Các Tổ chức Công giáo Tiến hà nh (1)
09.05.2008
.
Công
giáo Tiến hà nh (CGTH) được hiểu là việc tông đồ của giáo dân do hà ng giáo phẩm
hướng dẫn.
Phong
trà o Tông đồ Giáo dân khởi sá»± và o năm 1927 vá»›i việc thà nh láºp các phong trà o nhÆ°
Thanh Lao Công (JOC), Nữ Thanh Lao Công (JOCF) ở Bỉ (1928) và Pháp (1929), Thanh
Sinh Công (JEC, 1930), Thuỷ Thủ Trẻ Công giáo (JMC, 1930) và tiếp theo là các
phong trà o dà nh cho các gia đình, các giới, các nghỠnghiệp…
Công
đồng Vatican II đã nhấn mạnh đến vai trò quan trá»ng của ngÆ°á»i giáo dân trong sứ
mạng rao giảng Tin Mừng và giáo dục của Giáo Há»™i. NgÆ°á»i giáo dân phục vụ trong
má»i hoạt Ä‘á»™ng của Giáo Há»™i giữa lòng trần thế, nhất là trong các lÄ©nh vá»±c của
Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y. Há» cần được há»— trợ và hÆ°á»›ng dẫn bởi các vị lãnh đạo của
Giáo hội toà n cầu cũng như của Giáo hội địa phương.
Ở Việt
Nam, ngà y 7-12-1956, bản Hiến chương Công giáo Tiến hà nh Việt Nam được Toà Thánh
phê chuẩn và cho thi hà nh. Năm 1957, Há»™i đồng Giám mục Việt Nam đã mua căn nhÃ
số 72/12 Nguyá»…n Äình Chiểu, Q.3, Sà i Gòn (nay là 72/12 Trần Quốc Toản, P.8, Q.3,
TP.HCM) là m trụ sở và văn phòng cho Công giáo Tiến hà nh Việt Nam và biệt thự
Thánh Tâm ở Äà Lạt là m nÆ¡i huấn luyện. HÄGM cÅ©ng đã láºp ra má»™t Uá»· ban lo vá» Công
giáo Tiến hà nh toà n quốc mà Chủ tịch là Tgm. Phaolô Nguyễn Văn Bình, sau đó bầu
linh mục giám đốc Công giáo Tiến hà nh và các giáo dân là m thà nh Ban Chấp hà nh
Trung Æ°Æ¡ng Công giáo Tiến hà nh toà n quốc. Ở cấp giáo pháºn, cÅ©ng có má»™t Ban Chấp
hà nh gồm các linh mục và giáo dân để thúc đẩy Công giáo Tiến hà nh trong các xứ
đạo.
Các hội đoà n CGTH
CGTH
Việt Nam bao gồm các hội đoà n và các tổ chức hoạt động dưới sự lãnh đạo của Giáo
Hội để thăng tiến xã hội và là m vinh danh Chúa. Các hội đoà n chia là m hai loại:
chuyên biệt (dà nh cho má»™t giá»›i tÃnh, hạn tuổi, ngà nh nghá», môi trÆ°á»ng hoạt Ä‘á»™ng
nà o đó) và không chuyên biệt (chung cho má»i thà nh phần giáo dân).
Vá»
chuyên biệt: Dà nh cho giới trà thức: Sinh viên Công giáo, Thanh Sinh Công, Thanh
Lao Công, Thanh niên Thánh nghiệp, Hiệp hội Giáo chức Công giáo, Pax Romana.
Dà nh cho thiếu nhi và giới trẻ: Phong trà o Thiếu Nhi Thánh Thể, Hùng Tâm Dũng
ChÃ, HÆ°á»›ng Äạo Sinh Công Giáo, Hiệp Há»™i Thánh Mẫu, NghÄ©a Sinh. Dà nh cho nữ giá»›i:
Há»™i Con Äức Mẹ, Các Bà Mẹ Công Giáo. Dà nh cho nam giá»›i: Há»™i Liên Minh Thánh Tâm,
Bác Ãi Vinh SÆ¡n, Cursillos.
VỠkhông
chuyên biệt: Legio Mariae, Gia Äình Phạt Tạ, Dòng Ba Äa Minh (Huynh Ä‘oà n Äa
Minh), Dòng Ba Phan Sinh, Dòng Ba Cát Minh, Cá»™ng Ä‘oà n Bác Ãi.
Ngoà i
ra, CGTH còn bao gồm nhiá»u tổ chức chuyên biệt nhÆ°: Caritas Việt Nam cho các
việc bác ái xã há»™i, Trung tâm ATAS (Âm thanh và Ãnh sáng) cho hoạt Ä‘á»™ng truyá»n
thanh, phim ảnh, Uá»· ban Giáo dục cho các hoạt Ä‘á»™ng giáo dục trong các trÆ°á»ng tÆ°
thục Công giáo, Uá»· ban Báo chà Xuất bản cho các hoạt Ä‘á»™ng truyá»n thông xã há»™i…
Tất cả
các há»™i Ä‘oà n và tổ chức nà y đã đóng góp rất nhiá»u và o việc Ä‘em Tin Mừng của Äức
Kitô đến vá»›i má»i ngÆ°á»i, má»i giá»›i cÅ©ng nhÆ° góp phần và o việc là m phát triển Ä‘á»i
sống váºt chất và tinh thần của ngÆ°á»i dân sống trong xã há»™i.
