Năm Äức Tin: Tầm quan trá»ng của Bà tÃch Hòa giải
02.01.2013
Bà tÃch hòa giải (reconciliation) là má»™t trong các bà tÃch ban Æ¡n cứu Ä‘á»™ rất quan trá»ng và cần thiết mà Chúa Kitô đã trao cho các Tông Äồ trÆ°á»›c tiên và cho Giáo Há»™i ngà y nay cá» hà nh để ban Æ¡n tha thứ của Chúa cho các hối nhân còn tin tưởng nÆ¡i lòng thÆ°Æ¡ng xót tha thứ của Chúa.
Tháºt váºy, sau khi từ cõi chết sống lại và hiện ra vá»›i các Tông Äồ, Chúa Kitô đã nói vá»›i các ông nhÆ° sau:
“Anh em tha cho ai, thì ngÆ°á»i ấy được tha Anh em cầm giữ ai thì ngÆ°á»i ấy bị cầm giữ†(Ga 20,23)
TrÆ°á»›c khi thá» nạn tháºp giá, Chúa Giêsu cÅ©ng đã trao quyá»n tha tá»™i cho Phêrô, sau khi môn đệ nà y tuyên xÆ°ng Chúa là “Äấng Kitô, con Thiên Chúa hằng sống.†(Mt 16,16)
“Thầy sẽ trao cho anh chìa khóa NÆ°á»›c Trá»i: dÆ°á»›i
đất anh cầm buá»™c Ä‘iá»u gì. Trên Trá»i cÅ©ng sẽ cầm buá»™c nhÆ° váºy; dÆ°á»›i đất
anh tháo cởi Ä‘iá»u gì, trên Trá»i cÅ©ng sẽ tháo cởi nhÆ° váºy.†(SÄ‘d: 20,19)
Trên đây là ná»n tảng Kinh Thánh của bà tÃch hòa giải mà Chúa Kitô đã thiết láºp và trao cho các Tông Äồ trÆ°á»›c khi NgÆ°á»i vá» Trá»i.
Sở dÄ© Chúa ban bà tÃch nà y là vì NgÆ°á»i biết rõ con ngÆ°á»i vẫn còn yếu
Ä‘uối sau khi được tái sinh qua bà tÃch Rá»a tá»™i. Còn yếu Ä‘uối và dá»…
nghiêng chiá»u vá» sá»± xấu trong bản tÃnh đã bị băng hoại vì Tá»™i Nguyên Tổ
(original sin) cộng thêm với ý muốn tự do (free will) mà Thiên Chúa luôn
tôn trá»ng cho con ngÆ°á»i sá» dá»±ng, cho nên nguy cÆ¡ phạm tá»™i còn đó. Vì
thế Chúa đã ban bà tÃch hòa giải để giúp con ngÆ°á»i nối lại tình thân vá»›i
Chúa sau khi đã lỡ phạm tội cá nhân vì yếu đuối và nhất là vì ma qủi
cám dỗ và gương xấu của thế gian. Bao lâu còn sống trong thân xác có
ngà y phải chết nà y, thì bấy lâu con ngÆ°á»i còn phải chiến đấu, hay bị
giằng co giữa sự thiện và sự dữ, giữa sự tốt và sự xấu trái nghịch nhau
như ánh sáng và bóng tối. Do đó, “Anh em hãy đứng
vững trong đức tin mà chống cự, vì biết rằng toà n thể anh em trên trần
gian Ä‘á»u trải qua cùng má»™t loại thống khổ nhÆ° thế.†(1 Pr 5,8-9).
Äó là lá»i khuyên dạy của Thánh Phêrô Tông Äồ.
I- Nhưng trước hết phải hiểu rõ thế nà o là tội và có mấy loại tội
Con ngÆ°á»i ngà y nay, phần nhiá»u đã mất hết ý thức vá» tá»™i nên đã thi
nhau là m những Ä‘iá»u tá»± bản chất là sai trái, là vô luân nhÆ° ăn gian, nói
dối, trá»™m cắp, dâm đãng, ngoại tình, cá» bạc, giết ngÆ°á»i, phá thai, buôn
bán ma túy, súng đạn giết ngÆ°á»i, sách báo phim ảnh dâm ô, nhất là buôn
bán phụ nữ và trẻ em cho kỹ nghê mãi dâm, hoặc là m nô lệ tình dục cho
ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i dÆ°á»›i chiêu bà i “hôn nhân ngoại quốc†hay “lao Ä‘á»™ng nÆ°á»›c
ngoà iâ€. Nhiá»u tÃn hữu cÅ©ng mất ý thức vá» tá»™i nên đã coi thÆ°á»ng hay
không muốn đi xưng tội nữa dù đã là m những việc mà thực chất là có tội.
