Không còn ở vào độ tuổi mười tám đôi mươi, phần đông đã từng kinh qua mái trường đại học và là những bậc “nam nhi đại trượng phu” thực thụ, thế nhưng, trong niềm vui kết thúc khóa học năm nay, những bậc “tăng sĩ” của Đại chủng viện Vinh Thanh dường như đã có những giọt lệ sầu vương trên mí mắt.

Sở dĩ có hiện tượng trên đây là vì lễ bế giảng niên khóa năm nay của ĐCV Vinh Thanh không giống như những niên khóa trước và càng không giống như các trường học ngoài xã hội…

Lễ tổng kết niên khóa 2007-2008 được bắt đầu vào lúc 8h ngày 27/05/2008 không chỉ là lúc ĐCV Vinh Thanh chia tay 3 tháng hè với các chủng sinh, mà còn “tiễn đưa” 37 thành viên (26 của giáo phận Vinh và 12 của Thanh Hóa) gắn bó lâu nhất với gia đình Chủng viện cho đến lúc này lên đường thi hành sứ vụ Chúa Giêsu ủy thác.

Đúng như cha Bề trên G.B Nguyễn Khắc Bá nói trong bài Báo cáo tổng kết niên khóa 2007-2008 trước sự hiện diện của Đức cha Phaolô Maria Cao Đình Thuyên, giám mục giáo phận Vinh và là giám đốc của ĐCV Vinh Thanh; Đức cha Giuse Nguyễn Chí Linh, giám mục giáo phận Thanh Hóa - phó giám đốc ĐCV; cha F.X. Võ Thanh Tâm, Tổng đại diện giáo phận Vinh; cha linh hướng Gioan TC Nguyễn Phước, quý cha giáo sư ĐCV Vinh Thanh, quý cha tại Toà giám mục Xã Đoài và khu vực thành phố Vinh; 110 chủng sinh của hai giáo phận Vinh và Thanh Hóa; các khách mời và 38 phụ huynh của khóa ra trường: Các chủng sinh khóa VII ra trường đợt này đánh dấu một bước chuyển biến mới trong chương trình đào tạo ứng sinh linh mục Vinh Thanh. Sở dĩ như thế là vì đây là lớp chủng sinh đầu tiên trải qua 2 năm dự bị. Như vậy, cùng với một năm đi thực tập, 37 chủng sinh này phải mất 9 năm trời mới rời ngôi trường đào tạo kỹ sư tâm hồn.

 
Thời gian kéo dài trong việc đào tạo là một cơ hội cho các chủng sinh tích lũy thêm kiến thức và kinh nghiệm, nhưng cũng là một sự thử thách về tính kiên trì. Chính vì vậy, ngày mãn khóa hôm nay là một niềm vui lớn lao cho hai giáo phận Vinh và Thanh Hóa, cho gia đình các chủng sinh và chính bản thân các ứng viên linh mục trong tương lai gần này.

Nhưng cũng vì gắn bó lâu dài với mái trường thân yêu, với môi trường đào tạo, nên tình cảm của các chủng sinh với gia đình chủng viện, với những người thầy tận tụy càng sâu sắc, đậm đà hơn, khiến giây phút chia tay của họ thật bùi ngùi. Cùng với những lời tri ân của các phụ huynh đối với quý Đức cha của hai giáo phận, quý cha giáo và quý ân nhân, một chủng sinh đại diện cho sinh viên khóa VII đã mượn lời của Quách Mạt Nhược để tỏ bày nỗi lòng của mình một cách riêng với những người thầy: “Mặt trời lặn rồi mọc lên, mặt trăng tròn rồi khuyết, nhưng ánh sáng mà người thầy rọi vào ta sẽ còn mãi trong cuộc đời”.

Các chủng sinh cũng trích vần thơ của Chế Lan Viên để nói lên nỗi day dứt của họ khi phải rời xa mái trường, xa rời các bậc cha anh và đàn em thân yêu trong các khóa IX, X và cả khóa VIII đang đi thực tập: “Khi ta ở chỉ là nơi đất ở, khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”.

Tưởng chừng chỉ có người ra đi nổi lên sóng lòng, nhưng cả những người ở lại cũng ngậm ngùi không kém. Bởi như một chủng sinh đại diện cho các anh em trong hai khóa IX và X đã lặp lại lời ai đó mà rằng: “Một lần gặp là vạn lần mơ”. Cho nên mấy năm trời huynh đệ ở bên nhau càng khiến họ thêm da diết, xúc động lúc chia tay:

“Em ở lại lo học hành tu dưỡng
Các anh đi sau một buổi tan trường
Chào bạn bè chào kỷ niệm vấn vương
Ve tiễn biệt bằng điệu sầu muôn thuở”.

Các Đại Chủng sinh ra trường năm nay cũng là điểm mới của ĐCV Vinh Thanh, khi đầu niên khóa năm nay họ đã được Ban giám đốc bổ nhiệm một cha điều hành mới: cha G.B Nguyễn Khắc Bá. Với sự trẻ trung của mình cha đã làm cho chủng viện có những bước tiến rõ rệt. Cụ thể như trong bài nhìn lại năm học 2007-2008 cha đã nêu lên một số điểm đạt được.

