Fatima: Khi lòng má»™ đạo bình dân bắt gặp Lịch sá»
07.05.2017
Má»™t trăm năm sau ngà y Äức Mẹ hiện ra, Äức Phanxicô đến Ä‘á»n thánh Fatima, nÆ°á»›c Bồ Äà o Nha để phong thánh cho hai trong ba em bé mục đồng đã thấy Äức Mẹ hiện ra. Fatima là nÆ¡i thu hút khách hà nh hÆ°Æ¡ng trên toà n thế giá»›i, mà sứ Ä‘iệp Fatima ngà y nay vẫn còn là đỠtà i của nhiá»u cuá»™c tranh cãi.
Có nhiá»u lý do để đến Fatima. Thắp
cây đèn cầy để xin Äức Mẹ che chở ở nÆ¡i mà các ngá»n nến thắp suốt ngà y đêm, đến
mức mà sáp chảy Ä‘á»ng lại thà nh vòng rá»™ng cả trăm mét. Äối vá»›i má»™t và i ngÆ°á»i bệnh
và thân nhân của há», ngá»n nến tượng trÆ°ng cho má»™t phần cÆ¡ thể há», thắp và o đây
là hòa với các trà ng chuỗi, các tượng nhỠmang hình ảnh các cánh tay, đôi chân,
ngá»±c, tháºn, ruá»™t, quả tim… Äến để lần má»™t trà ng chuá»—i ở nhà nguyện nÆ¡i Äức Mẹ
hiện ra. Trở lại vá»›i Ä‘á»i sống bà tÃch, Ä‘i xÆ°ng tá»™i ở nhà nguyện giải hòa, nÆ¡i
có bản điện tỠniêm yết như bản niêm yết lộ trình ở nhà ga, tòa giải tội nà o trống
và ngôn ngữ nà o ở tòa giải tội đó. Xa xa đó và i mét là nơi chầu Mình Thánh
Chúa. Hoặc đơn giản là đến đây như một du khách.
NgÆ°á»i
Bồ Äà o Nha thấm nhuần lòng má»™ đạo bình dân, đối vá»›i há», Fatima là truyá»n thống
gia đình. Äó là trÆ°á»ng hợp của ngÆ°á»i tà i xế taxi, anh còn nhá»› rõ ká»· niệm Fatima
cách đây 20 năm khi anh còn nhá». Anh chỉ cho thấy con Ä‘Æ°á»ng bằng đá hoa nhẵn
bóng vì vết quỳ của những ngÆ°á»i ăn năn hối lá»—i đã quỳ chầm cháºm trên hà ng chục
mét, lặp lại hình ảnh của má»™t trong các em đã thấy Äức Mẹ hiện ra, Lucia đã cầu
nguyện cho mẹ của mình khi đó bà đang bị Ä‘au: “Khi còn nhá», tôi thấy má»™t bà quỳ
gối, hai tay bồng hai đứa con… Và o thá»i đó con Ä‘Æ°á»ng nà y tráng bằng dầu hắc, chứ
không bằng đá nhẵn nhÆ° bây giá». Hai đầu gối bà rÆ°á»›m máuâ€. Cách đây và i năm, Ä‘á»n
thánh dá»n dẹp lại nÆ¡i chốn để trách các hình thức sùng bái quá Ä‘á»™.
Tuy
nhiên quỳ từng bÆ°á»›c dÆ°á»›i ánh nắng mặt trá»i nhÆ° thiêu đốt vẫn là rất mệt, và luôn là điá»u
bà ẩn khi thấy há» từng bÆ°á»›c quỳ, nhÆ°ng đến khi đứng dáºy thì nụ cÆ°á»i trên môi
nhÆ° ngÆ°á»i phụ nữ trẻ lịch sá», mặc quần vét Ä‘en: “Tôi từ Cap-Vert (vùng đảo ở
Senegal) đến đây để cầu nguyện cho hòa bình. Äây là lần thứ nhì tôi đến đây.
