Tình huynh đệ
20.09.2008
 |
|
Chúa nháºt 23 ThÆ°á»ng niên A (Mt 18,15-20)
---------------------------------------------------
Trong quyển sách "Truyá»n thống các vị ẩn tu" có thuáºt lại câu chuyện sau đây: ngà y kia, khi Äức giám mục Amôlas đến thăm mục vụ má»™t là ng ná», dân chúng đã bà y tá» vá»›i ngà i lòng bất mãn tá»™t Ä‘á»™ của hỠđối vá»›i má»™t vị ẩn tu trên núi, vì nghe đâu ông có Ä‘em theo má»™t phụ nữ để chung sống vá»›i mình. Từ dạo ấy, vị ẩn tu không ngá»›t là phản đối tượng để dân là ng Ä‘Ã m tiếu, lên án, chỉ trÃch. Há» xúm quanh Äức giám mục và thÆ°a ngà i rằng: "Hôm nay Äức cha đã đến đây thì xin chấm dứt ngay láºp tức tình trạng sa Ä‘oạ bê bối gây nhiá»u gÆ°Æ¡ng xấu của vị ẩn tu trên núi kia".
Sau khi nghe những lá»i kết án gay gắt của dân là ng, Äức giám mục quyết định leo lên núi. Ngà i Ä‘i đầu, dân là ng lÅ© lượt nối gót theo sau. Thấy đám đông kéo đến túp lá»u của mình, vị ẩn tu hoảng sợ và cấp tốc bảo ngÆ°á»i phụ nữ chui và o trốn trong má»™t chiếc thùng rá»™ng. Äức giám mục là ngÆ°á»i đầu tiên đến trÆ°á»›c túp lá»u, và cÅ©ng là ngÆ°á»i đầu tiên bÆ°á»›c và o bên trong. ÄÆ°a mắt nhìn chung quanh, ngà i hiểu ngay tá»± sá»±. Ung dung, ngà i Ä‘i thắng đến ngồi trên chiếc thùng gá»— để nghỉ chân, rồi bình thản khoát tay gá»i dân là ng và o mà bảo: "Các ngÆ°Æ¡i hãy và o mà lục xét túp lá»u để tìm ngÆ°á»i phụ nữ Ä‘i". Khi há» không tìm đâu ra bóng dáng ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , ngà i má»›i nói: "bây giá» các ngÆ°Æ¡i hãy quỳ xuống xin lá»—i Thiên Chúa vì đã nói xấu vô cá»› vị ẩn tu nà y". NhÆ°ng sau đó, khi má»i ngÆ°á»i đã lục tục kéo nhau xuống núi, Äức giám mục Amôlas tiến gần vị ẩn tu, nắm chặt hai bà n tay ông, Ä‘Æ°a mắt nhân từ nhÆ°ng cÆ°Æ¡ng nghị nhìn sâu và o đôi mắt xấu hổ và cháºm rãi nói: "Hỡi ngÆ°á»i anh em, hãy cẩn tháºn giữ mình kẻo mất linh hồn!".
1. Tình huynh đệ, Ä‘á»™ng lá»±c việc sá»a lá»—i cho nhau
Äoạn Tin Mừng hôm nay, mà câu chuyện trên là má»™t minh hoạ, rút tá»± diá»…n từ thứ bốn trong kết cấu Mt: "Những huấn thị vá» Ä‘á»i sống cá»™ng đồng". Ngay từ đầu, Äức Giêsu tá» ra rất thá»±c tế: "Nếu ngÆ°á»i anh em của anh trót phạm tá»™i...". Giáo há»™i không phải là má»™t táºp thể gồm những kẻ "trong sạch", "thánh thiện" nhÆ°ng gồm những "tá»™i nhân". Äức Giêsu đã sáng suốt thấy trÆ°á»›c rằng "kitô hữu không tốt hÆ¡n những ngÆ°á»i khác", nhÆ° đôi lúc thiên hạ bảo. Giáo Há»™i được là m nên vá»›i những kẻ má»ng dòn y nhÆ° xã há»™i phà m tục. Äức Giêsu có mÆ¡ tưởng má»™t Giáo Há»™i không có vấn đỠđâu! NgÆ°á»i sắp cho má»™t thủ tục để chúng ta cố gắng giải quyết các khó khăn sẽ nẩy sinh má»™t lúc nà o đó trong bất cứ nhóm ngÆ°á»i nà o .
Tháºt thế, Ä‘iá»u Äức Giêsu nói đây có thể Ä‘em áp dụng và o má»i môi trÆ°á»ng sống của chúng ta: gia đình, tổ nhóm, hiệp há»™i, bằng hữu, đồng nghiệp... Biết bao tranh chấp, căng thẳng, chống đối trong các cá»™ng Ä‘oà n nà y! Äôi lúc, ngay từ đầu, tất cả xem ra Ä‘Æ¡n giản và hoà hợp. NhÆ°ng vá» lâu vá» dà i, nhiệt tình giảm xuống, nhóm gặp nguy cÆ¡ giải thể, nếu chẳng có ai quan tâm chuyện cố kết, thông hiệp. Không nhóm ngÆ°á»i nà o thoát khá»i tá»™i lá»—i, khá»i thảm cảnh chia rẽ... ngay cả Giáo Há»™i!
Váºy nếu anh em trót phạm tá»™i thì phải là m sao? "Äi sá»a lá»—i nó... hai ngÆ°á»i vá»›i nhau... cho nó thấy lá»—i... nếu nó chịu nghe... tức ngÆ°á»i anh em đã được chinh phục". Qua những tiếng dáºp dồn nà y, ta nháºn ra ngay bầu khà Äức Giêsu muốn đặt chúng ta và o. Bầu khà yêu thÆ°Æ¡ng chứ không phê phán. Tiếc thay, luôn có khối "ngÆ°á»i hà nh hiệp" xen mình và o má»i chuyện và sẵn sà ng "lên lá»›p thiên hạ", trong má»™t thái Ä‘á»™ phê bình triệt để. Sẽ là bóp méo tÆ° tưởng Äức Giêsu khi có khuynh hÆ°á»›ng "kết án", "hà nh hạ" tá»™i nhân. Cả Tin Mừng Ä‘á»u cho ta thấy ngược lại hết. Văn mạch trá»±c tiếp của "diá»…n từ Giáo Há»™i" nà y chỉ nói đến tế nhị và thÆ°Æ¡ng xót đối vá»›i "anh em". Ngay trÆ°á»›c văn bản Ä‘á»c hôm nay, Äức Giêsu đã kể dụ ngôn con chiên lạc: "Anh em hãy coi chừng, chá»› khinh bỉ má»™t ai... Hãy nhÆ° ngÆ°á»i mục tá», sau khi lạc mất má»™t con chiên, đã ra Ä‘i tìm nó... Cha anh em trên trá»i cÅ©ng không muốn má»™t ai phải hÆ° mất..." (Mt 18, 10.14). Và ngay sau bản văn bà n vá» việc sá»a lá»—i nà y, Äức Giêsu sẽ yêu cầu Phêrô "tha thứ 70 lần 7" (18,21-22), rồi sẽ lên án thái Ä‘á»™ của 'tên đầy tá»› bất nhân" không biết tha nợ cho đồng liêu mình (18,23-25).
NhÆ° thế, phải can thiệp trong má»™t bầu khà hoà n toà n yêu thÆ°Æ¡ng. Chỉ có quyá»n nháºn xét má»™t anh em nếu yêu mến anh em đó! Tất cả Phúc Âm la lá»›n vá»›i chúng ta rằng Äức Giêsu đã luôn nhân từ vá»›i kẻ tá»™i lá»—i và NgÆ°á»i muốn đấy phải là giải pháp cho cuá»™c tranh chấp. Khi ai đó chinh phục được ngÆ°á»i anh em, thì trá»i xuống trên trái đất! Ôi, giải pháp vui biết chừng nà o!
"Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy Ä‘em theo má»™t hay hai ngÆ°á»i nữa, để nhá» có ba mặt má»™t lá»i mà má»i công việc được giải quyết. Nếu nó không thèm nghe há», thì hãy Ä‘i thÆ°a cá»™ng Ä‘oà n". Äức Giêsu tiến dần vá»›i tế nhị và tâm lý biết bao! TrÆ°á»›c tiên là mặt đối mặt trong kÃn đáo, để cái xấu được vô danh ngằn nà o có thể, và để tá»™i nhân giữ được tiếng tốt lẫn danh dá»± mình, nhÆ° tấm gÆ°Æ¡ng của Äức giám mục Amôlas trên đây... sau đó, lại đến và i anh em khác là để tránh phê phán quá chủ quan, lầm lẫn trong đánh giá, và cÅ©ng để có nhiá»u ngÆ°á»i thì tìm được những lý lẽ đủ sức thuyết phục hÆ¡n nữa. Phải là m tất cả để tránh hấp tấp và tuỳ tiện.
Chỉ sau khi cạn hết má»i hình thức khuyên nhủ ấy, ngÆ°á»i ta má»›i phải dứt Ä‘iểm má»™t cách Ä‘au Ä‘á»›n là "kể nó nhÆ° ngÆ°á»i thu thuế hay ngÆ°á»i dân ngoại". Kiểu nói nà y khiến ta khó chịu, đặt biệt vì phát xuất từ Äấng được gá»i là "bạn của ngÆ°á»i thu thuế và tá»™i lá»—i" (Mt 11,19). Lá»i kết án nà y sở dÄ© cứng cá»i vì muốn cho thấy ta đã thá» hết cách để cứu ngÆ°á»i anh em. Tháºm chà có thể bảo chÃnh ngÆ°á»i anh em đã tá»± ý trục xuất mình khá»i cá»™ng Ä‘oà n vì những từ chối liên tiếp. Anh ta đã ba phen đẩy lùi bà n tay chìa ra cho anh. Sau khi đã kiên nhẫn cho anh má»i cÆ¡ há»™i, cá»™ng Ä‘oà n thừa nháºn mình bất lá»±c đối vá»›i anh em nà y. NhÆ°ng phải thêm rằng, dẫu trong trÆ°á»ng hợp tối háºu ấy, ta cÅ©ng không được miá»…n bổn pháºn yêu mến tá»™i nhân... vì ta vẫn phải yêu mến "ngay cả kẻ thù" mà (Mt 5,43-48)! Thánh Phaolô, trong bà i Ä‘á»c hai, đã nhắc nhở chúng ta nhÆ° thế: "Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoà i món nợ tÆ°Æ¡ng thân tÆ°Æ¡ng ái", má»™t món nợ không bao giá» trả nổi (Rm 13,8).
2. Tình huynh đệ, dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa
NhÆ°ng Äức Giêsu chẳng bao giá» là má»™t nhà luân lý, má»™t nhà nhân bản, má»™t hiá»n nhân quân tá» mà thôi. Các lá»i khuyên chúng ta đã nghe cho tá»›i đây Ä‘á»u là những nguyên tắc tâm lý cÆ¡ bản, có giá trị cho má»i liên hệ con ngÆ°á»i. NhÆ°ng giỠđây Äức Giêsu thêm má»™t khÃa cạnh "thần há»c": "Thầy bảo tháºt anh em: dÆ°á»›i đất, anh em cầm buá»™c những Ä‘iá»u gì, trên trá»i cÅ©ng cầm buá»™c nhÆ° thế; dÆ°á»›i đất, anh em tháo cởi những Ä‘iá»u gì, trên trá»i cÅ©ng tháo cởi nhÆ° váºy". Qua câu nói nà y, Ngà i mặc khải má»™t mầu nhiệm bà ẩn: Thiên Chúa hiện diện trong cố gắng cứu vãn má»™t ngÆ°á»i anh em. Trá»i liên can đến những gì xảy ra trên đất. Kitô hữu bắt Thiên Chúa phải liên lụy. Giữa "đất" và "trá»i", giữa "thá»i gian" và "vÄ©nh cá»u" có tÆ°Æ¡ng ứng! Trách nhiệm biết chừng nà o!
Vì Thiên Chúa không muốn con chiên nà o bị lạc, nên việc sá»a lá»—i anh em trở nên má»™t con Ä‘Æ°á»ng của chÃnh lòng Trá»i thÆ°Æ¡ng xót. Hiển nhiên, có lắm kẻ chỉ khám phá ra "Æ¡n tha thứ của Thiên Chúa" (trên trá»i) khi khám phá thấy nhiá»u anh em (dÆ°á»›i đất) biết vẫn dụng trong cách cÆ° xá» của mình cùng má»™t thái Ä‘á»™ yêu thÆ°Æ¡ng - giải cứu. Vai trò, "cầm buá»™c và tháo cởi", mà Äức Giêsu đã Ä‘Ãch thân ban cho Phêrô mấy ngà y trÆ°á»›c (Mt 16,19), nay cÅ©ng được uá»· cho toà n thể cá»™ng Ä‘oà n, trong cùng những lá»i lẽ (Mt 18,18). Giáo Há»™i là nÆ¡i thÆ°Æ¡ng xót, là chốn tình yêu, là cá»™ng Ä‘oà n trong đó ai nấy chịu trách nhiệm vá» cuá»™c sống đức tin của anh em mình. Chúng ta có thá»±c sá»± mang trách nhiệm đối vá»›i nhau không? ThÆ°á»ng thì chúng ta lÆ¡i lá»ng, bất quan tâm đến đức tin của ngÆ°á»i khác. Äây là má»™t vấn Ä‘á» thá»i sá»± nóng bá»ng... Biết bao con cái rá»i bỠđức tin của cha mẹ. Biết bao anh em xem ra chá»n con Ä‘Æ°á»ng Ä‘Ã o ngÅ© khá»i cá»™ng Ä‘oà n.
Có nên thất vá»ng không? Nhất là khi đã nổ lá»±c giúp anh em tá»™i nhân trung tÃn vá»›i Æ¡n gá»i kitô hữu của mình mà không "thấy" kết quả? Không! Vì Äức Giêsu nói tiếp, Giáo Há»™i đâu phải là má»™t xã há»™i nhÆ° bao xã há»™i khác! Cá»™ng Ä‘oà n đức tin đó không lệ thuá»™c các ná»— lá»±c của phà m nhân, vốn có thể thất bại, cho bằng lệ thuá»™c Cha trên trá»i: "Thầy bảo tháºt anh em: nếu ở dÆ°á»›i đất, hai ngÆ°á»i trong anh em hợp lá»i cầu xin bất cứ Ä‘iá»u gì, thì Cha Thầy, Äấng ngá»± trên trơì, sẽ ban cho". Äức Giêsu yêu cầu chúng ta hãy tin và o sá»± hữu hiệu (ẩn dấu trên trá»i, các phÆ°Æ¡ng tiện phà m nhân thông thÆ°á»ng không sao thấy) của lá»i cầu nguyện. Cầu nguyện nhÆ° thế không phải là lÆ°á»i nhác, vì ta trÆ°á»›c đó đã thá» tất cả. NhÆ°ng đó là phÆ°Æ¡ng sách cuối cùng, mà Äức Giêsu bảo ta hãy tin là có hiệu lá»±c. "Äiá»u không thể đối vá»›i con ngÆ°á»i thì có thể đối vá»›i Thiên Chúa" (Mt 17,20; 19,26; Lc 1,37). MÆ¡ má»™ng Ä‘iên rồ? Ảo tưởng phi thá»±c? Không! Lạc quan đến Ä‘á»™ tin rằng chẳng má»™t con ngÆ°á»i nà o, má»™t hoà n cảnh nà o là mãi mãi không thể cứu vãn (1Cr 8,11), đấy là má»™t bà quyết tuyệt diệu. "NgÆ°á»i anh em nà y đã được Chúa Kitô chết cho..." là m sao có thể thất vá»ng vá» há» chứ?
"Vì ở đâu có hai hoặc ba ngÆ°á»i há»p lại nhân danh Thầy, thì sẽ có Thầy ở đấy, ở giữa há»". Giáo Há»™i, cá»™ng Ä‘oà n các tá»™i nhân nhÆ° má»i con ngÆ°á»i khác, không phải là má»™t xã há»™i nhÆ° bao xã há»™i khác: Äức Giêsu phục sinh, vá»›i tất cả thần lá»±c của NgÆ°á»i, Ä‘ang ở giữa những ai tụ há»p vì danh NgÆ°á»i. Sá»± hiện diện của NgÆ°á»i phải khuyến khÃch chúng ta ná»— lá»±c sá»a lá»—i và hoà giải giữa anh em trong cá»™ng Ä‘oà n Giáo Há»™i. Hay ngược lại, ná»— lá»±c sá»a lá»—i và hoà giải vá»›i nhau là dấu chỉ Äức Kitô hiện diện giữa cá»™ng Ä‘oà n.
Bạn ÄÆ°á»ng |
In bài này
Lưu dạng file
Gửi bài này qua Email
