[dangngocan]

KÝ SỰ CỦA PHÓNG VIÊN NHÀ TRỜI

Ngày…tháng…sau năm 2002, đoàn người đông đảo đến cửa Thiên Đàng, Thánh Phê-rô hỏi người thứ nhất :
- Con tên gì ?
- Thưa Thánh, con tên là Tê-nê-cha,
Thánh Phê-rô trừng mắt :
- Cái gì? đứng sang bên kia.
Thánh Phê-rô hỏi người thứ hai :
- Con tên gì ?
- Thưa Thánh, con tên là Tê-ghê-cha,
Thánh Phê-rô nổi sùng :
- Bậy bạ, đúng sang bên kia.
Do đông người quá, thánh Phê-rô nói :
- Các người tự khai…
- Thưa Thánh, con tên là The-le-chà, con tên là The-le-xa, con tên là Thè-rê-cha, con tên là…
Thánh Phê-rô ngắt lời :
- Thôi thôi! Im lặng để Ta suy nghĩ.
Thánh Ngài móc túi lấy điện thoại di động bấm số gọi vào trong Thiên Đàng xổ một tràng dài thứ tiếng cổ ngữ nước nào đó, lắc lắc đầu. Ngài bấm sô khác khạc ra thứ tiếng nước nào khác, lại lắc lắc đầu. Rồi bấm số khác dùng nhiều thứ tiếng hiện đại Ấn Độ, Trung Quốc, Nga, Đức, Anh… hỏi trong Thiên Đàng có Nữ Thánh nào mang tên như lời khai của đoàn người đứng ở cửa Thiên đàng không? Ngài lấy ống tay áo lau mồ hôi đang chảy trên gương mặt. Lại bấm số, lần nầy Thánh Ngài nói thao thao bất tuyệt sùi bọt mép nói tiếng Pháp giọng lơ lớ… Ngài gục gật đầu lẩm nhẩm :”ờ hóa ra là như thế, trần gian hội nhập văn hóa tên chính thức là Nữ Thánh Thérèse, đọc theo tiếng địa phương ra là như vậy”, Ngài nói :
- Ta đã liên hệ được Thánh Quan Thầy của các Chị rồi, nhưng hôm nay Thánh nhân bận xuống trần gian tham gia các nơi mừng bổn mạng của mình là Thérèse, không biết chừng nào về, có khi say xỉn nằm vất đâu đó không chừng, các Chị chịu khó chờ Thánh về nhận vào…Thánh Phê-rô hỏi tiếp số người còn lại :
- Con tên gì?
- Thưa Thánh, con tên là Ma-ri-a.
- Trong Thiên đàng có rất nhiều Thánh nữ mang tên Ma-ri-a, con có gì chứng minh con là Ma-ri-a nào không?
Người nầy lấy trong túi xách lấy ra một “bức ảnh” đưa cho thánh Phê-rô. Ngài xem qua, rồi trừng mắt nói :
- Trên Thiên đàng làm gi có thánh Ma-ri-a nào “đầu đội khăn đống, mặc áo dài 4 thân màu mè thế này”, tạm đứng qua bên kia.
Thánh Phê-rô hỏi người kế tiếp :
- Con tên gì?
- Thưa Thánh, con tên là Ma-ri-a.
- Có gì chứng minh?
Người nầy mở vòng đeo cổ xuống trao cho Thánh Phê-rô. Ngài xem qua, nhíu mày nói :
- Trời đất! Ta đã làm nhiệm vụ nầy 2000 năm rồi, các Thánh trong Thiên đàng Ta thuộc nằm lòng trong bàn tay, làm gì có thánh Ma-ri-a nào “mình trần, đầu đội băng dắt mấy cái lông chim, mặt đen vẻ lằng hoằng, cổ đeo một cái đầu lâu, tay phải cầm một xâu toàn răng là răng, răng nanh, ranh cha, răng con, tay trái cầm cây giáo giết người thế kia”, kinh tởm quá… qua đứng chung với chị kia!

