Khi tìm kiếm tư liệu với cụm từ “thực trạng xã hội Việt nam hiện nay” trên google (internet) người ta bắt gặp không ít bài báo, hình ảnh, video với những cụm từ tiêu cực: “chạm ngưỡng báo động”, “ruồng bỏ sự thật”, “suy thoái đạo đức”…
Quả thật, xã hội hiện nay với trào lưu duy vật hưởng thụ, sự ích kỷ cá nhân, phe nhóm; tham nhũng, lạm quyền hay những tội ác phạm đến nhân phẩm, luân lý tràn lan khắp nơi. Lợi ích về quyền lợi và kinh tế thuộc về một số ít người có địa vị trong xã hội, nhưng bất công và đau khổ lại đè nặng trên phần lớn những người dân thấp cổ bé họng.

Đứng trước thực trạng đó, Giáo Hội thao thức “đẩy mạnh công lý và hòa bình, đưa ánh sáng và men Tin Mừng thâm nhập mọi lĩnh vực của xã hội con người” (Học thuyết xã hội về nhân phẩm). Ngày 4-6/7/2017 Ban Công Lý và Hòa Bình (CLHB) Giáo Phận Vinh đã phối hợp với Ủy ban CLHB Việt Nam tổ chức tập huấn, học hỏi về Học Thuyết xã hội Công Giáo tại giáo phận Vinh.

Đợt tập huấn 3 ngày quy tụ gần 1000 người, tại 3 địa điểm:

- Nhà thờ giáo xứ Kẻ Dừa gồm Hạt Kẻ Dừa và Hạt Đông Tháp.

- Nhà thờ giáo xứ Ngọc Long gồm Hạt Bảo Nham và Hạt Quy Hậu.

- Nhà thờ giáo xứ Cầu Rầm gồm Hạt Cầu Rầm và Hạt Vạn Lộc.

Vá»›i sá»± có mặt của Cha Giuse Lê Quốc Thăng, tổng thÆ° ký UB CLHB thuá»™c Há»™i Đồng Giám Mục Việt Nam; Cha Antôn Nguyá»…n Văn Đính trưởng Ban CLHB Giáo Phận Vinh; quý Cha thành viên trong Ban CLHB Giáo phận, quý Cha đặc trách CLHB giáo hạt, quý cha trong các Giáo hạt cùng toàn thể thành viên trong tiểu ban CLHB và Há»™i đồng Mục vụ các Giáo xứ trong hai Giáo hạt tham dá»±.

Nội dung của các buổi tập huấn gồm 4 phần chính:

Khái Quát Chung: Do Cha Giuse Maria Lê Quốc Thăng nói về Nhân Vị - Nhân Phẩm – Nhân Quyền theo cái nhìn của nhân loại và theo cái nhìn của Giáo Hội qua Học Thuyết xã hội. Theo đó, ngài đưa ra những công bố chung trong bản Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền được Liên Hiệp Quốc công nhận ngày 10/12/1948 và đề cao Học Thuyết xã hội Công Giáo về quyền con người.

Về Vấn đề phạt sinh con thứ ba trở lên, cha Antôn Nguyễn Thanh Tịnh đã giúp tham dự viên có cái nhìn rõ ràng hơn về mặt pháp luật trong vấn đề này. Ngài đưa ra những điều, khoản luật liên quan để nhấn mạnh việc từ chối, gây khó khăn phiền hà cho việc đăng ký khai sinh cho trẻ em là vi phạm nghiêm trọng các Công ước quốc tế về quyền con người, quyền trẻ em.

Trong phần thứ ba Cha Micae Trần Trung Năng trình bày về tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục – đào tạo công lập Nghệ An. Cha đưa ra các điều, khoản luật hay nghị định; và so sánh với mức thu học phí cụ thể theo quyết định của UBND đối với các trường công lập trong tỉnh Nghệ An. Ngài cũng đưa ra lời giải thích theo các văn bản pháp luật hiện hành quy định về vấn đề liên quan như các Nghị định, Công văn đề cập đến các khoản tiền xã hội hoá giáo dục.

