Giải đáp phụng vụ: Thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng, và rÆ°á»›c Lá»… dÆ°á»›i hai hình
04.08.2016
|
|
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Äạo Binh Chúa Kitô (LC), giáo sÆ° phụng vụ của Äại há»c Regina Apostolorum (Nữ VÆ°Æ¡ng các Thánh Tông Äồ), Rôma.
Há»i: Con hiểu rằng việc sá» dụng các thừa tác viên ngoại
thÆ°á»ng cho RÆ°á»›c Thánh là chỉ là “ngoại thÆ°á»ng". Con cÅ©ng hiểu rằng việc
cho RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình cho tất cả các tÃn hữu đã được cho phép, bởi
Há»™i Äồng Giám Mục Hoa Kỳ, vá»›i giá trị dấu hiệu đầy đủ của nó. NhÆ° váºy,
câu há»i của con là : cái nà o cắt cái nà o? Con gần nhÆ° chÆ°a bao giá» nghe
rằng, việc cho Rước lễ dưới hai hình tại giáo xứ diễn ra, mà không cần
đến các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng. Váºy liệu tháºt là tốt hÆ¡n để tránh sá»
dụng các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng, là chỉ cho rÆ°á»›c Mình Thánh mà thôi
không? Hoặc liệu tháºt là tốt hÆ¡n để cho RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình, và nhá»
sá»± giúp đỡ của các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng, trên cÆ¡ sở thông thÆ°á»ng
không? – V. D., New York, Mỹ.
Äáp: Tôi có thể nói rằng từ ngữ "ngoại thÆ°á»ng" có nhiá»u sắc thái của ý nghÄ©a, và điá»u nà y có thể dẫn đến má»™t số nhầm lẫn.
Từ
quan Ä‘iểm phụng vụ, má»™t thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng là má»™t ngÆ°á»i thá»±c
hiện má»™t hà nh vi phụng vụ trong sá»± ủy nhiệm đặc biệt, và không phải lÃ
má»™t thừa tác viên thông thÆ°á»ng. NhÆ° váºy, trong trÆ°á»ng hợp cho RÆ°á»›c lá»…,
các thừa tác viên thông thÆ°á»ng là các Giám mục, linh mục và phó tế. NhÆ°
váºy, việc cho RÆ°á»›c lá»… là má»™t phần thông thÆ°á»ng của thừa tác vụ của các
vị.
Bất cứ ai khác cho tÃn hữu RÆ°á»›c lá»… là má»™t thừa tác viên ngoại
thÆ°á»ng. NghÄ©a là , đó không phải là má»™t phần thông thÆ°á»ng của chức năng
phụng vụ của há», nhÆ°ng hỠđã là m pháºn vụ nà y nhá» sá»± ủy nhiệm của hà ng
giáo sÄ©. Các thầy giúp lá»… nháºn sá»± ủy nhiệm nà y cách Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên (do
nhiệm vụ đương nhiên, ex officio), tức là do chức giúp lễ của thầy. Thầy
cũng có thể tráng chén khi vắng phó tế, cũng như đặt Mình Thánh và cất
Minh Thánh theo một cách đơn giản, trong giỠchầu Thánh Thể.
Tất
cả các thừa tác viên khác hoạt Ä‘á»™ng trong sá»± ủy nhiệm thông thÆ°á»ng của
Giám mục địa phÆ°Æ¡ng; há» thÆ°á»ng hoạt Ä‘á»™ng thông qua cha xứ, hay má»™t sá»± ủy
nhiệm đặc cỠ(ad hoc) của linh mục đang cỠhà nh Thánh lễ, để ứng phó
hoà n cảnh khó khăn.
Do đó, qui chế của thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng
là không phụ thuộc và o tần số của thừa tác, nhưng đúng hơn liên quan
đến bản tÃnh của chÃnh thừa tác. Ngay cả nếu má»™t thừa tác viên ngoại
thÆ°á»ng giúp cho RÆ°á»›c lá»… hà ng ngà y trong nhiá»u năm liá»n, ngÆ°á»i ấy không
bao giá» trở thà nh má»™t thừa tác viên thông thÆ°á»ng được, theo ý nghÄ©a giáo
luáºt hay phụng vụ.
