Dân số và sá»± sống con ngÆ°á»i (2) : Sá»± sống con ngÆ°á»i
13.08.2008
|
|
2. Sá»± sống con ngÆ°á»i
Sá»± sống con ngÆ°á»i là má»™t Ä‘á» tà i Ä‘ang thu hút sá»± chú ý của các khoa há»c gia và nhất là những nhà đạo đức khi con ngÆ°á»i Ä‘ang đối diện vá»›i việc ứng dụng khoa há»c kỹ thuáºt và o vấn Ä‘á» tạo sinh. Con ngÆ°á»i là má»™t thá»±c thể xã há»™i và tôn giáo. Những ngÆ°á»i sống trong xã há»™i, vì má»™t lý do nà o đó, muốn khám phá ra những Ä‘iá»u kỳ diệu trong thiên nhiên và muốn nổi danh nên đã muốn can thiệp và o lãnh vá»±c sá»± sống con ngÆ°á»i má»™t cách phi nhân bản. Sá»± can thiệp vô luân nà y đã khiến các nhà luân lý không thể không lên tiếng chống lại những nguy cÆ¡ là m phÆ°Æ¡ng hại đến nhân vị sá»± sống.
2.1. Thiên Chúa là chủ sự sống
“Thiên Chúa là Äấng cầm quyá»n sinh tá»â€ (1Sm 2,6). Sá»± sống là má»™t Ä‘iá»u gì đó rất huyá»n nhiệm nhÆ°ng cÅ©ng rất cụ thể có liên quan đến má»—i má»™t con ngÆ°á»i. Bao lâu con ngÆ°á»i Ä‘ang còn sống trên hà nh tinh nà y, thì bấy lâu con ngÆ°á»i Ä‘ang ná»— lá»±c Ä‘i tìm những phÆ°Æ¡ng thuốc giúp con ngÆ°á»i sống khá»e hÆ¡n, lâu hÆ¡n và hạnh phúc hÆ¡n. Cái khát vá»ng nà y tháºt là chÃnh đáng. NhÆ°ng nhiá»u lúc con ngÆ°á»i đã dùng những biện pháp để biến khát vá»ng đó thà nh hiện thá»±c má»™t cách phi lý, phi lý đến ná»—i chống lại phẩm giá cao trá»ng của chÃnh mình. NgÆ°á»i ta dùng những phÆ°Æ¡ng pháp để can thiệp và o sá»± sống con ngÆ°á»i, nhÆ°ng không thiếu những lần những phÆ°Æ¡ng pháp đó gây tác hại trên nhân vị. NgÆ°á»i ta có thể nhân danh khoa há»c hay tiến bá»™ để can thiệp và o nhân vị sá»± sống không? NgÆ°á»i ta có thể nhân danh lòng từ bi để giết hại những sinh mạng chÆ°a có khả năng tá»± vệ không? NgÆ°á»i ta có thể để bảo vệ mạng sống ngÆ°á»i nà y mà hủy diệt sá»± sống của ngÆ°á»i khác không? Sá»± sống là má»™t huyá»n nhiệm. Không ai có quyá»n trên sá»± sống của ngÆ°á»i khác vì bất cứ lý do gì. Äó không chỉ là má»™t suy tÆ° mang tÃnh triết há»c, nhÆ°ng phải nói đó là má»™t mệnh lệnh Thiên Chúa đã thiết định trong lÆ°Æ¡ng tri con ngÆ°á»i. Câu chuyện trong sách Sáng Thế, Ca-in giết hại em mình là A-ben, Thiên Chúa đã hạch há»i Ca-in: “A-ben em ngÆ°Æ¡i đâu rồi?†(St 4,9).Và khi má»™t ngÆ°á»i nà o đó giết hại anh em đồng loại của mình thì Thiên Chúa cÅ©ng sẽ há»i nhÆ° thế. Äiá»u nà y cho ta thấy là vì bất cứ lý do gì cÅ©ng không được xúc phạm đến mạng sống của ngÆ°á»i anh em mình, đó là quyá»n của Thiên Chúa.