Cuối cùng cha Phó ban Giuse Nguyễn Công Bắc nói về vấn đề lạm thu thuế, phí và lệ phí tại nông thôn. Trong phần này, cha Giuse phân biệt giữa thuế, phí và lệ phí. Đứng trước hàng loạt bài báo nói về vấn đề lạm thu thuế, phí, lệ phí tại các vùng nông thôn, cha Giuse đưa ra những văn bản pháp lý quan trọng để làm rõ vấn đề đó.

Trước khi vào nội dung chính, cha Antôn trưởng Ban CLHB Giáo phận đã giới thiệu về UB CLHB, thành viên, mục đích, mục tiêu, sứ mạng, nguyên tắc hành động, đối tượng phục vụ, cơ cấu tổ chức của Ủy ban. Ngài cũng nói đến hiện trạng xã hội Việt Nam về lĩnh vực công lý và hòa bình để giúp tham dự viên hiểu rõ về UB cũng như về thực trạng xã hội và sứ mạng của mình giữa lòng trần thế là như “chiên đi vào giữa bầy sói”.

Trong suốt quá trình tập huấn, nhiều câu hỏi của tham dự viên xoay quanh các chủ đề đã được đưa ra thảo luận và được các cha am hiểu về chuyên môn giải đáp. Nhiều tham dự viên chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về các khuất tất mà họ gặp tại địa phương cũng như việc họ đứng ra đấu tranh để pháp luật được thực thi mang lại quyền lợi chính đáng cho người dân.

Buổi tập huấn mang lại cho tham dự viên hiểu thêm về pháp luật và cái nhìn của Giáo hội Công giáo về nhân phẩm. Tham dự viên được mời gọi sống đúng theo pháp luật bao gồm cả quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm. Cùng với ý thức là men Tin Mừng giữa lòng xã hội, được mời gọi sống theo chân lý và sự thật, các tham dự viên đã rất tích cực trong việc học hỏi, kiếm tìm và quyết tâm làm chứng cho sự thật để công lý và hòa bình được thực thi.

Giữa các giờ học, tham dự viên được nghỉ ngơi 15 phút và 1 tiếng sau cơm trưa. Tuy nhiên, trong những giờ nghỉ ngắn ngủi đó, phần lớn các tham dự viên đã dành thời gian để đọc, tìm kiếm tư liệu, thảo luận với nhau hay tìm các cha để được giải thích thêm. Điều đó chứng tỏ tinh thần học hỏi và ý thức tìm kiếm sự thật của người dân rất cao dù phần lớn họ đều là những người lao động chân tay bình thường.

Trước khi kết thúc, cha Trưởng ban CLHB giáo phận Vinh đã có những chia sẻ về ưu tư của UB CLHB các cấp đối với lời mời gọi đứng về phía công lý nhằm bảo vệ những người yếu đuối (Xuất hành 22, 20-26) của Thiên Chúa trước thực trạng xã hội đang bị thống lãnh bởi bạo lực và gian dối hôm nay. Tuy nhiên, cha Ant cũng cho biết, Ban CLHB không có tham vọng có thể nhanh chóng làm một điều gì đó lớn lao để thay đổi xã hội nhiễu nhương, trắng đen lẫn lộn này. Nhưng cũng như việc “thà cố gắng thắp lên một ngọn nến, còn hơn ngồi nguyền rủa bóng đêm”, Ban hy vọng có thể gây ý thức từ từ cho mọi người về việc đoàn kết, bảo vệ quyền lợi của người dân theo đúng pháp luật nhà nước hiện hành.

Buổi tập huấn với kết quả nhiều hơn sự mong đợi đối với ban tổ chức cũng như người tham dự. Giống như tác giả Thánh vịnh 85, mọi người trông chờ sự giao thoa giữa đất và trời trong ý nghĩa công lý luôn được thực thi: “Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ / Hòa bình công lý đã giao duyên”.

Mary Nguyá»…n