DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Má»™t và i truyá»n thống vá» Lá»… Phục Sinh
Người đăng
Thông điệp
Thà nh viên mới
Ngày tham gia: 10/04/2009 Bài gửi: 5 Số lần cám ơn: 1 Được cám ơn 1 lần trong 1 bài viết
gửi: 10.04.2009 Tiêu đề: Má»™t và i truyá»n thống vá» Lá»… Phục Sinh
MỘT VÀI TRUYỀN THá»NG VỀ LỄ PHỤC SINH
THẾ HÙNG
Lá»… Phục Sinh có thể nói là ngà y lá»… lá»›n nhất của Kitô giáo và là tâm Ä‘iểm cho đức tin của ngÆ°á»i Kitô hữu. Chẳng phải Thánh Phaolô đã từng nói: "Nếu Ãức Kitô đã không sống lại, váºy thì lá»i rao giảng của chúng tôi tháºt hÆ° không và hÆ° không nữa việc anh em tin" (1 Cor 15:14) đó sao? Do đó ngay từ xÆ°a việc mừng Lá»… Phục Sinh được tổ chức vá»›i những nghi thức trang trá»ng đầy ý nghÄ©a nhắc nhở ngÆ°á»i Kitô hữu vá» sá»± vui mừng và niá»m hy vá»ng do việc Chúa Giêsu đã chiến thắng tá» thần để mở Ä‘Æ°á»ng cho nhân loại bÆ°á»›c và o cõi sống hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i. Theo thá»i gian, má»™t số truyá»n thống và táºp tục liên quan đến ngà y Lá»… Phục Sinh được thà nh hình và còn lÆ°u lại cho đến ngà y nay.
1. Ngà y mừng Lễ Phục Sinh
Giáo há»™i thá»i xa xÆ°a đã từng tranh cãi gay gắt vá» việc tổ chức ngà y mừng lá»… Phục Sinh. Má»™t số ngÆ°á»i được gá»i là nhóm Quartodecimans (theo tiếng Latinh có nghÄ©a là "thứ 14") cho rằng lá»… Phục Sinh phải được tổ chức hằng năm chÃnh xác và o ngà y Lá»… Vượt Qua đúng theo dữ kiện lịch sá» vá» Chúa Giêsu, tức là và o ngà y thứ 14 của tháng Nisan theo lịch ngÆ°á»i Do Thái (ngà y trăng tròn đầu tiên sau ngà y Xuân phân 21/3) và hay rÆ¡i và o ngà y thÆ°á»ng. Má»™t số ngÆ°á»i khác khăng khăng là ngà y lá»… Phục Sinh phải luôn được cá» hà nh và o ngà y Chúa nháºt, bởi vì Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết và o ngà y đầu tiên trong tuần. Cuá»™c tranh cãi vá» việc mừng ngà y lá»… Phục Sinh đã được giải quyết tại Công đồng Nicê năm 325 vá»›i quyết định chung là lá»… nà y phải được cá» hà nh và o ngà y Chúa nháºt tiếp theo ngà y trăng tròn đầu tiên sau ngà y Xuân phân (21/3). Do đó lá»… Phục sinh có thể rÆ¡i và o bất kỳ Chúa nháºt nà o từ ngà y 23/3 đến 25/4.
2. Nguồn gốc chữ "Lễ Phục Sinh"
Ãối vá»›i ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta, từ "Lá»… Phục Sinh" chỉ việc Chúa Giêsu đã sống lại từ cõi chết sau 3 ngà y. Trong hầu hết các ngôn ngữ trên thế giá»›i, ngoại trừ tiếng Anh, từ "Lá»… Phục Sinh" được gá»i là "Lá»… Vượt Qua," chẳng hạn nhÆ° chữ Pâques của tiếng Pháp hay Pascal trong tiếng Tây Ban Nha (lấy từ tiếng Do thái Pesach). Khi Kitô giáo đến các vùng phÆ°Æ¡ng bắc Âu châu, dân Nháºt NhÄ© Man (Teutonic) mừng ngà y lá»… nà y vá»›i má»™t từ khác mà ngÆ°á»i nói tiếng Anh ngà y nay gá»i là Easter.