Phóng viên tui thấy mặt thánh Phê-rô xanh lè vì giận, đầu không còn sợi tóc nào mà tay cứ cào cào bứt bứt, tui đành phải bước tới trước mặt Ngài trình bày :
- Thưa Thánh, vì chức nghiệp của con là ký giả, lên lên xuống xuống Thiên đàng – Dương gian, và đi nhiều nơi nên con biết việc này, con xin báo cáo với Ngài… nói chung là là…giáo hội các nước như Việt Nam, Phi Châu… nói chung là là…các nước những quốc gia chậm tiến chủ trương “hội nhập văn hóa, đời vào đạo…” nói chung là là…các Thợ vẽ ngành Hội họa và các Thợ đẽo ngành Điêu khắc, họ vẽ, họ đẽo hình, tượng Đức Mẹ Ma-ri-a theo hình dáng những phụ nữ thời xa xưa của nước họ, như phụ nữ anh hùng Phi Châu thì thì…phụ nữ Việt Nam thì là… nói chung là… dựa theo mẫu sự tích các bà Triệu, bà Trưng, áo dài khăn đống… nói chung là là...
Thánh Phê-rô ngắt lời, thôi Ta hiểu rồi, nghỉa là đạo Chúa ở trần thế, vẽ hình, tạc tượng Đức Thánh Trinh Nữ Maria giống như những người đàn bà thời cổ của nước họ đặt lên bệ tôn kính. Ngài nói tiếp :
- Nầy anh Phóng viên lại đây xem những ảnh, những tượng phụ nữ này có “đúng là Mẹ Thiên Chúa không?”
- Dạ bẩm Thánh Ngài, xin Ngài nói nhỏ nhỏ kẻo ở trần thế nghe thấy thì không ổn. Việc nầy con không có ý kiến, bởi rất dể bị lên án là rối đạo ạ!
- Anh giữ cửa giúp Ta một chút, Ta vào Thiên Đàng mời Chúa Ngôi Hai ra “nhìn xem những phụ nữ này có phải là Mẹ của Ngài không?”
- Dạ không được, con, người phàm xác thịt không kham nổi vụ nầy đâu…
Tui liếc mắt thấy hỏa tiển đang khai hỏa tới giờ bay, bèn ba chân bốn cẳng dọt chui vào hỏa tiển, đóng cửa lại …duýt!




(Ảnh bên trái "Đức Mẹ Phi Châu" ảnh bên phải "Đức Mẹ La Vang" Việt Nam)

Hỏa tiển mắc cái chi kỷ thuật, đáp khẩn cấp xuống vùng cao nguyên nước Việt Nam, hình ảnh đầu tiên đập vào tầm mắt tui là cái tháp Nhà thờ có tượng con gà trống trên chót vót, bên dưới hàng hàng lớp lớp con người tuôn vào lễ, hội gì đây. A! thì ra là xứ Hoa đào có hồ Xuân Hương…Tui đang bồn chồn không kịp về Tòa soạn giao bài thì lòng tự an ủi, trong cái rủi có cái may, mình lại có thêm tin tức sốt dẻo. Nghề của chàng mà…
Tui lủi lủi chen vào lòng Nhà thờ Chánh Tòa Đà Lạt đứng ở hàng đầu gần cung thánh, tay mân mê máy ảnh đưa lên đưa xuống, ý tỏ cho mọi người biết đừng hòng đuổi tui vì tui là Phóng viên… Tui thấy Đức Giám Mục ngồi ghế hỏi giáo lý các em sắp nhận lãnh bí tich Thêm sức.
Bổng có một Bé trai độ khoảng 12 tuổi giơ tay xin phát biểu. Đức Giám Mục tay chỉ Bé hỏi :
- Con có ý kiến gì phải không?
- Kính thưa Đức Cha, vừa rồi trong dịp nghỉ Tết Nguyên Đán, con được cùng Ba Má đi Huế và viếng Thánh Địa La-vang, dẫn đi chổ này nơi nọ, con thấy có nhiều tượng người Mẹ bồng con hình dáng khác nhau không giống như tượng Đức Mẹ ở nhà thờ ta. Ba Má con nói là tượng Đức Mẹ. Vậy, xin Đức Cha cho chúng con biết, chúng con phải tôn kính tượng Đức Mẹ nào ạ?
Đức Giám Mục gật gật đầu, tằng hắng ho khan, tay thò vào túi móc khăn ra chậm trán … nói :
- À! à! câu hỏi của con Đức Cha nhường lại cho Cha Xứ các con trả lời…
Lúc này tui bạo hẳn lên, với ý đồ cần phải có câu trả lời chánh thức của Giáo quyền cao cấp, tui bước lên cất tiếng :
- Kính thưa Đức Cha, con là Phóng viên tờ báo… xin Đức Cha nói rõ hơn về câu hỏi của Bé để con đăng báo ạ!
- Chào ông Phóng viên nhà Trời, chuyện nầy không ngờ ông cũng tò mò, tôi khuyên ông nên quan sát các Nhà thờ quanh đây, đó là câu trả lời của tôi.
Tui bần thần không ngờ bị Đức Giám Mục chơi cho một vố; đã không được câu trả lời chánh thức lại còn bị đày vác giò đến các Nhà thờ hầu tìm ra đáp án “Hội nhập văn hóa” là sao? Đem “đạo vào đời hay đem đời vào đạo?”
Tui không biết phải làm gì, nhưng không thể ngồi suông chờ Tổ kỷ thuật sửa chữa hỏa tiễn, tui tự nhủ còn thì giờ ta cứ đến các Nhà thờ quanh Đà Lạt xem sao. Tui đến giáo xứ Cầu Đất, Chi Lăng, Bạch Đằng, Du Sinh, Đa Thiện, Lang Biang, mỗi nơi tôi đánh một vòng trong ngoài nhà thờ, đặc biệt nhà thờ Lang Biang giáo dân là người Thượng, tất cả các nhà thờ này không thấy có tượng Thánh nào kể cả tượng Mẹ Ma-ri-a vẫn với hình ảnh như xưa, lạ nhỉ! “Giáo phận này có hay không hội nhập văn hóa dân tộc?”
Tui đã hiểu ; câu trả lời của Đức Cha, đầu óc tui thiên về ý này bởi Giám Mục Giáo Phận là Giám Mục của các Giám Mục,
Tui hí hửng nhưng có cái gì xung đột trong quyết định có hay không viết bài in trên báo? !!! Phóng viên tui nghĩ rằng :” Hội nhập văn hóa đôi khi là điều kiện cần nhưng không bao giờ là điều kiện đủ để Tin Mừng được đón nhận…” Chính cái thực tế có tới mấy trăm triệu người Ấn Độ bỏ Ấn Giáo và truyền thống văn hóa Ấn Độ, mà theo Hồi Giáo và văn hóa Hồi Giáo !




(Ảnh bên trái "Nữ Vương Hòa Bình", ảnh bên phải "Me Thiên Thiên Chúa" Âu Châu).

Trên đường trở lại hỏa tiễn, tui tự bằng lòng với mình hiểu ra một ít về hội nhập văn hóa mảng hội họa và điêu khắc, cần phải biết về “kiến trúc”, tui tạt vào Tòa Giám Mục tìm tài liệu cho chắc ăn. Tui thấy trên bàn tiếp khách có để quyển sách bìa “đỏ” có những dòng chữ :