Má»™t trÆ°á»ng hợp khác của khái niệm vá» thừa tác
viên ngoại thÆ°á»ng là vai trò của má»™t linh mục đối vá»›i bà tÃch thêm sức
trong nghi lá»… Latinh. Bá»™ Giáo Luáºt, các Ä‘iá»u từ số 882 đến 888, nói rằng
Giám mục là thừa tác viên thông thÆ°á»ng của phép Thêm sức, nhÆ°ng luáºt
tiên liệu khả năng của các linh mục ban phép Thêm sức, dÆ°á»›i má»™t số Ä‘iá»u
kiện nhất định.
Äối vá»›i hầu hết các bà tÃch khác, đặc biệt lÃ
phép Giải tá»™i, phép Thánh Thể, phép Truyá»n chức thánh và phép Xức dầu
các bệnh nhân, không có khả năng của các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng.
Tuy
nhiên, việc sá» dụng hiện nay của từ ngữ ‘ngoại thÆ°á»ng†là không rõ rà ng
trong qui định phụng vụ. Thà dụ, huấn thị "Redemptionis Sacramentum"
năm 2004 nói: "Các tÃn hữu thÆ°á»ng được rÆ°á»›c Thánh Thể trong Thánh Lá»… hay
và o thá»i gian được chÃnh nghi lá»… ấn định, nghÄ©a là liá»n sau khi linh
mục chủ tế rước lễ. Linh mục chủ tế có nhiệm vụ cho rước lễ, và , nếu có
dịp, các linh mục khác hay các phó tế giúp ngà i; Thánh Lễ không được
tiếp tục khi các tÃn hữu chÆ°a rÆ°á»›c lá»… xong. Các thừa tác viên ngoại
thÆ°á»ng có thể giúp linh mục chủ tế, theo đúng các quy tắc của giáo luáºt,
chỉ trong trÆ°á»ng hợp cần thiết" (số 88, Bản dịch Việt Ngữ của Há»™i Äồng
Giám Mục Việt Nam).
Tà i liệu nà y cÅ©ng Ä‘á» cáºp đến việc cho RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình nhÆ° sau:
"[100]
Äể biểu lá»™ rõ rà ng hÆ¡n cho các tÃn hữu tÃnh viên mãn của dấu chỉ bà n
tiệc Thánh Thể, giáo dân cũng được rước lễ dưới hai hình trong những
trÆ°á»ng hợp các sách phụng vụ được dá»± liệu, vá»›i Ä‘iá»u kiện phải dạy trÆ°á»›c
đó phải luôn luôn giảng dạy cách thÃch hợp vá» các nguyên lý tÃn lý đã
được Công Äồng chung Trentô ấn định trong lãnh vá»±c nà y".
“[101]
Äể cho giáo dân rÆ°á»›c lá»… hai hình, phải để ý má»™t cách thÃch hợp đến các
hoà n cảnh, mà việc đánh giá trÆ°á»›c tiên là thuá»™c quyá»n Giám Mục giáo
pháºn. Phải tuyệt đối loại bá» việc nà y khi có má»™t nguy cÆ¡, dù là rất nhá»,
xúc phạm đến Mình Máu Thánh Chúa. Äể đảm bảo má»™t sá»± phối hợp rá»™ng rãi
hÆ¡n trong lãnh vá»±c nà y, các Há»™i Äồng Giám Mục cần công bố những quy tắc
liên quan chủ yếu vỠ“cách cho các tÃn hữu rÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình và vá»
phạm vi của quyá»n cho rÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình nà yâ€; những quy tắc nà y phải
được Tông Toà , nghÄ©a là Bá»™ Phụng Tá»± và Ká»· Luáºt Bà TÃch, xác nháºn†(Bản
dịch, như trên).
NhÆ° váºy, trong khi việc RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình
được đánh giá cao, có thể có những trÆ°á»ng hợp, mà trong đó sá»± tháºn trá»ng
đỠnghị bỠqua nó, do các khó khăn thực tế kéo theo. Do đó, Huấn thị
"Redemptionis Sacramentum" tiếp tục nói trong số 102:
"Không được
cho giáo dân rÆ°á»›c vá»›i chén thánh, nếu, vì số ngÆ°á»i rÆ°á»›c lá»… đông, khó mÃ
lÆ°á»ng được lượng rượu cần thiết cho Thánh Lá»… ; quả nhiên, phải tránh
nguy cÆ¡ “còn dÆ° quá nhiá»u Máu Chúa Kitô phải rÆ°á»›c cuối buổi cá» hà nhâ€.