CGTH
trong thiên niên kỷ mới
Trong cuốn Niên Giám nà y, chúng tôi xin giới thiệu một số tổ
chức, hội đoà n hoặc phong trà o CGTH vỠcác điểm cơ bản như: nguồn gốc, tôn chỉ,
mục Ä‘Ãch, phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng hoạt Ä‘á»™ng, tổ chức sinh hoạt, tình trạng hiện nay, địa
chỉ liên lạc. Những thông tin nà y hy vá»ng vừa giúp cho tÃn hữu xác định được sá»±
chá»n lá»±a của mình trÆ°á»›c khi tham gia CGTH, vừa giúp cho Nhà nÆ°á»›c hiểu rõ hÆ¡n
CGTH chỉ là những hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng của ngÆ°á»i Công giáo sống trong xã há»™i.
HÆ°á»›ng đến thiên niên ká»· má»›i, HÄGM VN muốn tÃch cá»±c đảm nháºn trách nhiệm của mình
với CGTH. Các tổ chức, hội đoà n, phong trà o CGTH sẽ được Uỷ ban Giám mục vỠGiáo
dân và các Uỷ ban hữu quan hướng dẫn.
Những
năm gần đây, chÃnh quyá»n đã hiểu rõ hÆ¡n hoạt Ä‘á»™ng tôn giáo của các Ä‘oà n thể vÃ
phong trà o nà y nên đã cho phép má»™t số tiếp tục sinh hoạt. HÆ¡n nữa nhiá»u ngÆ°á»i đã
nháºn ra rằng trong khi mức sống váºt chất tăng cao, thì đạo đức tinh thần của má»™t
bá»™ pháºn ngÆ°á»i dân Việt Nam Ä‘ang có nguy cÆ¡ bị sút giảm do sá»± cuốn hút của cuá»™c
sống dễ dãi, hưởng thụ qua các phim ảnh xấu, sách báo đồi truỵ, do tiến trình
toà n cầu hoá vỠkinh tế và vỠcả văn hoá… Tình trạng sa sút nà y biểu lộ qua các
tệ nạn xã há»™i nhÆ° nghiện ngáºp, trá»™m cắp, mãi dâm, tá»™i phạm hình sá»±, các án ly
hôn, số ngÆ°á»i phá thai má»—i năm má»™t tăng cao… Sá»± góp mặt của các phong trà o CGTH
thuần tuý đạo đức quả tháºt là má»™t nhu cầu cần thiết để giúp cho xã há»™i Việt Nam
ổn định và phát huy những ná»™i lá»±c quý giá của từng con ngÆ°á»i.
Mỗi tổ
chức và hội đoà n Công giáo thực thụ không bao giỠmang hình thức tranh chấp với
các đoà n thể khác trong lòng Giáo Hội hoặc với các tổ chức xã hội khác. Trái
lại, các tham dự viên hay hội viên, đoà n viên, với tư cách là Kitô hữu, nhỠân
sủng của Chúa và sự cố gắng của bản thân, sẽ sống hết mình để trở thà nh men,
thà nh muối, góp phần và o sự phát triển của xã hội và thế giới.
Trong
tinh thần ấy, chúng tôi xin giới thiệu một số phong trà o và hội đoà n CGTH sau
đây:
1. Thiếu
Nhi Thánh Thể (tr. 426).
2. Hùng
Tâm Dũng Chà (tr. 430).
3. Thanh
Sinh Công (tr. 431).
4. HÆ°á»›ng
Äạo Công Giáo (tr. 432).
5. Giá»›i
Trẻ Con Äức Mẹ (tr. 434).
6. Hiệp
Hội Thánh Mẫu (Hiệp Sống) (tr. 436).
7. Legio
Mariae (Äạo Binh Äức Mẹ) (tr. 438) .
8. Các BÃ
Mẹ Công giáo (tr. 439).
9. Liên
Minh Thánh Tâm (tr. 440).
10. Huynh
Äoà n Äa Minh (Dòng Ba Äa Minh) (tr. 441).
11. Phan
Sinh Tại Thế (Dòng Ba Phan Sinh) (tr. 442).
12. Dòng
Ba Cát Minh (tr. 443).
13. Hiệp
há»™i Giáo Dân Bác Ãi (tr. 444).
14.
Caritas Việt Nam (tr. 446).
15. Khôi
Bình Việt Nam (tr. 449).
16. Gia
Äình Cùng Theo Chúa (tr. 451).
17. Gia
Äình Chúa (tr. 452).
Trên
đây chỉ là má»™t số Ãt những tổ chức CGTH mà Ban Biên soạn đã nháºn được bà i viết
trong thá»i gian qua. Chắc chắn còn nhiá»u tổ chức khác sẽ được giá»›i thiệu sau
nà y. Trong sự phát triển của Giáo hội Việt Nam và đất nước, các tổ chức CGTH rất
cần có mặt để giúp ngÆ°á»i giáo dân Công giáo sống Tin Mừng tháºt sá»± giữa lòng dân
tộc Việt Nam.