Những hình thức của tá»™i lá»—i nói trên đây đã Ãt nhiá»u xúc phạm đến
Thiên Chúa là tình thương, là công bình và thánh thiện. Do đó, khi ta
là m bất cứ Ä‘iá»u gì xúc phạm đến tình thÆ°Æ¡ng, sá»± công bình và thiện hảo
thì đã xúc phạm đến chÃnh Thiên Chúa là hiện thân của Chân, Thiện Mỹ
tuyệt đối.
Giáo lý Công Giáo cũng dạy rằng: “Tội lỗi chống lại tình thương
của Thiên Chúa dà nh cho ta và khiến trái tim ta xa lìa tình yêu đó. Cũng
như tội nguyên thủy, tội lỗi của ta là một sự bất phục tùng, một sự
phản loạn chống lại Thiên Chúa…†(x. SGLGHCG số 1850)
Thánh Phaolô đã liệt kê những tá»™i con ngÆ°á»i có thể phạm nhÆ° sau:
“Những việc do tÃnh xác thịt gây ra thì ai cÅ©ng rõ, đó là : dâm
bôn, ô uế, phóng đãng, thá» quấy, phù phép, háºn thù, bất hòa, nghen
tÆ°Æ¡ng, nóng giáºn, tranh chấp, chia rẽ, bè phái, ganh tỵ, say sÆ°a, chè
chén, và những Ä‘iá»u khác giống nhÆ° váºy. Tôi bảo cho mà biết nhÆ° tôi đã
từng bảo : những kẻ là m những Ä‘iá»u đó sẽ không được thừa hưởng NÆ°á»›c
Thiên Chúa.†(Gl 5,19-21)
Thánh Gioan cÅ©ng quả quyết rằng “Má»i Ä‘iá»u bất chÃnh trên Ä‘á»u là tá»™i†(Ga 5 ,17).
II- Giáo Há»™i phân biệt tá»™i thà nh hai loại: tá»™i trá»ng và tá»™i nhẹ
1- Tá»™i trá»ng (mortal sin) là tá»™i tá»± bản chất nó lÃ
sá»± dữ nhÆ° giết ngÆ°á»i, hiếp dâm, ngoại tình, tiếp tay vá»›i quân khủng bố
đặt bom giết hại ngÆ°á»i khác, nhất là chối bá» hay lăng mạ Thiên Chúa, Äức
Mẹ và các Thánh, công khai chối đạo …
Ngoà i bản chất là nghiêm trá»ng, tá»™i trá»ng chỉ thà nh tá»™i khi ngÆ°á»i ta đã biết rõ tÃnh chất nghiêm trá»ng đó mà vẫn cố tình phạm vá»›i ý muốn tá»± do (free will).Tá»™i trá»ng phá hủy hoà n toà n đức ái và và cắt đứt má»i tình thân đối vá»›i Chúa vì đã chống lại NgÆ°á»i cách quá nặng ná».
Do đó, nếu ai chết trong khi Ä‘ang mắc tá»™i trá»ng mà không kịp xin tha
qua bà tÃch hòa giải thì sẽ chiu hình phạt há»a ngục (x. SGLGHCG số 1035)
2- Tội nhẹ (venial sin): không cắt đứt tình thân
vá»›i Chúa nhÆ°ng cÅ©ng xúc phạm đến NgÆ°á»i và là m tổn thÆ°Æ¡ng phần nà o đức ái
(x SGLGHCG số 1855)
Äây là giáo lý của Giáo Há»™i mà má»i tÃnh hữu phải tuân thủ cho được
hiệp thông vá»›i Giáo Há»™i trong mục Ä‘Ãch yêu mến, tôn thá» Thiên Chúa vÃ
thá»±c hà nh các giá»›i răn của NgÆ°á»i hầu được hưởng nhá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ của Chúa
Kitô.