Vá» chữ Easter để chỉ cho ngà y lá»… Phục Sinh, có truyá»n thống cho rằng từ nà y phát xuất từ tên của nữ thần mùa xuân Eostre của ngÆ°á»i Anh và Thánh Bede (qua Ä‘á»i năm 735) đã giải thÃch nhÆ° thế. NhÆ°ng cÅ©ng có ngÆ°á»i cho rằng tháºt ra từ Easter là do việc hiểu lầm vá» câu Latinh tuần "y phục trắng" (albis) của những ngÆ°á»i tân tòng mặc trong Tuần Phục Sinh. Há» lầm tưởng albis là số nhiá»u của từ alba trong thà nh ngữ Latinh có nghÄ©a là "bình minh" hay mặt trá»i mùa xuân má»›i sinh ra ở phÃa đông (east). Chữ nà y được dịch sang tiếng Ãức cổ là eostarun. NhÆ°ng cho dù nguyên gốc của từ Easter là thế nà o Ä‘i chăng nữa, ý nghÄ©a biểu tượng trong hai lối giải thÃch vẫn chỉ đến việc Ãức Giêsu là mặt trá»i má»c phÆ°Æ¡ng đông.
3. Thánh Lá»… Chúa Nháºt Phục Sinh
Giáo Há»™i xa xÆ°a không có tổ chức Thánh lá»… Phục Sinh và o đúng ngà y Chúa nháºt nhÆ° chúng ta là m ngà y nay. Các giáo hữu mừng lá»… nà y và o ban đêm chỉ và i giá» trÆ°á»›c bình minh Chúa nháºt tức Vá»ng Phục Sinh. Sau nà y Thánh lá»… Chúa nháºt Phục Sinh được Ä‘Æ°a và o khi Vá»ng Phục Sinh được cá» hà nh sá»›m hÆ¡n và o Thứ Bảy Tuần Thánh.
4. Bổn pháºn RÆ°á»›c Lá»… Mùa Phục Sinh
Giáo Há»™i từ xÆ°a đến nay vẫn dạy: "Má»i tÃn hữu, sau khi rÆ°á»›c lá»… vỡ lòng, buá»™c phải rÆ°á»›c lá»… Ãt nhất má»—i năm má»™t lần. Mệnh lệnh ấy phải được chu toà n và o mùa Phục Sinh, trừ khi có lý do chÃnh đáng, có thể chu toà n và o mùa khác trong năm" (Giáo luáºt, Ä‘iá»u 920). Việc Giáo Há»™i phải đặt ra luáºt nà y là vì và o thá»i Trung Cổ, nhiá»u ngÆ°á»i bắt đầu xa lánh việc rÆ°á»›c lá»… sợ rằng mình không xứng đáng. Công đồng Latêranô (1215) đã Ä‘Æ°a bổn pháºn rÆ°á»›c lá»… và o Mùa Phục Sinh trở thà nh luáºt phổ quát cho má»i ngÆ°á»i Công Giáo khắp nÆ¡i.Theo Giáo luáºt, rÆ°á»›c lá»… trong Mùa Phục Sinh thÆ°á»ng được hiểu là từ Chúa Nháºt Lá»… Lá đến Chúa Nháºt kÃnh Chúa Thánh Thần hiện xuống. NhÆ°ng Giáo há»™i Công Giáo Hoa Kỳ đã xin phép chuẩn của Toà Thánh cho phép bổn pháºn rÆ°á»›c lá»… má»—i năm má»™t lần của giáo hữu tại nÆ°á»›c nà y được thá»±c hiện trong thá»i gian từ Chúa Nháºt I Mùa Chay đến Chúa Nháºt KÃnh Chúa Ba Ngôi, tức là trong khoảng 3 thá»i gian tháng. DÄ© nhiên, Ä‘iá»u luáºt 920 chỉ qui định tối thiểu mà thôi. Do việc rÆ°á»›c lá»… rất quan trá»ng trong việc nuôi dưỡng linh hồn, ngÆ°á»i tÃn hữu cần phải chu toà n thÆ°á»ng xuyên nếu không bị ngăn trở nhÆ° phạm tá»™i trá»ng.
4. Chiên Vượt Qua
Chiên hiến tế là biểu tượng chÃnh của Lá»… Vượt Qua của ngÆ°á»i Do Thái. Tiếp tục truyá»n thống nà y, Giáo Há»™i nhìn nÆ¡i Chúa Giêsu vá»›i biểu tượng Chiên Thiên Chúa bị sát tế và sống lại từ cõi chết để Ä‘em lại cho nhân loại sá»± tá»± do khá»i nô lệ tá»™i lá»—i và mê muá»™i phần hồn. Chiên Vượt Qua là biểu hiện quan trá»ng trong nghệ thuáºt Kitô giáo.
