VÆ°Æ¡ng Quyá»n Ä‘Ãch thá»±c
09.08.2008
|
|
Chúa Nháºt XIX Mùa ThÆ°á»ng Niên / A (Mt 14,22-23)
1.Từ khước là m vua trần thế
Tại sao Äức Giêsu ép buá»™c các môn đồ ra Ä‘i? Tại sao NgÆ°á»i giải tán dân chúng sau khi đã nói há» chá»› nên "xa khá»i" NgÆ°á»i? Các chi tiết đó quan trá»ng, mang đầy ý nghÄ©a. Chúng Ä‘á»u được Matthêu và Maccô thuáºt lại. NhÆ°ng chỉ Gioan má»›i cho lá»i giải thÃch: "Việc ban bánh trong hoang địa" có ý nghÄ©a tiên báo Äấng Thiên sai, là m dấy lên nhiệt tình của dân chúng vốn luôn bị kÃch Ä‘á»™ng bởi lắm "thiên sai" (dởm) trong giai Ä‘oạn lịch sá» Israel nà y. Vá»›i thói hồ đồ cố hữu và hà nh Ä‘á»™ng nông nổi, quần chúng lúc đó đã muốn lôi Äức Giêsu và o trong má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u chÃnh trị-tôn giáo, nhÆ° từng xảy ra lắm phen trong cái xứ bị Rôma thống trị nà y mà thÆ°á»ng chấm dứt trong những cuá»™c Ä‘Ã n áp đẫm máu: "Äức Giêsu biết há» sắp đến bắt mình Ä‘em Ä‘i mà tôn là m vua, nên Ngà i lại lánh mặt, Ä‘i lên núi má»™t mình" (Ga 6,15). Biết các môn đệ cÅ©ng gắn bó vá»›i những viá»…n ảnh thiên sai trần tục nhÆ° thế, dá»… để mình ngây ngất vì cuá»™c "biểu dÆ°Æ¡ng" chÃnh trị nhÆ° váºy, Äức Giêsu đã vá»™i và ng buá»™c há» phải ra Ä‘i. Có thể tưởng tượng NgÆ°á»i sau đó tranh luáºn gay gắt vá»›i những tay ngoan cố, nhiệt tình không muốn bá» cÆ¡ há»™i: "NhÆ°ng không, tôi không đến để là m chÃnh trị; nÆ°á»›c tôi đâu thuá»™c thế gian nà y... tôi chẳng có nhiệm vụ cho anh em ăn má»—i ngà y... thức ăn trần thế không phải là thứ quan trá»ng nhất đối vá»›i anh em" (Ga 6,27).
Mệt má»i vì tranh luáºn ấy, khi còn lại má»™t mình, Äức Giêsu cảm thấy cần cầu nguyện. GiỠđây, trong bóng đêm, NgÆ°á»i men theo lối Ä‘i đầy đá cuá»™i để lên núi. Dá»… Ä‘oán ra ná»™i dung lá»i cầu nguyện của Äức Giêsu đêm ấy. Thiên hạ đã cố gắng lôi NgÆ°á»i ra khá»i sứ mệnh chủ yếu của NgÆ°á»i. NhÆ°ng NgÆ°á»i trở vá» lại đó cách tá»± nhiên, theo bản năng: vai trò NgÆ°á»i có tÃnh cách thiêng liêng, dẫu Ä‘em lại nhiá»u hiệu quả quan trá»ng trong váºt chất. Má»™t lần nữa, Äức Giêsu phải chiến đấu vá»›i con quá»· "chủ nghÄ©a thiên sai quốc gia" vốn từng hứa cho NgÆ°á»i tất cả các nÆ°á»›c thế gian nếu NgÆ°á»i chịu bái lạy nó (Mt 4,810). Cám dá»— khủng khiếp, ám ảnh, gần gÅ©i, lặp Ä‘i lặp lại. Nhá» lá»i cầu nguyện, Äức Giêsu chống lại cách can đảm. Không! NgÆ°á»i sẽ không là m "vua" vinh quang và danh giá. NgÆ°á»i sẽ là "Äấng Thiên sai" nghèo khó, âm thầm, chịu Ä‘au khổ và chết ô nhục. Äức Giêsu chắc hẳn cÅ©ng cầu cho các "môn đệ" vừa bị xua Ä‘i, nghÄ© đến Giáo Há»™i NgÆ°á»i vừa thà nh láºp, đến cÆ¡n cám dá»— thÆ°á»ng xuyên của Giáo Há»™i là đưa các phÆ°Æ¡ng tiện thế gian lên hà ng đầu.
2. TỠmình như Chúa tể vũ trụ
Trong má»™t cú xoay camêra Ä‘á»™t ngá»™t, Matthêu chuyển từ hình ảnh Äức Giêsu trên núi sang hình ảnh chiếc thuyá»n "bị sóng đánh vì ngược gió" trên biển. Má»i nhà chú giải, từ các Giáo phụ đầu tiên, đã thấy chiếc thuyá»n nà y nhÆ° má»™t biểu tượng của Giáo Há»™i. Và o thá»i của Matthêu, các cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu tháºt sá»± chỉ là những chiếc thuyá»n má»ng manh bé nhá», lênh đênh vất vả trên biển dáºy sóng tôn giáo ngẫu thần! Các Tông đồ đã phải chèo chống suốt đêm và "và o khoảng canh tÆ°, Äức Giêsu Ä‘i trên mặt biển mà đến vá»›i há»". Việc "Ä‘i trên biển" nà y có thể bị nhiá»u ngÆ°á»i cho nhÆ° má»™t chuyện cổ tÃch thần tiên, chỉ dà nh cho trẻ nhá» và kẻ ngây ngô khá» khạo. Khác vá»›i các phép lạ "chữa là nh" mà ta nắm bắt ngay được ý nghÄ©a vì chúng "có Ãch", ta ngạc nhiên vì cá» chỉ xem ra vô Ãch, "nặng phần trình diá»…n" nà y. Äó là vì chúng ta rất hay quên rằng các phép lạ của Äức Giêsu trÆ°á»›c tiên là những "dấu chỉ", những hà nh vi ý nghÄ©a, có má»™t Ä‘iá»u gì đó muốn nói vá»›i chúng ta. à nghÄ©a biểu tượng của chúng nằm hà ng đầu, và các tác giả Tin Mừng đã tìm ra ý nghÄ©a đó nhá» "Ä‘á»c lại" các biến cố từ ba yếu tố giải thÃch: 1) Cuá»™c phục sinh của Äức Giêsu... 2) Truyá»n thống của Cá»±u Ước... 3) Các nhu cầu của cá»™ng Ä‘oà n tÃn hữu...
Trong toà n bá»™ Thánh Kinh, "biển" tượng trÆ°ng các quyá»n lá»±c sá»± ác chống lại con ngÆ°á»i. NhÆ° bao dân "sống trên cạn" khác, ngÆ°á»i Hipri tá»± bao Ä‘á»i vẫn sợ biển, nÆ¡i cÆ° trú các quái váºt thần thoại: Lêviathan, Raháp (Tv 104, 5.9.26;106,9;74,13-14; Is 51,9-10. Việt Nam ta cÅ©ng có hình tượng quá»· quái : Giao long, thuồng luồng... Trong má»i ngôn ngữ, biển không những được coi nhÆ° má»™t hiện tượng tá»± nhiên mà còn nhÆ° biểu trÆ°ng của những tà lá»±c mạnh hÆ¡n con ngÆ°á»i. Vì thế Thiên Chúa được trình bà y nhÆ° Äấng "thống trị đại dÆ°Æ¡ng", "bÆ°á»›c Ä‘i trên biển" (Ga 9,8; Tv 77,20; Hc 24,5; Kb 3,15). Việc Äức Giêsu Ä‘i trên mặt nÆ°á»›c do đó cho thấy đây là má»™t cuá»™c "biểu dÆ°Æ¡ng của Tạo Hoá" có tÃnh chất tiên báo, má»™t "cuá»™c thần hiển Ä‘Ãch thá»±c". Từ chối ngai vua trần thế, NgÆ°á»i vẫn chứng tá» mình không kém là vua vÅ© trụ, và vÆ°Æ¡ng quyá»n nà y sẽ thá»±c hiển trong cuá»™c Phục Sinh nay mai, lúc NgÆ°á»i toà n thắng tá»™i lá»—i và thần chết vá»›i tất cả uy lá»±c Chúa Tể của NgÆ°á»i.
Môn đồ "hoảng hốt bảo nhau: "Ma đấy!" và sợ hãi la lên. Äức Giêsu liá»n bảo các ông: "Cứ bình tÄ©nh! Thầy đây mà , đừng sợ!". Các cÆ¡n cuồng phong không thiếu trong cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Biết bao lần chúng ta đã cảm thấy buồn nôn say sóng muốn chết Ä‘i được (Tv 107,25-27). Chúng ta đâu có chá»n lá»±a biển hồ, thá»i tiết, bão táp, tối tăm, cám dá»—, thá» thách. Thế là ná»—i sợ xâm chiếm chúng ta! NhÆ°ng nà y chúng ta được kêu má»i nhÆ° môn đệ trên biển hồ, cảm nháºn "sá»± hiện diện của Äấng Khiếm diện" và đừng kinh hãi.
Nghe thấy thế, Phêrô, kẻ được trình bà y nhÆ° "Tông đồ" đầu hết, nhÆ° "phát ngôn viên" của nhóm MÆ°á»i hai, bèn xin Äức Giêsu cho được Ä‘i trên nÆ°á»›c nhÆ° Thầy, nhÆ°ng ông đã sá»›m chứng tá» mình là kẻ "kém lòng tin" số má»™t (xem Mt 6,30;8,26;14,31;16,8;17,20). Chúng ta cÅ©ng thấy mình nhÆ° váºy. Äức tin đâu phải là má»™t cái gì "là m sẵn", có được má»™t lần là xong. Äúng hÆ¡n đó là má»™t "Ä‘á»i sống" phải tăng trưởng, má»™t "tình sá»" phải tiến dần, má»™t mối tÆ°Æ¡ng quan không ngừng phát triển giữa hai chủ thể. Äức Giêsu chấp nháºn "sá»± yếu tin" của ta, nhÆ°ng má»i gá»i ta tiến bá»™. Và chÃnh trong thá» thách, trong các cÆ¡n bão cuá»™c Ä‘á»i, mà "đức tin nhá» bé" của chúng ta được kiểm chứng và thá»±c thi.
Ở đây, đức tin được trình bà y trong má»™t bối cảnh bi thảm, nhÆ° má»™t tráºn chiến chống lại nghi ngá» và sợ hãi. Phêrô đã rá»i mắt khá»i Äức Giêsu mà nhìn xuống mặt biển giông bão nên suýt chìm lỉm, y nhÆ° nhân váºt trong câu chuyện sau đây: và o lúc má»›i có thuyá»n buồm, má»™t cáºu bé ná» xin Ä‘i biển để há»c là m thuá»· thủ. Má»™t hôm biển có bão, ngÆ°á»i ta bảo cáºu leo lên cá»™t buồm. Cáºu leo ná»a phần đầu rất dá»…, vì cứ Ä‘Æ°a mắt gắn chặt và o bầu trá»i. NhÆ°ng đến lÆ°ng chừng, cáºu lại phạm sai lầm lá»›n. Cáºu nhìn xuống mặt nÆ°á»›c trong cÆ¡n bão, thế là bị chóng mặt và sắp sá»a ngã. Thấy thế, má»™t thuá»· thủ già liá»n la to lên vá»›i câu: "Nà y nhóc, ngÆ°á»›c nhìn lên lại bầu trá»i Ä‘i! Nhìn lên lại bầu trá»i Ä‘i!". Cáºu bé theo lá»i ngÆ°á»i chỉ dẫn và sau hết đã leo lên tá»›i đỉnh an toà n. Lá»—i lầm của cáºu bé giống lá»—i lầm của Phêrô. Cáºu ta đã rá»i mắt khá»i Ä‘Ãch nhắm của mình mà nhìn xuống mặt biển giông tố, giống nhÆ° Phêrô đã rá»i mắt khá»i Äức Giêsu và nhìn xuống giông tố mặt biển.
NhÆ°ng khi Phêrô ngÆ°á»›c lên lại Thầy vá»›i lá»i cầu nguyện thà nh khẩn, Äức Giêsu đã Ä‘Æ°a tay cho ông, nhÆ° rồi đây sẽ Ä‘Æ°a mắt cho ông sau ba phen ông chối Thầy trong cuá»™c khổ nạn, và đưa thị kiến "NgÆ°á»i lại vác tháºp giá Ä‘i chịu chết" giữa lúc Phêrô sắp nao núng, cuống cuồng trong những cÆ¡n bão khác trầm trá»ng hÆ¡n tại Rôma thá»i Nero.
Bạn ÄÆ°á»ng
|