DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - HẢI LINH - DANH TÀI THÃNH NHẠC VIỆT NAM
Người đăng
Thông điệp
Chuyên viên
Ngày tham gia: 11/08/2007 Bài gửi: 823 Số lần cám ơn: 35 Được cám ơn 440 lần trong 288 bài viết
gửi: 24.12.2008 Tiêu đề: HẢI LINH - DANH TÀI THÃNH NHẠC VIỆT NAM
Hải Linh - Danh Tà i Thánh Nhạc Việt Nam
Trần Hiếu
-------------------------------
Nhạc sư Hải Linh
Äêm đông lạnh lẽo Chúa sinh ra Ä‘á»i,
Chúa sinh ra Ä‘á»i, nằm trong hang đá nÆ¡i máng lừa...
(Hang Bê-Lem, 1945)
Trên ná»a thế ká»· nay, má»—i Ä‘á»™ Noel vá», những dòng ca đó được cất lên khắp nÆ¡i, giữa những thánh Ä‘Æ°á»ng chốn thà nh thị, hoặc nÆ¡i các lá»u tranh của miá»n thôn dã. Bản thánh ca đã trở thà nh bất hủ, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° các tác phẩm Silent Night, White Christmas, Jingle Bells... của Âu Tây. Hải Linh, ngÆ°á»i sáng tác bản nhạc lúc ở tuổi 25, từ đó đã cống hiến Ä‘á»i mình cho âm nhạc, đặc biệt là thánh ca Việt Nam.
Từ khi qua Ä‘á»i cách đây 21 năm, ông thÆ°á»ng xuyên được bằng hữu, môn sinh và giáo hữu khắp nÆ¡i thÆ°Æ¡ng mến tưởng niệm và o những tuần đầu của năm dÆ°Æ¡ng lịch. Tại San Jose, môn sinh của ông là nhạc sÆ° Phạm Äức Huyến, cÅ©ng âm thầm xin lá»… cho ngà i tại các nhà thá» Việt Nam.
“Tôi đã vô cùng xúc Ä‘á»™ng nhá»› đến thầy Hải Linh khi Ä‘iá»u khiển ca Ä‘oà n hợp tấu bà i Hang Bê Lem tuần quaâ€, nhạc sÆ° Phạm Äức Huyến phát biểu. Ông vừa trở vá» trong chuyến dạy nhạc tại nhà thá» Các Thánh Tá» Äạo Việt Nam Arlington, Washington D.C.
Theo lá»i linh mục nhạc sÄ© Kim Long, Hải Linh là “danh tà i của thánh nhạc Việt Nam, đặc biệt trong lãnh vá»±c hợp xÆ°á»›ngâ€. Ngoà i hÆ¡n ba trăm tác phẩm, vá»›i nhiá»u bản hợp xÆ°á»›ng bất hủ, Hải Linh là má»™t trong những ngÆ°á»i tiên phong gầy dá»±ng phong trà o hợp ca của ná»n thánh nhạc Việt Nam. Ông đã để lại vốn liếng trên má»™t ngà n môn sinh ca trưởng do ông Ä‘Ã o tạo hiện Ä‘ang sống và phục vụ khắp nÆ¡i trên thế giá»›i. Kim Long, tác giả của hÆ¡n hai nghìn bản thánh ca rất phổ thông, là giảng sÆ° của Phân Khoa Âm Nhạc tại Viện Äại Há»c Äà Lạt do Hải Linh là m Phân Khoa Trưởng trong những năm 1973 đến 1975.
Hải Linh , tên tháºt là Trần Văn Linh, ngÆ°á»i là ng Ưng Luáºt, Phát Diệm (Ninh Bình), sinh ngà y 4-10-1920, nhằm lá»… kÃnh thánh Phanxicô thà nh Assisi. Ông là ngÆ°á»i con thứ hai trong má»™t gia đình 7 ngÆ°á»i con, bốn trai ba gái. NgÆ°á»i em trai út là linh mục Trần Äức Hoan. Thân phụ là m nghỠđắp tượng và thân mẫu là má»™t bà “quản†phụ trách việc dâng hoa, ngắm lá»…, dạy kinh, táºp hát... tại nhà thá» LÆ°u PhÆ°Æ¡ng, Phát Diệm.