CÅ©ng theo giáo lý của Giáo Há»™i thì má»i tá»™i nặng hay nhẹ Ä‘á»u có thể
được tha qua bà tÃch hòa giải nếu hối nhân còn tin tưởng nÆ¡i lòng thÆ°Æ¡ng
xót tha thứ của Chúa và tháºt lòng ăn năn sám hối. Chỉ có má»™t tá»™i không thể tha được, đó là tá»™i phạm đến Chúa Thánh Thần, tức chối bá» Thiên Chúa hoà n toà n và không còn tin tưởng gì nÆ¡i lòng thÆ°Æ¡ng xót của Chúa nữa.
Liên quan đến bà tÃch hòa giải, không thể quan niệm rằng ngÆ°á»i tÃn
hữu trưởng thà nh không cần giữ Äạo cách “cổ xÆ°a†vá»›i việc tuân giữ luáºt
lệ. Nếu việc tuân thủ má»i giá»›i răn của Chúa và giáo lý của Giáo Há»™i lÃ
không “hợp thá»i†và cần thiết thì tạo sao Thiên Chúa lại ban 10 Ä‘iá»u răn
cho con ngÆ°á»i tuân giữ để được chúc phúc và tại sao Chúa Kitô đã nói
vá»›i các môn đệ xÆ°a Ä‘iá»u nà y:
“Nếu anh em yêu mến Thầy Anh em sẽ giữ các Ä‘iá»u răn của Thầy†(Ga 14,15)
Như thế, yêu mến Chúa đồng nghĩa với việc tuân giữ các giới răn của
Thiên Chúa. Và nếu không tuân giữ thì đã phạm tội chống lại Chúa là tình
thÆ°Æ¡ng, công bình, bác ái và thánh thiện, vì má»i tá»™i con ngÆ°á»i có thể
phạm Ä‘á»u liên hệ Ãt nhiá»u đến các đặc tÃnh trên đây của Thiên Chúa.Cụ
thể : giết ngÆ°á»i hay âm mÆ°u sát hại ngÆ°á»i khác là chống lại bản chất yêu
thương, nhân từ của Chúa. Trộm cắp, gian tham, lừa đảo là phạm đến sự
công bình của Chúa. Dâm ô – đặc biệt là tội ấu dâm rất khốn nạn (child
prostitution)- là xúc phạm nặng nỠđến sự thánh thiện, trong sạch của
Chúa . Do đó, muốn sống đẹp lòng Chúa và nhiên háºu được cứu Ä‘á»™ thì má»i
ngÆ°á»i có niá»m tin yêu Chúa phải quyết tâm xa tránh má»i tá»™i lá»—i vì chỉ có
tá»™i má»›i đẩy chúng ta ra khá»i tình thÆ°Æ¡ng của Chúa là Äấng yêu thÆ°Æ¡ng vÃ
“muốn cho má»i ngÆ°á»i được cứu Ä‘á»™ và nháºn biết chân lý.â€
(1 Tm 2,4) nhÆ°ng lại gá»›m ghét má»i tá»™i lá»—i vì nó hoà n toà n Ä‘i ngược
lại với bản chất yêu thương, nhân từ, công bình và thánh thiện của
NgÆ°á»i.
III- Tại sao cần phải xưng tội và xưng cách nà o?
NhÆ° đã giải thÃch ở trên, tá»™i là má»™t thá»±c thể và má»™t thá»±c tế (entity
and reality) trong trần gian và trong má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Không ai có
thể nói là mình không có tội nà o như Thánh Gioan đã quả quyết: “nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội
“Chúng ta tá»± lừa dối mình Và sá»± tháºt không ở trong chúng ta.†(1 Ga 1,8)
Nháºn biết mình có tá»™i thì lá»i má»i gá»i là hãy sám hối và xin Chúa tha
thứ. Chúa ghét má»i tá»™i nhÆ°ng lại yêu thÆ°Æ¡ng kẻ có tá»™i biết ăn năn xin
tha thứ, nhÆ° Chúa Giêsu đã đối xá» vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ bị bắt phạm tá»™i ngoại
tình và bị bá»n Biệt phái dẫn đến xin Chúa cho ném đá. Chúa đã không ném
đá và chỉ nói với chị kia rằng “… Tôi không lên án chị đâu, thôi chị cứ vỠđi, và từ nay đừng phạm tội nữa.†(Ga 8,11).
