Tôi vừa được hân hạnh đọc qua cuốn sách "Chúa Giêsu thành Nadaret". Tác giả sách là Đức Thánh Cha Benedictô XVI. Sách khổ lớn, dày hơn 400 trang. Một phần lớn sách này được viết trước khi tác giả lên ngôi Giáo Hoàng. Tôi đọc bản dịch bằng tiếng Pháp.
Đọc sách này, tôi phải rất tập trung, vất vả khơi lại trí nhớ, luôn vận động hứng thú đi tìm, và không ngừng nắm vững đường dây suy tư của tác giả.

Thực tình, tôi chưa tiếp thu được hết kho tàng trí thức này. vì đây là một kho báu chất chứa nhiều quan niệm quý có liên hệ đến nhiều lãnh vực khác nhau.

Nếu cần nói một vài cảm tưởng đơn sơ về dòng suy tư của Đức Benedictô XVI trong sách này, thì tôi xin mạo muội diễn tả như sau:

1/ Một suy tư mang chiều sâu rất khác thường

Cuốn sách này nói về Chúa Giêsu hơn là nói với Chúa Giêsu. Nghĩa là nói về Chúa Giêsu trong lịch sử và trong đức tin. Để "nói về Chúa Giêsu", cuốn sách đã đào bới các tài liệu sâu xa từ Cựu Ước, đến Tân Ước, các nguồn thần học xa xưa, các chứng từ trong lịch sử các tôn giáo, các dấu vết trong phụng vụ và nghệ thuật thánh. Môn Giáo phụ được Ngài nghiên cứu đặc biệt.

Tài liệu nào cũng được trích dẫn rõ ràng minh bạch, kèm theo những lượng giá chặt chẽ.

Khi đi sâu vào các lãnh vực nghiên cứu, người đọc có thể bị choáng váng trước sự hiểu biết sâu sắc tinh vi của tác giả cuốn sách. Ngài ví như người chịu khó đi tìm sâu các luồng nước ngầm dẫn tới điểm hẹn là Đức Kitô.

2/ Một suy tư mang chiều rộng đáng mến phục

Cuốn sách đề cập đến nhiều vấn đề có liên hệ đến cuộc đời Chúa Giêsu, như:

• - Sá»± Chúa Giêsu chịu phép rá»­a,
• - Sá»± Chúa Giêsu bị cám dá»— trong sa mạc,
• - Bài giảng của Chúa Giêsu trên núi,
• - Sá»± Chúa Giêsu cầu nguyện,
• - Sứ Ä‘iệp của các dụ ngôn,
• - Những hình ảnh lá»›n mà Chúa Giêsu đã dùng,
• - Những gì Chúa Giêsu khẳng định về chính mình,
• - Những môn đệ của Chúa Giêsu.

Mỗi vấn đề nêu lên đều được bàn rộng với các ý kiến khác nhau của nhiều tác phẩm đương thời và của các thế kỷ trước. Điều đó đòi phải đọc nhiều.

Tôi thấy tác giả cuốn sách đã có một tầm hiểu biết rất rộng, qua việc Ngài phân tích nhiều tác phẩm nổi tiếng thuộc nhiều ngôn ngữ. Ngài ví như con ong biết bay xa, rút mật từ các thứ hoa quý của nhiều rừng văn học tôn giáo.

3/ Một suy tư mang chiều kích căn bản

Vì nói về Chúa Giêsu, nên sách này dựa trên căn bản cốt yếu là Kinh Thánh.

Thử đếm những chỗ trích dẫn Cựu Ước, người ta có thể ước chừng hơn 150.

Thử đếm những chỗ trích dẫn Tân Ước, người ta thấy số lượng trên 600.

Khi đọc cuốn sách có căn bản là Kinh Thánh, người ta dễ cảm thấy một môi trường linh thiêng lắng dịu.