Nguồn gốc và lịch sá»
Phong
trà o Thiếu Nhi Thánh Thể (TNTT) bắt nguồn từ Hội Cầu nguyện bên Pháp do các linh
mục Léonard Cros và Ramadière khởi xÆ°á»›ng giữa thế ká»· XIX. Lấy tinh thần Äạo Binh
Thánh Giá, nhÆ°ng thay vì dùng vÅ© khà váºt chất là gÆ°Æ¡m giáo, phong trà o dùng vÅ©
khà tinh thần theo 4 khẩu hiệu truyá»n thống: cầu nguyện, rÆ°á»›c lá»…, hy sinh và là m
việc tông đồ. Thay vì bảo vệ thánh địa váºt chất, phong trà o bảo vệ Ä‘á»n thá»
thiêng liêng là tâm hồn của các em thiếu nhi, tâm hồn của giới trẻ.
Äến đầu
thế kỷ XX, nhỠlinh mục Bessière S.J., Hội Tông đồ Cầu nguyện dà nh cho giới trẻ
chÃnh thức được thà nh láºp tại Pháp năm 1917, vá»›i Ä‘Æ°á»ng lối căn bản: nhắm và o trẻ
em, có tÃnh cách quốc tế theo ý Há»™i Thánh Thể ở Lá»™ Äức, và nhấn mạnh tÃnh cách
truyá»n giáo.
Ở Việt
Nam, phong trà o được thà nh láºp đầu tiên tại Hà Ná»™i và o năm 1929 do hai linh mục
Léon Paliard và Paul Uzureau, Tu há»™i Xuân BÃch, mang tên NghÄ©a Binh Thánh Thể.
Phong trà o được hà ng giáo phẩm và giáo dân nhiệt liệt hưởng ứng nên đã phát
triển mau chóng khắp nÆ¡i trên toà n quốc trong suốt tháºp niên 30: Huế (1931), Sà i
Gòn (1931), Phát Diệm (1932), Thanh Hoá (1932), Vinh (1935), Vĩnh Long (1935),
Quy Nhơn (1936), Bùi Chu (1937), Thái Bình (1937), Bắc Ninh (1938)... Tuỳ theo
lứa tuổi từ nhá» tá»›i lá»›n, NghÄ©a Binh được chia ra là m Tiá»n Binh, Trung Binh vÃ
Háºu Binh.
Cuá»™c di
cÆ° năm 1954 đã là m phát triển rá»™ng lá»›n hÆ¡n nữa NghÄ©a Binh Thánh Thể ở miá»n Nam.
Năm 1957, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã bổ nhiệm linh mục Micae Nguyễn Khắc Ngữ
là m Tổng Tuyên uý đầu tiên. Sinh hoạt NghÄ©a Binh bắt đầu đòi há»i đổi má»›i cho phù
hợp với tâm lý giới trẻ. Cùng lúc với tinh thần đổi mới của Công đồng Vatican
II, phong trà o đã thêm và o sinh hoạt cầu nguyện thuần tuý của Nghĩa Binh Thánh
Thể má»™t Ä‘Æ°á»ng lối má»›i: giáo dục trẻ và dùng phÆ°Æ¡ng thức sinh hoạt trẻ và o trong
các hoạt Ä‘á»™ng. Vì thế, bản Ná»™i quy thống nhất được ra Ä‘á»i và đổi tên NghÄ©a Binh
Thánh Thể thà nh phong trà o Thiếu Nhi Thánh Thể Việt Nam.
Năm
1971, Há»™i đồng Giám mục phê chuẩn bản Ná»™i quy má»›i. Năm 1972, Äại há»™i Toà n quốc
VỠđất hứa 1 tổ chức tại Bình Triệu quy tụ khoảng 2.000 huynh trưởng. Và o thá»i
Ä‘iểm nà y, các giáo pháºn phÃa Nam có tá»›i 140.000 Ä‘oà n viên và 3.800 huynh trưởng
trong 650 xứ Ä‘oà n của 13 giáo pháºn. Ở miá»n Bắc, phong trà o TNTT vẫn tiếp tục
hoạt động chủ yếu là sinh hoạt giáo lý và đạo đức.
Sau năm
1975, phong trà o lan rộng và phát triển mạnh mẽ nơi cộng đồng Công giáo Việt Nam
tại nhiá»u nÆ°á»›c trên thế giá»›i nhÆ° Pháp, Äức, Úc, Hoa Kỳ, Canada...
Mục Ä‘Ãch, tôn chỉ và phÆ°Æ¡ng pháp giáo
dục
Phong
trà o Thiếu Nhi Thánh Thể là đoà n thể CGTH quy tụ các em thiếu nhi quanh Chúa
Giêsu nhằm mục Ä‘Ãch giáo dục các em vá» 2 phÆ°Æ¡ng diện: tá»± nhiên và siêu nhiên. Tá»±
nhiên là đà o luyện thà nh ngÆ°á»i công dân tốt, siêu nhiên là huấn luyện thà nh
ngÆ°á»i Kitô hữu hoà n hảo. Phong trà o TNTT còn Ä‘oà n ngÅ© hoá và hÆ°á»›ng dẫn giá»›i trẻ
loan truyá»n Tin Mừng Chúa Kitô và góp phần xây dá»±ng xã há»™i. Ná»n tảng giáo dục
của Phong trà o là Lá»i Chúa trong Thánh Kinh và giáo huấn của Giáo há»™i Công giáo.
Phong trà o giúp các em nháºn thấy Chúa Giêsu Thánh Thể Ä‘ang tiếp tục cách kỳ diệu
Mầu nhiệm Nháºp Thể và Phục sinh trong cuá»™c Ä‘á»i má»—i ngÆ°á»i, Ngà i là lý tưởng của
phong trà o.