Qua lá»i Chúa trên đây, chúng ta hiểu rõ lòng nhân từ và khoan dung
của Chúa đối với kẻ có tội, nhưng cũng không muốn ai lợi dụng lòng nhân
từ đó để cứ phạm tội, cứ lấy cớ Chúa yêu thương tha thứ để không quyết
tâm cải thiện Ä‘á»i sống và xa tránh má»i tá»™i lá»—i. Äà nh rằng là con ngÆ°á»i,
ai cÅ©ng yếu Ä‘uối trong bản tÃnh, nhÆ°ng nếu ta quyết tâm và nÆ°Æ¡ng nhá» Æ¡n
Chúa phù giúp thì chúng ta má»›i có thể đứng vững được trÆ°á»›c má»i cÆ¡n cám
dá»— của ma quá»·, và nhÆ° “sÆ° tá» gầm thét rảo quanh tìm mồi cắn xé†(1 Pr 5,8), của xác thịt yếu Ä‘uối dá»… sa ngã và của gÆ°Æ¡ng xấu đầy rẫy ở má»i môi trÆ°á»ng sống.
Nói rõ hÆ¡n, nếu ta không có thiện chà xa lánh tá»™i và má»i cÆ¡ há»™i Ä‘Æ°a
đến phạm tội, để rồi cứ sa đi ngã lại, thì Chúa không thể cứu ai được
mặc dù công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô là vô giá, và đủ cho ta được
cứu rỗi.Nhưng dù là đủ, Chúa vẫn còn mong đợi nơi thiện chà công tác của
con ngÆ°á»i và o Æ¡n cứu Ä‘á»™, vì con ngÆ°á»i còn có tá»± do để cá»™ng tác hay
khÆ°á»›c từ Æ¡n cứu Ä‘á»™ và tình thÆ°Æ¡ng của Chúa để sống theo ý riêng mình..Äó
là lý do vì sao Chúa Kitô đã cảnh cáo những ai không quyết tâm chừa tội
và sống theo Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa mà cứ Ä‘i hà ng hai, ná»a nóng ná»a lạnh
nhÆ° sau:
“Ta biết việc các ngươi là m: ngươi chẳng nóng và cũng chẳng
lạnh.Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi ! nhưng vì ngươi hâm hâm
chẳng nóng chẳng lạnh nên Ta sắp má»a ngÆ°Æ¡i ra khá»i miệng Ta†(Kh 3,15-16)
IV-- Xưng tội là một tiến trình hoán cải đả trở nên hoà n hảo hơn:
NhÆ° đã nói ở trên, Chúa Kitô ban bà tÃch hòa giải vì NgÆ°á»i biết trÆ°á»›c
con ngÆ°á»i sẽ còn phạm tá»™i cá nhân nhiá»u lần nữa, sau khi được rá»a sạch
má»™t lần háºu quả của tá»™i nguyên tổ qua phép Rá»a.
Phạm tội vì yếu đuối thì khác với cố tình không quyết tâm chừa tội để
rồi lại tái phạm nhiá»u lần nữa. Cha giải tá»™i có thể không ban phép tha
tá»™i nếu biết hối nhân cứ xÆ°ng mãi má»™t tá»™i vì không cố gắng chừa bá».
Trong Tin Mừng Thánh Lu ca, để trả lá»i cho má»™t số ngÆ°á»i đến há»i Chúa
xem có phải những ngÆ°á»i Ga li-Lê bị Tổng trấn Phi-la-tô giết chết, lấy
máu hòa lẫn vá»›i tế váºt là vị há» tá»™i lá»—i hÆ¡n những ngÆ°á»i khác hay không,
Chúa Giêsu đã trả lá»i há» nhÆ° sau :
“… Không phải thế đâu. NhÆ°ng nếu các ông không sám hối thì các ông cÅ©ng sẽ chết hết nhÆ° váºy.†(Lc 13,3)
Như thế có nghĩa là chúng ta phải cố gắng chừa tội và sám hối vỠnhững việc sai trái đã là m.
Sám hối là nhìn nháºn mình có tá»™i, ăn năn chừa bá» và mau kÃp chạy đến
vá»›i Chúa qua bà tÃch hòa giải để được tha thứ và giao hòa lại vá»›i Chúa
và với Giáo Hội.
Khi Ä‘i xÆ°ng tá»™i, má»i hối nhân cần lÆ°u ý hai Ä‘iá»u quan trá»ng sau đây:
1- Phải hoà n toà n tin tưởng có Chúa Kitô hiện diện trong các thừa tác viên con ngÆ°á»i là Giám mục hay Linh mục.ChÃnh Chúa nghe và tha tá»™i cho ta qua tay các thừa tác viên.
