DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Bà i 8: Nghệ thuáºt đặt câu há»i giáo lý
Người đăng
Thông điệp
Quản lý
Ngày tham gia: 18/04/2009 Bài gửi: 300 Số lần cám ơn: 21 Được cám ơn 31 lần trong 30 bài viết
gửi: 03.06.2009 Tiêu đề: Bà i 8: Nghệ thuáºt đặt câu há»i giáo lý
NGHỆ THUẬT ÄẶT CÂU HỎI GIÃO LÃ
I. DẪN NHẬP:
Giảng dạy Giáo Lý không phải là áp đặt má»™t chiá»u những giáo Ä‘iá»u cứng nhắc và o đầu ngÆ°á»i há»c, nhất là ngÆ°á»i há»c ở đây lại là trẻ em. Äây là cả má»™t tiến trình má»i gá»i cùng suy tÆ°, khám phá và cảm nháºn Chân Lý của Thiên Chúa dÆ°á»›i dạng há»™i thoại nhiá»u chiá»u qua lại.
Do váºy, các câu há»i luôn được đặt ra vá»›i mục Ä‘Ãch khÆ¡i gợi, từ từ từng lá»›p má»™t, sẽ “bóc vá»â€ vấn Ä‘á» cho đến khi đạt được cốt lõi. Äây là cả má»™t nghệt thuáºt tinh tế mà các Giáo Lý Viên cần được chuẩn bị và đà o tạo kỹ lưỡng.
II. PHÂN LOẠI CÃC DẠNG CÂU HỎI:
1. Khi soạn bà i:
Giáo Lý Viên nên soạn sẵn trong giáo án các câu há»i để giúp triển khai từng bÆ°á»›c ná»™i dung Giáo Lý. Câu há»i không nên bao hà m vấn Ä‘á» quá lá»›n, quá rá»™ng, nhÆ°ng Ä‘i theo hÆ°á»›ng quy nạp, dẫn dắt từ cái dá»… hiểu, gần gÅ©i, từ các vòng ngoà i mà xoáy dần và o cốt lõi vấn Ä‘á».
Má»—i câu há»i Ä‘á»u đã được dá»± Ä‘oán câu trả lá»i, hoặc tiên liệu các hÆ°á»›ng trả lá»i theo tầm hiểu biết và suy nghÄ© của các em. Ở giữa mạch các câu há»i, nên có thêm má»™t Ãt thông tin má»›i, những minh há»a sống Ä‘á»™ng để “gút†từng chặng vấn Ä‘á», rồi lại nêu má»™t câu há»i tiếp theo, mở sang má»™t chặng khác.
Và dụ: “Trong thá»±c tế, theo các em, ngÆ°á»i ta cần gì để sống ? ( Cần thức ăn và nÆ°á»›c uống ) Äúng rồi, theo các thà nghiệm khoa há»c, ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng có thể nhịn ăn tá»›i 30 ngà y, nhÆ°ng nhịn uống thì tối Ä‘a chỉ được 7 ngà y... Váºy, nÆ°á»›c quan trá»ng lắm. Thế, theo các em, ở Việt Nam chúng ta, nÆ°á»›c có dá»… kiếm không ?â€... Cứ thế dẫn và o chất liệu nÆ°á»›c được dùng trong Bà TÃch Thánh Tẩy.
2. Khi kiểm tra miệng:
Giáo Lý Viên cần chuẩn bị các câu há»i để kiểm tra miệng bà i Giáo Lý đã há»c. Mục Ä‘Ãch việc kiểm tra không phải để “truy bà i†và cho Ä‘iểm nhÆ° ở trÆ°á»ng Phổ Thông, nhÆ°ng là để giúp các em củng cố những gì đã há»c trong các buổi trÆ°á»›c, từ đó dẫn nháºp, móc nối sang ná»™i dung Giáo Lý bà i sắp há»c.
Câu há»i loại nà y cà ng giúp các em hiểu bà i thêm ( question de compréhension ), nó không cần được các em trả lá»i thuá»™c lòng là u là u y nhÆ° nhau, nhÆ°ng lại váºn dụng đến trà hiểu và cảm nháºn riêng của má»—i em.
Và dụ: Các em có nhá»› Chúa Giê-su đã nói nhÆ° thế nà o vá» Ngôi Nhà của NgÆ°á»i không ?...Thế còn Nhà Cha của NgÆ°á»i ?...Thế nà o là nhà cầu nguyện ?... Trong Kinh Thánh, em có nhá»› Chúa Giê-su đã là m gì để chấn chỉnh Äá»n Thá» Giê-ru-sa-lem ?... Hiện nay, em nà o có thể cho biết địa chỉ há»™ khẩu thÆ°á»ng trú hiện nay của Chúa Giê-su ?
