Hãy há»c cùng Giêsu (20): THÂN PHẬN CON NGƯỜI VÀ à NGHĨA CUỘC ÄỜI
26.02.2009
|
|
Các bạn thân mến !
Nói đến thân pháºn con ngÆ°á»i và ý nghÄ©a cuá»™c Ä‘á»i là nói đến Ä‘iá»u gì đó vừa cụ thể gần gÅ©i nhÆ°ng lại vừa bao la vượt quá tầm hiểu biết của con ngÆ°á»i. Thân pháºn con ngÆ°á»i là điá»u mà chúng ta sống, chúng ta đảm nháºn từng ngà y. Cuá»™c Ä‘á»i có nghÄ©a hay vô nghÄ©a cÅ©ng là điá»u mà chúng ta sống và cảm nháºn rất rõ rà ng má»—i ngà y. Thế mà xoay quanh thân pháºn con ngÆ°á»i và ý nghÄ©a cuá»™c Ä‘á»i luôn có những câu há»i là m cho ngÆ°á»i ta trăn trở và day dứt khôn nguôi.
Quả thế, trong hà nh trình cuá»™c Ä‘á»i, thế nà o cÅ©ng có lúc ngÆ°á»i ta phải dừng lại và tá»± đặt cho mình những câu há»i nhÆ°: Tôi là ai giữa cuá»™c Ä‘á»i nà y? Tôi từ đâu đến và sẽ Ä‘i vỠđâu? Äâu là giá trị của thân pháºn con ngÆ°á»i? Äâu là ý nghÄ©a của cuá»™c Ä‘á»i? Sống để là m gì?..
ChÆ°a trả lá»i được cho câu há»i vá» sá»± sống, ngÆ°á»i ta đã phải đối diện vá»›i má»™t vấn nạn khác còn oan nghiệt hÆ¡n. Äó là cái chết. Má»—i khi bị đặt đối diện vá»›i cái chết của ngÆ°á»i khác, ngÆ°á»i ta không khá»i tưởng nghÄ© đến cái chết của mình. Äôi lúc cái ranh giá»›i giữa sống và chết bá»—ng trở nên mong manh quá Ä‘á»—i. Có những ngÆ°á»i gần gÅ©i vá»›i chúng ta, má»›i ngà y hôm qua hãy còn là má»™t con ngÆ°á»i sống Ä‘á»™ng và đầy năng lá»±c, hôm nay đã là má»™t cái xác lạnh ngắt vô hồn trong huyệt mộ…
Nếu chết có nghÄ©a là hết, cái chết trở thà nh ná»—i ám ảnh khủng khiếp cho cuá»™c sống của má»™t con ngÆ°á»i. Thế nên có ngÆ°á»i quan niệm rằng con ngÆ°á»i được sinh ra là để hÆ°á»›ng vá» cái chết. BÆ°á»›c qua má»—i ngà y sống, ngÆ°á»i ta tiến gần đến vá»›i cái chết của mình hÆ¡n. (M. Heidegger). Cái chết khiến ngÆ°á»i ta nhìn vá» hà nh trình cuá»™c Ä‘á»i và thân pháºn con ngÆ°á»i hết sức bi quan và tiêu cá»±c. Có ngÆ°á»i khi chứng kiến những Ä‘iá»u tồi tệ trong hà nh trình ngắn ngủi của cuá»™c Ä‘á»i là m ngÆ°á»i, đã không ngại tuyên bố rằng con ngÆ°á»i chỉ là má»™t dòng sông nhÆ¡ bẩn vá»›i đầy những tham vá»ng, bạo tà n và bất chÃnh (F. Nietzsche). NgÆ°á»i khác thì lại cho rằng con ngÆ°á»i chỉ thuần là váºt chất, chết là hết chuyện (K. Marx). Nhiá»u ngÆ°á»i khác nữa lại có cái nhìn vá» con ngÆ°á»i thê thảm đến Ä‘á»™, vá»›i há», giác ngá»™ và thức tỉnh vá» thân pháºn con ngÆ°á»i không gì khác hÆ¡n là nhìn ra những vô lý đến cùng cá»±c trong thân pháºn là m ngÆ°á»i (A. Camus). Äó là lúc con ngÆ°á»i bị Ä‘au khổ choáng ngợp và thấy ghê tởm cả cuá»™c sống. Äó cÅ©ng là lúc há» phải đối diện vá»›i cái chết trống trÆ¡n vô nghÄ©a.
Vá»›i tất cả những suy nghÄ© ấy, ngÆ°á»i ta cố vùng vẫy để tá»± ban cho cuá»™c Ä‘á»i mình má»™t ý nghÄ©a, để khoát cho mình ánh vinh quang của những anh hùng, những siêu nhân. CÅ©ng không Ãt ngÆ°á»i Ä‘i tìm kiến tạo cuá»™c Ä‘á»i mình trong tiá»n tà i, danh vá»ng, địa vị xã há»™i, khoái lạc xác thịt… Äể rồi đến má»™t lúc nà o đó, há» ngỡ ngà ng nháºn ra rằng tất cả những Ä‘iá»u ấy chỉ là những thứ bên ngoà i mà mình đã cố công để tô Ä‘iểm cho mình. Còn chÃnh mình thì vẫn cứ là má»™t vấn nạn cà ng lúc cà ng bà ẩn.
ThÆ°a các bạn, nếu con ngÆ°á»i chúng ta không thể tá»± ban cho mình má»™t cuá»™c Ä‘á»i, là m sao chúng ta có thể ban cho cuá»™c Ä‘á»i ấy má»™t ý nghÄ©a Ä‘Ãch thá»±c? Má»i lý thuyết, má»i quan niệm nhân tạo gắn và o cuá»™c Ä‘á»i của con ngÆ°á»i dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘á»u gượng gạo và gò ép. Thân pháºn con ngÆ°á»i và ý nghÄ©a của cuá»™c Ä‘á»i là điá»u ngÆ°á»i ta phải sống, phải chiêm niệm và khám phá từng ngà y, hÆ¡n là điá»u để ngÆ°á»i ta tranh luáºn bà n cãi hay chiến đấu để chiếm Ä‘oạt.
Sống là má»™t cuá»™c hà nh trình. Nhìn cuá»™c sống theo hÆ°á»›ng nà o, ngÆ°á»i ta sẽ đẩy hà nh trình Ä‘á»i mình theo hÆ°á»›ng ấy. Nếu cuá»™c Ä‘á»i tôi chỉ là kết quả của má»™t ngẫu nhiên vô tình nà o đó, cùng lắm tôi chỉ có thể sống giữa Ä‘á»i ở mức ngẫu nhiên và vô tình. Nếu cuá»™c Ä‘á»i là bể khổ mênh mông và con ngÆ°á»i chỉ là má»™t cánh bèo trôi báºp bá»nh trong bể khổ ấy, tôi chẳng cần ham sống để xây dá»±ng cuá»™c Ä‘á»i, nhÆ°ng chỉ lo tìm cho mình má»™t lối ngõ nà o đó để vượt thoát mà thôi. Nếu cuá»™c Ä‘á»i là hÆ° vô, tôi chỉ có thể giam mình trong ná»—i day dứt của má»™t thân pháºn bi đát bị tất định theo má»™t cái định luáºt nghiệt ngã nà o đó. Nếu cuá»™c Ä‘á»i tôi là má»™t sá»± kết án và đà y ải, không sá»›m thì muá»™n tôi sẽ nổi loạn, phá đổ và hủy hoại chÃnh cuá»™c Ä‘á»i mình.
Còn ngược lại, nếu cuá»™c Ä‘á»i tôi là má»™t quà tặng yêu thÆ°Æ¡ng, tôi giÆ¡ tay đón nháºn vá»›i cả lòng biết Æ¡n và sá»± quý mến. Nếu cuá»™c Ä‘á»i tôi là má»™t mầu nhiệm, tôi sẽ chiêm bái và cung kÃnh đối cuá»™c Ä‘á»i mình. Nếu cuá»™c Ä‘á»i tôi là má»™t ân sủng có giá trị linh thánh, hà nh trình sống của tôi từ lòng mẹ cho đến lòng đất sẽ phải được bảo vệ và trân trá»ng.
Là má»™t ngÆ°á»i Công Giáo, chúng ta tin rằng chết không có nghÄ©a là hết và cuá»™c Ä‘á»i là m ngÆ°á»i có má»™t ý nghÄ©a đặc biệt. Tuy nhiên đây không phải là má»™t xác tÃn dá»… giải, không phải là má»™t liá»u thuốc trấn an chúng ta, và cà ng không phải là má»™t lối thoát để chúng ta được giải gỡ ra khá»i những trăn trở Æ°u tÆ° vá» thân pháºn con ngÆ°á»i.
