Lm. Nguyễn Đình Thi, Chủ tịch Hôi Huynh đệ Việt Nam

Con người sinh ra có số phận, nhưng chắc rằng số phận không hoàn toàn quyết định cuộc đời của một con người. Vốn dĩ "Nhân chi sơ tính bản thiện" nghĩa là con người ta khi sinh ra đều tốt, đều trong trắng, đều hồn nhiên và đơn sơ. Lẽ ra họ đều được hưởng một quyền lợi như nhau, được chăm sóc, được dạy dỗ như nhau và được quyền chọn một hướng đi riêng theo khả năng từng người.

Thế nhưng "mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh", mỗi em lại sinh ra và sống trong một hoàn cảnh, một điều kiện và một sự chăm sóc, dạy dỗ khác nhau. Có những em đã được sự quan tâm chăm sóc từ lúc chưa chào đời, được mẹ cha tẩm bổ khi còn là thai nhi, nhưng ngược lại có những em lại sinh ra trong một điều kiện hết sức thiếu thốn, thậm chí bị bỏ rơi hay có những em lại sinh ra mang tật nguyền. Quả thật có những tiếng khóc chào đời để rồi đón nhận niềm vui, đón nhận vinh quang và cả một tương lai rạng rỡ, nhưng có những tiếng khóc chào đời để đón nhận những đau thương, những nỗi thống khổ. Phải chăng đó chính là số phận, là cái mà người ta gọi là Thượng Đế đã an bài để rồi tự an ủi mình mà cam chịu. Cho đến ngày nay trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng không ít những con người, những em bé nằm trong những hoàn cảnh nghiệt ngã ấy mà phần đa là do các em đã sớm mất đi người cha, người mẹ, người thân thuộc hoặc bị cha mẹ bỏ rơi, có em chịu cảnh mồ côi từ khi vừa lọt lòng. Những mảnh đời bất hạnh, nghiệt ngã đó rất cần sự sẻ chia, giúp đỡ của bao người.

Một trong những chương trình thiết thực mang tính nhân đạo mà Hội Huynh Đệ Việt Nam đã và đang thực hiện rất có hiệu quả trong suốt hàng chục năm nay đó là việc xây dựng các trung tâm hội nhập trẻ mồ côi, lang thang cơ nhỡ và trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Kể từ sau ngày hoà bình lập lại, song song với các chương trình phát triển đời sống, Hội đã xây dựng được 8 trung tâm hội nhập, đưa các em mồ côi cơ nhỡ, tật nguyền và những em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào các Trung tâm nhằm giúp các em có một cuộc sống bình thường như bao đứa trẻ khác, đó là Trung tâm trẻ mồ côi phường Phương Liệt Hà Nội, Trung tâm Mồ côi quận Ba Đình Hà Nội, Trung tâm Mồ côi thành phố Vinh (Nghệ An), Trung tâm Khánh Hội quận 4 TP. Hồ Chí Minh, Trung tâm Tam Kỳ - Quảng Ngãi, Trung tâm TP. Đà Nẵng, Trung tâm Mồ côi huyện Cẩm Xuyên và Trung tâm Mồ côi huyện Hương Khê, mỗi Trung tâm có từ 2 đến 4 người trực tiếp quản lý. Đến nay có trên 600 em đã và đang được các Trung tâm bảo trợ, giúp đỡ, nuôi dưỡng và chăm sóc, hàng chục em đã trưởng thành, trong đó có rất nhiều em đã là kỹ sư, bác sĩ, có em đi du học nước ngoài và có em đang làm luận án tiến sĩ. Phần đa những em đã trưởng thành đều có cuộc sống ổn định và đã xây dựng tổ ấm riêng cho mình, những em còn lại hầu hết đang học ở các trường phổ thông.

Vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng của Há»™i là không Ä‘Æ°a trẻ mồ côi sống tập trung mà gá»­i các em nÆ¡i chính những người thân, người có hảo tâm để các em khỏi bị mặc cảm vá»›i cá»™ng đồng, mặc cảm vá»›i số phận. Các em được chăm sóc đầy đủ, được phụ cấp chi phí ăn học hàng tháng, trung bình má»—i tháng má»—i em được nhận phụ cấp từ 250 đến 400.000 đồng tuỳ vào Ä‘iều kiện từng vùng và từng em, chÆ°a kể quà sinh nhật, quà lá»…, tết hàng năm. Ngoài ra các em còn được giúp đỡ, há»— trợ nhiều hiện vật nhÆ° giúp cho các em có xe đạp để Ä‘i học, mua sắm sách vở, quần áo v.v. Việc chăm sóc các em hằng ngày có người trá»±c tiếp phụ trách chăm lo đến nÆ¡i, đến chốn, thường xuyên theo dõi, kèm cặp, dạy dá»—, có giáo viên dạy thêm, có nÆ¡i tập trung cho các em sinh hoạt và học tập chung vá»›i nhau để luôn tạo cho các em sá»± thoái mái. Ngoài ra các trung tâm còn tổ chức cho các em Ä‘i dã ngoại, tham quan du lịch để các em không bị thiệt thòi, không thua kém những đứa trẻ bình thường. Thá»±c tế cho thấy  đây là má»™t quan Ä‘iểm, má»™t đường hÆ°á»›ng rất sát thá»±c, má»™t chủ trÆ°Æ¡ng hợp lý và đã mang lại những thành công đáng kể.

Linh mục Nguyễn Đình Thi, chủ tịch Hội, người đã đứng ra xây dựng, thành lập, bảo trợ các Trung tâm Mồ côi cho biết: "Chúng ta hãy để những người thân nuôi và chăm sóc các em vì dù sao "một giọt máu đào hơn ao nước lã". Hơn nữa để các em khỏi mặc cảm mình là trẻ mồ côi, tạo cho các em môi trường hòa nhập và để các em phát huy khả năng của mình nơi chính gia đình người thân, miễn là làm sao để các em khỏi phải thiệt thòi, thua em kém chị, điều cốt yếu là giúp các em vượt qua số phận để có một cuộc sống bình thường…".

Bằng việc vận động những tấm lòng hảo tâm ở nước ngoài, các cá nhân, tập thể, các tổ chức xã hội cung cấp, hỗ trợ kinh phí, trong những năm qua Hội đã đầu tư đầy đủ cho các Trung tâm thường xuyên hoạt động một cách tích cực, các chương trình luôn được thực hiện tốt đẹp. Bên cạnh đó Hội còn tìm cho mỗi em một người đỡ đầu để vừa làm chỗ dựa tinh thần lẫn vật chất nhằm cho các em vững tin, có thêm điều kiện học tập và thăng tiến. Với 8 Trung tâm, sau hơn 12 năm hoạt động, Hội Huynh Đệ đã vận động được hàng chục tỷ đồng, hàng ngàn hiện vật thiết thực phục vụ chương trình và hàng trăm món quà có ý nghĩa cho các Trung tâm và các em. Đây quả là một chương trình, một hoạt động rất đáng trân trọng mà Hội Huynh Đệ Việt Nam dường như âm thầm làm việc trong suốt hàng chục năm qua để mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc và sự công bằng cho bao con người, bao số phận.

Tuy nhiên việc thực hiện chương trình này cũng gặp không ít khó khăn, không ít những vấn đề bất cập do hoàn cảnh từng em, từng địa bàn và từng môi trường sống mà các em phải gánh chịu trước khi hội nhập vào các Trung tâm. Nhưng với tấm lòng nhiệt huyết, tình yêu thương, tình tương thân tương ái, đặc biệt là với chủ trương, mục đích của Hội nên tất cả các Trung tâm đều hoạt động một cách tích cực và rất có hiệu quả. Điều đáng ghi nhận là những hội viên, những cộng tác viên, những người thực hiện chương trình đều mang trong mình cái tâm, cái đức và tình yêu thương, không mệt mỏi trước mọi gian nan, vất vả, dám xả thân cho công việc. Bà Phạm Thị Thiều Hoa, giám đốc Trung tâm Khánh Hội quận 4, người đã từng đồng cam cộng khổ, từng sát cánh với những mảnh đời bất hạnh và đã mang lại hạnh phúc cho rất nhiều em đã bộc bạch rằng: “Công tác xã hội là một công tác rất phức tạp đòi hỏi cái tâm của người làm kèm với nhiều kiến thức khoa học khác. Bởi công việc này liên quan đến số phận của từng con người, đến mối quan hệ giữa con người với nhau và với xã hội. Làm thế nào để mối quan hệ này được tốt đẹp và mỗi con người trong hoàn cảnh khó khăn đều có ý chí vươn lên, vượt qua số phận tìm lại cuộc sống ổn định cho mình, hoà nhập tốt với cộng đồng và với xã hội. Đó cũng là mục tiêu của Hội Huynh Đệ đã đề ra với các trung tâm Mồ côi, thực tế trong thời gian làm việc với trẻ chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn, vui buồn lẫn lộn, nhưng bao giờ niềm vui cũng nhiều hơn nên chúng tôi đã bám trụ cho đến bây giờ…".

Thật không giản Ä‘Æ¡n chút nào cho má»™t công việc mà chủ yếu lấy cái tâm, cái đức làm Ä‘á»™ng lá»±c, lấy ná»—i thông cảm, vất vả làm niềm vui. Để há»™i nhập, chăm sóc, theo dõi các em hằng ngày cÅ©ng đã phức tạp, chÆ°a nói đến khi các em Ä‘au ốm, bệnh tật, khi các em gặp Ä‘iều bất trắc vì trong số đó có rất nhiều em bị tật nguyền, ốm yếu, có em bị bệnh tâm thần rồi các chứng bệnh hiểm nghèo phải Ä‘em Ä‘i Ä‘iều trị ở bệnh viện lá»›n mà những người phụ trách phải túc trá»±c hàng tháng trời. Má»—i Trung tâm có những khó khăn riêng, má»—i người phụ trách có má»™t Ä‘iều kiện riêng nhÆ°ng Ä‘iều chung ở họ là trách nhiệm của cả má»™t hệ thống và họ luôn cảm thấy hạnh phúc trÆ°á»›c việc làm của mình. Bà Trần Thị Công, phụ trách Trung tâm trẻ mồ côi, khuyết tật ở huyện HÆ°Æ¡ng Khê tâm sá»±: "Khi được Há»™i Huynh Đệ mà trá»±c tiếp là cha Nguyá»…n Đình Thi chủ tịch Há»™i giao cho tôi nhiệm vụ này, tôi thật sá»± hết sức băn khoăn, vừa mừng mà cÅ©ng vừa lo. Mừng là mình có thể làm được Ä‘iều gì đó cho các em, cho xã há»™i. Lo vì sợ không hoàn thành nhiệm vụ, không mang đến được cho các em niềm vui, niềm hạnh phúc. NhÆ°ng rồi vợ chồng tôi đã Ä‘á»™ng viên, tạo Ä‘iều kiện cho nhau và đặc biệt là được Cha Thi luôn kề vai, sát cánh. Bên cạnh đó trung tâm cÅ©ng rất được sá»± đồng tình của chính quyền, được các vị lãnh đạo thăm hỏi, Ä‘á»™ng viên nên chÆ°Æ¡ng trình luôn hoạt Ä‘á»™ng trôi chảy và có hiệu quả thiết thá»±c. Tôi mong rằng Há»™i Huynh Đệ Việt Nam luôn ở bên các cháu, yêu thÆ°Æ¡ng giúp đỡ các cháu và chúng tôi sẽ Ä‘em hết sức mình phục vụ để trung tâm trẻ mồ côi này luôn hoạt Ä‘á»™ng má»™t cách có hiệu quả…". 

Hàng tháng, Lm. Nguyễn Đình Thi chủ tịch Hội và các cộng sự ở nước ngoài lại đến thăm hỏi và tặng quà cho các Trung tâm, tạo được sự gắn bó và động viên tinh thần các em. Chính vì thế mà hầu hết các em đều rất tích cực rèn luyện, chịu khó học tập và có chí vươn lên. Hàng năm ở các Trung tâm tổ chức lễ trưởng thành cho một số em, hướng cho các em lối sống và thường xuyên thăm hỏi, nhắc nhớ. Hầu hết các em đều có cuộc sống ổn định không những cho gia đình họ mà còn quay lại giúp được người khác. Em Hồ Bá Hiếu thuộc Trung tâm Mồ côi huyện Hương Khê nay là giáo viên dạy tại trường THCS xã Hương Bình đã bày tỏ nỗi niềm của mình trong lễ kỷ niệm 12 năm hoạt động của Trung tâm Mồ côi Hương Khê - Cẩm Xuyên ngày 10 tháng 12 năm 2006 rằng: "… Em không nghĩ mình lại được như ngày hôm nay. Nếu không có Hội Huynh Đệ, không được sự thương yêu của các cô chú thì chắc rằng sự sống, sự tồn tại của em cũng đã khó bởi căn bệnh hiểm nghèo và hoàn cảnh éo le của gia đình em. Suốt cuộc đời này em luôn mang ơn của quý Hội, của cha Thi và các cô chú đã chăm sóc em vượt qua số phận, em nguyện sống xứng đáng và sẽ làm những việc bổ ích để đáp lại công ơn trời biển này".

Đó cũng là niềm vui, niềm an ủi của những người đã và đang từng ngày thực hiện chương trình vì các em luôn nhận thấy được thân phận, trách nhiệm và lòng biết ơn bằng hành động tích cực, quyết tâm vượt khó. Hàng chục lời cảm tưởng đều mang theo những tình cảm đặc biệt làm động lực cho thành công của chương trình. Mặc dầu gặp không ít những khó khăn, vất vả, nhưng các Trung tâm trẻ Mồ côi của Hội Huynh Đệ Việt Nam luôn đứng vững và thu được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Ngoài việc thực hiện chương trình giúp các em ở tại các Trung tâm Mồ côi, Hội Huynh Đệ Việt Nam còn có kế hoạch giúp đỡ chính gia đình các em và những gia đình có hoàn cảnh khó khăn khác bằng cách đến tận từng gia đình để hướng dẫn cách làm ăn, hỗ trợ nguồn vốn, đầu tư các chi phí sinh hoạt hằng ngày, mua sắm các trang thiết bị phục vụ sản xuất, chăn nuôi và hướng nghiêp các nghề phụ cho gia đình theo khả năng của từng người. Trong thời gian gần đây riêng ở Hương Khê, Hội đã tổ chức đi thăm hỏi và giúp đỡ cho hàng chục gia đình như đầu tư tiền của, cử nhân viên đến để tu sửa nhà ở, làm chuồng nuôi lợn, cấp lợn giống và mua sắm một số đồ dùng gia đình cho nhà bà Minh ở xóm 6 xã Phú Phong, giúp đỡ hướng nghiệp nghề, hỗ trợ làm chuồng nuôi bò, lợn, gà và quần áo cho gia đình chị Nguyễn Thị Thảo ở khối 9 thị trấn huyện, cấp gạo ăn đầy đủ 6 tháng và hướng nghiệp nghề cho hơn 10 gia đình khác trong huyện với mục đích giúp họ biết ý thức chính mình vươn lên để vượt qua số phận, ổn định đời sống và có chí hướng làm ăn xoá đói nghèo. Hội còn tặng 16 chiếc xe đạp cho những em học sinh nghèo vượt khó để động viên, tạo điều kiện cho các em học tập, phát huy những năng khiếu sẵn có để hướng tới tương lai lâu dài hòng giúp ích cho xã hội. Trong chương trình vì người nghèo này Hội đang tiếp tục đi khảo sát và lập nhiều kế hoạch mới, thu hút nhiều nguồn đầu tư để nâng đỡ cho bao số phận, bao gia đình khó khăn ở Việt Nam.

Đây quả là điều đáng ghi nhận, một chương trình hành động mang tính nhân đạo, một nghĩa cử cao đẹp mà Hội Huynh Đệ Việt Nam đã và đang thực hiện đối với người nghèo. Một việc làm mà linh mục chủ tịch Hội đã hết sức tâm huyết, luôn dành công sức của mình để theo sát chương trình từng ngày. Một chương trình dường như âm thầm suốt hàng chục năm nay với nguồn đầu tư hàng chục tỷ đồng, hàng nghìn hiện vật, hàng trăm cơ sở dành riêng để phục vụ cho những mảnh đời bất hạnh, những số phận nghiệt ngã được đứng lên góp mặt với xã hội.

Đaminh Nguyễn Tiến Khởi
(Hương Khê - Hà Tĩnh)