5. Trứng Phục Sinh (Easter Eggs)
Trứng là má»™t biểu tượng phổ thông của Lá»… Vượt Qua. Các huyá»n thoại vá» tạo dá»±ng của nhiá»u dân tá»™c xÆ°a thÆ°á»ng Ä‘á» cáºp đến má»™t cái trứng từ đó vÅ© trụ được sinh ra. Vì thế trứng là biểu hiện tá»± nhiên không chỉ của việc tạo dá»±ng nhÆ°ng còn là biểu tượng của sá»± tái tạo và sống lại nữa. Thá»i xÆ°a, ở nÆ°á»›c Ai cáºp và Ba tÆ° và o ngà y Xuân phân, bắt đầu má»™t năm má»›i, bạn bè thÆ°á»ng trao đổi cho nhau các quả trứng có tô Ä‘iểm mà u sắc. Những quả trứng nà y là biểu tượng của sá»± phì nhiêu, mà u mỡ, phong phú bởi vì đối vá»›i ngÆ°á»i thá»i xÆ°a việc má»™t sinh váºt sống từ quả trứng mà ra là má»™t Ä‘iá»u hết sức kỳ diệu. Những ngÆ°á»i Kitô hữu miá»n Cáºn Ãông đã lấy truyá»n thống nà y, và trứng Phục Sinh đã trở thà nh má»™t biểu tượng tôn giáo. NhÆ° thế, trứng Phục Sinh tiêu biểu cho ngôi mồ từ đó Chúa Giêsu Ä‘i ra vá»›i sá»± sống má»›i. Do có thá»i Giáo Há»™i cấm ăn trứng và o mùa Chay, trứng trở thà nh má»™t loại thức ăn quý và là dấu chỉ của niá»m vui và o ngà y Phục Sinh.
Trứng Phục Sinh thÆ°á»ng được cho trẻ em bằng cách để trong giá» hay dấu đâu đó cho chúng tìm. TrÆ°á»›c hết trứng được luá»™c và sau đó nhuá»™m mà u sáng. Ở má»™t số nÆ¡i, trứng Phục Sinh thÆ°á»ng được móc hết lòng Ä‘á» và lòng trắng ra và được sÆ¡n vá»›i những kiểu cách đặc biệt. Tại Nga, ngÆ°á»i ta gá»i những quả trứng Phục Sinh được tô Ä‘iểm má»™t cách đặc biệt là Fabergé, tên của má»™t ngÆ°á»i thợ kim hoà n tà i ba Peter Carl Fabergé được hoà ng gia Nga trÆ°á»›c thá»i Cá»™ng sản Liên xô ủy thác thá»±c hiện những quả trứng Phục Sinh vá»›i nghệ thuáºt sắc sảo được dát bằng những kim loại quý giá.
6. ThỠPhục Sinh (Easter Bunnies)
Trẻ em thÆ°á»ng được ngÆ°á»i lá»›n bảo là trứng Phục Sinh từ các chú Thá» Phục Sinh mà ra. Ãối vá»›i các dân tá»™c Tây phÆ°Æ¡ng, thá» là biểu tượng của sá»± mắn đẻ. Cùng má»™t ý tưởng đó, ngÆ°á»i Việt Nam ta cÅ©ng vẫn thÆ°á»ng hay nói vá» ngÆ°á»i có nhiá»u con là "đẻ nhÆ° thá»." Chứ tháºt ra Thá» Phục Sinh chẳng có biểu tượng tôn giáo nà o cả.
7. Hoa Huệ Phục Sinh (Easter Lilies)
Cách đây khoảng hÆ¡n 100 năm, hoa huệ Phục Sinh không có ở xứ Bắc Mỹ. Loại hoa huệ trắng hình thù nhÆ° cái kèn nở rá»™ và o mùa xuân được Bà Thomas P. Sargent Ä‘Æ°a và o từ đảo Bermuda vùng biển Caribê. Tên phổ biến của loại hoa huệ nà y là "Huệ Phục Sinh" bởi vì chúng nở trong khoảng thá»i gian mùa Phục Sinh. Do đó huệ nà y gắn bó vá»›i Lá»… Phục Sinh cÅ©ng nhÆ° hoa Poinsettia lá Ä‘á» gắn liá»n vá»›i Lá»… Giáng Sinh. Trong nghệ thuáºt Kitô giáo thá»i xÆ°a, huệ là biểu tượng của sá»± thanh khiết do hoa huệ có hình dáng nhẹ nhà ng và mà u sắc trắng trẻo. Ãây cÅ©ng là lý do hoa huệ trở thà nh má»™t biểu tượng của sá»± sống lại.
Jos Mr (sưu tầm)
nguồn http://www.cuuthe.com/bao/s189truyenthong.html
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn