Tạ Ơn - Sám Hối - Phát Triển.
-----------------------------------
Sau buổi tĩnh tâm quý tại Toà Giám Mục, phái đoàn Phan thiết gồm Đức Giám mục Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Đức Ông Tổng Đại Diện J.B Lê Xuân Hoa, các linh mục hạt trưởng và 40 linh mục lên đường đi Nha trang dự lễ tạ ơn 50 năm thành lập Giáo phận Nha trang.
Hai Đức Giám Mục Nha Trang niềm nở đón tiếp các phái đoàn tại nhà khách Toà Giám mục.
Đức Ông JB Lê xuân Hoa, đại diện Giáo phận Phan thiết bày tỏ niềm vui cùng Giáo phận Nha trang trong dịp đại lễ, dâng lẳng hoa tươi với tâm tình tri ân Giáo phận Mẹ đã sinh ra Giáo phận Phan thiết.
Ban tổ chức tiếp đón ân cần các phái đoàn tại Đại chủng viện Sao biển.
Đêm diễn nguyện và Thánh lễ Tạ ơn đều xoay quanh chủ đề: Tạ Ơn, Sám Hối, Phát Triển.

I. DIỄN NGUYỆN

Đúng 7g30 tối ngày 4.5, chương trình diễn nguyện mừng Kim Khánh Giáo phận tại Đại chủng viện Sao biển với chủ đề : Giáo phận Nha trang với hành trình đức tin.

Tham dự đêm diễn nguyện có 10 Giám mục, 3 Đức Ông, đông đảo các linh mục, tu sĩ nam nữ và hàng ngàn khán giả ngồi chật hết khuôn viện rộng lớn của Đại chủng viện.

Đêm diễn nguyện tổ chức thật hoành tráng, bài bản theo ba nội dung chính là :tri ân, sám hối và phát triển.

A. Khai mạc:

• - Nghi thức khai mạc (Giáo xứ Bắc thành), chào mừng và giá»›i thiệu quan khách.
• - Khai diá»…n: diá»…n múa và hợp xÆ°á»›ng.
• - Đức Cha Phó Giuse Võ đức Minh, trưởng ban tổ chức, đọc diá»…n văn khai mạc.
• - Diá»…u hành: các Giáo Hạt, các Há»™i Dòng và các Ban mục vụ.
• - Hát múa: Tạ Æ¡n Thiên Chúa (Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ)

B. Ná»™i Dung:

1. Tri ân: Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ và Mến Thánh Giá Nha trang.

a. Diễn hoạ hình ảnh các vỉ chủ chăn.

• - Đức Cha Marcel Piquet Lợi ( +)
• - Đức Hồng y F.X Nguyá»…n Văn Thuận (+)
• - Đức Cha Phaolô Nguyá»…n Văn Hoà
• - Đức Cha Phêrô Nguyá»…n Văn Nho (+)
• - Đức Cha Giuse Võ Đức Minh.
  
  b. Nghi thức tri ân Nén hương tưởng niệm và bó hoa tri ân.
  
  c. Tâm tình tri ân: Dòng MTG Nha trang.
  
  2. Sám hối: Giáo xứ Bắc Thành, hoạt diễn với nội dung:

• - Ánh sáng Tin mừng soi chiếu nhân sinh
• - Khát vọng vượt sóng gió, đón nhận Tin mừng.

Hát múa: Nhìn lại quá khứ để tiến bước trong tin yêu( Dòng Phan sinh Thừa sai Đức Mẹ và Dòng Đức Bà Truyền giáo)

3. Phát triển: Đại chủng viện Sao biển, Dòng Ngôi Lời và dòng MTG Quy nhơn.

• - Những bông hoa Tin mừng
• - Yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ
• - Hiệp nhất nên má»™t.

C. Bế mạc:

• - Huấn từ của Đức Cha Chính Phaolô Nguyá»…n Văn Hoà
• - Cám Æ¡n của Ban tổ chức: Lm Giám đốc ĐCV Sao biển.
• - Hát múa: Tạ Æ¡n vá»›i Mẹ.( Giáo xứ Bắc Thành)

Đêm diễn nguyện kết thúc lúc 10 giờ, Các Giám Mục lên sân khấu cùng các ca đoàn, các đội múa và tất cả mọi người cùng hát vang bài ca: Chúng ta cùng đem Tin Mừng đi khắp đó đây. Loan tin, loan tin Chúa Trời yêu thương loài người.

II. THÁNH LỄ

Từ sáng tinh mơ, sân lễ đài chật cứng người dự lễ. Hàng rào danh dự dài hơn 500 m đón chào đoàn đồng tế.

