Vì sao Äức tin có tác Ä‘á»™ng tÃch cá»±c cho xã há»™i
25.08.2013
Những sá»± kiện ở Ai Cáºp có thể lại là m tăng mối quan tâm vá» vai trò của tôn giáo trong xã há»™i. Trong khi chủ nghÄ©a cá»±c Ä‘oan hay bạo lá»±c nhân danh tôn giáo chắc chắn là tệ hại, tôn giáo cách chung có má»™t ảnh hưởng tÃch cá»±c.
Äiá»u nà y được thể hiện rõ trong má»™t cuốn
sách được xuất bản và o cuối năm ngoái của Rodney Stark, một cựu giáo sư
xã há»™i há»c và là tác giả của nhiá»u cuốn sách nói vá» tác Ä‘á»™ng của Kitô
giáo đối với xã hội.
Trong cuốn sách của ông, tựa đỠ“Phúc
Là nh của Mỹ quốc: Tôn giáo Ãch lợi cho má»i ngÆ°á»i, gồm cả ngÆ°á»i vô thần,
nhÆ° thế nà oâ€, Stark nhấn mạnh rằng tất cả những tuyên bố ông Ä‘Æ°a ra vá»
tác Ä‘á»™ng tÃch cá»±c của tôn giáo được há»— trợ bởi các nghiên cứu đáng tin
cáºy.
Stark cho biết, có một khối lượng bằng
chứng thá»±c tế cho thấy hà nh vi xã há»™i bị ảnh hưởng rất nhiá»u bởi tôn
giáo. Ông Ä‘Æ°a ra con số 247 nghiên cứu được công bố giữa năm 1944 vÃ
2010 đã cho thấy tác Ä‘á»™ng tÃch cá»±c của tôn giáo và o việc giảm bá»›t tá»™i
ác,sự lệch lạc và sự phạm pháp.
Má»™t khảo sát phát hiện rằng những ngÆ°á»i
trẻ không bao giá» Ä‘i nhà thá» thì dÆ°á»ng nhÆ° bị cảnh sát bắt nhiá»u hÆ¡n gấp
4 lần so vá»›i những ngÆ°á»i có Ä‘i nhà thá». Tác Ä‘á»™ng tÃch cá»±c của tôn giáo
dà nh cho cho cả ngÆ°á»i da trắng và ngÆ°á»i Mỹ gốc Phi và trên nhiá»u mức Ä‘á»™
khác nhau vá» giáo dục và thu nháºp.
Sau khi xem xét một loạt các nghiên cứu
Stark đã thấy được hiệu quả tÃch cá»±c của tá»· lệ thà nh viên giáo há»™i có
liên quan đến việc dÃnh lÃu và o việc trá»™m cắp, cÆ°á»›p bóc, hà nh hung vÃ
giết ngÆ°á»i. Ông lÆ°u ý Ä‘iá»u nà y đặc biệt đúng đối vá»›i thanh thiếu niên,.
Tháºt váºy, việc sá» dụng ma túy, rượu bia
và đá»u đặn đến trÆ°á»ng là những hà nh vi xã há»™i khác được ảnh hưởng tÃch
cực bởi mức độ tham gia tôn giáo.
Cuộc sống gia đình
Một trong các chương của cuốn sách xem
xét vấn đỠvỠkhả năng sinh sản và cuộc sống gia đình. Stark đã so sánh
khả năng sinh sản ở hầu hết các nước châu Âu với mức độ cao hơn đáng kể
tại Hoa Kỳ. Ông láºp luáºn, tôn giáo là những gì là m nên sá»± khác biệt.
“Khả năng sinh sản của những ngÆ°á»i châu
Âu Ä‘i nhà thá» là khá cao hÆ¡n mức thay thế, nhÆ°ng ngÆ°á»i châu Âu Ä‘i nhÃ
thá» là quá Ãt để bù và o sá»± không sinh con của ngÆ°á»i Ãt tham gia tôn giáo
và ngÆ°á»i không tôn giáoâ€, ông nháºn xét.
Những khảo sát cho thấy rằng sự biểu
hiện mong muốn có gia đình đông con hơn có liên quan mạnh mẽ đến mức độ
Ä‘i lá»… nhà thá», Stark giải thÃch.
Một nghiên cứu phát hiện ra rằng trong
số những ngÆ°á»i thÆ°á»ng xuyên Ä‘i nhà thá», phụ nữ châu Âu có mức sinh cao
hÆ¡n so vá»›i phụ nữ Mỹ. Ông tiếp tục, vấn Ä‘á» là gần 40% phụ nữ Mỹ Ä‘i nhÃ
thá» Ãt nhất hà ng tuần trong khi ở châu Âu tá»· lệ nà y thấp hÆ¡n nhiá»u.