Tôi cầu nguyện cho thế giới hòa bình, cho các gia đình được bình an. Lòng tôi cảm
thấy hân hoan, tôi cảm thấy thanh thản, tất cả các xúc Ä‘á»™ng nà y tháºt không thể
nà o diá»…n tả nên lá»i đượcâ€.
Sứ
Ä‘iệp bị chÃnh trị hóa
Äối vá»›i các ngÆ°á»i khác, nhÆ° cặp vợ
chồng Pháp đến từ Auvergne, động lực của hỠvừa là du lịch, vừa suy nghĩ:
“Chúng tôi đi một chuyến du lịch và nhân tiện qua vùng nà y, chúng tôi nghĩ mình
không thể không đến đâyâ€, ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nói, anh mặc áo jean, mang mắt kiếng
che nắng, trông rất bình thản, anh cho biết, anh rất nhạy cảm với di sản của
kitô giáo, các nhà thá» kiểu gôtic và đặc biệt anh không thÃch những gì là “tÃn
lý, giáo Ä‘iá»uâ€. Sau đó anh nói thêm: “Có thể tôi sẽ là m cho bà bị sốc vì bà lÃ
ký giả, chúng tôi ở đây cũng là để cự lại với hồi giáo, để bảo vệ văn hóa kitô
giáoâ€. Má»™t ngÆ°á»i khác ngồi trên bá» tÆ°á»ng, anh cÅ©ng nói tiếng Pháp, anh báºt dáºy
khi nghe câu đó và tuyên bố: “Chúng ta chỉ duy nhất có một Mẹ, đó là Mẹ Thiên
Chúaâ€, rồi anh Ä‘i vá» nhà nguyện để cầu nguyện.
Nếu
khách hà nh hương đến đây để cầu nguyện cho hòa bình, thì các tư tưởng
khác nhau cÅ©ng không phải là không có ở đây. Lý do, vấn Ä‘á» chÃnh trị hóa sứ Ä‘iệp
Fatima của má»™t và i ngÆ°á»i, và chuyện nà y không phải là má»›i. Äể hiểu vấn Ä‘á» nà y
phải đi trở lại từ nguồn gốc, ngà y 13 tháng 7-1917, ngà y ba em mục đồng Lucia,
Phanxicô và Giacinta thấy Äức Mẹ hiện ra lần thứ ba khi các em Ä‘ang chăn cừu. Trong lần hiện ra nà y, ba em được Äức Mẹ dặn
không được loan sứ Ä‘iệp nà y ra ngay láºp tức.
Rất nhanh chóng, các lần hiện ra được một
nhóm bảo thủ trong hà ng giáo sÄ© và giáo dân kiểm soát theo kiểu “sùng bái Äức Mẹ
cá»±c hữuâ€.
Bà máºt gồm ba chuyện, mà hai đã được
tiết lá»™ năm 1941, chuyện thứ ba được tiết lá»™ năm 2000. Năm 1941, nÆ°á»›c Bồ Äà o
Nha tránh được nội chiến và chế độ cộng sản, nước Tây Ban Nha lâm và o cảnh nội
chiến dÆ°á»›i thá»i Franco. Việc tiết lá»™ chuyện Äức Mẹ xin “dâng nÆ°á»›c Nga†cho trái
tim vô nhiá»…m của Mẹ, đã phải đặt vấn Ä‘á» xem lại hai chuyện bà máºt đầu tiên dÆ°á»›i
ánh sáng của Lịch sá», nhÆ° sá» gia Joachim Bouflet, chuyên gia vá» thần nghiệm
bình dân giải thÃch trong quyển sách Fatima 1917-2017 (Cerf, 2017) của ông: “Rất
nhanh chóng, các lần hiện ra được một nhóm bảo thủ trong hà ng giáo sĩ và giáo
dân kiểm soát theo kiểu “sùng bái Äức Mẹ cá»±c hữu†nhằm là m thất bại má»i manh
nha của các đảng hay các chế độ thân tả, trong đó nước Nga – sau đó là Liên
bang Xô-viết – là biểu tượng và là ngá»n cỠđầu, nhÆ°ng cÅ©ng ngay cả trong chÃnh
Giáo há»™i, má»i cố gắng cải cách, đặc biệt
là cải cách được Công đồng Vatican II Ä‘Æ°a raâ€.