hội đồng giám mục việt nam
ủy ban giám mục về văn hóa

bốn mươi năm
sau vatican hai
nhìn lại

Ô hay! quả Trời không phụ lòng người, đúng là buồn ngủ gặp chiếu manh. Sách ghi lưu hành nội bộ, phát hành Mùa Vọng 2002, tui lướt nhanh khẩn trương đọc, tìm những nơi có từ “kiến trúc”, hết quyển sách 345 trang, với 17 đề tài của quí tác giả : - “Sứ Điệp của Đức Hồng y Paul Poupard”, Chủ Tịch Hội Đồng Giáo Hoàng về Văn Hóa, - “Vatican hai : Cộng Đồng vĩ đại và hiện đại”, của Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, - “Giáo Huấn của Vatican hai sau bốn mươi năm ban hành”, của Đức Cha Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Tổng Giám Mục giáo phận tp.HCM, Phó Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, - “Vatican hai nhìn lại”, của Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, Chủ Tịch Ủy Ban Giám Mục về Văn Hóa, và những bài khác tác giả đa số là Linh Mục. Nhưng không thấy nơi nào trong các đề tài đề cập đến “Kiến trúc hội nhập văn hóa”. Tui định đọc lại lần nữa thì điện thoại reo yêu cầu tui mau chóng trở vể hỏa tiễn tiếp tục hành trình.
Tuy trong sách không đề cập về Lễ Phục, sự thay đổi rỏ nét là “áo” của Chủ tế có thêm 2 màu : Màu hồng và màu vàng bất thành văn do “màu phụng vụ” vẫn là 4 màu : Đỏ, Trắng, Tím, Xanh.




(Ảnh bên trái Thánh Đường giáo xứ Thủy Giang - Vũng Tàu xầy cất cuối thập niên 1980, ảnh bên phải mô hình Nhà thờ Chánh Tòa Gp Bà Rịa, khởi công cuối năm 2007, thi công được 60% công trình).

Nhớ đến hôm nào, chui vô thân tàu, hí hửng mong sao, chóng đến Thiên Tào…
Lòng buồn dạt dào, bài viết thế nào, không bỏ công lao, nộp cho Toạn… Sòa! (Tòa soạn).

Bổng một tiếng nổ long trời lở đất, hoả tiễn vở vụn từng mảnh nhỏ, lửa đỏ rực trời xẹt tứ tung như có ngàn sao xẹt, ôi thôi! Mình chết mất, hồi tưởng như lần phi thuyền Challenger bị tai nạn hôm nào, tui la ú ớ lạy Chúa … , tui ngồi lên, mồ hôi ướt đầm, mình còn sống đây mà, thì ra tui …chiêm bao, đồng hồ vừa gõ xong 12 tiếng, nghĩa là “0” giờ…cũng “0” ngày tháng năm… quyển sách có bìa màu đỏ nằm không thứ tự trên đầu giuờng…

LỜI BÀN CỦA ANH GIÁO DÂN

Hội nhập văn hóa dù có hay không thay đổi gì trong “kiến trúc” thì cuối cùng vẫn cứ là câu hỏi “làm gì?”.
- Đã làm gì để Giáo hội địa phương không đánh mất bản sắc của mình khi vẫn là hiệp thông trong Giáo hội hoàn vũ?
- Đang làm gì cho những cố gắng gặp gỡ giữa văn hóa và đức tin?
- Sẽ làm gì khi đạo chỉ có thể là “đạo ở giữa đời”, và khi “đời” chỉ có thể là đời “được dựng nên cho ơn giải thoát nếu đời biết quy về với đạo?”.

<Theo đó, mỗi tín hữu, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn đã sống và phải sống như thế nào để giới thiệu cho nhau và cho đồng bào mình khuông mặt thật của Đức Giêsu ;
- là Sự Thật tròn đầy,
- là Sự Sống viên mãn,
- là Tình Thương vô biên, đồng thời là Đường dẫn đến thực tại đó là những thực tại đáp lại khát vọng thâm sâu của trí tuệ, của bản năng sinh tồn của con tim mỗi người?.>
- (Trích đoạn bài Giáo Huấn của Vatican hai sau bốn mươi ban hành, của Đức Cha Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, TGM Gp Tp.HCM, Phó CT Hội Đồng Gm VN.)

ĐẶNG NGỌC ẨN