2- Do đó, phải thà nh tháºt xÆ°ng các tá»™i nặng nhẹ đã phạm vì yếu
Ä‘uối con ngÆ°á»i, kể cả những tá»™i kÃn thuá»™c các giá»›i răn thứ sáu và thứ
chin. Nếu không thà nh tháºt xÆ°ng ra các tá»™i mình đã phạm, nghÄ©a là có ý
dấu không xưng một tội nà o thì việc xưng tôi sẽ không thà nh và không
đáng được Chúa tha thứ qua trung gian của thừa tác viên. (x SGLGHCG số
1505)
Xưng tội là dịp cho ta nhớ đến lòng thương xót tha thứ của Chúa sau
khi nháºn biết tá»™i lá»—i mình đã xúc phạm đến Chúa.NhÆ°ng phải có quyết tâm
từ bá» tá»™i vá»›i Æ¡n Chúa nâng đỡ để không sa Ä‘i ngã lại. Äây là tiến trình
trở nên hoà n hảo hÆ¡n nhÆ° Chúa mong muốn cho má»—i ngÆ°á»i tÃn hữu chúng ta.
Nói rõ hơn, không phải cứ theo thói quen lâu lâu đi xưng tội để cho an
tâm rồi lại không quyết tâm từ bỠtội lỗi nên lại tái phạm để rồi lại đi
xÆ°ng tá»™i. Sống đức tin kiểu nà y thì quả tháºt xứng đáng để nghe lá»i Chúa
cảnh cáo trên đây.
Nói khác Ä‘i, phải quan niệm đúng đắn hÆ¡n vá» bà tÃch hòa giải. Äây
phải là phÆ°Æ¡ng thế hữu hiệu để giúp con ngÆ°á»i không những lấy lại tình
thân với Chúa mà còn giúp ta dần dần trở nên hoà n hảo vỠmặt thiêng
liêng qua quyết tâm từ bỠtội lỗi để trở nên thánh thiện như Chúa Kitô
đã kêu gá»i:
“Anh em phải nên thánh (nên hoà n hảo) nhÆ° Cha anh em ở trên Trá»i là Äấng toà n thiện.†(Mt 5,48)
Trở nên thánh thiện hay hoà n hảo là trở nên giống Chúa là Äấng trá»n
tốt trá»n là nh, là suối nguồn an vui và hạnh phúc của các Thánh và các
Thiên Thần. Do đó, phạm tá»™i hay sống trong tá»™i là tá»± ý xa lìa Chúa vÃ
không muốn được cứu Ä‘á»™ để vui hưởng hạnh phúc NÆ°á»›c Trá»i.
Tóm lại, Bà tÃch hòa giải không chỉ Ä‘Æ¡n thuần tha các tá»™i nặng nhẹ
con ngÆ°á»i có thể phạm mà còn là phÆ°Æ¡ng thế hữu hiệu để giúp con ngÆ°á»i
trở nên hoà n thiện, qua cố gắng xa tránh má»i tá»™i lá»—i để trở nên giống
Chúa là Chân Thiện Mỹ tuyệt đối.
ChÃnh trong chiá»u kÃch thiêng liêng nói trên mà má»i tÃn hữu được má»i
gá»i cách riêng trong Năm Äức Tin nà y là hãy siêng năng đến vá»›i bà tÃch
hòa giải trong tâm tình ca tụng và cảm tạ tình thương, tha thứ vô biên
của Chúa và cÅ©ng để nói lên quyết tâm cải thiện Ä‘á»i sống thiêng liêng
bằng cố gắng chá»a bá» dần dần má»i tá»™i lá»—i nhÆ° má»™t thiện chà muốn trở nên
hoà n hảo hầu xứng đáng được “thông phần bản tÃnh Thiên Chúa, sau khi đã thoát khá»i cảnh hÆ° đốn do dục vá»ng gây ra trong trần gian nà y†nhÆ° Thánh Phêrô đã má»i gá»i (2 Pr 1,4).
Ước mong má»i quà tÃn hữu suy nghÄ© và thá»±c hà nh mục Ä‘Ãch của bà tÃch hòa giải trong Năm Äức Tin nà y.
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
|