Thánh lễ Tạ ơn bắt đầu lúc 5g30, tại công trường Ave Maria nhà thờ Chính Toà. Trong phẩm phục màu vàng, đoàn đồng tế nối dài từ Phòng thánh Nhà thờ Chính toà đến tận cổng lên Nhà thờ.

Sáng sớm, khí trời trong mát, gió biển lay nhẹ, sóng biển rì rào, cả cộng đoàn Dân Chúa sốt mến hát vang khúc ca Tạ ơn “ Năm Mươi Năm Giáo Phận” (Tác giả Mi Trầm).

ĐK: Năm mươi năm giáo phận, lòng hân hoan chúng con tạ ơn, vì biết bao ơn lành Chúa đã ban cho giáo phận. Xin dâng tiếng tạ ơn, tạ ơn Thiên Chúa. Xin dâng tiếng tạ ơn, tạ ơn mãi hoài.

• Con đường giáo phận trải dài năm tháng. Quy nhÆ¡n thân yêu, Sài gòn sinh ra ta. Nha trang sinh ra người con Phan thiết, dân Chúa kết lời tạ Æ¡n muôn đời.
• - Chúng con cảm tạ chủ chăn đã khuất: Đức Macxenlô, Đức Thầy Phêrô. Đức Phanxicô người cha yêu dấu. Xin Chúa thÆ°Æ¡ng ban niềm vui thiên đàng.
• - Chúng con cảm tạ chủ chăn Ä‘ang sống: Đức Cha Phaolô, Đức Thầy Giuse. Luôn luôn hy sinh vì danh Thiên Chúa, dẫn dắt giáo phận đẹp tÆ°Æ¡i muôn phần.

Đồng tế thánh lễ, có 12 Giám Mục:

- Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hoà, Giám mục Giáo phận Nha trang, Giám Quản Tông Toà Giáo Phận Ban Mê Thuộc, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt nam, chủ tế và giảng lễ.

• - Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám Mục Phó Nha trang, đặc trách Uá»· ban Thánh kinh.
• - Đức Cha Stêphanô Nguyá»…n NhÆ° Thể, Tổng Giám mục Tổng giáo phận Huế.
• - Đức Cha Lê Văn Hồng, Giám Mục Phụ Tá Tổng Giáo Phận Huế.
• - Đức Cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Giám mục Mỹ Tho, Chủ Tịch Uá»· Ban Giáo Lý Đức Tin.
• - Đức Cha Phaolô Nguyá»…n Thanh Hoan, Giám Mục Phan Thiết, Chủ Tịch Uá»· Ban Bác Ái Xã Há»™i.
• - Đức Cha Phêrô Trần Thành Chung, nguyên Giám mục Kontum.
• - Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh, Giám mục Kontum
• - Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri, Giám Mục Đà Nẵng, Đặc Trách Mục Vụ Hôn Nhân Gia Đình.
• - Đức Cha Antôn VÅ© Huy ChÆ°Æ¡ng, Giám mục HÆ°ng hoá, Chủ Tịch Uá»· Ban Giáo SÄ© Chủng Sinh.
• - Đức Cha Giuse Nguyá»…n Chí Linh, Giám Mục Thanh Hoá, Giám Quản Tông Toà Phát Diệm, Chủ Tịch Uá»· Ban Giáo Dân.
• - Đức Cha Phêrô Nguyá»…n Văn Đệ, Giám Mục Phụ Tá Bùi chu, Đặc Trách Mục Vụ Truyền Thông Xã Há»™i.
• - Đức Cha Giuse VÅ© Văn Thiên, Giám Mục Hải phòng, Đặc Trách Mục Vụ Giá»›i Trẻ.

Có 3 Đức Ông và 5 Cha Tổng Đại Diện.

• Đức Ông Giuse Maria Trần Thanh Phong, Nha trang.
• Đức Ông Phêrô Nguyá»…n Quang Sách, Nha trang.
• Đức Ông JB Lê Xuân Hoa, Phan thiết.
• Cha JB Huỳnh Công Minh, Sài gòn.
• Cha Phêrô Phùng Văn Tôn, HÆ°ng Hoá
• Cha Phaolô Lê Đức Huân, Đà lạt.
• Cha FX Đặng Đình Canh, Đà nẵng.
• Cha Vinh SÆ¡n Đặng Văn Tú, Xuân lá»™c.

Và hơn 200 linh mục đến từ nhiều giáo phận của Giáo hội Việt nam.