Stark kết luáºn, “Tất cả các sá»± kiện minh
chứng cho kết luáºn rằng các cặp vợ chồng cà ng má»™ đạo thì cuá»™c sống gia
đình của há» cà ng ổn định, thá»a mãn, và mang lại lợi Ãch nhiá»u hÆ¡n “,
Ông cÅ©ng giải thÃch rằng những ngÆ°á»i có
tôn giáo ở Mỹ thì dÆ°á»ng nhÆ° dể kết hôn và duy trì Ä‘á»i sống hôn nhân hÆ¡n
những ngÆ°á»i không tôn giáo. Trong thá»±c tế, những ngÆ°á»i Ä‘i nhà thá» hà ng
tuần thì số ly hôn chỉ bằng má»™t ná»a, so vá»›i những ngÆ°á»i không bao giá»
tham dá»±. Äiá»u nà y cÅ©ng đúng ở các quốc gia châu Âu vá»›i việc Ä‘i nhà thá»
có một mối quan hệ tỷ lệ nghịch với việc ly dị.
Nói chung các cặp vợ chồng hoạt động tôn
giáo có xu hÆ°á»›ng rõ rệt vá» chế Ä‘á»™ má»™t vợ má»™t chồng hÆ¡n, và Ãt sống bừa
bãi trước hôn nhân hơn.
Liên quan đến giáo dục Stark quan sát
thấy rằng những ngÆ°á»i vô thần thÆ°á»ng cho rằng những ngÆ°á»i có đạo lÃ
không có giáo dục. Ông gá»i việc nầy là sá»± “tưởng tượngâ€, và nói rằng
ngÆ°á»i những Mỹ không bao giá» Ä‘i nhà thá» thì Ãt có khả năng hoà n tất báºc
trung há»c, cách đáng kể.
Giáo dục
Ông nói thêm, má»™t sinh viên cà ng sùng đạo, thì việc há»c hà nh ở trÆ°á»ng cà ng tốt và điểm thà nh tÃch đạt được cà ng cao hÆ¡n.
Trong khi má»™t số ngÆ°á»i đã láºp luáºn rằng
mối tÆ°Æ¡ng quan giữa tôn giáo và sá»± thà nh công há»c vấn là do mức thu nháºp
cao hÆ¡n, Ä‘iá»u nà y bị bác bá», Stark láºp luáºn, bởi các kết quả cho thấy
rằng tác Ä‘á»™ng tôn giáo trên thà nh tÃch ở trÆ°á»ng tháºm chà còn mạnh mẽ hÆ¡n
nữa đối với những sinh viên Mỹ gốc Phi và gốc Tây Ban Nha.
Ông kết luáºn, cha mẹ có đạo, “là cha mẹ tốt hÆ¡n, nuôi dạy con cái có tÆ° cách và có giáo dục hÆ¡n.â€
Chuyển sang chủ đỠkhác, Stark giải
thÃch rằng trái vá»›i các nhà tÆ° tưởng hiện đại, chẳng hạn nhÆ° Sigmund
Freud, ngÆ°á»i coi tôn giáo nhÆ° là má»™t nguyên nhân của bệnh tâm thần, các
tÃn hữu có sức khá»e tinh thần và thể chất tốt hÆ¡n.
Má»™t khÃa cạnh khác mà ông táºp trung và o
là tá»· lệ tá»± tá», nó thay đổi đáng kể từ nÆ¡i nầy đến nÆ¡i khác. Ông nói,
nhiá»u nghiên cứu đã cho thấy rằng trong má»™t vùng địa dÆ° cụ thể, há»… số
lượng các thà nh viên có đạo cà ng cao,thì tá»· lệ tá»± tá» cà ng thấp. NgÆ°á»i có
đạo cÅ©ng Ãt bị trầm cảm và rối loạn thần kinh hÆ¡n.
Một chương theo sau đã xem xét sự tương
tác xã há»™i của các tÃn đồ tôn giáo. Stark đã chỉ ra rằng những ngÆ°á»i
cà ng má»™ đạo cà ng có xu hÆ°á»›ng rá»™ng lượng hÆ¡n vá»›i ngÆ°á»i khác và cÅ©ng tham
gia nhiá»u hÆ¡n và o các hoạt Ä‘á»™ng tình nguyện.
Ông nháºn xét, tất cả các tôn giáo lá»›n
trên thế giá»›i Ä‘á»u nhấn mạnh tầm quan trá»ng của lòng quảng đại, và các
cuá»™c Ä‘iá»u tra cho thấy rằng trên khắp thế giá»›i những ngÆ°á»i có hoạt Ä‘á»™ng
tôn giáo thÆ°á»ng rá»™ng rãi hÆ¡n đối vá»›i ngÆ°á»i khác.
Nhìn chung, cuốn sách của Stark cung cấp
má»™t lá»i nhắc nhở thú vị rằng tôn giáo không phải là má»™t cái gì đó Ä‘á»™c
hại, hạn chế đối với cuộc sống của chúng ta.
Cái nhìn của Stark thì có gì đó không
hoà n thiện trong việc ông có xu hÆ°á»›ng nhân má»™t kết luáºn há»i hợt vá» bằng
chứng của lợi Ãch tôn giáo để ghi Ä‘iểm vá» tÃnh Æ°u việt của Hoa Kỳ trên
châu Âu, trong khi che Ä‘áºy rất nhiá»u nguyên nhân khác nhau có thể có
giữa các châu lục. Tuy nhiên, nó cÅ©ng đáng để Ä‘á»c.
(Nguồn: Xuân BÃch Việt Nam) |