3. Khi giảng bà i:
Nếu đã hiểu giảng dạy là má»™t cuá»™c đối thoại hai chiá»u hoặc há»™i thoại nhiá»u chiá»u giữa Giáo Lý Viên và các em, thì việc đặt các câu há»i là cả má»™t nghệ thuáºt.
Dá»±a và o các câu há»i đã soạn sẵn trong giáo án, Giáo Lý Viên gợi ra cho các em những hÆ°á»›ng suy nghÄ©, tưởng tượng, hồi nhá»›, lý luáºn và cảm nháºn. Từ đó các em có thể trả lá»i từng chặng má»™t, để dần dần khai phá ná»™i dung Giáo Lý vá»›i sá»± giúp đỡ của Giáo Lý Viên. Các câu há»i cần gần gÅ©i vá»›i thá»±c tế Ä‘á»i sống, vá»›i ngôn ngữ thông dụng, có thể mang má»™t chút dà dá»m nhÆ°ng không nên tầm thÆ°á»ng và thô tục.
CÅ©ng đừng nên quá cứng ngắc dá»±a tháºt sát và o những gì đã soạn, mà nên uyển chuyển táºn dụng ngay những tin tức trong xã há»™i, những tình huống vừa xảy ra để đặt câu há»i. Và dụ: “Ban nãy, chắc những em đến lá»›p sá»›m khoảng 15 phút, đã chứng kiến má»™t tai nạn ngay trÆ°á»›c cổng Nhà Thá», váºy...†Hoặc “Hôm qua, chúng ta vừa tham dá»± Lá»… Tro, váºy, em nà o có thể cho biết...â€
4. Khi tổ chức thi:
Giáo Lý Viên cÅ©ng cần biết cách soạn các câu há»i cho các bà i thi Giáo Lý. Cuối má»™t loạt bà i, hoặc cuối há»c kỳ, cuối năm há»c, hay nhất là cho các em má»™t câu há»i gợi ý viết má»™t bà i cảm nháºn, trong đó có thể đúc kết được nhiá»u vấn Ä‘á» hiểu biết đã được hệ thống hóa, có liên hệ đến Giáo Há»™i hiện tại, đến Ä‘á»i sống bản thân các em. Do váºy, bà i là m dứt khoát không nên chấm Ä‘iểm và xếp hạng, chỉ nên có những lá»i phê tÃch cá»±c, khuyến khÃch.
Và dụ: “Các em hãy kể lại má»™t câu truyện vá» Lòng Mến mà em đã nghe kể ở lá»›p, hoặc chÃnh em đã gặp trong Ä‘á»i sống. Em cho biết tại sao em lại thÃch truyện ấy ? Nó gợi đến bà i há»c Giáo Lý nà o em đã được há»c ? Cuối cùng em hãy ghi lại má»™t câu Kinh Thánh có thể soi dẫn những ý tưởng và cảm nháºn ấy.
5. Khi tổ chức Hội Thi Giáo Lý:
Äã là Há»™i Thi, tức là có sá»± ná»— lá»±c thi Ä‘ua giữa các Äá»™i, cần được má»™t Ban Tổ Chức nghiên cứu soạn thảo kỹ lưỡng để câu há»i ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn chÆ°Æ¡ng trình ( speaker ) Ä‘Æ°a ra phải tháºt chÃnh xác, không được dị nghÄ©a hà m hồ, không cố tình gà i bẫy các em, không gây tranh cãi giữa các em vá»›i Ban Giám Khảo vá» ná»™i dung và vá» số Ä‘iểm phân định...
CÅ©ng cần lÆ°u ý rằng: các câu há»i không nên nhắm đến những chi tiết vụn vặt, vô bổ, tháºm chà là ... lẩm cẩm ! Và dụ: Äức Giê-su bị treo trên Tháºp Giá bao nhiêu giỠđồng hồ ? Mặt khác, lại có thể sá» dụng những câu há»i mẹo. Và dụ: Có mấy Tin Mừng ? ( Chỉ có duy nhất Tin Mừng Äức Giê-su Ki-tô được ghi lại trong 4 sách Tin Mừng ).
Khi nêu câu há»i, cần chú ý là giá»ng phải to, dõng dạc, rõ rà ng, không cần tạo sá»± hấp dẫn bằng cách biểu diá»…n tốc Ä‘á»™ nói nhanh ( nhÆ° thÆ°á»ng thấy ở các speakers chÆ°Æ¡ng trình ÄÆ°á»ng Lên Äỉnh Olympia trên Ä‘Ã i truyá»n hình ). Nếu cần, phải chuẩn bị các pa-nô, băng giấy, hình ảnh được gắn trên bảng để minh há»a cho câu há»i.