Äể cụ
thể hoá mục Ä‘Ãch trên, phong trà o má»i gá»i má»i Ä‘oà n viên sống theo các tôn chỉ
sau:
- Sống Lá»i
Chúa và kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể bằng cách cầu nguyện, rước lễ, hy sinh
và là m việc tông đồ dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, cách riêng là m tông
đồ cho giới trẻ: “Giới trẻ phải là m tông đồ trước tiên và trực tiếp cho giới
trẻ†(Sắc lệnh Tông đồ Giáo dân, số 12).
- Yêu mến
và tôn kÃnh Äức Maria, Mẹ Chúa Cứu Thế, để nhá» Mẹ, chúng ta đón nháºn và đem Chúa
và o Ä‘á»i má»™t cách tuyệt hảo.
- Tôn kÃnh
các Thánh Việt Nam, noi gương và nên chứng nhân Tin Mừng Chúa Kitô như các ngà i.
- Yêu mến
và vâng phục vị đại diện Chúa Kitô, là Äức Giáo hoà ng, thủ lãnh của TNTT, đồng
thá»i cầu nguyện và thá»±c hiện những ý chỉ hằng tháng của ngà i.
- Thăng
tiến con ngÆ°á»i nhân bản. Bảo tồn và phát huy truyá»n thống văn hoá dân tá»™c Việt
Nam.
Từ các
tôn chỉ nà y, phong trà o đã tạo cho mình phÆ°Æ¡ng pháp giáo dục siêu nhiên tháºt Ä‘á»™c
đáo:
* Khơi
nguồn Thánh Kinh và khÆ¡i nguồn Thánh Thể: cuá»™c Ä‘á»i Chúa Giêsu từ thuở thÆ¡ ấu,
thá»i ẩn dáºt và bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng rao giảng Tin Mừng đã trở nên nguồn suối chất liệu
phong phú trong việc giáo dục giới trẻ trở nên giống Chúa Kitô: sống ngoan, sống
hy sinh, sống chinh phục, sống dấn thân, sống phụng sá»± nhÆ° NgÆ°á»i. Không những
thế, phong trà o còn má»i gá»i giá»›i trẻ sống thánh, qua phÆ°Æ¡ng pháp KhÆ¡i nguồn
Thánh Thể, trong đó, Chúa Giêsu Thánh Thể trở thà nh mặt trá»i của má»™t ngà y sống,
trở thà nh trung tâm Ä‘iểm của cả cuá»™c Ä‘á»i ngÆ°á»i Ä‘oà n viên TNTT, qua việc dâng
ngà y, rước lễ, là m việc là nh và dâng đêm mỗi ngà y.
* Mặt
khác, phong trà o cÅ©ng táºn dụng các phÆ°Æ¡ng pháp giáo dục tá»± nhiên nhÆ° Hà ng Ä‘á»™i tá»±
trị, Giáo dục tiệm tiến, Và o sa mạc (Trại Huấn luyện), Sinh hoạt Trẻ, và Hội
há»p. Từ má»™t nhóm trẻ ô hợp, Hà ng Ä‘á»™i tá»± trị sẽ Ä‘Æ°a các em và o Ä‘á»™i ngÅ© tráºt tá»±,
biết phân công trách nhiệm, nắm vững cơ cấu tổ chức, sống hoà đồng và phục vụ
công Ãch. Giáo dục tiệm tiến đáp ứng sá»± hợp lý trong việc huấn luyện: Ä‘i từ dá»…
đến khó, phân chia lứa tuổi và trình Ä‘á»™, những Ä‘iá»u há»c trÆ°á»›c sẽ giúp hiểu biết
những Ä‘iá»u há»c sau. BÆ°á»›c chân Và o sa mạc (Trại Huấn luyện), các em sẽ há»c được
tinh thần tháo vát, tá»± láºp và khắc phục bản thân vì phải xa rá»i Ä‘á»i sống tiện
nghi hằng ngà y, và hơn thế nữa, cảm nghiệm được tinh thần phó thác và o Ban Huấn
luyện, tinh thần đồng Ä‘á»™i trong Ä‘á»i sống lá»u trại và các sinh hoạt huấn luyện.
Sinh hoạt Trẻ Ä‘em lại niá»m vui cho tâm hồn các em qua những bà i hát, vÅ© Ä‘iệu,
băng reo và trò chơi, trong đó, các em sẽ được nuôi dưỡng bằng tinh thần lạc
quan, yêu Ä‘á»i, bằng những tình cảm thiêng liêng đối vá»›i gia đình, há»c Ä‘Æ°á»ng,
Giáo Há»™i và quê hÆ°Æ¡ng... Cuối cùng, Há»™i há»p mang lại bầu khà xum vầy, cùng nhau
nhìn lại những gì đã thực hiện, cùng nhau phân công những gì đang thực hiện,
cùng nhau chia sẻ những gì sẽ thá»±c hiện và cùng nhau há»c há»i thăng tiến bản thân
và đoà n thể…
Tổ chức, sinh hoạt và huấn luyện
Nếu
ngà y xÆ°a NghÄ©a Binh Thánh Thể chia ra là m Tiá»n Binh, Trung Binh và Háºu Binh, thì
ngà y nay, Phong trà o TNTT dựa theo lứa tuổi chia ra là m các ngà nh Ấu Nhi, Thiếu
Nhi, Nghĩa Sĩ và Hiệp Sĩ. Ba ngà nh Ấu, Thiếu, Nghĩa được huấn luyện theo Chương
trình Thăng tiến vá»›i các bá»™ môn: kiến thức Thánh Kinh, Ä‘á»i sống Tôn giáo, suy
niệm Phúc Âm, hiểu biết Phong trà o, chuyên môn.
Ngà nh
Ấu Nhi: từ 7 đến 9 tuổi, quà ng khăn mà u xanh lá mạ, với châm ngôn Ngoan. Phong
trà o dùng cuá»™c Ä‘á»i thÆ¡ ấu của Chúa Giêsu là m khung cảnh huấn luyện Ấu Nhi. Các
em sẽ há»c gÆ°Æ¡ng vâng lá»i của Chúa, sẽ cảm nháºn Æ¡n cha nghÄ©a mẹ và tình anh chị
em trong gia đình.
Ngà nh
Thiếu Nhi: từ 10 đến 13 tuổi, quà ng khăn mà u xanh biển, với châm ngôn Hy sinh.
Cuá»™c sống ẩn dáºt của Chúa Giêsu sẽ là khung cảnh huấn luyện Ngà nh Thiếu. Các em
sẽ theo chân Chúa Ä‘i lên Ä‘á»n thá» năm 12 tuổi, trở vá» Nazareth sống “cà ng thêm
tuổi cà ng thêm khôn ngoan và đạo đứcâ€. Tình yêu thÆ°Æ¡ng và lòng hy sinh thắt chặt
hạnh phúc của Thánh Gia: Thánh Giuse cần cù lao Ä‘á»™ng nuôi sống gia đình, Äức
Maria hiá»n là nh thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i, luôn chăm sóc và hÆ°á»›ng dẫn con trẻ, Chúa Giêsu má»™t
lòng vâng phục và giúp đỡ cha mẹ…
Ngà nh
Nghĩa Sĩ: từ 14 đến 17 tuổi, quà ng khăn mà u và ng tươi, với châm ngôn Chinh phục.
Cuá»™c Ä‘á»i công khai rao giảng của Chúa Giêsu rất phù hợp cho khung cảnh huấn
luyện Ngà nh NghÄ©a. Ở lứa tuổi nà y, các em đã bÆ°á»›c và o Ä‘á»i, cảm nghiệm được tình
bạn bè, hà ng xóm láng giá»ng, lòng yêu nÆ°á»›c và tinh thần phục vụ tha nhân. Các em
sẽ bÆ°á»›c theo chân Chúa, há»c há»i sá»± khôn ngoan, lòng nhân từ Ä‘á»™ lượng và nhất lÃ
tinh thần dấn thân là m chứng cho chân lý qua Ä‘á»i sống gÆ°Æ¡ng mẫu và yêu thÆ°Æ¡ng.
Ngà nh
Hiệp Sĩ: từ 18 tuổi trở lên, quà ng khăn mà u nâu, với châm ngôn Dấn thân. Bà i
Giảng Trên Núi, tức Tám Mối Phúc Tháºt, trở thà nh Hiến chÆ°Æ¡ng của ngà nh Hiệp SÄ©.
Và o Ä‘á»i, trở nên muối men Æ°á»›p Ä‘á»i, ngÆ°á»i hiệp sÄ© quảng đại dấn thân phục vụ Giáo
Há»™i và xã há»™i. Há» có thể là nhóm ngÆ°á»i cùng ngà nh nghá», cùng má»™t trÆ°á»ng đại há»c,
hoặc có thể là những công nhân cùng má»™t nông trÆ°á»ng, xà nghiệp. Vá»›i tà i năng vÃ
tâm trÃ, há» sẵn sà ng nháºp cuá»™c kiến tạo cá»™ng Ä‘oà n xứ đạo và xây dá»±ng quê hÆ°Æ¡ng…
Huynh
Trưởng: từ 18 tuổi trở lên, quà ng khăn mà u Ä‘á» viá»n và ng, vá»›i châm ngôn Phụng sá»±.
TrÆ°á»›c khi bÆ°á»›c và o cuá»™c Ä‘á»i Huynh Trưởng chÃnh thức, ngÆ°á»i trẻ phải qua thá»i
gian táºp sá»± gá»i là Dá»± Trưởng (quà ng khăn mà u hồng viá»n Ä‘á»). Cuá»™c Ä‘á»i Thánh Gioan
Tẩy Giả là khung cảnh huấn luyện Dá»± Trưởng. CÅ©ng nhÆ° thánh nhân, ngÆ°á»i Dá»± Trưởng
can đảm chá»n Ä‘á»i sống “dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Chúa đếnâ€, sẵn sà ng bÆ°á»›c và o con Ä‘Æ°á»ng
phụng sá»± của má»™t ngÆ°á»i Huynh Trưởng (HT) chÃnh thức.
Khung
cảnh huấn luyện HT chÃnh thức tức HT cấp I là cuá»™c hà nh trình Vá» Äất Hứa của dân
Do Thái. Cuá»™c Ä‘á»i của Môsê hÆ°á»›ng dẫn dân Chúa khá»i ách nô lệ Ai Cáºp là hình ảnh
của ngÆ°á»i HT, ngÆ°á»i có trách nhiệm dẫn Ä‘Æ°a các em thiếu nhi thoát khá»i những
táºt xấu, thú vui thấp hèn của xã há»™i để đến cùng Chúa.
Lên đến
cấp II và cấp III, ngÆ°á»i HT được huấn luyện chuyên ngà nh. Khung cảnh huấn luyện
cấp II Ngà nh Ấu là cánh đồng Bêlem; cấp II Ngà nh Thiếu là cuộc hà nh trình lên
Giêrusalem chịu thương khó của Chúa Giêsu; cấp II Ngà nh Nghĩa là Biến cố Phaolô
ngã ngựa ở Damas.
Khung
cảnh huấn luyện cấp III Ngà nh Ấu là cuá»™c hà nh trình của Ba Vua PhÆ°Æ¡ng Äông tìm
Chúa Hà i Äồng; cấp III Ngà nh Thiếu là Cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó, Tá» Nạn và Phục Sinh của
Chúa Giêsu; cấp III Ngà nh NghÄ©a là các cuá»™c hà nh trình truyá»n giáo của Thánh
Phaolô.
Trợ tá
TrÆ°á»›c
đây, phụ tá cho các cha Tuyên uý là các thầy, các dì Trợ uý, ngà y nay, có thêm
Trợ tá. Vá»›i kinh nghiệm dồi dà o của Ä‘á»i sống gia đình cÅ©ng nhÆ° cuá»™c sống xã há»™i,
ngÆ°á»i Trợ tá là nguồn tÆ°Æ¡ng trợ tuyệt vá»i má»—i khi ngÆ°á»i HT cần đến. NgÆ°á»i Trợ tá
không những mang vai trò hướng dẫn tinh thần, cố vấn góp ý, mà còn là chiếc cầu
nối hữu hiệu giữa Äoà n TNTT và phụ huynh cÅ©ng nhÆ° cá»™ng Ä‘oà n xứ đạo. HÆ¡n nữa,
ngÆ°á»i Trợ tá nếu tham dá»± các Khoá Huấn luyện của phong trà o, sẽ trở thà nh những
huấn luyện viên đáng tin cáºy và tạo ná»n móng vững chắc cho các sinh hoạt huấn
luyện tại địa phương.
Tuyên
uý
Vì lÃ
má»™t Ä‘oà n thể Công giáo Tiến hà nh, Äoà n TNTT cần có linh mục Tuyên uý. Tuyên uý
là ngÆ°á»i có nhiệm vụ hÆ°á»›ng dẫn Ä‘á»i sống đạo đức và cá» hà nh các nghi lá»… phụng vụ
cho các đoà n viên TNTT.
Kết
luáºn: Ai trong chúng ta cÅ©ng thấy cha mẹ trong các gia đình ngà y nay Ä‘ang hết
sức lo lắng cho tÆ°Æ¡ng lai của con cái há», vì các trẻ em bị cám dá»—, lôi kéo bởi
những tệ nạn xã há»™i nhan nhản khắp nÆ¡i. Äể góp phần vá»›i xã há»™i, há»— trợ việc giáo
dục thiếu nhi trong các gia đình và xứ đạo, việc thà nh láºp Há»™i Ä‘oà n TNTT trong
hoà n cảnh hiện tại rất cần thiết vì giá»›i trẻ và thiếu nhi không phải chỉ lÃ
tương lai của Giáo Hội mà còn là tương lai của xã hội nữa.
Lược sá»
Phong
trà o Hùng Tâm DÅ©ng Chà (Mouvement Coeurs Vaillants - Âmes Vaillantes) chÃnh thức
khai sinh do việc Hội đồng Giám mục Pháp, năm 1936, yêu cầu linh mục Gaston
Courtois thà nh láºp Phong trà o Hùng Tâm (Mouvement Coeurs Vaillants). Má»™t năm
sau, năm 1937, cÅ©ng linh mục Courtois láºp ngà nh nữ, Phong trà o DÅ©ng ChÃ
(Mouvement Âmes Vaillantes).
Äồng
sáng láºp viên phong trà o phải kể đến thầy Jean Pihan (cÅ©ng còn có tên Jean
Vaillant, “Tagadaâ€) được coi nhÆ° là “lý thuyết gia†của phong trà o.
Äến năm
1966, ká»· niệm 30 năm thà nh láºp, phong trà o đã có mặt trên 50 quốc gia. Má»™t Äại
há»™i Quốc tế Phong trà o Hùng Tâm DÅ©ng Chà há»p tại Roma và o dịp ká»· niệm nà y, đã
đổi tên thà nh Phong trà o Quốc tế Tông đồ Thiếu nhi (Mouvement International
d’Apostolat des Enfants, viết tắt là M.I.D.A.D.E.).
Ngay từ
những năm 1938-1939, các nhà truyá»n giáo Pháp đã Ä‘Æ°a phong trà o Hùng Tâm DÅ©ng
Chà sang các nước chịu ảnh hưởng của Pháp:
Tại
châu Phi: Sénégal, Dakar, Ziguin, Guinée, Soudan, Côte d’Ivoire, Gabon, Congo,
Dahomey, Madagascar…
Tại
châu Ã: Hà n Quốc, Hong Kong, Cambodia, Là o, Thái Lan, Malaysia, Nháºt Bản, Sri
Lanka, Việt Nam…
Từ đó
xuất hiện tỠbáo riêng: tỠBáo Hải Ngoại (Feuillets d’Outre-Mer) 1947; sau đổi
thà nh tá» Giao Äiểm (Carrefours) 1956; và má»™t Văn phòng Quốc tế của Phong trà o
(C.I.M.: Commission International du Mouvement) được thiết láºp.