Các
áp lá»±c của hà ng giáo sÄ© xen và o vấn Ä‘á» rắc rối chÃnh trị. Năm 1963, Ä‘ang giữa
cuá»™c chiến tranh lạnh và sau kỳ há»p Công đồng thứ nhì, má»™t bà i của báo Äức
Neues Europa cho rằng bà máºt thứ ba của Fatima là “giảâ€, tác giả xác nháºn Äức
Gioan-Phaolô II đã chuyển tin nà y cho Tổng thống Mỹ John F. Kennedy và Chủ tịch
Xô-viết Nikita Khroutchev. Và o thá»i đó, bà máºt thứ ba chÆ°a được tiết lá»™. NhÆ° thế,
tin “giả†của năm 1963 gán cho Äức Mẹ là để cảnh cáo má»™t “cÆ¡n khủng hoảng trầm
trá»ng†đe dá»a Giáo há»™i vá»›i tông Ä‘iệu có tÃnh cách ngôn sá» giả.
Từ đó sỠgia Joachim Bouflet viết:
“Rất nhiá»u tác giả và ngay cả tÃn hữu, cả cho đến bây giá», dù cho rằng bà i báo
của Neues Europa là không xác thực, nhưng hỠcũng bị thuyết phục bà i báo nà y chứa
Ä‘á»±ng má»™t phần nà o sá»± tháºtâ€. Những ngÆ°á»i nà y thấy trong công đồng má»™t “nhóm
satan đã được Bà Máºt tiết lá»™â€, mà theo thá»i gian, xác quyết nà y được củng cố vì
sá»± trá»… nải của Vatican trong việc tiết lá»™ bà máºt thứ ba của sứ Ä‘iệp Mẹ Fatima,
Ä‘iá»u nà y giải thÃch phần nà o sá»± mến chuá»™ng Fatima của các nhóm bảo thủ.
Khách
hà nh hÆ°Æ¡ng Ä‘i tìm sá»± tháºt
Tuy nhiên chỉ có một thiểu số nghi
ngá» chuyện nà y. Äa số khách hà nh hÆ°Æ¡ng quan tâm đến câu chuyện của ba trẻ mục đồng
và đi theo vết chân của há», há» tìm trong khung cảnh nà y dấu vết của sáu lần Äức
Mẹ hiện ra năm 1917. NhÆ° ông cụ lá»›n tuổi “được rá»a tá»™i trong cùng nhà thá» vá»›i
nhà thá» của xÆ¡ Luciaâ€, ông ngồi ở ngã ba Ä‘Æ°á»ng, ông chỉ cho ai muốn xem má»™t cây
thánh giá tá»± nhiên nảy sinh từ lá»›p võ cây ô-liu già ở chặng thứ mÆ°á»i, ông nói:
“Tháºt lạ lùng, đó là bà n tay của Chúaâ€. Những ngÆ°á»i khác thì không tin mấy ở
chuyện siêu nhiên của đức tin, nhưng hỠđi hơi lạc hướng như thỠhỠmuốn dò dẫm
tìm má»™t sá»± tháºt nà o đó.
Còn bạn, bạn có đức tin không? Có đức tin
là gì? Có thể đó là cảm nháºn mình không Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c.