Đông đảo các tu sĩ nam nữ và hàng ngàn giáo dân từ các phái đoàn đại diện giáo xứ trong và ngoài giáo phận đã chung lời tạ ơn Thiên Chúa, Đấng đã ban tặng biết bao hồng ân trong hành trình nửa thế kỷ qua.

Mở đầu Thánh lễ Tạ ơn, có lời giới thiệu và chào mừng quý Đức Cha, quý Cha và quan khách.

• Công bố các tài liệu:
• Sắc chỉ của ĐGH Piô XII : Crescit Laetissimo, Thành lập Giáo phận Nha trang ngày 5 tháng 7 năm 1957
• Đôi dòng lịch sá»­ giáo phận.
• Sắc lệnh Toà thánh về Năm Thánh giáo phận.
• Sứ Ä‘iệp chúc mừng của ĐGH Bênêđictô XVI.
• Thánh lá»… Tạ Æ¡n.
• Cuối lá»…, Đức Cha Phó Giuse dâng lời cám Æ¡n, cha trưởng ban tổ chức Năm Thánh Giáo Phận bày tỏ lòng tri ân.
• Thánh lá»… kết thúc lúc 7giờ sáng. Mọi người về Toà Giám Mục dá»± tiệc liên hoan.

III. ĐÔI DÒNG LỊCH SỬ:

Ngày 11.11.1943, thừa sai Marcel Paul Raymond Piquet Lợi đựoc chọn làm Giám mục đại diện Tông toà Quy nhơn. Từ đó Đức Cha Piquet gắn bó với địa phận Quy Nhơn trên địa bàn các tỉnh Quãng nam, Quãng ngãi, Bình định, Phú yên, Khánh hoà và Ninh thuận.

1. Ngày 5.7.1957, Địa phận Nha trang ra đời.

Khi Toà Thánh thành lập địa phận Nha trang từ phần đất của các tỉnh Khánh Hoà, Ninh thuận(thuộc Quy nhơn) và Bình thuận, Bình tuy(thuộc Sài gòn) thì Đức Cha Piquet Lợi thành Giám Mục đầu tiên Đại diện Tông toà tại Nha trang.

Ngài đã thành lập nhiều giáo xứ. Ngày 15.9.1958 khai giảng khoá đầu tiên Tiểu chủng viện Sao biển. Đây cũng là ngày chính thức toà Giám mục Nha trang di chuyển về cơ sở tại 22 Duy tân và là ngày quyết định lập Dòng Khiềt tâm Đức Mẹ tại Bình cang do chính Đức Cha Piquet sáng lập. Khi địa phận thành lập, trên địa bàn đã có ba Hội Dòng nhập cư từ thập niêm 30 của thế kỳ 29: Xitô Mỹ ca, Lasan và Phanxicô.

Trực tiếp chăm lo cho gần 80 ngàn tín hữu, khi nhận Giáo phận Nha trang(1957), Đức Cha Piquet đã có 90 linh mục, gồm 14 địa phương, 22 thừa sai nước ngoài và 54 di cư từ bắc sông gianh.

Ngày 24.11.1960: Nha trang vui chung niềm vui của Giáo hội Việt nam, ngày Đức Gioan XXIII thành lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam, Đức Cha Piquet Lợi thành Giám mục Chính toà. Ngài càng chú trọng hơn vào vào hoạt động tông đồ và đời sống tâm linh.

Ngày 11.7.1966, vị thừa sai nửa thế kỷ ngược xuôi miền truyền giáo, vị Giám mục tiên khởi của giáo phận Nha trang chưa tròn 78 tuổi đời đã về với Chúa.

Cố Gauthier Báu, Tổng đại diện, nhiếp chính, điều hành giáo phận.

2. Giáo phận thời Đức cha FX Nguyễn Văn Thuận.

Ngày 4.5.1967, Toà thánh bổ nhiệm vị linh mục 39 tuổi kế vị Đức Cố Giám Mục 78 tuổi. Đức Cha FX Nguyễn Văn Thuận về nhận giáo phận ngày 10.7.1967. Thời ngài, giáo phận vươn lên cường tráng. Tuổi đời trẻ, vóc dáng và giọng nói ngài còn trẻ hơn nữa. Tại các giáo xứ ngài thăm viếng mục vụ, đồng bào lương giáo đều tới gần ngài hết sức và trầm trồ: Đẹp và Trẻ. Bốn năm sau, ngài còn mỉm cười khoe với mấy linh mục thân cận: trong hàng Giám Mục Việt Nam, tôi chỉ như một đứa trẻ.