Về nhân bản, cha Bề trên cho biết là đã lấy chủ đề “Hiệp Nhất” của năm nay làm nền tảng, từ đó huấn luyện cách sống trong Chủng viện. Qua 9 tháng học qua, các chủng sinh đã sống cởi mở, chân thành và tích cực giúp đỡ, cộng tác với nhau hơn trong công việc.

Điều mà cha Bề trên muốn đạt được là giúp cho các chủng sinh sống một kinh nghiệm yêu thương, cảm thông… ngay trong gia đình ĐCV, để sau này khi làm linh mục họ biết nhạy cảm và bao dung hơn với anh chị em giáo dân.

Cũng từ chủ đề Hiệp Nhất, đời sống tu đức được đẩy mạnh. Từ giờ kinh nguyện, thánh lễ, đọc sách thiêng liêng và suy gẫm đều mời gọi các chủng sinh thực hiện nhiều hơn và đạt đến sự gắn kết sâu xa với Thiên Chúa.

Trong việc huấn luyện tri thức, trước sự đòi hỏi tầm mức chuyên sâu và đa diện của thời đại, dù Ban giảng huấn chưa có được đầy đủ, nhưng dẫu sao trong những năm gần đây, đặc biệt là năm qua, Ban điều hành đã mời thêm một số giáo sư ở các giáo phận, nhiều nhất là ở Sàigòn, về bổ sung kiến thức cho các sinh viên triết thần nơi đây để bám sát được sự gợi hướng của Công đồng Vatican II và Bản Dự Thảo Ratio của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.

Cũng với mục đích nâng cao kiến thức cho các chủng sinh, nhờ sự giúp đỡ của một số ân nhân, ĐCV đã nâng cấp Thư viện, mua thêm sách vở và trang bị hệ thống Internet qua một số máy vi tính được lắp đặt và kết nối.

Hơn bất cứ nơi nào hết, ĐCV là nơi đào tạo nhân sự để làm việc, để phục vụ. Do đó, trong năm vừa qua, Ban điều hành trung tâm huấn luyện các mục tử tương lai của Vinh và Thanh Hóa đã dành nhiều thời gian hơn cho các chủng sinh đi sinh hoạt tại các giáo xứ vùng sâu, vùng xa; thăm viếng các trẻ em mồ côi khuyết tật, những người đau khổ, già cả neo đơn; tư vấn, trợ giúp cho những người di cư…; và nhất là đã dành những ngày cuối tuần cho các chủng sinh năm cuối đi thực tập tại một số giáo xứ.

Khi thấy những bước tiến mới mà ĐCV ngày một đạt được lại đúng thời điểm mình phải lên đường, cũng để lại sự lưu luyến trong 38 chủng sinh. Nhưng vì lý tưởng họ đã sẵn sàng lên đường.

Trước lúc họ ra đi, với kinh nghiệm của vị mục tử tuổi đã ngoài 80 và là người chịu trách nhiệm về ĐCV, Đức cha Phaolô Maria đã căn dặn họ rằng: Anh em cần phải biết bám chặt vào Chúa để có sức mạnh ngõ hầu giữ gìn chính mình trước những cám dỗ, thử thách của thế trần, của thời đại và để có thể hoạt động kiên cường và hiệu quả hơn cho Giáo Hội.

Trước những sự giả trá, dối gian của cuộc đời, của xã hội đương đại đang tác động mạnh mẽ đến con người, Đức cha mời gọi các chủng sinh cần phải sống trung thực hơn để không làm biến chất chính mình, để giữ danh tiếng cho ĐCV và để bản chất của Giáo Hội được toàn vẹn.

Những khúc hát chia tay, những lời ca lên đường do chính các chủng sinh nơi đây sáng tác đã khép lại buổi lễ bế giảng càng làm cho phút rời trường trào dâng niềm vui nhưng cũng ngập đầy bịn rịn.

Nhìn lại những điều đạt được trong năm qua đối với ĐCV nói chung và đối với chủng sinh khóa VII nói riêng, trước hết mọi người nhận ra đó chính là do ơn Chúa ban. Vì vậy, mọi người đã tiến vào nhà nguyện để hiệp với hy tế của Đức Kitô dâng lên Thiên Chúa Cha tâm tình cảm tạ. Sự sốt sắng trong Thánh lễ quả nói lên lòng tri ân sâu xa của các vị hữu trách và của các chủng sinh đối với Thiên Chúa. Nhưng với Đức cha Giuse, người giảng trong Thánh lễ: Cách tạ ơn mà Đức Giêsu chờ đợi nhất nơi mỗi người không phải là cứ đi theo Người và không ngừng thốt lên lời cảm tạ, mà là ra đi đến với tha nhân, đến với những người khổ đau và loan báo tình yêu của Thiên Chúa cho họ như Đức Giêsu đã truyền bảo kẻ được Người thi ân trong Tin Mừng (x. Lc 8, 38-39).

Những lời trên đây của Đức cha phó giám đốc ĐCV như là lời căn dặn và là món quà sau cùng mà gia đình Chủng viện gửi tặng cộng đoàn về tham dự lễ bế giảng năm học 2007-2008, cách riêng cho 38 sinh viên khóa VII ra trường.

“Đất quê hương đang mở lòng thúc giục
Những bàn tay đem lý tưởng gieo trồng
Mong các anh sẽ sớm nở hoa hồng
Tỏa hương sắc điểm tô đời tươi đẹp”.