Chúng ta được dạy để thà nh tháºt nhìn ra những yếu Ä‘uối và tạm bợ trong cuá»™c Ä‘á»i là m ngÆ°á»i: nhÆ° má»™t thoáng mây bay chợt đến rồi chợt Ä‘i giữa cuá»™c Ä‘á»i, nhÆ° bông hoa sá»›m nở chiá»u tà n, nhÆ° sÆ°Æ¡ng mai vừa hợp đã vá»™i tan, nhÆ° mong manh cát bụi sẽ trở vá» vá»›i cát bụi… Tất cả những Ä‘iá»u ấy Ä‘á»u gợi lên trong chúng ta nhiá»u suy tÆ° và trăn trở. Tuy nhiên, tất cả những suy tưởng vá» thân pháºn con ngÆ°á»i chỉ được coi là nghiêm túc và sâu lắng khi đằng sau nó có lấp lánh chút tia sáng của niá»m tin, của hy vá»ng. Tuyệt vá»ng trong chÃnh những suy nghÄ© bi quan của mình là hÆ°á»›ng Ä‘i tá»± nhiên thÆ°á»ng thấy. Nhìn ra những giá trị tÃch cá»±c, tìm ra sá»± tÆ°Æ¡i tắn ngay trong những đổ vỡ mất mát và yếu nhược, đó má»›i là cách sống của má»™t ngÆ°á»i có niá»m tin và o Thiên Chúa. Khi đó, những trăn trở vá» thân pháºn con ngÆ°á»i không bao giá» có thể giam hãm chúng ta trong cái vòng xoay luẩn quẩn của bất mãn và tuyệt vá»ng.
Khi chiêm niệm vá» thân pháºn con ngÆ°á»i, chúng ta được dẫn đến vá»›i hình ảnh của má»™t Thiên Chúa là m ngÆ°á»i. TrÆ°á»›c những Ä‘á»›n Ä‘au dằn vặt của con ngÆ°á»i, Thiên Chúa cho chúng ta má»™t câu trả lá»i. Câu trả lá»i ấy nằm chÃnh nÆ¡i cuá»™c Ä‘á»i của con ngÆ°á»i Giêsu. Giêsu không đến để Ä‘Æ°a ra má»™t thiên khảo luáºn vá» con ngÆ°á»i, không giải đáp những thắc mắc vá» thân pháºn con ngÆ°á»i. Ngà i đến để sống nhÆ° má»™t con ngÆ°á»i. Ba mÆ°Æ¡i năm ở là ng Nagiareth, Giêsu lặng lẽ sống nhÆ° má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng giữa bao nhiêu con ngÆ°á»i khác. Vì sao thế? Phải chăng vì cuá»™c sống con ngÆ°á»i vá»›i những cái bình lặng thÆ°á»ng ngà y của nó luôn có má»™t giá trị nhất định. Chỉ cặp mắt biết chiêm niệm và con tim biết yêu thÆ°Æ¡ng má»›i có thể nháºn ra cuá»™c Ä‘á»i nà y ý nghÄ©a dÆ°á»ng bao.
Lạy Chúa Chúa cho chúng con má»™t cuá»™c Ä‘á»i, rồi chúng con thÆ°á»ng lao Ä‘ao vất vả Ä‘i tìm ý nghÄ©a của cuá»™c Ä‘á»i ấy. Thế nhÆ°ng chúng con nháºn ra rằng má»™t lý thuyết dù có hay đến Ä‘á»™ nà o Ä‘i nữa cÅ©ng không thể vá»— vá» và là m chúng con an lòng, và cà ng không thể miá»…n trừ cho chúng con cái trách nhiệm phải đảm nháºn cuá»™c Ä‘á»i của chÃnh mình. Lạy Chúa, có những lúc chúng con không dám tin chắc rằng mình đến từ Chúa và sẽ trở vá» vá»›i Chúa. DÆ°á»ng nhÆ° luôn có má»™t thúc đẩy thầm kÃn nà o đó khiến chúng con luôn muốn vượt thoát thân pháºn thá» tạo để trở thà nh những tạo hóa của chÃnh mình. Kết quả là chúng con dá»… tá»± giam mình giữa vòng luẩn quẩn trong ná»—i ám ảnh của hÆ° vô, của Ä‘á»›n Ä‘au và tuyệt vá»ng. Äồng hà nh vá»›i chúng con má»—i ngà y trong kiếp ngÆ°á»i xin Chúa giúp cho má»—i ngà y sống của chúng con là má»™t cuá»™c thá»±c táºp trong lòng tin cáºy mến ChÃnh niá»m tin sẽ cứu rá»—i chúng con ChÃnh niá»m hy vá»ng sẽ nâng chúng con lên Và chÃnh lòng yêu mến sẽ cho chúng con tá»± do vui sống. Nhá» quy hÆ°á»›ng trá»n vẹn vá» Chúa, xin giúp chúng con cảm nghiệm sâu xa hÆ¡n ý nghÄ©a của cuá»™c Ä‘á»i và giá trị của việc là m ngÆ°á»i. nhỠđó chúng con biết yêu mến cuá»™c sống của mình hÆ¡n, và nhỠđó, hết lòng xây dá»±ng NÆ°á»›c Chúa nÆ¡i trần gian nà y. Amen.
Radio Vaticana Mục : Hãy há»c cùng Giêsu Phụ trách : LÆ°u Minh Gian
(Nguồn: Radio Vaticana) |