"Äể chúng nên má»™t" (Ut sint unum)
09.01.2009
|
|
Cách đây hÆ¡n má»™t trăm năm, và o năm 1908 tại New York, cha Paul Wattson, sáng láºp viên Hiệp Há»™i Phạt Tạ, cùng vá»›i má»™t số ngÆ°á»i khác, đã khởi đầu tuần lá»… cầu nguyện cho sá»± hiệp nhất các Kytô hữu. Tháºt ra, hÆ¡n 50 năm trÆ°á»›c đó nữa, nhóm NgÅ© Tuần đã gá»i sứ Ä‘iệp kêu gá»i việc cầu nguyện rất cần thiết và cấp bách nà y. Cấp bách là vì tình trạng chia rẽ trong cá»™ng đồng những ngÆ°á»i tin và o Äức Kytô là điá»u hoà n toà n Ä‘i ngược lại vá»›i ý định của NgÆ°á»i. Äức Kytô luôn mong muốn và cầu xin cho môn đệ của NgÆ°á»i được yêu thÆ°Æ¡ng và hiệp nhất: “Xin cho tất cả nên má»™t nhÆ° Cha ở trong Con và Con ở trong Cha†(Ga 17, 21-23). Thế nhÆ°ng, hai ngà n năm đã qua Ä‘i từ ngà y Chúa Giêsu thà nh láºp Giáo Há»™i và hÆ¡n má»™t trăm năm qua từ ngà y có phong trà o cầu nguyện cho hiệp nhất, dÆ°á»ng nhÆ° sá»± chia rẽ vẫn còn mầm mống trong Giáo Há»™i, và vẫn là mối Æ°u tÆ° cho các thà nh phần Dân Thiên Chúa, và sá»± chia rẽ len lá»i và o cả trong những cá»™ng Ä‘oà n nhá» bé nhất? Váºy là m sao để tháºt sá»± hiệp nhất?
Mẫu gÆ°Æ¡ng hiệp nhất sâu thẳm và tuyệt vá»i nhất của Thiên Chúa Ba Ngôi dạy cho con ngÆ°á»i muôn và n bà i há»c cao siêu. Bà i há»c đầu tiên của sá»± hiệp nhất thánh thiện ấy chÃnh là tình yêu và lòng khiêm hạ. Ba Ngôi Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và chỉ có yêu thÆ°Æ¡ng, yêu thÆ°Æ¡ng đến ná»—i Tình Yêu trở thà nh má»™t sức mạnh vô biên, trở thà nh má»™t Ngôi Vị quyá»n năng vô cùng. Và Thiên Chúa Ngôi Hai, cao cả uy quyá»n, đã “tá»± hạ mình và vâng lá»i cho đến chết†nhÆ° lá»i Thánh Phaolô. ChÃnh Äức Kytô đã mạc khải: “… vì Ta hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòng†(Mt.11,29). Con ngÆ°á»i chia rẽ vì há» không há»c được bà i há»c tiên quyết nà y từ Thiên Chúa của há». Nguyên nhân chia rẽ đầu tiên chÃnh là sá»± ganh tị vốn Ä‘i cùng con ngÆ°á»i qua má»i thá»i đại và trong má»i tình huống, má»i công Ä‘oà n. DÆ°á»ng nhÆ° cám dá»— lá»›n lao nhất trong cuá»™c Ä‘á»i mà tổ tông loà i ngÆ°á»i đã kinh nghiệm, ấy là cám dá»— của lòng ganh tị và muốn bằng, tháºm chà hÆ¡n đồng loại của mình, để được bằng Äấng Tạo Thà nh. Ganh tị là hình thức khác của lòng kiêu ngạo. Khi ngÆ°á»i ta bÆ°á»›c và o má»™t cá»™ng Ä‘oà n, há» có khuynh hÆ°á»›ng muốn là m thầy, muốn chỉ đạo dù Chúa Giêsu đã cảnh báo: “Các con đừng gá»i ai dÆ°á»›i đất là cha (…), là thầy (…), và là ngÆ°á»i chỉ đạo†(Mt.23,8-10). Trong lịch sá» nhân loại nói chung, lòng kiêu căng và ganh tị thÆ°á»ng Ä‘i đôi vá»›i nhau nhÆ° bóng vá»›i hình. Và đó là kẻ thù lá»›n lao của sá»± hiệp nhất. Khi hai ngÆ°á»i con của ông Giêbêđê muốn xin được “ngồi bên hữu và bên tả Chúa Giêsuâ€, tức là xin được quyá»n cao chức trá»ng, láºp tức sá»± ganh tị lan ra, và mối bất hoà cÅ©ng lan theo. May thay, Chúa Giêsu phân xá» kịp thá»i má»™t cách khéo léo để giảng hoà má»i ngÆ°á»i.