Kể từ lúc lên 11 tuổi, Hải Linh dâng mình cho Chúa, sau đó nháºp chủng viện Bùi Chu. Trong những năm ở chủng viện, Hải Linh tá» ra rất say mê và có năng khiếu vỠâm nhạc. Ông đã sáng tác bà i “Mẹ Æ i Äoái ThÆ°Æ¡ng Xem NÆ°á»›c Việt Nam†và o năm 1945, và mùa Giáng Sinh năm đó ông đã dệt nên bà i “Hang Bêlemâ€. ChÃnh ông là ngÆ°á»i đầu tiên Ä‘iá»u khiển hợp xÆ°á»›ng bản nhạc nầy trong thánh lá»… đêm Giáng Sinh tại Nhà Thá» ChÃnh Toà Phát Diệm. Má»i ngÆ°á»i hiện diện đã nồng nhiệt tán thưởng, và linh mục Phạm Ngá»c Chi, giám đốc chủng viện, ngợi khen bà i ca là “má»™t tuyệt tác†và bắt đầu lÆ°u tâm đến tác gỉa. Và o năm 1950, sau khi trở thà nh giám mục, đức cha Chi đã cá» Hải Linh Ä‘i há»c vỠâm nhạc tại Rôma.
NhÆ°ng ông ở Rôma chỉ má»™t thá»i gian ngắn, rồi trẩy Ä‘i Pháp, thụ huấn âm nhạc tại nhạc viện Cesar Franck và đến năm 1956 tốt nghiệp vá»›i luáºn án “Mầu sắc nhạc Việt trong bình caâ€. Trong thá»i gian nầy, ông bắt đầu sáng tác trÆ°á»ng ca Ave Maria, phổ thÆ¡ Hà n Mạc Tá»:
“NhÆ° sóng lá»™c triá»u nguyên Æ¡n phÆ°á»›c cả
Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng
ThÆ¡m tho bay cho tá»›i cõi Thiên Äà ng
Huyá»n diệu biến thà nh muôn kinh trá»ng thể...â€
Trở vá» Việt Nam, ông dạy vá» hợp ca tại Âm Nhạc Viện Sà i Gòn từ năm 1956 đến 1960. Thá»i gian nầy, ông thà nh láºp ca Ä‘oà n Hồn NÆ°á»›c, và cho ra Ä‘á»i má»™t số tác phẩm nổi tiếng “Nữ VÆ°Æ¡ng Hoà Bìnhâ€, “Tiếng Nhạc Oai Hùngâ€, “Äà Lạt Trăng Má»â€, “Duyên Kỳ Ngá»™â€, “Tiếng Thuâ€, “Hò Non NÆ°á»›câ€, “Nhạc Việtâ€, “Cóc Quânâ€, “Chinh Phụ Ngâmâ€, “Cung Äà n Bạc Mệnhâ€, “Lòng Mẹ.â€... Y Vân, tác giả bà i “Lòng Mẹâ€, đã chấp thuáºn cho Hải Linh chuyển lá»i dệt nên bản hợp tấu nhiá»u bè:
“Bao la, cháºp chùng, biển bao la,
Lòng mẹ bao la nhÆ° biển Thái Bình dạt dà o...â€
Và o năm 1961, Hải Linh Ä‘i Hoa Kỳ cùng vá»›i gia đình. Trong khi ngÆ°á»i vợ lo việc đèn sách, Hải Linh Ä‘i là m nuôi gia đình và săn sóc hai cháu nhá», Cecil Dung và Joel Äức. Thá»i gian ở Athens, Ohio, Hải Linh đã viết các soạn phẩm hoà tấu cho ban Hợp Tấu Äại Há»c Ohio trình diá»…n. Vì nhu cầu của gia đình, ông di chuyển đến California, cÆ° ngụ tại Sacramento má»™t thá»i gian rồi đến Monterey để dạy tiếng Việt tại trÆ°á»ng ngôn ngữ Äông PhÆ°Æ¡ng.
NhÆ°ng cung Ä‘iệu trà o dâng trong lòng ngÆ°á»i nghệ sÄ©, khiến ông quyết tâm trở lại Ba Lê để nghiên cứu thêm vỠâm nhạc. Ước mÆ¡ toại nguyện, từ năm 1968 đến 1970, ông trở lại kinh thà nh ánh sáng lần thứ hai. NÆ¡i đây ông cÆ° ngụ cùng vá»›i linh mục nhạc sÄ© Ngô Duy Linh và hoà n tất chÆ°Æ¡ng trình nghiên cứu sau hai năm há»c táºp.
Trở vá» Việt Nam năm 1970, Hải Linh tÃch cá»±c dấn thân và o các hoạt Ä‘á»™ng cho âm nhạc: giáo sÆ° âm nhạc tại Viện Äại Há»c Äà Lạt, phát triển và đưa Ca Äoà n Hồn NÆ°á»›c tá»›i má»™t trình Ä‘á»™ Ä‘iêu luyện, và đã dà y công huấn luyện được 40 lá»›p ca trưởng—là những ngÆ°á»i Ä‘iá»u khiển các ca Ä‘oà n hợp xÆ°á»›ng.
Và o năm 1975, khi Hải Linh xách vali bÆ°á»›c ra khá»i cá»a để chuẩn bị di tản vì gia đình Ä‘ang ở Hoa Kỳø, thì ngÆ°á»i em của ông há»i, “Anh Ä‘i tháºt đấy à ?†Nghe câu đó, Hải Linh có cảm tưởng nhÆ° là câu há»i của cả Giáo Há»™i Việt Nam đặt ra vá»›i ông. Sau và i phút định tâm, ông đã quay và o nhà và quyết định ở lại. Ông nói, “Ngà y xÆ°a Giáo Há»™i Việt Nam đã Ä‘Æ°a tôi Ä‘i du há»c để tôi có được kiến thức nhÆ° ngà y nay, tôi có bổn pháºn phải trao lại cho ngÆ°á»i khác. Món nợ nầy tôi trả cả Ä‘á»i cÅ©ng chÆ°a đủ!â€
Từ đó cho đến năm 1986, Hải Linh tiếp tục dạy sáng tác và luyện ca trưởng tại tÆ° gia. Châm ngôn các hoạt Ä‘á»™ng của ông là , “Tôn vinh Thiên Chúa và tán tụng quê hÆ°Æ¡ngâ€. Ông cÅ©ng đã thá»±c hiện má»™t số nhạc phẩm hợp xÆ°á»›ng nổi danh: “Tán Tụng Hồng Aânâ€, “Vinh Danh Thiên Chúaâ€, “Khúc Ca Mặt Trá»iâ€, “TrÆ°á»ng Ca Các Tạo Váºtâ€... Ngà y 19-5-1986, sau khi hoà n tất các thủ tục Ä‘oà n tụ, ông đã đến định cÆ° tại Hoa Kỳ. Trong gần hai năm, Hải Linh đã thá»±c hiện 15 chuyến Ä‘i khắp các nÆ¡i để mở các lá»›p huấn luyện ca trưởng, Ä‘iá»u khiển các buổi hợp xÆ°á»›ng, và tiếp tục sáng tác. Äể chuẩn bị cho lá»… Phong Thánh Tá» Äạo Việt Nam tại Rôma, ông đã soạn các bà i “KÃnh Mừng Các Thánh Tá» Äạo Việt Namâ€, “Bà i Ca Khải Hoà nâ€:
“Äây bà i ca nghìn trùng,
dâng vỠThiên Chúa,
bà i ca thấm nhuá»™m máu Ä‘Ã o...â€
Trong khi Ä‘ang Ä‘i đó đây để chuẩn bị táºp dượt cho buổi đại lá»…, nhạc sÆ° Hải Linh, sau má»™t cÆ¡n Ä‘au tim bất ngá», đã từ trần tại Nam Cali và o ngà y 6-1-1988, hưởng thá» 67 tuổi.
Nhiá»u môn sinh của ông hiện Ä‘ang theo vết chân của thầy mình trong các nổ lá»±c sáng tác và huấn luyện ca trưởng. Ở San Jose, Nhạc sÄ© Phạm Äức Huyến, môn sinh và là cháu của Hải Linh, từ khi đến định cÆ° tại Hoa Kỳ từ năm 1990, đã huấn luyện được 88 lá»›p ca trưởng vá»›i khoảng gần hai ngà n ngÆ°á»i thụ huấn. Trong năm 2007 và 2008, theo lá»i má»i của Äức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt, ông đã vá» Hà Ná»™i hai lần để dạy nhạc cho các đại chủng sinh và các ca trưởng trong tổng giáo pháºn.
Ông nói, “Hải Linh là con ngÆ°á»i có tâm hồn rá»™ng mở, sống cô Ä‘Æ¡n, xa vợ con, nhÆ°ng không cô Ä‘á»™c, vì có nhiá»u há»c trò và ai cÅ©ng quyến luyến, thÆ°Æ¡ng yêuâ€. Ông tiếp, “Tưởng niệm thầy Hải Linh, tôi muốn bà y tá» lòng biết Æ¡n của mình qua việc tiếp nối các công việc thầy đã là m. Tôi thấy nhÆ° thầy Ä‘ang hiện diện và khuyến khÃch chúng tôi mở rá»™ng vòng tay cà ng ngà y cà ng lá»›n ra, để phục vụ cho Thiên Chúa, cho Giáo Há»™i và xã há»™iâ€.
Trần Hiếu
----------------------------------
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn