HÆ¡n thế nữa, Ngà i còn hy sinh cả tÃnh mạng vì chúng ta: Con NgÆ°á»i đến không để được hầu hạ, nhÆ°ng đến để hầu hạ và hiến mạng sống mình là m giá cứu chuá»™c cho nhiá»u ngÆ°á»i.
Còn chúng ta thì sao? Chúng ta đã là m được những gì để giúp đỡ những kẻ tội lỗi sám hối ăn năn và quy trở vỠcùng Thiên Chúa. [Mục Lục]
2. Cây cao dễ gãy
Sau má»™t tráºn bão, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng thây những câu cao bị đổ gãy, trái lại những cây nhá» và thấp, thì vẫn đứng trÆ¡ trÆ¡. Sau cuá»™c chÃnh biến, những kẻ quyá»n cao chức trá»ng bị láºt đổ, bị mất chức, bị tù tá»™i còn những kẻ thấp cổ bé miệng thì trÆ°á»›c sau vẫn váºy.
Tuy nhiên, trong bất kỳ xã há»™i, bất kỳ tổ chức nà o cÅ©ng thế, ngÆ°á»i ta vẫn tranh nhau những chức vụ cao để hưởng nếu không phải là lợi lá»™c, thì Ãt ra cÅ©ng là danh vá»ng. Mâm cao cá»— đầy. Chức cà ng lá»›n thì bổng lá»™c cà ng nhiá»u, Ä‘i tá»›i đâu cÅ©ng được trá»ng vá»ng. Ngà y xÆ°a thì võng cáng, lá»ng che còn ngà y nay thì mô tô há»™ tống, cảnh sát còi hụ dẹp Ä‘Æ°á»ng, lÃnh tráng dà n chà o. Cái thói ham danh vá»ng nà y không tha cả những ngÆ°á»i lãnh đạo tôn giáo vì thế các chức sắc đạo Do Thái ngà y xÆ°a thÃch mặc áo thụng, may dà i thẻ kinh tá»›i đâu thì cÅ©ng chiếm hà ng ghế đầu, còn ngồi ở bà n tiệc thì chá»n chá»— nhất.
Vì thế Chúa Giêsu không ngần ngại lên tiếng chỉ trÃch há», nhân dịp Ngà i được má»i dá»± tiệc trong nhà má»™t ông biệt phái. DÄ© nhiên Ä‘a số khách má»i Ä‘á»u là biệt phái cả. Há» không Æ°a gì Chúa Giêsu và hôm nay hỠđược dịp dò xét kỹ để bắt lá»—i. Chẳng hạn hỠđể ý xem NgÆ°á»i có rá»a tay trÆ°á»›c khi ăn hay không? NhÆ°ng hỠđâu ngá» rằng chÃnh há» lại Ä‘ang bị Chúa Giêsu dò xét, bởi vì Ngà i thấy ông nà o ông nấy cÅ©ng Ä‘á»u ham địa vị cao, thÃch ngồi và o chá»— danh dá»± nhất trong Ä‘am khách được má»i.
Bà i há»c của Ngà i hôm nay là bà i há»c khiêm nhÆ°á»ng, có lẽ đã là m cho hỠăn mất ngon và hẳn nhiá»u ông đã mất mặt. Chúa Giêsu không chỉ nháºn xét vá» khách dá»± tiệc mà còn thẳng thắn Ä‘Æ°a ra má»™t bà i há»c khác cho chủ nhà , bởi vì ông nà y mở tiệc đãi khách, thá»±c ra không hpải vì khách mà vì mình. Thá»±c váºy, cái thói má»i ngÆ°á»i có chức quyá»n, má»i ngÆ°á»i già u sang để khoe rằng mình quen biết lá»›n, giao thiệp rá»™ng, rằng bè bạn của mình toà n là những ông to bà lá»›n. Cái thói nà y ở má»i nÆ¡i, má»i thá»i Ä‘á»u rất thịnh hà nh. Ông chủ nhà hôm nay cÅ©ng là má»™t trong những kẻ thÃch khoe khoang. Ông ta má»i Chúa Giêsu có lẽ chẳng phải vì mến phục, nhÆ°ng chỉ để khoe vá»›i bè bạn vá» tà i giao thiệp của mình, bởi vì lúc bấy giá» Chúa Giêsu đã là má»™t nhân váºt nổi tiếng.
Thế nhÆ°ng được ăn thì cÅ©ng phải được nói, nhân dịp nà y Chúa Giêsu nhắc nhở ông đừng tốn của cho những kẻ vốn đã già u sang, nhÆ°ng hãy nghÄ© đến những ngÆ°á»i nghèo khó, những ngÆ°á»i Ä‘ang cần được ăn để sống chứ không sống để ăn nhÆ° những kẻ già u sang quyá»n quý.
Lòng khiêm tốn và nhân háºu chÃnh là ná»n tảng của đạo đức, nên Ngà i má»i gá»i chúng ta hãy noi gÆ°Æ¡ng bắt chÆ°á»›c Ngà i. Thói thÆ°á»ng, thì những kẻ là m lá»›n thì ăn trên ngồi trốc, thống trị má»i ngÆ°á»i. Còn Chúa Giêsu thì khác, Ngà i không đến để được hầu hạ, nhÆ°ng đến để hầu hạ và hiến mạng sống mình là m giá cứu chuá»™c cho nhiá»u ngÆ°á»i. Ngà i đòi há»i các môn đệ, những kẻ bÆ°á»›c theo Ngà i cÅ©ng phải sống nhÆ° váºy. Thế nhÆ°ng lòng khiêm tốn phải Ä‘i đôi vá»›i tình bác ái, vá»›i tinh thần phục vụ. Ngà i đã quỳ xuống rá»a chân cho các môn đệ để dạy các ông bà i há»c phục vụ. Chúa Giêsu đã hạ mình xuống để phục vụ, để nâng đỡ gánh nặng của ngÆ°á»i khác, còn chúng ta thì sao? [Mục Lục]
3. Khiêm nhÆ°á»ng
Tối hôm ấy, ông nhà văn quyết định Ä‘em vợ và 4 đứa con của mình Ä‘i xem phim tại má»™t rạp hát. Khi hỠđến thì trong rạp má»›i chỉ có sáu ngÆ°á»i. Và khi há» bÆ°á»›c và o thì cả sáu ngÆ°á»i trong rạp Ä‘á»u đứng lên vá»— tay. Ông nhà văn mỉm cÆ°á»i đáp lá»…. Sau khi ngồi và o chá»—, ông nhà văn bèn quay sang bà vợ và nói: - Có lẽ hỠđã nháºn ra anh vì hình ảnh của anh được đăng trên báo và những tác phẩm của anh được quảng cáo má»™t cách rá»™ng rãi.
Ngay lúc đó, có má»™t chà ng thanh niên tiến đến bắt tay ông. Ông nhà văn bèn há»i: - Là m sao anh nháºn ra tôi.
Thế nhÆ°ng, chà ng thanh niên đã trả lá»i:
- Tôi chẳng há» biết ông là ai cả. Sở dÄ© chúng tôi vá»— tay khi ông và gia đình bÆ°á»›c và o rạp là vì viên quản lý rạp hát đã bảo: Nếu không có thêm bốn khán giả cho đủ mÆ°á»i ngÆ°á»i thì ông ta không thể chiếu xuất phim nà y.
Câu chuyện trên là m cho chúng ta nhá»› tá»›i lá»i Chúa qua Ä‘oạn Tin Mừng sáng hôm nay, má»i gá»i chúng ta sống khiêm nhÆ°á»ng, bởi vì ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống. Còn ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Ông nhà văn là má»™t ngÆ°á»i nổi tiếng, cho nên cÅ©ng chỉ là điá»u thÆ°á»ng tình, khi ông nghÄ© rằng chà ng thanh niên đến bắt tay ông đã nháºn ra ông là ai. Và khi hay chà ng thanh niên ấy cho hay chẳng há» biết ông là ai, thì tôi không hiểu phản ứng của ông nhà văn nhÆ° thế nà o? Hụt hẫng và chá»›i vá»›i, hay là chấp nháºn giá»›i hạn nhá» bé và khiêm tốn của mình.
Váºy sá»± khiêm tốn là gì? Chúng ta phải sống thế nà o má»›i được gá»i là ngÆ°á»i khiêm tốn? Phải chăng khiêm tốn là tá»± hạ mình xuống và cho rằng mình kém cá»i? Phủ nháºn những giá trị Ä‘Ãch thá»±c của mình hay giảm thiểu nó Ä‘i?
Tôi xin thÆ°a: Không phải là nhÆ° thế. Äức khiêm tốn mang má»™t chiá»u kÃch sâu xa và tốt đẹp hÆ¡n thế nhiá»u. Khiêm tốn không phải chỉ là Ãt nghÄ© vá» mình, mà hÆ¡n thế nữa còn là không nghÄ© gì vá» mình hết. Riêng vá»›i chúng ta, những ngÆ°á»i Kitô hữu, khiêm tốn cÅ©ng có nghÄ©a là trở nên giống hệt nhÆ° Chúa, Äấng đã từng nói: Các con hãy há»c cùng Ta vì Ta hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòng… Và Con NgÆ°á»i đến không phải để được phục vụ, nhÆ°ng đến để phục vu và hiến mạng sống mình là m giá cứu chuá»™c cho nhiá»u ngÆ°á»i.
NhÆ° váºy khiêm tốn có nghÄ©a là bắt chÆ°á»›c sống nhÆ° Chúa, không sống cho riêng mình, nhÆ°ng sống cho ngÆ°á»i khác, dùng tà i năng của mình để phục vụ, không phải cho bản thân và lợi Ãch riêng của cá nhân, mà là cho ngÆ°á»i khác và những nhu cầu của há».
Trong mối liên hệ vá»›i Chúa cÅ©ng nhÆ° vá»›i ngÆ°á»i khác, chúng ta hãy sống khiêm tốn, từ trong tÆ° tưởng, lá»i nói đến việc là m, nhỠđó mà chúng ta sẽ được ngÆ°á»i khác yêu mến và hÆ¡n nữa được chÃnh Chúa chúc phúc. Bởi vì cà ng khiêm tốn, thì chúng ta cùng trở nên cao cả và cà ng được Chúa yêu thÆ°Æ¡ng. [Mục Lục]
4. Chỗ cuối
(TrÃch dẫn từ ‘Manna’ – Lm. Antôn Nguyá»…n Cao Siêu)
Suy Niệm
Phần lá»›n những cuá»™c tranh chấp ở Ä‘á»i thÆ°á»ng xoay quanh những chiếc ghế. Lúc đầu, ghế tượng trÆ°ng cho chức vụ, chức năng. Dần dần, nó tượng trÆ°ng cho chức quyá»n, chức tÆ°á»›c.
Ai cÅ©ng thÃch ghế cao và bảo vệ ghế của mình. NgÆ°á»i Pharisêu thÃch ngồi ghế danh dá»± trong há»™i Ä‘Æ°á»ng. Giacôbê và Gioan thÃch ngồi hai bên tả hữu Thầy Giêsu. Philatô cho đóng Ä‘inh Äức Giêsu vô tá»™i, vì ông sợ mất ghế.
Bà i Tin Mừng hôm nay cho thấy các khách dá»± tiệc cứ chá»n ghế nhất mà ngồi.
Con ngÆ°á»i vẫn bị ám ảnh bởi những chiếc ghế.
Chiếu trên, chiếu dưới chẳng phải là chuyện xưa ở đình là ng. Ngà y nay vẫn có những bạn trẻ cố kiếm được mảnh bằng và chỗ là m lương cao để ung dung hưởng thụ một chỗ đứng trong xã hội.
“Ai tôn mình lên, dù lá»™ liá»…u hay kÃn đáo, sẽ bị Thiên Chúa hạ xuống. Ai thá»±c tâm hạ mình xuống qua việc phục vụ, sẽ được Thiên Chúa tôn lên.â€
Äức Giêsu má»i ta vượt qua thói háo danh, để sống khiêm tốn.
Khiêm tốn không phải là giả vỠtự hạ để được nâng lên.
Khiêm tốn không phải là coi thÆ°á»ng mình hay sợ ngÆ°á»i khác.
Khiêm tốn không phải là rụt rè, không dám nháºn trách nhiệm.
Khiêm tốn là biết mình đã nháºn tất cả từ Chúa, và lá»›n lên má»—i ngà y nhá» tha nhân.
NgÆ°á»i khiêm tốn không sợ chức vụ cao hay ghế nhất.
Chiếc ghế không phải là mục Ä‘Ãch há» cần chiếm được, nhÆ°ng là phÆ°Æ¡ng tiện để phục vụ má»i ngÆ°á»i.
Chức vụ cho há» cÆ¡ há»™i cúi xuống tháºt gần vá»›i ná»—i Ä‘au của nhân loại Ä‘ang chá» há» giúp đỡ.
NgÆ°á»i khiêm tốn không tá»± tìm vinh quang cho mình, há» hồn nhiên vô tÆ° để Thiên Chúa tá»± do định liệu.
Chúng ta dá»… đánh giá ngÆ°á»i khác dá»±a trên ghế của há». NhÆ°ng má»™t ngÆ°á»i quét Ä‘Æ°á»ng có lÆ°Æ¡ng tâm còn giá trị hÆ¡n má»™t giám đốc tham ô lãng phÃ.
Äức Giêsu nói đến việc chá»n khách để má»i ăn. Ngà i khuyên nên má»i những kẻ nghèo khó, táºt nguyá»n, hÆ¡n là má»i những ngÆ°á»i ruá»™t thịt, thân quen, già u có. Ngà i Ä‘Æ°a chúng ta vượt qua óc tÃnh toán vụ lợi, để Ä‘i và o thế giá»›i của những ngÆ°á»i bất hạnh.
Chúng ta thÆ°á»ng thÃch giao du vá»›i ngÆ°á»i có thế giá, có há»c thức, có của cải, để dá»… nhá» vả khi cần. ChÃnh vì thế xã há»™i vẫn còn nhiá»u ngÆ°á»i bị bá» rÆ¡i, vì nghèo túng, kém cá»i vá» má»i mặt.
Hãy ra khá»i thế giá»›i quen thuá»™c của mình, để đến vá»›i những ngÆ°á»i cần chúng ta hÆ¡n.
Bao trẻ em ở vùng xa cần giáo viên. Bao bệnh viện ở các huyện cần bác sĩ.
Ước gì chúng ta hạnh phúc khi cho không tÃnh toán vì thấy mình đã nháºn được gấp trăm Ä‘iá»u mình cho.
Gợi à Chia Sẻ
Theo ý bạn, đâu là những hình thức khiêm nhÆ°á»ng giả tạo? Má»™t ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng thá»±c sá»± phải là ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o?
Trong môi trÆ°á»ng bạn sống, bạn có thấy những ngÆ°á»i bất hạnh, Ãt được nâng đỡ quan tâm không? Bạn đã là m gì để giúp há»?
Cầu Nguyện
Giữa một thế giới chạy theo tiện nghi, hưởng thụ, xin cho con biết bằng lòng với cuộc sống đơn sơ.
Giữa má»™t thế giá»›i còn nhiá»u ngÆ°á»i đói nghèo, xin cho con đừng thu tÃch của cải.
Giữa má»™t thế giá»›i mà sá»± sống bị chà đạp, xin cho con biết quý trá»ng phẩm giá từng ngÆ°á»i.
Giữa má»™t thế giá»›i không tìm thấy hÆ°á»›ng sống, xin cho con biết xây lại niá»m tin.
Lạy Chúa Giêsu,
xin cho con cảm được cÆ¡n đói Ä‘ang già y vò bao ngÆ°á»i,
xin cho con nghe được lá»i má»i của Chúa: “Các con hãy cho hỠăn Ä‘i.â€
Ước gì chúng con dám trao tất cả những gì chúng con có cho Chúa, để Chúa trao tất cả những gì Chúa có cho chúng con và cho cả nhân loại. [Mục Lục]
5. Khiêm tốn là nháºn ra chÃnh mình – Lm. An Phong
Tin Mừng Chúa Nháºt 22 ThÆ°á»ng Niên C xoay quanh Ä‘á» tà i Äức Giêsu phê phán những ngÆ°á»i Pharisêu vá» thói đạo đức giả, thÃch phô trÆ°Æ¡ng, thÃch được ngÆ°á»i ta trá»ng vá»ng. Hôm nay, ngay tại bà n ăn trong nhà của chÃnh há», NgÆ°á»i cÅ©ng phê phán sá»± cao ngạo của há» bằng má»™t dụ ngôn.
Ná»™i dung dụ ngôn đó là : Nếu các thá»±c khách tá»± chá»n chá»— ngồi rốt hết, thì ông chủ sẽ má»i há» lên chá»— nhất và ngược lại.
Những ngÆ°á»i Pharisêu là những ngÆ°á»i thÃch chá»n chá»— nhất. Há» luôn tá»± đánh giá mình là hạnh kiểm loại "A". TrÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, há» kể lá»… dà i dòng những "thà nh tÃch" đạo đức của mình. TrÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác, há» coi thÆ°á»ng và cho mình "quyá»n được hÆ¡n ngÆ°á»i khác".
NhÆ°ng trong vÆ°Æ¡ng quốc của Thiên Chúa thì khác: tráºt tá»± hiện nay sẽ bị đảo lá»™n; những chá»— tốt nhất là do Thiên Chúa ban nhÆ° má»™t quà tặng, chứ không do con ngÆ°á»i tá»± chá»n cho mình. NhÆ° thế, con ngÆ°á»i có là chi trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Há» cần cúi mình xuống - khiêm tốn.
Khiêm tốn Ä‘Ãch thá»±c là nhìn nháºn thá»±c tế những gì mình hiện có và mình là . Khiêm tốn Ä‘Ãch thá»±c là dám chấp nháºn những gì mình có chỉ là hồng ân của Thiên Chúa. Khiêm tốn Ä‘Ãch thá»±c sẽ mang lại niá»m vui, bình an. "Tất cả là hồng ân" (thánh Têrêsa Hà i đồng Giêsu).
Äức Giêsu còn Ä‘Æ°a ra má»™t lá»i khuyên nghịch lý: "Khi nà o ông đãi khách ăn trÆ°a hay ăn tối... hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù". Không thể hiểu câu nà y theo nghÄ©a Ä‘en, nhÆ°ng cần hiểu theo má»™t nghÄ©a sâu xa hÆ¡n, tức là vá» các mối tÆ°Æ¡ng quan xã há»™i khác nhau của má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Thá»±c váºy, má»—i ngÆ°á»i chúng ta thÆ°á»ng được ngÆ°á»i khác đánh giá qua đẳng cấp xã há»™i, tiá»n tà i, nghá» nghiệp... Äó là "môi trÆ°á»ng" bao chung quanh má»™t ngÆ°á»i. ChÃnh những "môi trÆ°á»ng" nà y đã phân chia con ngÆ°á»i là m nhiá»u hạng, loại trong cùng má»™t xã há»™i. Những ngÆ°á»i cùng má»™t "môi trÆ°á»ng" nhÆ° nhau thÆ°á»ng liên kết, giao du vá»›i nhau. Từ đó, sá»± phân cách trở nên ngà y cà ng lá»›n. Chúng ta thÆ°á»ng bị Ä‘iá»u kiện hóa bởi "môi trÆ°á»ng" của mình. Äiá»u nà y thÆ°á»ng ngăn cản chúng ta không mở rá»™ng vòng tay, tấm lòng tá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i không phân biệt má»™t ai. Äức Giêsu đến để phá đổ những bức tÆ°á»ng ngăn cách giữa con ngÆ°á»i vá»›i nhau. "Không còn Do Thái hay Hy Lạp, không còn nô lệ hay tá»± do" (Gl 3,28), không còn ngÆ°á»i già u hay ngÆ°á»i nghèo, thánh nhân hay ngÆ°á»i tá»™i lá»—i. Tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u phải có chá»— trong con tim của chúng ta, nhất là những ngÆ°á»i yếu Ä‘uối, bất hạnh, tà n táºt... Sá»± khiêm tốn Ä‘Ãch thá»±c là nhìn nháºn mình chẳng là gì hết trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, cho dù mình có thuá»™c vá» má»™t "môi trÆ°á»ng sống" cao hay thấp; đồng thá»i nhìn nháºn má»i ngÆ°á»i là anh chị em cùng má»™t Cha trên trá»i.
NÆ¡i bà n tiệc Thánh Thể chúng ta tham dá»± má»—i ngà y, không có chá»— nhất hay chá»— bét, chá»— Æ°u tiên, dà nh riêng cho tùy loại ngÆ°á»i. Tất cả Ä‘á»u được Thiên Chúa tiếp đón nhÆ° những ngÆ°á»i con và nhÆ° những ngÆ°á»i anh em của Äức Giêsu. Äá»i sống ngÆ°á»i kitô hữu là má»™t bà n tiệc Thánh Thể, thánh lá»… kéo dà i. Thánh lá»… là cuá»™c Ä‘á»i và cuá»™c Ä‘á»i là thánh lá»…. Chúng ta được Thiên Chúa má»i gá»i tham dá»± bà n tiệc Thánh Thể cùng vá»›i anh chị em mình trong Äức Giêsu Kitô. Äiá»u cần thiết là biết nháºn ra chÃnh mình trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i Thiên Chúa và vá»›i anh chị em mình.
Phải chăng chúng ta nháºn ra chÃnh mình chẳng là gì trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa? Phải chăng chúng ta nhìn nháºn má»i ngÆ°á»i là anh chị em, cùng má»™t Cha trên trá»i?
Lạy Chúa,
Chúng con hiểu rằng
tự sức mình chúng con chẳng là m được gì.
Tất cả những gì chúng con có được chỉ là hồng ân.
Xin cho chúng con khiêm tốn đủ
để cho phép ngÆ°á»i khác giúp đỡ mình,
đồng thá»i cÅ©ng cởi mở đủ
để ngÆ°á»i khác có thể tìm thấy nÆ¡i chúng con
một sự tương trợ khi hỠcần đến. [Mục Lục]
6. Khiêm tốn và vô vị lợi – Lm. GB. Trần Văn Hà o
Trong xã há»™i ngà y nay, ngÆ°á»i ta nói khá nhiá»u vá» sá»± khiêm tốn. Những khẩu hiệu nhÆ° ‘Cán bá»™ là đầy tá»› của nhân dân’ được treo dán khắp nÆ¡i, nhÆ°ng trong thá»±c tế, nhiá»u khi những biểu thức đó chỉ là sáo ngữ rá»—ng tuếch. Ngay cả nhiá»u anh em linh mục vẫn bị giáo dân than phiá»n vì thái Ä‘á»™ hống hách và quan quyá»n trong cách ứng xá». Khiêm tốn là má»™t đức tÃnh căn bản và cần thiết trong má»i tÆ°Æ¡ng giao xã há»™i. HÆ¡n thế nữa, đây lại chÃnh là cốt lõi của linh đạo Tháºp giá mà Chúa nói đến trong Tin Mừng hôm nay. Sá»± khiêm nhÆ°á»ng mà Chúa Giêsu má»i gá»i khởi nguồn từ chÃnh khuôn mẫu ná»™i tâm mà Äức Giêsu đã diá»…n bà y qua cái chết của Ngà i.
Linh đạo Tháºp giá.
Ngà y 19 tháng 05 năm 1997, ông Kofi Anal Tổng ThÆ° ký Liên hiệp quốc phát Ä‘i má»™t bản cáo phó gá»i đến toà n thế giá»›i vá»›i ná»™i dung ‘Má»™t ngÆ°á»i quyá»n lá»±c nhất thế giá»›i vừa má»›i vÄ©nh viá»…n rá»i bá» chúng ta’. NgÆ°á»i già u quyá»n lá»±c ấy là ai? ThÆ°a, chỉ là má»™t phụ nữ ốm yếu già nua, đã 87 tuổi, trong tay không có má»™t tấc sắt để tá»± bảo vệ mình. NgÆ°á»i già u quyá»n lá»±c ấy đã phải ngá»a tay xin từng cái giÆ°á»ng cÅ© để chia sẻ vá»›i những mảnh Ä‘á»i bất hạnh, và khi chết vẫn không có má»™t xu dÃnh túi. Äó chÃnh là Mẹ Thánh Têrêsa Calcutta. Con ngÆ°á»i giầu quyá»n lá»±c ấy là má»™t phụ nữ yếu á»›t đã sống khiêm tốn không phải vá»›i khẩu hiệu xuông, nhÆ°ng bằng lối sống rất cụ thể. Má»™t con ngÆ°á»i đã can đảm Ä‘i đến má»i ngõ ngách của thế giá»›i để chung chia cuá»™c sống vÆ¡i những ngÆ°á»i cùng khốn. Sá»± khiêm tốn mà Mẹ Têrêsa đã thể hiện khởi nguồn từ chÃnh Tháºp giá. Trong cầu nguyện và suy niệm, Mẹ đã nghe văng vẳng lá»i Chúa Giêsu vang vá»ng trên Thánh giá: “Ta khátâ€. Suốt cuá»™c sống, Mẹ đã cố gắng sao chép lại hình ảnh của Äức Giêsu, đấng ‘vốn dÄ© là Thiên Chúa mà không nghÄ© phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hang vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân nô lệ trở nên giống phà m nhân sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thế. Ngà i đã tá»± hạ vâng lá»i cho đến chết và chết trên Tháºp giá’ (Phil 2,6-8).
Tháºp giá Äức Giêsu là khung quy chiếu căn bản vá» sá»± khiêm nhÆ°á»ng mà các bà i Ä‘á»c lá»i Chúa hôm nay trình bà y. Trong bà i Ä‘á»c 1, tác giả sách Huấn ca viết: “Cà ng tá»± hạ, con cà ng là m đẹp lòng Äức Chúa. NgÆ°á»i được tôn vinh nÆ¡i kẻ khiêm nhÆ°á»ng. Kẻ kiêu ngạo lâm cảnh khốn cùng vô phÆ°Æ¡ng cứu chữaâ€. ÄÆ°Æ¡ng nhiên, các sách Cá»±u Ước chÆ°a thể Ä‘i sâu và o mầu nhiệm cứu Ä‘á»™ thể hiện nÆ¡i cái chết của Äức Giêsu, nhÆ°ng đã từ từ vén mở cho chúng ta con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến hoà n thiện. ÄÃch đến của con Ä‘Æ°á»ng nà y chÃnh là Tháºp giá.
Trong bà i Tin mừng vá»›i dụ ngôn vá» má»™t ông chủ má»i các thá»±c khách đến ăn cÆ°á»›i, Chúa cÅ©ng Ä‘Æ°a ra huấn dụ vá» sá»± khiêm tốn. Ngà i kết luáºn: “Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, ai hạ mình xuống sẽ được nâng lênâ€.
Theo bản tÃnh tá»± nhiên, ai cÅ©ng muốn được má»i ngÆ°á»i nể trá»ng, có được địa vị cao sang trong xã há»™i. Chẳng ai thÃch trở thà nh ‘kẻ rốt hết’ trÆ°á»›c mặt các bá quan văn võ. Khiêm tốn để hạ mình xuống, Ä‘iá»u đó má»i ngÆ°á»i chúng ta ai cÅ©ng biết, nhÆ°ng không phải dá»… thá»±c hà nh. Thánh Tôma Aquinô đã từng nói vá»›i má»™t chút cÆ°á»ng Ä‘iệu: “Ai cÅ©ng có cái tôi. Khi chúng ta chết rồi, 15 phút sau, cái tôi đó má»›i chết hẳnâ€.
Ngay từ những trang đầu tiên của bá»™ Kinh Thánh, tác giả sách Sáng thế đã nói đến sá»± sa ngã của nguyên tổ. Tá»™i đầu tiên du nháºp và o trần gian chÃnh là tá»™i kiêu ngạo và ngÆ°á»i gây ra là Adam. Trong thÆ° Rôma chÆ°Æ¡ng 5, Thánh Phaolô đã cho chúng ta thấy hình ảnh song đối giữa Adam cÅ© và Adam má»›i, là chÃnh Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã cho chúng ta được công chÃnh hóa nhá» cái chết của Ngà i. AÄ‘am cÅ© gieo mầm sá»± chết do kiêu ngạo. Äối lại, AÄ‘am má»›i là m cho chúng ta nên công chÃnh nhá» khiêm tốn và vâng phục. Nói tóm lại, sá»± khiêm tốn mà Chúa Giêsu má»i gá»i, đặc biệt qua bà i Tin Mừng hôm nay, chÃnh là má»™t ná»n linh đạo khởi phát từ mầu nhiệm Tháºp giá.
Tinh thần vô vị lợi.
Chúa Giêsu nói dụ ngôn hôm nay trong khung cảnh má»™t bữa ăn. Má»™t ngÆ°á»i Pharisiêu má»i Ngà i đến nhà dá»± tiệc. ÄÆ°Æ¡ng nhiên, hiện diện trong bữa tiệc hôm đó còn có nhiá»u vị khách quý khác, có thể có những nhân váºt ‘tai to mặt lá»›n’ trong xã há»™i thá»i bấy giá». NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng xếp chá»— ngồi theo thứ báºc. Äó là điá»u rất thÆ°á»ng tình và ở đâu cÅ©ng thế. Giáo xứ có tiệc mừng, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên Äức Cha sẽ được ngồi và o chá»— trá»ng vá»ng nhất, rồi đến các Cha, các viên chức, rồi má»›i đến ‘quần chúng nhân dân’. Äiá»u nà y không có gì đáng nói. NhÆ°ng nhân cÆ¡ há»™i, Chúa dạy chúng ta bà i há»c vá» sá»± khiêm tốn, hãy chịu khó ngồi và o chá»— rốt hết để được má»i lên trên. Chúng ta không cần bà n đến những nghi tiết xã há»™i hay những táºp tục theo phong hóa địa phÆ°Æ¡ng và những chuyện đó không quan trá»ng lắm. Song, tinh thần khiêm tốn biết hạ mình xuống má»›i là ná»™i dung mà Chúa nhắm đến để khuyến má»i. Tinh thần khiêm tốn nà y Ä‘i đôi vá»›i má»™t tấm lòng vô vị lợi. Äây là điá»u rất thá»±c tế mà chúng ta cần nghiá»n gẫm để Ä‘em ra thá»±c hà nh.
Trong xã há»™i hiện nay, ngÆ°á»i ta vẫn thÆ°á»ng áp dụng nguyên tắc ‘Có Ä‘i có lại má»›i toại lòng nhau’ hoặc ‘Ông Ä‘Æ°a cái giò bà thò chai rượu’. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng hay nói: “Ở trên Ä‘á»i nà y, chẳng ai cho không má»™t cái gìâ€. Không phải đây chỉ là lá» thói xã há»™i, nhÆ°ng ngay cả trong Giáo há»™i, ngÆ°á»i ta vẫn hay thá»±c hà nh theo lối suy nghÄ© ấy. Äám cÆ°á»›i con gái tôi, ông Ä‘i phong bì 500 ngà n, mai mốt đến đám cÆ°á»›i con gái ông, tôi cÅ©ng phải ‘lại quả’ 500, không nhiá»u hÆ¡n cÅ©ng chẳng Ãt hÆ¡n. Äó là sá»± sòng phẳng theo lá» thói xã há»™i. Ngay các Cha vẫn hay ứng xá» nhÆ° váºy. Ngà y lá»… bổn mạng giáo xứ tôi, Cha đến đồng tế, khi nà o đến lá»… bổn mạng giáo xứ của Cha tôi cÅ©ng sẽ ‘phải’ đến để đáp lá»… hay để ‘trả nợ’. Còn Cha không đến, thì tôi, tôi cÅ©ng sẽ không đến. Ở má»™t mức Ä‘á»™ nà o đó chúng ta thấy có vẻ hợp lý, nhÆ°ng trong tráºt tá»± nÆ°á»›c trá»i thì không phải váºy. Trong tráºt tá»± má»›i nà y, Chúa có vẻ nhÆ° thách đố chúng ta. “Khi ông đãi tiệc, hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, Ä‘ui mù, què quặt. Há» không có gì đáp lá»… và nhÆ° thế ông má»›i tháºt có phúc vì ông sẽ được đáp lá»… trong ngà y các kẻ là nh sống lạiâ€.
Äiá»u Chúa thách đố xem ra có vẻ hÆ¡i khác thÆ°á»ng và ‘dở hÆ¡i’. NhÆ°ng đây lại chÃnh là sá»± dở hÆ¡i thánh thiện phát nguyên từ Tháºp giá mà Chúa Giêsu má»i gá»i chúng ta dấn sâu và o. Trên Tháºp giá, Chúa Giêsu đã cho Ä‘i tất cả, không so Ä‘o tÃnh toán, không mong được đáp Ä‘á»n. Äó chÃnh là má»™t ‘Tình cho không biếu không’ cách tuyệt đối, má»™t tình yêu vô vị lợi mà chúng ta phải nghiá»n ngẫm, phải Ä‘Ã o sâu và phải cố gắng Ä‘em ra thá»±c hà nh.
Kết luáºn:
Sá»± khiêm tốn ná»™i tâm và tấm lòng quảng đại trao ban vô Ä‘iá»u kiện là linh đạo Tháºp giá của tất cả má»i ngÆ°á»i chúng ta, từ các anh em linh mục, tu sÄ© đến giáo dân. Trong lá thÆ° thứ nhất, Thánh Phêrô tông đồ đã dạy: “Anh em hãy trang Ä‘iểm bằng sá»± khiêm nhÆ°á»ng, vì Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu ngạo nhÆ°ng ban Æ¡n cho những ai khiêm nhÆ°á»ng (1P 5,5). CÅ©ng váºy, Chúa Giêsu nói vá»›i chúng ta: “Anh em hãy há»c vá»›i tôi, vì tôi có sá»± hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòngâ€. Há»c nÆ¡i ngôi trÆ°á»ng nà y, chúng ta phải cần cù, phải siêng năng, phải há»c mãi, phải há»c cho đến suốt Ä‘á»i và chẳng bao giá» có thể tốt nghiệp. [Mục Lục]
7. Con hãy hạ mình, thì con sẽ được đẹp lòng Chúa
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
“Nhằm má»™t ngà y sabbatâ€: xem ra chi tiết quan trá»ng nà y hé mở ra chân trá»i của VÆ°Æ¡ng Quốc, nÆ¡i ấy Äức Giêsu chuẩn bị bữa tiệc dà nh cho chúng ta là những ngÆ°á»i được má»i. Äây không phải là bữa tiệc bình thÆ°á»ng, vì được diá»…n ra “trên núi Sion, là thà nh trì của Thiên Chúa hằng sống là Giêrusalem trên trá»iâ€, có sá»± hiện diện của “muôn ngà y thiên thần, và cá»™ng Ä‘oà n các trưởng tỠđã được ghi sổ trên trá»i†(Bà i Ä‘á»c 2). Là nÆ¡i chúng ta có quyá»n lợi ở đấy. Äó là điá»u Äức Giêsu muốn dẫn chúng ta trong Tin Mừng hôm nay.
Äức Giêsu Ä‘Æ°a ra má»™t dụ ngôn ám chỉ chá»— nhất trong bữa tiệc. Má»™t vấn Ä‘á» thÆ°Æ¡ng gây tranh luáºn trong các trÆ°á»ng há»c Do thái thá»i Ngà i. Thá»±c ra, chủ nhà không có qui định chá»— ngồi cho các vị khác, nên má»—i ngÆ°á»i phải chá»n lấy cho mình má»™t chá»— sao phù hợp vá»›i địa vị của mình so vá»›i thá»±c khách khác. Có thể có nhiá»u khách sang trá»ng hÆ¡n ta đến và o giây phút cuối, lúc ấy, cần phải tháºn trá»ng nhÆ°á»ng chá»— cho những thượng khác đó. Há» có thể được má»i và o chá»— vinh dá»± hÆ¡n, khi mà Chủ nhà ra dấu hiệu trong bữa ăn, vẫn còn nhiá»u chá»— trống, cÅ©ng có thế sá»›m muá»™n ngÆ°á»i ấy phải nhÆ°á»ng chá»— cho ngÆ°á»i quyá»n chức đến và o giỠáp chót.
Lá»i khuyên của Äức Giêsu không có gì là cách mạng, vì sách Châm ngôn đã từng dạy: “TrÆ°á»›c long nhan, đừng lên mặt kiêu kỳ, chá»› đứng và o chá»— của hà ng vị vá»ng. Thà được ngÆ°á»i ta bảo: "Xin má»i ông lên trên!" còn hÆ¡n bị hạ xuống trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i quyá»n cao chức trá»ng. Äiá»u mắt con nhìn thấy†(Cn 25, 6-7). Thoáng nhìn, ngÆ°á»i ta có thể nghÄ©, Ä‘Æ¡n giản chỉ là cách ứng xá» tháºn trá»ng trong cuá»™c sống, nhÆ°ng quả tháºt, không dá»… chịu chút nà o khi thấy mình bị hạ xuống trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i. Hoặc là lịch sá»± so vá»›i các thá»±c khách khác, vì há» xứng đáng và o chá»— nhất trong đám tiệc. Hoặc là chịu Ä‘á»±ng có tÃnh toán, hÆ¡i chút kiêu căng: tôi chá»n chá»— dốt hết, vá»›i nụ cÆ°á»i trên môi thể hiện sá»± khiêm nhÆ°á»ng, nhÆ°ng ẩn tà ng hy vá»ng được má»i bÆ°á»›c qua trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i để lên ngồi chá»— nhất...
Äây không phải Ä‘iá»u mà Äức Giêsu mong đợi chúng ta. Khi nói vá» NÆ°á»›c Trá»i; đôi lúc Ngà i cÅ©ng thêm và o “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống; ai hạ mình xuống sẽ được nâng lênâ€, ngÆ°á»i hạ bệ không ai khác ngoà i Thiên Chúa, Ngà i hạ bệ những ai quyá»n thế và nâng cao những kẻ khiêm nhÆ°á»ng. Kẻ kiêu ngạo là “ngÆ°á»i tá»± hà o cho mình là công chÃnh mà khinh chê ngÆ°á»i khác†(Lc 18, 9), khi “sá»± thiện không có ở trong ngÆ°á»i ấy†(x. Rm 7, 18). HỠ“tá»± cao tá»± đại, nên chẳng thấy tá»™i mình mà chê ghét†(Tv 36, 3). NhÆ° ngÆ°á»i pharisiêu trong dụ ngôn, ông tá»± phụ khoe khoang trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa và ngÆ°á»i Ä‘á»i: “Lạy Chúa, con cảm tạ Chúa, vì con không nhÆ° những ngÆ°á»i khác†(Lc 18, 11). Ông ngá»a mặt lên trá»i và xét Ä‘oán nghiêm khắc vá» tha nhân.
Trái lại, ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng, trÆ°á»›c Mạc khải tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa, hỠý thức vá» thân pháºn bụi đất của mình, nên “khiêm nhÆ°á»ngâ€. NhÆ° ngÆ°á»i thu thuế (Lc 18, 13), hay nhÆ° vịnh gia, than vãn: “Xin rủ lòng thÆ°Æ¡ng con, lạy Chúa: con kêu con gá»i Chúa suốt ngà y. Lạy Chúa, xin là m cho con được vui thoả, vì con nâng tâm hồn lên tá»›i Chúa. Lạy Chúa, Ngà i nhân háºu khoan hồng, già u tình thÆ°Æ¡ng vá»›i má»i kẻ kêu xin†(Tv 85, 3.5). à thức vá» thân pháºn tá»™i lá»—i của mình trÆ°á»›c nhan Chúa, tin tưởng nà i van và xÆ°ng thú tá»™i lá»—i cùng Ngà i, là những Ä‘iá»u căn bản của sá»± khiêm nhÆ°á»ng.
“Những kẻ khiêm nhÆ°á»ng†thá»±c sá»± má»›i có thể nói lá»i “tạ Æ¡n†đối vá»›i Thiên Chúa (Bà i Ä‘á»c 1) vì vinh quang từ đâu đến để chúng ta có thể “tạ Æ¡n†Äấng Tối Cao, nếu không phải đến từ Thiên Chúa? Chúng ta đón nháºn vinh quang ấy thế nà o nếu không phải là nháºn lãnh Tin Mừng vá»›i lòng thống hối ăn năn ? Vì thế “ý tưởng của ngÆ°á»i khôn ngoan là lắng tai nghe†(Ibid.), há» nghe tiếng Chúa gá»i, và “hÆ°á»›ng vá» Äức Giêsu, trung gian của Giao Æ°á»›c má»›i†(Bà i Ä‘á»c 2), để đón nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ tá»± nÆ¡i NgÆ°á»i.
Tháºt ý nghÄ©a trong kÃnh Magnificat: “Linh hồn tôi ngợi khen Äức Chúa, và thần trà tôi há»›n hở vui mừng trong Thiên Chúa Äấng Cứu Äá»™ tôi, vì NgÆ°á»i đã Ä‘oái nhìn đến pháºn hèn tá»› nữ†(Lc 1, 46-48). Äức Maria “đầy Æ¡n phúcâ€, vì Mẹ đã khiêm nhÆ°á»ng tá»± hạ trÆ°á»›c Äấng đổ trà n Æ¡n phúc xuống cho Mẹ: “Ai tá»± hạ sẽ được tôn lênâ€. Triết gia Nietzsche trách Kitô giáo là tôn của những ngÆ°á»i yếu thế ; thấp cổ bé há»ng; khi tán dÆ°Æ¡ng kẻ khiêm nhÆ°á»ng ở dÆ°á»›i đất trong khi mong đợi tiến vá» trá»i cao. Má»™t quan niệm vá» khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° váºy thá»±c sá»± mà nói quá thụ Ä‘á»™ng vá»›i đòi há»i của Tin Mừng. Tuy Äức Giêsu chịu Ä‘á»±ng những Ä‘iá»u lăng nhục trong cuá»™c ThÆ°Æ¡ng khó, nhÆ°ng Ngà i đã chá»n lá»±a con Ä‘Æ°á»ng nà y có suy nghÄ©: “Äức Giêsu Kitô vốn dÄ© là Thiên Chúa mà không nghÄ© phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phà m nhân sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thế. NgÆ°á»i lại còn hạ mình, vâng lá»i cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, chết trên cây tháºp tá»±.†(Ph 2, 6-8), vì Ngà i muốn “qui tu con cái Thiên Chúa tản mát khắp nÆ¡i vá» má»™t mốiâ€. Äức Giêsu hoà n toà n tá»± nguyện hạ mình xuống, để nâng chúng ta lên: “Lạy Cha, con muốn rằng con ở đâu, thì những ngÆ°á»i Cha đã ban cho con cÅ©ng ở đó vá»›i con, để há» chiêm ngưỡng vinh quang của con, vinh quang mà Cha đã ban cho con, vì Cha đã yêu thÆ°Æ¡ng con trÆ°á»›c khi thế gian được tạo thà nh.†(Ga 17, 24). Sá»± khiêm nhÆ°á»ng tá»± hạ của Chúa Con biểu lá»™ đức ái cáo cả, NgÆ°á»i ấp ủ trong lòng Æ¡n cứu rá»—i các linh hồn và tôn vinh Thiên Chúa Cha trong há». Khiêm nhÆ°á»ng tháºt để duy trì hạnh phúc phục vụ anh em, “lấy lòng khiêm nhÆ°á»ng mà coi ngÆ°á»i khác hÆ¡n mình†(x. Ph 2, 3). Äối vá»›i ngÆ°á»i yêu mến, thì phục vụ vô vị lợi là phần thưởng của há»: “Khi anh dá»n tiệc má»i khách, thì hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo ; và anh sẽ hạnh phúc, vì há» không có gì để trả lại anh.†Anh có thể có bác ái trong sá»± khiêm nhÆ°á»ng, vì ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng không qui chiếu vá» mình nhÆ°ng là m phúc vô vị lợi đối vá»›i tha nhân trong tình yêu. Thế nên, Tình Yêu vÄ©nh cá»u của Thiên Chúa là khiêm nhÆ°á»ng hoà n hảo nhất.
Lạy Chúa, xin đẩy xa tÃnh Ãch ká»·, kiêu ngạo xa con, dẫn con Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng chân lý là khiêm nhÆ°á»ng, để con coi ngÆ°á»i khác trá»ng hÆ¡n mình, và tìm thấy niá»m vui khi phục vụ ngÆ°á»i khác. Xin đừng để sá»± tá»± cao, tá»± đại là m con thá»a mãn ; nhÆ°ng ban cho con Æ¡n nháºn ra Chúa luôn khiêm nhÆ°á»ng, ẩn mình trong Bà tÃch Thánh Thể, là Thiên Chúa toà ng năng, trao ban chúng con tình yêu và sá»± sống. Amen. [Mục Lục]
8. Ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên
(TrÃch dẫn từ ‘Manna’)
Suy Niệm
Nếu cuá»™c Ä‘á»i là má»™t bữa tiệc, hẳn có nhiá»u thá»±c khách đã chá»n chá»— nhất mà ngồi.
Tôi chá»n ngồi chá»— nhất vì tôi thấy mình quan trá»ng, tôi xứng đáng được hưởng vinh dá»± đó...
Tiếc thay, không có nhiá»u chá»— nhất trong bữa tiệc cuá»™c Ä‘á»i, nên ngÆ°á»i ta phải tranh già nh nhau bằng má»i thủ Ä‘oạn để chiếm được và giữ được chá»— nhất cho mình.
Những cuá»™c tranh già nh nhÆ° thế đâu phải là điá»u xa lạ. Chúng vẫn diá»…n ra nÆ¡i gia đình, trong cá»™ng Ä‘oà n, trong nhóm, trong giáo xứ, giữa các quốc gia... NÆ¡i nà o có hai ngÆ°á»i ở vá»›i nhau là có thể có đụng chạm, vì chỉ có má»™t chá»— nhất.
Giữa má»™t thế giá»›i tá»± cao tá»± đại, rồi xâu xé nhau, Äức Giêsu má»i gá»i chúng ta sống tá»± khiêm, tá»± hạ.
Nhiá»u khi chúng ta hiểu sai vá» khiêm nhÆ°á»ng.
Khiêm nhÆ°á»ng không phải là khinh rẻ bản thân, cÅ©ng không phải là thụ Ä‘á»™ng, không dám nháºn trách nhiệm, trách nhiệm là m ngÆ°á»i ở Ä‘á»i và là m con Thiên Chúa.
Khiêm nhÆ°á»ng lại cà ng không phải là má»™t mặt nạ để lôi kéo sá»± chú ý của ngÆ°á»i khác: tôi hạ mình xuống để được tôn lên.
Abraham là má»™t mẫu gÆ°Æ¡ng khiêm nhÆ°á»ng. Ông ý thức mình chỉ là tro bụi (Kn 18,27), nhÆ°ng ông đã dám mạnh dạn mặc cả vá»›i Äức Chúa vá» số ngÆ°á»i công chÃnh, đủ để cứu thà nh Sôđôma.
Giêrêmia đã từ chối là m ngôn sứ, lấy cá»› mình còn trẻ ngÆ°á»i non dạ (Gr 1,6). NhÆ°ng khi ông dám nháºn trách nhiệm Chúa trao, thì ông trở thà nh khiêm tốn và can đảm.
Nhiá»u ngÆ°á»i định nghÄ©a khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt. NhÆ°ng chấp nháºn sá»± tháºt là điá»u khó biết bao, vì sá»± tháºt đòi tôi xét lại cách sống.
Khiêm nhÆ°á»ng là nháºn biết thân pháºn thụ tạo của mình: những gì tôi có và cả con ngÆ°á»i tôi, Ä‘á»u bởi Chúa.
Khiêm nhÆ°á»ng là đón nháºn Ä‘á»i mình nhÆ° quà tặng Chúa ban, và dâng lại Ä‘á»i mình cho Chúa nhÆ° má»™t quà tặng.
Khiêm nhÆ°á»ng cÅ©ng là nhìn nháºn sá»± tháºt vá» mình: tôi chÆ°a hoà n hảo, tôi có nhiá»u giá»›i hạn, tôi cần được tha nhân nâng đỡ, góp ý... Tha nhân ấy không phải chỉ là ngÆ°á»i trên tôi, mà còn có thể là ngÆ°á»i kém tôi hay chẳng Æ°a tôi.
NÆ¡i lá»i chỉ trÃch, tôi gặp được khá nhiá»u sá»± tháºt.
Nếu tôi khiêm hạ trÆ°á»›c ngÆ°á»i khác, tôi sẽ thấy được nhiá»u Æ°u Ä‘iểm bất ngá» của há». Những Æ°u Ä‘iểm nà y không phải là mối Ä‘e dá»a cho tôi nhÆ°ng là quà tặng là m tôi thêm phong phú.
“Xin cho con biết con, xin cho con biết Chúa.â€Cà ng biết, chúng ta cà ng khiêm nhÆ°á»ng thẳm sâu.
Thánh Phanxicô Borgia viết: “Tôi thá»±c tâm muốn đặt mình ở dÆ°á»›i GiuÄ‘a, vì tôi đã thấy Äức Giêsu ngồi dÆ°á»›i chân anh ấy.â€
Nếu chúng ta chá»n ngồi ở chá»— cuối, thì chỉ vì đó là chá»— ngồi quen thuá»™c của Äức Giêsu.
Gợi à Chia Sẻ
Äối vá»›i bạn, thế nà o là má»™t ngÆ°á»i kiêu ngạo? Bạn nháºn ra ngÆ°á»i đó qua những cá» chỉ bên ngoà i và thái Ä‘á»™ bên trong nà o?
Theo ý bạn, ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng thá»±c sá»± thi có những nét nà o? Là m sao để táºp được đức khiêm nhÆ°á»ng trÆ°á»›c Thiên Chúa và tha nhân?
Cầu Nguyện
Giữa má»™t thế giá»›i Ä‘á» cao quyá»n lá»±c và lợi nhuáºn, xin dạy con biết phục vụ âm thầm.
Giữa một thế giới say mê thống trị và chiếm đoạt, xin dạy con biết yêu thương tự hiến.
Giữa một thế giới đầy phe phái chia rẽ, xin dạy con biết cộng tác và đồng trách nhiệm.
Giữa má»™t thế giá»›i đầy hà ng rà o kỳ thị, xin dạy con biết coi má»i ngÆ°á»i nhÆ° anh em.
Lạy Chúa Ba Ngôi, Ngà i là mẫu mực của tình yêu tinh ròng,
xin cho các Kitô hữu chúng con trở thà nh tình yêu cho trái tim khô cằn của thế giới.
Xin dạy chúng con biết yêu nhÆ° Ngà i, biết sống nhá» và sống cho tha nhân, biết quảng đại cho Ä‘i và khiêm nhÆ°á»ng nháºn lãnh.
Lạy Ba Ngôi chà thánh, xin cho chúng con tin và o sá»± hiện diện của Chúa ở sâu thẳm lòng chúng con, và trong lòng từng con ngÆ°á»i bé nhá». [Mục Lục]
9. Khiêm tốn – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
1) Nhân một bữa tiệc
Chúa Giêsu được má»™t thủ lãnh nhóm Pharisêu má»i dùng bữa. Thá»i Chúa Giêsu, ngÆ°á»i Do thái chia thà nh nhiá»u nhóm. Có nhóm của Hêrôđê. Có nhóm cách mạng chống đế quốc La-mã. Có nhóm Essenien khắc ká»·. Có nhóm Saduce tÆ° tế. Nhóm Pharisêu gồm các tiến sÄ© và luáºt sÄ© chuyên giải thÃch lá» luáºt. Nhóm nà y tá»± cho là mình thông hiểu lá» luáºt, sống đạo đức, là mẫu má»±c và là thà y dạy của dân, nên há» tách biệt khá»i quần chúng. NhÆ° thế thủ lãnh của nhóm Pharisêu phải là ngÆ°á»i có thế lá»±c rất lá»›n.
Äược má»i dá»± bữa tiệc hôm nay, Chúa Giêsu quan sát thấy ai cÅ©ng muốn ngồi cá»— nhất. Má»™t phần vì theo thói thÆ°á»ng, ai cÅ©ng muốn tá» mình nổi nang, được má»i ngÆ°á»i kÃnh trá»ng. Phần khác vì chủ nhà là thủ lãnh nhóm Pharisêu, là má»™t ngÆ°á»i rất có thế lá»±c, nên ai cÅ©ng muốn ngồi gần ông hoặc để gây uy tÃn, hoặc có dịp nhá» vả ông giúp cho má»™t việc gì.
Vì ai cÅ©ng muốn ngồi gần ông chủ ở chá»— nhất nên cá»— nhất thiếu chá»—. Có những báºc vị vá»ng Ä‘Ã nh phải xuống cá»— dÆ°á»›i. Có lẽ Chúa Giêsu, vốn không muốn tranh già nh, lại coi thÆ°á»ng những chức danh phù phiếm, nên đã tá»± Ä‘á»™ng ngồi và o cá»— chót.
Trong tình huống ấy, chủ nhà buá»™c lòng phải má»i những khách không mấy quan trá»ng xuống khá»i cá»— nhất. Chủ nhà má»i Chúa Giêsu lên cá»— nhất, má»™t phần vì uy tÃn của NgÆ°á»i, nhÆ°ng cÅ©ng để nghe NgÆ°á»i nói mà dò xét, bắt bẻ.
2) Chúa Giêsu đã dạy má»™t chân lý trong Ä‘á»i sống xã há»™i.
Nhân hoà n cảnh đó, Chúa Giêsu đã lên tiếng dạy ta bà i há»c khiêm tốn.
Kiêu ngạo là thói thÆ°á»ng ở Ä‘á»i. Ai cÅ©ng muốn mình hÆ¡n ngÆ°á»i khác. Nổi nang hÆ¡n, giá»i giang hÆ¡n, già u có hÆ¡n, thế lá»±c hÆ¡n. Vì muốn nổi hÆ¡n ngÆ°á»i, nhiá»u ngÆ°á»i không ngần ngại tìm cách chà đạp ngÆ°á»i khác.
Kiêu ngạo chống lại kiêu ngạo. Nên không ai Æ°a ngÆ°á»i kiêu ngạo. Và nhất là những ngÆ°á»i kiêu ngạo cà ng không Æ°a nhau. Trái lại, ngÆ°á»i khiêm tốn được má»i ngÆ°á»i yêu mến. Sách Trang tá» thuáºt chuyện: DÆ°Æ¡ng Chu sang nÆ°á»›c Tống và o má»™t trá» nhà kia. Chủ nhà có hai nà ng hầu, má»™t đẹp, má»™t xấu. Äể ý quan sát, DÆ°Æ¡ng Chu thấy trong nhà ai cÅ©ng quý trá»ng nà ng hầu xấu mà khinh rẻ nà ng hầu đẹp. Lấy là m lạ, DÆ°Æ¡ng Chu há»i thằng bé trong nhà . Chú bé nói: NgÆ°á»i thiếu đẹp tá»± cho mình là đẹp nên mất đẹp. Chẳng ai nhìn thấy cái đẹp của nà ng nữa. Còn ngÆ°á»i thiếp xấu tá»± biết mình xấu mà quên xấu. Không còn ai nhìn thấy cái xấu của nà ng nữa. DÆ°Æ¡ng Chu liá»n gá»i há»c trò đến dặn: Các con nhá»› ghi lấy. Giá»i mà bỠđược cái thói tá»± cho mình là giá»i, thì Ä‘i đâu mà chẳng được ngÆ°á»i ta yêu quý tôn trá»ng.
Vì thế Chúa Giêsu đã khuyên ta nên biết khiêm nhÆ°á»ng. Äi ăn tiệc cứ chá»n chá»— cuối cùng mà ngồi. Nếu được chủ nhà má»i lên thì tháºt vinh dá»±. Tá»± cho phép mình ngồi chá»— trên hết, lỡ bị chủ nhà má»i xuống thì tháºt xấu hổ.
3) NhÆ°ng nhắm đến thá»±c tại NÆ°á»›c Trá»i
Lá»i Chúa Giêsu dạy, không chỉ nhắm sá»a đổi má»™t lá» thói xã há»™i, nhÆ°ng trên hết, NgÆ°á»i nhắm tá»›i những sá»± thá»±c vá» NÆ°á»›c Trá»i. Trong bà n tiệc NÆ°á»›c Trá»i, những ai cà ng khiêm tốn lại cà ng được nâng lên cao. Vì khiêm tốn là đi và o con Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa, là trở nên giống Thiên Chúa.
Hãy nhìn và o gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu. NgÆ°á»i luôn luôn chá»n chá»— cuối cùng. Là Thiên Chúa, nhÆ°ng NgÆ°á»i không đòi cho mình được ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, trái lại, NgÆ°á»i đã tá»± huá»· mình, mặc lấy thân pháºn nô lệ hèn yếu nhÆ° ta, trừ tá»™i lá»—i.
Hãy nhìn và o hình ảnh bữa Tiệc Ly. Trong bà n tiệc ai là ngÆ°á»i cao trá»ng nhất? ThÆ°a là Chúa Giêsu. Thế mà NgÆ°á»i đã quỳ gối xuống rá»a chân cho các môn đệ. Thiên Chúa đã quỳ trÆ°á»›c mặt nhân loại. Thá»±c là má»™t sá»± khiêm tốn thẳm sâu. Trong khi con ngÆ°á»i kiêu ngạo muôn vÆ°Æ¡n lên là m Chúa, thì Thiên Chúa lại khiêm tốn hạ mình xuống là m ngÆ°á»i. Trong khi con ngÆ°á»i hèn hạ muốn nâng mình lên bằng cách chà đạp ngÆ°á»i khác, thì Chúa Trá»i cao cả lại hạ mình xuống để nâng con ngÆ°á»i lên. Hạ mình, đó là con Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa. Khiêm nhÆ°á»ng, đó là khuôn mặt của Thiên Chúa. Vì thế những ai khiêm tốn là trở nên giống Thiên Chúa, xứng đáng ngồi đồng bà n vá»›i Thiên Chúa trên NÆ°á»›c Trá»i. Nói xứng đáng không phải là do công phúc của ta, nhÆ°ng là do tình thÆ°Æ¡ng của Chúa.
Ai tá»± nâng mình lên thì không có giá trị gì. Ai được ngÆ°á»i khác nâng lên, giá trị có đó, nhÆ°ng rất mong manh. Ai được Thiên Chúa nâng lên, giá trị đó má»›i thá»±c cao quý, bá»n vững. Mà Chúa chỉ nâng cao những ngÆ°á»i khiêm tốn.
Khiêm tốn nhÆ° Chúa Giêsu không phải là hèn nhát. Trái lại chỉ những ai dÅ©ng mạnh, can đảm má»›i dám hạ mình phục vụ anh em. Khiêm tốn nhÆ° Chúa Giêsu không phải là nô lệ. Trái lại khiêm tốn phục vụ là má»™t cá» chỉ đầy tình yêu, má»™t thái Ä‘á»™ hoà n toà n tá»± do, cao quý. Khiêm tốn hạ mình phục vụ là thoát khá»i cái tôi cháºt hẹp Ãch ká»· để Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng tá»± do thênh thang của Thiên Chúa, của NÆ°á»›c Trá»i.
Lạy Chúa Giêsu, xin dạy con biết khiêm tốn phục vụ như Chúa đã là m gương. Amen.
KIỂM ÄIỂM ÄỜI Sá»NG
1) Có những khiêm nhÆ°á»ng giả tạo. Theo ý bạn, khiêm nhÆ°á»ng thá»±c sá»± phải nhÆ° thế nà o?
2) Bạn dá»… quan tâm phục vụ ngÆ°á»i có địa vị chức quyá»n, hay bạn thÆ°á»ng quan tâm đến những ngÆ°á»i khốn khổ, bị bá» rÆ¡i?
3) Bạn đã bắt đầu táºp Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhÆ°á»ng chÆ°a?
4) Chúa Giêsu nêu gÆ°Æ¡ng khiêm nhÆ°á»ng thế nà o? [Mục Lục]
10. Khôn ngoan hay lịch duyệt trước mặt Thiên Chúa
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Má»›i Ä‘á»c Ä‘oạn Tin Mừng Lu-ca hôm nay, tôi có cảm tưởng Äức Giêsu quả là má»™t nhà mô phạm Ä‘ang say sÆ°a giảng dạy má»™t bà i há»c vá» cách xá» thế, Ä‘iá»u mà các loại sách ‘há»c là m ngÆ°á»i’, bắt đầu từ cuốn ‘Giáo Khoa Thư’ mà tôi đã há»c từ tấm bé, vẫn thÆ°á»ng dạy. Thế nhÆ°ng, Ä‘iá»u tôi phải xác tÃn là : đây Ä‘Ãch thá»±c là má»™t bà i Tin Mừng mà ná»™i dung Äức Giêsu Ä‘ang Ä‘á» cáºp tá»›i là xác định mối tÆ°Æ¡ng quan má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần có đối vá»›i Thiên Chúa là Cha; phải chăng bà i há»c đó má»›i chÃnh là điá»u mà Äức Kitô Giêsu đã phải cất công xuống thế là m ngÆ°á»i để có thể dạy dá»— loà i ngÆ°á»i chúng ta?
Hình ảnh bà n tiệc hay được Äức Giêsu dùng để chỉ NÆ°á»›c Trá»i hay NÆ°á»›c Thiên Chúa; bà n tiệc nà y được bà y biện sao cho má»i ngÆ°á»i có thể tham dá»±, từ những kẻ được má»i (là dân Do Thái), cho đến bà n dân thiên hạ: “Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc đến dá»± tiệcâ€. Nếu bà i Tin Mừng Chúa Nháºt tuần trÆ°á»›c đã cho chúng ta thấy chỉ những ngÆ°á»i Ä‘i qua được cá»a hẹp của lòng khiêm cung má»›i được và o dá»± tiệc, thì bà i Tin Mừng tuần nà y cÅ©ng Ä‘á» cáºp tá»›i Ä‘iá»u tÆ°Æ¡ng tá»±: trong bà n tiệc đó, chá»— cao nhất sẽ dà nh cho ai nháºn mình là kẻ khiêm hạ nhất.
Ngoà i nghi vấn: ai sẽ được cứu rá»—i, ta cÅ©ng thÆ°á»ng nghe thấy nhiá»u ngÆ°á»i Æ°u tÆ° vá» chá»— của há» trên thiên Ä‘Ã ng. Äể giải đáp vấn nạn sau nà y, câu trả lá»i hợp lý và lô-gÃch nhất sẽ là : phải là m nhiá»u việc là nh phúc đức để có công trÆ°á»›c mặt Chúa; ai cà ng giầu công nghiệp thì trên thiên Ä‘Ã ng chá»— cà ng cao. Äiá»u nà y từ lâu đã từng là động lá»±c mạnh mẽ thúc đẩy nhiá»u ngÆ°á»i công giáo trung thà nh giữ đạo, Ä‘á»c kinh tối sá»›m, ăn chay hãm mình, táºp tà nh các nhân đức… và là m nhiá»u việc thiện. Há» mong thu tÃch cho được tháºt nhiá»u công nghiệp, hầu chiếm được chá»— cao chá»— trá»ng trên thiên Ä‘Ã ng mai ngà y.
Tôi không biết tÆ° tưởng đó đúng đến đâu trong suy nghÄ© của Äức Giêsu, nhÆ°ng bà i Tin Mừng hôm nay cho thấy Äức Giêsu đã tuyên bố chắc nịch: “Vì phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên!†NhÆ° váºy NgÆ°á»i khảng định: cho dầu láºp công đức có cần thiết tá»›i mấy Ä‘i nữa thì Ä‘iá»u quan trá»ng nhất vẫn phải là sở đắc được má»™t lòng khiêm cung chân thà nh: ai không có lòng khiêm tốn thì không thể và o dá»± bà n tiệc NÆ°á»›c Trá»i, còn nếu có và o được Ä‘i nữa thì cÅ©ng sẽ bị giáng xuống chá»— thấp nhất mà thôi; tại sao lại thế nhỉ?
ÄÆ¡n giản là vì: NÆ°á»›c Trá»i tá»± bản chất, chÃnh là lòng thÆ°Æ¡ng xót cứu Ä‘á»™ được Thiên Chúa từ nhân ban nhÆ°ng không cho hết thảy má»i ngÆ°á»i. Tá»± mình con ngÆ°á»i không ai xứng đáng và o vÆ°Æ¡ng quốc đó, kể cả những ngÆ°á»i được thiên hạ coi là là nh thánh, là hoà n hảo nhất. NÆ°á»›c Thiên Chúa mà Äức Giêsu rao giảng không phải là cái gì có thể mua táºu được bằng tiá»n bạc cÅ©ng nhÆ° bằng các việc là nh việc thiện, hay bằng bất cứ nhân đức nà o do con ngÆ°á»i ná»— lá»±c luyện táºp mà có. Giá cả duy nhất để có thể mua NÆ°á»›c Trá»i chÃnh là : khiêm cung đón nháºn; chÃnh vì thế mà , ai cà ng hạ mình khiêm tốn đón nháºn bao nhiêu, thì cà ng lãnh há»™i trá»n vẹn NÆ°á»›c Trá»i bấy nhiêu.
Hình ảnh mà thánh Têrêxa Hà i Äồng Giêsu đã sá» dụng tháºt chÃnh xác lắm thay: thiên Ä‘Ã ng là hồng ân tình yêu của Thiên Chúa được đổ đầy và o những cái ly cái cốc là tâm hồn má»—i ngÆ°á»i; ly của ai cà ng sâu bao nhiêu (khiêm hạ bao nhiêu) thì cà ng đón nháºn được nhiá»u bấy nhiêu. Hình ảnh nà y giải thÃch ngay cả trÆ°á»ng hợp của Äức Maria: dù nháºn được muôn Ä‘iá»u cao cả trá»ng đại, nhÆ°ng Mẹ vẫn luôn xÆ°ng mình là tôi tá»› thấp hèn nhất của Thiên Chúa. Nói đúng ra, Ma-ri-a được nên cao trá»ng vô song cÅ©ng chỉ ‘vì’ Ma-ri-a đã có lòng khiêm hạ thẳm sâu hÆ¡n hết thảy má»i ngÆ°á»i: Ma-ri-a trở nên cao trá»ng trÆ°á»›c hết trong ánh sáng chói lá»i của Tin Mừng mà thôi.
Äúng váºy, chỉ có lòng khiêm hạ má»›i là m ta hiểu và thâm nháºp được và o lòng thÆ°Æ¡ng xót Thiên Chúa ban cho nhÆ°ng không, để rồi từ đó nẩy sinh ra thứ phục vụ bác ái thuần khiết nhất. Nhiá»u ngÆ°á»i vẫn nghÄ© rằng: qui luáºt ngà n Ä‘á»i ‘Hòn đất ném Ä‘i, hòn chì ném lại’ cÅ©ng sẽ được áp dụng cho phần thưởng trên thiên quốc, thế nhÆ°ng theo Äức Giêsu thì qui luáºt nà y không áp dụng cho Tin Mừng cứu Ä‘á»™. Chỉ những ai đã từng khiêm tốn Ä‘i tháºt sâu và o trong lòng thÆ°Æ¡ng xót vô biên của Thiên Chúa từ nhân, ngÆ°á»i đó má»›i có khả năng “đãi tiệc… mà má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù… Há» không có gì đáp lá»…â€. Và chỉ có ai là m được nhÆ° thế, tức là thá»±c hà nh bác ái phục vụ phản ảnh lòng thÆ°Æ¡ng xót nhÆ°ng không của Thiên Chúa, thì má»›i xứng đáng được nghe lá»i khen thưởng của ông chủ từ nhân: Anh má»›i tháºt có phúc: vì anh sẽ được đáp lá»… trong ngà y các kẻ là nh sống lạiâ€.
NhÆ° váºy thì khiêm hạ không những là nhân đức ná»n tảng của Ä‘á»i sống thiên liêng tu đức trên đó ta xây dá»±ng má»i nhân đức khác, nhÆ° đã từng được khảng định trong tu đức há»c; khiêm hạ trong Tin Mừng, khi được diá»…n tả bằng lòng thống hối chân thà nh, sẽ là điá»u kiện và thái Ä‘á»™ thiết yếu cho tất cả những ai đón nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™. Phải chăng đây má»›i Ä‘Ãch thá»±c là má»™t TIN MỪNG lá»›n lao hÆ¡n hết cho toà n nhân loại, đặc biệt cho những con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i và yếu Ä‘uối nhÆ° chúng ta: “ơn cứu Ä‘á»™ chỉ được ban cho những tâm hồn khiêm cung mà thôi!â€
Lạy Chúa, xin hãy dạy con: ‘tìm an ủi ngÆ°á»i hÆ¡n được ngÆ°á»i ủi an, tìm hiểu biết ngÆ°á»i hÆ¡n được ngÆ°á»i hiểu biết, tìm yêu mến ngÆ°á»i hÆ¡n được ngÆ°á»i mến yêu’. Tuy nhiên để có thể là m được các Ä‘iá»u ấy, con cần nháºn được lòng thÆ°Æ¡ng xót vô biên mà Chúa đã ban tặng khi cứu Ä‘á»™ con cách nhÆ°ng không, bất chấp những yếu Ä‘uối và bất xứng của con. Xin cho con hằng biết chiêm ngắm Tháºp Giá, để nhỠđó con có được lòng khiêm hạ chân thà nh; để rồi trong thấp hèn nhá» bé của mình, con sẽ cất tiếng ca ngợi tình yêu thÆ°Æ¡ng xót của Chúa đến muôn Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
11. Chúa nâng cao kẻ khiêm nhÆ°á»ng
"Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên."
ChÃnh Chuá Giêsu đã mạc khải cho chúng ta biết: Chúa thÃch những ai có lòng khiêm nhÆ°á»ng. Tại sao váºy? Chúng ta hãy xem khiêm nhÆ°á»ng là gì. Theo Tá»± Äiển Công Giáo phổ thông, khiêm nhÆ°á»ng là không vượt quá chÃnh mình. Äây là nhÆ¡n đức giúp yêu thÆ°Æ¡ng mình đúng đắn, dá»±a trên việc đánh giá đúng vị thế của mình trÆ°á»›c mặt Chúa và tha nhân. Khiêm nhÆ°á»ng trong tôn giáo là nháºn biết mình hoà n toà n lệ thuá»™c và o Chúa. Khiêm nhÆ°á»ng trong luân lý là nhìn nháºn mình bình đẳng vá»›i ngÆ°á»i khác, không tá»± ti, không tá»± hạ quá đáng nhÆ°ng biết nháºn ra những ân huệ Chúa ban mà cảm tạ Chúa.
Nhiá»u ngÆ°á»i Biệt phái được Thánh Luca kể lại trong Tin Mừng hôm nay không có lòng khiêm tốn, không biết vị trà của mình, nghÄ© rằng mình là đáng kÃnh hÆ¡n ngÆ°á»i khác. Há» và o phòng tiệc thì lo kiếm chá»— nhất. Há» không cần biết ai là quan trá»ng. Há» cho mình là số 1, không ai hÆ¡n há» nữa! Há» thiếu khiêm nhÆ°á»ng nên không biết chá»— của mình. Chúa Giêsu là Thiên Chúa đến dá»± tiệc há» cÅ©ng không biết. Trong thá»±c tế, há» muốn chiếm luôn chá»— của chúa. Äó cÅ©ng là má»™t hình thức giống tá»™i của nguyên tổ chúng ta: Muốn già nh lấy vị trà của Thiên Chúa, mặc dù không có tà i cán gì bao nhiêu. Há» không nhá»› rằng, nếu Chúa rút ân huệ lại thì con ngÆ°á»i chỉ là cát bụi hÆ° vô.
Há»… ai nhắc mình lên sẽ bị hạ xuống. Vua Saolê xÆ°a kia tá»± phụ, không biết vâng lá»i, cãi lại mệnh lệnh Chúa nên bị truất phế. Chúa nâng cao những ngÆ°á»i pháºn nhá»: Chúa chá»n ÄavÃt là con út trong gia đình Giêsê. Äavit vóc ngÆ°á»i thấp bé, không có công trạng gì hÆ¡n các anh mình trong gia đình hay xã há»™i lúc đó. Khi Samuel tá»›i thì Giessê giá»›i thiệu các anh của Äavid cho Samuel. NhÆ°ng chúa lại không chá»n ai trong số đó. Chúa chá»n Äavid, vóc ngÆ°á»i bé nhá», khiêm nhÆ°á»ng... Äến thá»i viên mãn, Chúa để cho Con Chúa xuống thế là m ngÆ°á»i. Chúa chá»n má»™t thôn nữ ở là ng Nazarét, má»™t ngôi là ng nhá» bé không mấy ai biết đến. ChÃnh con Thiên Chúa cÅ©ng sinh ra trong cảnh nghèo đói, thiếu thốn, lá»›n lên trong cảnh nghèo cÆ¡ cá»±c. Chúa đã sẵn sà ng trở nên bé nhá» nghèo hèn để cho chúng ta được lá»›n lên, được già u sang, được dồi dà o Æ¡n phúc. Và đến lượt chúng ta cÅ©ng hãy cứu giúp anh chị em mình. Äiá»u nà y không phải dá»… là m. NgÆ°á»i ta có xu hÆ°á»›ng nhìn lên, Ãt ai nhìn xuống. NgÆ°á»i ta bá» ra cái gì thì mong gặt hái ngay má»™t lợi lá»™c tÆ°Æ¡ng tá»±. NgÆ°á»i ta sẵn sà ng tốn và i triệu để đãi ngÆ°á»i có chức tÆ°á»›c để nhá» vả chứ Ãt ai tÃnh lá»— cho mình. Vì váºy, để thá»±c hiện lá»i Chúa Giêsu, quan tâm đến ngÆ°á»i nghèo thì phải có lòng kÃnh sợ Chúa, có lòng bác ái theo gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu, nháºn biết Chúa là Cha, quãng đại khiêm tốn, tôn trá»ng má»i ngÆ°á»i và cÅ©ng là tá»± trá»ng nữa. Vì yêu mến Chúa nên không muốn là m Chúa phải nổi giáºn, vì anh em thiếu tình tÆ°Æ¡ng thân tÆ°Æ¡ng ái. Những ngÆ°á»i nghèo khổ, tà n táºt không ai Ä‘oái hoà i tá»›i, Chúa muốn giúp đỡ cách gián tiếp nhá» lòng bác ái của chúng ta là môn đệ Chúa và cÅ©ng là con cái Chúa, thay mặt Chúa ở trần gian. Nếu chúng ta tin có Ä‘á»i sau, tin Chúa là Cha chung của má»i ngÆ°á»i thì chúng ta sẵn sà ng giúp đỡ ngÆ°á»i nghèo, để mai sau chÃnh há» sẽ rÆ°á»›c chúng ta và o thiên Ä‘Ã ng vinh phúc. [Mục Lục]
12. Sống cho ngÆ°á»i nghèo - Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
NgÆ°á»i xÆ°a có câu: "Hữu xạ tá»± nhiên hÆ°Æ¡ng, hà tất Ä‘Æ°Æ¡ng phong láºp", nghÄ©a là khi có mùi hÆ°Æ¡ng thì tá»± nó thÆ¡m, không cần phải ra đứng ở đầu ngá»n gió. Khi má»™t ngÆ°á»i thá»±c sá»± là má»™t ngÆ°á»i tà i giá»i, đạo đức, thánh thiện thì hãy để má»i ngÆ°á»i nhìn nháºn chứ đừng tá»± mình nói ra. Và NgÆ°á»i xÆ°a cÅ©ng đã từng dạy: "Tá»± khiêm thì ngÆ°á»i ta cà ng phục, tá»± khoe thì ngÆ°á»i ta cà ng khinh".
Có ngÆ°á»i kể rằng: Má»™t ngà y trong năm 11 tuổi, tôi trở vá» nhà khóc vì chỉ được giao má»™t việc nhá» của chÆ°Æ¡ng trình Thiếu nhi tại nhà thá», trong khi các bạn khác được phân công vai chÃnh. Thản nhiên, mẹ tôi lấy chiếc đồng hồ của bà và đặt và o tay tôi.
- Con có thấy gì không?
- Một hộp và ng, mặt và những cây kim.
Rồi bà mở phÃa sau há»™p và nhắc lại câu há»i. Tôi nhìn thấy những bánh xe nhá» và những Ä‘inh vÃt. Bà nói: “Chiếc đồng hồ nà y sẽ vô dụng nếu thiếu Ä‘i má»—i phần, ngay cả những phần con không thể nhìn thấyâ€.
Bà i há»c của bà là m tôi vui sÆ°á»›ng hÆ¡n tất cả. Tôi đã không còn mặc cảm vì mình đóng vai phụ. Tôi không còn lệ thuá»™c bởi vai nà y vai ná» mà quan yếu ở việc mình hết lòng vá»›i việc được giao.
Thế nhÆ°ng, ở Ä‘á»i ngÆ°á»i ta vẫn thÃch khoe khoang, vẫn thÃch phô trÆ°Æ¡ng công đức của mình nÆ¡i đầu Ä‘Æ°á»ng phố chợ. Con ngÆ°á»i vẫn thÃch là m trung tâm Ä‘iểm của má»i ngÆ°á»i. Ngay cả các linh mục, vẫn có những ngÆ°á»i thÃch được cất nhắc lên chức nà y chức ná» hay Ãt ra cÅ©ng ở những chá»— phố thị rá»™n rà ng má»›i cân xứng tà i đức của mình. Lòng tá»± tôn, tÃnh tá»± kiêu khiến há» luôn xem trá»ng mình, để cao mình đến mức Ä‘á»™ trở thà nh lố bịch trÆ°á»›c anh em.
Chúa Giê-su không bao giá» muốn có những môn đệ nhÆ° thế! Chúa Giê-su từng thao thức cho các môn đệ mình đừng mắc phải tÃnh giả hình của nhóm biệt phái tá»± kiêu. Ngà i mong muốn các môn sinh luôn khiêm tốn để dá»… dà ng cúi mình phục vụ bất cứ nÆ¡i đâu, bất cứ hoà n cảnh nà o. .. Ngà i mong muốn các môn sinh đừng tìm đến những nhà cao cá»a rá»™ng, những đại gia sang trá»ng mà bá» rÆ¡i ngÆ°á»i nghèo hay coi khinh ngÆ°á»i nghèo. Chúa mong muốn các môn sinh sống nghèo và gần gÅ©i hòa đồng vá»›i ngÆ°á»i nghèo. Hãy sống đối xá» tốt vá»›i ngÆ°á»i nghèo dù rằng há» chẳng có gì cho lại ta, nhÆ°ng há» vẫn là hình ảnh của Chúa, là anh em của ta, thế nên cần phải thÆ°Æ¡ng yêu há» nhÆ° chÃnh mình.
NhÆ°ng đáng tiếc, vẫn có những ngÆ°á»i muốn thể hiện đẳng cấp Æ°u việt của mình bằng việc Ä‘i xe sang trá»ng, đến những nÆ¡i sang trá»ng và kết giao vá»›i những ngÆ°á»i sang trá»ng. Há» xấu hổ, mặc cảm khi Ä‘i chung vá»›i ngÆ°á»i nghèo. TÃnh tá»± tôn khiến há» xa lánh ngÆ°á»i nghèo và gần gÅ©i kẻ quyá»n thế giầu có. Há» chỉ rao giảng cho ngÆ°á»i nghèo nhÆ°ng lại không sống cho ngÆ°á»i nghèo. Thế nên, ngÆ°á»i nghèo vẫn cô Ä‘Æ¡n, vẫn lẻ loi, vẫn sống trong tủi háºn lầm than...
Chúa Giê-su luôn sống nghèo và vì ngÆ°á»i nghèo. Ngà i đã chá»n mái nhà nghèo để cÆ° ngụ. Ngà i đã chá»n công việc tầm thÆ°á»ng để kiếm kế sinh nhai. Ngà i đã sống chung vá»›i dân nghèo là ng Nagiaret. Cuá»™c Ä‘á»i công khai, Ngà i luôn Ä‘i cùng ngÆ°á»i nghèo và đi đến ngÆ°á»i nghèo để thi ân, để phục vụ. Ước gì Ä‘á»i sống ky-tô hữu chúng ta cÅ©ng phác há»a lại chân dung tình yêu Chúa cho tha nhân. Xin cho chúng ta luôn khiêm tốn để sống gần gÅ©i hòa nháºp vá»›i đám đông nghèo khó. Xin đừng vì thói trưởng gia, thÃch xa hoa mà tá»± kiêu, xa lánh ngÆ°á»i nghèo luôn có ở bên. Amen. [Mục Lục]
13. Khiêm nhÆ°á»ng phục vụ
(TrÃch dẫn từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’ – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n)
Là ngÆ°á»i được sinh ra và lá»›n lên trong cùng má»™t quê hÆ°Æ¡ng, ai cÅ©ng mong cho quê hÆ°Æ¡ng mình được bình an, cho má»i ngÆ°á»i được no ấm. Ai cÅ©ng mong cho quê hÆ°Æ¡ng má»—i ngà y được giầu đẹp hÆ¡n. Ai cÅ©ng khát khao niá»m an hoà trên quê hÆ°Æ¡ng đất nÆ°á»›c. Thế nhÆ°ng Æ°á»›c mÆ¡ đó không thể từ trá»i rÆ¡i xuống. Ước mÆ¡ đó cần phải có những con ngÆ°á»i dá»±ng xây, biết kiến tạo bằng cả cuá»™c sống dấn thân vì lợi Ãch của dân tá»™c. Má»™t đất nÆ°á»›c muốn an vui thịnh vượng, không thể có những con ngÆ°á»i "ăn trên ngồi trốc" má»i ngÆ°á»i, cà ng không thể có những loại ngÆ°á»i dùng địa vị của mình để vun quén cho bản thân, để hưởng thụ đến mức Ä‘á»™ tha hoá đạo đức, những loại ngÆ°á»i nhÆ° thế chỉ là m nghèo đất nÆ°á»›c và khổ ngÆ°á»i dân. Má»™t đất nÆ°á»›c muốn được yên vui đầm ấm không thể có sá»± chia rẽ ná»™i bá»™ hay phân biệt giai cấp và chủng tá»™c. Cần phải có sá»± Ä‘oà n kết yêu thÆ°Æ¡ng, và biết tôn trá»ng quyá»n lợi chung của má»i ngÆ°á»i. Má»—i ngÆ°á»i bất luáºn là ai, già hay trẻ, khoẻ mạnh hay táºt nguyện Ä‘á»u phải được đối xá» trong tôn trá»ng và yêu thÆ°Æ¡ng. Có nhÆ° váºy cuá»™c sống má»›i yên vui, tình ngÆ°á»i má»›i đầm ấm.
Lá»i Chúa hôm nay cÅ©ng nhắc nhở má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần phải biết sống khiêm tốn vá»›i má»i ngÆ°á»i và sống hoà hợp vá»›i nhau trong yêu thÆ°Æ¡ng chân thà nh. NgÆ°á»i là m lá»›n phải biết cúi mình phục vụ. Biết khiêm tốn khi sống giữa anh em, biết lấy tình yêu để đối xá» vá»›i nhau má»™t cách vô vị lợi. Chúa đã kết án thói trưởng giả của những ngÆ°á»i biệt phái. ThÃch dệnh dạng trong đám tiệc. ThÃch ngồi"mân cao cá»— đầy". Há» dùng quyá»n bÃnh để được ngÆ°á»i khác cúi mình phục vụ. Lối sống của há» chẳng có Ãch cho cá»™ng Ä‘oà n mà còn là m khổ anh em. Chúa còn dạy chúng ta khi đãi tiệc, hãy thiết đãi cả những kẻ không có khả năng má»i lại chúng ta má»™t ly rượu. Äừng má»i nhau theo kiểu "có qua có lại", mà quan yếu là tình ngÆ°á»i vá»›i nhau. Con ngÆ°á»i cao qúy hÆ¡n tiá»n bạc, hÆ¡n má»i thứ váºt chất trần gian, thế nên, phải biết đặt tình ngÆ°á»i hÆ¡n những tÃnh toán lợi nhuáºn. Äừng vì những lợi nhuáºn váºt chất mà loại trừ anh em, nhÆ°ng hãy dùng của cải mà mua lấy bạn hữu NÆ°á»›c Trá»i.
Äó cÅ©ng chÃnh là cách sống mà Chúa đã thá»±c thi trong suốt cuá»™c Ä‘á»i dÆ°Æ¡ng gian. Ngà i đã chá»n sinh ra trong cảnh cÆ¡ hà n. Ngà i đã sống khiêm tốn ẩn dáºt giữa là ng quê Nagiaret. Ngà i đã đến trần gian không phải để được phục vụ mà là để phục vụ. ChÃnh trong bữa tiệc ly, Ngà i đã là m bổn pháºn của ngÆ°á»i tôi tá»› khi cúi mình rá»a chân cho các môn sinh. Chúa là Chúa, là Thầy nhÆ°ng chẳng mà ng đến địa vị cao qúy của mình, chỉ biết má»™t Ä‘iá»u là tá»± hủy chÃnh mình để trở nên tôi tá»› cho má»i ngÆ°á»i. Chúa cÅ©ng không chá»n má»™t đối tượng nà o để phục vụ. Chúa cÅ©ng không loại trừ má»™t giai cấp nà o trong bà n tiệc mà chÃnh Chúa thiết đãi. Tất cả má»i ngÆ°á»i từ đông chà tây Ä‘á»u được má»i gá»i tham dá»± yến tiệc mà Chúa đã dá»n sẵn.
Hôm nay, Chúa vẫn má»i gá»i chúng ta Ä‘i tiếp con Ä‘Æ°á»ng Chúa đã Ä‘i. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhu để đến vá»›i anh em, để sống hoà hợp và phục vụ anh em. Con Ä‘Æ°á»ng kiêu ngạo chỉ dẫn đến sá»± xa rá»i anh em, và gây nên những đổ vỡ bởi đố kỵ ghen tÆ°Æ¡ng. Vượt lên trên sá»± khiêm nhu là tình yêu đại đồng vá»›i tha nhân. Không phân biệt giai cấp hay chủng tá»™c. Không phân biệt mà u da sắc tá»™c, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u được đón nháºn trong yêu thÆ°Æ¡ng và kÃnh trá»ng. Có nhÆ° váºy, thế giá»›i chúng ta Ä‘ang sống má»›i an vui thịnh vượng. Có nhÆ° váºy, thế giá»›i chúng ta Ä‘ang sống má»›i đượm thắm tình yêu và rá»™n rà ng niá»m vui tiếng cÆ°á»i.
Thế nhÆ°ng, giữa dòng Ä‘á»i nà y vẫn còn đó những kẻ lấy quyá»n bá» trên để ức hiếp kẻ dÆ°á»›i, vẫn còn đó những ngÆ°á»i cha ngÆ°á»i mẹ sinh con ra chỉ mong con lá»›n khôn để có kẻ hầu ngÆ°á»i hạ, vẫn còn đó những ngÆ°á»i chồng Ä‘ang hà nh hạ vợ mình nhÆ° những tôi tá»› trong nhà . Giữa dòng Ä‘á»i nà y vẫn còn đó những giá»t nÆ°á»›c mắt của những kẻ nghèo khó, táºt nguyá»n, những kẻ bất hạnh, già nua không tìm được sá»± ủi an nâng đỡ của đồng loại. Thế giá»›i sẽ không có an vui thịnh vượng, nếu con ngÆ°á»i không biết sống khiêm tốn, nhÆ°á»ng nhịn và nâng đỡ nhau. Thế giá»›i sẽ chỉ có tiếng khóc than, oan ức nếu trên mặt địa cầu nà y vẫn còn đó những kẻ kiêu căng, ngạo mạn và sống thiếu tình ngÆ°á»i. Thế giá»›i sẽ đổ vỡ nếu không còn ai biết cúi mình để phục vụ anh em.
Có má»™t câu chuyện ngụ ngôn kể rằng: trên còn Ä‘Æ°á»ng nhá» hẹp sát sÆ°á»n núi, má»™t bên là vách núi cheo leo, má»™t bên là vá»±c sâu thăm thẳm, hai con dê núi Ä‘i ngược chiá»u nhau. Vì con Ä‘Æ°á»ng quá nhá» hẹp, chỉ đủ cho má»™t con váºt Ä‘i qua, nên hai con dê qúa bối rối không biết tÃnh toán thế nà o để vượt qua nhau. Nếu chen lấn, chúng có thể rÆ¡i xuống vá»±c thẳm và tan xÆ°Æ¡ng nát thịt. Chúng chợt nghÄ© ra má»™t cách: má»™t con đã qùy má»p xuống đất để con kia bÆ°á»›c qua mình. Thế là chúng ta tiếp tục con Ä‘Æ°á»ng của mình.
Vâng, thế giá»›i hôm nay nếu muốn cứu mình khá»i hố diệt vong cần phải biết xây dá»±ng tình ngÆ°á»i hÆ¡n là xây dá»±ng những cÆ¡ sở váºt chất lá»™ng lẫy nguy nga. Thế giá»›i hôm nay muốn an vui thịnh vượng cần phải có những con ngÆ°á»i biết quên mình phục vụ anh em. Ước gì má»—i ngÆ°á»i chúng ta luôn há»c lấy bà i há»c khiêm nhu của Chúa để đến vá»›i anh em, để tá»± hủy chÃnh mình, để trở nên kẻ có Ãch cho tha nhân, ngõ hầu chúng ta cùng góp sức xây dá»±ng cho quê hÆ°Æ¡ng được quốc thái dân an, cho nÆ¡i nÆ¡i thắm được tình Chúa tình ngÆ°á»i, cho má»—i ngÆ°á»i tìm được niá»m vui trong việc lãnh nháºn và trao ban những nghÄ©a cá» yêu thÆ°Æ¡ng. Amen. [Mục Lục]
14. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu Duyên
Hôm nay, Äức Giêsu và o nhà má»™t thủ lãnh các ngÆ°á»i biệt phái để dùng bữa. Má»™t sá»± việc bình thÆ°á»ng trong xã há»™i Do Thái: ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng má»i bạn hữu vá» nhà , sau buổi cầu nguyện ở Há»™i ÄÆ°á»ng ngà y Sabbat. NgÆ°á»i ta không chú trá»ng đến việc ăn uống, vì chỉ là những món ăn bình dị, nhÆ°ng là cÆ¡ há»™i để trao đổi và thảo luáºn vá» cuá»™c sống. Chúng ta cÅ©ng đã có dịp thấy Chúa Giêsu đến dùng bữa ở nhà Simon biệt phái.
Äá»i thÆ°á»ng trong những cái bình dị nhất của nó vẫn là nÆ¡i Thiên Chúa hiện diện, viếng thăm và mang lại cho nó má»™t ý nghÄ©a má»›i, má»™t định hÆ°á»›ng, má»™t sức mạnh. Và ngÆ°á»i ta phải biết đón nháºn những dấu chỉ của nó. Äấy chÃnh là điá»u sách Äức Huấn Ca nhắc nhở.
Chả cần phải là má»™t ngÆ°á»i thông minh, tà i trÃ, cÅ©ng có thể thấy ở những bữa ăn ngà y Sabbat ấy không có những hạng ngÆ°á»i nghèo khổ, bá»n cùng Ä‘inh, bá»n tá»™i lá»—i, bá»n thu thuế hay Ä‘Ä© Ä‘iếm.. Má»™t ngÆ°á»i Do Thái chân chÃnh không thể hòa mình vá»›i bá»n ngÆ°á»i ti tiện nà y. Äó là sá»± phân chia giai cấp hết sức rõ rà ng trong xã há»™i Do Thái, sá»± phân chia mang tÃnh "tôn giáo". Từ sá»± phân chia ấy, hình thà nh má»™t lối suy nghÄ©, má»™t lối sống mặc nhiên, thầm kÃn nhÆ°ng hết sức mãnh liệt: "phải được xã há»™i thừa nháºn địa vị Æ°u tuyển,thế giá đạo hạnh trÆ°á»›c má»i ngÆ°á»i", lối sống mà Äức Giêsu luôn phải đối diện: "sống giả hình", "những kẻ được má»i, chá»n chá»— nhất". Cách sống và suy nghÄ© ấy đã đẩy xô đại Ä‘a số những ngÆ°á»i nghèo khổ và o ná»—i tủi nhục "không danh pháºn", trong Ä‘á»i thÆ°á»ng của những bữa ăn, và cả trong kinh nguyện và thá» phượng nữa.
Xã há»™i chúng ta tá»± hà o vá» nếp sống văn minh, nhÆ°ng vấn Ä‘á» cÅ©ng không kém phần gay gắt. Cứ nhìn và o những tổ chức cÆ°á»›i há»i, ma chay ngÆ°á»i ta có thể hiểu được cái não trạng giả hình ấy đã chồng chất thêm mâu thuẫn và bất ổn: có những đám cÆ°á»›i thuê bao cả 30 xe Ä‘á»i má»›i trong đám rÆ°á»›c dâu chỉ để Ä‘Æ°a rÆ°á»›c 50 ngÆ°á»i khách má»i..
Sá»± có mặt của Äức Giêsu trong bữa ăn hôm nay, hay ở nhà Simon biệt phái, cÅ©ng nhÆ° trong má»i hiện diện khác mau chóng bá»™c lá»™ tÃnh chất TIN MỪNG. Nếu nhÆ° khi đồng bà n vá»›i những ngÆ°á»i nghèo, vá»›i bá»n thu thuế và tá»™i lá»—i, Chúa Giêsu bá»™c lá»™ thái Ä‘á»™ trân trá»ng, yêu thÆ°Æ¡ng, tha thứ, để bất kể là ai trong số há» cÅ©ng nháºn ra được tấm lòng bằng hữu của NgÆ°á»i, được giải phóng khá»i tâm trạng bị khinh miệt, bị kết án, bị loại trừ, thì ở đây NgÆ°á»i tố giác tÃnh chất "giả hình", "tÃnh Æ°a chuá»™ng địa vị, tìm kiếm thế giá", để đòi há»i phải mở rá»™ng bữa ăn cho những ngÆ°á»i nghèo.
Có má»™t sá»± tháºt trong Ä‘á»i sống Äức Giêsu mà chúng ta phải là m sáng tỠđể hiểu con ngÆ°á»i và sứ Ä‘iệp của NgÆ°á»i: Không những ngÆ°á»i nháºn và o ăn trong nhà những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, mà chÃnh nhà của Ngà i, hay những nÆ¡i Ngà i cÆ° ngụ, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng thấy bá»n cùng Ä‘inh tá»™i lá»—i đồng bà n vá»›i Ngà i và các môn đệ, thế nên có dÆ° luáºn kết án Ngà i "là kẻ mê ăn uống và say sÆ°a vá»›i bá»n Ä‘Ã ng Ä‘iếm và tá»™i lá»—i". Bữa Tiệc Ly chỉ là bữa cuối cùng Ngà i thết đãi há». Bữa ăn là má»™t sinh hoạt Ä‘á»i thÆ°á»ng, nhÆ°ng bữa ăn của Äức Giêsu lại luôn mang tÃnh LOAN BÃO TIN MỪNG. Bữa ăn giải phóng cho con ngÆ°á»i. Những gì được nói tá»›i trong dụ ngôn hôm nay, thá»±c chất chỉ là phản chiếu Sá»° THẬT ÄỜI Sá»NG của Äức Giêsu.
Qua đó chúng ta có cảm nghiệm chắc chắn là "Bữa Tiệc NÆ°á»›c Trá»i" đã hiện diện ngay giữa những bữa tiệc Ä‘á»i thÆ°á»ng khi nó được mở ra cho những ngÆ°á»i nghèo khổ. Khi ngÆ°á»i nghèo được kÃnh trá»ng, được yêu thÆ°Æ¡ng, được tha thứ, được là bạn hữu. Rõ rà ng Ä‘iá»u ấy không thể Ä‘i đôi vá»›i thái Ä‘á»™ "Æ°a tìm chá»— nhất", thái Ä‘á»™ "vinh vang trong kiếm tìm địa vị, kiếm tìm thế giá, dù là thế giá đạo đức". Thái Ä‘á»™ "lắng nghe", thái Ä‘á»™ "hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng", thái Ä‘á»™ "bao dung và tha thứ" phải là thái Ä‘á»™ cÆ¡ bản trong má»i "bữa ăn NÆ°á»›c Trá»i". Äây chÃnh là sá»± lá»›n lao và kỳ diệu của Mạc Khải Giao Ước má»›i mà thánh Phaolô nói tá»›i trong Ä‘oạn thÆ° của NgÆ°á»i. Mạc Khải vá» "cá»™ng Ä‘oà n các thánh", má»™t cá»™ng Ä‘oà n trong đó sá»± bao dung, quảng đại, hiệp nhất và thứ tha trở thà nh nếp sống thÆ°á»ng hằng trong má»i sinh hoạt, má»™t cá»™ng Ä‘oà n, ở đó, ngÆ°á»i nghèo tìm lại được nhân phẩm cao cả của mình. [Mục Lục]
15. Khiêm tốn là cách sống của công dân NÆ°á»›c Trá»i
Vá»›i cái nhìn của ngÆ°á»i Ä‘á»i, ai được ăn trên ngồi trÆ°á»›c là ngÆ°á»i đó cao sang và quyá»n thế. NgÆ°á»i cao sang và quyá»n thế sẽ được kẻ hầu ngÆ°á»i hạ, cÆ¡m bÆ°ng nÆ°á»›c rót... Do đó, ngÆ°á»i ta sẽ là m tất cả hầu đạt được Ä‘iá»u đó. Tháºm chÃ, vì thế ngÆ°á»i ta có thể bất chấp cả. Thế nhÆ°ng, cách suy nghÄ© và cách sống ấy lại không phù hợp vá»›i cách suy nghÄ© và cách sống của má»™t công dân trong nÆ°á»›c trá»i.
Ngà y ná», Chúa Giêsu được má»i đến dá»± tiệc trong nhà kia. Quan sát thấy có nhiá»u ngÆ°á»i tranh già nh nhau chá»— nhất trong tiệc cÆ°á»›i nên NgÆ°á»i nhắc nhở há»: "Khi anh được má»i Ä‘i ăn cÆ°á»›i, thì đừng ngồi và o cá»— nhất, kẻo lỡ có nhân váºt nà o quan trá»ng hÆ¡n anh cÅ©ng được má»i, và rồi ngÆ°á»i đã má»i cả anh lẫn nhân váºt kia phải đến nói vá»›i anh rằng: Xin ông nhÆ°á»ng chá»— cho vị nà y. Bấy giá» anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chá»— cuối. Trái lại, khi anh được má»i, thì hãy và o ngồi chá»— cuối, để cho ngÆ°á»i đã má»i anh phải đến nói: Xin má»i ông bạn lên trên cho. Thế là anh sẽ được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i đồng bà n " (Lc 14, 8 - 10). Cuối cùng, Chúa Giêsu khẳng định: "Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên." (Lc 14, 11).
"Vá» quÃt dà y có móng tay nhá»n" hay "Núi nà y cao còn có núi khác cao h Æ¡n ". Cho nên, trong cuá»™c sống nếu chúng ta cứ mãi theo Ä‘uổi những danh vá»ng và quyá»n thế ở trần gian nà y có thể sẽ đến lúc chúng ta sẽ cảm thấy thất vá»ng trà n trá». Má»™t ngÆ°á»i sống khiêm tốn sẽ luôn cảm thấy bình an. Bình an vì mình không phải tranh Ä‘ua để tìm kiếm những thứ mau hÆ° nát Ä‘á»i nà y.
Tuần trÆ°á»›c, Chúa Giêsu má»i gá»i chúng ta chá»n cách sống phù hợp vá»›i NÆ°á»›c Trá»i là hãy Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng hẹp. Tiếp theo lá»i má»i gá»i ấy hôm nay NgÆ°á»i má»i gá»i chúng ta sống khiêm tốn. Vì sống khiêm tốn là cách sống rất phù hợp vá»›i NÆ°á»›c Trá»i.
Khiêm tốn là nhìn nháºn thân pháºn thụ tạo má»ng dòn yếu Ä‘uối để biết tin tưởng và phó thác và o tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi. Tuần qua vá»›i gÆ°Æ¡ng sáng của Thánh Mônica và con là thánh Augustinô, chúng ta há»c được cách sống tháºt khiêm tốn trÆ°á»›c Chúa.
Khiêm tốn là biết sống nhÆ°á»ng nhịn và tha thứ cho anh chị em. NhÆ°á»ng nhịn và tha thứ có thể sẽ là m cho ta mất má»™t số quyá»n lợi ở Ä‘á»i nà y. NhÆ°ng chúng ta xác tÃn rằng quyá»n lợi Ä‘á»i nà y rồi cÅ©ng sẽ tan biến.
Khiêm tốn trÆ°á»›c Chúa và vá»›i anh chị em tháºt là thái Ä‘á»™ sống khôn ngoan của ngÆ°á»i tÃn hữu. Biết sống khiêm tốn nhÆ° thế thì vị thế của chúng ta trong NÆ°á»›c Trá»i sẽ có phần bảo đảm hÆ¡n. [Mục Lục]
16. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhÆ°á»ng
(TrÃch dẫn từ ‘Logos C’)
Há»a sỹ cÅ©ng là nhà điêu khắc thiên tà i Leonardo da Vinci đã vẽ bức tranh nổi tiếng Bữa Tiệc Ly trong vòng 7 năm. Äó là bức tranh vẽ Chúa Giêsu và 12 Tông đồ trong bữa ăn cuối cùng trÆ°á»›c khi Ngà i bị bắt và bị giết chết.
Leonardo tìm ngÆ°á»i mẫu rất công phu. Giữa hà ng ngà n thanh niên, ông má»›i chá»n được má»™t chà ng trai có gÆ°Æ¡ng mặt thánh thiện và thanh khiết tuyệt vá»i là m mẫu vẽ Chúa Giêsu.
Sáu năm tiếp theo ông lần lượt vẽ xong 11 Tông đồ, chỉ còn có GiuÄ‘a ngÆ°á»i môn đồ phản Thầy là chÆ°a vẽ. Há»a sỹ bá» nhiá»u công sức để tìm má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông có khuôn mặt cá»±c kỳ gian ác để vẽ GiuÄ‘a. Cuối cùng ông đã tìm được tên tá» tá»™i ở Rôma có khuôn mặt thÃch hợp để vẽ kẻ phản bá»™i. NgÆ°á»i tá» tù nà y đã từng giết ngÆ°á»i và cÆ°á»›p của. Äược phép của Hoà ng đế, tên tá» tá»™i được Ä‘Æ°a tá»›i Milan nÆ¡i bức tranh Ä‘ang vẽ dở dang.
Khi nét vẽ cuối cùng được hoà n thà nh, Leonardo bảo ngÆ°á»i lÃnh gác mang ngÆ°á»i tá» tù Ä‘i, nhÆ°ng bá»—ng nhiên hắn vùng vẫy và quỳ xuống bên ngÆ°á»i há»a sỹ khóc nức nở: “Ôi, ngà i Da Vinci, ngà i không nháºn ra tôi sao? tôi chÃnh là ngÆ°á»i mà 7 năm trÆ°á»›c ngà i đã chá»n là m mẫu vẽ Chúa Giêsu!â€
Quả tháºt, chỉ có 7 năm thôi mà cuá»™c sống tá»™i lá»—i đã là m biến đổi má»™t ngÆ°á»i có khuôn mặt thánh thiện của Chúa Giêsu trở thà nh ngÆ°á»i mang gÆ°Æ¡ng mặt xấu xa của GiuÄ‘a! Äó là sá»± đảo ngược kỳ lạ xảy ra ở bức tranh “Bữa Tiệc Lyâ€. NhÆ°ng trong chÃnh bữa tiệc ly có má»™t sá»± đảo ngược còn kỳ lạ hÆ¡n nữa: Chúa Giêsu, “ngÆ°á»i chủ tiệc†đã trở thà nh “ngÆ°á»i phục vu†khi quỳ xuống rá»a chân cho các tông đồ. Phải chăng đó chÃnh là định luáºt của NÆ°á»›c Trá»i: “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống và hạ mình xuống thì sẽ được nâng lênâ€. Äó cÅ©ng là bà i há»c khiêm tốn Chúa Giêsu dạy má»i ngÆ°á»i trong bà i Tin Mừng theo thánh Luca hôm nay.
Chúa Giêsu được má»i đến dá»± tiệc tại nhà má»™t thủ lãnh các ngÆ°á»i biệt phái. TrÆ°á»›c bao con mắt Ä‘ang dò xét, Chúa Giêsu nháºn thấy khách má»i thÃch chá»n những chá»— ngồi quan trá»ng trong bà n tiệc, Ngà i dạy há» bà i há»c khiêm nhÆ°á»ng: Hãy chá»n chá»— rốt hết để được má»i lên chá»— cao hÆ¡n. Chá»— ngồi tượng trÆ°ng cho địa vị trong xã há»™i. NgÆ°á»i ta chá»n vị trà quan trá»ng trong bà n tiệc không phải để được ăn ngon, nhÆ°ng để được vinh dá»± hÆ¡n. Vì thế, ngÆ°á»i ta luôn thÃch ngồi ở những vị trà quan trá»ng ở những nÆ¡i đông ngÆ°á»i để thá»a mãn lòng tá»± tôn của mình. NhÆ°ng Chúa đã nói: “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống và hạ mình xuống sẽ được nâng lênâ€.
Con Ä‘Æ°á»ng tá»± hạ của Chúa Giêsu
Mặc dù là má»™t Thiên Chúa cao cả, nhÆ°ng Chúa Giêsu đã hạ mình xuống đến táºn cùng, mang lấy kiếp phà m nhân, đã vâng lá»i cho đến chết và chết trên tháºp giá. ChÃnh cuá»™c Ä‘á»i của Chúa Giêsu là bà i ca của ngÆ°á»i Tôi Tá»› khiêm hạ: “Ngà i vốn là má»™t Thiên Chúa, nhÆ°ng không nghÄ© đến việc già nh cho được ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa. Ngà i đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân pháºn nô lệ, trở nên giống ngÆ°á»i phà m, Ngà i đã vâng lá»i cho đến chết và chết trên tháºp giá. NhÆ°ng Thiên Chúa đã siêu tôn Ngà i và ban cho Ngà i má»™t danh hiệu vượt trên má»i danh hiệu…†(Phil 2, 1-9).
Chúa Giêsu đã hạ mình xuống nhÆ° má»™t ngÆ°á»i nô lệ thấp hèn để dạy cho các môn đệ má»™t bà i há»c của sá»± tá»± hạ. Chúa là Chúa, là Thầy nhÆ°ng đã cúi xuống rá»a chân cho các môn đệ của mình. Từ “chá»— nhất†trên trá»i cao, Ngà i đã chá»n “chá»— cuối†dÆ°á»›i chân con ngÆ°á»i để phục vụ con ngÆ°á»i. Äó là bà i há»c Chúa dạy chúng ta hôm nay: “Các con hãy biết rá»a chân cho nhau†(Ga 13, 1-15).
Äi theo con Ä‘Æ°á»ng tá»± hạ của Chúa Giêsu.
Chúng ta được má»i gá»i để Ä‘i theo Chúa, Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhÆ°á»ng thẳm sâu, con Ä‘Æ°á»ng hy sinh đến táºn cùng, con Ä‘Æ°á»ng phục vụ quên mình.
Cùng vá»›i Chúa Giêsu, chúng ta hãy chá»n cho mình vị trà cuối cùng trong bữa tiệc cuá»™c Ä‘á»i để chúng ta sẽ được Thiên Chúa má»i lên chá»— cao trá»ng trong bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i mai sau.
Bằng những lá»i khuyên nhủ khôn ngoan, bà i trÃch sách Huấn Ca hôm nay cÅ©ng chỉ cho chúng ta thấy con Ä‘Æ°á»ng khiêm tốn là con Ä‘Æ°á»ng đẹp đẽ được má»i ngÆ°á»i quý chuá»™ng và được Thiên Chúa mến yêu. Còn sá»± kiêu ngạo là con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến tai há»a và diệt vong.
Con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ còn là con Ä‘Æ°á»ng phục vụ vô vị lợi. Chúa dạy khi má»i khách dá»± tiệc hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó vì há» không có gì để trả lá»…. Chúa muốn dạy chúng ta tinh thần phục vụ vô vị lợi, phục vụ mà không mong được Ä‘á»n đáp, phục vụ trong âm thầm và khiêm tốn.
Những “chiếc ghế†trong cuộc sống
Ai cÅ©ng mong tìm cho mình má»™t “chiếc ghế†vững và ng trong cuá»™c Ä‘á»i. “Chiếc ghế†tượng trÆ°ng cho địa vị hay chức vụ trong cuá»™c sống xã há»™i. “Chiếc ghế†còn là biểu tượng của quyá»n lá»±c và sá»± già u có trong cuá»™c sống con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ta sẵn sà ng hãm hại nhau để tranh già nh “chiếc ghế†trong xã há»™i. NgÆ°á»i ta cÅ©ng sẵn sà ng dùng má»i thủ Ä‘oạn và mÆ°u đồ Ä‘en tối để củng cố “chiếc ghế†của mình thêm vững chắc. NgÆ°á»i ta cÅ©ng sẵn sà ng bán rẻ lÆ°Æ¡ng tâm để giữ vững “chiếc ghế†của chức quyá»n và tham vá»ng.
NhÆ°ng Chúa Giêsu đã dạy cho má»i ngÆ°á»i bà i há»c của tinh thần khiêm nhÆ°á»ng khi Ngà i rá»i bỠ“chiếc ghế†của ngÆ°á»i thầy trong bữa tiệc ly để Ä‘i là m công việc của má»™t ngÆ°á»i nô lệ. Ngà i đã từ “ngai tòa†của má»™t Thiên Chúa cao sang đến vá»›i nhân loại qua con Ä‘Æ°á»ng nháºp thể khiêm hạ để cứu chuá»™c con ngÆ°á»i. Hôm nay, Chúa cÅ©ng Ä‘ang má»i gá»i chúng ta Ä‘i tiếp con Ä‘Æ°á»ng khiêm nhÆ°á»ng ấy để đến vá»›i Thiên Chúa và tha nhân. Qua con Ä‘Æ°á»ng “tá»± huá»·â€, Ngà i đã được Thiên Chúa Cha siêu tôn trong vinh quang. CÅ©ng váºy, qua con Ä‘Æ°á»ng phục vụ khiêm nhÆ°á»ng, chúng ta cÅ©ng được nâng lên trong vinh quang muôn thuở.
Trên con Ä‘Æ°á»ng nhá» hẹp sát sÆ°á»n núi, má»™t bên là vách núi cheo leo, má»™t bên là vá»±c sâu thăm thẳm, hai con dê núi Ä‘i ngược chiá»u nhau. Vì con Ä‘Æ°á»ng quá nhá» hẹp, chỉ đủ cho má»™t con váºt Ä‘i qua, nên 2 con dê quá bối rối không biết tÃnh toán thế nà o để vượt qua nhau. Nếu chen lấn, chúng có thể rÆ¡i xuống vá»±c sâu và tan xÆ°Æ¡ng nát thịt. Chúng chợt nghÄ© ra má»™t cách: má»™t con đã quỳ má»p xuống sát đất để con kia bÆ°á»›c qua mình. Thế là chúng lại có thể tiếp tục con Ä‘Æ°á»ng của mình.
Trên những “lối mòn†của cuá»™c sống, nếu chúng ta biết cúi xuống để phục vụ anh em trong tinh thần khiêm tốn chÃnh là chúng ta Ä‘ang Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng đẹp nhất, con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến hạnh phúc muôn Ä‘á»i. [Mục Lục]
17. Bà i há»c từ nÆ°á»›c – Lm Giuse Nguyá»…n Hữu An
NÆ°á»›c cần thiết cho sá»± sống muôn loà i. NÆ°á»›c quan trá»ng cho sá»± phát triển của cÆ¡ thể con ngÆ°á»i, cho sá»± tăng trưởng của súc váºt và cây cối. Không có nÆ°á»›c, không có sá»± sống. Má»i sinh váºt Ä‘á»u gồm phần lá»›n là nÆ°á»›c dù sống ở đâu. ChÃn phần mÆ°á»i thể tÃch cÆ¡ thể con ngÆ°á»i là nÆ°á»›c.
Khi sá» dụng nÆ°á»›c trong sinh hoạt hà ng ngà y, chúng ta cho là điá»u tá»± nhiên. NhÆ°ng tháºt sá»±, nÆ°á»›c là của châu báu Trá»i ban cho quả địa cầu.
NÆ°á»›c từ trên nguồn cao đổ xuống, nÆ°á»›c uốn mình theo ghá»nh thác, nÆ°á»›c lượn khúc trong những khe suối, nÆ°á»›c chảy xuôi dòng sông, nÆ°á»›c dồn vá» biển cả. Không có gì má»m mại hÆ¡n nÆ°á»›c và cÅ©ng không có gì mạnh mẽ bằng sức nÆ°á»›c. NÆ°á»›c không có Ä‘á»™ cứng dà y nên không Ä‘o lÆ°á»ng được chiá»u cao, sâu, rá»™ng, dà i của nÆ°á»›c.
NÆ°á»›c chảy tá»›i đâu Ä‘em lại sá»± sống đến đó. Gặp ghá»nh thác hay các tảng đá chắn lối, nÆ°Æ¡c vẫn len lõi chảy không gây xÃch mÃch hay háºn thù vá»›i ai.NÆ°á»›c có thể bị vẩn đục khi chảy qua rừng ráºm, ruá»™ng đồng, nÆ°Æ¡ng rẫy nhÆ°ng nÆ°á»›c có khả năng thanh tẩy trở lại thanh sạch ban đầu.
NÆ°á»›c là biểu tượng cho đức khiêm nhÆ°á»ng. NÆ°á»›c luôn tìm chá»— thấp mà chảy xuống. Dù hạ mình thấp hèn nhÆ°ng nÆ°á»›c tháºt cao cả vì Ä‘em lại sá»± sống cho má»i loà i.
Äức Hồng Y Fx Nguyá»…n Văn Thuáºn dùng hình ảnh nÆ°á»›c để huấn dụ cho các chủng sinh vỠđức khiêm nhÆ°á»ng: "Khi ta ngồi lên ngai cao, nhiá»u ngÆ°á»i muốn đạp ta xuống; khi ta nằm xuống sát đất, nhiá»u ngÆ°á»i muốn nâng ta lên...NÆ°á»›c mÆ°a rÆ¡i xuống trên những đỉnh núi cao sẽ chảy tuôn Ä‘i hết chẳng Ä‘á»ng lại giá»t nà o. Rốt cuá»™c, má»i dòng nÆ°á»›c Ä‘á»u tuôn vá» chá»— trÅ©ng. ChÃnh thế ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói: biển cả là mẹ của tất cả sông ngòi vì biển hạ mình thấp hÆ¡n má»i con sông".
Khiêm hạ nhÆ° dòng nÆ°á»›c chảy xuống thấm nhuần và o đất Ä‘ai. NÆ°á»›c bao giá» cÅ©ng chảy xuống thấp nên có thể đến má»i nÆ¡i. NÆ°á»›c thấm tá»›i đâu là m đất Ä‘ai ở đó thêm mà u mỡ và phì nhiêu.
Bà i Ä‘á»c 1, Sách Huấn Ca dạy rằng: "Cà ng là m lá»›n, con cà ng phải hạ mình trong má»i sá»±, con sẽ được đẹp lòng Chúa". Hạ mình là cách thế tốt nhất để gặp gỡ và đến vá»›i tha nhân. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ là con Ä‘Æ°á»ng Thiên Chúa đến vá»›i nhân loại. Qua sá»± khiêm hạ, con ngÆ°á»i đến vá»›i nhau và đến má»i nÆ¡i.
Bà i Tin Mừng kể chuyện Chúa Giêsu Ä‘i dá»± bữa tiệc tại nhà má»™t thủ lãnh các ngÆ°á»i biệt phái. Chỉ má»™t bữa ăn cÅ©ng đủ là đỠtà i để Chúa dạy nhiá»u bà i há»c. Bà i há»c cho những kẻ được má»i là hãy khiêm nhÆ°á»ng nhìn nháºn việc mình được má»i là má»™t ân huệ. Và cÅ©ng thêm má»™t bà i há»c cho chủ nhà là ngÆ°á»i má»i. Ông biệt phái mở tiệc đãi khách, thá»±c ra không phải vì khách mà vì mình. Ông má»i ngÆ°á»i có chức quyá»n, má»i ngÆ°á»i già u sang để khoe rằng mình quen biết lá»›n, giao thiệp rá»™ng, rằng bè bạn của mình toà n là những ngÆ°á»i tai to mặt lá»›n. Ông biệt phái thÃch khoe khoang nên có lẽ má»i Chúa Giêsu chẳng phải vì mến phục, nhÆ°ng chỉ để khoe vá»›i bè bạn vá» tà i giao thiệp của mình. Chúa nói đến bữa tiệc mà khách quý phải thuá»™c giá»›i nghèo không có khả năng đáp lá»…. Hãy biết nghÄ© đến những ngÆ°á»i nghèo khó bất hạnh.
Bà i há»c Chúa dạy là đức khiêm nhÆ°á»ng và đức bác ái. Hai nhân đức nà y là ná»n tảng của đạo đức.
- Bà i há»c khiêm nhÆ°á»ng
Hãy chá»n chá»— rốt hết để được má»i lên chá»— cao hÆ¡n.
Chá»— ngồi tượng trÆ°ng cho địa vị trong xã há»™i. NgÆ°á»i ta chá»n vị trà quan trá»ng trong bà n tiệc không phải để được ăn ngon nhÆ°ng để được vinh dá»± hÆ¡n. Vì thế, ngÆ°á»i ta luôn thÃch ngồi ở những vị trà quan trá»ng ở những nÆ¡i đông ngÆ°á»i để thá»a mãn lòng tá»± tôn của mình. Còn Chúa dạy nói: "Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống và hạ mình xuống sẽ được nâng lên".
Khiêm tốn là Ãt nghÄ© vá» mình, và nhiá»u lúc không nghÄ© gì vá» bản thân. Äối vá»›i Kitô hữu, khiêm tốn là trở nên giống Chúa Giêsu: "Các con hãy há»c cùng Ta vì Ta hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòng"; "Con NgÆ°á»i đến không phải để được phục vụ, nhÆ°ng đến để phục vu và hiến mạng sống mình là m giá cứu chuá»™c cho nhiá»u ngÆ°á»i".
Khiêm tốn sống nhÆ° Chúa Giêsu là không sống cho riêng mình mà sống cho ngÆ°á»i khác, dùng tà i năng của mình để phục vụ tha nhân.
Khiêm tốn như Chúa Giêsu không phải là nhu nhược hèn nhát, nhưng chỉ những ai dũng mạnh, can đảm mới dám hạ mình phục vụ anh em. Khiêm tốn như Chúa Giêsu không phải là nô lệ, mà là một hà nh vi yêu thương, một thái độ hoà n toà n tự do, cao quý.
Khiêm nhÆ°á»ng còn là khuôn mặt của tình yêu. Vì yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, Thiên Chúa đã xuống ngang tầm những kẻ hèn má»n, những trẻ thÆ¡, những kẻ yếu Ä‘uối. Chúa không kết thân vá»›i ngÆ°á»i già u có quyá»n thế nhÆ°ng luôn quan tâm những ngÆ°á»i nghèo, ngÆ°á»i bị ruồng bá», ngÆ°á»i ốm yếu táºt nguyá»n, Ngà i an ủi và chữa là nh cho há».
Bằng những lá»i khuyên nhủ khôn ngoan, Sách Huấn Ca cÅ©ng chỉ cho thấy con Ä‘Æ°á»ng khiêm tốn là con Ä‘Æ°á»ng tuyệt đẹp được má»i ngÆ°á»i quý chuá»™ng và được Thiên Chúa mến yêu.
- Bà i há»c bác ái
Con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ còn là con Ä‘Æ°á»ng phục vụ vô vị lợi. Chúa dạy rằng, khi má»i khách dá»± tiệc hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó vì há» không có gì để trả lá»…. Äó là tinh thần phục vụ vô vị lợi, không mong Ä‘á»n đáp, là m việc âm thầm.
Chúa Giêsu nói vá»›i ông chủ nhà , hãy má»i và o bà n tiệc những kẻ bị loại ra ngoà i xã há»™i: ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù. Há» không có gì đáp trả, và nhÆ° thế, ông má»›i tháºt có phúc vì ông sẽ được Thiên Chúa trả công trong ngà y các kẻ là nh sống lại.
NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nghÄ© những kẻ Ä‘ui mù, tà n táºt, què quặt và nghèo khó là những ngÆ°á»i bất hạnh là m gánh nặng cho xã há»™i. Nhiá»u khi ngÆ°á»i ta ngoảnh mặt, giả Ä‘iếc là m ngÆ¡ và từ chối giúp đỡ.Chúa Giêsu dạy các môn đệ, hãy sống gần gÅ©i hòa đồng vá»›i ngÆ°á»i nghèo, ngÆ°á»i bất hạnh. Sống và cÆ° xá» tốt vá»›i há» dù rằng há» chẳng có gì đáp lại. Lý do là vì há» là hình ảnh của Thiên Chúa, là anh em con má»™t Cha nên cần phải thÆ°Æ¡ng yêu há» nhÆ° chÃnh mình.
Con Ä‘Æ°á»ng bác ái yêu thÆ°Æ¡ng là lối và o NÆ°á»›c Trá»i. Chúa Giêsu chÃnh là hiện thân nÆ¡i những ngÆ°á»i bất hạnh, nghèo khó. Ai đón tiếp há» là đón tiếp chÃnh Chúa.
- Tình yêu như dòng nước.
Bác ái và khiêm nhÆ°á»ng là hai nhân đức căn bản. Bác ái là bản chất, khiêm nhu là vóc dáng. Vóc dáng giúp chủ thể thon gá»n thuáºn tiện ở má»i sinh hoạt trong má»i lãnh vá»±c. Bác ái là ná»n tảng là m nên phẩm giá và tÆ° cách hấp dẫn con ngÆ°á»i ở má»i nÆ¡i má»i thá»i. NgÆ°á»i sống bác ái chÃnh là biết khiêm nhÆ°á»ng phục vụ, là m nên vóc dáng xứng hợp vá»›i cá»a hẹp NÆ°á»›c Trá»i.
Äặc tÃnh của tình yêu là dịu dà ng nhÆ° dòng nÆ°á»›c, êm mát nhún nhÆ°á»ng. Tình yêu có vẻ má»m yếu hÆ¡n tất cả nhÆ°ng lại mạnh hÆ¡n tất cả. Bởi vì không phải đá hay lá»a thắng được nÆ°á»›c mà là nÆ°á»›c chảy đá mòn. Không gì có thể thắng nổi tình yêu vì Thiên Chúa là tình yêu. Vì thế má»i dòng sông vẫn tiếp tục chảy ra biển cả. Tình yêu Thiên Chúa vẫn chan hoà muôn ngÆ°á»i.
Tình yêu dạy cho con ngÆ°á»i niá»m hạnh phúc lá»›n nhất cao cả nhất và đẹp nhất là biết trao ban, hiến dâng, cho Ä‘i, quãng đại, bao dung. Äó là đỉnh cao tình yêu Kitô giáo. Yêu là hy sinh cho ngÆ°á»i mình yêu. Yêu là tìm hạnh phúc cho ngÆ°á»i mình yêu. Yêu nhÆ° Chúa đã yêu và yêu đến cùng.
NÆ°á»›c biểu tượng đức khiêm nhÆ°á»ng và đặc tÃnh của nÆ°á»›c cÅ©ng giống nhÆ° tình yêu. NÆ°á»›c còn là biểu tượng cho má»i phúc lá»™c của Thiên Chúa. Trong thuáºt ngữ Kitô giáo, nÆ°á»›c được sá» dụng nhÆ° nhÆ° biểu hiệu của má»™t diá»…n trình biến đổi và trở vá» ná»™i tâm. Qua phép Rá»a bằng nÆ°á»›c, ngÆ°á»i Kitô hữu lãnh nháºn sá»± sống của Thiên Chúa Ba Ngôi. NÆ°á»›c của phép Rá»a có sức tẩy sạch tá»™i lá»—i gây sá»± chết và đưa và o Ä‘á»i sống má»›i. NÆ°á»›c của phép Rá»a có sức chữa là nh, thánh hóa và đem lại sá»± tÆ°Æ¡i mát cho tâm hồn. Äược là m con cái Thiên Chúa qua phép Rá»a là hồng ân vá»›i Ä‘á»i sống má»›i, luôn khiêm tốn và bác ái hÆ°á»›ng tá»›i trá»n lạnh.
Lạy Chúa Giêsu, xin dạy chúng con biết yêu nhÆ° Ngà i, biết sống cho tha nhân, biết quảng đại cho Ä‘i và khiêm nhÆ°á»ng nháºn lãnh. Amen. [Mục Lục]
18. Khiêm hạ
Trong quan hệ xã há»™i, thái Ä‘á»™ cao ngạo bao giá» cÅ©ng khiến cho ngÆ°á»i khác khó chịu. ai ai cÅ©ng yêu mến những con ngÆ°á»i khiêm nhu, từ tốn. trong Ä‘á»i sống tôn giáo, ngÆ°á»i tÃn đồ nà o cÅ©ng được nhắn nhủ phải biết thân,biết pháºn mà giác ngá»™, mà hối cải tá»™i lá»—i, vấp phạm không phải là váºt cản nhÆ°ng là giúp ta tá»›i gần Chúa. Biết mình tá»™i lá»—i, nhìn nháºn những lá»—i lầm của mình mà sám hối ăn năn, ngÆ°á»i tÃn hữu vẫn có thể trở thà nh thánh thiện, khiêm hạ, Ä‘Æ¡n sÆ¡ trÆ°á»›c mặt Chúa, và trÆ°á»›c mặt anh em là điá»u rất quan trá»ng cho Ä‘á»i sống tâm linh của má»—i ngÆ°á»i chúng ta
Khi tÆ°á»ng thuáºt dụ ngôn "chá»n chá»— thấp nhất" Luca không chỉ nhắc lại lá»i khuyên xá» thế của Äức Giêsu, nhÆ°ng đối tượng mà Äức Giêsu nhắm tá»›i trÆ°á»›c hết là bá»n biệt phái Pharisêu cùng đến dá»± tiệc vá»›i ngÆ°á»i trong nhà ông thủ lãnh nhóm biệt phái. Há» tá» ra là những con ngÆ°á»i ham hố chức quyá»n, địa vị hÆ¡n ai hết. Há» muốn tá» ra cho ngÆ°á»i khác biết há» quan trá»ng, đáng kÃnh, đáng nể nhÆ° thế nà o. Thái Ä‘á»™ đó đã là m cho Äức Giêsu và những ngÆ°á»i khác khó chịu, và Ngà i đã lên tiếng.
NhÆ°ng Ä‘oạn Tin Mừng muốn dẫn chúng ta Ä‘i xa hÆ¡n nhÆ° thế. Từ thái Ä‘á»™ tham lam, ham hố địa vị, chức quyá»n. Qua đó muốn dạy chúng ta cÅ©ng phải có thái Ä‘á»™ khiêm hạ, và biết sống vô vị lợi vá»›i anh em. Tháºt ra, trÆ°á»›c mặt Chúa hay trong vÆ°Æ¡ng quốc NÆ°á»›c Trá»i chúng ta có gì mà vênh vang tá»± đắc, để mà lên mặt dằn Ä‘á»i. tất cả những gì chúng ta có được là do Æ¡n ban của Thiên Chúa mà thôi: Từ sá»± sống, khả năng cho đến thá»i gian, của cải sở đắc... chúng ta Ä‘á»u được nháºn từ Chúa và tha nhân. Thái Ä‘á»™ biết Æ¡n trân trá»ng là thái Ä‘á»™ của kẻ sÄ©, của báºc hiá»n triết Äông PhÆ°Æ¡ng. Äức Giêsu còn khuyên chúng ta hãy biết nhìn xa hÆ¡n má»™t chút: trong cuá»™c sống thÆ°á»ng thì "mã tầm mã, ngÆ°u tầm ngÆ°u", nghÄ©a là chúng ta thÆ°á»ng nghÄ© tá»›i, và thÆ°á»ng chỉ quan hệ vá»›i những ngÆ°á»i giống mình, ngang mình... Thế nhÆ°ng đức ái Kitô giáo đòi buá»™c và chỉ dạy chúng ta phải là m hÆ¡n nhÆ° thế nữa, Ä‘i xa hÆ¡n thế. Chúng ta phải biết nghÄ© đến những ngÆ°á»i cần đến mình hÆ¡n là nghÄ© đến những ngÆ°á»i giống mình. Là m Æ¡n, là m Ä‘iá»u tốt là giúp cho kẻ thiếu thốn, nghèo hèn táºt nguyá»n... vì chÃnh há» không có khả năng lo cho số pháºn hẩm hiu của há», há» cÅ©ng không có khả năng Ä‘á»n Æ¡n đáp nghÄ©a cho những hà nh Ä‘á»™ng vị tha bác ái của chúng ta. Là m Æ¡n cho kẻ không thể Ä‘á»n Æ¡n thì công lao của chúng ta lại cà ng được nhân lên vì tÃnh vô vị lợi của nó, tÃnh vị tha trong hà nh Ä‘á»™ng ấy được nâng cao rất nhiá»u. Thiên Chúa là Äấng sẽ nâng những con ngÆ°á»i khiêm hạ lên, thì cÅ©ng chÃnh Thiên Chúa sẽ là m cho phúc cÅ©a ngÆ°á»i ban Æ¡n trà n đầy hÆ¡n. Thiên Chúa đứng vá» phÃa ngÆ°á»i nghèo, ngÆ°á»i khiêm hạ là thế.
Bà i há»c khiêm hạ và vô vị lợi luôn mang tÃnh thá»i sá»±, nóng bá»ng đối vá»›i Ä‘á»i sống cá nhân cÅ©ng nhÆ° đối vá»›i táºp thể của ngÆ°á»i có lòng tin. Ai lại dám tin chắc rằng mình luôn sống được vá»›i má»i ngÆ°á»i vá»›i thái Ä‘á»™ từ tốn, khiêm nhu trÆ°á»›c mặt Chúa và trÆ°á»›c mặt đồng loại. Tuy rằng cÅ©ng có những ngÆ°á»i nhÆ° thế thế, những hiếm lắm. Vì thỉnh thoảng trong ngõ ngách tâm tÆ° có thể là m sống lại và chi phối suy nghÄ©, hà nh Ä‘á»™ng của chúng ta. Lúc đó tinh thần trục lợi, tÃnh toán hÆ¡n thiệt dá»… dà ng luồn lách và o trong tâm trà má»—i ngÆ°á»i. Tháºm chà trong Ä‘á»i sống các linh mục tu sÄ© cÅ©ng không dá»… dà ng gì nháºn định minh bạch đâu là cầu lợi, cầu vinh, đâu là phục vụ chân chÃnh. Äá»i sống con ngÆ°á»i vô cùng tinh vi phức tạp, có rất nhiá»u "cá»›" là nh thánh, cÅ©ng có nhiá»u ảo tưởng khiến con ngÆ°á»i không biết đâu là tháºt, đâu là giả. NhÆ°ng nếu có che dấu thì chúng ta cÅ©ng chỉ có thể che dấu được vá»›i con ngÆ°á»i, vá»›i và i ngÆ°á»i, chứ là m sao chúng ta có thể che dấu được vá»›i hết má»i ngÆ°á»i, vá»›i Thiên Chúa.
Äá»i sống tôn giáo cà ng được biểu hiện ra ngoà i bằng nhiá»u hình thái tôn giáo dá»… coi, dá»… nổi.... thì trong tâm hồn chúng ta cần phải đầy trà n tinh thần, khiêm nhu và vô vị lợi. Äức Giêsu chÃnh là mẫu gÆ°Æ¡ng của sá»± thấp hèn, Ngà i là Äấng cao cả hÆ¡n ai hết nhÆ°ng lại chá»n chá»— thấp hèn nhất, tăm tối nhất. Ngà i cÅ©ng là Äấng vô vị lợi nhất, ban phát rá»™ng rãi và nhÆ°ng không. Vì thá» còn gì mà chúng ta lại không theo gÆ°Æ¡ng Ngà i sống đúng tÆ° cách là công dân NÆ°á»›c Trá»i.
Kinh Magnificat là lá»i kinh bất hữu, ca ngợi quyá»n năng và tình yêu của Thiên Chúa, Äấng là m những kỳ công nÆ¡i những con ngÆ°á»i bé má»n, khiêm nhu. Äức Maria là ngÆ°á»i đã Ä‘i đầu cho chúng ta noi theo, vì ngÆ°á»i sống đúng vai trò nữ tì của Chúa. Bà i há»c khiêm hạ của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và của các thánh là cÆ¡m bánh giúp chúng ta sống và lá»›n lên hằng ngà y. Chúa yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i nhá» bé và chúc phúc cho kẻ là m mà không kể công. Amen. [Mục Lục]
19. Dự tiệc và đãi tiệc – Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
Chúa Giêsu được thủ lãnh nhóm Pharisiêu má»i dùng tiệc. Nhân bối cảnh bữa tiệc Chúa Giêsu dạy hai bà i há»c: khi được má»i dá»± tiệc và khi đứng ra đãi tiệc.
- Khi được má»i dá»± tiệc.
Äược má»i dùng bữa, Äức Giêsu quan sát thấy ai cÅ©ng muốn ngồi chá»— nhất. Không phải vì chá»— nhất ăn ngon hÆ¡n mà vì chá»— đó danh dá»± hÆ¡n. Chá»— ngồi là danh dá»±. Những ngÆ°á»i Pharisêu là những ngÆ°á»i rất má»™ đạo, và tá»± coi mình là những ngÆ°á»i gÆ°Æ¡ng mẫu. Tuy nhiên, ở đây há» tranh già nh những chá»— ngồi danh dá»±. Äiá»u đó cho thấy, thá»±c ra há» rất tá»± mãn, phù phiếm và Ãch ká»·. Há» không ở đó để là m vinh dá»± cho chủ nhà nhÆ°ng để là m vinh dá»± cho chÃnh há».
Chá»— ngồi và ngÆ°á»i ngồi cái nà o quan trá»ng hÆ¡n ? Có câu chuyện kể vá» má»™t ngÆ°á»i chủ nhà mở má»™t bữa tiệc và má»i nhiá»u ngÆ°á»i đến dá»±. Trong số khách đến dá»± có má»™t há»c giả nổi tiếng tên là Daniel. Khi Daniel đến, chủ nhà má»i ông ngồi bà n trên. NhÆ°ng Daniel từ chối và nói rằng ông muốn ngồi chung vá»›i những ngÆ°á»i bình dân nghèo hèn. Sau Daniel còn có nhiá»u khách lần lượt đến. Ai cÅ©ng già nh ngồi bà n trên và những bà n gần phÃa trên. Chỉ có cái bà n táºn cuối cùng, bà n của Daniel Ä‘ang ngồi là còn trống chá»—. Sau cùng, ông thị trưởng đến. Vì không còn ghế trống ở bất kỳ bà n nà o khác nên chủ nhà buá»™c lòng má»i ông thị trưởng ấy đến ngồi bà n cuối chung vá»›i bà n của Daniel. Vị thị trưởng thắc mắc: nhÆ°ng đây là bà n cuối cùng mà ! Chủ nhà nhanh trà đáp: thÆ°a không, đây là bà n danh dá»± vì là bà n có ông Daniel Ä‘ang ngồi. Vị thị trưởng hết thắc mắc và ngồi và o chá»— chủ nhà chỉ. à nghÄ©a câu chuyện là : không phải chá»— ngồi là m cho ngÆ°á»i ngồi được vinh dá»±, ngược lại, chÃnh ngÆ°á»i ngồi là m cho chá»— ngồi được vinh dá»±.
Phần lá»›n, những cuá»™c tranh chấp ở Ä‘á»i thÆ°á»ng xoay quanh những chiếc ghế. Lúc đầu, ghế tượng trÆ°ng cho chức vụ, chức năng. Dần dần, nó tượng trÆ°ng cho chức quyá»n, chức tÆ°á»›c. Ai cÅ©ng thÃch ghế cao và bảo vệ ghế của mình. NgÆ°á»i Pharisiêu thÃch ngồi ghế danh dá»± trong há»™i Ä‘Æ°á»ng. Giacôbê và Gioan thÃch ngồi ghế bên tả, bên hữu Äức Giêsu. Philatô cho đóng Ä‘inh Äức Giêsu vô tá»™i vì ông sợ mất ghế.
Bà i Phúc Âm cho thấy, ai cÅ©ng muốn ngồi chá»— nhất nên chá»— nhất thiếu chá»—, có những báºc vị vá»ng Ä‘Ã nh phải ngồi xuống chá»— dÆ°á»›i. Có lẽ Äức Giêsu không muốn tranh già nh, lại coi thÆ°á»ng những chức danh phù phiếm nên đã tá»± Ä‘á»™ng ngồi và o ghế chót.Trong tình huống ấy, chủ nhà buá»™c lòng phải má»i những vị khách không mấy quan trá»ng xuống khá»i chá»— nhất. Chủ nhà má»i Äức Giêsu lên chá»— nhất, má»™t phần vì uy tÃn của NgÆ°á»i, nhÆ°ng cÅ©ng để nghe NgÆ°á»i nói. Nhân hoà n cảnh đó, Äức Giêsu dạy bà i há»c cách sống khiêm tốn: Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống, ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Không có Ä‘á»i sống tâm linh chân tháºt nếu không có sá»± khiêm nhÆ°á»ng.
Äi ăn tiệc cứ chá»n chá»— cuối cùng mà ngồi. Nếu được chủ nhà má»i lên thì tháºt vinh dá»±. Tá»± cho phép mình ngồi chá»— trên hết, lỡ bị chủ nhà má»i xuống thì tháºt là xấu hổ.
Khiêm tốn không phải là giả vá» tá»± hạ để được nâng lên, coi thÆ°á»ng mình hay sợ ngÆ°á»i khác, rụt rè không dám nháºn trách nhiệm. Khiêm tốn là biết mình đã nháºn được tất cả từ Chúa và lá»›n lên má»—i ngà y nhá» tha nhân. Bà i Ä‘á»c 1 ca ngợi đức khiêm tốn. Sá»± hiá»n hoà và khiêm tốn là nhân đức căn bản và quý giá của con ngÆ°á»i. Nhá» khiêm tốn, con ngÆ°á»i khám phá được sá»± cao trá»ng của Thiên Chúa và mở ngõ cho con ngÆ°á»i Ä‘i và o sá»± khôn ngoan. Lá»i dạy nà y là kết tinh của kinh nghiệm biết bao báºc hiá»n triết khôn ngoan từ thuở xÆ°a. ChÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng lấy đức khiêm tốn là m má»™t trong các mối phúc của bà i giảng trên núi và má»i gá»i má»i ngÆ°á»i hãy há»c cùng NgÆ°á»i là Äấng hiá»n là nh và khiêm tốn trong lòng. Ai sống hiá»n là nh và khiêm tốn thì được nghÄ©a trÆ°á»›c mặt Chúa và được má»i ngÆ°á»i yêu mến.
Ngà y nay, khiêm nhÆ°á»ng thÆ°á»ng bị ngÆ°á»i Ä‘á»i coi là thua kém, là yếu hèn, là nhu nhược. Trái lại Thiên Chúa nâng cao những ai khiên nhÆ°á»ng. Khiêm nhÆ°á»ng được và nhÆ° ná»n móng của ngôi nhà . Ná»n móng cà ng sâu, ngôi nhà cà ng cao, cà ng vững chắc.
- Khi đứng ra đãi tiệc
NgÆ°á»i ta dá»… đánh giá ngÆ°á»i khác dá»±a trên chiếc ghế của há». Tháºt ra, má»™t ngÆ°á»i quét Ä‘Æ°á»ng có lÆ°Æ¡ng tâm lại có giá trị gấp nhiá»u lần má»™t giám đốc tham ô lãng phÃ. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng thÃch giao lÆ°u vá»›i những ngÆ°á»i có thế giá, có há»c thức, có của cải để dá»… nhá» vả khi cần. NhÆ°ng Äức Giêsu khuyên rằng: khi má»i tiệc nên má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, táºt nguyá»n. Äây cÅ©ng là má»™t trong các nghịch lý của Tin Mừng Ä‘i ngược nhiá»u vá»›i thế gian. Ngà i dạy là m Æ¡n và phục vụ không cần ngÆ°á»i ta Ä‘á»n đáp vì chÃnh Thiên Chúa sẽ Ä‘á»n đáp. NhÆ° thế Äức Giêsu mong muốn ngÆ°á»i tÃn hữu vượt qua óc tÃnh toán vụ lợi để yêu thÆ°Æ¡ng phục vụ những ngÆ°á»i bất hạnh.
Äức Giêsu muốn minh định cái nguyên tắc thuá»™c linh cao cả, cái Ä‘á»™ng lá»±c vô vị lợi cho các hà nh vi thiện đức: đừng bao giá» ban Æ¡n để rồi được nháºn lại. Ngà i không bảo đừng bao giá» má»i ngÆ°á»i già u hay chỉ má»i ngÆ°á»i nghèo, nhÆ°ng đừng phục vụ vá»›i háºu ý kiếm lợi. Nếu chỉ phục vụ vá»›i chủ ý mÆ°u lợi cho tha nhân mà không nghÄ© tá»›i mình được trả trong Ä‘á»i nà y hay Ä‘á»i sau, thì hà nh vi đó lại chắc chắn được thưởng trong ngà y Chúa quang lâm vinh hiển.
Äức Giêsu muốn nói đến bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i, nÆ¡i đó má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i đến dá»±, không phân biệt đối xá», đặc biệt má»i những ngÆ°á»i nghèo, vì ngÆ°á»i nghèo dá»… dà ng nháºn lá»i má»i hÆ¡n những ngÆ°á»i già u có, quyá»n thế. Bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i, Thiên Chúa đã dá»n sẵn, và chỉ những ai khiêm tốn, bé nhá», nghèo khó má»›i được và o dá»± tiệc. "Chúa sẽ hạ bệ những ai quyá»n thế và lòng trà kiêu căng. Ngà i nâng cao má»i kẻ khiêm nhÆ°á»ng, pháºn nhá». NgÆ°á»i nghèo đói Chúa ban của đầy dÆ°, ngÆ°á»i già u có lại Ä‘uổi vá» tay trắng" (Lc 1,51-54). Quyá»n thế trần gian đối vá»›i Thiên Chúa chỉ là yếu hèn. Thiên Chúa dùng quyá»n năng của Ngà i mà ban sức mạnh cho ngÆ°á»i yếu Ä‘uối.
Chúa Giêsu dạy bà i há»c khiêm nhÆ°á»ng và bác ái, bà i há»c vá» cách dá»± tiệc và cách đãi tiệc. Äó là bà i há»c vá» những cách sống trong cuá»™c Ä‘á»i. Lá»i Chúa dạy xem ra đảo lá»™n má»i tráºt tá»± xã há»™i trần thế. NhÆ°ng sống Tin mừng luôn là lá»™i ngược dòng và Thiên Chúa luôn đứng vá» phÃa những ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng, những ngÆ°á»i thấp hèn trong địa vị xã há»™i, những ngÆ°á»i bị áp bức bất công. Sống khiêm nhÆ°á»ng và yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i nghèo là con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến NÆ°á»›c Trá»i. NgÆ°á»i tÃn hữu đến vá»›i Chúa Giêsu Thánh Thể để kÃn múc táºn nguồn sá»± khiêm hạ trong tình yêu. [Mục Lục]
20. Thiên Chúa nâng cao kẻ khiêm nhÆ°á»ng
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Khi Ä‘á» cáºp vá» Chúa Giêsu, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng giá»›i thiệu NgÆ°á»i là Thiên Chúa Ngôi Hai cao cả, là Vua hoà n vÅ©, là Thẩm Phán tối cao, là Äấng quyá»n năng phép tắc… nhÆ°ng Chúa Giêsu còn có má»™t phẩm chất cao đẹp khác Ãt được Ä‘á» cáºp đến: NgÆ°á»i là Äấng rất khiêm nhÆ°á»ng!
Trong thÆ° Philip (2, 6-11), thánh Phao-lô trình bà y sá»± khiêm nhÆ°á»ng sâu thẳm của Chúa Giêsu nhÆ° sau:
Mặc dù Chúa Giêsu là Ngôi Hai Thiên Chúa quyá»n năng, đồng hà ng vá»›i Thiên Chúa Cha, nhÆ°ng NgÆ°á»i đã hủy mình ra không! Từ tá»™t đỉnh danh dá»± và vinh quang, NgÆ°á»i đã gieo mình xuống cõi Ä‘á»i ô trá»c, hoá thân thà nh má»™t trẻ sÆ¡ sinh yếu Ä‘uối, được sinh ra trong nÆ¡i rốt hèn; khi lá»›n khôn thì sống bằng nghá» má»™c ngà y ngà y đổ mồ hôi đổi lấy áo cÆ¡m. Thiên hạ còn gá»i NgÆ°á»i là “bạn bè của quân thu thuế và phÆ°á»ng tá»™i lá»—iâ€; rồi cuối cùng, NgÆ°á»i đón nháºn cái chết thấp hèn và đau thÆ°Æ¡ng trên tháºp giá cùng vá»›i hai kẻ bất lÆ°Æ¡ng.
Chúa Giêsu là Äấng rất khiêm nhÆ°á»ng nên NgÆ°á»i cÅ©ng muốn cho chúng ta trở nên khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° Chúa. Chúa Giêsu không kêu má»i chúng ta hãy há»c cùng NgÆ°á»i vì NgÆ°á»i thông thái, vì NgÆ°á»i có tà i hùng biện thu phục quần chúng, vì NgÆ°á»i khôn ngoan… nhÆ°ng trÆ°á»›c hết, NgÆ°á»i kêu gá»i chúng ta hãy há»c vá»›i NgÆ°á»i, vì NgÆ°á»i có lòng dịu hiá»n và khiêm nhÆ°á»ng.†(Mt 11, 29)
Chúa Giêsu còn thuyết phục chúng ta sống khiêm nhÆ°á»ng bằng má»™t dụ ngôn rất cụ thể và thá»±c tế nhÆ° sau: “Khi anh em được má»i dá»± tiệc, đừng chá»n chá»— nhất, kẻo khi có ngÆ°á»i khách khác quan trá»ng hÆ¡n đến sau, chủ nhà sẽ đến nói vá»›i anh em: Má»i anh xuống ngồi chá»— dÆ°á»›i nầy cho… Trái lại, khi được má»i dá»± tiệc, anh em hãy chá»n chá»— cuối…. Vì há»… ai nâng mình lên thì sẽ bị hạ xuống và ai tá»± hạ mình xuống thì sẽ được nâng lên†(Lc 14, 8-11).
Cây cao, tà ng lá»›n, đứng trên đỉnh cao thì nguy cÆ¡ báºt gốc hay gãy đổ cà ng cao. Cây nhá», thân má»m nhÆ° lau sáºy, dù đứng ở vị trà nà o cÅ©ng được an toà n trÆ°á»›c cuồng phong bão tố.
Khi huấn dụ các chủng sinh vá» khiêm nhÆ°á»ng, Äức Cố Hồng Y Fx Nguyá»…n Văn Thuáºn nói: “Khi ta ngồi lên ngai cao, nhiá»u ngÆ°á»i muốn đạp ta xuống; khi ta nằm xuống sát đất, nhiá»u ngÆ°á»i muốn nâng ta lên.â€
NÆ°á»›c mÆ°a rÆ¡i xuống trên những đỉnh núi cao sẽ chảy tuôn Ä‘i hết chẳng Ä‘á»ng lại giá»t nà o. Rốt cuá»™c, má»i giòng nÆ°á»›c Ä‘á»u tuôn vá» chá»— trÅ©ng. ChÃnh thế ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói: “Biển cả là mẹ của tất cả sông ngòi vì biển hạ mình thấp hÆ¡n má»i con sông.â€
Ai hiá»n là nh khiêm nhượng, biết hạ mình xuống thì tình trạng tâm hồn của há» nhÆ° là chá»— trÅ©ng, là lÅ©ng sâu. Æ n phúc của Thiên Chúa cÅ©ng nhÆ° tình yêu của bạn bè sẽ chảy tuôn và o những con ngÆ°á»i ấy.
* * *
Má»™t trong những hình tượng rất sinh Ä‘á»™ng để diá»…n tả cuá»™c Ä‘á»i khiêm hạ là hình tượng vá» nÆ°á»›c. NÆ°á»›c lúc nà o cÅ©ng khiêm tốn. NÆ°á»›c luôn tìm chá»— rốt hèn. NÆ°á»›c luôn má»m má»ng dịu dà ng không há» xô xát va chạm vá»›i ai.
NÆ°á»›c không há» kháng cá»± hay đối đầu nhÆ°ng rốt cục nÆ°á»›c vẫn chiến thắng nhá» sá»± má»m má»ng của mình. Búa tạ giáng và o tÆ°á»ng, tÆ°á»ng đổ; búa Ä‘áºp và o đá, đá tan; nhÆ°ng nếu có ai quai búa Ä‘áºp mạnh và o vÅ©ng nÆ°á»›c, nÆ°á»›c không cần kháng cá»±, nhÆ°ng búa sẽ phải cắm xuống đáy bùn! Äúng là “nhu thắng cÆ°Æ¡ng, nhược thắng cÆ°á»ngâ€!
NÆ°á»›c luôn tìm chá»— rốt hết, tìm chá»— thấp mà chảy xuống, chẳng bao giá» muốn leo cao nên má»›i tạo ra thủy năng, má»™t nguồn năng lượng phi thÆ°á»ng!
Khi bị há»a thần tấn công, nÆ°á»›c nhẹ nhà ng bốc mình lên cao thà nh những lá»›p mây trá»i và khi há»a thần hừng há»±c thiêu rụi những cánh rừng tÆ°Æ¡i tốt, nÆ°á»›c có thể gieo mình xuống dáºp tắt há»a thần.
Tuy má»m mại nhÆ°ng nÆ°á»›c có sức xói mòn tất cả; dù rắn nhÆ° đá thì "nÆ°á»›c chảy đá cÅ©ng phải mòn".
Nhá» má»m má»ng, nÆ°á»›c rá»a sạch tất cả, cuốn trôi tất cả.
Nhá» biết hóa mình thà nh muôn hạt li ti, nÆ°á»›c có thể len lá»i và o má»i ngõ ngách của các địa tầng, thấm nháºp khắp muôn nÆ¡i.
Tuy hạ mình thấp hèn, nÆ°á»›c Ä‘em lại sá»± sống cho má»i loà i. NÆ¡i đâu thiếu nÆ°á»›c, ở đó chỉ còn là sa mạc, khô cằn. NÆ¡i đâu nÆ°á»›c ngấm đến, ở đó sá»± sống sẽ phong nhiêu.
Lạy Chúa Giêsu, Äấng hiá»n là nh khiêm nhượng, xin cho chúng con, những ngÆ°á»i môn đệ Chúa, biết chá»n chá»— rốt hèn nhÆ° nÆ°á»›c, biết sống khiêm hạ nhÆ° Chúa đã nêu gÆ°Æ¡ng. [Mục Lục]
21. Hãy ngồi chỗ cuối - Lm. Giuse Nguyễn An Khang
Äức Giêsu được má»™t ngÆ°á»i Pharisiêu (trong hà ng ngÅ© lãnh đạo) má»i đến nhà dùng bữa. Khi đến, NgÆ°á»i cảm thấy mình Ä‘ang bị dò xét. Bởi các đối thủ Ä‘ang theo dõi NgÆ°á»i sát sao, hy vá»ng tìm ra lý do, để vu cáo chống lại NgÆ°á»i. Äức Giêsu cÅ©ng thấy khách dá»± tiệc cứ chá»n cá»— nhất mà ngồi, há» tranh già nh, tá» ra kiêu căng tá»± đắc và Ãch kỉ. Äức Giêsu Ä‘Æ°a ra hai giáo huấn khá ngắn:
Giáo huấn thứ nhất nói vá»›i khách được má»i.
"Äừng ngồi cá»— nhất". Äiá»u Äức Giêsu nói đây là má»™t quy luáºt, má»™t châm ngôn đã có từ lâu Ä‘á»i trong nhân gian. Sách Châm Ngôn viết: "TrÆ°á»›c mặt vua, ngÆ°Æ¡i chá»› là m bá»™ bệ vệ, đừng ngồi và o chá»— các quan lá»›n, được ngÆ°á»i ta má»i: "Hãy lên đây" tốt hÆ¡n là bị hạ xuống trÆ°á»›c mặt bá quan" (Cn 25,6-7; St 7,4). Sách Lêvi cÅ©ng dạy khách ngồi bà n ăn bằng những lá»i: "Hãy ngồi tụt xuống hai hay ba cấp, dÆ°á»›i chá»— ngÆ°Æ¡i đáng ngồi, để ngÆ°á»i ta má»i: Hãy ngồi lên "hÆ¡n là " Ä‘i xuống dÆ°á»›i ngồi".(Lv 7,1-5). Bởi thế, những luáºt sÄ©, các biệt phái không tá»± ái, khi nghe Äức Giêsu nói "Äừng ngồi cá»— nhất", cho dù há» Ä‘ang tìm cá»— nhất, bởi há» cho Äức Giêsu chỉ nhắc lại Kinh Thánh.
Tuy nhiên, theo Noel Quesson, lá»i Äức Giêsu đây, không Ä‘Æ¡n giản chỉ là những lá»i dạy vá» phép lịch sá»± ở bà n ăn ... song còn Ä‘Æ°a chúng ta sang bình diện NÆ°á»›c Thiên Chúa. Trong nÆ°á»›c Thiên Chúa: "Phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên". Thá»±c váºy, không phải tá»™i lá»—i chống lại Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhiá»u nhất, chÃnh là tình cảm vá» sá»± công chÃnh bản thân má»›i là bÆ°á»›c cản chúng ta đến gặp Äấng Cứu chuá»™c. Kiêu ngạo là tá»™i nặng nhất trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, má»i tá»™i khác ngÆ°á»i ta phạm chỉ vì yếu Ä‘uối, nhÆ°ng tá»™i kiêu ngạo là cố tình loại bá» Thiên Chúa ra khá»i Ä‘á»i mình, không cần Ngà i, không muốn có Ngà i. Äức Maria trong kinh Magnificat đã nói: "Chúa hạ bệ những ai quyá»n thế, NgÆ°á»i nâng cao má»i kẻ khiêm nhÆ°á»ng". Äó là việc Thiên Chúa Æ°a thÃch, đó là việc Thiên Chúa thÆ°á»ng là m. Lá»i Chúa còn đó: "Hãy há»c cùng Tôi, vì Tôi hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng tháºt lòng".
Giáo huấn thứ hai nói với chủ nhà .
Theo lẽ thÆ°á»ng, ta chỉ má»i những ngÆ°á»i có liên hệ vá»›i mình: Bà con, há» hà ng, thân hữu, những ngÆ°á»i gần gÅ©i do yếu tố tinh thần, váºt chất hay má»™t cách nà o đó. Những ngÆ°á»i đó đến lượt, há» sẽ má»i lại, để đáp lá»… theo luáºt có Ä‘i có lại: Ông mất chân giò bà thò chai rượu. Còn những ngÆ°á»i nghèo khổ, tà n táºt, Ä‘ui mù, thÆ°á»ng bị ta bá» qua.
Luáºt Dothái dạy: Những ngÆ°á»i Ä‘iếc lác, thá»t chân, cụt tay, mắt há»ng không được tham dá»± các sinh hoạt tế tá»± trong Ä‘á»n thá» (2Sm 5,8; Lv 21,18). Những ngÆ°á»i Étsênien ở Qumrân còn quả quyết: "Những ngÆ°á»i Ä‘ui mù, khuyết táºt, thá»t chân, què tay không được tham dá»± há»™i Ä‘Æ°á»ng các ngà y Sabbát, cÅ©ng không được ở giữa há»™i Ä‘oà n của những ngÆ°á»i danh tiếng".
GiỠđây, Äức Giêsu lại nói vá»›i chủ nhà : "Khi ông mở tiệc, đừng má»i bạn bè, anh em hay bà con hoặc láng giá»ng giầu có. Ông hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù. Há» không có gì trả lá»… và nhÆ° thế ông má»›i tháºt có phúc, vì ông sẽ được trả công trong ngà y các kẻ chết sống lại". Thá»±c ra, đây không phải là những lá»i má»›i mẻ.
Sách Khôn Ngoan Aram của ngÆ°á»i Dothái viết: "Hãy nháºn và o nhà bạn kẻ thấp hÆ¡n bạn và kẻ nghèo hÆ¡n bạn, nếu anh ta ra Ä‘i và không trả Æ¡n bạn, Chúa sẽ trả cho bạn". Sách Äệ Nhị Luáºt dạy: "Ba năm má»™t lần, anh em hãy Ä‘Æ°a ra tất cả thuế tháºp phân của năm ấy, và đặt ở cá»a thà nh anh em, để Thầy Lêvi, ngÆ°á»i không được chung phần và hưởng gia nghiệp vá»›i anh em, ngÆ°á»i ngoại kiá»u và cô nhi quả phụ ở trong thà nh của anh em sẽ đến, há» sẽ ăn và được no nê, để Äức Chúa, Thiên Chúa của anh em chúc phúc cho má»i công việc tay anh em là m" (Änl 14, 28).
Äiá»u lá» luáºt dạy là m cứ ba năm má»™t lần. Äức Giêsu bảo: Hãy là m bất cứ lúc nà o. Khi luáºt pháp bảo cứ để sẵn cổng thà nh cho ngÆ°á»i ta đến dùng, Äức Giêsu bảo hãy Ä‘i má»i ngÆ°á»i ta lại. Cuối cùng luáºt pháp hứa Ä‘á»n bù ở Ä‘á»i nà y, Äức Giêsu bảo sẽ được báo đáp ở Ä‘á»i sau. Äức Giêsu đã chẳng lặp lại y nguyên luáºt pháp, NgÆ°á»i đã triển khai, kiện toà n và đưa luáºt pháp lên bình diện đạo đức, thiêng liêng hÆ¡n.
Äể kết luáºn, tưởng cÅ©ng nên kể đây má»™t câu chuyện: Má»™t chủ nông giầu có ná» má»i các tá Ä‘iá»n và những ngÆ°á»i là m công dùng bữa cÆ¡m tối tại nhà ông. Äây phải gá»i là má»™t yến tiệc má»›i đúng, bởi vì tất cả các món ăn Ä‘á»u được dá»n trên các Ä‘Ä©a bằng sứ hay mạ bạc quý giá, còn rượu ngon hảo hạng được rót và o những ly thủy tinh đắt tiá»n. Bà n ăn được trải toà n khăn bằng vải và má»™t bát nÆ°á»›c rá»a tay. Có má»™t anh nông dân kia, vì trong Ä‘á»i anh chÆ°a bao giỠđược dá»± má»™t bữa tiệc sang trá»ng và thịnh soạn đến thế, nên sau khi ăn uống no nê, anh đã bÆ°ng bát nÆ°á»›c dùng để rá»a tay uống cạn. Má»™t và i thá»±c khách sà nh Ä‘iệu bắt đầu cÆ°á»i thầm, rồi tiếng cÆ°á»i bá»—ng báºt thà nh tiếng. Thấy váºy, ngÆ°á»i chủ tiệc láºp tức vá»›i tay bÆ°ng lấy bát nÆ°á»›c trÆ°á»›c mặt mình uống cạn. Cá» chỉ nà y là m tắt ngay những tiếng cÆ°á»i chế nhạo sá»± quê mùa của anh nông dân kia.
Ước gì má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng là m nhÆ° váºy. [Mục Lục]
22. Khiêm hạ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Và o má»™t buổi sáng mùa hè, tôi thả bá»™ chung quanh công viên Devoe, bên cạnh nhà thá». Quan sát cảnh sinh hoạt xuất hiện có ngÆ°á»i già , thanh niên, thiếu nữ, ngÆ°á»i Mỹ, Tây, Ta và Tầu. Äây đó mấy ngÆ°á»i còn Ä‘ang ngủ trên những chiếc ghế gá»—. Và i ngÆ°á»i Ä‘i lượm long. Có ngÆ°á»i dẫn chó Ä‘i dạo buổi sáng. NgÆ°á»i táºp thể dục, ngÆ°á»i ngồi Ä‘á»c báo và đám trẻ chÆ¡i banh bóng rổ. Có những kẻ ăn mặc đẹp hÆ¡n vá»™i vã tắt ngang qua công viên Ä‘i là m việc. Má»™t nhóm chà ng trai trẻ vô gia cÆ°, di dân bất hợp pháp và đang ngồi tãn gẫu. Má»™t và i ngÆ°á»i thu dá»n là m sạch công viên. Xem ra cảnh vẻ tháºt êm Ä‘á»m, há» không dứt lác và không quấy rầy. Há» là những ngÆ°á»i thấp cổ bé miệng. Những ngÆ°á»i nghèo khó ăn mặc Ä‘Æ¡n sÆ¡ chỉ chăm lo kiếm sống má»—i ngà y. Há» không la hét, vênh váo, Ä‘ua đòi hay ăn xà i hoang phÃ. Äa số thuá»™c thà nh phần lao Ä‘á»™ng khiêm tốn.
Tôi chỉ biết dâng lá»i tạ Æ¡n Chúa trong má»i sá»±. Tôi có khác gì những ngÆ°á»i Ä‘ang có mặt trong công viên. Äã có lúc cả gia tà i của tôi vá»n vẹn chỉ má»™t bá»™ đồ trên ngÆ°á»i. Tôi cÅ©ng thuá»™c thà nh phần di dân, ngoại kiá»u và được chấp nháºn nhÆ° má»™t công dân. Tôi được may mắn có nÆ¡i ăn chốn ở, có công ăn việc là m và có má»i thứ cần thiết. Thầm cám tạ Æ¡n Chúa. Chẳng phải vì công lao hay sức lá»±c riêng mà chỉ do lòng thÆ°Æ¡ng xót của Chúa ban. Tác giả sách Huấn Ca giúp chúng ta nháºn được thân pháºn yêu hèn và thấp bé của mình. Lá»i khuyên răn rất chân tình: Hỡi con, con hãy thi hà nh công việc con cách hiá»n hoà , thì con sẽ được ngÆ°á»i đẹp lòng Chúa quý chuá»™ng (Hc 3, 17). Nhìn những ngÆ°á»i chung quanh, tôi cảm thấy tháºt thÆ°Æ¡ng há». Má»™t ngÆ°á»i mẹ trẻ Ä‘i lượm long để kiếm thêm chút tiá»n cho bữa ăn gia đình. Má»i công việc há» là m Ä‘á»u đáng tôn trá»ng. Há» không ngại ngùng, không sợ dÆ¡ dáy, bẩn thỉu hay hôi hám. Há» kiếm sống bằng đôi bà n tay tinh sạch qua công khó và mồ hôi nÆ°á»›c mắt. Há» rất đáng được tôn trá»ng.
Buông bá» lá»›p vá» ngoà i, ai cao trá»ng hÆ¡n ai chứ! Danh dá»± hay chức vị là để phục vụ. Sách Huấn Ca dáºy rằng: Cà ng là m lá»›n, con cà ng phải hạ mình trong má»i sá»±, thì con sẽ được đẹp lòng Chúa (Hc 3, 18). Hạ mình là cách thế tốt nhất để gặp gỡ và đến vá»›i tha nhân. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ là con Ä‘Æ°á»ng của Chúa đến vá»›i nhân loại. Không bao giá» chúng ta há»c hết được bà i há»c vá» nhân đức khiêm nhÆ°á»ng. Cà ng khiêm nhÆ°á»ng cà ng trở nên vÄ© đại. Qua sá»± khiêm hạ, chúng ta có thể đến vá»›i má»i ngÆ°á»i và má»i nÆ¡i. Khiêm hạ nhÆ° dòng nÆ°á»›c chảy xuống thấm nhuần và o đất. NÆ°á»›c bao giá» cÅ©ng chảy xuống thấp nên có thể đến má»i nÆ¡i. NÆ°á»›c thấm tá»›i đâu thì là m đất Ä‘ai thêm mầu mỡ và phì nhiêu.
Sá»± kiêu căng là bức tÆ°á»ng ngăn cách vá»›i tha nhân. Kiêu căng là tá»± đặt mình lên trên ngÆ°á»i khác. NgÆ°á»i kiêu là ngÆ°á»i luôn tá» vẻ trà thức, hiểu biết, quyá»n lá»±c và tốt là nh thánh thiện hÆ¡n ngÆ°á»i. Thùng cà ng rá»—ng, cà ng kêu to. Tai hoạ dà nh cho kẻ kiêu căng thì vô phÆ°Æ¡ng cứu chữa, vì mầm mống tá»™i lá»—i đã ăn sâu và o lòng chúng mà chúng không biết (Hc 3, 28). Sá»± kiêu ngạo đã len lá»i và o Ä‘á»i sống của con ngÆ°á»i ngay từ thuở ban đầu. Ông Adong và bà Evà đã bị ma quỉ gạt gẫm và muốn được hiểu biết má»i sá»± giống nhÆ° Thiên Chúa. Ông bà nguyên tổ đã vụt mất tất cả hồng ân. Sá»± kiêu ngạo đã thấm nháºp và o nhiá»u tâm hồn, hỠđã chối từ tôn thá» chÃnh Äấng ban nguồn sá»± sống. Cáºy dá»±a và o sá»± hiểu biết nông cạn của mình để cả dám giÆ¡ tay thách thức quyá»n năng Vua vÅ© trụ. Nhạo cÆ°á»i Äấng đã được sai đến. La Fontaine kể ngụ ngôn nà y: Cây sồi tá»± đắc thân to, rá»… nhiá»u, cao ráo và miệt thị cây lau nhá» tà yếu á»›t. Cây lau trả lá»i rằng: Tuy thân mình nhá» nhÆ°ng nếu gặp phong ba thì chÆ°a chắc ai thua ai. Má»™t hôm, trá»i chuyển gió và phong ba nổi dáºy… cây sồi vì cao, tà n lá»›n nên bị gió thổi trốc gốc đổ xuống. Còn cây lau má»m uốn mình theo chiá»u gió, nhá» thế mà vẫn đứng yên.
Chúa Giêsu đã nhắc nhở: Vì há»… ai nhắc mình lên, sẽ phải hạ xuống và ai hạ mình xuống, sẽ được nhắc lên (Lc 12,11). Äứng trÆ°á»›c quyá»n năng vô biên của Thiên Chúa, con ngÆ°á»i là chỉ loà i thụ tạo xuất hiện đó rồi tan biến đó. Sá»± kiêu ngạo là m con ngÆ°á»i tá»± cất nhắc mình lên và chiếm hữu đạt quyá»n của kẻ khác. Chúa phán rằng ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Chân lý nà y có thể áp dụng cho hết má»i ngÆ°á»i sống trong xã há»™i. Cà ng là m lá»›n, cà ng biết hạ mình thì cà ng được tôn trá»ng và quà mến. NgÆ°á»i sống khiêm nhu không phải là ngÆ°á»i yếu Ä‘uối hay tiêu cá»±c. Chúng ta thÆ°á»ng nói lấy nhu thắng cÆ°Æ¡ng là thế. Không ai chê bai, phản đối hay khinh thÆ°á»ng những ngÆ°á»i biết sống khiêm nhÆ°á»ng. Chỉ những ai có tÃnh kiêu ngạo đã không nháºn ra được giá trị trân quà của nhân đức nà y.
Suy niệm bà i phúc âm. Má»™t thà dụ cụ thể chá»n chá»— ngồi nÆ¡i bữa tiệc. Trong hoà n cảnh văn hóa hiện tại, có nhiá»u thay đổi theo phong tục văn hóa cho hợp lẽ. Chủ hôn sẽ xếp đặt chá»— ngồi cho khách hoặc để tá»± do cùng bạn bè chá»n lá»±a nÆ¡i chá»— thÃch hợp. Ngà y xÆ°a, Chúa Giêsu chỉ dẫn: NhÆ°ng khi ngÆ°Æ¡i được má»i, hãy Ä‘i ngồi và o chá»— rốt hết, để khi ngÆ°á»i má»i ngÆ°Æ¡i đến, nói vá»›i ngÆ°Æ¡i rằng: 'Hỡi bạn, xin má»i bạn lên trên'. Bấy giá» ngÆ°Æ¡i sẽ được danh dá»± trÆ°á»›c mặt những ngÆ°á»i dá»± tiệc (Lc 12, 10). Chúa muốn nói vá» sá»± khiêm hạ trong lòng. Thá»±c thế, trong bất cứ đám tiệc Ä‘á»u có nhiá»u ngÆ°á»i tham dá»± gồm kẻ có chức quyá»n, có địa vị hoặc là thà nh viên của gia đình, chúng ta nên trông trÆ°á»›c ngó sau để cÆ° xá» hợp tình hợp lẽ. Không nên gây khó xá» cho gia chủ. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói rằng: Lá»i chà o cao hÆ¡n mâm cá»—. Vì để giữ mặt mÅ©i, nên đôi khi chúng ta lại bị mất mặt.
ThÆ¡ Do-thái nói vá» cứu cánh cuá»™c lữ hà nh trần thế. Chúng ta không tìm đến những nÆ¡i gây khiếp sợ nhÆ° lá»a cháy, gió lốc, mây mù và bão táp nhÆ°ng là tiến vá» Nhà Chúa: Anh em tiến đến núi Sion và thà nh trì của Thiên Chúa hằng sống, là Giêrusalem trên trá»i (Dt 12, 22). Tất cả má»i sá»± Ä‘á»u được qui tụ vá» má»™t mối là Chúa Giêsu Kitô. Äấng là m trung gian vạn váºt. Chúa Giêsu đã mở cá»a ngõ dẫn dắt chúng ta bÆ°á»›c và o con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ theo thánh ý Chúa Cha. Chúa đã há»c vâng phục và vâng phục cho đến chết. Vâng lá»i là há»c sá»± khiêm tốn. Chúa phán: Anh em hãy mang lấy ách của tôi và hãy há»c cùng tôi, vì tôi có lòng hiá»n hòa và khiêm nhượng, tâm hồn anh em sẽ được nghỉ yên bồi dưỡng (Mt 11, 29).
Tất cả má»i sá»± Ä‘á»u chung qui vá» má»™t cùng Ä‘Ãch là sá»± sống vÄ©nh cá»u. Chúa Giêsu má»i gá»i má»i ngÆ°á»i và o NÆ°á»›c Trá»i qua nhiá»u cá»a ngõ khác nhau. Con Ä‘Æ°á»ng bác ái yêu thÆ°Æ¡ng là lối và o gá»n nhẹ nhất. Vì chÃnh Chúa Giêsu hiện thân nÆ¡i những kẻ Ä‘Æ¡n sÆ¡ bần cùng nghèo khó. Ai đón tiếp há» là đón tiếp chÃnh Chúa. Chúa Giêsu căn dặn: NhÆ°ng khi là m tiệc, hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó tà n táºt, què quặt, và đui mù; ông sẽ có phúc, bởi há» không có gì trả lá»…. Vì ông sẽ được trả lá»… khi những ngÆ°á»i công chÃnh sống lại (Lc 12, 13-14). Chúng ta thÆ°á»ng nghÄ© những kẻ Ä‘ui mù, tà n táºt, què quặt và nghèo khó là những ngÆ°á»i bất hạnh là m gánh nặng cho xã há»™i. Nhiá»u khi chúng ta ngoảnh mặt, giả Ä‘iếc là m ngÆ¡ và tránh những ánh mắt van nà i xin bố thà của há». Cá»a xe gà i kỹ và đóng kÃn để tránh sá»± phiá»n hà . Chúng ta không muốn tiếp cáºn vá»›i những kẻ cùng khốn táºt nguyá»n. Vì sợ bị quấy rầy, chúng ta đã chối từ giúp đỡ há». Chúng ta Ä‘ang mất nhiá»u cÆ¡ há»™i chia sẻ bác ái và là m phúc.
Lạy Chúa, con đã có rất nhiá»u cÆ¡ há»™i để chia sẻ giúp đỡ tha nhân, nhÆ°ng lòng con qúa hẹp hòi và Ãch ká»·. Con đã từ chối giúp đỡ há». Con không muốn nhìn thấy Chúa nÆ¡i những ngÆ°á»i Ä‘au khổ và cô thế cô thân. Xin cho con há»c biết sá»± hiá»n là nh và khiêm nhượng trong lòng để con biết chia sẻ tình bác ái vá»›i anh chị em. [Mục Lục]
23. Suy niệm của Lm. Ignatiô Hồ Thông
Hc 3, 17-21, 30-31
Bà i Ä‘á»c I, trÃch từ tác phẩm của hiá»n nhân Ben Xi-ra, là lá»i khuyên thá»±c hà nh đức khiêm tốn, đó là con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến Thiên Chúa.
Dt 12, 18-19, 22-24
Tác giả thÆ° gởi các tÃn hữu Do thái nêu báºt sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa Giao Ước CÅ©, ở đó Thiên Chúa tá» mình ra trong quang cảnh kinh thiên Ä‘á»™ng địa, và Giao Ước Má»›i, ở đó Thiên Chúa hà nh Ä‘á»™ng trong ná»™i tâm, tất cả Ä‘á»u xảy ra trong tráºt tá»± tinh thần. Con Ä‘Æ°á»ng khiêm hạ nà y dẫn đến thà nh đô Giê-ru-sa-lem thiên quốc.
Lc 14, 1, 7-14
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra bà i há»c vỠđức khiêm tốn trong má»™t bữa tiệc tại nhà má»™t thủ lãnh ngÆ°á»i Pharisêu khi ngá» lá»i vá»›i các vị khách má»i.
BÀI ÄỌC I (Hc 3, 17-21, 30-31)
Ông Ben Xi-ra, má»™t báºc vị vá»ng thà nh Giê-ru-sa-lem và là má»™t hiá»n nhân, sống và o cuối thế ká»· thứ ba và đầu thế ká»· thứ hai trÆ°á»›c Công Nguyên. Ông ghi lại giáo huấn và kinh nghiệm của ông và o năm 180 trÆ°á»›c Công Nguyên. Khoảng năm mÆ°Æ¡i năm sau đó, tác phẩm của ông được ngÆ°á»i cháu trai của ông dịch sang tiếng Hy-lạp.
- à hướng của Tác Phẩm:
Sau cuá»™c chinh phục của đại đế A-lê-xan-đê (336-325 trÆ°á»›c Công Nguyên), vùng Cáºn Äông mở cá»a đón văn hóa Hy-lạp. Miá»n Pa-lét-tin không tránh khá»i trà o lÆ°u nà y (nhất là và o háºu bán thế ká»· thứ ba trÆ°á»›c Công Nguyên). Những môi trÆ°á»ng của giá»›i quý tá»™c Giê-ru-sa-lem cÅ©ng nhÆ° và i giáo sÄ© cho thấy sẵn lòng đón nháºn ảnh hưởng văn hóa Hy-lạp. Ben Xi-ra không phải không nhạy bén vá»›i tÆ° tưởng Hy-lạp, ông biết trÆ°á»ng phái triết há»c Khắc Ká»·, nhÆ°ng ông tiên cảm má»™t mối nguy hiểm đối vá»›i Do thái giáo. Ông để hết tâm trà và o việc phục hÆ°ng những giá trị truyá»n thống. Theo ông, sá»± khôn ngoan Ä‘Ãch thá»±c là sá»± khôn ngoan của dân Israel, vì Thiên Chúa là mẫu má»±c khôn ngoan của dân Ngà i và Lá» Luáºt là cách thức diá»…n tả sá»± khôn ngoan của Ngà i.
Sách của hiá»n nhân Ben Xi-ra là loại cẩm nang thá»±c hà nh cho ngÆ°á»i Do thái trung thà nh. Sách chứa Ä‘á»±ng những lá»i khuyên cho cuá»™c sống hằng ngà y. Tất cả má»i Ä‘á» tà i Ä‘á»u được Ä‘á» cáºp đến. Trong Ä‘oạn trÃch hôm nay, Ä‘á» tà i được bà n đến là đức khiêm tốn. Äây là má»™t đức hạnh tiêu biểu Kinh Thánh, mà ngÆ°á»i ta không gặp thấy ở nÆ¡i ná»n luân lý ngoại giáo.
- Ca ngợi đức khiêm tốn:
“Con Æ¡i, hãy hoà n thà nh việc của con má»™t cách khiêm tốnâ€. Ông Ben Xi-ra ngá» lá»i vá»›i môn đệ của mình, hiện tại hay trong tÆ°Æ¡ng lai, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha vá»›i đứa con của mình. Äây là cách xÆ°ng hô quen thuá»™c của thầy đối môn đệ của mình được xem nhÆ° đứa con tinh thần của mình.
Äây không là lòng quý mến dà nh cho đức khiêm tốn má»™t cách trừu tượng, nhÆ°ng lá»i khuyên thá»±c hà nh nhân đức nà y, việc thá»±c hà nh phải thấm đẩm má»i hà nh vi của cuá»™c sống. Sách Châm Ngôn cÅ©ng được Ä‘iểm xuyến bằng những lá»i khuyên tÆ°Æ¡ng tá»±, không kể đến các Thánh Vịnh, sách Gióp, vân vân. Xa hÆ¡n nữa, không phải là ông Mô-sê được ca ngợi nhÆ° là “má»™t con ngÆ°á»i rất đổi khiêm nhu, không ai nhÆ° thế trong má»i ngÆ°á»i có trên mặt đất†(Ds 12,3) sao? Mặt khác, ngôn sứ Xô-phô-ni-a đã tiên báo hà nh Ä‘á»™ng của Äức Chúa theo chiá»u hÆ°á»›ng nà y: “Bấy giá», Ta sẽ Ä‘uổi cho khuất mắt ngÆ°Æ¡i những kẻ kiêu căng đắc thắng, và ngÆ°Æ¡i sẽ không còn nghênh ngang trên núi thánh Ta nữa. Ta sẽ cho sót lại giữa các ngÆ°Æ¡i má»™t dân nghèo hèn và bé nhá»; chúng sẽ tìm nÆ¡i nÆ°Æ¡ng ẩn nÆ¡i danh Äức Chúa†(Xp 3,11-12).
- “Con sẽ được mến yêu hÆ¡n ngÆ°á»i hà o phóngâ€:
“Con sẽ được mến yêu hÆ¡n ngÆ°á»i hà o phóngâ€, có nghÄ©a“con sẽ được sủng ái trÆ°á»›c nhan Thiên Chúaâ€. Cách nói Kinh Thánh kinh Ä‘iển nà y sẽ được củng cố trong Tin Mừng hôm nay khi gia chủ nói vá»›i ngÆ°á»i ngồi ở chá»— cuối: “Xin má»i ông bạn lên chá»— trên choâ€.
- Lên án thói kiêu ngạo:
Tiếp đó tác giả cho thấy rằng kẻ kiêu ngạo dẫn đến thảm há»a. Lá»i kết án chỉ được gói gá»n trong má»™t câu: “Thảm trạng của ngÆ°á»i kiêu căng tháºt vô phÆ°Æ¡ng cứu chữa, vì sá»± ác đã đâm rá»… và o lòng há»â€. Hình ảnh tháºt mãnh mẽ: thói kiêu ngạo đã nhiá»…m Ä‘á»™c kẻ ấy táºn căn rồi, không tà i nà o có thể cứu chữa được.