Äã có lòng yêu thÆ°Æ¡ng khiêm hạ, con ngÆ°á»i sẽ biết tôn trá»ng nhau, và do đó sẽ có sá»± hiệp nhất trá»n vẹn. Tôn trá»ng nhau chÃnh là nhìn nháºn phẩm giá của nhau vì hiểu rằng phẩm giá ấy đã được Äức Giêsu Kytô dùng Máu mình mà tẩy rá»a và nâng lên hà ng siêu việt. Tôn trá»ng nhau nhÆ° váºy là tôn trá»ng con ngÆ°á»i, cá tÃnh, ý tưởng, sá»± chá»n lá»±a và cả những việc là m nhá» bé nhất của nhau. Lòng ganh tị ngăn cản, không cho chúng ta Ä‘i đến chá»— tôn trá»ng nà y. Ngồi dò xét, chê trách, chỉ Ä‘Æ°á»ng… là những thái Ä‘á»™ của sá»± ấu trÄ© trong tâm hồn, và sâu xa hÆ¡n, nó bắt nguồn từ những mặc cảm nà o đó trong Ä‘á»i mình. Và do đó, con ngÆ°á»i tưởng mình hÆ¡n ngÆ°á»i khác mà hoá ra lại tá»± đặt mình và o chá»— thấp kém hÆ¡n, Ãt là xét vá» cách hà nh xá». Có những ngÆ°á»i nắm trong tay quyá»n lá»±c, nhÆ°ng lại có những hà nh Ä‘á»™ng cho xã há»™i thấy rằng quyá»n lá»±c ấy được vung lên từ má»™t tâm hồn run rẩy.
Muốn được hiệp nhất, con ngÆ°á»i cần có má»™t mục tiêu chung để theo Ä‘uổi. Äức Khổng Tá» cho rằng “quân tá» hoà nhi bất đồng; tiểu nhân đồng nhi bất hoà â€, ngÆ°á»i quân tá» có thể hoà thuáºn, chấp nháºn nhau dù khác biệt, còn kẻ tiểu nhân dù có giống nhau cÅ©ng chia rẽâ€. Äó là lý tưởng của các cá»™ng Ä‘oà n, nhÆ°ng rõ rà ng là cà ng có nhiá»u Ä‘iểm chung, con ngÆ°á»i cà ng dá»… đến gần vá»›i nhau hÆ¡n. Trong tác phẩm “Cõi NgÆ°á»i Taâ€, Saint Exupéry viết: “Yêu nhau không phải là nhìn nhau, nhÆ°ng cùng nhìn vá» má»™t hÆ°á»›ngâ€. Chỉ Ä‘á»c câu ấy thôi, ta chÆ°a cảm được ý nghÄ©a sâu xa mà tác giả muốn gá»i đến. Phải nhìn đến hoà n cảnh bi đát của ba con ngÆ°á»i bị tai nạn máy bay, rÆ¡i và o trong sa mạc hoang vắng, chỉ có chá» chết mà thôi. Khi há» ngồi nhìn nhau trong ná»—i thất vá»ng chán chÆ°á»ng, tác giả, trong tình huống ấy và trong ná»—i lo sợ chết ngÆ°á»i ấy, má»›i báºt lên má»™t ý tưởng nghe má»›i mẻ quá mà tháºt ra Äức Kytô đã nói lên từ ngà n xÆ°a: ““NhÆ° Maisen đã giÆ°Æ¡ng con rắn trong sa mạc, Con NgÆ°á»i cÅ©ng sẽ phải giÆ°Æ¡ng cao nhÆ° váºy, để ai tin Con NgÆ°á»i thì sẽ được sống muôn Ä‘á»iâ€. (Gn. 3:11-13, 15). Tình Yêu là ở đó, ở chÃnh nÆ¡i Con NgÆ°á»i bị treo lên là m hy tế, và tất cả những tâm hồn cùng hÆ°á»›ng vá» NgÆ°á»i sẽ hiệp nhất vá»›i nhau và được cứu trong cá»™ng Ä‘oà n yêu thÆ°Æ¡ng. Mục tiêu để theo Ä‘uổi của chúng ta là gì nếu không phải là chÃnh Thiên Chúa, Äấng là nguồn gốc và là cùng Ä‘Ãch của má»i loà i thụ tạo, và là Äấng mà ngà y hôm nay con ngÆ°á»i muốn chối bá» và loại ra khá»i cuá»™c Ä‘á»i há». Ở Việt nam, trong các môn há»c, ngÆ°á»i ta tìm má»i cÆ¡ há»™i để loại Thiên Chúa ra khá»i lòng há»c sinh. Và nhÆ° thế, sá»± chia rẽ ngà y cà ng trầm trá»ng là điá»u vô cùng dá»… hiểu. Giáo Há»™i, nhất là Giáo Há»™i Việt Nam, chỉ tháºt sá»± hiệp nhất khi tất cả con cái Giáo Há»™i đồng lòng chiêm ngắm những mầu nhiệm cao cả và cùng lúc ấy cÅ©ng la vang lên khát vá»ng công lý và hoà bình của mình, để cùng nhau lao và o già nh giáºt lấy công lý và hoà bình từ tay những kẻ muốn gói công lý hoà bình và o bá»c nylông Ä‘em quăng ở bãi rác có nhiá»u tên gá»i mỹ miá»u. Chúng tôi may mắn có những Ä‘Ã n anh là linh mục, tu sÄ© và giáo dân nhiệt thà nh. Há» thổi và o chúng tôi lý tưởng đẹp. NhÆ°ng thỉnh thoảng lý tưởng ấy cÅ©ng bị ngÆ°á»i khác chế ngá»±, và chÃnh lúc bị chế ngá»± nhÆ° thế, chúng tôi hiểu được rằng mình phải dồn hết má»i ná»— lá»±c và o mục tiêu tháºt của Ä‘á»i mình để Thánh à Äức Kytô nên trá»n vẹn.
BÆ°á»›c và o tuần lá»… cầu nguyện cho hiệp nhất các Kytô hữu, việc đầu tiên chúng ta cần là m là nháºn ra kẻ thù của hiệp nhất và loại trừ nó ngay tức khắc. Việc loại trừ những mầm mống kiêu căng, chỉ trÃch và phá phách là m cho mầu nhiệm hiệp nhất Ä‘Æ¡m hoa kết trái, và nhỠđó, Thiên Chúa Ä‘i và o lịch sá» và váºn mạng con ngÆ°á»i má»™t cách “thanh thản†hÆ¡n. Không phải sau tuần hiệp nhất là tất cả có thể hiệp nhất trá»n vẹn, nhÆ°ng dịp nà y phải là cÆ¡ há»™i cho những ai còn ham chia rẽ, những ai còn đứng ngược hÆ°á»›ng vá»›i các phong trà o đòi công lý hoà bình, những ai còn ngại ngùng không dám chỉ ra những gian tà của thế gian, biết dừng lại và suy ngắm lá»i Äức Kytô “Ut Sint Unumâ€, Äể Chúng Nên Má»™t.
Gioan Lê Quang Vinh
|