Vị giám mục Việt nam tiên khởi của Giáo phận Nha trang đã trải nghiệm từng bước đường đời linh mục: Phó xứ, Giáo sư, Giám đốc chủng viện, Tổng đại diện, nên rất quen thuộc đối nhân xử thế, ngay cả trong cương vị mới tại giáo phận mới. Ngài là một trong những vị đồng sáng lập viên của Đài phát thanh chân lý Á châu tại thành phố Quezon, Manila, Philippines.

Tăng phẩm chất và đào tạo nhân sự là điểm nổi đầu tiên. Tiểu chủng viện và Hội Dòng được khuyến khích nâng cao chương trình đào tạo, gởi người theo đại học và du học. Số chủng sinh đã gia tăng nhiều: số đại chủng sinh từ 42 lên 147, số tiểu chủng sinh từ 200 lên 500 trong 4 chủng viện: Sao biển, Chúa Chiên Lành, Tinh hoa và Lâm bích. Chính tại Toà giám mục Nha trang, lần đầu tiên trong lịch sử Giáo Hội Việt Nam có những khoá tu nghiệp linh mục trẻ (miền Trung). Đây cũng là địa điểm chính của các khoá huấn luyện tông đồ giáo dân: Cursillos, Ban hành giáo, công lý và hoà bình, phong trào Focolare.

Những năm thuộc thập niêm 1970, ngài cho thành lập thêm một số giáo xứ vùng Cam ranh và Ninh thuận. Việc quản lý giáo xứ mau mắn đi vào quy hoạch.

Phân chia tách biệt.

Khi chuẩn bị đã tạm ổn, ngày 30.1.1975, Toà Thánh công bố tân giáo phận Phan thiết trên địa bàn các tỉnh Bình thuận, Bình tuy; còn trên địa bàn Khành hoà và Ninh thuận vẫn là địa phận Nha trang gồm 101.768 tín hữu kitô trong tổng số dân tám trăm ngàn.

Ngày 24.4.1975 Toà Thánh công bố Tổng Giám Mục Phó Sài gòn là Đức cha FX Nguyễn Văn Thuận. Ngày 7.5.1975, sau khi trao trọng trách và chia sẽ kinh nghiệm cho Đức cha Phaolô Nguyễn Văn hoà, Đức Cha FX lên đường đi Sài gòn.

3. Giáo phận hơn 30 năm với Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hoà.

Ngài về giáo phận khi bầu trời còn mịt mù và mặt đất thường nứt nẻ vì chiến tranh. Nhưng từ từ trời sáng hơn, đẹp hơn. Toà giám mục được phép tổ chức các cuộc tĩnh tâm hàng năm cho linh mục, tu sĩ. Khi có thể, từng một vài ứng viên chức linh mục đựoc thánh hiến.

Cung cách sống và làm việc của ngài vẫn mang dáng dấp chân thành và dè dặt, nhẹ nhàng, đúng là trong tinh thần và chân lý như châm ngôn đời giám mục của ngài.

Từ năm 1985 giáo dân lại tuần tự được thấy vị giám mục chủ chăn về thăm giáo xứ và cử hành bí tích thêm sức, các linh mục và tu sĩ từ từ được hoán chuyển. Các thánh đường được hầu hết đại tu hoặc xây mới thật khang trang. Giáo phận hiện có hơn 70 giáo xứ và giáo họ biệt lập, một phần ba trong số này đựoc thiết lập thời Đức Cha Phaolô. Các Nhà Dòng phát triển về cơ sở, nhân sự và trình độ chuyên môn. Đại chủng viện Sao biển cho liên giáo phận Nha trang, Quy nhơn và Ban mê thuộc thật hoành tráng chính thức hoạt động từ năm 1991. Về mặt nhân sự có nhiều linh mục và nam nữ tu sĩ được gởi đi du học tại nước ngoài.

Số linh mục và tu sĩ gia tăng đáng kể. Theo thống kê năm 2006, giáo phận có:

• Linh mục: 179 (Triều 116, Dòng 63)
• Nam tu sÄ©: 121. Nữ tu sÄ©: 652
• Đại chủng sinh: 35
• Giáo xứ : 73
• Giáo họ: 19
• Gia đình Công giáo: 52.615
• Giáo dân: 191.576
• Giáo lý viên: 1.929

Nhiều dòng tu được cũng cố và mở thêm cộng đoàn. Hoạt động mục vụ thêm đa dạng, đặc biệt là lãnh vực phục vụ trẻ em mồ côi, chậm phát triển, bệnh nhân phong, người già neo đơn.

Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nho được bổ nhiệm làm Giám mục phó vào năm 1997. Ngài quan tâm đặc biệt đến việc hội nhập văn hoá, công tác xã hội và đào tạo ơn gọi cũng như nhân sự. Chúa đã gọi ngài về năm 2003 với tuổi đời 66.

Ngày 15.12.2005, Đức Cha Giuse Võ Đức Minh được tấn phong tại Đà lạt. Ngài tựu chức ngày 1.1.2006 để bước sang năm mới với công việc miệt mài.

Một trong những công việc chính yếu hôm nay của toàn thể giáo phận là tổ chức Năm Thánh, kỷ niệm 50 năm giáo phận Nha trang, trong tâm tình tri ân sám hối và quyết tâm phát triển.

Trong tập kỷ yếu giáo phận Nha trang, Đức Cha Phaolô Nguyễn văn Hoà đã viết những tâm tình như tổng kết hành trình 50 Giáo phận: Trong luân thư kỷ niệm 300 năm Đức Giám mục đầu tiên đặt chân trên đất Nha Trang ( 1 tháng 9 năm 1671), Đức Cố Hồng Y FX Nguyễn Văn Thuận, nguyên giám mục kính yêu của Giáo phận Nha trang chúng ta đã viết: “Chúa quan phòng đã khấng chọn một chỗ khó nghèo trong Miền Nam: đất Nha trang, địa phận nhà chúng ta để đón tiếp Đức Giám Mục đầu tiên, nơi một giáo xứ khiêm tốn, thời ấy còn gần biển, đó là giáo xứ Chơ Mới”; rồi ngài đã điểm lại bước chân Tông đồ lên đất Nha trang, tình hình địa phận từ thế kỷ 17 cùng với những hoạt động tông đồ của mọi thành phần dân Chúa, vượt qua những thăng trầm của lịch sử; để sau cùng ngài cô động lại trong tâm tình đầy “Vui mừng và hy vọng” : “ Khi nhắc lại 300 năm lịch sử địa phận nhà, tôi chắc rằng lòng anh em cảm động, biết ơn hãnh diện và tin tưởng” (trích Luân thư ký ngày 1 tháng 9 năm 1971).

Nay, trong Năm Thánh mừng 50 năm thành lập giáo phận Nha trang (1957-2007), chúng ta gần hai trăm ngàn tín hữu của Chúa Kitô, gồm Giám mục, linh mục, tu sĩ, chủng sinh và giáo dân, một lòng một ý với nhau, trong niềm cảm động biết ơn hãnh diện và tin tưởng, đồng tuyên xưng trong lời Kinh Năm Thánh:“từ dòng máu tử đạo, Cha đã làm cho dân Cha ngày càng phát triển; nhờ đó, các giáo phận được thiết lập. Cách đây 50 năm, giáo phận Nha trang chúng con đã ra đời”…

• Năm mÆ°Æ¡i năm là “Năm Thánh”, “Năm Hồng Ân”, theo truyền thống Thánh kinh.
• Năm mÆ°Æ¡i năm biết được cả mệnh trời theo truyền thuyết của hiền nhân (NgÅ© thập tri thiên mệnh).
• Năm mÆ°Æ¡i năm quý giá nhÆ° vàng trong kinh nghiệm của dân gian ( Lá»… Vàng- Kim Khánh).

Vì thế, dịp kỷ niệm Năm Mươi Năm chính là một mốc điểm quý báu để ghi lại những chặng đường lịch sử của giáo phận thân yêu trong tâm tình:

“Tri ân”: đối với Thiên Chúa và các Bậc tiền nhân;

“Sám hối” về những giới hạn, vụng về và lỗi phạm của mình để vươn tới tương lai làm cho giáo phận được “Phát triển” trong “Vui mừng và hy vọng”, “trong tinh thần và chân lý”, nhằm phát huy di sản cao quý của Tổ Tiên, trong tình hoà thuận và yêu thương của những người con trong đại gia đình giáo phận.

Cầu chúc cho anh em được đầy tràn phúc lộc của Chúa cách riêng trong Năm Thánh. Ước mong anh chị em kiên trì và hợp nhất trong tinh thần phúc âm của Chúa Kitô “hiền lành và khiêm nhường”, hầu “trong mọi sự làm cho Thiên Chúa được hết lòng yêu mến”, khi nhiệt tâm dấn thân sống đạo hôm nay bằng nổ lực yêu thương và phục vụ mọi người, vì “Ngài đã yêu thương họ đến cùng”.

Lm. Nguyễn Hữu An