- Äức khiêm tốn: biết lắng tai nghe:
“Ước nguyện của hiá»n nhân là biết lắng tai ngheâ€. Nghệ thuáºt của hiá»n nhân là biết lắng nghe, nhÆ° lá»i cầu nguyện của vua Salômon, vị vua nổi tiếng khôn ngoan báºc nhất: “Xin ban cho tôi tá»› Chúa đây, má»™t tâm hồn biết lắng nghe, để cai trị dân Chúa và phân biệt phải trái†(1V 3,9). Suy cho cùng, thái Ä‘á»™ nà y là thái Ä‘á»™ khiêm tốn, thái Ä‘á»™ là nh thánh, vì nó dẫn đến việc gẫm suy và há»c há»i sá»± khôn ngoan.
BÀI ÄỌC II (Dt 12, 18-19, 22-24a)
Bản văn nà y là đoạn trÃch dẫn cuối cùng thÆ° gởi các tÃn hữu Do thái trong Phụng Vụ Chúa Nháºt năm C nà y. Tác giả ngá» lá»i vá»›i những Kitô hữu gốc Do thái, những ngÆ°á»i nà y luyến nhá»› những buổi phụng tá»± hoà nh tráng và uy nghi của Giao Ước CÅ© so vá»›i các nghi thức Kitô giáo quá giản dị. Tác giả khuyên há» bằng những lá»i lẽ đầy hình tượng. Trong má»™t bức tranh rất song đối, ông sẽ đối láºp những nét đặc trÆ°ng của Giao Ước CÅ© và Giao Ước Má»›i.
- Phẩm chất của ngÆ°á»i Kitô hữu thuá»™c tráºt tá»± tinh thần:
Tác giả phác há»a bức tranh bá»™ đôi tÆ°Æ¡ng phản giữa dân Giao Ước CÅ© tiến đến núi Xi-nai hữu hình và dân Giao Ước Má»›i tiến đến thà nh đô Thiên Chúa hằng sống là Giê-ru-sa-lem thiên quốc. Việc gia nháºp và o Tân Ước qua việc hoán cải thuá»™c tráºt tá»± tinh thần, và phép Rá»a biến đổi con ngÆ°á»i từ phà m nhân sang con cái Thiên Chúa cÅ©ng hoà n toà n thuá»™c ná»™i tâm.
- KhÃa cạnh trần thế của Giao Ước CÅ©:
Giao Ước CÅ© được ký kết trên núi Xi-nai giữa những dấu chỉ khả giác và trong quang cảnh kinh thiên Ä‘á»™ng địa: lá»a, sấm chá»›p, mây mù, bóng tối, giông tố trong tiếng kèn vang dáºy và tiếng nói thét gà o đến nổi con cái Israel phải kinh hoà ng sợ hãi đến mức hồn xiêu phách lạc.
- KhÃa cạnh thiên quốc của Giao Ước Má»›i:
Núi Xi-nai đối láºp vá»›i núi Xi-on, núi nà y cÅ©ng là nÆ¡i Thiên Chúa ngá»±, nhÆ°ng là thà nh đô thiên quốc vá»›i muôn và n thiên sứ.
Dân của thà nh đô Giê-ru-sa-lem thiên quốc sống trong bầu khà hân hoan chứ không trong tâm trạng run rẩy sợ hãi: “Anh em đến dá»± há»™i vui giữa các con đầu lòng của Thiên Chúa, là những kẻ đã được ghi tên trên trá»iâ€. Diá»…n ngữ “những kẻ đã được ghi tên trên trá»i†là hình ảnh Kinh Thánh Cá»±u Ước (Xh 32, 32; Is 4, 3; Än 12,1; Tv 69,29), được sách Khải Huyá»n lấy lại dÆ°á»›i tên gá»i “Sổ TrÆ°á»ng Sinh†(Kh 3,5; 13,8, v.v…). Thuáºt ngữ “con đầu lòng†ở Israel hà m chứa những ngÆ°á»i được hưởng những đặc quyá»n và được thánh hiến cho Thiên Chúa. Trong ngôn ngữ Kitô giáo, con đầu lòng tuyệt vá»i là Äức Kitô. ChÃnh ở nÆ¡i Ngà i mà “những ngÆ°á»i công chÃnh đã được nên hoà n thiện†được dá»± phần và o những đặc quyá»n của Ngà i. Äể chỉ cuá»™c há»™i tụ các thánh nà y, tác giả sá» dụng từ Ekklesia, nghÄ©a là Giáo Há»™i, Giáo Há»™i thiên quốc, Giê-ru-sa-lem trên trá»i.
Äó là bức tranh mà tác giả phác há»a nhằm gởi đến các Kitô hữu gốc Do thái nà y mà đức tin của há» bị chao đảo, tháºm chà có và i ngÆ°á»i có ý định quay trở lại quá khứ xÆ°a kia. Äức Giêsu Kitô là đÃch Ä‘iểm mà há» tiến đến. Khi trở thà nh ngÆ°á»i Kitô hữu, há» tiến bÆ°á»›c vá» Chúa Kitô, Äấng Trung Gian của Giao Ước Má»›i và Ngà i sẽ dẫn há» vá» Thiên Chúa, “Äấng xét xá» má»i ngÆ°á»iâ€.
TIN MỪNG (Lc 14, 1. 7-14)
Thánh Lu-ca là vị thánh ký duy nhất kể ra ba lần những ngÆ°á»i Pharisêu má»i Chúa Giêsu đến nhà mình dùng bữa (Lc 7,35; 11, 27; 14, 1-14). Vì thế, chúng ta nháºn ra rằng những ngÆ°á»i Pharisêu mở rá»™ng cá»a đón tiếp Chúa Giêsu để dò xét Ngà i rõ hÆ¡n. Chúng ta đã có dịp Ä‘á»c má»™t trong ba câu chuyện nà y rồi, đó là tại nhà má»™t ngÆ°á»i Pharisêu ở đó đã diá»…n ra tình tiết vá» má»™t ngÆ°á»i phụ nữ tá»™i lá»—i được thứ tha (Chúa Nháºt XI).
Chúa Giêsu của Tin Mừng Luca là Chúa Giêsu của má»i ngÆ°á»i, Ngà i sẵn sà ng đến vá»›i má»i ngÆ°á»i, dù chống đối hay dò xét Ngà i, để hy vá»ng Ä‘Æ°a há» vá» Ä‘Æ°á»ng ngay nẻo chÃnh. Vì thế, Chúa Giêsu thÆ°á»ng không bá» lỡ những cÆ¡ há»™i nhÆ° váºy để gởi đến cho những ngÆ°á»i Pharisêu những bà i há»c nhá»› Ä‘á»i, vừa mang tÃnh xã há»™i vừa đầy ý nghÄ©a tôn giáo.
- Một ngà y sa-bát:
Và o ngà y sa-bát, phụng vụ trong há»™i Ä‘Æ°á»ng đã diá»…n ra và o ban sáng. Bữa ăn trÆ°a, thÆ°á»ng long trá»ng, được định vị sau phụng vụ tại há»™i Ä‘Æ°á»ng. Và o dịp nà y, má»™t viên trưởng há»™i Ä‘Æ°á»ng long trá»ng đón tiếp Ngà i. Những khách được má»i rất đông. Chúa Giêsu quan sát thái Ä‘á»™ của há». ChÃnh những khách má»i nà y mà Ngà i ngá» lá»i trÆ°á»›c tiên vỠđức khiêm tốn: hãy khiêm tốn chá»n chá»— ngồi cho mình trong bà n tiệc để sau nà y được Chúa sắp chá»— trong NÆ°á»›c Trá»i. Tiếp đó, Ngà i quay vá» gia chủ để cho ông má»™t lá»i khuyên Äức Ãi vá» việc má»i ngÆ°á»i dá»± tiệc trong hoà n cảnh xã há»™i cụ thể ở đó có những ngÆ°á»i bất hạnh.
- Bà i há»c vỠđức khiêm tốn:
Chúa Giêsu lên tiếng nhÆ° má»™t hiá»n nhân. Ngà i nhắc lại đạo xá» thế của các khách má»i dá»± tiệc. Sách Châm Ngôn đã dạy đạo xá» thế nà y theo cùng má»™t cách tÆ°Æ¡ng tá»±: “TrÆ°á»›c long nhan đừng lên mặt kiêu kỳ, chá»› đứng và o chá»— của hà ng vị vá»ng. Thà được ngÆ°á»i ta bảo: ‘Xin má»i ông lên trên!’ còn hÆ¡n bị hạ xuống trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i quyá»n cao chức trá»ng†(Cn 25, 6-7).
Chúa Giêsu trá»±c tiếp nhắm đến thái Ä‘á»™ của khách má»i dá»± tiệc, nhÆ°ng gián tiếp nhắm đến thái Ä‘á»™ của những ngÆ°á»i Pharisêu mà Ngà i quở trách “ưa chiếm ghế danh dá»± trong há»™i Ä‘Æ°á»ng, thÃch ngồi cá»— nhất trong đám tiệc†(Lc 20, 46). Từ đó, Chúa Giêsu rút ra má»™t câu kết luáºn: “Vì phà m ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lênâ€. Trong Tin Mừng Luca, Chúa Giêsu cÅ©ng sẽ láºp lại lá»i cảnh báo nà y khi kết thúc dụ ngôn vá» ngÆ°á»i Pharisêu và ngÆ°á»i thu thuế lên Äá»n Thá» cầu nguyện (Lc 18, 14).
Äây là câu kết luáºn của bà i há»c vỠđức khiêm tốn vá» mặt xã há»™i nhÆ°ng cÅ©ng là chìa khóa để hiểu bà i há»c vá» mặt thiêng liêng. Chủ từ của thể thụ Ä‘á»™ng được dùng ở đây chÃnh là Thiên Chúa và thì tÆ°Æ¡ng lai được dùng ở đây để chỉ vá» ngà y sau hết, ngà y chung thẩm. NhÆ° thế bà i há»c vỠđức khiêm tốn không chỉ dạy vá» phép đối nhân xá» thế trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y nhÆ°ng còn mang tÃnh tôn giáo nữa: những ngÆ°á»i Pharisêu tá»± cho mình là dân Chúa chá»n, được hưởng những đặc ân, thì hãy coi chừng, có thể sẽ ngồi và o chá»— rốt hết (Lc 13, 28-30).
Tháºt là có ý nghÄ©a biết bao khi mà những lá»i đầu tiên của Äức Giêsu là : “Khi anh được má»i Ä‘i ăn cÆ°á»›i…â€. Hình ảnh tiệc cÆ°á»›i trong Tin Mừng là hình ảnh bữa tiệc cánh chung, tá»± nó biểu tượng hạnh phúc của những ngÆ°á»i công chÃnh trong NÆ°á»›c Thiên Chúa, đặc biệt Mt 22, 1-10 ở đó những khách được má»i lại không được tham dá»± bà n tiệc trong khi những kẻ bé má»n lại được dá»± phần và o tiệc cÆ°á»›i.
- Bà i há»c phục vụ trong khiêm tốn:
Chúa Giêsu không chỉ nghÄ© đến những ngÆ°á»i Pharisêu; Ngà i đã ngạc nhiên và sẽ còn ngạc nhiên khi gặp thấy những thái Ä‘á»™ nhÆ° thế tại các môn đệ của Ngà i. Thánh Lu-ca tÆ°á»ng thuáºt chÃnh xác và o buổi chiá»u Tiệc Ly các ông còn cãi nhau sôi nổi xem ai trong Nhóm được coi là ngÆ°á»i lá»›n nhất. Äức Giêsu bảo các ông: “Vua các dân thì dùng uy mà thống trị dân, và những ai cầm quyá»n thì tá»± xÆ°ng là ân nhân. NhÆ°ng anh em thì không phải nhÆ° thế, trái lại, ai lá»›n nhất trong anh em, thì phải nên nhÆ° ngÆ°á»i nhá» tuổi nhất, và kẻ là m đầu phải nên ngÆ°á»i phục vụ†(Lc 22, 24). Trong Tin Mừng Mát-thêu, Chúa Giêsu cÅ©ng Ä‘Æ°a ra cho các môn đệ Ngà i bà i há»c nhÆ° thế, nhÆ°ng trong má»™t bối cảnh khác: “Trong anh em, ngÆ°á»i nà o lá»›n hÆ¡n cả phải là m ngÆ°á»i phục vụ anh em. Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lên†(Mt 23, 11-12).
- Bà i há»c vá» Äức Ãi:
Bà i há»c Chúa Giêsu gởi đến cho gia chủ cÅ©ng mạnh mẽ không kém. Bà i há»c nà y không mang giá»ng Ä‘iệu của phép xá» thế. Hoà n toà n trái vá»›i thông lệ của ngÆ°á»i Do thái vốn khinh chê những ngÆ°á»i bất hạnh nà y, Chúa Giêsu má»i gá»i gia chủ má»i và o bà n tiệc những kẻ bị loại ra ngoà i xã há»™i: những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù. Lý do mà Ngà i Ä‘Æ°a ra: không tìm kiếm những phần thưởng trần thế cho những cá» chỉ bác ái, nhÆ°ng chỠđợi những phần thưởng của NÆ°á»›c Trá»i: “Há» không có gì trả lá»…, và nhÆ° thế, ông má»›i tháºt có phúc: vì ông sẽ được Thiên Chúa trả công trong ngà y các kẻ là nh sống lạiâ€. Hà nh Ä‘á»™ng má»™t cách vô vị lợi, cho má»™t cách hoà n toà n nhÆ°ng không.
Tiếp đó, Chúa Giêsu tiếp tục giáo huấn của Ngà i bằng má»™t dụ ngôn khác: dụ ngôn“khách được má»i xin kiếu, thay và o đó là “những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, Ä‘ui mù, què quặt†(14: 21). CÅ©ng má»™t bà i há»c tÆ°Æ¡ng tá»±. [Mục Lục]
24. Suy niệm của Lm. Äaminh Trần Äình Nhi
Ná»™i dung bà i Tin Mừng tuần trÆ°á»›c khẳng định nếu muốn và o NÆ°á»›c Thiên Chúa, ta phải phấn đấu Ä‘i qua cá»a hẹp mà và o. Tỉ dụ thá»±c tiá»…n nà y chuẩn bị Ä‘Æ°a ta đến má»™t thái Ä‘á»™ cần thiết để ta được thuá»™c vá» vÆ°Æ¡ng quốc ấy, đó là sá»± khiêm nhượng. “Phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên†(Lc 14,11). Äể nói lên bà i há»c khiêm nhượng, Chúa Giêsu lợi dụng ngay má»™t hoà n cảnh sống trong xã há»™i: khung cảnh khách dá»± tiệc lá»±a chá»— trá»ng vá»ng nhất mà ngồi.
1) “NgÆ°á»i nháºn thấy khách dá»± tiệc cứ chá»n cá»— nhất mà ngồiâ€
Không phải má»i ngÆ°á»i Pharisêu Ä‘á»u là kẻ thù của Chúa, Ä‘iển hình là ông thủ lãnh nhóm Pharisêu trong câu truyện hôm nay đã má»i Chúa Giêsu đến dùng bữa tại nhà ông chắc phải là má»™t ngÆ°á»i bạn của Chúa. Bữa ăn đông ngÆ°á»i, vì có Chúa là thượng khách. Quang cảnh nhá»™n nhịp của bữa tiệc cÅ©ng không che nổi hình ảnh nhiá»u ngÆ°á»i đến dá»± tiệc đã dà nh chá»— ăn trên ngồi trốc, má»™t thái Ä‘á»™ không thể chấp nháºn đối vá»›i những ngÆ°á»i được má»i đến dá»± tiệc NÆ°á»›c Trá»i.
Khách được má»i đến dá»± tiệc cÆ°á»›i là do lòng tốt của ngÆ°á»i má»i, chứ không phải há» có quyá»n muốn đến là đến. Do đó, được má»i đến là má»™t ân huệ khách nháºn được từ ngÆ°á»i má»i và mục Ä‘Ãch hỠđến là để đáp lại ân huệ của ngÆ°á»i má»i chứ không phải để tìm vinh dá»± chá»— cao trá»ng cho mình. Việc sắp xếp chá»— ngồi hoà n toà n do ngÆ°á»i má»i, không phải do đòi há»i của khách dá»± tiệc. Má»™t ngà y kia, anh em ông Giacôbê và Gioan đến xin Chúa Giêsu cho các ông được ngồi hai bên tả hữu của Chúa, NgÆ°á»i đã trả lá»i: “Chén Thầy uống, anh em cÅ©ng sẽ uống; phép rá»a Thầy chịu, anh em cÅ©ng sẽ chịu. Còn việc ngồi bên hữu hay bên tả Thầy, thì Thầy không có quyá»n cho, nhÆ°ng Thiên Chúa đã dá»n sẵn cho ai thì kẻ ấy được†(Mc 10,39-40).
CÅ©ng váºy, Thiên Chúa Cha là chủ tiệc cÆ°á»›i NÆ°á»›c Trá»i và Chúa Giêsu là chà ng rể, còn toà n thể nhân loại là khách được má»i. Khi ta đáp lá»i má»i cứu Ä‘á»™ của Chúa, đến gia nháºp và o VÆ°Æ¡ng quốc của NgÆ°á»i, Ä‘iá»u kiện trên hết ta phải có là có lòng khiêm nhượng. Khiêm nhượng để nháºn biết đây là má»™t ân huệ vô cùng lá»›n lao Chúa ban cho ta. Nếu không khiêm nhượng, ta sẽ lầm tưởng mình xứng đáng được má»i và o và sẽ coi thÆ°á»ng ân huệ mà không hết lòng hết sức là m bất cứ gì để Ä‘á»n đáp ân huệ ấy. Lãnh nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ là để cho mình được biến đổi, nhÆ° cục đất sét mặc cho bà n tay thợ gốm uốn nắn. Vì thế lá»i đầu tiên Chúa Giêsu rao giảng khi NgÆ°á»i khai mở Triá»u Äại Thiên Chúa là : “Anh em hãy sám hối và tin và o Tin Mừng†(Mc 1,15), hoặc: “Thầy bảo tháºt anh em: Ai không đón nháºn NÆ°á»›c Thiên Chúa nhÆ° má»™t trẻ em, thì sẽ chẳng được và o†(Mc 10,15). Là m sao sám hối và đón nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhÆ° trẻ em được, nếu ta không có lòng khiêm nhÆ°á»ng?
2) “Phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lênâ€
Châm ngôn ngÆ°á»i xÆ°a nói vá» cách xá» sá»± khôn ngoan của ngÆ°á»i được má»i Ä‘i ăn cÆ°á»›i là hãy chá»n chá»— thấp để được chủ má»i lên chá»— cao hÆ¡n. NhÆ°ng Chúa Giêsu không dạy ta là m Ä‘iá»u ấy, mà NgÆ°á»i chỉ mượn hình ảnh ngÆ°á»i khách được chủ tiệc má»i ngồi lên cá»— trên và ngÆ°á»i khách bị má»i xuống cá»— dÆ°á»›i để nói lên má»™t chân lý: phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên.
Thá»±c váºy, trÆ°á»›c mặt Chúa ta có là gì đâu. Tác giả Thánh Vịnh đã nháºn thức thân pháºn mình: “Ngắm tầng trá»i tay Chúa sáng tạo, muôn trăng sao Chúa đã an bà i, thì con ngÆ°á»i là chi mà Chúa cần nhá»› đến, phà m nhân là gì mà Chúa phải báºn tâm?†(Tv 8,4-5). Váºy mà AÄ‘am và Evà những tưởng mình là quan trá»ng, còn muốn được nhÆ° Thiên Chúa nên đã bất tuân mệnh lệnh NgÆ°á»i. Thế là đang được ở trong VÆ°á»n địa Ä‘Ã ng bị Ä‘uổi ra và thân pháºn trở nên khốn nạn và đau khổ. “Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuốngâ€.
Tuy nhiên trong kế hoạch cứu Ä‘á»™ Thiên Chúa muốn phục hồi thân pháºn là m con cái cho A-Ä‘am bằng má»™t nguyên lý ngược lại: ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên. Váºy để thá»±c hiện kế hoạch theo nguyên lý nà y, Thiên Chúa đã sai Con Má»™t xuống trần gian. Chúa Kitô, Con Má»™t Thiên Chúa, đã hạ mình xuống là m ngÆ°á»i (Ga 1:14) và nháºn lấy thân pháºn tôi đòi và vâng phục Thiên Chúa hoà n toà n đến ná»—i bằng lòng chịu chết trên tháºp giá. ChÃnh nhá» hạ mình và khiêm nhượng tuyệt đối, Chúa Kitô đã được Thiên Chúa siêu tôn (Pl 2,7-9).
Chúa Kitô đã vạch sẵn con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ để những ai theo NgÆ°á»i và tin và o NgÆ°á»i thì sẽ không phải hÆ° mất Ä‘á»i Ä‘á»i. Nhiá»u ngÆ°á»i Do-thái đã không tin và o Chúa Kitô, nhÆ°ng hãnh diện vì có Lá» Luáºt và tin rằng việc giữ Lá» Luáºt sẽ cứu Ä‘á»™ há». HỠđặt việc giữ Lá» Luáºt lên trên việc sống theo Tin Mừng của Chúa Kitô cho nên há» sẽ bị hạ xuống, nghÄ©a là không được cứu Ä‘á»™. Trái lại, dân ngoại đã khiêm nhượng đón nháºn Tin Mừng và đáp lại lá»i gá»i của Thiên Chúa. Thánh Phao-lô đã nói vá»›i ngÆ°á»i Do-thái vá» thá»±c trạng nà y: “Anh em phải là những ngÆ°á»i đầu tiên được nghe công bố lá»i Thiên Chúa, nhÆ°ng vì anh em khÆ°á»›c từ lá»i ấy, và tá»± coi mình không xứng đáng hưởng sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, thì đây chúng tôi quay vá» phÃa dân ngoại...†(Cv 13:46).
Não trạng của ngÆ°á»i Do-thái vẫn còn nằm trong nhiá»u ngÆ°á»i Công giáo hôm nay. Há» nghÄ© rằng há» mang danh là Công giáo thì thế nà o cÅ©ng tốt hÆ¡n ngÆ°á»i không có đạo. Có những ngÆ°á»i Công giáo khác thì cho rằng há» là m những việc đạo đức trong giáo xứ, nhÆ° là m thừa tác viên cho rÆ°á»›c lá»…, Ä‘em Mình Thánh Chúa cho ngÆ°á»i già cả, Ä‘iá»u khiển ca Ä‘oà n... thì chắc chắn há» là những ngÆ°á»i đạo đức hÆ¡n những ngÆ°á»i khác. Äúng là má»™t cách “tôn mình lên†tháºt kÃn đáo và nguy hiểm.
3) “Khi đãi khách, hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khóâ€
Chỉ má»™t bữa ăn cÅ©ng đủ là đỠtà i để Chúa dạy nhiá»u bà i há»c. Bà i há»c cho những kẻ được má»i là hãy khiêm nhượng nhìn nháºn việc mình được má»i là má»™t ân huệ. NhÆ°ng cÅ©ng thêm má»™t bà i há»c cho chủ nhà là ngÆ°á»i má»i. Tuy Chúa Giêsu kêu gá»i chủ nhà hãy tá» lòng hà o hiệp đối vá»›i kẻ nghèo khó, nhÆ°ng NgÆ°á»i cÅ©ng mở cho ta thấy má»™t khÃa cạnh khác của bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i. Äược má»i gá»i lãnh nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ và đáp trả không chỉ là việc cá nhân, nhÆ°ng mang chiá»u kÃch cá»™ng đồng. Nếu chÃnh ta đã được Thiên Chúa má»i gá»i lãnh nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ thì ta cÅ©ng phải chia sẻ Æ¡n cứu Ä‘á»™ ấy vá»›i nhau. Má»—i Kitô hữu phải là ngÆ°á»i đãi tiệc, giúp Ä‘em Æ¡n cứu Ä‘á»™ đến vá»›i những anh chị em nghèo khó, tức là những ngÆ°á»i Ä‘ang cần được cứu Ä‘á»™.
Ta có trách nhiệm đối vá»›i phần rá»—i của anh chị em, nhất là đối vá»›i những ngÆ°á»i ta có trách nhiệm. Linh mục là ngÆ°á»i đãi tiệc. Cha mẹ cÅ©ng là những ngÆ°á»i đãi tiệc. Thầy cô dạy giáo lý cho các em cÅ©ng đóng vai trò đãi tiệc. Triá»u Äại Thiên Chúa là thá»i gian NgÆ°á»i đãi tiệc. “Ngà y ấy, trên núi nà y, Äức Chúa các đạo binh sẽ đãi muôn dân má»™t bữa tiệc: tiệc thịt béo, tiệc rượu ngon, thịt béo ngáºy, rượu ngon tinh chế†(Is 25:6). Ta tiếp tay vá»›i Thiên Chúa để giúp cho bữa tiệc cứu Ä‘á»™ cà ng thêm đông, bằng cách kêu má»i anh chị em đến. Ta là m công việc ấy khi ta cho há» thấy cuá»™c sống của ta Ä‘ang được Æ¡n cứu Ä‘á»™ biến đổi và ta Ä‘ang sống nhÆ° con cái Thiên Chúa.
4) Suy nghĩ và cầu nguyện
Äược Chúa má»i gá»i đến dá»± tiệc cánh chung, tôi đã đáp lại nhÆ° thế nà o? Từ chối vì báºn rá»™n? Lần lữa nói vá»›i Chúa để Ãt nữa sẽ lo lắng phần hồn? Khiêm tốn và vui mừng đến để thi hà nh ý Chúa muốn cứu Ä‘á»™ tôi?
Có khi nà o tôi vá»— ngá»±c cho mình là ngÆ°á»i Công giáo tốt không? Việc “tôn mình lên†thÆ°á»ng biểu lá»™ bằng những cách nà o nÆ¡i tôi? Lá»i nói? Thái Ä‘á»™ khinh ngÆ°á»i? ThÃch so sánh hÆ¡n thiệt?
Nếu tôi là báºc là m cha mẹ, tôi nghÄ© gì khi nghe ngÆ°á»i bạn phà n nà n vá» con cái rồi kết luáºn: “Thôi, kệ xác nó. Nó lá»›n rồi, có linh hồn thì phải lo mà giữ!â€?
Cầu nguyện
“Lạy Chúa Giêsu, xin cho con trở nên Ä‘Æ¡n sÆ¡ bé nhá»,
nhỠđó con dá»… nghe được tiếng Chúa nói, dá»… thấy Chúa hiện diện và hoạt Ä‘á»™ng trong Ä‘á»i con.
Sống giữa má»™t thế giá»›i đầy lá»c lừa và đe dá»a, xin cho con đừng trở nên cứng cá»i, khép kÃn và nghi ngá».
Xin dạy con sá»± hiá»n háºu để con biết cảm thông và bao dung vá»›i tha nhân. Xin dạy con sá»± khiêm nhu để con dám buông Ä‘á»i con cho Chúa.
Cuối cùng, xin cho con sá»± bình an sâu thẳm, vui tÆ°Æ¡i Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng hẹp vá»›i Ngà i, hạnh phúc vì được cùng Ngà i chịu khổ Ä‘au. A-men.†(TrÃch RABBOUNI, lá»i nguyện 14) [Mục Lục]
25. Má»™t tình yêu mang kÃch thÆ°á»›c nhân loại
(TrÃch dẫn từ ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’ – Achille Degeest)
Bà i Phúc Âm hôm nay mô tả hai nét trong tÃnh chất đặc trÆ°ng Kitô giáo là khiêm hạ và bất vụ lợi. Những bá»™ óc rất cao siêu có thể Ä‘Æ°a ra những lá»i khuyên tÆ°Æ¡ng tá»±, nhÆ°ng há» luôn luôn thiếu kinh nghiệm sống của má»™t ngÆ°á»i từng sống nhÆ° Äức Kitô. Vì thế muốn Ä‘á»c bà i Phúc Âm hôm nay vá»›i má»™t tâm tình thÃch hợp, phải nhá» gÆ°Æ¡ng mẫu Äức Kitô soi sáng cho. Chúng ta suy niệm vắn tắt vỠđức khiêm hạ và đức bất vụ lợi của Chúa Giêsu.
1) Äức khiêm hạ của Chúa
Má»™t trong những nét chung của má»i tham vá»ng con ngÆ°á»i là lòng ham muốn già u sang, quyá»n thế, xác định cá tÃnh, thà nh đạt. Ham muốn đó thÆ°á»ng kéo theo những thái Ä‘á»™ máºp má», Ä‘i tá»›i bất công, hà khắc, khoe khoang, ngÆ°á»i ta chấp nháºn tất cả miá»…n là thà nh công. Äức Giêsu tá»± đặt mình ở phÃa đối láºp cái triết lý phà m tục ấy. Chúa khiêm hạ, không phải vì quan niệm triết lý hoăc vì nhu nhược, Ä‘Æ¡n giản chỉ vì bản tÃnh Chúa khiêm hạ. Chúa không phô trÆ°Æ¡ng má»™t lý tưởng nhân loại, nhÆ°ng NgÆ°á»i muốn ở trong sá»± tháºt đối vá»›i Chúa Cha và đối vá»›i nhân loại. Cái thÆ°á»›c so sánh của NgÆ°á»i, dÆ°á»›i thế nà y không có, vì nó là nhãn quan của Thiên Chúa. NhÆ° váºy, Thiên Chúa là AI? Thiên Chúa là tình yêu. Äức Giêsu biểu lá»™ tình yêu khi NgÆ°á»i nháºp thể để gặp nhân loại. NgÆ°á»i ta có thể nói đến sá»± hạ mình, nhÆ°ng tháºt ra đây là tình yêu vô biên đến gặp con ngÆ°á»i ở tầm cỡ con ngÆ°á»i. Khiêm hạ là má»™t trong những bá»™ mặt tình yêu. Thiên Chúa ở bên trên con ngÆ°á»i, ở tầm cao vô cùng, nhÆ°ng vì NgÆ°á»i là tình yêu cho nên NgÆ°á»i mặc lấy kÃch thÆ°á»›c con ngÆ°á»i, đối thoại vá»›i con ngÆ°á»i. Vì váºy Äức Giêsu, NgÆ°á»i-Chúa, xuống ngang tầm những kẻ hèn má»n, những trẻ thÆ¡, những kẻ yếu Ä‘uối. Chúa không tìm kiếm địa vị cao sang nổi báºt, Chúa khinh chê sá»± kết thân vá»›i kẻ già u mạnh. Trái lại Chúa quan tâm chiếu cố những kẻ nghèo, những kẻ bị ruồng bá», những kẻ ốm yếu táºt nguyá»n, an ủi và chữa là nh há». Kitô hữu cÅ©ng váºy, phải quan tâm chiếu cố những bạn bè quen thuá»™c, nhất là không được quên rằng căn bản má»i sá»± khiêm hạ là tôn trá»ng nhân vị kẻ khác.
2) Äức bất vụ lợi của Chúa
Sá»± khiêm hạ Ä‘Ãch tháºt khiến ngÆ°á»i ta tôn trá»ng bất cứ ai vá»›i má»™t tâm tình bất vụ lợi. Lòng đại lượng của Thiên Chúa không đòi há»i có Ä‘i phải có lại. Thiên Chúa Ä‘i tìm kẻ nghèo khổ để ban Æ¡n mà không là m cho há» mặc cảm vì há» chẳng có gì Ä‘á»n đáp. Äức Giêsu nói đến bữa tiệc mà khách quý phải thuá»™c giá»›i nghèo không có khả năng đáp lá»…. Chúa Ä‘Æ°a ra dụ ngôn ấy vì chÃnh NgÆ°á»i xá» sá»± nhÆ° váºy. Äức Giêsu nói đến bữa tiệc Thiên Chúa má»i tất cả má»i ngÆ°á»i không phân biệt, nhất là những kẻ nghèo, vì nghèo má»›i dá»… dà ng nháºn lá»i má»i gá»i. Vá» mặt thiêng liêng, kẻ nghèo là kẻ không khoe khoang kiến thức, đức hạnh, hoặc bất cứ má»™t Æ°u Ä‘iểm nà o khác trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Há» biết rõ thân pháºn mình, nháºn ân huệ của Thiên Chúa mà chẳng có gì để dâng hiến Thiên Chúa. Con ngÆ°á»i cà ng nháºn dá»… dà ng bao nhiêu, Thiên Chúa cà ng tá» ra rá»™ng rãi và bất vụ lợi bấy nhiêu. Chuẩn bị tâm hồn để sẵn sà ng đón nháºn ân huệ, chúng ta cÅ©ng có bổn pháºn san sẻ cho kẻ khác má»™t cách rá»™ng rãi, và không vị lợi ân huệ Thiên Chúa ban cho chúng ta rất háºu và nhÆ°ng không. Chúng ta hãy san sẻ Æ°u tiên cho kẻ nà o không có gì tặng lại chúng ta, nghÄ©a là chúng ta phải rá»™ng rãi vì tình thÆ°Æ¡ng không vị lợi, vì tôn trá»ng nhân phẩm kẻ khác. [Mục Lục]
26. Sá»± khiêm nhÆ°á»ng dẫn đến chá»— cao hÆ¡n
(TrÃch dẫn từ ‘Giảng Lá»… Chúa Nháºt’ – Charles E. Miller
Má»™t nghi thức ấn tượng và đơn giản đã xảy ra trong phụng vụ ngà y thứ Sáu tuần thánh. Sau khi má»i ngÆ°á»i đã tụ há»p lại, vị linh mục và những thừa tác sấp mình xuống im lặng trÆ°á»›c bà n thá». Äó là sá»± diá»…n tả kÃnh sợ và khiêm nhÆ°á»ng trÆ°á»›c Thiên Chúa. Vị linh mục và các thừa tác nằm trÆ°á»›c bà n thá» nhÆ° những ngÆ°á»i đã chết. NhÆ°ng tiếp đó hỠđã đứng lên để trình bà y rằng hỠđã sống lại từ cõi chết của tá»™i lá»—i và sống má»™t Ä‘á»i sống má»›i trong Äức Kitô.
Nghi thức cổ xÆ°a nà y đã được diá»…n tả má»™t cách Ãt bi kịch hÆ¡n trong phần nghi thức thống hối của Thánh Lá»…. TrÆ°á»›c Thiên Chúa và trÆ°á»›c anh em, chúng ta đã nháºn biết tá»™i lá»—i của chúng ta và nhu cầu cần lòng thÆ°Æ¡ng xót của Thiên Chúa. Trong tâm tình đó, chúng ta sấp mình xuống trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Äó là phÆ°Æ¡ng cách đầy đủ mà Chúa Giêsu đã dạy chúng ta: “Khi các con được má»i đến dá»± tiệc cÆ°á»›i, hãy Ä‘i và ngồi những chá»— rốt bétâ€. Chúa Giêsu đã hÆ°á»›ng dẫn theo sá»± khôn ngoan mà chúng ta đã nghe trong sách Khôn ngoan: “Hãy để cho công việc của anh em được hÆ°á»›ng dẫn trong sá»± khiêm nhÆ°á»ng, anh em cà ng lá»›n, anh em cà ng khiêm nhÆ°á»ng và anh em sẽ được nghÄ©a vá»›i Thiên Chúaâ€.
Tìm kiếm Æ¡n nghÄ©a vá»›i Thiên Chúa mà chúng ta phải có: Nhá» NgÆ°á»i Con dâng hiến chÃnh mình trên thánh giá, mà Chúa Cha đã Phục Sinh chúng ta trong sá»± sống má»›i. Khi chúng ta hạ mình khiêm nhÆ°á»ng trong nghi thức thống hối –sau khi chúng ta đã sấp mình má»™t cách thiêng liêng hoặc đã đặt mình và o chá»— rốt bét- Chúa Giêsu đã nói vá»›i chúng ta: “Hãy đến chá»— cao hÆ¡nâ€. Chúng ta có thể được dẫn lên chá»— của chúng ta vá»›i giá trị mà Äức Kitô đã mặc lên trên chúng ta. Chúng ta có thể thông dá»± má»™t cách đầy đủ và o trong hy tế và bữa tiệc cÆ°á»›i lá»›n lao của Chiên Thiên Chúa.
Có lẽ má»™t số ngÆ°á»i trong chúng ta vÆ°á»›ng mắc trong vấn Ä‘á» khiêm nhÆ°á»ng nà y. Chúng ta có thể nhấn mạnh vá» sá»± tá»™i lá»—i và sá»± bất xứng của chúng ta má»™t cách quá Ä‘á»™ mà quên rằng những gì mà Thiên Chúa đã là m cho chúng ta để Phục Sinh chúng ta khá»i tá»™i lá»—i. Äức Kitô đã kêu gá»i chúng ta tá»›i sá»± tháºt, không phải gian dối nhÆ°ng là sá»± khiêm nhÆ°á»ng. Nói cách khác, má»™t số ngÆ°á»i trong chúng ta có thể có thái Ä‘á»™ hÆ¡i sai lệch, má»™t chút Ãch ká»·, hoặc những gì giống nhÆ° thế và ngay láºp tức chúng ta ngần ngại tiến đến chá»— cao nhất nÆ¡i Tiệc CÆ°á»›i. Thiên Chúa kêu gá»i chúng ta đừng kiêu ngạo, nhÆ°ng hãy khiêm nhÆ°á»ng.
Sá»± quân bình cần thiết khi chúng ta nghÄ© rằng, dù chúng ta có giá trị hay không có giá trị. Phụng vụ cho chúng ta môt sá»± quân bình bằng việc khuyến khÃch chúng ta má»™t mặt chấp nháºn rằng mình tá»™i lá»—i và mặt khác bảo đảm rằng chúng ta má»™t cách nà o đó được Äức Kitô Phục Sinh khá»i sá»± chết của tá»™i lá»—i.
Trong kinh nguyện Thánh Thể thứ hai, linh mục đã thÆ°a vá»›i Thiên Chúa nhân danh tất cả chúng ta: “Chúng con cám Æ¡n Chúa vì Ngà i đã thÆ°Æ¡ng đến sá»± yếu hèn của chúng con, để chúng con xứng đáng đứng trÆ°á»›c nhan Ngà i và phục vụ Ngà iâ€. Bản Latinh tháºt sá»± mạnh mẽ bởi đã chuyển dịch theo nghÄ©a chữ sẽ nhÆ° thế nà y: “Chúng con tạ Æ¡n Chúa vì Ngà i đã là m cho chúng con nên xứng đáng đứng trÆ°á»›c nhan Ngà i diện đối diệnâ€.
Những ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng phải cẩn tháºn đừng bao giá» nghÄ© rằng Äức Kitô thì không là m má»™t việc tốt khi cứu chuá»™c há». Äừng bao giá» nghÄ© rằng chúng ta vẫn còn là những tạo váºt khốn khổ, những ngÆ°á»i đó thì không bao giá» là m hà i lòng Thiên Chúa.
TrÆ°á»›c khi hiệp lá»… vị linh mục tuyên bố: “Äây Chiên Thiên Chúa, Äấng xóa tá»™i trần gian phúc cho những ai được kêu gá»i đến dá»± bữa tiệc Chiên Thiên Chúaâ€. Bữa tiệc nà y không phải là bữa tối sau cùng. Äó là bữa tiệ cÆ°á»›i lá»›n lao của Chúa trên thiên Ä‘Ã ng (Kh 19). Quả tháºt, phúc cho chúng ta là những kẻ thấp hèn bởi vì chúng ta là nhÆ° thế và nhá» Thánh Thể chúng ta sẽ được dẫn tá»›i chá»— cao hÆ¡n trên NÆ°á»›c Trá»i và chúng ta sẽ vui hưởng tiệc cÆ°á»›i lá»›n lao của Chiên Thiên Chúa. [Mục Lục]
27. Ghế Giám Mục
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Äức Giám Mục Helder Camera là má»™t Giám mục nổi tiếng của Châu Mỹ La Tinh. Tên tuổi của ngà i được gắn liá»n vá»›i những hoạt Ä‘á»™ng tÃch cá»±c để bênh vá»±c những ngÆ°á»i nghèo khổ bị áp bức trong xã há»™i.
Ngà y ná», Äức Cha Camera tiếp má»™t số nông dân nghèo tại Tòa Giám Mục. Nhiá»u ngÆ°á»i không có chá»— ngồi, phải đứng trong phòng khách. Trong khi đó thì chiếc ghế dà nh cho vị Giám mục thì không ai dám Ä‘á»™ng đến. Thấy có má»™t bác nông dân cao niên đứng gần chiếc ghế bá» không ấy, Äức Cha Camera đến cầm tay ông ấy dìu ông ngồi xuống chiếc ghế giám mục của mình.
Äối vá»›i má»™t con ngÆ°á»i sống chết cho ngÆ°á»i nghèo nhÆ° Äức Cha Camera thì hẳn đây không phải là má»™t cá» chỉ khoe khoang, có tÃnh toán. NhÆ°ng đó là má»™t chá»n lá»±a cÆ¡ bản của má»™t con ngÆ°á»i thá»±c sá»± dấn thân phục vụ ngÆ°á»i nghèo và đồng hóa mình và những ngÆ°á»i nghèo.
Thưa anh chị em,
Cá» chỉ của Äức Cha Camera đối vá»›i ngÆ°á»i nghèo hoà n toà n trái ngược vá»›i cá» chỉ của nhóm Pharisêu trong bà i Tin Mừng hôm nay. Há» tranh già nh ngồi và o chá»— nhất, chá»— danh dá»± trong đám tiệc. Chúa Giêsu đã chứng kiến được cảnh chá»n chá»— nhất nầy khi Ngà i đến dá»± tiệc tại nhà má»™t thủ lãnh của những ngÆ°á»i Biệt phái Pharisêu. Ngà i đã kể cho khách dá»± tiệc má»™t và dụ để dạy cho há» má»™t bà i há»c, không chỉ là thuáºt xá» thế mà còn vỠđức khiêm tốn hoà n toà n trái ngược vá»›i cái óc tá»± phục, háo danh của há».
Bà i há»c tháºt là đơn giản: Theo Chúa Giêsu dạy, ngÆ°á»i khách tá»›i dá»± tiệc không nên tá»± Ä‘á»™ng tìm cho mình chá»— nhất, nhất là khi không chắc rằng mình là ngÆ°á»i khách quý nhất của đám tiệc. Chá»— nhất là để dà nh cho ngÆ°á»i nhất, chá»— sang trá»ng là để dà nh cho ngÆ°á»i sang trá»ng. Do đó má»›i có sá»± má»i ngÆ°á»i nầy lên, má»i ngÆ°á»i kia xuống. Nếu được má»i lên thì cà ng được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt các ngÆ°á»i khác má»i; còn nếu bị má»i xuống thì cà ng thêm xấu hổ trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i. Không phải cứ già nh lấy chá»— nhất, chá»— sang trá»ng là đương nhiên trở thà nh ngÆ°á»i nhất, ngÆ°á»i sang trá»ng. NgÆ°á»i nhất, ngÆ°á»i sang trá»ng, dù có ngồi chá»— rốt hết cÅ©ng vẫn là ngÆ°á»i nhất, là ngÆ°á»i sang trá»ng, và cuối cùng vẫn được Ä‘Æ°a vá» lại chá»— xứng đáng của mình. Vì váºy, Chúa nói: “Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống. Còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lênâ€.
Nghe thoáng qua, xem ra Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta vá» cách xá» thế ở Ä‘á»i và ẩn núp trong cung cách đó, có má»™t chút gì là tÃnh toán: Giả vá» ngồi chá»— cuối, để rồi được chủ tiệc má»i lên trên và khi đó sẽ được danh giá trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i. Äó là khiêm tốn giả tạo, là kiêu ngạo trá hình. Cần phải lÆ°u tâm đến câu kết luáºn của Chúa: “Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống. Còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lênâ€. Câu châm ngôn nầy đã là m sáng tỠý nghÄ©a của và dụ: Ở đây, không còn là cách xá» thế ở Ä‘á»i nữa, nhÆ°ng là giáo huấn vá» NÆ°á»›c Trá»i được sánh và vá»›i bữa tiệc. Việc sắp xếp chá»— ngồi trong bữa tiệc là việc của chủ tiệc chứ không phải của khách má»i. CÅ©ng váºy, việc tham dá»± và o NÆ°á»›c Trá»i không tùy thuá»™c và o sá»± đánh giá của con ngÆ°á»i vá» chÃnh mình, nhÆ°ng tùy thuá»™c và o lá»i má»i gá»i và đánh giá của Thiên Chúa. Còn ngÆ°á»i trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa nhÆ° thế nà o thì chỉ là thế ấy thôi, không hÆ¡n không kém. Do đó, để ngồi đúng chá»— của mình, má»—i ngÆ°á»i phải tá»± đặt mình trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, chứ không so sánh vá»›i ngÆ°á»i khác. Vì chỉ có Thiên Chúa má»›i đánh giá đúng địa vị Ä‘Ãch thá»±c của má»—i ngÆ°á»i. TrÆ°á»›c mặt Chúa, con ngÆ°á»i chỉ là má»™t tạo váºt bé nhá», nghèo khó vô cùng. Và khi đó, khiêm nhÆ°á»ng chÃnh là sá»± tháºt, giúp chúng ta hiểu đúng đắn con ngÆ°á»i của mình.
NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng vì hạ mình sát đất, nên không còn có thể ngã xuống đâu được nữa, cÅ©ng chẳng có ai tranh dà nh chá»— thấp ấy, nên há» luôn có sá»± bình an và còn được cảm tình của nhiá»u ngÆ°á»i. Trái lại, ngÆ°á»i kiêu ngạo nhÆ° leo lên ngá»n núi cao, dá»… bị chóng mặt và té xuống tan xÆ°Æ¡ng nát óc. Äồng thá»i, vì tranh dà nh địa vị, tiếng khen hÆ¡n ngÆ°á»i nên bị má»i ngÆ°á»i ghen ghét và tâm hồn không lúc nà o bình an thá»±c sá»±.
Anh chị em thân mến,
Lá»i Chúa hôm nay đụng chạm đến những ngÆ°á»i Biệt phái Pharisêu tá»± phụ, giả hình. Há» vẫn tá»± dà nh cho mình chá»— nhất ở má»i nÆ¡i và ngay cả trong NÆ°á»›c Trá»i. Há» dá»±a và o những tÆ°á»›c hiệu nầy nỠđể bắt cả Thiên Chúa phải dà nh quyá»n Æ°u tiên há» và o NÆ°á»›c Trá»i mà quên mất rằng mình phải trở nên con ngÆ°á»i xứng đáng vá»›i chá»— nhất đó. Thá»±c ra, chẳng những đối vá»›i ngÆ°á»i Biệt phái, mà Tin Mừng hôm nay còn đụng chạm đến cái tôi của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Tuy không nói ra, nhÆ°ng thá»±c ra ai cÅ©ng tìm kiếm danh vá»ng, địa vị, thÃch được ngÆ°á»i khác kÃnh nể, ca tụng, thÃch được nổi báºt giữa đám đông, gây được ảnh hưởng trên dân chúng.
Ngà y nay, khiêm nhÆ°á»ng thÆ°á»ng bị con ngÆ°á»i coi là thua kém, là yếu hèn, là nhu nhược, nhÆ°ng lại được Thiên Chúa tôn lên. Khiêm nhÆ°á»ng được và nhÆ° ná»n móng của ngôn nhà . Ná»n móng cà ng sâu, ngôi nhà cà ng cao, cà ng vững chắc.
ChÃnh Chúa Giêsu, Ngà i là Thiên Chúa, nhÆ°ng Ngà i đã bá» chá»— nhất để ngồi và o chá»— cuối cùng khi Ngà i nháºp thể là m ngÆ°á»i ở giữa loà i ngÆ°á»i. Nói nhÆ° Cha Huvelin: “Äức Kitô là Ngà i vá» chá»— đó nữaâ€. Và Thánh Phaolô đã nói: “Äức Kitô đã hủy mình ra không, lãnh lấy thân pháºn tôi đòi… đã hạ mình thấp hèn, trở thà nh vâng phục cho đến chết và là cái chết trên tháºp giá. Bởi váºy, Thiên Chúa đã siêu tôn Ngà i… hầu trÆ°á»›c Danh hiệu của Äức Giêsu, má»i gối Ä‘á»u phải quỳ xuống bái lạy… và má»i miệng lưỡi phải tuyên xÆ°ng: Giêsu Kitô là Äức Chúa†(Pl 2,6-11).
Khiêm nhÆ°á»ng còn là má»™t bá»™ mặt của tình yêu: Vì yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, Thiên Chúa ở tầm cao vô biên đã hạ mình xuống ở tầm cỡ kÃch thÆ°á»›c của con ngÆ°á»i. Ngà i xuống ngang tầm những kẻ hèn má»n, những trẻ thÆ¡, những kẻ yếu Ä‘uối. Chúa không tìm kiếm địa vị cao sang nổi báºt. Chúa không kết thân vá»›i kẻ già u có, quyá»n thế. Trái lại, ngà i quan tâm chiếu cố những ngÆ°á»i nghèo, những kẻ bị ruồng bá», những kẻ ốm yếu táºt nguyá»n, an ủi và chữa là nh há».
Vì váºy, ngay trong bữa tiệc nầy, sau khi đã cho khách má»i má»™t bà i há»c vá» việc chá»n chá»— chót, Chúa Giêsu cÅ©ng không quên hÆ°á»›ng vỠông chủ tiệc để nhắc nhủ ông vá» việc má»i khách dá»± tiệc. Chúa nói: khi má»i khách dá»± tiệc, đừng má»i những ngÆ°á»i già u sang, quyá»n thế. Vì nhÆ° váºy chỉ là hình thức trao đổi để trục lợi. Má»i ngÆ°á»i để được ngÆ°á»i má»i lại. Hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, không có khả năng đáp Ä‘á»n. Chúa nói nhÆ° váºy, vì chÃnh ngà i đã xá» sá»± nhÆ° váºy. Thiên Chúa Ä‘i tìm kẻ nghèo khổ để ban Æ¡n mà không là m cho há» mặc cảm vì há» chẳng có gì đáp lá»….
Thưa anh chị em,
Chúa Giêsu muốn nói đến bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i, nÆ¡i đó má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i đến dá»±, không phân biệt đối xá», đặc biệt má»i những ngÆ°á»i nghèo, vì ngÆ°á»i nghèo dá»… dà ng nháºn lá»i má»i hÆ¡n những ngÆ°á»i già u có, quyá»n thế. Bữa tiệc NÆ°á»›c Trá»i Thiên Chúa đã dá»n sẵn, và chỉ những ai khiêm tốn, bé nhá», nghèo khó má»›i được và o dá»± tiệc. “Chúa sẽ hạ bệ những ai quyá»n thế và lòng trà kiêu căng. Ngà i nâng cao má»i kẻ khiêm nhÆ°á»ng, pháºn nhá». NgÆ°á»i nghèo đói Chúa ban của đầy dÆ°, ngÆ°á»i già u có lại Ä‘uổi vá» tay trắng†(Lc 1,51-54). [Mục Lục]
28. Chỗ ngồi nơi bà n tiệc - McCarthy
Suy Niệm 1. NHỮNG CHỖ NGỒI DANH DỰ
Äức Giêsu được má»i đến nhà của má»™t ngÆ°á»i lãnh đạo nhóm Pharisêu để dùng bữa. Khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i cảm thấy những ngÆ°á»i Pharisêu dò xét NgÆ°á»i. Vì thế NgÆ°á»i quyết định dò xét lại hỠđôi chút. Cảnh quan mà đôi mắt NgÆ°á»i bắt gặp không có tÃnh cách xây dá»±ng. Những ngÆ°á»i Pharisêu là những ngÆ°á»i rất má»™ đạo, và tá»± coi mình là những ngÆ°á»i gÆ°Æ¡ng mẫu. Tuy nhiên, ở đây há» tranh già nh những chá»— ngồi danh dá»±, Ä‘iá»u đó chỉ chứng tá» thá»±c ra há» rất tá»± mãn, phù phiếm và Ãch ká»·. Há» không ở đó để là m vinh dá»± cho chủ nhà nhÆ°ng để là m vinh dá»± cho chÃnh há». Không có Ä‘á»i sống tâm linh chân tháºt nếu không có sá»± khiêm nhÆ°á»ng. Äức Giêsu nói “Ai hạ mình xuống sẽ được nâng caoâ€.
Khi chúng ta bÆ°á»›c và o má»™t ngôi nhà thá» lá»›n, láºp tức chúng ta cảm thấy phải khiêm cung. Chúng ta cảm thấy mình nhá» bé và vô nghÄ©a. Chúng ta nháºn thấy mình lệ thuá»™c và o những Ä‘iá»u tầm thÆ°á»ng giả tạo. NhÆ°ng má»™t cách lạ lùng, chúng ta cÅ©ng được nâng cao. Bởi lẽ khi chúng ta hạ mình xuống và buông bá» những sá»± váºt đã cho chúng ta má»™t cảm thức giả tạo vá» tầm quan trá»ng và cao siêu của mình, khiến chúng ta cách biệt vá»›i những ngÆ°á»i khác, lúc đó chúng ta thấy mình được nâng cao. Chúng ta bắt đầu nháºn thức sá»± cao cả tháºt của chúng ta không ở trong chÃnh mình, mà ở trong sá»± kiện chúng ta là con cái của Thiên Chúa.
Má»—i Chúa nhất, chúng ta được má»i đến dá»± tiệc –bữa tiệc Thánh Thể. Ở đây Äức Giêsu là chủ, còn chúng ta là khách của NgÆ°á»i. Ở đây không có những chá»— ngồi đặc biệt- bạn có thể ngồi và o chá»— nà o mà bạn muốn. Ở đây đặc quyá»n, địa vị, tầng lá»›p không còn ý nghÄ©a gì. Sá»± khác nhau không đáng kể. Äó là vì trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa tất cả chúng ta Ä‘á»u bình đẳng.
Không phải vì chúng ta đã bị hoá đồng mẫu số. Äúng hÆ¡n vì tất cả chúng ta Ä‘á»u được nâng cao. Chúng ta giống những ngÆ°á»i Ä‘ang ở trên đỉnh núi. Trên đỉnh núi mà nói chá»— đầu, chá»— cuối hoặc chá»— cao hÆ¡n, chá»— thấp hÆ¡n thì tháºt là ngá»› ngẩn. Äiá»u đó cÅ©ng được áp dụng cho ngôi nhà của Thiên Chúa. Ở đây, má»i chá»— Ä‘á»u là chá»— danh dá»±. BÆ°á»›c và o đây là m cho má»i ngÆ°á»i được bình đẳng. Khi chúng ta bÆ°á»›c qua ngưỡng cá»a nà y, má»i đặc quyá»n bay Ä‘i nhÆ° là n khói, và tất cả chúng ta Ä‘á»u trở nên khiêm hạ nhÆ°ng cÅ©ng được nâng cao lên. TrÆ°á»›c hết, chúng ta phải hạ mình xuống để được tôn lên. Sau đó chúng ta phải mang theo tinh thần nà y và o Ä‘á»i sống vá»›i chúng ta.
Má»™t lần ná», ông thị trưởng của má»™t thà nh phố má»i tất cả dân chúng của thà nh phố đến dá»± tiệc. Trong số những ngÆ°á»i đến dá»±, có má»™t ngÆ°á»i rất lá»—i lạc có tên là Daniel. Ông Daniel là má»™t há»c giả lá»›n và là má»™t ngÆ°á»i khôn ngoan. DÄ© nhiên, ông rất khiêm nhÆ°á»ng và không thÃch được tôn vinh khi ông đến, dÄ© nhiên ông thị trưởng má»i ông ngồi ở đầu bà n. Ông Daniel cám Æ¡n ông thị trưởng và nói rằng ông thÃch ngồi ở giữa những ngÆ°á»i nghèo ở cái bà n gần cá»a nhất. Và ông đã là m nhÆ° thế.
Khi những ngÆ°á»i khách má»i danh giá khác đến, ông thị trưởng má»i há» ngồi bất cứ nÆ¡i nà o há» thÃch. DÄ© nhiên hỠđã chá»n ngồi ở bà n đầu. Phòng tiệc đã đầy ắp và tình cá» chá»— duy nhất còn lại ở bà n cuối. Thế mà và o phút chót con ngÆ°á»i danh giá ấy đến. Ông thị trưởng không có chá»n lá»±a nà o khác hÆ¡n là dẫn ông nà y đến chá»— trống.
“NhÆ°ng đây là chá»— ở bà n cuối†ngÆ°á»i khách phản đối,
“Không, đây là chá»— bà n đầuâ€, ông thị trưởng đáp.
“Tôi không hiểu†ngÆ°á»i khách nói.
“NÆ¡i nà o có ông Daniel ngồi thì chá»— ấy là bà n đầuâ€. Ông thị trưởng đáp.
Bà i há»c luân lý của câu chuyện: không phải chá»— ngồi là m vinh dá»± cho ngÆ°á»i khách, nhÆ°ng ngÆ°á»i khách là m vinh dá»± cho chá»— ngồi. Chúng ta không biết Chúa Giêsu ngồi ở chá»— nà o trong suốt bữa ăn, nhÆ°ng dù NgÆ°á»i ở nÆ¡i nà o thì nÆ¡i ấy là má»™t chá»— vinh dá»±.
Bữa tiệc là má»™t biểu tượng của NÆ°á»›c Trá»i. Chúng ta không nên quan tâm đến việc tìm kiếm chá»— ngồi vinh dá»± trong VÆ°Æ¡ng Quốc. Chúng ta hãy coi việc má»i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u được má»i là má»™t đặc ân. Dù trong tình huống nà o, má»i chá»— trong VÆ°Æ¡ng Quốc Ä‘á»u là má»™t chá»— danh dá»±.
Suy Niệm 2. SỰ CHO CHÂN THẬT
Sá»± ban cho hoặc dâng tặng là tâm Ä‘iểm của Tin Mừng, và thuá»™c vá» bản chất của Ä‘á»i sống Kitô hữu. NhÆ°ng không phải má»i sá»± cho Ä‘á»u chân tháºt.
Nicholas, má»™t con ngÆ°á»i nổi tiếng là quảng đại, ông chết và được lên thiên Ä‘Ã ng. Thánh Phêrô đợi ông ở cá»a. Ở đó, Thánh Phêrô chỉ cho ông hai đống và ng, má»™t đống nhá» và má»™t đống lá»›n gồm những cục và ng có kÃch thÆ°á»›c khác nhau.
“Những cái nà y là gì váºy?†Nicholas há»i.
“Äây là những hà nh Ä‘á»™ng ban tặng mà ông đã thá»±c hiện ở trần gian –má»—i hà nh Ä‘á»™ng là má»™t cục và ngâ€.
Ông Nicholas cảm thấy trong lòng đầy sá»± tá»± hà o. NhÆ°ng rồi, Thánh Phêrô lại nói: “Khổ ná»—i, không phải má»i sá»± cho Ä‘á»u là sá»± chân tháºt. Nhiá»u lần nó bị dÃnh bén bởi vì lòng Ãch ká»·. Vì thế chúng ta phải tiến hà nh trắc nghiệm những hà nh Ä‘á»™ng ban tặng của ông. Vì thế, những cục và ng trong đống và ng lá»›n không được tÃnh đếnâ€.
“Sao váºy?†Nicholas há»i.
“Chúng tượng trÆ°ng cho những lần ông ban tặng cho bạn bè, ngÆ°á»i thân, bồ bịch v.v… Chúng không tạo nên và ng tháºt. Kể cả bá»n kẻ cÆ°á»›p cÅ©ng tốt vá»›i ngÆ°á»i thân của chúngâ€.
Nói đến đây những cục và ng trong đống lớn biến thà nh cát. Thánh Phêrô cầm một cái sà ng có mắt rộng đặt những cục và ng trong đống nhỠvà o sà ng. Sau khi lắc sà ng, chỉ còn lại trong sà ng những cục rất lớn.
“Ngà i Ä‘ang là m gì váºy?†Nicholas há»i.
“Tôi sà ng sảy những sá»± ban tặng mà ông chỉ là m để được đáp lại má»™t Ä‘iá»u gì đó. Cho nhÆ° thế là má»™t thứ đầu tÆ°. Ông có được sá»± trả lại mà đôi khi có lá»i háºu hÄ©â€.
Äến đây, Thánh Phêrô đổ những cục đã sà ng được qua má»™t bên và chúng trở thà nh cát bụi. Rồi ngà i là m cho các mắt sà ng nhá» lại và hốt đống và ng còn lại và o sà ng. Ngà i lại sà ng tiếp và đổ bá» qua má»™t bên các cục còn giữ lại trong sà ng.
“Là m thể để là m gì?†Nicholas há»i.
“Äể sà ng sảy những việc là nh mà ông đã là m để được những ngÆ°á»i khác ngợi khen. NgÆ°á»i ta có thể là m mình trở nên má»™t thần tượng qua việc ban tặngâ€.
Thánh Phêrô là m cho các mắt sà ng nhá» hÆ¡n nữa, rồi sà ng tiếp phần còn lại. Ngà i nói: “Bây giá» chúng ta loại bá» những việc là nh mà khi ông là m chỉ vì những cảm giác ông cảm nháºn khi thá»±c hiệnâ€.
Nicholas nhìn thánh Phêrô bỠnhững cục và ng còn giữ lại trong sà ng mà khi và o không khà chúng trở thà nh bụi bặm. Thánh Phêrô lại thu gom phần còn lại cho và o trong sà ng sau khi đã là m cho mắt sà ng nhỠlại.
“Bây giỠđến cái gì váºy?†Nicholas há»i:
“Bây giá» chúng ta sẽ sà ng bá» những sá»± ban tặng mà ông chỉ là m vì ý thức của bổn pháºnâ€.
Ngà i lắc sà ng. Những gì còn giữ lại ngà i đổ bá» sang má»™t bên và chúng chịu chung số pháºn vá»›i những cục và ng đã thà nh cát bụi.
“Dừng lại thôi!†Nicholas kêu lên: “Nếu ngà i tiếp tục nhÆ° thế thì chẳng còn lại gì cả. NhÆ° thế là m sao tôi có thể được thông hà nh và o thiên Ä‘Ã ng?â€.
“Chúng ta phải tiếp tục thôiâ€. Thánh Phêrô nói: “Chúng ta phải nhìn thấy cái giá của việc ông ban tặng. Giả sá» chúng ta loại bá» những váºt ông ban tặng mà không tốn kém gì cho ông thì có bao nhiêu lần ban tặng sẽ biến mất? Và ông đã ban tặng những gì chỉ vì ngÆ°á»i nháºn là má»™t ngÆ°á»i mà ông cảm thấy xứng đáng vá»›i quà tặng của ông?â€.
NhÆ°ng ông Nicholas không còn muốn nghe gì nữa: “Tháºt là má»™t cảm giác khủng khiếp nhÆ° khi ngÆ°á»i ta có và ng trong tầm tay mà sau đó bị giáºt lấy khá»i tay bạnâ€, ông kêu lên:
“NhÆ°ng nếu nó không trở thà nh và ng tháºt mà là và ng giảâ€. Thánh Phêrô nói thêm. “Nà y ông Nicholas, sá»± cho tháºt rất hiếm, cÅ©ng nhÆ° và ng tháºt rất hiếm. Cho mà không mong được đáp trả lại gì cả trừ phần thưởng cao cả là thiên Ä‘Ã ng má»›i chÃnh là sá»± cho chân tháºt. NhÆ°ng hãy vui mừng lên, tôi có má»™t tin mừng cho ôngâ€.
“Tin mừng gì?†Nicholas há»i.
“Chúa là Äấng ban tặng cao cả nhất. Hà nh Ä‘á»™ng ban tặng của NgÆ°á»i là và ng ròng. NhÆ°ng chúng ta đã nói chuyện nhiá»u rồi. Äây là lúc phải gặp chÃnh Chúaâ€
“NhÆ°ng tôi chỉ có tay khôngâ€. Nicholas kêu lên.
“Äiá»u đó có nghÄ©a là ông nghèo khóâ€. Thánh Phêrô đáp: “NhÆ°ng đừng bao giá» hoảng sợ. Chúa ban cho má»™t cách rất quảng đại những ngÆ°á»i nghèo khó mà không xấu hổ thừa nháºn mình nghèo. Thôi, Ä‘i nà oâ€. [Mục Lục]
29. Con là không, Chúa là tất cả – Thiên Phúc
(TrÃch trong ‘NhÆ° Thầy Äã Yêu’)
Má»™t hôm DÆ°Æ¡ng ChÆ° sang nÆ°á»›c Tống, và o ở trá» má»™t nhà kia. NgÆ°á»i chủ nhà có hai nà ng hầu, má»™t nà ng đẹp, má»™t nà ng xấu. Äể ý quan sát, DÆ°Æ¡ng Chu thấy trong nhà ai cÅ©ng quý trá»ng ngÆ°á»i thiếp xấu mà khinh rẻ ngÆ°á»i thiếp đẹp. Lấy là m lạ, ông má»›i dò há»i cáºu bé giúp việc.
Cáºu bé tiết lá»™:
- NgÆ°á»i thiếp đẹp hay kênh kiệu, tá»± cho mình là đẹp nên mất đẹp. Chúng tôi chẳng ai còn nhìn ra cái đẹp của nà ng. Trái lại, ngÆ°á»i thiếp xấu, tá»± biết mình xấu, sống hồn nhiên vô tÆ° vá»›i má»i ngÆ°á»i, nên không ai còn nhìn thấy cái xấu của nà ng nữa.
DÆ°Æ¡ng Chu liá»n gá»i há»c trò đến dặn:
- Các con hãy ghi nhá»› lá»i nà y: Giá»i mà bỠđược cái thói tá»± cho mình giá»i, thì đâu mà chẳng được ngÆ°á»i yêu quý tôn trá»ng.
“Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên†(Lc 14,11). Äức Giêsu rất Æ°a thÃch sá»± khiêm nhÆ°á»ng mà còn là m gÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c cho má»i ngÆ°á»i. Là má»™t vị Thiên Chúa quyá»n năng, nhÆ°ng NgÆ°á»i đã khiêm hạ mình là m kiếp phà m nhân. Là báºc thầy trong thiên hạ, lại quỳ xuống rá»a chân cho các đệ tá». Chá»— của NgÆ°á»i là “chá»— nhất†trên trá»i cao, nhÆ°ng lại chá»n “chá»— cuối†dÆ°á»›i chân con ngÆ°á»i.
Äức Giêsu tá»± hạ mình xuống nhÆ° thế không phải là để được tôn lên, vì dÆ°á»›i vòm trá»i nà y ngôi báu nà o có thể chứa được NgÆ°á»i. NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng đến tá»± huá»· nhÆ° thế cÅ©ng là để phục vụ con ngÆ°á»i đến hết mình, và để yêu thÆ°Æ¡ng há» cho đến cùng. Vì thế, khiêm nhÆ°á»ng để gây chú ý, để được tiếng khen, để được tôn lên, mà không nhằm phục vụ, yêu thÆ°Æ¡ng thì chỉ là kiêu ngạo trá hình mà thôi.
Có thể nói, khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° Chúa dạy, chÃnh là “tá»± nháºn mình là không và Chúa là tất cảâ€, nên chỉ cáºy dá»±a và o Chúa mà hy sinh, mà phục vụ và yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i. Chỉ có những ai hạ mình xuống nhÆ° thế má»›i đáng được Chúa tôn lên.
Thánh Giuse đã khiêm nhÆ°á»ng phục vụ, yêu thÆ°Æ¡ng Äức Mẹ và Äức Giêsu tại quê nghèo Nadarét, nên đã được tôn là m cha nuôi Chúa Cứu Thế.
Äức Maria đã khiêm nhÆ°á»ng nháºn mình là nữ tỳ của Thiên Chúa, nên đã được tôn là m Mẹ Thiên Chúa.
Noi gÆ°Æ¡ng Chúa, biết bao con ngÆ°á»i Ä‘ang âm thầm xả thân cho đồng loại, há» khiêm nhÆ°á»ng là m những công việc dÆ¡ dáy hôi tanh, để chăm sóc cho những ngÆ°á»i phong cùi lở loét, những bệnh nhân nan y bất trị, những ngÆ°á»i hấp hối nhặt Ä‘Æ°á»c từ Ä‘Æ°á»ng phố, những trẻ em nghèo đói, thÆ°Æ¡ng táºt trong các nÆ°á»›c chiến tranh, lạc háºu.
ChÃnh khi yêu thÆ°Æ¡ng vô vị lợi, chÃnh khi chúng ta “đãi tiẹc những kẻ nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù, những kẻ không có khả năng má»i lạiâ€, thì chúng ta “má»›i tháºt có phúcâ€, vì chÃnh Thiên Chúa sẽ trả công cho chúng ta. NgÆ°á»i không có ý phân biệt già u nghèo, thân sÆ¡, vì trÆ°á»›c mắt Thiên Chúa, chúng ta là anh em. NhÆ°ng NgÆ°á»i muốn lÆ°u ý chúng ta rằng: dù ngÆ°á»i được má»i già u hay nghèo, thân hay không thân, chúng ta cÅ©ng đừng mong hỠđáp trả lại theo kiểu “ăn miếng trả miếngâ€. Äó là lòng bác ái vô vị lợi mà Chúa muốn dạy chúng ta hôm nay.
Có thể chúng ta thá»±c thi việc bác ái cho anh em chỉ vì vụ lợi, vì khoe khoang, vì muốn hÆ¡n ngÆ°á»i, vì trách nhiệm, hay vì phần thưởng. NhÆ°ng sá»± trao ban Ä‘Ãch thá»±c chÃnh là trao ban vì yêu thÆ°Æ¡ng. Thánh Gioan viết: “Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng thế gian đến ná»—i đã trao ban Con Má»™t NgÆ°á»i†(Ga 3,16). Chỉ những ai trao ban vô vị lợi, má»›i trở nên giống Thiên Chúa.
Lạy Chúa, Chúa thÆ°Æ¡ng những kẻ khiêm nhÆ°á»ng, vì há» luôn nháºn mình yếu hèn và chỉ cáºy dá»±a và o Chúa mà thôi.
Xin Chúa dạy chúng con biết khiêm nhÆ°á»ng mà phục vụ, dấn thân và trao ban mà không mảy may tÃnh toán, vì Chúa sẽ yêu thÆ°Æ¡ng chúng con nhiá»u hÆ¡n. Amen. [Mục Lục]
30. Ai má»i gá»i chúng ta – André Sève
(TrÃch dẫn từ ‘Tin Mừng Chúa Nháºt’)
“Rồi Chúa Giêsu nói…â€. Tiếng ‘rồi’ Ä‘Æ°a và o má»™t bà i há»c thứ hai thÆ°á»ng bị che giấu bởi vì ngÆ°á»i ta không thÃch theo dõi lắm.
Äược má»i dá»± má»™t bữa tiệc xa hoa, được chuẩn bị kỹ lưỡng cho tá»›i cả những chá»— ngồi nÆ¡i bà n tiệc, Chúa Giêsu quan sát, nói đùa và lÆ°u ý sắc bén đến quyá»n ngồi trên: “Chá»› ngồi chá»— cao nhấtâ€.
Bữa tiệc tiếp tục, Chúa Giêsu buồn phiá»n và không có gì tốt hÆ¡n nên Ngà i tiếp tục quan sát. NgÆ°á»i ta ở và o số những ngÆ°á»i ‘là nh’, Ngà i hÆ¡i ngá»™t ngạt trong cái thế giá»›i quá được chá»n lá»±a nà y. Äâu là những ngÆ°á»i không được yêu thÆ°Æ¡ng mà Ngà i luôn luôn lo lắng đến? Ngà i Ä‘Æ°a ra má»™t ý tưởng chấn Ä‘á»™ng: “Khi muốn tổ chức má»™t bữa ăn ngon, ngÆ°Æ¡i đừng nghÄ© đến ngÆ°á»i bạn nà y, ngÆ°á»i bà con ná» hoặc ngÆ°á»i láng giá»ng kia là m bạn quan tâm. Tốt là ngÆ°Æ¡i hãy mỡi những ngÆ°á»i nghèo, những kẻ tà n táºtâ€.
Äây là điá»u khó nuốt. Bạn thấy mình Ä‘ang xáo trá»™n việc má»i khác theo kiểu nà y phải không? NhÆ°ng Ä‘iá»u tiếp theo có lẽ còn khó chịu hÆ¡n nữa: “NgÆ°Æ¡i sẽ được trả công trên trá»iâ€. Nà o tốt lắm! Äây cÅ©ng vẫn là đức tÃnh khéo léo. Lá»i khuyên và o đầu bữa tiệc là : “Hãy chá»n chá»— thấp, ngÆ°á»i ta sẽ má»i ngÆ°Æ¡i lên trênâ€. Bây giá» là tá»›i tÆ° tưởng má»›i: “NgÆ°Æ¡i hãy má»i những ngÆ°á»i không có khả năng đáp lá»…, há» sẽ nhá» Chúa trả công cho ngÆ°Æ¡iâ€. Äây là những lá»i khuyên lạ lùng.
Há» yêu cầu được lắng nghe trong má»™t ánh sáng nà o đó: đối vá»›i Chúa Giêsu, bữa tiệc luôn luôn là má»™t biểu tượng của cuá»™c sống vá»›i Thiên Chúa. Ở đây, Chúa Giêsu khởi Ä‘i từ hai thái Ä‘á»™ rất con ngÆ°á»i. Äây là những phản xạ của ngÆ°á»i được má»i: “Miá»…n là tôi không ngồi ở cuối bà n… NgÆ°á»i ta có đặt tôi ngồi bên phải ông chủ tịch hay không? … “Và đây là những phản xạ của ngÆ°á»i má»i: tổ chức những bữa tiệc hấp dẫn và có Ãch.
NhÆ°ng trong khi rút chúng ta ra khá»i những lo lắng của chúng ta, Chúa Giêsu Ä‘á»™t ngá»™t khai mở cho chúng ta ý nghÄ© có thể có trong đó: Khi ngÆ°Æ¡i hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° váºy, ngÆ°Æ¡i là ngÆ°á»i nà o trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa?
Bạn lo lắng đến việc xã há»™i đánh giá bạn, bạn Ä‘o lÆ°á»ng sá»± đánh giá đó và hÆ¡i băn khoăn đối vá»›i việc ngÆ°á»i ta tiếp đón bạn trong các buổi tiếp tân. Không phải loại bá» cÅ©ng nhÆ° phóng đại Ä‘iá»u đó, đó không phải là điá»u quan trá»ng. Bạn hãy Ä‘i xa hÆ¡n nữa! Cho đến giá trị của bạn trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. ChÃnh việc bạn là nhÆ° thế nà o trÆ°á»›c mặt Ngà i vá»›i má»™t ngà y kia tạo nên giá trị thá»±c và quyết định của bạn. Äây là điá»u sẽ được tất cả má»i ngÆ°á»i ca ngợi hoặc xét nhÆ° là điá»u tệ hại nhất trong các Ä‘iá»u thất bại.
Và những bữa tiệc trứ danh, những lo lắng của bạn vá» những khách má»i thì sao? Tôi đã là m bạn hÆ¡i xúc Ä‘á»™ng khi nói bạn đừng má»i những ngÆ°á»i bạn quan tâm. Äó là để bạn ná»›i lá»ng những lãnh vá»±c có Ãch và thân thiết vá»›i bạn để nhìn và o tâm lòng của bạn là ngÆ°á»i má»i dá»± tiệc. Äứng trÆ°á»›c tâm lòng của Thiên Chúa! Äôi khi bạn có má»i má»™t cách trong sáng, chỉ vá»›i ý tưởng là m cho má»™t ngÆ°á»i được hạnh phúc hay không? NgÆ°á»i hạnh phúc đó sẽ không đáp lá»… bạn gì cả.
Cái được thua là rất to lá»›n, phải Ä‘á»c kỹ những lá»i cuối cùng nà y: “NgÆ°Æ¡i sẽ được hạnh phúc. Và ngÆ°Æ¡i sẽ được báo đáp trong cuá»™c sống vÄ©nh cá»uâ€. Chúa Giêsu Ä‘i ngay đến kết quả cuối cùng, nhÆ°ng “ngÆ°Æ¡i sẽ được hạnh phúc†là má»™t hạnh phúc tức khắc: ngÆ°Æ¡i hạnh phúc vì má»i những ngÆ°á»i nhÆ° thế. Má»™t ngà y kia bạn sẽ được ngồi cùng bà n vá»›i Thiên Chúa bởi vì ngay từ bây giá», bà n tiệc của ngÆ°Æ¡i là bà n tiệc của Thiên Chúa.
Do đó đây không phải là việc má»i gá»i ngÆ°á»i khuyết táºt cô Ä‘Æ¡n nà y hoặc bà quả phụ kia để chiếm được má»™t chá»— tốt trên thiên Ä‘Ã ng. Phải, và đây là điá»u khó khăn khác, là ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng thá»±c hiện những cá» chỉ đó đến Ä‘á»™ ngÆ°á»i ta có thể nói chúng ta: “Tại nhà ngÆ°á»i ấy, ngÆ°á»i ta cảm thấy nhÆ° tại nhà của Chúaâ€. [Mục Lục]
31. Chá»n chá»— nÆ¡i bà n tiệc – Veritas
(TrÃch dẫn từ ‘Hãy Ra KhÆ¡i’)
Má»™t há»c giả ngÆ°á»i Mỹ tên là Tom Roberson đã kể vá» má»™t cầu thang dà i ở nÆ¡i hà nh hÆ°Æ¡ng bên Trung Quốc. Cầu thang nà y là giai Ä‘oạn cuối cùng của con Ä‘Æ°á»ng leo lên núi hà nh hÆ°Æ¡ng, vì đã hÆ¡n cả 1000 năm dòng ngÆ°á»i hà nh hÆ°Æ¡ng đã là m những báºc cầu thang bị mòn và tháºm chà nguy hiểm.
Trên thá»±c tế, đã có rất nhiá»u ngÆ°á»i hà nh hÆ°Æ¡ng bị trợt té và bị tai nạn. Những ngÆ°á»i ở trong vùng đã Ä‘á» nghị các vị tăng ni ở đó nên sá»a chữa lại những báºc cầu thang, vì e rằng há» có thể bị mất khách hà nh hÆ°Æ¡ng và đó cÅ©ng là nguồn trợ cấp cho thiá»n viện. NhÆ°ng vị sÆ° chủ trì đã từ chối và nói rằng, tháºt đáng tiếc cho những khách hà nh hÆ°Æ¡ng bị tai nạn, nhÆ°ng Ä‘iá»u nà y có thể là vì há» ngẩng đầu quá cao. Tuy nhiên, há» chỉ là số Ãt trong số những cả triệu ngÆ°á»i nháºn biết rằng, trong cuá»™c sống ngÆ°á»i ta phải bÆ°á»›c Ä‘i cẩn tháºn. Ngẩng đầu cao nhÆ°ng không quá cao không đến ná»—i không thấy cái hố cao trÆ°á»›c mặt.
ChÆ°Æ¡ng 14 Tin Mừng thánh Luca đã Ä‘Æ°a và o và i câu chuyện và lá»i dạy của Chúa Giêsu, đặc biệt trong Ä‘oạn văn nói vá» tiệc cÆ°á»›i. Chúa Giêsu không lạm dụng sá»± quảng đại của chủ nhà mà lấy lá»i giảng dạy để chỉ trÃch há», nhÆ°ng thánh Luca đã biến bữa ăn thà nh cÆ¡ há»™i để Chúa Giêsu dạy chúng ta phải có thái Ä‘á»™ thÃch hợp đối vá»›i bà n tiệc cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa mà Ngà i đã dá»n sẵn cho chúng ta là dân của Ngà i.
NhÆ° thế, chúng ta phải đón tiếp nÆ°á»›c Thiên Chúa trong Ä‘á»i sống của chúng ta nhÆ° thế nà o? Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra má»™t dụ ngôn để dạy những ngÆ°á»i thÃch chá»n chá»— vinh dá»± nÆ¡i bà n tiệc. Không nên là m nhÆ° váºy, mặc dù mình là nhân váºt quan trá»ng, kẻo phải nhÆ°á»ng lại chá»— đã chá»n cho những khách đặc biệt khác quan trá»ng hÆ¡n mình, lúc đó mình sẽ bị xấu hổ.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn nà y để phá đổ sá»± kiêu căng lố bịch và dạy má»™t bà i há»c vá» khiêm tốn. Ngà i đã tuyên bố: “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống và ai hạ mình xuống sẽ được nâng lênâ€. Và ngay trong bà i Ä‘á»c I sách Huấn Ca cÅ©ng đã khuyên nhủ: “Hỡi con, con hãy thi hà nh công việc của con cách hiá»n hòa. Cà ng là m lá»›n con cà ng phải hạ mình khiêm tốn trong má»i sá»± thì con sẽ được đẹp lòng Chúaâ€.
Hình nhÆ° lòng khiêm tốn không còn chá»— đứng trong má»™t xã há»™i đầy cạnh tranh gay gắt, và xem ra khiêm tốn chỉ là má»™t thứ mặt nạ để ngÆ°á»i ta chú ý đến mình nhiá»u hÆ¡n. Äiá»u nà y rất dá»… được nháºn thấy khi được ngÆ°á»i ta khen ngợi và ca tụng. NhÆ°ng trái lại, khiêm tốn Kitô hữu Ä‘Ãch thá»±c là chân thà nh nhìn nháºn tình trạng thá»±c tế trong thân pháºn của chÃnh mình trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác và trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, qua má»™t thân pháºn yếu kém và bất toà n, má»™t thân pháºn yếu Ä‘uối và cả tá»™i lá»—i nữa. Má»™t khi chân thà nh biết sá»± giá»›i hạn của mình thì cà ng trở nên khiêm tốn hÆ¡n và đón nháºn tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa nhiá»u hÆ¡n.
Trong câu chuyện hai ngÆ°á»i và o Ä‘á»n thá» cầu nguyện, má»™t ngÆ°á»i kể công và khoe khoang những việc mình là m, và má»™t ngÆ°á»i đứng xa xa chỉ biết đấm ngá»±c xin Chúa thÆ°Æ¡ng xót, Chúa đã chiếu cố đến ngÆ°á»i khiêm tốn nà y. Khiêm tốn là bà i há»c đầu tiên cho lòng hối cải và sá»± tha thứ. Khiêm tốn là cá»a ngõ để ta bắt đầu bÆ°á»›c và o nhìn nháºn và thông cảm vá»›i anh chị em xung quanh chúng ta. Và khiêm tốn chÃnh là chá»— ngồi trong bà n tiệc cứu Ä‘á»™ mà Thiên Chúa đã dá»n sẵn cho má»—i ngÆ°á»i.
Trong tu đức, trái ngược vá»›i khiêm tốn là kiêu ngạo và ngÆ°á»i ta xếp kiêu ngạo và o hà ng thứ nhất của bảy mối tá»™i đầu. Thánh Augustinô cÅ©ng đã dạy rằng: “TrÆ°á»›c tiên con phải có lòng khiêm tốn, nếu không, dù có là m việc đạo đức tốt là nh Ä‘i nữa thì chÃnh tÃnh kiêu ngạo cÅ©ng xen và o là m cho hÆ° mấtâ€.
Chúa Giêsu đã Ä‘Æ°a ra cho chúng ta má»™t mẫu gÆ°Æ¡ng để noi theo há»c táºp, và sau bà i há»c yêu thÆ°Æ¡ng đó là bà i há»c khiêm tốn: “Hãy há»c cùng Ta vì Ta hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòngâ€.
Hãy ngẩng đầu để thấy trá»i cao đẹp đẽ và đầy hy vá»ng, nhÆ°ng cÅ©ng hãy nhìn xuống đất để biết đôi chân của mình Ä‘ang Ä‘i mà vững bÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng. Hãy yêu thÆ°Æ¡ng để sống quảng đại và hãy khiêm tốn để sống biết đón nháºn, đó là thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Kitô hữu chúng ta. GiỠđây chúng ta cùng tuyên xÆ°ng đức tin. [Mục Lục]
32. Ä‚n
NgÆ°á»i Việt Nam chúng ta rất coi trá»ng cái ăn. Chữ ăn có thể được ghép vá»›i bấy kỳ chữ nà o trong tiếng Việt: từ an chÆ¡i, ăn tiệc, ăn cÆ°á»›i đến ăn đòn, ăn gian, ăn năn. Chữ ăn dÆ°á»ng nhÆ° bao trùm bà ng bạc trong suốt cả cuá»™c sống.
Ä‚n không phải chỉ là má»™t nhu cầu của thân xác, mà còn là má»™t sinh há»at biểu lá»™ nhân cách, biểu lá»™ tÃnh ngÆ°á»i của chúng ta. Vì thế, chúng ta phải biết giữ phép lịch sá»± trong khi ăn nhÆ° tục ngữ đã bảo:
- Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
CÅ©ng nhÆ° phải tránh Ä‘i những căng thẳng là m mất Ä‘i bầu khà thân máºt của bữa ăn:
- Trá»i đánh còn tránh bữa ăn.
Và nhất là đừng để cho miếng ăn trở thà nh miếng nhục khi con ngÆ°á»i không còn thể hiện được nhân cách, không còn thể hiện được tÃnh ngÆ°á»i của mình trong cái ăn. Äó là trÆ°á»ng hợp của những bon chen và dà nh giáºt, nhÆ° ăn tham, ăn hối lộ…
Ä‚n đối vá»›i con ngÆ°á»i thiết yếu là ăn cùng, ăn vá»›i, nghÄ©a là phải thể hiện được đòi há»i cao quà nhất trong tình ngÆ°á»i, đó là sá»± chia sẻ và tình liên Ä‘á»›i vá»›i ngÆ°á»i khác.
Hiểu nhÆ° thế, chúng ta má»›i thấy được tại sao Chúa Giêsu đã dà nh má»™t chá»— đứng quan trá»ng cho cái ăn trong cuá»™c sống công khai của Ngà i.
Thá»±c váºy, Tin mừng đã ghi lại rất nhiá»u sinh hoạt của Chúa Giêsu vá» cái ăn.
Ngà i đã Ä‘i ăn cÆ°á»›i tại Cana. Ngà i đã tá»›i ăn tiệc do ngÆ°á»i biệt phái khoản đãi. Ngà i đã ăn những bữa cÆ¡m thân máºt tại Bêtania. Ngà i đã cùng ngồi ăn vá»›i những ngÆ°á»i thu thuế và tá»™i lá»—i, chẳng hạn tại nhà ông Matthêu và tại nhà ông Giakêu.
Sau khi sống lại, Ngà i đã hiện ra vá»›i các môn đệ trong lúc ăn uống. Và quan trá»ng hÆ¡n cả, Ngà i đã thiết láºp giao Æ°á»›c má»›i trong bữa ăn cuối cùng vá»›i các môn đệ.
HÆ¡n thế nữa, Ngà i lại còn thÆ°á»ng dùng hình ảnh bữa ăn trong những lá»i rao giảng của mình. Biết bao nhiêu lần, Ngà i đã sánh và NÆ°á»›c trá»i nhÆ° má»™t tiệc cÆ°á»›i,trong đó Thiên Chúa má»i gá»i tất cả, không trừ má»™t ai.
DÆ°á»›i mắt Thiên Chúa, Ä‘iá»u là m nên giá trị cho con ngÆ°á»i không phải là tà i năng hay sá»± thà nh đạt trong xã há»™i, mà chÃnh là tình yêu phục vụ.
Chúa Giêsu không kết án những ngÆ°á»i chiếm địa vị cao ngoà i xã há»™i. NhÆ°ng theo quan Ä‘iểm của Ngà i, cà ng có quyá»n thế, thì lại cà ng phải hy sinh và phục vụ nhiá»u hÆ¡n. Giá trị Ä‘Ãch thá»±c của con ngÆ°á»i chÃnh là phục vụ và phục vụ má»™t cách vô vị lợi.
NgÆ°á»i nghèo nhất trong xã há»™i sẽ được coi là ngÆ°á»i cao trá»ng nhất trong NÆ°á»›c trá»i, nếu ngÆ°á»i đó biết thá»±c sá»± sống yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ.
ChÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã sống trá»n vẹn cho yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ trong suốt cuá»™c Ä‘á»i trần thế. Thá»±c váºy, là Thiên Chúa, Ngà i đã tá»± hạ đến chá»— cuối cùng, để có thể yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ những ngÆ°á»i kém may mắn nhất. Tình yêu thÆ°Æ¡ng và tinh thần phục vụ đã Ä‘Æ°a Ngà i tá»›i chá»— hèn kém nhất của xã há»™i, đó là chịu chết trên tháºp giá nhÆ° má»™t tá»™i nhân bị bêu xấu.
Ngoà i ra, Ngà i còn má»i gá»i chúng ta cÅ©ng phải biết noi gÆ°Æ¡ng Ngà i để yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ lẫn nhau, nhỠđó kéo dà i tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa cÅ©ng nhÆ° tung vãi hồng ân của Ngà i cho anh em đồng loại.
Ngà i nói với chúng ta:
- Khi dá»n bữa trÆ°a hay bữa tối, các ngÆ°Æ¡i đừng má»i bạn bè, anh em bà con hay láng giá»ng già u có, mà hãy má»i những kẻ nghèo khó, tà n táºt, què quặt và đui mù…vì há» không có gì để má»i lại các ngÆ°Æ¡i.
Và trong bữa tiệc ly, Ngà i cũng nói với các môn đệ:
- Nếu Ta vừa là Thầy vừa là Chúa mà còn rá»a chân cho các con, thì các con cÅ©ng hãy rá»a chân cho nhau.
Thể hiện tình yêu thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa là thÆ°Æ¡ng yêu không biên giá»›i, là thÆ°Æ¡ng yêu không so Ä‘o, không tÃnh toánh.
