Hôm thứ Bảy 9 tháng Chín 2017, Phòng Báo chí Toà Thánh đã công bố một Tông thư dưới hình thức Tự sắc của Đức Thánh Cha Phanxicô, sẽ bắt đầu áp dụng vào ngày 1 tháng Mười sắp tới. “Tông thư ban hành theo dạng Tự sắc Magnum Principium qua đó một số điểm của Điều 838 trong Bộ Giáo luật được sửa đổi” được Đức Thánh Cha ký ngày 03-09-2017, nhằm sửa đổi Điều 838 của Bộ Giáo luật về vấn đề dịch các bản văn phụng vụ sang các ngôn ngữ bản địa.

Kể từ Công đồng Vatican II, công việc dịch các bản văn phụng vụ đã được quy định bởi các quy luật và các hướng dẫn rất rõ ràng do cơ quan có thẩm quyền ban hành, đó là Bộ Phụng Tự thánh và Kỷ luật các Bí tích; chẳng hạn: Huấn thị của Hội đồng thực thi Hiến chế Phụng vụ, ngày 25-01-1969; Bộ Giáo luật năm 1983; Huấn thị Liturgiam authenticam ngày 28-03-2001. Căn cứ vào những kinh nghiệm trong quá khứ, đôi khi cũng khó khăn, Đức Thánh Cha cho rằng “nay là lúc thích hợp để một số nguyên tắc có từ thời Công đồng được tái khẳng định rõ ràng hơn và đưa vào thực hành”.

Một cách cụ thể, Tự sắc Magnum Principium nhằm xác định rõ hơn các vai trò của Toà Thánh và của các Hội đồng Giám mục trong công việc tế nhị và phức tạp này, vốn đòi hỏi một “sự hợp tác thường xuyên”, một tinh thần “tin tưởng lẫn nhau”, trong thái độ tôn trọng phần việc riêng của nhau. Đây là công việc bao gồm việc dịch các sách điển hình bằng tiếng Latinh, hoặc là việc thích nghi có thể liên quan đến các bản văn và các nghi thức.

Theo Điều 838 của Giáo luật đã được sửa đổi, các Hội đồng Giám mục có phận sự soạn thảo và phê chuẩn các bản dịch của các bản văn phụng vụ, các bản dịch này phải “trung thành” tôn trọng ý nghĩa của bản văn gốc. Cuối cùng, các bản dịch này sẽ được trình cho Toà Thánh để được xét duyệt hoặc chuẩn nhận.

Trong Bản Hướng dẫn đọc Tự sắc (do Đức Tổng giám mục Thư ký Bộ Phụng tự Arthur Roche viết – đi kèm với Tự sắc), Đức Tổng giám mục Roche kết luận: việc sửa đổi Bộ Giáo luật tất nhiên cũng bao gồm việc điều chỉnh Điều 64, §3 của Tông hiến Pastor Bonus cũng như quy định về việc dịch thuật. Điều này có nghĩa là cần phải duyệt lại, chẳng hạn, một vài số của Institutio generalis missalis Romani (Quy chế Tổng quát về Sách lễ Roma) và Prænotanda (Những điều cần biết trước) về các sách phụng vụ. Ngay cả Huấn thị Liturgiam authenticam, vốn quan trọng vì đặc biệt đề cập đến công việc phức tạp này và những công việc theo sau, cũng phải được giải thích -khi nó đòi hỏi sự phê chuẩn (recognitio) -, theo ánh sáng của Điều 838 mới. Cuối cùng, Tự sắc quy định rằng Bộ Phụng Tự thánh và Kỷ luật các Bí tích “cũng sẽ thay đổi các quy tắc riêng của mình trên cơ sở kỷ luật mới và trợ giúp các Hội đồng Giám mục thực thi nhiệm vụ của các ngài”.

Minh Đức

(WHĐ, 10.09.2017)