Hôm nay, 23/2/2017, một mốc son đánh dấu bước chuyển mình lớn lao trong lịch sử cộng đoàn 2 giáo họ Tân Lập và Vĩnh Lộc, một trang sử mới được mở ra để viết tiếp những khúc ca hào hùng trong hành trình sống và lưu truyền Đức tin. Đó là, cùng với việc đón nhận quyết định thành lập tân Chuẩn giáo xứ Tân Vĩnh, cộng đoàn nơi đây còn được chào đón tân linh mục quản nhiệm tiên khởi Giuse Phạm Đình Trị.

Hiện diện trong ngày vui cùng với bà con giáo dân tân Chuẩn giáo xứ Tân Vĩnh, có Đức cha Phaolô, chủ chăn giáo phận. Ngoài ra, còn có sự hiện diện của quý cha trong ngoài giáo hạt Can Lộc, cùng đông đảo quý khách và bà con giáo dân xứ mẹ Kim Lâm.

Tân Lập và Vĩnh Lộc đều là những họ Đạo có chiều dài về mặt lịch sử và chiều sâu về đời sống Đạo của giáo phận, nguyên thuộc giáo xứ Kim Lâm và đều nằm trên địa bàn thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

Vào khoảng giữa thế kỷ XIX, có 8 gia đình Công Giáo thuộc giáo xứ Trại Lê di cư đến đây lập nghiệp, mà nay thuộc địa bàn thị trấn Nghèn. Họ đã dùng cột đáy dựng lên một nhà nguyện để cùng nhau kinh nguyện sớm hôm. Nhóm nhỏ giáo dân này đã mau chóng phát triển thành một họ đạo của giáo xứ Trại Lê và lấy tên là Tân Lập. Sau một thời gian trực thuộc giáo xứ Tràng Đình, đến năm 1921, giáo họ Tân Lập được chuyển về trực thuộc giáo xứ Kim Lâm cho đến nay.

Trước năm 1945, có một số người thuộc họ Vực Vịt và họ Ba Già thuộc giáo xứ Trại Lê đến lập nghiệp ở xóm Rạn, phía Tây Bắc cầu Nghèn thuộc xã Thiên Lộc trước đây, nay thuộc thị trấn Nghèn. Số người chuyển đến ngày càng đông và trở thành một họ đạo, lấy tên họ là Vĩnh Lộc, trực thuộc giáo xứ Trại Lê. Đến năm 1954, giáo họ Vĩnh Lộc được nhập về giáo xứ Kim Lâm.

Ngần ấy thời gian hình thành và phát triển, Tân Lập và Vĩnh Lộc được hút nhựa sống từ cội rễ ân đức của các Bậc Tiền Nhân. Sức sống của cộng đoàn nơi đây được thấm đẫm bởi mồ hôi, nước mắt và cả máu xương của những chứng nhân anh dũng. Gia sản truyền thống mà 2 giáo họ được kế thừa là đức tin kiên vững, lòng nhiệt huyết, tình yêu mến Thiên Chúa và Giáo Hội của bao thế hệ cha ông đã dám sống chứng tá Tin Mừng giữa bao biến thiên thời cuộc. Đời sống Đức tin của 2 giáo họ không ngừng đi lên từng ngày: Tổng số nhân danh của 2 giáo họ hiện tại là 2.953, các hội đoàn lớn mạnh với nhiều hoạt động mục vụ ý nghĩa… Tất cả làm nên một bức tranh xứ đạo vừa cổ kính nhưng sầm uất với nhiều nét hiện đại và tươi mới.

Căn cứ thỉnh nguyện thư của HĐMV giáo họ Tân Lập và giáo họ Vĩnh Lộc, cùng với ước mong của hơn 2.953 giáo dân nơi đây, Bề trên giáo phận đã quyết định thành lập Chuẩn giáo xứ mới mang tên Tân Vĩnh gồm 2 giáo họ Tân Lập và Vĩnh Lộc, tách từ giáo xứ Kim Lâm, thuộc giáo hạt Can Lộc. Đây là một hình thức cộng đoàn đặc biệt trong Giáo Hội, được dành cho các giáo họ có đủ điều kiện nhưng vì một lý do nào đó mà chưa thể nâng lên giáo xứ. Trụ sở Chuẩn giáo xứ đặt tại giáo họ Tân Lập, thuộc thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

Quả thật, hôm nay là một ngày trọng đại phúc trùng lai với cộng đoàn Tân Vĩnh, khi cùng với quyết định thành lập Chuẩn giáo xứ mới, Đức Giám mục giáo phận Vinh đã bổ nhiệm cha Giuse Phạm Định Trị chính thức trở thành linh mục quản nhiệm tiên khởi của cộng đoàn này.

Chia sẻ niềm vui với cộng đoàn trong thánh lễ, vị chủ chăn giáo phận mong muốn bà con 2 giáo họ đồng tâm hiệp nhất xây dựng tân Chuẩn giáo xứ Tân Vĩnh ngày càng thăng tiến về mọi mặt để hướng tới thành lập giáo xứ vào một ngày không xa. Với cha tân quản nhiệm Giuse, ngài ước mong cha Giuse biết luôn chăm lo cho đoàn chiên đã được giao phó trong tinh thần Tin Mừng và giáo huấn của Hội Thánh.

Một trang sử mới đã được mở ra cho cộng đoàn Tân Vĩnh. Thế hệ Tân Vĩnh hôm nay có quyền tự hào về nguồn gốc và thành quả của mình, nhưng chắc chắn sẽ không dừng lại ở đó. Gợi nhắc lại lịch sử, nhìn lại các biến cố đã qua, người con Tân Vĩnh đã và đang kế tục, gìn giữ và điểm tô trang sử vàng của mảnh đất này.

Jos. Trọng Tấn