Theo
thống kê năm 1987, phong trà o M.I.D.A.D.E. có mặt trên gần 50 quốc gia: Phi Châu
21, Mỹ Châu 12, Âu Châu 6, à Châu 9 (không có Là o, Cambodia và Việt Nam vì từ
năm 1975, các hiệp hội không còn).
Tại
Việt Nam, vùng Chợ Lá»›n, Sà i Gòn, Äà Lạt là những nÆ¡i có Hùng Tâm DÅ©ng Chà sá»›m
nhất. Năm 1942, Hà Ná»™i đã có Äoà n Hùng Tâm DÅ©ng ChÃ. TrÆ°á»›c tháng 4-1975, 9 giáo
pháºn có Hùng Tâm DÅ©ng ChÃ: Sà i Gòn, Xuân Lá»™c, Nha Trang, Äà Lạt, Quy NhÆ¡n,
Kontum, Ban Mê Thuá»™t, Äà Nẵng, Huế, và quy tụ trên 30.000 thiếu nhi. Hiện nay có
má»™t Äoà n Hùng Tâm DÅ©ng Chà sinh hoạt rất mạnh và rất “Việt Nam†tại Hoa Kỳ, do
các Trưởng Hùng DÅ©ng Äà Nẵng thà nh láºp và hÆ°á»›ng dẫn.
Bản
chất
Tổ chức
Hùng Tâm DÅ©ng Chà (viết tắt Hùng DÅ©ng) là má»™t “phong trà oâ€, chứ không phải lÃ
một “đoà n†như các hội đoà n khác. Hay muốn nói hội đoà n, thì đó là một hội đoà n
“mởâ€, có bản chất “mởâ€: vì đó là má»™t há»™i Ä‘oà n thiếu nhi hÆ°á»›ng vá» quần chúng
thiếu nhi, cho quần chúng thiếu nhi! Khẩu hiệu sống của Hùng Dũng là : “Cà ng đông
cà ng tốtâ€. Các trưởng, các Ä‘oà n viên được huấn luyện để phục vụ các em ở ngoà i
đoà n.
Châm
ngôn
- Äi đến
vá»›i má»i thiếu nhi Ä‘ang sống ở bất cứ môi trÆ°á»ng nà o.
- Quan tâm
và tôn trá»ng tất cả những gì là m nên Ä‘á»i sống của thiếu nhi.
- Tìm phát
triển khả năng tổ chức và hoạt động của tuổi thiếu nhi.
- Tin
tưởng và o khả năng là m việc tông đồ “của thiếu nhi, cho thiếu nhiâ€.
Äể thá»±c
hiện những Ä‘iá»u đó, phong trà o dà nh Æ°u tiên cho sách báo thiếu nhi. Trong thá»±c
tế, khởi đầu phong trà o là do một tỠbáo viết hoà n toà n cho thiếu nhi của cha
Gaston Courtois: tỠ“Báo Hùng Tâm†(“Journal Coeurs Vaillantsâ€) ra ngà y
8-12-1929. Các Ä‘á»™c giả tà hon thi nhau Ä‘á»c, rất khoái… Và tá»± cho mình là “các
Hùng Tâmâ€. Äúng là hợp vá»›i tuổi khoái “ngÆ°á»i hùngâ€, các em Hùng Tâm tá»± kết Ä‘oà n
lại theo chiá»u hÆ°á»›ng thÃch “láºp nhóm†của các em.
Từ sau
khi phong trà o được chÃnh thức thiết láºp, năm 1936, tá» báo tiên khởi đã được
thay thế bằng nhiá»u báo khác phong phú hÆ¡n, hợp từng lứa tuổi hÆ¡n, đặc biệt ở
Pháp. Tại Việt Nam, có tá» Tre Xanh của Hùng Tâm DÅ©ng Chà Sà i Gòn (Ngã Sáu) và tá»
Huynh Trưởng Hùng DÅ©ng ở Äà Nẵng.
Nguồn gốc
Năm
1920, Äức Hồng y Cardjin, ngÆ°á»i Bỉ, tổ chức Công giáo Tiến hà nh chuyên biệt vá»›i
phong trà o Thanh Lao Công. Phong trà o nà y dần dần lan sang Pháp và các nước
khác.
Theo
gÆ°Æ¡ng đó, má»™t và i thanh sinh (sinh viên, há»c sinh) ở nhiá»u há»c Ä‘Æ°á»ng Pháp, giữa
hoà n cảnh thả lá»ng và đá»i sống phóng túng của giá»›i há»c sinh, sinh viên thá»i đó,
đã nháºn ra được bá»™ mặt má»›i của đạo Công giáo và trách nhiệm phải Ä‘em Ä‘á»i sống
đạo đức và o môi trÆ°á»ng sinh viên, há»c sinh. Vì thế, phong trà o Thanh Sinh Công
ra Ä‘á»i để Ä‘Æ°a giá»›i sinh viên, há»c sinh vá» gần vá»›i Phúc Âm.
Giống
vá»›i hoà n cảnh chiến tranh ở Âu Mỹ thá»i đó, tại Việt Nam, sinh viên, há»c sinh
cũng bị mất thăng bằng và xáo trộn. Vì thế, phong trà o Thanh Sinh Công Việt Nam
đã có mặt.
Từ năm
1937, các sÆ° huynh La San đã âm thầm thà nh láºp và phát triển phong trà o tại hầu
hết các trÆ°á»ng do các sÆ° huynh Ä‘iá»u khiển.