Tiên tri Ê-dê-ki-en cho ta biết rõ tÆ° tưởng và mệnh lệnh của Thiên Chúa: “Mạng sống nà o cÅ©ng thuá»™c vá» Ta; mạng sống của cha cÅ©ng nhÆ° mạng sống của con Ä‘á»u thuá»™c vá» Ta. Ai phạm tá»™i, kẻ ấy phải chết.†(Ed 18,4).
Không ai có quyá»n trên mạng sống ngÆ°á»i khác và ngay cả trên cả mạng sống của mình. Thiên Chúa là chủ sá»± sống của con ngÆ°á»i. Thiên Chúa có quyá»n trên mạng sống ấy.
2.2. Con ngÆ°á»i là cá»™ng tác viên của sá»± sống
Sau khi hoà n tất công trình tạo dá»±ng, Thiên Chúa đã giao lại cho con ngÆ°á»i. Trong vấn Ä‘á» sá»± sống, Thiên Chúa là chủ sá»± sống và khi Thiên Chúa tạo dá»±ng nên con ngÆ°á»i có nam có nữ, má»™t phần nà o đó là Thiên Chúa muốn kêu má»i con ngÆ°á»i cá»™ng tác và o việc tạo sinh. Thiên Chúa kêu gá»i ngÆ°á»i nam ngÆ°á»i nữ đến vá»›i nhau là m thà nh đôi vợ chồng, sống yêu thÆ°Æ¡ng, bổ túc cho nhau và sinh dưỡng con cái. Con ngÆ°á»i có địa vị cao trá»ng vì con ngÆ°á»i được kêu gá»i cá»™ng tác vá»›i Thiên Chúa để sinh ra những hữu thể ngÆ°á»i má»›i, má»™t tuyệt tác trên má»i tuyệt tác, hình ảnh Thiên Chúa. “Trá»ng trách lÆ°u truyá»n sá»± sống con ngÆ°á»i, là m cho đôi bạn trở thà nh những cá»™ng tác viên tá»± do và hữu trách của Tạo Hóa, vốn gây cho chÃnh há» những khoái lạc bao la, và nhiá»u khi Ä‘em theo không Ãt những khó khăn và vất vả.†[54]
2.3. Quà tặng sự sống
Phân tÃch dÆ°á»›i khÃa cạnh sinh há»c, chúng ta thấy những con số vá» các thà nh phần có trong con ngÆ°á»i tháºt là huyá»n vi. Sá»± sống là cả má»™t huyá»n nhiệm. Từ khi hai ngÆ°á»i nam nữ có quan hệ vá»›i nhau, hà ng triệu tinh trùng dà nh nhau để trở thà nh ngÆ°á»i chiến thắng trong cuá»™c Ä‘ua là m tác nhân kết hợp vá»›i trứng nÆ¡i ngÆ°á»i phụ nữ tạo thà nh má»™t sá»± sống má»›i [55]. Äể có được má»™t con ngÆ°á»i má»›i, cái trứng được thụ thai phải phát triển qua các giai Ä‘oạn tháºt là kỳ diệu [56]. Trên thế giá»›i có hà ng triệu ngÆ°á»i, nhÆ°ng có thể nói là không ai giống ai. Thiên Chúa quả là má»™t nhà điá»u khắc tuyệt vá»i. Và khi má»™t sá»± sống được hình thà nh thì đó cÅ©ng là lúc Thiên Chúa ban tặng cho đôi vợ chồng má»™t món quà vô giá, Ä‘á»™c nhất vô nhị: â€œÆ n sá»± sống mà Thiên Chúa, là Äấng Sáng Tạo và là Cha, đã trao ban cho con ngÆ°á»i, đòi há»i con ngÆ°á»i phải ý thức vá» giá trị vô giá của nó và biết lãnh nháºn trách nhiệm. Nguyên tắc căn bản đó phải được đặt ngay ở trung tâm của sá»± suy tÆ°, để soi sáng và giải quyết những vấn đỠđạo đức do những can thiệp nhân tạo và o sá»± sống má»›i phát sinh và và o những diá»…n tiến của sá»± tạo sinh đặt ra.†[57]
2.4. Khởi đầu sự sống
Sá»± sống khởi sá»± khi nà o? Äó là câu há»i đã được nhiá»u nhà khoa há»c, y há»c, triết há»c và luân lý đặt ra. NhÆ°ng khó có câu trả lá»i dứt khoát. Ai có thể phân tÃch được linh hồn để xác định sá»± khởi đầu của sá»± sống? Dù theo thuyết nà o Ä‘i nữa thì chúng ta không thể nói má»™t cách chắc chắn hay biết má»™t cách rõ rà ng sá»± khởi đầu của má»™t nhân vị. Äể chắc chắn nhất và để tránh nguy cÆ¡ lạm dụng, Giáo Há»™i nói rằng sá»± sống con ngÆ°á»i bắt đầu từ giây phút đầu tiên, khi tinh trùng gặp trứng, nghÄ©a là từ lúc thụ thai. Sẽ không có nhân vị sá»± sống nếu không có má»™t sá»± khởi đầu ngay từ giây phút đầu tiên ấy. Ai phủ nháºn giây phút đầu tiên thì cÅ©ng phủ nháºn luôn má»i giây phút của má»™t nhân vị sá»± sống. “Ngay từ khi noãn thụ tinh, đã khởi đầu má»™t sá»± sống vốn không phải là sá»± sống của ngÆ°á»i cha cÅ©ng không phải là sá»± sống của ngÆ°á»i mẹ, nhÆ°ng là của má»™t con ngÆ°á»i má»›i, phát triển cho chÃnh mình. Nó sẽ không bao giá» thà nh ngÆ°á»i, nếu nó không là ngÆ°á»i ngay từ lúc ấy. Äiá»u hiển nhiên muôn thuở đó, đã được khoa di truyá»n há»c hiện đại xác nháºn. Khoa di truyá»n cho thấy, ngay từ giây phút đầu tiên, chÆ°Æ¡ng trình phát triển trong tÆ°Æ¡ng lai của sinh thể đó đã được định Ä‘oạt: má»™t con ngÆ°á»i, má»™t con ngÆ°á»i cá biệt vá»›i những đặc tÃnh xác định rất rõ rà ng. Cuá»™c phiêu lÆ°u của sá»± sống trong má»™t con ngÆ°á»i bắt đầu ngay từ lúc thụ tinh, vá»›i thá»i gian, các khả năng to lá»›n của sá»± sống sẽ lần lượt xuất hiện và sẵn sà ng hoạt Ä‘á»™ng.†[58]
(Còn tiếp...)
Chú thÃch [54] Phao-lô VI, Thông Ä‘iệp Sá»± sống con ngÆ°á»i (Humanae Vitae), 25/07/1967, số 1. [55] Xc. Nhóm Biên soạn, Äạo đức Sinh há»c Bioethics (LÆ°u hà nh ná»™i bá»™, 2003), tr. 158-160. [56] Ibidem, tr. 160-165. [57] Bá»™ Giáo lý Äức tin, Huấn thị Hồng ân Sá»± sống, 22/02/1987, trÃch lại trong Má»™t số tà i liệu Huấn quyá»n liên quan đến vấn Ä‘á» Luân lý (Sà i Gòn: Äại chủng viện thánh Giuse, 2004), tr. 391. [58] Bá»™ Giáo lý Äức tin, Tuyên ngôn vá» việc cố ý phá thai (18/11/1974), số 12-13.
Fx. Trần Kim Ngá»c, OP
|