Phải hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế đó trong những trÆ°á»ng hợp sau đây : khó tổ chức
cho giáo dân rÆ°á»›c lá»… vá»›i chén thánh ; việc cá» hà nh đòi há»i sá» dụng má»™t
lượng rượu mà khó biết chắc chắn được nguồn gốc và phẩm chất của nó ;
cho một cỠhà nh xác định, không có đủ số các thừa tác viên có chức
thánh, cÅ©ng nhÆ° các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng cho rÆ°á»›c lá»… được huấn
luyện thÃch hợp ; má»™t số lá»›n dân chúng khăng khăng vì nhiá»u lý do, không
chịu rước lễ với chén thánh, việc nà y có kết quả là là m mỠnhạt đi cái
có thể gá»i là dấu chỉ hiệp nhất†(Bản dịch, nhÆ° trên).
Từ văn
bản nà y, chúng ta có thể viện dẫn rằng, Ãt nhất vá» nguyên tắc, các qui
tắc Giáo Há»™i nhìn nháºn khả năng sá» dụng các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng,
được huấn luyện tốt, để cho tÃn hữu RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình. Do đó, thay
vì một qui định cắt một qui định khác, vấn đỠlà cần đánh giá tất cả các
hoà n cảnh thÃch hợp, trÆ°á»›c khi quyết định phải là m gì. Việc chỉ sá» dụng
thá»±c tế các thừa tác viên ngoại thÆ°á»ng dÆ°á»ng nhÆ° không phải là lý do
đủ, để cho tiến hà nh việc cho Rước lễ dưới hai hình, nếu đã có các thừa
tác viên hợp lệ và đủ Ä‘iá»u kiện.
Trong khi việc cho Rước lễ dưới
hai hình được ban vá»›i lợi Ãch thiêng liêng không thể nghi ngá», nó không
là một giá trị tuyệt đối và , như các qui định gợi ý, nó nên được bỠqua,
nếu có bất kỳ nguy cơ là m ô uế nà o, hoặc do các khó khăn thực hà nh
nghiêm trá»ng.
Không ai bị tÆ°á»›c Ä‘oạt má»i ân sủng, do không rÆ°á»›c từ
chén thánh, vì Chúa Kitô được tiếp nháºn toà n bá»™ và đầy đủ trong má»™t
trong hai hình.
Sau bà i trả lá»i trên đây, má»™t ngÆ°á»i tên Drogheda,
Ai-len, yêu cầu là m rõ vỠvai trò của thầy giúp lễ liên quan đến việc
tráng chén. Sau khi tổng hợp các tà i liệu có liên quan, ông há»i: "ThÆ°a
cha, liệu con là đúng không, khi con nghĩ rằng nếu thầy giúp lễ, phó tế
và linh mục có mặt, thì thầy phó tế tráng chén; nếu linh mục và phó tế
có mặt, thì thầy phó tế tráng chén; và nếu linh mục và thầy giúp lễ có
mặt, thì thầy giúp lá»… tráng chén?â€.
Vâng, bạn nói đúng! Äây là thủ tục thÃch hợp trong các trÆ°á»ng hợp được mô tả ở trên.
Má»™t
số bạn Ä‘á»c khác đã há»i các câu há»i cụ thể, vá» việc cho RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai
hình. Má»™t ngÆ°á»i ở Calgary, Alberta, há»i: "Có phải là thÃch hợp để rÆ°á»›c
lá»… dÆ°á»›i hai hình trong các Thánh Lá»… ngà y thÆ°á»ng và Thánh Lá»… Chúa Nháºt
Mùa ThÆ°á»ng Niên, hoặc việc nà y nên dà nh cho ngà y lá»… trá»ng và lá»… buá»™c
khác? Nếu có nhiá»u hÆ¡n má»™t Thánh Lá»… và o ngà y Chúa Nháºt, liệu chỉ nên
thực hiện việc Rước lễ dưới hai hình, trong một trong các thánh lễ ấy,
hay liệu nên thá»±c hiện trong má»i thánh lá»… của ngà y đó?"
Bạn ạ,
không có câu trả lá»i phổ quát cho câu há»i nà y. Sá»± quyết định khi nà o
được cho RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình, nay chủ yếu thuá»™c Äấng Bản quyá»n địa
phÆ°Æ¡ng, và trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, có thể uá»· quyá»n quyết định cho cha
xứ.
Việc cho rÆ°á»›c Máu Thánh trong giáo xứ và o ngà y thÆ°á»ng là rất
hiếm, nhưng Giám mục có thể cho phép sự thực hà nh nà y, nếu hoà n cảnh bảo
đảm nó. Việc nà y là khá phổ biến trong các chủng viện, tu viện và trong
các cuộc tĩnh tâm.
TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° váºy, có thể có lý do thá»±c tiá»…n
tốt, vỠtại sao một giáo xứ cho Rước Máu Thánh trong một số thánh lễ và o
ngà y Chúa Nháºt, thà dụ, nếu má»™t Thánh Lá»… đặc biệt là quá đông ngÆ°á»i,
nên có mối nguy hiểm thực sự là Máu Thánh có thể đổ ra ngoà i, hoặc quá
kéo dà i thá»i gian RÆ°á»›c lá»…. Trong các trÆ°á»ng hợp đó, các lý do cần được
giải thÃch cho tÃn hữu, để há» có thể lá»±a chá»n tham dá»± Thánh lá»… nà o.
Cuối
cùng, má»™t bạn Ä‘á»c ở Colorado há»i: "Nếu thân mình, máu, linh hồn vÃ
thiên tÃnh của Chúa Kitô Ä‘ang hiện diện trong cả bánh và rượu được
truyá»n phép, ngÆ°á»i ta có RÆ°á»›c lá»… hai lần không, nếu ngÆ°á»i ta RÆ°á»›c lá»…
dưới hai hình? Nếu không, tại sao?"
Câu trả lá»i là không! Lý do
là phức tạp hÆ¡n. Việc RÆ°á»›c lá»… luôn liên quan đến sá»± tham dá»± Thánh Lá»…, vÃ
bối cảnh của sự hoà n thà nh hy tế thánh, và không được nhìn thấy chỉ từ
quan Ä‘iểm của há»c thuyết vá» sá»± hiện diện Ä‘Ãch tháºt. Äây là má»™t lý do tại
sao các linh mục khi cỠhà nh Thánh lễ, phải Rước lễ dưới hai hình, với
các ngoại lệ hiếm hoi.
Tháºm chà nếu má»™t ngÆ°á»i đôi khi có thể rÆ°á»›c
lá»… ngoà i Thánh Lá»…, Ä‘iá»u nà y luôn liên quan trong má»™t cách nà o đó, đến
hy tế, mà trong đó bánh thánh được truyá»n phép.
Trong ánh sáng
nà y, đối vá»›i các tÃn hữu, việc RÆ°á»›c Lá»… trong Thánh lá»… là cao Ä‘iểm, vÃ
hoà n tất sá»± tham gia của cá nhân má»—i ngÆ°á»i và o hy lá»… thánh. Từ quan Ä‘iểm
của dấu hiệu, sá»± hoà n tất nà y là đầy đủ hÆ¡n, khi ngÆ°á»i ta RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i
hai hình, nhưng đó là , có thể nói như thế, hai khoảnh khắc của một hà nh
động duy nhất của việc Rước lễ.
Cũng không có bất kỳ sự khác biệt
nà o, từ quan điểm sự Rước lễ, trong việc rước Máu Châu Báu trực tiếp từ
chén thánh, hoặc bằng cách nhúng Mình Thánh và o Máu Thánh, và Rước lễ.
Äồng
thá»i, trong khi việc RÆ°á»›c lá»… dÆ°á»›i hai hình là má»™t dấu hiệu đầy đủ hÆ¡n,
của sự tham gia trong Thánh lễ, sự việc rằng Chúa Kitô hiện diện đầy đủ
trong cả hai hình có nghĩa rằng việc Rước một hình là đủ cho việc Rước
Lễ rồi. (Zenit.org 16-12-2008, 6-1-2009)
Nguyá»…n Trá»ng Äa
(Nguồn: VietCatholic) |