Äức Kitô đã không giam mình trong má»™t giai cấp nà o cả, tình yêu thÆ°Æ¡ng của Ngà i đã trải rá»™ng trên má»i ngÆ°á»i. Mặc dù Ngà i đã dà nh Æ°u tiên cho những ngÆ°á»i nghèo hèn, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng không bá» rÆ¡i những kẻ già u có. Ngà i đã ngồi ăn vá»›i những ngÆ°á»i thu thuế và tá»™i lá»—i, nhÆ°ng vẫn nháºn lá»i má»i đến dá»± tiệc do má»™t ngÆ°á»i biệt phái khoản đãi. NgÆ°á»i không phân biệt đối xá» và không loại trừ má»™t ai.
Hãy yêu thÆ°Æ¡ng và biểu lá»™ tình yêu thÆ°Æ¡ng ấy bằng những công việc phục vụ cụ thể, bởi vì yêu thÆ°Æ¡ng chÃnh là cho Ä‘i. [Mục Lục]
33. Ai nâng mình lên, sẽ bị hạ xuống
Anh chị em thân mến.
Trong cuá»™c sống Ä‘á»i thÆ°á»ng, má»i ngÆ°á»i thÆ°á»ng trao Ä‘á»—i nhau để tạo cho mình những nhu cầu cần thiết. NgÆ°á»i có tiá»n thì dùng tiá»n để Ä‘á»—i lấy những gì mình muốn, hai bên đồng ý nhau và má»—i ngÆ°á»i nháºn phần của mình. Äó là cuá»™c trao đổi sòng phẳng.
Thế nhÆ°ng cÅ©ng có ngÆ°á»i sau khi nháºn được phần của mình rồi, má»›i nháºn biết mình đã bị lợi dụng, vì ngÆ°á»i kia muốn được lợi hÆ¡n cái hỠđã trao Ä‘á»—i, nên hỠđã lừa dối bạn trao Ä‘á»—i vá»›i mình. Äó là vì con ngÆ°á»i thÆ°á»ng muốn được hÆ¡n cái mình đã bá» ra, muốn được hÆ¡n cái mình Ä‘ang có. CÅ©ng vì lý do đó mà biết bao nhiêu tranh chấp, biết bao háºn thù vẫn còn tiếp diá»…n.
Chúa Giêsu nhìn thấy những Æ°u tÆ° lo lắng của con ngÆ°á»i trong má»i thá»i đại. Ngay trÆ°á»›c mắt Ngà i đây, má»i ngÆ°á»i Ä‘ang cố ngoi lên trong má»™t việc không đáng là gì. Há» cố tìm má»™t chá»— ngồi trong buổi tiệc. Cố khẳng định mình trong cuá»™c sống thuá»™c má»i lãnh vá»±c, bằng tất cả má»i phÆ°Æ¡ng cách, những cách chÃnh đáng và cả không chÃnh đáng há» cÅ©ng không từ bá». Ngà i nhìn thấy hÆ°á»›ng Ä‘i sai lầm nhÆ° thế, Ngà i cho há» má»™t bà i há»c: "Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuống sẽ dược nâng lên".
Ngà i lấy thà dụ chá»— ngồi trong buổi tiệc và cả những khách má»i dá»± tiệc. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u mong muốn được cái mà mình không xứng đáng, hay khá hÆ¡n là đòi Ä‘á»n đáp lại cách sòng phẳng nhÆ° má»™t cuá»™c mua bán. Ngà i bảo há» hãy là m việc đừng mong Ä‘á»n đáp, nhÆ° thế trong ngà y những ngÆ°á»i công chÃnh sống lại, sẽ được Ä‘á»n đáp xứng đáng.
Chúa Giêsu cÅ©ng muốn nói vá»›i từng ngÆ°á»i trong chúng ta, những ngÆ°á»i của thá»i đại má»›i, đặt biệt hÆ¡n là những ngÆ°á»i Ä‘ang lắng nghe Ngà i đây. Ngà i Ä‘ang nhìn thấy những tranh chấp, những Æ°u tÆ° lo lắng cho cuá»™c Ä‘á»i nầy của má»i ngÆ°á»i. Ngà i cÅ©ng nhìn thấy những cuá»™c trao đổi sòng phẳng và cả những bất công. Ngà i còn nhìn thấy những lá»c lừa, những mÆ°u mô, hầu chiếm Ä‘oạt cái mình không đáng được, để cố ngoi lên trong má»i hoà n cảnh và tìm lợi Ãch riêng tÆ° cho mình.
"Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống, và ai hạ mình xuống sẽ dược nhắc lên".
Lá»i nói của những ngà y xa xÆ°a nhÆ°ng vẫn thá»±c tiá»…n, vẫn cấp bách và vẫn còn hiệu lá»±c đối vá»›i những ngÆ°á»i của ngà i hôm nay.
Trong Ä‘á»i sống hằng ngà y, má»—i ngÆ°á»i cố gắng để vÆ°Æ¡n lên, đó là má»™t Ä‘iá»u rất tốt. ChÃnh nhá» thế mà xã há»™i má»›i được tiến bá»™. NhÆ°ng Ä‘iá»u quan trá»ng là phÆ°Æ¡ng cách để vÆ°Æ¡n lên nhÆ° thế nà o? Và để là m gì? Má»—i ngÆ°á»i để ra má»™t chút suy tÆ° nhìn lại con ngÆ°á»i, nhìn lại cách sống của mình.
Chúng ta cố gắng, vất vả suốt cuá»™c Ä‘á»i để đạt được cuá»™c sống nhÆ° ngà y hôm nay. NhÆ°ng má»—i ngÆ°á»i có bằng lòng vá» chÃnh mình chÆ°a, hay chúng ta Ä‘ang còn mong muốn Ä‘iá»u gì, Ä‘ang còn đòi há»i Ä‘iá»u gì nữa? Má»—i ngÆ°á»i hãy nhắm mắt lại để nhìn lại cuốn phim cuá»™c Ä‘á»i đã qua và tá»± đánh giá vá» mình: xem giá» nầy chúng ta Ä‘ang được nâng lên hay hạ xuống? Lá»i Chúa nói: "Ai nâng mình lên, sẽ bị hạ xuống, và ai hạ mình xuống sẽ được nhắc lên" có là m cho chúng ta rung Ä‘á»™ng chút nà o không?
Có khi nà o trong cuá»™c sống chúng ta dám cho Ä‘i mà không tÃnh toán, chúng ta dám là m việc mà không đòi trả công xứng đáng, chúng ta dám chấp nháºn cuá»™c sống mà không má»™t lá»i phiá»n trách. Nếu cuá»™c sống được nhÆ° thế thì chúng ta đã yên tâm có má»™t chá»— ngồi xứng đáng mà không cần phải dùng má»™t thủ Ä‘oạn nà o của trần gian để chiếm lấy.
NhÆ°ng nếu chúng ta thấy mình cứ có những tÃnh toán sòng phẳng trong cuá»™c sống, hay còn tệ hại hÆ¡n, muốn chiếm lấy Ä‘iá»u mình không đáng được, cứ muốn Ä‘Æ°a mình lên, cứ muốn tìm những lợi lá»™c riêng tÆ° cho bản thân mà bất chấp tất cả. Nếu nhÆ° thế, chúng ta nên hồi tâm xin Chúa tha thứ, để rồi chúng ta bắt đầu lại vá»›i những gì tốt đẹp hÆ¡n.
Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa cho má»—i ngÆ°á»i biết lắng nghe Lá»i Chúa, để biết sống nhÆ° lòng Chúa mong Æ°á»›c. [Mục Lục]
34. Chá»n chá»—
“Phà m ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống, và ai hạ mình xuống sẽ được nâng lênâ€. Äó là lệnh truyá»n của Chúa Giêsu cho tất cả những ai muốn theo Ngà i. Giá»›i luáºt nà y xem ra tháºt Ä‘Æ¡n giản, nhÆ°ng trong thá»±c tế ai trong chúng ta cÅ©ng phải nháºn đức khiêm nhÆ°á»ng là má»™t nhân đức phức tạp khó lÆ°á»ng. Khiêm nhÆ°á»ng là nhìn nháºn sá»± tháºt. Sau khi đã sáng chế ra Ä‘iện tÃnh, ông Samuel đã lãnh nháºn được rất nhiá»u giải thưởng, nhÆ°ng ông luôn cho mình bất xứng vá»›i những lá»i khen tặng đó, ông đã nói: “Tôi được hân hạnh đóng góp và o ná»n văn minh của nhân loại, nhÆ°ng không phải vì tôi tà i giá»i hÆ¡n kẻ khác, mà chỉ là vì Thiên Chúa muốn ban quà tặng nà y cho nhân loại, nên khi đã đến lúc Ngà i muốn tá» bà máºt nà y cho con ngÆ°á»i, Ngà i đã thÆ°Æ¡ng bà y tá» cho tôiâ€.
Biết nhìn nháºn tất cả những gì mình có là do Thiên Chúa ban chứ không phải do công lao tà i ba của mình, đó má»›i là ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng. ChÃnh vì váºy, khi được lãnh nháºn ân phúc Chúa ban, há» luôn qui hÆ°á»›ng tất cả vá» Thiên Chúa. Thế nhÆ°ng trong thế giá»›i nà y có nhiá»u ngÆ°á»i dù được lãnh nháºn tất cả từ Thiên Chúa, nhÆ°ng lại lợi dụng ân phúc của Chúa để kéo những danh dá»± vá» cho mình.
Chuyện kể rằng, tại má»™t sở thú ná», trong khi má»™t con công Ä‘ang từ từ xòe Ä‘uôi, giÆ°Æ¡ng cánh ra vẻ oai phong xinh đẹp của nó cho má»i ngÆ°á»i thưởng thức, thì có má»™t con vịt già từ đâu lệ khệ bÆ°á»›c đến, trong phút chốc, con công trở nên hung bạo, dữ tợn đánh Ä‘uổi con vịt Ä‘i. Con vịt trở lại hồ nÆ°á»›c và bÆ¡i lá»™i nhẹ nhà ng uyển chuyển trên nÆ°á»›c, lôi cuốn được sá»± chú ý của má»i ngÆ°á»i.
NgÆ°á»i tá»± kiêu cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế, không những không biết Æ¡n Chúa ban mà còn dùng Æ¡n Chúa ban để coi thÆ°á»ng kẻ khác. CÅ©ng có những ngÆ°á»i bá» ngoà i tá» ra khiêm nhÆ°á»ng, nhÆ°ng trong lòng lại chẳng khiêm nhÆ°á»ng chút nà o. Bác sÄ© Henry thÆ°á»ng bị các bạn chỉ trÃch vì tÃnh kiêu kỳ của ông. Äể giúp ông sống khiêm nhu hÆ¡n, há» Ä‘á» nghị ông ra Ä‘Æ°á»ng, trÆ°á»›c ngá»±c có Ä‘eo tấm bảng có ghi má»™t câu Kinh thánh và lá»›n tiếng Ä‘á»c Phúc âm cho những ngÆ°á»i chung quanh nghe.
Sau má»™t buổi trên Ä‘Æ°á»ng phố, ông trở vá» vá»›i vẻ mặt kiêu hãnh tuyên bố: “Tôi dám cá vá»›i các ông là không ai trong thà nh phố nà y dám là m nhÆ° tôi đã là mâ€. CÅ©ng có ngÆ°á»i bá» ngoà i nói rằng mình không xứng đáng, đáng má»i ngÆ°á»i ghét bá», nhÆ°ng nếu bị ngÆ°á»i khác đối xỠđúng nhÆ° lá»i há» nói thì há» lại tức giáºn khó chịu. Có những ngÆ°á»i cố tình lẩn tránh để bắt kẻ khác tìm kiếm, má»i má»c má»›i chịu xuất đầu lá»™ diện.
Khiêm nhÆ°á»ng là sá»± tháºt, nên trong đức khiêm nhÆ°á»ng không thể có những sá»± giả hình, giả tạo nhÆ° váºy. Vì váºy, cho dù Chúa Giêsu đã dạy trong bà i Phúc âm hôm nay: “Hãy chá»n chá»— rốt hết, để khi được má»i lên chá»— cao hÆ¡n thì sẽ được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»iâ€. Nếu ngÆ°á»i đó là m nhÆ° váºy vá»›i Æ°á»›c mong là sẽ được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i, thì đó cÅ©ng chẳng phải là khiêm nhÆ°á»ng tháºt. Äức khiêm nhÆ°á»ng tháºt phải xuất phát từ má»™t tâm hồn nhìn nháºn sá»± tháºt. Chúng ta có má»™t mẫu gÆ°Æ¡ng trá»n vẹn là Chúa Giêsu. Dù là Thiên Chúa, Chúa Giêsu đã nháºn thân pháºn của má»™t ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng, sống giữa những ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng. Chúa đã tuân theo những định luáºt của ngÆ°á»i Rôma, những chỉ thị của những ngÆ°á»i là m đầu trong dân và Chúa đã vâng lá»i cho đến chết. Chúa đã hạ mình rá»a chân cho các môn đệ. GÆ°Æ¡ng khiêm nhÆ°á»ng của Chúa là má»™t mẫu gÆ°Æ¡ng đáng chúng ta noi gÆ°Æ¡ng bắt chÆ°á»›c trong cuá»™c sống hằng ngà y. [Mục Lục]
35. Khiêm nhÆ°á»ng
Thiên Chúa tháºt kỳ diệu trong việc tạo dá»±ng con ngÆ°á»i: má»—i ngÆ°á»i là má»™t cá biệt, không ai giống ai, không má»™t ngÆ°á»i nà o giống ngÆ°á»i nà o, xét trên má»i phÆ°Æ¡ng diện. Äặc biệt hÆ¡n nữa, vá» Ä‘iá»u kiện và hoà n cảnh sinh sống, má»—i ngÆ°á»i có má»™t vị trà riêng của mình và không giống vá»›i bất cứ ai. Äây là nháºn xét căn bản sẽ giúp chúng ta dá»… ý thức vá» má»™t thái Ä‘á»™ sống là điểm chÃnh của Ä‘oạn Tin Mừng Chúa Giêsu dạy: Hãy sống khiêm nhÆ°á»ng.
Tục ngữ Việt Nam có câu: “Nhìn lên mình chẳng bằng ai. Nhìn xuống lại chẳng thấy ai bằng mìnhâ€. Sá»± “Nhìn lên, nhìn xuốngâ€Ä‘ó không phải chỉ so sánh giữa mình và ngÆ°á»i khác trong phạm vi của cải, tà i năng… mà còn có thể áp dụng rất bao quát và toà n diện cho con ngÆ°á»i vá»›i tất cả những thứ con ngÆ°á»i “là â€và con ngÆ°á»i “cóâ€. Tháºt váºy, những thứ tôi “là â€và tôi “cóâ€không bằng ai hay giống ai hết, và cÅ©ng chẳng ai bằng tôi hay giống tôi cả. Biết chân nháºn cái tôi cÅ©ng nhÆ° biết vá» ngÆ°á»i khác, tôn trá»ng sá»± khác biệt và giữ đúng tÆ°Æ¡ng quan, liên hệ giữa mình và má»i ngÆ°á»i, suy nghÄ© và cÆ° xỠđúng chÃnh là thái Ä‘á»™ sống khiêm nhÆ°á»ng đúng nghÄ©a nhất. Ngược lại, không nháºn thức được những Ä‘iá»u trên, tức không nháºn chân được thá»±c tế, không nhìn ra chá»— đứng của mình, con ngÆ°á»i dá»… rÆ¡i và o cách suy nghÄ© và sống ở hai thái cá»±c: hoặc băn khoăn bá»±c bá»™i, tá»± ti hoặc vênh vang tá»± đắc, vì tá»± xếp loại mình và o hai trạng thái: “Mình chẳng bằng aiâ€hay “Không ai bằng mìnhâ€. Vì thế, khiêm nhÆ°á»ng tất nhiên trái ngược vá»›i tá»± tôn tá»± đắc tá»± cao tá»± đại; nhÆ°ng cÅ©ng không phải là tá»± ti mặc cảm, luôn bị ám ảnh thua kém, khiến sinh ra nhu nhược, nhút nhát, luôn cắn răng chịu Ä‘á»±ng, không dám có ý kiến, dá»… bị khuất phục trÆ°á»›c Ä‘e dá»a dù là phi lý. Không dám có thái Ä‘á»™ bênh vá»±c sá»± tháºt thì không còn là khiêm nhÆ°á»ng nữa mà là nhu nhược, hèn nhát. NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng cá»™ng thêm sá»± khéo léo, tế nhị sẽ biết kiên nhẫn, nhÆ°á»ng nhịn vừa phải, đúng lúc, biết tùy cÆ¡ ứng biến, đối chất để thuyết phục, giảng hòa.
Trái lại, ngÆ°á»i kiêu ngạo tá»± cho mình là “trung tâm vÅ© trụâ€, lên mặt vênh váo và coi thÆ°á»ng má»i ngÆ°á»i, biểu lá»™ qua hai thái Ä‘á»™ “vÆ¡ và oâ€hoặc “tránh néâ€. Chẳng hạn: khi thấy những ai khác được vinh dá»±, may mắn thì tá»± há»i: “Tại sao không phải là tôi mà lại ngÆ°á»i kia ngÆ°á»i ná»?â€. “tại sao không há»i ý kiến tôi mà lại há»i ngÆ°á»i ấy?â€. Ngược lại, khi gặp Ä‘iá»u không may hoặc bị trách cứ, dù là chÃnh mình gây lầm lá»—i, thì ngÆ°á»i kiêu ngạo lại tránh né, đổ thừa: “Tại sao không trách ngÆ°á»i khác mà lại trách tôi?â€. Hai trÆ°á»ng hợp trên đây đã diá»…n tả được hết cái gian manh, xảo trá, lừa lá»c Ä‘i đôi vá»›i lòng kiêu ngạo, tá»± cho mình là tất cả, không chấp nháºn tÆ°Æ¡ng quan nà o ở trên mình. Trái lại, lòng khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt, chấp nháºn tÆ°Æ¡ng quan trên dÆ°á»›i mà sống cho hà i hòa, tốt đẹp. Vì biết rõ vị trÃ, biết nháºn cái hay cái dở của mình, đồng thá»i tôn trá»ng những phạm vi của ngÆ°á»i khác, ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng sẽ tá»± chủ được những công việc, hoạt Ä‘á»™ng của mình mà không va chạm, xúc phạm đến ngÆ°á»i khác. Tóm lại, dù chúng ta là ai, ở cÆ°Æ¡ng vị nà o, chúng ta cÅ©ng đừng bao giá» vênh vang tá»± đắc cÅ©ng đừng tá»± ti mặc cảm. Chúng ta hãy sống khiêm nhÆ°á»ng tháºt sá»± để tÆ°Æ¡ng quan cÆ° xá», giao tiếp luôn được hà i hòa, tốt đẹp vá»›i má»i ngÆ°á»i, và nhÆ° thế cÅ©ng đẹp lòng Chúa, vì Chúa chỉ chúc là nh và ban Æ¡n cho ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng.
Ai dám bảo đảm là mình luôn luôn có sẵn má»™t thái Ä‘á»™ từ tốn, khiêm nhÆ°á»ng trÆ°á»›c mặt Chúa và trÆ°á»›c mặt anh em? Äó đây trong ngõ ngách tâm tÆ°, má»™t lúc nà o đó, cái tÆ° tưởng kiêu căng, tá»± phụ, tá»± cao, tá»± đại có thể xuất đầu lá»™ diện và chi phối suy nghÄ©, hà nh Ä‘á»™ng của chúng ta. Vì thế, chúng ta phải luôn Ä‘á» cao cảnh giác và cố gắng táºp luyện khiêm nhÆ°á»ng luôn mãi.
Chúng ta hãy luôn tá»± nhủ: con ngÆ°á»i từ hÆ° vô, từ tro bụi và sẽ trở vá» tro bụi, mình có chút tà i năng gì thì cÅ©ng do Chúa ban. So sánh vá»›i ngÆ°á»i khác, mình có hÆ¡n cÅ©ng chẳng hÆ¡n bao nhiêu, hoặc hÆ¡n vá» Ä‘iểm nà y nhÆ°ng lại kém ở Ä‘iểm khác. Có táºp luyện được chút khả năng tà i khéo gì, có há»c há»i được gì cÅ©ng do Æ¡n Chúa trợ giúp và chắc chắn còn muôn và n Ä‘iá»u không biết. Con ngÆ°á»i ta bị giá»›i hạn tứ phÃa: tâm linh, trà tuệ, thể xác… cần cố gắng thêm mãi.
Cà ng biết Chúa, biết mình, biết ngÆ°á»i, biết Ä‘á»i rõ bao nhiêu cà ng bá»›t tá»± phụ kiêu căng bấy nhiêu. Do đó, chúng ta có thể nói: cà ng giá»i, cà ng có nhiá»u cà ng phải khiêm nhÆ°á»ng, chỉ có những ai dốt nát, dại dá»™t má»›i cáºy mình, khoe mình và kiêu ngạo. [Mục Lục]
36. Khiêm nhÆ°á»ng
Cuá»™c sống của chúng ta có thể sánh và nhÆ° má»™t bữa tiệc, mà nÆ¡i đó ngÆ°á»i ta Ä‘ang tranh nhau để chiếm cho mình má»™t chá»— nhất. Quả tháºt, “Danh-Lợi†vốn luôn là má»™t cám dá»— đầy hấp dẫn đối vá»›i con ngÆ°á»i qua má»i thá»i đại. Dù không nói ra, nhÆ°ng ai trong chúng ta cÅ©ng thÃch được ngÆ°á»i khác ca tụng, thÃch được kÃnh nể, ai cÅ©ng lo tìm kiếm danh vá»ng, địa vị, chức quyá»n. Dân gian Việt Nam có câu: “Cá»p chết để da, ngÆ°á»i chết để tiếngâ€. “Má»™t miếng giữa là ng bằng má»™t sà ng xó bếpâ€. Câu tục ngữ nà y phản ánh rất trung thá»±c tâm lý của những ngÆ°á»i dá»± tiệc trong bà i Tin Mừng hôm nay và qua đó Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra cho chúng ta má»™t giáo huấn vá» sá»± khiêm nhÆ°á»ng. Váºy, theo bà i Tin Mừng, thế nà o là khiêm nhÆ°á»ng, má»™t sá»± khiêm nhÆ°á»ng Ä‘Ãch thá»±c để chúng ta có thể thi hà nh trong Ä‘á»i sống Kitô hữu mình?
TrÆ°á»›c hết, nhìn qua bà i dụ ngôn trong Tin Mừng, chúng ta nháºn thấy, giáo huấn vá» sá»± khiêm nhÆ°á»ng của Chúa Giêsu dÆ°á»ng nhÆ° chỉ là má»™t bà i há»c vá» cách đối nhân xá» thế theo kiểu “ăn trông nồi, ngồi trông hÆ°á»›ngâ€. Tháºm chà sá»± khiêm nhÆ°á»ng ở đây còn hà m chứa má»™t sá»± tÃnh toán vị ká»·, ra vẻ khiêm nhÆ°á»ng để tạo sá»± chú ý nÆ¡i ngÆ°á»i khác, để được má»i lên chá»— cao hÆ¡n và nhÆ° thế đó chẳng qua chỉ là má»™t sá»± kiêu ngạo tinh tế.
Äà ng khác, cÅ©ng có quan niệm coi khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° má»™t hình thức an pháºn thủ thÆ°á»ng, má»™t sá»± yếm thế, khinh rẻ bản thân hay tá»± ti mặc cảm, thiếu ý chà vÆ°Æ¡n lên và thoái thác trách nhiệm trong cuá»™c sống. Chắc hẳn đó không phải là sá»± khiêm nhÆ°á»ng mà Chúa Giêsu muốn nói cho chúng ta? Trong cuốn “Rèn nhân cáchâ€tác giả Hoà ng Xuân Việt đã viết nhÆ° sau: ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng không phải là ngÆ°á»i tá»± ti mặc cảm, thiếu tá»± tin, khinh rẻ mình má»™t cách vô lý đến ná»—i không sá» dụng tà i năng của mình. NgÆ°á»i khiêm tốn là ngÆ°á»i sáng suốt nhìn nháºn mình có khuyết Ä‘iểm, có Æ°u Ä‘iểm, có tà i đức, có tráºt tự…â€
Vâng, khiêm nhÆ°á»ng là ý thức cách sâu xa vá» chÃnh mình, là nháºn ra sá»± tháºt vá» con ngÆ°á»i mình để thấy rằng, tôi là gì? Là ai? Là con ngÆ°á»i thế nà o trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i kẻ khác? Äể từ đó biết chá»n cho mình má»™t vị trÃ, má»™t chá»— ngồi xứng hợp trong bữa tiệc cuá»™c Ä‘á»i nà y. NgÆ°á»i ta định nghÄ©a cách vắn tắt nhÆ° sau: “Khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt, sá»± tháºt vá» chÃnh mình, vá» những Æ°u khuyết Ä‘iểm, vá» tà i năng đức Ä‘á»™ và cả giá trị của mình đối vá»›i ngÆ°á»i xung quanh.
Cicêrô nhà hùng biện nổi tiếng của Rôma đã nói: “Khi ngÆ°á»i ta bảo má»™t ngÆ°á»i rằng: bạn hãy tá»± biết mình, thì đó không phải chỉ để hạ lòng kiêu căng của kẻ ấy, mà còn để cho há» biết giá trị của há» nữaâ€.
NhÆ° váºy, khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt vá» chÃnh mình trong tÆ°Æ¡ng quan rá»™ng mở vá»›i ngÆ°á»i khác. Bà i há»c khiêm nhÆ°á»ng không chỉ dừng lại ở đây, nhÆ°ng Tin Mừng còn hÆ°á»›ng chúng ta lên cao hÆ¡n, khiêm nhÆ°á»ng là nháºn biết chÃnh mình trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i Thiên Chúa, là ý thức thân pháºn thụ tạo tá»™i lá»—i của mình trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, Äấng sáng tạo và cứu Ä‘á»™. Việc những ngÆ°á»i dá»± tiệc tranh già nh và tá»± ý chá»n cho mình má»™t chá»— nhất là phản ánh tâm lý của các luáºt sÄ© và biệt phái cÅ©ng nhÆ° của con ngÆ°á»i thá»i đại hôm nay, há» muốn chối bá» Thiên Chúa, muốn chiếm Ä‘oạt quyá»n hạn của Ngà i, và vá»›i thái Ä‘á»™ kiêu căng tá»± mãn, há» cho rằng chỉ mình há» là xứng đáng chiếm hữu NÆ°á»›c Trá»i. Bà i Tin Mừng cho chúng ta thấy, việc sắp xếp chá»— ngồi cho thá»±c khách là công việc của chủ tiệc, và theo lẽ thÆ°á»ng, chá»— nhất là để cho ngÆ°á»i nhất, chá»— sang trá»ng là cho ngÆ°á»i sang trá»ng, do đó má»›i có vấn Ä‘á» má»i ngÆ°á»i nà y lên và má»i kẻ ná» xuống. Không phải cứ già nh lấy chá»— nhất, chá»— sang trá»ng thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên là ngÆ°á»i nhất, ngÆ°á»i sang trá»ng. NgÆ°á»i nhất dù có ngồi chá»— rốt hết cÅ©ng vẫn là ngÆ°á»i nhất và cuối cùng há» vẫn được Ä‘Æ°a vá» lại chá»— xứng đáng của mình. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói: “Hữu xạ tá»± nhiên hÆ°Æ¡ng, hà tất Ä‘Æ°Æ¡ng phong láºpâ€nghÄ©a là : Có xạ tá»± nhiên thÆ¡m, không cần phải đứng đầu gió. CÅ©ng váºy, không phải há»… tá»± cho mình là đạo đức thánh thiện, là công chÃnh xứng đáng, thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên sẽ được và o dá»± tiệc NÆ°á»›c Trá»i. Thiên Chúa nhÆ° ngÆ°á»i chủ tiệc, chỉ mình Ngà i biết rõ ai xứng đáng, chỉ mình Ngà i có quyá»n chá»n gá»i và sắp đặt chá»— ngồi cho thá»±c khách trong bà n tiệc của Ngà i.
Äến đây, chúng ta nháºn thấy không chỉ Ä‘Æ°a ra má»™t giáo huấn vá» sá»± khiêm nhÆ°á»ng, Chúa Giêsu còn mạc khải vá» mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i được sánh và nhÆ° má»™t bữa tiệc và khiêm nhÆ°á»ng là điá»u kiện cần thiết để được tham dá»± và o bà n tiệc nà y. Có lẽ ai trong chúng ta cÅ©ng đã má»™t lần nghe qua dụ ngôn ngÆ°á»i biệt phái và ngÆ°á»i thu thuế lên Ä‘á»n thá» cầu nguyện. ChÃnh vá»›i thái Ä‘á»™ khiêm nhÆ°á»ng, ý thức thân pháºn tá»™i lá»—i của mình, kêu xin lòng thÆ°Æ¡ng xót của Thiên Chúa mà ngÆ°á»i thu thuế được Æ¡n công chÃnh hóa, còn ngÆ°á»i biệt phái kiêu căng, tá»± mãn thì trở vá» tay không. Vì chÆ°ng “Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lênâ€. Äức cố Giáo Hoà ng Gioan XXIII kể lại má»™t kinh nghiệm Ä‘á»™c đáo của Ä‘á»i mình nhÆ° sau: “Lúc tôi má»›i được bầu là m Giáo hoà ng để lãnh đạo Giáo Há»™i hoà n vÅ©, tôi rất lo lắng và sợ hãi trÆ°á»›c má»™t trách nhiệm quá lá»›n lao và nặng ná». NhÆ°ng má»™t đêm kia trong giấc ngủ cháºp chá»n không yên, tôi nghe có má»™t tiếng nói phán bảo tôi: Kìa Gioan, đừng tá»± xem mình là quan trá»ng! Tôi choà ng tỉnh dáºy, ngẫm nghÄ© thấm thÃa vỠý nghÄ©a giấc chiêm bao. Và kể từ dạo ấy tôi đã cố gắng áp dụng câu nói nà y trong Ä‘á»i tôi, trong má»i công việc của Giáo Há»™i mà tôi phải giải quyết má»—i ngà y. Äừng tá»± xem mình là quan trá»ng! Và tháºt sá»±, tôi đã ăn ngon ngủ yên nhÆ° trÆ°á»›c khi được chá»n là m Giáo hoà ng!â€. Chúng ta Ä‘ang sống trong má»™t xã há»™i đầy dẫy những tranh chấp, kiêu căng và tá»± mãn. Giáo huấn vá» sá»± khiêm nhÆ°á»ng thoáng nghe qua tưởng chừng nhÆ° không hợp thá»i hay có thể nói là lá»—i thá»i, là đối nghịch vá»›i chiá»u hÆ°á»›ng thăng tiến con ngÆ°á»i và phát triển xã há»™i. NhÆ°ng nếu má»™t khi ý thức được rằng khiêm nhÆ°á»ng Ä‘Ãch thá»±c là nháºn biết chÃnh mình, là không đánh bóng, không giảm trừ chÃnh mình, thì quả tháºt, khiêm nhÆ°á»ng là nhân đức không chỉ cần thiết cho sá»± thà nh công trong Ä‘á»i sống hiện tại, mà còn nhÆ° chiếc chìa khóa để mở cho chúng ta cánh cá»a NÆ°á»›c Trá»i. [Mục Lục]
37. Khiêm tốn
Dân gian ta có câu: "Má»™t miếng giữa là ng bằng má»™t sà ng xó bếp", qua câu tục ngữ nầy cho thấy con ngÆ°á»i thÆ°á»ng ham danh vá»ng, những ngÆ°á»i Pharisêu thá»i Äức Giêsu và ngay cả chúng ta thá»i nay cÅ©ng dá»… phạm lá» thói nầy. Vì thế trong Ä‘oạn Tin Mừng chúng ta vừa nghe, từ việc rất tá»± nhiên trong cuá»™c sống đó là chá»— ngồi nÆ¡i bữa tiệc và khách được má»i dá»± tiệc, Äức Giêsu muốn hÆ°á»›ng sang Ä‘á»i sống thiêng liêng, khiêm nhÆ°á»ng và phục vụ vô vị lợi, nhÆ° là những Ä‘iá»u kiện để được tham dá»± bà n tiệc NÆ°á»›c Trá»i.
Thá»±c ra, nÆ¡i các đám tiệc, cá»— nhất hay chá»— nhất không hẳn phải có gì đặc biệt hÆ¡n những mâm hay chá»— khác! NhÆ°ng ta muốn ngồi chá»— quan trá»ng, vì chá»— ngồi tượng trÆ°ng cho địa vị. Äiá»u đáng nói là ta thÆ°á»ng tá»± nâng mình lên, trong khi thá»±c sá»± vị thế của mình không được nhÆ° váºy! Tá»± nâng mình lên thể hiện tÃnh kiêu căng của con ngÆ°á»i, là rÆ¡i và o mÆ°u chÆ°á»›c của ma quá»·. XÆ°a kia, vì nổi loạn chống lại Thiên Chúa nên Satan, nguyên là thiên thần, bị phạt là m tà thần, ma quá»·. Vì ngã theo sá»± xúi dục của ma quá»·, vá»›i thái Ä‘á»™ kiêu căng, muốn trở nên nhÆ° Thiên Chúa (x. St 3,5) mà Adong - Evà không còn được sống hạnh phúc vá»›i Thiên Chúa nữa! Có thể nói từ đó kiêu căng ăn sâu tâm khảm của con ngÆ°á»i nên tá»™i "kiêu ngạo" đứng đầu trong danh sách các tá»™i mà con ngÆ°á»i hay phạm. Vá»›i tá»™i kiêu căng nầy con ngÆ°á»i tá»± Ä‘Æ°a mình và o chá»— chết: khÆ°á»›c từ Thiên Chúa là nguồn sống tháºt và chống đối lẫn nhau...
ChÃnh vì yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, Äức Giêsu đã không ngần ngại dùng phÆ°Æ¡ng cách trái ngược lại. Vá»›i bà i giảng đầu tiên trên núi, Tám Mối Phúc Tháºt (Mt 5,1-12), mối phúc đầu tiên mà các mối khác có thể quy hÆ°á»›ng và o, Äức Giêsu má»i gá»i chúng ta hãy có "tinh thần nghèo khó", biểu hiện của sá»± khiêm tốn đối vá»›i Thiên Chúa và tha nhân. Không được cáºy dá»±a và o tiá»n của mà hãy cáºy dá»±a và o Thiên Chúa và ý thức rằng những gì ta có được là do tình thÆ°Æ¡ng của Ngà i ban cho, để rồi phải biết dùng để phục vụ Thiên Chúa và tha nhân cách khiêm tốn.
Äức Giêsu cÅ©ng đã má»i gá»i chúng ta hãy há»c cùng Ngà i vì Ngà i hiá»n là nh và khiêm nhượng trong lòng (x. Mt 11,28-30). Nhìn và o cuá»™c Ä‘á»i của Äức Giêsu có thể nói là má»™t chuá»—i bà i há»c khiêm hạ đáng cho chúng ta suy gẫm và noi theo, chẳng hạn nhÆ°: Vua cả trá»i đất mà lại chá»n nÆ¡i sinh ra là hang bò lừa ở Bêlem; Vua cả trá»i đất lại quỳ xuống rá»a chân cho các môn đệ của mình; Vua cả trá»i đất mà lại chịu chết ô nhục trên tháºp giá; Vua cả trá»i đất mà âm thầm ẩn mình qua Bà TÃch Thánh Thể nÆ¡i nhà tạm vắng lạnh...
Sá»± khiêm hạ của Äức Giêsu Ä‘em lại sá»± sống má»›i cho chúng ta, thánh Phaolô từng nói: Bởi má»™t ngÆ°á»i mà tá»™i đã xâm nháºp và o trần gian, mà bởi tá»™i thì có sá»± chết, thì ân sủng của Thiên Chúa ban qua Äức Giêsu Kitô còn dồi dao biết mấy cho muôn ngÆ°á»i (x.Rm 5, 12-15). Sá»± khiêm hạ của Äức Giêsu còn được Chúa Cha ghi nháºn và tôn vinh Ngà i (x. Plp 2,8-9).
Khiêm tốn không phải tá»± coi thÆ°á»ng mình hay là giả vá» hạ thấp mình để được nâng lên, mà khiêm tốn là nhìn nháºn sá»± tháºt vá» mình, giá»›i hạn của mình để từ đó sống trong tâm tình gắn bó vá»›i Thiên Chúa, là nguồn sống Ä‘Ãch thá»±c. Khiêm tốn để có thể sống hà i hoà vá»›i tha nhân, qua việc há»c há»i hoặc chia sẻ kinh nghiệm... Nhá» khiêm tốn có thể tránh những bất hoà vá»›i nhau, thá»±c tế trong cuá»™c sống không thiếu những trÆ°á»ng hợp do hÆ¡n thua nhau má»™t lá»i nói, má»™t chá»— ngồi mà ngÆ°á»i ta tìm cách hãm hại nhau. Nhá» khiêm tốn mà con ngÆ°á»i có thể bắt tay nhau để xây dá»±ng xã há»™i Ä‘á»i nầy và cùng nhau hÆ°á»›ng tá»›i hạnh phúc Ä‘á»i sau.
Cách tÃch cá»±c hÆ¡n khiêm tốn là dùng những gì mà Chúa ban cho ta để phục vụ chứ không tìm tÆ° lợi. Sá»± hiểu biết cÅ©ng nhÆ° chức quyá»n trong Giáo Há»™i hay ngoà i xã há»™i không gì hÆ¡n để phục vụ, chứ không phải để thoả mãn danh vá»ng, Ãch ká»· của mình. Tiá»n bạc của cải phong phú không để hưởng thụ riêng mình mà phải biết chia sẻ cho ngÆ°á»i cùng túng. ChÃnh thái Ä‘á»™ phục vụ cách khiêm tốn vô vị lợi, sẽ được nhiá»u ngÆ°á»i biết đến và yêu mến; dân gian ta có câu: "Hữu xạ tá»± nhiên hÆ°Æ¡ng". Chúa muốn cho ngÆ°á»i môn đệ luôn có tinh thần nhÆ° thế, nên trong Ä‘oạn Tin Mừng nầy, không những Ngà i dạy phải có tinh thần khiêm tốn mà còn dạy tinh thần phục vụ vô vị lợi. Ngà i dạy rằng:"Khi đãi khách... đừng má»i bạn bè, anh em... mà hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù" (Lc 14, 12-13), đây chỉ là má»™t kiểu nói nhấn có nghÄ©a là "đừng chỉ má»i" những ngÆ°á»i thân thÃch, già u có, mà hãy má»i cả những ngÆ°á»i nghèo khó.
NÆ°á»›c Trá»i không có chá»— cho ngÆ°á»i kiêu căng tá»± phụ, chỉ nghÄ© đến bản thân mình, bà i há»c của bè Satan, của Adong - Evà vẫn còn đó. Ngược lại Äức Maria, nháºn mình là nữ tỳ thấp hèn của Thiên Chúa, đã âm thầm phục vụ cho chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa, đã âm thầm phục vụ tha nhân, thế nhÆ°ng Thiên Chúa đã ân thưởng Mẹ trá»ng háºu nhÆ° thế nà o?
Ước mong rằng má»i ngÆ°á»i chúng ta biết sống khiêm tốn, bác ái vô vị lợi để chúng ta có thể cảm nháºn được hạnh phúc ngay Ä‘á»i nầy và bảo đảm hạnh phúc Ä‘á»i sau. Amen. [Mục Lục]
38. Khiêm nhÆ°á»ng - Lm. Phạm Thanh Liêm
Ai cÅ©ng thÃch được trá»ng vá»ng; tuy nhiên Lá»i Chúa hôm nay dạy con ngÆ°á»i sống khiêm nhÆ°á»ng. Ai sống khiêm nhÆ°á»ng, sẽ được yêu thÆ°Æ¡ng và hạnh phúc.
Khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt vá» chÃnh mình
Có má»™t số ngÆ°á»i tưởng rằng, khiêm nhÆ°á»ng là phải nháºn mình là dở nhất hoặc mình chẳng có gì hay. Vì quan niệm nhÆ° váºy, nên có ngÆ°á»i thấy mình có Ä‘iá»u hay, cÅ©ng không dám nháºn và còn phủ nháºn Ä‘iá»u đó. Tháºt sá»±, khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn sá»± tháºt vá» chÃnh mình. Äiá»u rất căn bản mà những ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng xác tÃn: “tất cả những gì mình có hoặc hay hÆ¡n ngÆ°á»i khác, là ơn Chúa ban, chứ tá»± mình thì không chừng mình còn tệ hÆ¡n cả những ngÆ°á»i tệ nhấtâ€.
Khiêm nhÆ°á»ng là chấp nháºn mình nhÆ° “mình là â€. Chấp nháºn Ä‘iá»u hay mình có, để tạ Æ¡n Chúa. Chấp nháºn Ä‘iá»u dở nhÆ° mình là , để “khiêm nhÆ°á»ngâ€, không buồn phiá»n, không dằn vặt, không oán trách hay cà m rà m con ngÆ°á»i hay Thiên Chúa. Nếu mình có gì hay, và cÅ©ng có thể hay hÆ¡n ngÆ°á»i khác, hãy “khiêm tốnâ€nháºn thá»±c rằng, nhá» Æ¡n Chúa mà mình có được Ä‘iá»u đó. Nếu nhá» Æ¡n Chúa mà mình hay hÆ¡n ngÆ°á»i khác, váºy thì tại sao mình lại hà nh xá» nhÆ° thể do tá»± mình mà mình có Ä‘iá»u đó? Nếu nhá» Æ¡n Chúa mà mình có Ä‘iá»u đó, thì đâu có gì để vênh vang tá»± hà o!
Hay không kiêu, dở không thất vá»ng! Äó là thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng. Nháºn thấy mình hay, hoặc được ngÆ°á»i khác khen mình, hãy tạ Æ¡n Chúa. Trong trÆ°á»ng hợp nà y, Chúa được tôn vinh. Con ngÆ°á»i nháºn ra hồng ân Thiên Chúa ban cho há».
NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng có thể sống vá»›i má»i ngÆ°á»i
“Cà ng khiêm nhÆ°á»ng, cà ng trở nên tuyệt, và cà ng đẹp lòng Thiên Chúaâ€. Má»™t ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng, là ngÆ°á»i “đẹpâ€. Há» không khinh ngÆ°á»i kém hÆ¡n há», hÆ¡n nữa, há» luôn kÃnh trá»ng ngÆ°á»i khác, và coi mình cÅ©ng nhÆ° tất cả má»i ngÆ°á»i, nếu há» có gì hay, đó là do được ban cho, chứ tá»± há», há» cho rằng há» cÅ©ng bình thÆ°á»ng và không chừng còn dở hÆ¡n má»i ngÆ°á»i.
NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng, là ngÆ°á»i Ä‘á» cao Thiên Chúa trong Ä‘á»i sống. Những ngÆ°á»i kiêu ngạo, thÆ°á»ng cho mình hÆ¡n ngÆ°á»i khác, đòi ngÆ°á»i khác đối xá» vá»›i mình cách đặc biệt nhÆ° mình muốn. Hình ảnh của ngÆ°á»i Ä‘i dá»± tiệc muốn ngồi chá»— nhất trong dụ ngôn Äức Yêsu nói trong Tin Mừng hôm nay là má»™t thà dụ. NgÆ°á»i không khiêm nhÆ°á»ng, dá»… là m cho ngÆ°á»i khác khó chịu, đặc biệt những ngÆ°á»i “kiêu ngạoâ€nhÆ° há». HỠđòi ngồi chá»— nhất, đòi ngÆ°á»i khác phải chà o há»i, đòi ngÆ°á»i khác phải xÆ°ng hô vá»›i há» thế nà y thế kia.
NgÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng, không Æ°á»›c vá»ng quá sức mình. Chấp nháºn mình nhÆ° mình là , chấp nháºn mình nhÆ° Chúa muốn váºy, và an bình trong cuá»™c sống của há». Nói nhÆ° váºy, không có nghÄ©a là những ngÆ°á»i “khiêm nhÆ°á»ngâ€nà y không phấn đấu hoặc không cố gắng. Má»™t khi hỠđã cố gắng hết sức, há» chấp nháºn kết quả má»™t cách an bình. “Không tìm Ä‘iá»u ngoà i sức mìnhâ€.
Äức Yêsu- ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng tuyệt vá»i
Äức Yêsu, vốn là Thiên Chúa, nhÆ°ng đã không đòi cho được ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã tá»± huá»· trở nên má»™t ngÆ°á»i phà m (Pl.2, 6). NgÆ°á»i yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác, bất chấp há» cÆ° xá» nhÆ° thế nà o vá»›i mình, vẫn yêu thÆ°Æ¡ng và chấp nháºn há», đó là ngÆ°á»i khiêm nhÆ°á»ng tuyệt vá»i.
“Yêu mến là chu toà n tất cả lá» luáºtâ€. Yêu mến bao gồm má»i nhân đức. Yêu mến, là chấp nháºn ngÆ°á»i khác nhÆ° há» là , và cố gắng giúp há» trở nên tốt hÆ¡n, ngay cả phải chết. Những ngÆ°á»i nà y, khi là m nhÆ° váºy, Ä‘ang trở nên giống Äức Yêsu, Ä‘ang trở nên má»™t Yêsu khác.
Tháºp giá, ngà y xÆ°a, bị coi là dấu chỉ của sá»± đáng nguyá»n rủa và bị khinh bỉ. Hôm nay, vá»›i tình yêu và cái chết của Äức Yêsu, tháºp giá trở thà nh dấu chỉ của tình yêu, dấu chỉ của sá»± chiến thắng. Ước gì má»i Kitô hữu Ä‘á»u giống Thầy Chà Thánh, khiêm tốn và yêu thÆ°Æ¡ng đối vá»›i má»i ngÆ°á»i.
Câu há»i gợi ý chia sẻ:
- Có ngÆ°á»i cho rằng, khiêm nhÆ°á»ng đồng nghÄ©a vá»›i giả hình và nhu nhược. Bạn trả lá»i sao?
- Theo bạn, tại sao ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng không muốn nháºn sá»± tháºt vá» chÃnh mình?
- Bạn có nghÄ© rằng, khiêm nhÆ°á»ng giúp ngÆ°á»i ta dá»… sống hạnh phúc không? Tại sao? [Mục Lục]
39. Má»™t phúc là nh ngá»t ngà o
Má»™t đám đông tụ há»p gần má»™t cái ao trong má»™t sở thú rá»™ng lá»›n. Há» Ä‘ang ngắm nhìn má»™t con công Ä‘ang xòe ra bá»™ Ä‘uôi tuyệt đẹp của nó. Con công đứng thẳng trong cung Ä‘iệu lá»™ng lẫy của nó. Bá»—ng dÆ°ng không biết ở đâu má»™t con vịt mà u nâu xấu xà bÆ¡i lại gần chá»— con công Ä‘ang đứng. Thấy con vịt xấu xà ấy, con công liá»n sừng sổ Ä‘uổi con vịt Ä‘i. Bá»™ mặt thùy mị sang trá»ng của con công lúc nà y đã biến mất mà thay và o đó là bá»™ mặt hung dữ. Con vịt thấy váºy thì âm thầm bình tÄ©nh ung dung bÆ¡i ra chá»— khác. Thế là đám đông nãy giá» Ä‘ang chiêm ngắm con công bá»—ng dÆ°ng đâm ra trầm trồ khen ngợi con vịt.
Trong bà i Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu Ä‘ang dá»± tiệc vá»›i những ngÆ°á»i khách tại má»™t nhà ông Pharisiêu. Ở đây chúng ta nhìn thấy Chúa Giêsu trong nhân tÃnh của Ngà i. Ngà i cÅ©ng là m nhÆ° những ngÆ°á»i khác thÆ°á»ng là m tại các buổi tiệc. Bởi vì ngồi cùng bà n vá»›i Ngà i là những ngÆ°á»i Pharisiêu, cho nên câu chuyện bất ngỠđổi vá» luáºt lệ giữ ngà y Sabát. Chúa Giêsu đã nói vá»›i những ngÆ°á»i dá»± tiệc rằng có lúc luáºt pháp phải nhÆ°á»ng chá»— cho những giá trị cao quà hÆ¡n của con ngÆ°á»i. Chẳng hạn há» sẽ phải coi sóc ngÆ°á»i bệnh, hoặc cứu giúp ngÆ°á»i con của há» bị bệnh và o ngà y Sabát. Sau đó, Chúa Giêsu còn dạy cho tất cả má»i ngÆ°á»i má»™t bà i há»c má»›i vá» má»i khách dá»± tiệc. Ngà i khuyên hỠđừng nên má»i những ngÆ°á»i mà mình quen biết hằng ngà y, những ngÆ°á»i mà mình sẽ cần đến há», hoặc là những ngÆ°á»i mà mình cần phải dá»±a hÆ¡i. Ngà i khuyên há» nên đổi má»›i tÆ° tưởng bằng cách má»i những kẻ ăn mà y và nghèo khổ đến dá»± tiệc bởi vì qua đó há» sẽ được trổi vượt trên Ä‘Æ°á»ng nhân đức, và chÃnh Thiên Chúa sẽ khen thưởng há».
Trong khi trao đổi trong bà n ăn, Chúa Giêsu lại còn nêu lên má»™t vấn Ä‘á» nữa là lòng khiêm nhÆ°á»ng. Ngà i khuyên những ngÆ°á»i Ä‘i dá»± tiệc không nên ngồi và o chá»— nhất hay những chá»— sang trá»ng, nhÆ°ng nên tìm ngồi và o những chá»— rốt bét để chủ nhà đến má»i lên chá»— cao hÆ¡n thì má»›i có danh dá»±. “Phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lênâ€(Lc 14:8,10-11).
Sá»± khiêm nhượng là căn bản để đạt tá»›i cuá»™c sống mỹ mãn. Nếu chúng ta tin và o lá»i của Chúa Giêsu phán rằng sá»± khiêm nhượng có thể lá»›n lên, cải tiến, biến đổi, tha thứ, và yêu thÆ°Æ¡ng, thì chúng ta Ä‘ang Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng tiến đến cuá»™c sống má»›i. Sá»± khiêm nhượng Kitô giáo tháºt là má»™t Ä‘iá»u phúc là nh. Nó là m cho chúng ta cảm thấy sá»± ngá»t ngà o trong tâm hồn.
Ở thá»i đại chúng ta, tháºt là má»™t Ä‘iá»u khó khăn để thá»±c hà nh sá»± khiêm nhÆ°á»ng. Chúng ta bị áp lá»±c đủ phÃa để chống lại Ä‘iá»u căn bản trong đạo Kitô giáo nà y. Thế giá»›i ngà y nay ca tụng sá»± tranh chấp, cải tiến, và danh dá»± thế gian. Thắng bại là má»™t Ä‘iá»u quan trá»ng, chứ không phải là thi hà nh sá»± khiêm nhÆ°á»ng của Phúc Âm.
Má»™t cha sở ná» in ra má»™t câu truyá»n thông nhÆ° sau và dán lên bảng tin tức của giáo xứ, “Cuá»™c sống là Yêu ThÆ°Æ¡ng, chứ không phải là cuá»™c Thi Äấu.â€Ngà y hôm đó, Ä‘iện thoại nhà xứ rung nhÆ° Ä‘iên. Hết ngÆ°á»i nà y đến ngÆ°á»i ná» gá»i cho cha sở để bà i bác và chá»i cha bởi vì há» cho rằng cuá»™c sống phải là má»™t cuá»™c thi đấu. Tháºt là rõ rà ng bởi vì nhiá»u Kitô hữu không nháºn ra bà i há»c của bà i Phúc Âm hôm nay. Chúa Giêsu khuyên răn chúng ta rằng ngÆ°á»i nà o biết sống khiêm nhÆ°á»ng sẽ được nâng cao.
Äiá»u đó đối vá»›i chúng ta ra sao? Chúng ta sẽ ôm ấp lý thuyết của thế gian răng Ä‘á»n răng, hay chúng ta sẽ đón nháºn giáo lý của Chúa Giêsu, phục vụ không hưởng thụ.
Lạy Chúa, con cầu xin cho con sức mạnh để con có thể thà nh công, con đã được ban cho sá»± yếu nhược để con biết há»c sống khiêm nhượng.
Con cầu xin Ngà i cho con sức khá»e để con có thể là m những việc lá»›n lao, con đã được ban cho sá»± Ä‘au yếu để con biết là m những việc tốt hÆ¡n.
Con cầu xin Ngà i cho con của cải để con sống hạnh phúc, con đã được ban cho sự nghèo khổ để con biết khôn ngoan.
Con cầu xin Ngà i cho con quyá»n lá»±c để con được thiên hạ ca ngợi, con đã được ban cho sá»± yếu Ä‘uối để con biết cáºy trông và o Ngà i.
Con cầu xin Ngà i cho con tất cả để con có thể hưởng dụng cuộc sống, con đã được ban cho sự sống để con có thể hưởng cuộc sống. [Mục Lục]
40.Con ngÆ°á»i khiêm tốn
"Anh em hãy yêu thương kẻ thù và là m ơn cho kẻ oán ghét mình". (Lc 3, 24)
Anh chị em thân mến,
Äức Hồng Y Jos. Bernadin của Tổng giáo pháºn Chicago, Mỹ, tâm sá»± vá»›i các chủng sinh: Từ ngà y Ngà i nháºn giáo pháºn Chicago, hầu nhÆ° không thiếu ngà y nà o, má»—i ngà y Ngà i Ä‘á»u nháºn má»™t lá thÆ° gởi đến chá»i Ngà i là "son of bitch" (chó đẻ!) Tại sao váºy? Vì Ngà i theo Ä‘Æ°á»ng hÆ°á»›ng của Giáo há»™i, luôn lên án các thứ tệ Ä‘oan xã há»™i, là m mất quyá»n lợi của bá»n tÆ° bản, nên bị chá»i nhÆ° thế! Äức HY Bernadin, đã khiêm tốn sẵn lòng để cho ngÆ°á»i ta chưởi bá»›i... Bà i Tin Mừng hôm nay, chÃnh Chúa Giêsu dạy cho má»i ngÆ°á»i cách xá» thế khiêm tốn trÆ°á»›c mặt Chúa, cÅ©ng nhÆ° tha nhân.
Nhân khi thấy khách được má»i dá»± tiệc, há» hay lá»±a chá»— nhất, có khi còn coi thÆ°á»ng ngÆ°á»i khác nữa, Chúa Giêsu dạy cho há» bà i há»c khiêm nhượng, má»™t thứ khiêm nhượng chân tháºt, và bên trong, phát xuất từ đáy lòng. Vì thế:
1) Khiêm nhượng là chấp nháºn sá»± tháºt vá» chÃnh mình: NgÆ°á»i xÆ°a có câu: "Khiêm nhượng không phải là nghÄ© Ãt hÆ¡n vá» cái mình có; nhÆ°ng là Ãt nghÄ© vá» mình. Thá»±c sá»±, khi ai Ãt nghÄ© vá» mình, hay không nghÄ© vá» mình nữa, là m sao há» có thể tá»± phụ được? Thánh Augustinô nói: Khiêm nhượng là m cho con ngÆ°á»i trở nên thiên thần; nhÆ°ng kiêu ngạo là m thay đổi các thiên thần thà nh ma quỉ.
Thánh Phêrô dạy: "Anh em hãy lấy đức khiêm nhượng mà đối xá» vá»›i nhau, vì Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu ngạo, nhÆ°ng ban Æ¡n cho kẻ khiêm nhÆ°á»ng".
2) Khiêm nhượng là biết mình có tá»™i: Ma quỉ (Lucifer) chÃnh là những thiên thần mang ánh sáng; váºy mà khi thiên thần phạm tá»™i thà nh ma quỉ, chúng không nháºn, cÅ©ng không biết mình có tá»™i. Nếu ma quỉ đã nháºn mình có tá»™i, và biết mình có tá»™i, thì cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i ăn năn, chúng sẽ được tha rồi. Thá»±c tế nÆ¡i ma quỉ không có khiêm nhượng, ngược lại chỉ có kiêu căng mà thôi.
Biết mình thấp hèn, tá»™i lá»—i trÆ°á»›c mặt Chúa và anh em, đó chÃnh là ná»n tảng của đức khiêm nhượng, cÅ©ng là ná»n tảng của việc cầu nguyện để Ä‘Æ°a ta tá»›i vá»›i Thiên Chúa
3) Chúa Giêsu là mẫu gÆ°Æ¡ng của đức khiêm nhượng: Xem qua cuốn phim Cuá»™c Khổ nạn của Chúa Giêsu, chúng ta có thể nhỠđó hiểu được phần nà o khổ Ä‘au của Con Thiên Chúa phải chịu vì nhân loại chúng ta. Nhất là má»›i có thể hiểu được: dù là Con Thiên Chúa, Ngà i khiêm tốn biết bao, nhÆ° lá»i thÆ° Thánh Phaolô gởi cho tÃn hữu Philipphê (2, 6-9): .... Äức Giêsu vốn dÄ© là Thiên Chúa, đã không nghÄ© phải duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang, để mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phà m nhân giữa trần thế. NgÆ°á»i lại còn hạ mình vâng lá»i cho đến nổi bằng lòng chịu chết, và chết trên tháºp giá......
4) Gợi ý sống và chia sẻ: Khiêm nhượng tháºt sá»± là tá»± biết mình, cả vá» Æ°u lẫn khuyết Ä‘iểm. Biết cái Æ°u Ä‘iểm là để phát huy, là m cho lá»›n mạnh thêm, đồng thá»i cÅ©ng sẵn sà ng lãnh trách nhiệm vá»›i má»i ngÆ°á»i, vá»›i táºp thể. Biết cái khuyết Ä‘iểm là để sá»a chữa, phấn đấu vÆ°Æ¡n cao lên. Äó má»›i là đức khiêm nhượng tháºt sá»±. bao lâu nay ta đã thá»±c hà nh đức khiêm nhÆ°Æ¡ng nhÆ° thế nà o? CÅ©ng có má»™t thứ gá»i là khiêm nhượng ống Ä‘iếu, khi trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác, ta cÅ©ng giả bá»™ nháºn lá»—i, cÅ©ng xỉ vả mình; nhÆ°ng sau lÆ°ng thì tìm cách tá»± bà o chữa... ta đã sống nhÆ° thế nà o đây? [Mục Lục]
41. Sá»± tháºt không nhìn thấy
1/ Khi anh được má»i ăn cÆ°á»›i, thì đừng ngồi và o chá»— nhất... hãy ngồi và o chá»— cuối..
Khi giải thÃch Ä‘oạn nầy thÆ°á»ng ngÆ°á»i ta nói là khiêm nhÆ°á»ng. Khiêm nhÆ°á»ng hiểu là nhÆ°á»ng chá»— trên chá»n chá»— duá»›i hoặc hạ thấp mình. Còn nói chá»n chá»— rốt để được má»i lên thì không là khiêm nhÆ°á»ng, khiêm tốn gì đâu. Gá»i là humilite accrochee. Phải hiểu lá»i nầy của Äức Giêsu thế nà o?
NghÄ©a Ä‘á»i thÆ°á»ng: khi Ä‘i ăn tiệc thì nên tháºn trá»ng vì không biết chủ nhà má»i ai vá»›i ai, ai lá»›n hÆ¡n mình, không biết chá»— đứng của mình là chá»— nà o. Nên chá» chủ nhà xếp cho. Trong khi chá» thì tạm chá»— nà o đó. NhÆ°ng nếu ngồi cao bị má»i xuống thì ê quá nên tháºn trá»ng là ngồi dÆ°á»›i, rốt cÅ©ng được để khi chủ nhà sắp chá»— thì được má»i lên Ãt ra thà cÅ©ng không phải ê. Dè dặt thì tốt.
Còn những kẻ tá»± cao tá»± đại, chá»n chá»— nhất, không tá»± lượng sức mình, bị má»i xuống thì phải ê là đáng!
Äức Giêsu không nhằm dạy sá»± khôn ngoan Ä‘á»i thuá»ng theo kiểu thế gian mà là muốn dạy vá» NÆ°á»›c Trá»i nên phải coi đây là dụ ngôn.
TrÆ°á»›c hết hãy xem gÆ°Æ¡ng Äức Giêsu:
NgÆ°á»i không nghÄ© phải "dà nh được ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa" mà NgÆ°á»i tá»± khiêm, tá»± hạ đến tá»± hủy, là m nguá»i thấp hèn, vâng phục cho đến chết và chết tháºp tá»±. Thiên Chúa là m ngÆ°á»i và là m ngÆ°á»i nhá» nhoi. Hạ mình không phải là yếu Ä‘uối, là kém cõi mà là "cái dủng của thánh nhân", là sá»± vÄ© đại của Thiên Chúa. Thiên Chúa má»›i là m nổi, má»›i là m Ä‘uợc. Vì thế NgÆ°á»i được siêu tôn vì Thiên Chúa "nâng cao những ngÆ°á»i pháºn nhá», Ä‘á» cao những kẻ khiêm nhÆ°á»ng"....
Thiên Chúa là m ngÆ°á»i và là m ngÆ°á»i thấp hèn để dạy con nguá»i biết thân pháºn con ngÆ°á»i mà biết là m ngÆ°á»i đúng là ngÆ°á»i. NhÆ°ng con ngÆ°á»i thì thÃch là m Chúa. NgÆ°á»i ta thÃch câu: Chúa là m ngÆ°á»i để ngÆ°á»i là m Chúa.
Khiêm nhuá»ng nghÄ©a là gì? Thần há»c luân lý định nghÄ©a: Nhìn nháºn đúng sá»± tháºt vá» chÃnh mình. Äây là điá»u mà Thiên Chúa muốn và chỠđợi nÆ¡i con ngÆ°á»i.
Nếu đến tiệc cÆ°á»›i chủ nhà có dán tên khách má»i trên lÆ°ng ghế thì má»i ngÆ°á»i cứ chá»— có tên mình mà ngồi và o thì không có vấn Ä‘á» má»i lên má»i xuống. Äúng tráºt tá»± rồi. Nếu ai cố tình ngồi trên thì phải bị má»i xuống là tất nhiên. Phải đúng tráºt tá»± má»›i được. Còn nếu cố tình ngồi dÆ°á»›i để được má»i lên thì là m rối tráºt tá»± sẽ phiá»n chủ nhà .
Vá» tráºt tá»± trong NÆ°á»›c Trá»i thì rõ rà ng con ngÆ°á»i phải nhìn nháºn thân pháºn thụ tạo của mình, nhìn nháºn má»i sá»± mình có là của Chúa ban và có bổn pháºn sinh lợi theo ý Chúa là chủ, là Tạo Hóa, là Äấng ban cho.Phần của ta là cái công sinh lợi. Äừng dá»±ng mình lên là m tá» thiên, cốt khỉ thì phải hoà n khỉ không khác được đâu.(khi nghe nói con ngÆ°á»i là con cháu loà i khỉ thì ai ai cÅ©ng nhảy dá»±ng lên không chịu nhÆ°ng tháºt là thế).
Thiên Chúa không đòi ta phải hạ mình trÆ°á»›c mặt NgÆ°á»i nhÆ° kẻ Ä‘á»™c Ä‘oán muốn tất cả phải phục lạy dÆ°á»›i chân mình, muốn Ä‘i trên đầu trên cổ tất cả. Thiên Chúa chỉ muốn sá»± tháºt vì NgÆ°á»i là chÃnh sá»± tháºt.
Nhìn nháºn đúng thá»±c tế của mình, đúng nhÆ° mình là , là thụ tạo, là được dá»±ng nên từ không, thì là nhá» bé trÆ°á»›c Thiên Chúa. Không đòi tá»± hạ mà đòi ta phải nhìn nháºn mình nhá» bé đúng nhÆ° mình là , cái gì là của Chúa cái gì là của ta.
Vá» mặt luân lý: Cá»a trá»i hẹp, nhá» má»›i lá»t qua được, to không thể và o. Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu căng.
2/ Khi dá»n bữa trÆ°a hay tối thì đừng má»i bà con bạn bè.... hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó tà n táºt ... há» không có gì Ä‘á»n đáp...ông có phúc vì sẽ được (Thiên Chúa) Ä‘á»n đáp khi các ngÆ°á»i công cÃnh sống lại.
Äức Giêsu nói chuyện NÆ°á»›c Trá»i. Äá»i nầy thì chẳng có ai!
NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng giải nghÄ©a câu nầy là "vô vị lợi". Bất cứ con váºt hay con ngÆ°á»i không lợi là không là m. Con váºt chết vì miếng mồi, con ngÆ°á»i chết vì miếng ăn. Không có ăn thì không ai chịu dám chết. Phải có lợi và lợi to nhÆ° Äức Giêsu nói là bá»™i háºu, Ä‘á»i nầy và cả Ä‘á»i sau. Bá» cái lợi Ä‘á»i nầy để được cái lợi lá»›n vô cùng và đá»i Ä‘á»i ở Ä‘á»i sau. Nói rõ nhÆ° váºy mà còn chÆ°a hấp dẫn được mấy nguá»i huống chi nói vô vị lợi thì vô phÆ°Æ¡ng, không lá»t được tai ai! Thánh Phanxico Xavie má»—i khi được Chúa cho má»™t chút an ủi thì thÆ°a vá»›i Chúa: satis, lạy Chúa, đủ rồi, xin để cho Ä‘á»i sau.
Cho cách nà o thì được kể có công?
Trước hết chúng ta hãy kể những cái cho không kể:
- Cho vì bổn pháºn nhÆ° đóng thuế, cho ngÆ°á»i thân...
- Cho vì tÆ° lợi nhÆ° đầu tÆ°, tÃnh toán...
- Cho để tá» ra là ngÆ°á»i trên, để được khen..
- Cho để được cảm giác minh là m được việc tốt.
Chỉ có cho vì tình yêu thúc giục, vì Chúa Giêsu "ta đói cho ta ăn, ta khát cho ta uống".., nhÆ° các tu sÄ© của Mẹ Teresa "há» là m má»i sá»± cá»±c nhá»c vì là m cho Chúa Giesu". Cho Chúa thì Chúa má»›i kể và má»›i thưởng.
Thiên Chúa bỠvốn, ta sinh lợi. Thiên Chúa định đoạt vỠta nhưng không phải tùy tiện, độc đoán mà theo như "ta có, theo những gì Ta là m, như thể ta là ".
Là sá»± tháºt 100% mà không ai thấy có lẽ vì không muốn thấy.
Lạy Chúa xin giúp chúng con thấy và nhìn nháºn sá»± tháºt và sống đúng sá»± tháºt vá» chÃnh mình. [Mục Lục]
42. Khiêm tốn trước Chúa
Má»—i khi dâng Thánh lá»…, trÆ°á»›c hết Giáo há»™i luôn má»i gá»i chúng ta sám hối. Giáo há»™i muốn nhắc chúng ta nhá»›, trÆ°á»›c Chúa mình chỉ là những tôi tá»› hèn má»n, là những con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i cần được Chúa xót thÆ°Æ¡ng và ban Æ¡n. Äấy là thái Ä‘á»™ khiêm tốn cần thiết cho ngÆ°á»i tÃn hữu chúng ta trÆ°á»›c Chúa.
Tin mừng Chúa nháºt hôm nay, Chúa Giêsu mượn hình ảnh ngÆ°á»i được má»i đến dá»± tiệc để dạy chúng ta: "... Khi anh được má»i, thì hãy và o ngồi chá»— cuối, để cho ngÆ°á»i đã má»i anh phải đến nói: Xin má»i ông bạn lên trên cho. Thế là anh sẽ được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i đồng bà n. Vì phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên".
Có ngÆ°á»i phụ nữ kia má»™t hôm nằm mÆ¡ thấy mình được gặp Chúa:
Chúa há»i: "Chị là ai?"
Chị trả lá»i: "Dạ, dạ con là vợ của ông biện A ở hỠđạo X, giáo pháºn Y nè Chúa nhá»› con không?"
Chúa đáp lại: "Ta không há»i con vá» chuyện đó, Ta há»i con là ai?"
Chị ta tưởng Chúa chÆ°a nghe rõ nên má»›i trả lá»i lá»›n hÆ¡n: "Dạ con là vợ của ông biện..." và thêm má»™t hÆ¡i: "con Ä‘i lá»… misa má»—i ngà y, con ăn chay má»—i tuần và 4 đứa con nhá» con biết nuôi dạy nên chúng nó đã thà nh tà i hết rồi Chúa Æ¡i: 2 đứa là m bác sÄ©, má»™t đứa là m kỹ sÆ° và má»™t đứa là m giáo viên..."
Chị nghÄ© trong lòng sẽ được Chúa khen nhiá»u lắm. Tuy nhiên, Chúa vẫn nói vá»›i chị là NgÆ°á»i không há»i Ä‘iá»u đó. Chị buồn lắm không biết trả lá»i thế nà o nên lặng thinh hồi lâu. Sau đó, chị trả lá»i trong nÆ°á»›c mắt: "Dạ con là má»™t con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối tá»™i lá»—i nhÆ°ng vẫn được Chúa thÆ°Æ¡ng tha thứ và cho là m con Chúa."
Không ngá» chÃnh câu trả lá»i ấy Chúa đã gáºt đầu và tá» vẻ rất đồng ý. Chị sá»±c tỉnh giấc và nhá»› lại dÆ°á»ng nhÆ° từ đó đến giá» mình sống kiêu ngạo quá. Những gì mình là m chỉ vá»›i ý muốn khoe vá»›i Chúa và ngÆ°á»i khác thôi. Từ đó vá» sau, chị đã sá»a mình. Chị vẫn sống và là m tiếp những gì đã là m nhÆ°ng vá»›i thà nh ý Ä‘á»n Æ¡n Chúa và đá»n tá»™i mình, chứ không còn ý nghÄ© kiêu ngạo nhÆ° trÆ°á»›c.
Thái Ä‘á»™ lúc đầu của chị nà y, là m ta nhá»› lại dụ ngôn hai ngÆ°á»i lên Ä‘á»n thá» cầu nguyện (Lc 18, 9-14). NgÆ°á»i Pharisêu cÅ©ng đã hãnh diện khoe vá»›i Chúa đủ Ä‘iá»u nhÆ°ng vẫn không được Chúa khen. Ngược lại, ngÆ°á»i thu thuế đứng cuối Ä‘á»n thá» không dám ngÆ°á»›c mặt lên mà rằng: "Lạy Thiên Chúa, xin thÆ°Æ¡ng xót con là kẻ tá»™i lá»—i" đã được Chúa khen.
NhÆ° thế, má»™t trong những thái Ä‘á»™ quan trá»ng và cần thiết của chúng ta trÆ°á»›c Chúa là hết sức khiêm tốn. Khiêm tốn nhÆ° thế là chúng ta đón nháºn chÃnh con ngÆ°á»i tháºt của mình. Chúng ta chỉ là thụ tạo được Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và cứu chuá»™c.
Nếu Chúa Giêsu không khiêm tốn đón nháºn những gì Chúa Cha trao phó có lẽ chúng ta sẽ khó mà nháºn được Æ¡n cứu chuá»™c. Và cả cuá»™c Ä‘á»i của Chúa Giêsu, biết bao lần dÆ° khả năng dùng quyá»n phép của mình nhÆ°ng NgÆ°á»i vẫn khiêm tốn chẳng tá» ra. Chẳng hạn, khi ăn chay 40 đêm ngà y trong sa mạc Chúa Giêsu đã phải khiêm tốn lắm má»›i không đáp lại những thách thức của ma quá»·. (Lc 4, 1 - 13). Vì thế, chúng ta hãy sống luôn trong thái Ä‘á»™ khiêm tốn trÆ°á»›c Chúa và luôn nhá»› lá»i NgÆ°á»i dặn: "Ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên". [Mục Lục]
43. Chú giải của Noel Quesson
Má»™t ngà y sa-bát kia, Äức Giêsu đến nhà má»™t ông thủ lãnh nhóm Pharisêu để dùng bữa
Luca, môn đệ của Phaolô nguyên là má»™t ngÆ°á»i Pharisêu nên ngà i dá»… dà ng phá bá» hình ảnh quá Ä‘Æ¡n giản của má»™t Äức Giêsu được trình bà y má»™t cách có hệ thống nhÆ° ngÆ°á»i chống lại nhóm Pharisêu. Má»™t cách tiên thiên, Äức Giêsu không chống lại má»™t ai: NgÆ°á»i là NgÆ°á»i tá»± do, có thể giao du vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i: Các ngÆ°á»i thu thuế Pharisêu (Lc 7,36; 11,37; 14,1). Ở đây, chúng ta thấy NgÆ°á»i được má»i đến nhà “má»™t thủ lãnh nhóm Pharisêuâ€, má»™t trong các vị thân hà o nà y đóng vai trò lãnh đạo trong đảng của những ngÆ°á»i công chÃnh. Nhóm nà y thÆ°á»ng chống đối Äức Giêsu mạnh nhất.
Luca ghi nháºn đó là má»™t ngà y Sabát. Ngà y nà y, các bữa ăn có má»™t sá»± quan trá»ng đăc biệt. Bữa ăn trÆ°a liá»n sau thánh vụ ở Há»™i Äồng. Sau má»™t kinh cá»™ng Ä‘oà n dà i, bữa ăn mang má»™t tÃnh cách sang trá»ng hÆ¡n, vui vẻ hÆ¡n bữa ăn của các ngà y là m việc. Tháºt váºy, vì thá»i gian nghỉ ngÆ¡i trong ngà y Sabát phải rất chuẩn xác nên má»i món ăn phải được chuẩn bị và o tối ngà y thứ sáu, đây là ngà y “chuẩn bị†(Máccô 15,42). NhÆ° thế, tách khá»i má»i lo lắng vá» váºt chất, những ai tiếp đãi bạn bè hoặc gia đình há» có thể hoà n toà n sống cho tình bằng hữu, cho việc trao đổi đối thoại. Ngà y Sabát, ngÆ°á»i ta sẵn sà ng má»i khách. Và những “câu chuyện ở bà n ăn†là má»™t cÆ¡ há»™i để vui vẻ và để suy tÆ°.
Những ngà y Chúa nháºt của chúng ta chẳng phải đã đánh mất má»™t cái gì đó sao?
NgÆ°á»i nháºn thấy khách dá»± tiệc cứ chá»n cá»— nhất mà ngồi, nên nói vá»›i há» dụ ngôn nà y: “Khi anh được má»i Ä‘i ăn cÆ°á»›i, thì đừng ngồi và o cá»— nhất, kẻo lỡ có nhân váºt nà o quan trá»ng hÆ¡n anh cÅ©ng được má»i, và rồi ngÆ°á»i đã má»i cả anh lẫn nhân váºt kia phải đến nói vá»›i anh rằng: ‘Xin ông nhÆ°á»ng chá»— cho vị nà y.’ Bấy giá» anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chá»— cuối.
Váºy Äức Giêsu đã quan sát. NgÆ°á»i đã thấy có những ngÆ°á»i khéo luồn lách để được ngồi và o chá»— tốt. Trong má»i xã há»™i, ngÆ°á»i ta thừa nháºn cuá»™c chạy Ä‘ua để dà nh các chá»— nhất đó. Ngà y nay có hà ng ngà n dấu hiệu phân biệt, và không chỉ ở bà n ăn, để tôn cao giá trị. Từ cách trang phục cho đến xe ôtô của má»™t địa vị xã há»™i nà o đó, rồi đến thói bá»c là m sang trá»ng các Ä‘á» tà i phải Ä‘á» cáºp khi trao đổi câu chuyện vì đó là thá»i thượng!
TrÆ°á»›c tiên, rõ rà ng Äức Giêsu không kể lại dụ ngôn để khuyến khÃch chúng ta tôn trá»ng các quy tắc thế tục của sá»± tÆ°Æ¡ng xứng vá» xã há»™i và cấp báºc.
NgÆ°á»i muốn khuyến khÃch chúng ta phải hạ mình, khiêm tốn. NhÆ°ng trÆ°á»›c hết, nhÆ° thÆ°á»ng lệ, NgÆ°á»i nói vá»›i chúng ta vỠ“Thiên Chúaâ€: Äiá»u kiện nà o là chủ yếu để được nháºn và o NÆ°á»›c Thiên Chúa?
Trái lại, khi anh được má»i, thì hãy và o ngồi chá»— cuối, để cho ngÆ°á»i đã má»i anh phải đến nói: ‘Xin má»i ông bạn lên trên cho.’ Thế là anh sẽ được vinh dá»± trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i đồng bà n
Vâng, để được nháºn và o NÆ°á»›c Chúa, Ä‘iá»u kiện căn bản chÃnh là phải đón nháºn, phải tiếp đón NÆ°á»›c Trá»i, phải là m cho mình trở nên hoà n toà n bé nhá»: ChÃnh ngÆ°á»i “Chủ tiệc†sẽ có sáng kiến và nói “hãy đến, hãy tiến lên cao hÆ¡nâ€. Và tháºt nghịch lý, ngÆ°á»i nà o coi mình là “ngÆ°á»i sau rốt†sẽ sẵn sà ng hÆ¡n ngÆ°á»i kiêu ngạo, để nhỠân sủng, đón nháºn Æ¡n mà mình nghÄ© rằng mình không xứng đáng được hưởng. ChÃnh những tá»™i lá»—i của chúng ta là m chúng ta cảm nháºn sâu sắc sá»± kém cá»i triệt để của mình: NgÆ°á»i “tá»™i lá»—i†trở vá» nhà và được “công chÃnh hóaâ€, trong lúc kẻ tá»± phụ công chÃnh tiếp tục đứng thẳng trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa kể lể những hà nh Ä‘á»™ng tốt của mình; “Chúa thấy đó, con không cần đến Ngà i, con không phạm tá»™i, không trá»™m cắp, bất chÃnh, ngoại tình... con là m Ä‘iá»u là nh, con ăn chay và bố thÃ...†(Lc 18,9-14).
Không phải tá»™i lá»—i chống lại Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhiá»u nhất mà chÃnh là tình cảm vá» sá»± “công chÃnh của bản thânâ€: “Những ngÆ°á»i thu thuế và những cô gái Ä‘iếm và o NÆ°á»›c Thiên Chúa trÆ°á»›c các ông†(Mt 21,31). Thánh Phao lô, lấy lại mạc khải nà y của Äức Giêsu, sẽ chứng minh rằng không má»™t ai có thể đòi há»i sá»± cứu Ä‘á»™ Ä‘á»i Ä‘á»i nhÆ° má»™t quyá»n lợi căn cứ và o các công nghiệp của riêng mình qua việc hoà n thà nh Luáºt (Rm 3,21-31; Gl 2,16-21).
“Anh hãy ngồi và o chá»— cuối!†Äức Giêsu không nặng lặp lại Ä‘iá»u đó; trÆ°á»›c thánh Phaolô. TrÆ°á»›c mặt Thiên Chúa phải biết mình “yếu Ä‘uối†“nhá» bé†và “ở chá»— cuốiâ€, để hoà n toà n trông cáºy và o NgÆ°á»i, đồng thá»i hoà n toà n từ bá» niá»m cáºy trông và o sức lá»±c của riêng mình (Lc 17,10; 18,10-14).
Phải nhá» bé nhÆ° má»™t trẻ thÆ¡ để có chá»— trong NÆ°á»›c Trá»i (Lc 9,48). Bạn hãy đặt mình và o chá»— cuối? ông chủ sẽ cho má»i bạn lên chá»— cao hÆ¡n.
Vì phà m ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên
TÃnh kiêu ngạo là tá»™i nặng nhất trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Ai tưởng rằng mình xứng đáng không thế có chá»— trong NÆ°á»›c Thiên Chúa. Kinh nghiệm lịch sá» của Israel rõ rà ng là sá»± láºt ngược các giá trị của trần gian nà y: Thiên Chúa đã chá»n dân tá»™c nhá» bé nhất, yếu Ä‘uối nhất trong các dân tá»™c trên mặt đất... “Không phải vì anh em công chÃnh hay vì lòng anh em Ngay thẳng mà anh em sắp được và o chiếm hữu đất ấy đã hứa cho anh em, bởi vì anh em là má»™t dân cứng cổ... (Äệ nhị luáºt 9,5~ - 4,37-38; Edêkien 21,31; Thánh Vịnh 147,6). Hạ mình xuống Æ°. Thế giá»›i hiện đại không chấp nháºn thái Ä‘á»™ ấy. Ngà y nay, ngÆ°á»i ta diá»…n tả, thái Ä‘á»™ ấy bằng không từ ngữ có nghÄ©a xấu? Nằm bẹp xuống... Ä‘Ã o nhiệm... bò lết... nhượng bá»™... đầu hà ng... Trái lại ngÆ°á»i ta ca ngợi sá»± phát triển, mở mang, thăng tiến.... Tuy nhiên, sá»± hạ mình phải là má»™t Ä‘iá»u rất cao cả để Äức Giêsu khuyên chúng ta là m và trÆ°á»›c hết chÃnh NgÆ°á»i đã sống sá»± hạ mình ấy nhÆ° thái Ä‘á»™ của chÃnh Thiên Chúa ở giữa chúng ta! “NgÆ°á»i đã chá»n chá»— sau rốt đến ná»—i không bao giá» và không má»™t ai có thể cÆ°á»›p lấy của NgÆ°á»iâ€. Äó chÃnh là ý nghÄ©a của Nháºp thể: “Äức Giêsu Kitô vốn dÄ© là Thiên Chúa, mà không nghÄ© phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân nô lệ trở nên giống phà m nhân sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thế: NgÆ°á»i lại còn hạ mình vâng lá»i cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, chết trên cây tháºp tự†(Pl 2,6-8).
NhÆ°ng để nhổ bá» má»i xu hÆ°á»›ng khá»i thái Ä‘á»™ ấy, chúng ta phải biết rằng khi đặt mình và o chá»— sau rốt, chá»— của ngÆ°á»i bị đóng Ä‘inh, Äức Giêsu không giảm giá trị của minh, NgÆ°á»i không thua kém chÃnh mình. Trái lại, bằng sá»± hạ mình ấy, NgÆ°á»i đã biểu lá»™ trá»n vẹn sá»± cao cả tối thượng của NgÆ°á»i. NgÆ°á»i đã trở thà nh Tình Yêu Tuyệt Äối? NgÆ°á»i đã trở thà nh “con ngÆ°á»i vì những ngÆ°á»i khác!†“con ngÆ°á»i vì Chúa Chaâ€. ChÃnh trong ý nghÄ©a ấy, sá»± sống lại trong vinh quang không còn là điá»u trái ngược vá»›i tháºp giá. Sá»± quên mình hoà n toà n của NgÆ°á»i đã trở thà nh vinh quang của NgÆ°á»i. Ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên!
Chúng ta không chứng kiến những nguyên tắc vá» lá»… Ä‘á»™ nÆ¡i bà n ăn! Chúng ta được má»i gá»i đến được NÆ°á»›c Thiên Chúa, bằng cách noi gÆ°Æ¡ng Thiên Chúa, Äấng kÃn nhiệm, ẩn giấu, khiêm hạ; Äấng đã là m mình thà nh ngÆ°á»i sau rốt, ngÆ°á»i phục vụ cho má»i ngÆ°á»i! Không có sá»± Ä‘Ã o nhiệm nà o trong thái Ä‘á»™ thánh thiêng ấy. Äó là sá»± cao cả của NgÆ°á»i. Trái lại, chÃnh nhu cầu khẳng định mình chống lại những ngÆ°á»i khác, thống trị há» bằng sức mạnh hoặc bằng sá»± mua chuá»™c, thúc cùi chá» và o hỠđể được đứng ở hà ng đầu tiên; chÃnh bản năng sinh váºt ấy muốn là kẻ mạnh nhất thể hiện sá»± yếu Ä‘uối nguyên thủy của chúng ta, tá»™i nguyên tổ của chúng ta: Muốn được nhÆ° các thần linh... nhÆ° Thiên Chúa giả hiệu ấy; ở đó chúng ta quy chiếu bản năng chúng ta.
Trong bữa ăn cuối cùng để chia tay ở nhà Tiệc ly, những khách má»i của Äức Giêsu vẫn chÆ°a hiểu: “Các ông còn cãi, nhau sôi nổi xem ai trong Nhóm được coi là ngÆ°á»i lá»›n nhất. Äức Giêsu bảo các ông: “Vua của các dân thì lấy quyá»n mà thống trị dân... Anh em thì không nhÆ° thế, trái lại ai lá»›n nhất trong anh em, thì phải nên nhÆ° ngÆ°á»i nhá» tuổi nhất, và kẻ là m đầu thì phải nên nhÆ° ngÆ°á»i phục vụ... Thầy đây Thầy sống giữa anh em nhÆ° má»™t ngÆ°á»i phục vụ (Lc 22,24-27).
Rồi Äức Giêsu nói vá»›i kẻ đã má»i NgÆ°á»i rằng: “Khi nà o ông đãi khách ăn trÆ°a hay ăn tối, thì đừng má»i bạn bè, anh em, hay bà con, hoặc láng giá»ng già u có, kẻo há» cÅ©ng má»i lại ông, và nhÆ° thế ông được đáp lá»… rồi
Xung quanh Ä‘á» tà i vỠ“bà n ăn†đây là má»™t dụ ngôn má»›i. Dụ ngôn nà y má»i gá»i chúng ta có thái Ä‘á»™ vô tÆ°, phải cho và phục vụ không chá» Ä‘á»n đáp lại. “Nếu anh em yêu thÆ°Æ¡ng kẻ yêu thÆ°Æ¡ng mình, thì có ân nghÄ©a gì đâu? Anh em hãy yêu kẻ thù, hãy là m Æ¡n và cho vay mà chẳng há» hy vá»ng được Ä‘á»n trả. (Lc 6,32-35).
Trái lại, khi ông đãi tiệc, hãy má»i những ngÆ°á»i nghèo khó, tà n táºt, què quặt, Ä‘ui mù. Há» không có gì đáp lá»…
Äây cÅ©ng là má»™t trong các nghịch lý của Tin Mừng Ä‘i ngược nhiá»u vá»›i thế gian. Những lá»i nà y tháºt sá»± là cách mạng. Tháºt váºy ở đây, phải hiểu rằng Äức Giêsu kể ra những hạng ngÆ°á»i bấy giá» bị coi là những hạng ngÆ°á»i ô nhục. Má»™t cấm kỵ lâu Ä‘á»i trong nghi lá»… cấm những ngÆ°á»i dị dạng tham dá»± các buổi lá»… ở Äá»n Thá» (2 Samuen 5,8; Lê vi 21,18). “Luáºt Qumramâ€, thá»i Äức Kitô quy định nhÆ° sau: “Không má»™t ngÆ°á»i mắc phải sá»± ô uế của con ngÆ°á»i được và o trong Há»™i Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa! Má»i ngÆ°á»i bị tì vết trong da thịt mà ngÆ°á»i ta có thể nhìn thấy, bị liệt ở bà n chân, bà n tay, bị thá»t, mù hoặc Ä‘iếc, hoặc câm. Những ngÆ°á»i nà y không được và o để tham dá»± ở giữa Há»™i Ä‘oà n của những con ngÆ°á»i danh tiếng!â€. Vả lại, theo Äức Giêsu, chÃnh những con ngÆ°á»i bị khinh miệt ấy, những ngÆ°á»i tà n táºt ấy lại là đối tượng của các Æ¡n huệ thiêng liêng và được má»i đến Bà n Tiệc của NgÆ°á»i (Lc 14,21). Bệnh nhân, ngÆ°á»i Ä‘au khổ, nghèo khó, bị nhục mạ, xấu hổ, đáng thÆ°Æ¡ng, thÆ°Æ¡ng tÃch, Ä‘á»±ng sau rốt, bạn Ä‘ang được Chúa yêu thÆ°Æ¡ng. Tấm lòng của Thiên Chúa chúng ta lá»›n hÆ¡n tấm lòng của chúng ta. Sá»± yếu Ä‘uối của Äức Kitô còn mạnh mẽ hÆ¡n sá»± mạnh mẽ của chúng ta! Khôn ngoan của NÆ°á»›c Thiên Chúa là sá»± Ä‘iên rồ đối vá»›i con ngÆ°á»i. Ai khiêm nhÆ°á»ng ấy là phúc tháºt, há» sẽ được đất Äức Chúa Trá»i là m của mình váºy…
NhÆ° thế, ông má»›i tháºt có phúc: vì ông sẽ được đáp lá»… trong ngà y các kẻ là nh sống lại
NgÆ°á»i ta thấy rằng bởi việc nhắc đến ngà y sống lại sau cùng, những lá»i nói vá» bà n ăn của Äức Giêsu Ä‘i xa hÆ¡n những lá»i khuyên tầm thÆ°á»ng khi má»i khách. NhÆ°ng Ä‘iá»u đó không có nghÄ©a là không được áp dụng và o các bình diện cụ thể hÆ¡n. Tháºt váºy, những lá»i của Äức Giêsu nhắm đến ba loại bữa ăn:
TrÆ°á»›c tiên những bữa ăn của bà n ăn con ngÆ°á»i: phải chăng là điá»u Äức Giêsu nói vá»›i chúng ta?
Kế đó là bữa ăn Thánh Thể: có phải là không phân biệt ngôi thứ, mở ra cho tất cả má»i ngÆ°á»i?
Sau cùng, bữa ăn thá»i thế mạt: Thiên Chúa đã dá»± trù sá»± no nê cho những lÅ© tá»™i lá»—i, vá»›i Ä‘iá»u kiện duy nhất là há» noi gÆ°Æ¡ng Thiên Chúa để sống yêu thÆ°á»›ng mà không chá» Ä‘á»n đáp lại. [Mục Lục]
|