Hơn nữa, khi cuốn sách có những suy tư dựa trên Kinh Thánh, lại khéo đưa người ta đến nhận định bản tính của các nhân vật và các vấn đề, thì người đọc sẽ dễ được an lòng. Thí dụ: Chúa Giêsu là ai, các môn đệ là ai, hạnh phúc thực là gì, cái "là" ở đây rất quan trọng. Điều quan trọng đó được suy tư trên Kinh Thánh để trả lời. Các trường hợp như vậy, người đọc cảm thấy sung sướng vô vàn.

4/ Một suy tư mang sự sống thiêng liêng tìm gặp Chúa

Cuốn sách này, tuy chủ yếu là "nói về Chúa", nhưng suốt hành trình suy tư, người viết đã khéo gợi ý cho người đọc tự ý tìm Chúa và nói với Chúa.

Vì Chúa Giêsu trong sách này mang dung mạo con người, mạc khải Chúa Cha giàu lòng thương xót. Người rất gần gũi, luôn kêu gọi, mãi mãi đợi chờ.

Chúa Giêsu trong cuốn sách này đã, đang, và sẽ dẫn đưa con người về với Chúa Cha.

Chúa Giêsu trong cuốn sách này muốn tặng mọi người hạnh phúc thực. Người chia sẻ thân phận con người với mọi người. Người cùng với mọi người thiện chí biến đổi mọi sự thành lời cầu nguyện, kể cả những khổ đau.

Chúa Giêsu trong cuốn sách này đã được nội tâm hoá trong tác giả một cách mật thiết phi thường.

5/ Một suy tư mang dấu ấn riêng của tác giả

Sách "Chúa Giêsu thành Nadaret" có nhiều nét giống các sách khác bàn về Chúa Giêsu. Nhưng suy tư trong cuốn sách này vẫn có nét riêng của tác giả. Nét đó làm nên dấu ấn riêng tư độc đáo của tác giả.

Dấu ấn riêng tư đó được nhận ra trong một thao thức của tác giả suốt hành trình suy tư. Thao thức đó là tìm ra chân lý và tình thương trong dung mạo của Chúa Giêsu. Đó là dấu ấn về nội dung.

Ngoài ra, người ta dễ dàng nhận ra một dấu ấn khác trong sách suy tư. Suy tư nói đây là một thứ phản tỉnh nội tâm. Tác giả không ngừng cảnh giác với mọi thứ chấp nhận ngây thơ. Trái lại, Ngài đặt vấn đề, tìm các nguồn tài liệu cần thiết, rồi phân tích, đối chiếu, phê bình, đôi khi phản tỉnh với chính mình một cách nghiêm khắc và khoa học.

Đọc sách này, người ta không thể lẫn lộn tác giả với các tác giả khác. Nội dung đúng là mang dấu ấn Joseph Ratzinger Benedictô XVI, cách suy tư cũng đúng là mang dấu ấn Joseph Ratzinger Benedictô XVI.

***

Đọc xong cuốn sách "Chúa Giêsu thành Nadaret", tôi vui mừng cảm tạ Chúa đã ban cho Hội Thánh một vị Giáo hoàng như Đức Thánh Cha Benedictô XVI. Với đạo đức cao sâu và với trí thức sâu rộng, Ngài là người Chúa chọn và sai vào vườn nho Chúa, để đáp ứng nhu cầu thời đại.

Tuy với trình độ đạo đức và trí thức rất cao, tác giả cuốn sách luôn tỏ ra khiêm tốn bình dị.

Sau cùng, tôi có cảm tưởng là: Đức Thánh Cha, khi phát hành cuốn sách công phu này, chỉ có mục đích là giới thiệu Đức Kitô và kêu mời mọi người:

• - Hãy đến vá»›i Chúa Giêsu.
• - Hãy tin tưởng vào Chúa Giêsu.
• - Hãy cùng Ä‘i vá»›i Chúa Giêsu.

Chúng ta hãy sốt sắng đáp lại lời Ngài mời gọi. Xin nhớ cầu nguyện cho Ngài, và cũng nên bắt chước cách làm việc của Ngài.

+ ĐGM. G.B. Bùi Tuần
(VietCatholicNews 31/8/2007)