Äến năm
1956, má»™t số sinh viên các phân khoa và các trÆ°á»ng công tÆ° trong đô thà nh Sà i
Gòn cùng nhau nghiên cứu và há»c há»i Ä‘Æ°á»ng lối của phong trà o do cha Äá»— Long Bá»™
là m tuyên uý.
Tôn
chỉ
Tôn
chỉ của phong trà o Thanh Sinh Công (TSC) là Kitô giáo hoá môi trÆ°á»ng há»c Ä‘Æ°á»ng,
Ä‘em tinh thần Phúc Âm và o Ä‘á»i sống sinh viên, há»c sinh, tức là xây dá»±ng má»™t thế
hệ trẻ biết yêu chân-thiện-mỹ vì Thiên Chúa.
Mục
Ä‘Ãch và phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng
- LÃ m cho
toà n thể thanh sinh ý thức được Æ¡n gá»i riêng của mình và những vấn Ä‘á» cá biệt
của giới mình trong ánh sáng đức tin.
- Phát
triển ý thức trách nhiệm tông đồ của há» trong môi trÆ°á»ng há» sống.
- Äem Phúc
Âm và o Ä‘á»i tÆ° cÅ©ng nhÆ° và o toà n thể môi trÆ°á»ng há»c Ä‘Æ°á»ng.
- Hoạt
Ä‘á»™ng để cải tạo, thánh hoá môi trÆ°á»ng há»c Ä‘Æ°á»ng.
ÄÆ°á»ng
lối hoạt động
Thanh
Sinh Công hoạt Ä‘á»™ng theo phÆ°Æ¡ng pháp “xem - xét - hà nh Ä‘á»™ng†và theo Ä‘Æ°á»ng lối
sau:
- Phục
tùng và cộng tác với hà ng giáo phẩm.
- Luôn
luôn liên kết với Chúa Kitô.
- Hoạt
Ä‘á»™ng nhằm và o tầng lá»›p sinh viên, há»c sinh, quyết tâm là m cho tầng lá»›p nà y
chuyển mình đi và o tinh thần Phúc Âm.
- Má»i hoạt
Ä‘á»™ng TSC Ä‘á»u phải được tổ chức trên bình diện môi trÆ°á»ng.
- Phải
luôn luôn có mặt trong má»i cÆ¡ cấu, má»i hình thức sinh hoạt có liên quan đến giá»›i
sinh viên, há»c sinh hầu có thể đóng vai trò là “Men trong bá»™t†của mình.
- Hoạt
Ä‘á»™ng vá»›i và cho giá»›i há»c sinh, sinh viên theo phÆ°Æ¡ng pháp của Phong trà o.
Tình
trạng Phong trà o
Phong
trà o đã hiện diện trên khắp lãnh thổ: 12 liên đoà n, khoảng 100 đoà n (tại 35
tỉnh) với số đoà n viên khoảng 4.500.
Ngà y
đáng ghi nhớ
Ngà y
20-4-1964, Há»™i đồng Giám mục Việt Nam đã nhóm há»p tại Äà Lạt và quyết định chấp
nháºn TSC là phong trà o hoạt Ä‘á»™ng tông đồ có tÃnh cách toà n quốc cho giá»›i sinh
viên, há»c sinh. CÅ©ng từ ngà y nà y, phong trà o TSC là má»™t phong trà o Công giáo
Tiến hà nh chuyên biệt của Giáo hội Việt Nam.
Phong
trà o sau năm 1975
Sau
những năm sinh hoạt nhỠvà chỉnh đốn lại tổ chức của Phong trà o cho phù hợp với
tình hình sinh viên, há»c sinh, hiện nay, Phong trà o đã có 6 Ä‘Æ¡n vị (Ä‘oà n) vá»›i
200 thà nh viên dá»± bị và chÃnh thức.
Do Ä‘iá»u
kiện kinh tế và nhu cầu sinh hoạt gia đình, các trưởng TSC đã phải phân tán khắp
nơi trên đất nước và đó đây trên thế giới nên Phong trà o TSC Việt Nam cũng bị
ảnh hưởng nhiá»u.
Do vốn
giáo lý còn nông cạn, má»™t số Äoà n tá»± nháºn thấy giá» suy niệm và chia sẻ Lá»i Chúa
còn thiếu chiá»u sâu. Má»—i Ä‘Æ¡n vị Ä‘á»u có má»™t sÆ° huynh hoặc má»™t trưởng là m cố vấn
để giúp suy niệm chia sẻ Lá»i Chúa và kiểm Ä‘iểm Ä‘á»i sống cho có chất lượng. Thỉnh
thoảng, Äoà n cÅ©ng nháºn những bản tin của Phong trà o do Văn phòng vùng châu Ã
hoặc của TSCVN/NO-LA gá»i đến.
Äịa
chỉ liên lạc:
Có trước
năm 1975, từ các nÆ°á»›c ngoà i gá»i vá» Việt Nam:
C/O: Anh
Nguyễn Trà Dũng
Xà nghiệp
HÆ°Æ¡ng Má»›i, số 122/1 Trần Äình Xu, Q.1, TP. HCM.
Äịa Ä‘iểm
há»p Ä‘iá»u hà nh:
La San
Taberd, 20A Lý Tá»± Trá»ng, Q.1, TP.HCM.
|