Äó
là trÆ°á»ng hợp ông Jorge, ông ngoà i sáu mÆ°Æ¡i và vừa vá» hÆ°u. Cách đây ba tháng,
ông lên Ä‘Æ°á»ng sau khi ông cảm thấy nhÆ° có má»™t cÆ¡n choáng hiện sinh xuất hiện
trong Ä‘á»i mình: “Tôi không còn thấy ý nghÄ©a cho Ä‘á»i sống của tôi. Tôi có nhiá»u
thì giỠtrước mặt, nhưng tôi không biết là m gì với nó. Tôi lên xe, tôi bắt đầu
lái nhÆ°ng không biết lái Ä‘i đâu. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, tôi gá»i má»™t ngÆ°á»i bạn và tôi đến
ở nhà anh và i ngà y. Rồi tôi lại tiếp tục lên Ä‘Æ°á»ngâ€. Từ đó, tôi “láiâ€, chữ ông
dùng. Sau khi Ä‘i ra khá»i căn nhà nhá» bằng đá và đất của xÆ¡ Lucia, nÆ¡i các du
khách chụp hình liên tu bất táºn từng chi tiết của căn nhà , ông há»i: “Tôi không
biết tôi có tin không. Còn bà , bà có đức tin không? Có đức tin là gì? Có thể đó
là cảm nháºn mình không Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c. Nếu váºy thì tôi có đức tinâ€. Ở Fatima, ông gá»i
vá» cho vợ. Ông vừa cÆ°á»i vừa nói: “Sá»± khởi đầu của bình anâ€. Ông có Ä‘i vá» sá»›m
không? Ông lảng tránh: “Tháºt khó để Ä‘i vá» khi mình đã ra Ä‘i. Có thể tôi sẽ tiếp
tục Ä‘i tìm? NhÆ°ng có thể nà o mình không bao giá» kết thúc việc Ä‘i tìm không?â€.
Không
phải ai cÅ©ng bị dà y vò, dù ai cÅ©ng Ä‘i tìm “má»™t cái gìâ€. Cô Sandra là tâm lý
gia trong nhà tÄ©nh tâm gần đó, khi cần suy nghÄ© vá» Ä‘á»i mình hay khi ở trong má»™t
tình trạng khó khăn, cô thÆ°á»ng hay Ä‘i bá»™ trên con Ä‘Æ°á»ng của các mục đồng. Cô
cho biết: “Có ngÆ°á»i đến Fatima vì các em bé mục đồng. Phần tôi thì tôi thÃch Äức
Mẹ. Vì sao Äức Mẹ chá»n các em bé để gởi gắm sứ Ä‘iệp của mình? Vá»›i các em bé
nà y? Tôi luôn đặt câu há»i nà yâ€.
Cô vừa
nói vừa tiếp tục đi:
“Các em bé Fatima không hỠlung lay, các em không nhượng bộ trước các áp lực
chÃnh trị, chắc chắn vì các em là trẻ con, các em hÆ¡n ngÆ°á»i lá»›n vì các em biết
cá»± lại vá»›i các áp lá»±c: Sá»± tinh tuyá»n của các em là m các em vững mạnh, các em
không nhÆ°á»ng bÆ°á»›c trÆ°á»›c sá»± tháºt. Tôi nghÄ© trong cách Äức Mẹ nói vá»›i các em vá» tá»™i,
cầu nguyện cho các ngÆ°á»i phạm tá»™i được cứu rá»—i, Äức Mẹ đã chất vấn thế gian vá»
sá»± vững mạnh đức tin của há», má»™t cách nà o đó là bắt hỠđặt lại vấn Ä‘á»â€. NgÆ°á»i
ta nói, và o thá»i Äức Mẹ hiện ra, chÃnh quyá»n tỉnh bang địa phÆ°Æ¡ng còn bắt các
em, bá» tù và đe dá»a vứt các em và o vạc dầu sôi để các em nói mình đã nói dối.
Vô Ãch. Các em còn là m cho các tù nhân cầu nguyện và vá» lại vá»›i gia đình…
Thị
kiến há»a ngục
Câu chuyện của ba em có má»™t Ä‘iá»u táºn
căn mà má»™t trăm năm sau vẫn còn là m nhiá»u ngÆ°á»i kinh ngạc. Hà ng ngà y có cả ngà n
khách hà nh hÆ°Æ¡ng đến viếng má»™ ba em ở Ä‘á»n thánh. TrÆ°á»›c căn nhà của gia đình
Lucia và nhà của gia đình Phanxicô và Giacinta là hà ng chuỗi dà i khách hà nh
hương sắp hà ng để và o viếng.
KÃn
đáo, ngồi dÆ°á»›i cánh cá»a, ngÆ°á»i cháu gái của nữ tu Lucia vừa nghe radio vừa lần
chuá»—i, thỉnh thoảng bà nháºn ý chỉ cầu nguyện của khách hà nh hÆ°Æ¡ng. Những ngÆ°á»i
nà y dừng trÆ°á»›c chiếc giÆ°á»ng trên đó em Phanxicô đã chết vì bệnh cúm Tây Ban Nha
khi em 11 tuổi, em dâng Ä‘au Ä‘á»›n của mình để cho những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i được cứu rá»—i,
và giÆ°á»ng của em gái Giacinta, em hấp hối má»™t mình ở bệnh viện Lisbon, em qua Ä‘á»i
lúc em 9 tuổi. Cả hai bị chấn Ä‘á»™ng mạnh khi có thị kiến thấy há»a ngục và từ đó
các em ngà y cà ng hy sinh để cứu các linh hồn ở luyện ngục, chẳng hạn hy sinh phần
ăn Ãt á»i của mình cho những ngÆ°á»i nghèo
nhất là ng, sau nà y thì chịu đựng đau đớn khi bị bệnh mà không hỠthan van,
trong sá»± tin chắc nhá» váºy sẽ an ủi được Chúa Kitô vì tá»™i lá»—i của trần gian.
Thiên Chúa để chúng ta tá»± do chá»n lá»±a tình
yêu. Äịa ngục là từ chối tình yêu.
Theo
ông Pedro Valinho,
giám đốc phụ trách khách hà nh hÆ°Æ¡ng ở Ä‘á»n thánh thì: “Lòng thÆ°Æ¡ng xót là chìa
khóa để hiểu Fatima và ba bà máºt. Và đó cÅ©ng là chìa khóa của triá»u giáo hoà ng
của Äức Phanxicô mà chúng tôi Ä‘ang sốt ruá»™t chá» ngà i đến thăm. Chúa đặt chúng
ta đứng trÆ°á»›c chá»n lá»±a tá»± do giữa sá»± sống và cái chết. Và đó cÅ©ng có cùng ý
nghÄ©a vá»›i thị kiến há»a ngục của ba em: Thiên Chúa để chúng ta tá»± do chá»n lá»±a
tình yêu. Äịa ngục là từ chối tình yêuâ€.
Các
bà máºt của Fatima
Äức Mẹ tiết lá»™ các bà máºt cho các
em ở Fatima mà bà máºt cuối đã được Bá»™ TÃn lý Äức tin công bố năm 2000 dÆ°á»›i triá»u
Äức Gioan-Phaolô II gồm ba phần do nữ tu Lucia biên soạn. Hai bà máºt đầu đã được
công bố từ năm 1941, bà máºt thứ ba để trong bì thÆ° dán kÃn được Ä‘Æ°a và o Tà i liệu
lÆ°u trữ máºt của Tòa Thánh ngà y 4 tháng 4 năm 1957. Sau khi bị ám sát hụt ngà y
13 tháng 5 năm 1981 ở Quảng trÆ°á»ng Thánh Phêrô, Äức Gioan-Phaolô II há»i đến bì
thÆ° nà y và đã công bố bà máºt nà y và i năm sau đó.
Phần đầu của “bà máºt†là thị kiến vá»
há»a ngục, bắt đầu bằng câu: “Äức Mẹ cho chúng tôi thấy má»™t biển lá»a, có vẻ nhÆ° ở
dÆ°á»›i lòng đất, và chìm trong biển lá»a nà y là ma quá»· và các linh hồn, nhÆ° thá» há»
là than hồng cháy trong suốt, đã cháy Ä‘en hoặc cháy nâu vá»›i hình dạng con ngÆ°á»iâ€.
Bà máºt thứ hai là lá»i Äức Mẹ xin: “Các con đã thấy há»a ngục nÆ¡i các linh hồn tá»™i
lá»—i khốn khổ ở. Äể cứu há», Chúa muốn thiết láºp ở thế gian nà y lòng tôn kÃnh
Trái Tim Vô Nhiễm của ta. Nếu hỠlà m như những gì Mẹ nói với các con thì rất
nhiá»u linh hồn sẽ được cứu rá»—i và thế giá»›i sẽ có hòa bình. Chiến tranh sẽ chấm
dứt. NhÆ°ng nếu thế gian tiếp tục xúc phạm Chúa, thì dÆ°á»i triá»u giáo hoà ng Piô
XI sẽ bắt đầu có má»™t tai Æ°Æ¡ng khác còn tệ hÆ¡n.†Sau đó là lá»i xin dâng nÆ°á»›c Nga
cho Trái Tim Vô Nhiá»…m của Äức Mẹ. Năm 1983, Äức Gioan-Phaolô II đã dâng hiến
nhÆ°ng không nói rõ đó là nÆ°á»›c Nga vì Ä‘iá»u nà y vá» mặt ngoại giao là không thể được,
nhÆ°ng ngà i đã là m má»™t cách âm thầm. Bà máºt cuối cùng đã đánh Ä‘á»™ng Äức
Gioan-Phaolô II sau khi ngà i bị ám sát hụt, một thị kiến phức tạp với một giám
mục mặc áo trắng mà Lucia cho biết mình cảm thấy đó là Äức Giáo hoà ng, lảo đảo
Ä‘i qua má»™t thà nh phố đổ nát, cầu nguyện cho các linh hồn và ngÆ°á»i chết, và đi
lên má»™t ngá»n núi cao, ở đó có cây tháºp giá cao bằng gá»— thô, trÆ°á»›c ki bị má»™t
nhóm lÃnh cầm súng và mÅ©i tên giết.
Äức
Phanxicô ở Fatima
Từ thá»i Giáo hoà ng Piô XI, má»—i giáo
hoà ng Ä‘á»u mang hòn đá của mình đến tòa nhà Fatima. Äức Phanxicô sẽ mang hòn đá
nà o đến? NhÆ° chúng ta biết, ngà i rất kÃnh mến Äức Mẹ, ngà i đã là m cho ngÆ°á»i dân
Argentina cùng kÃnh mến Äức Bà Tháo Gỡ Nút Thắt và đã lấy lòng thÆ°Æ¡ng xót là m
trụ chÃnh cho triá»u giáo hoà ng của mình, ngÆ°á»i dân Bồ Äà o Nha đặc biệt chỠđợi
ngà i. Trong má»™t buổi tiếp kiến chung, ngà i đã tuyên bố: “Äức Mẹ Fatima xin
chúng ta đừng bao giỠxúc phạm đến Chúa nữa. Mẹ đã báo cho nhân loại biết sự cần
thiết, má»—i ngÆ°á»i phải từ bá» mình để đến vá»›i Chúa, Äấng nguồn cá»™i của tình yêu
và của lòng thÆ°Æ¡ng xótâ€. Trong chuyến Ä‘i của mình, ngà i sẽ ở lại Ä‘á»n thánh hai
ngà y, 12 và 13 tháng 5, ngà i sẽ phong thánh cho hai em Phanxicô và Giacinta
Marto. Má»™t triệu tÃn hữu đến Fatima chỠđể đón tiếp ngà i trong dịp nà y.
Tác giả: Marie-Lucile Kubacki (2017-05-05)
Marta An Nguyễn dịch từ lavie.fr
(phanxico.vn)
|