III. PHÂN LOẠI CÃC CÂU TRẢ LỜI:
Trong các tình huống đặt câu há»i nêu trên, luôn luôn các Giáo Lý Viên phải trá»±c diện vá»›i các câu trả lá»i của các em để có đáp án và thái Ä‘á»™ thÃch hợp. Có 5 loại câu trả lá»i nhÆ° sau:
1. Câu trả lá»i hoà n toà n đúng:
Giáo Lý Viên xác nháºn ngay là hoà n toà n đúng, khÃch lệ các em ngay bằng má»™t lá»i khen đúng mức. Sau đó tiếp tục Ä‘Ã o sâu thêm vấn Ä‘á» bằng má»™t câu há»i khác khó hÆ¡n má»™t chút, đến gần vá»›i chủ Ä‘á» hÆ¡n má»™t chút, lấy ná»n tảng từ câu trả lá»i vừa có được.
Và dụ: “Em vừa rồi đã trả lá»i rất đúng. Quan là nhìn xem; Phòng là gìn giữ, lo liệu. Váºy chúng ta nói Thiên Chúa Quan Phòng có nghÄ©a là thế nà o ? Em nà o có thể cho má»™t và dụ ?... Äiá»u nà y cho chúng ta biết gì vá» tấm lòng của Thiên Chúa đối vá»›i loà i ngÆ°á»i ?...â€
2. Câu trả lá»i có phần đúng, có phần sai:
Giáo Lý Viên xác nháºn ngay phần đúng, chỉ rõ cho các em phần sai. Nên dùng cách nói tÃch cá»±c “Các em đã trả lá»i chÆ°a đúng lắm ở chá»— nà y... Các em thá» nghÄ© coi, nếu nhÆ° các em vừa nói, không thể nà o lại...â€
Cần mạnh dạn nháºn khuyết Ä‘iểm vá» phÃa mình trong câu đã há»i, nếu vì thế mà các em đã trả lá»i có phần chÆ°a chÃnh xác. Sau đó đặt lại câu há»i má»™t lần nữa cho rõ nghÄ©a. Äiá»u nà y giải tá»a ức chế tâm lý nÆ¡i các em, lại là m các em nhá»› bà i hÆ¡n.
3. Câu trả lá»i hoà n toà n sai:
Giáo Lý Viên nhạy bén nháºn định ngay trong đầu những lý do khiến các em trả lá»i sai. Kiên nhẫn đặt câu há»i khác, theo má»™t hÆ°á»›ng khác, có thể gợi má»™t và i ý phụ để các em có cÆ¡ sở tìm ra câu trả lá»i đúng.
Tuyệt đối không nên dùng cách nói tiêu cá»±c, chế nhạo, quát nạt: “Há»c đến lá»›p nà y mà em còn trả lá»i tệ hại nhÆ° thế sao ?â€
4. Câu trả lá»i lạc hÆ°á»›ng:
Giáo Lý Viên bình tÄ©nh lắng nghe câu trả lá»i trá»n vẹn của các em, sau đó vui vẻ chỉ ra cho các em thấy đã Ä‘i quá xa vấn Ä‘á», lạc hÆ°á»›ng, đốt giai Ä‘oạn. Láºp lại câu há»i, gợi má»™t và i ý để giúp các em xác định vấn Ä‘á» cần suy nghÄ© để trả lá»i cho chÃnh xác.
Có thể dà dá»m khôi hà i má»™t chút để bầu khà lá»›p được thÆ° giãn thoải mái, các em sẽ dá»… dà ng tái váºn dụng óc suy nghÄ© và lý luáºn.
5. Câu trả lá»i vượt ngoà i dá»± Ä‘oán:
Luôn luôn có má»™t và i em thông minh trổi vượt trong lá»›p nên có thể câu trả lá»i sẽ rất bất ngá», nằm ngoà i dá»± Ä‘oán của Giáo Lý Viên, đẩy tá»›i má»™t khái niệm Ä‘á»™c đáo, giúp cho tiến trình khai phá ná»™i dung Giáo Lý đạt má»™t bÆ°á»›c tháºt xa và tháºt sâu. Những câu trả lá»i nhÆ° thế thÆ°á»ng lại đặt ra má»™t câu há»i ngược lại cho Giáo Lý Viên và cho cả lá»›p. Vì thế, Giáo Lý Viên cần bình tÄ©nh, vui hÆ¡n là lo.
Và dụ: Ở má»™t lá»›p Giáo Lý Khai Tâm miá»n nông thôn Nam bá»™, sau khi Giáo Lý Viên kể truyện ở vÆ°á»n Äịa Äà ng, đã đặt câu há»i: “Sau khi ông A-Ä‘am và bà E-và phạm tá»™i hái ăn trái cấm, khi Chúa gá»i, hỠđã là m gì ?†Má»™t em bé 8 tuổi đã hồn nhiên trả lá»i: “Dạ thÆ°a cô, há» sợ Chúa quá trá»i nên trốn mất tiêu, rồi chối tá»™i tùm lum. Hổng chừng, nếu bữa đó, Chúa thủng thẳng biểu há» xin lá»—i Chúa, thì há» cÅ©ng chịu xin lá»—i rồi, có dè đâu mà bị phạt cho khổ sở dữ váºy cô ?â€
IV. CÃC NGUYÊN TẮC CHUNG:
Trong các trÆ°á»ng hợp đặt câu há»i, nhất là khi giảng bà i, Giáo Lý Viên nên nhá»› 5 nguyên tắc sau đây:
1. Tránh không đặt quá nhiá»u câu há»i, nhÆ°ng nên há»i dÆ°á»›i nhiá»u dạng khác nhau để có sá»± phong phú.
2. Tránh há»i những câu chỉ cần trả lá»i có hoặc không, nhÆ°ng nên dùng câu há»i trá»±c tiếp gợi đến tâm tÆ° các em.
3. Tránh hối thúc, là m gián Ä‘oạn câu trả lá»i, nhÆ°ng nên nghe cho trá»n vẹn câu trả lá»i.
4. Tránh há»i những câu chỉ cần trả lá»i vuốt Ä‘uôi, nhÆ°ng nên đặt câu há»i chung cho cả lá»›p, rồi má»i gá»i má»™t em nà o đó giÆ¡ tay tá»± nguyện trả lá»i. Khi cần thiết lắm má»›i chỉ định Ä‘Ãch danh.
5. Trong há»™i thoại, có thể sẽ có nhiá»u câu trả lá»i khác biệt nhau, tháºm chà đối nghịch nhau. Cần nắm bắt sá»± nhạy cảm hoặc dị ứng của má»™t số em, để tìm được ý chung của cả nhóm trÆ°á»›c vấn Ä‘á» vừa nêu, rồi từ đó, cÅ©ng lại qua há»™i thoại mà dần dần phân tÃch cho các em khám phá ra chân lý.
Xin Ä‘Æ¡n cá» má»™t số câu há»i có thể đặt cho các em khi trình bà y ná»™i dung “Chúa Giê-su hiến dâng mạng sống mình cho chúng taâ€:
- ThÆ°á»ng thì ngÆ°á»i ta có sợ chết không ?
- NhÆ°ng cÅ©ng có những trÆ°á»ng hợp ngÆ°á»i ta dám liá»u chết chứ, phải không các em ?
- Em nà o biết má»™t trÆ°á»ng hợp có ngÆ°á»i đã dám liá»u chết không ? Có ai biết câu chuyện Lê Lai liá»u mình cứu vua Lê Lợi không ? Hay có em nà o đã được Ä‘á»c truyện “Anh phải sống†của nhà văn Khái HÆ°ng chÆ°a ?
- Váºy, khi nà o thì ngÆ°á»i ta dám liá»u chết ?
- Chúa Giê-su đã nói: “Không có tình yêu nà o lá»›n hÆ¡n tình yêu của ngÆ°á»i dám hiến dâng mạng sống cho bạn hữuâ€. Váºy Chúa Giê-su đã là m gì trên Tháºp Giá ?
- Tại sao Chúa Giê-su lại chịu chết để hiến thân cho chúng ta ?
- Nếu chúng ta được Chúa Giê-su kể nhÆ° là bạn hữu của NgÆ°á»i, thì NgÆ°á»i hiến thân để là m gì cho chúng ta ?
V. KẾT LUẬN:
Äặt câu há»i là má»™t phÆ°Æ¡ng cách để giảng dạy. Biết cách đặt câu há»i là dá»… đạt hiệu quả giảng dạy. Do váºy, đây là cả má»™t nghệ thuáºt, không thể trong má»™t và i buổi dạy, tháºm chà trong má»™t niên khóa Giáo Lý mà chúng ta đã có thể tÃch lÅ©y được đầy đủ kinh nghiệm để luôn luôn thà nh công. Cần khiêm tốn nháºn ra những Ä‘iểm còn yếu trong việc giảng dạy của mình, cầu nguyện xin Chúa Thánh Thần soi sáng trÆ°á»›c khi đứng lá»›p, có dịp thuáºn tiện là xin dá»± lá»›p của các Giáo Lý Viên già dặn lâu năm để há»c há»i kinh nghiệm.
Theo: http://www.trungtammucvudcct.com _________________ Tôi là m được má»i sá»± trong Äấng ban sức mạnh cho tôi
Má»i ghé thăm:
http://giaoxucaycam.net
http://giaoxutanloc.net/
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn