DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Tại sao tá» 100 USD lại in hình chân dung Benjamin Franklin?
Người đăng
Thông điệp
Quản lý
Ngày tham gia: 14/05/2009 Bài gửi: 1048 Số lần cám ơn: 8 Được cám ơn 79 lần trong 75 bài viết
gửi: 14.06.2019 Tiêu đề: Tại sao tá» 100 USD lại in hình chân dung Benjamin Fr
Nhiá»u ngÆ°á»i Việt nam thÃch tá» 100 đô của Mỹ, nhÆ°ng chắc không mấy ai tò mò tá»± há»i:
- Chân dung trên tá» tiá»n nà y là ai ?
Má»™t số ngÆ°á»i Ä‘oán có lẽ đó là má»™t vị Tổng thống nà o đó của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Thá»±c ra đó không phải chân dung của Tổng thống nà o của Hoa Kỳ, mà là chân dung của má»™t ngÆ°á»i đóng vai trò quan trá»ng trong Lịch sá» Hoa Kỳ còn hÆ¡n hầu hết các Tổng thống.
Äó là má»™t ngÆ°á»i khổng lồ của lịch sá» nhân loại. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘a tà i. Má»™t nhà phát minh và sáng chế hà ng đầu. Má»™t nhà kinh doanh tà i ba. Má»™t nhà tÆ° tưởng xuất sắc. Má»™t chÃnh khách lá»—i lạc. Má»™t trong những ‘NgÆ°á»i Cha Láºp Quốc’ (Founding Fathers) và Anh hùng dân tá»™c của Hoa Kỳ. Trong lịch sá» nhân loại khó có ai có thể sánh được vá» tà i năng và ảnh hưởng vá»›i con ngÆ°á»i nà y. Ông là BENJAMIN FRANKLIN.
Benjamin Franklin sinh ngà y 17 tháng 1 năm 1706 tại phố Milk, Boston. Cha Ông, Josiah Franklin, là ngÆ°á»i là m nến, xà phòng và bán hà ng tạp hóa. Mẹ ông là vợ thứ hai của Josiah. Benjamin là con thứ 15 trong 17 ngÆ°á»i con của cha mình.
Do việc là m ăn của ngÆ°á»i cha sa sút, năm lên 10, Benjamin buá»™c phải thôi hẳn việc há»c ở trÆ°á»ng. Năm 12 tuổi, Ben bắt đầu là m công việc của má»™t thợ in cho xưởng in của anh trai James. Do ham há»c, cáºu Ä‘á»c ngấu nghiến má»i thứ sách báo cáºu có được.
Năm 1721, James Franklin láºp ra má»™t tá» báo lấy tên là New England Courant. Äây được coi là tá» báo Ä‘á»™c láºp đầu tiên ở xứ sở nà y. Khi đó, Ben tỠý muốn là m má»™t ngÆ°á»i viết bà i cho báo nhÆ°ng bị từ chối. Cáºu bèn gá»i bà i theo bÆ°u Ä‘iện vá»›i bút danh là Mrs Silence Dogood, có vẻ nhÆ° của má»™t mệnh phụ. Và tháºt bất ngá», những bà i của cáºu đã thu hút được sá»± quan tâm đặc biệt của dÆ° luáºn. Nó nêu ra những vấn Ä‘á» xã há»™i mà rất nhiá»u thà nh phần quan tâm. Tuy nhiên, James đã rất khó chịu khi phát hiện ra tác giả của những bà i viết nà y chÃnh là thằng oắt em trai mình !
17 tuổi, Benjamin bá» nhà tá»›i Philadelphia để tìm việc là m. Những năm sau đó, chà ng trai phải váºt lá»™n mÆ°u sinh. Chứng kiến sá»± trì trệ của xã há»™i, năm 1727, Franklin láºp ra má»™t há»™i lấy tên là Junto, gồm “những ngÆ°á»i thợ và thÆ°Æ¡ng nhân hy vá»ng hoà n thiện chÃnh mình đồng thá»i hoà n thiện cá»™ng đồngâ€.
Việc xuất hiện của Junto châm ngòi cho phong trà o hình thà nh các tổ chức xã há»™i và nghá» nghiệp khác nhau ở Philadelphia. Má»™t trong những hoạt Ä‘á»™ng quan trá»ng của Junto là đá»c sách. Äể có nhiá»u sách cho má»i ngÆ°á»i Ä‘á»c, Franklin đã láºp ra Library Company of Philadelphia (Công ty thÆ° viện Philadelphia). Tiá»n mua sách do các há»™i viên đóng góp và các Ä‘á»™c giả trả phà khi mượn sách. Công ty nà y vẫn tồn tại cho đến ngà y nay và trở thà nh má»™t trong những thÆ° viện vÄ© đại nhất thế giá»›i.
Năm 1730, Franklin thà nh láºp xưởng in của riêng mình, đồng thá»i láºp ra tá» báo The Pennsylvania Gazette. Tá» báo nà y nhanh chóng trở thà nh diá»…n Ä‘Ã n bà n vá» việc cải cách xã há»™i. Vá»›i tÆ° cách chủ bút và là ngÆ°á»i viết những bà i quan trá»ng Ä‘á» xuất những tÆ° tưởng cách mạng, Benjamin Franklin nhanh chóng có được uy tÃn của má»™t nhà cải cách thông thái.
Con tem Franklin
.
Cùng năm, Franklin nháºn là cha của má»™t đứa bé tên là William và không cho biết mẹ nó là ai. Ông đã nuôi William cho đến khi ngÆ°á»i nà y trưởng thà nh và được chÃnh Ông dà n xếp để là m thống đốc New Jersey rồi trở thà nh nhân váºt hoà n toà n bất đồng chÃnh kiến vá»›i Ông: William là ngÆ°á»i bảo hoà ng, trong khi Benjamin Franklin là nhà cải cách.
Tháng 9 năm đó, Franklin kết hôn (không hôn lá»…) vá»›i bà Deborah Read, ngÆ°á»i đã từng có 2 Ä‘á»i chồng. Sau nà y, há» có vá»›i nhau 2 ngÆ°á»i con. Năm 1731, Franklin trở thà nh má»™t trong những nhà lãnh đạo của Há»™i Tam Äiểm ở Mỹ. Ông bắt đầu viết sách vá» tôn chỉ và hoạt Ä‘á»™ng của há»™i nà y.
Năm 1743, Ông sáng láºp Há»™i Triết Há»c Mỹ. Trong những năm tháng đó, vốn kiến thức mà ông tÃch lÅ©y được vá» khoa há»c và kỹ thuáºt đã Ä‘Æ°a Ông lên tầm má»™t nhà khoa há»c thá»±c thụ.
Ông phát hiện ra là có 2 loại Ä‘iện và gá»i chúng là điện âm và điện dÆ°Æ¡ng. Ông nêu ra nguyên lý bảo toà n Ä‘iện tÃch. Ông phân loại được các chất thà nh chất dẫn Ä‘iện và chất cách Ä‘iện, nhỠđó đã không gặp nguy hiểm vá» tÃnh mạng khi thu Ä‘iện từ các đám mây. Ông là ngÆ°á»i đầu tiên phát hiện ra sá»± khác nhau giữa hÆ°á»›ng gió trong cÆ¡n bão và hÆ°á»›ng di chuyển của cÆ¡n bão, má»™t Ä‘iá»u rất quan trá»ng đối vá»›i dá»± báo bão. Ông tìm ra nguyên lý là m lạnh bằng hiện tượng bay hÆ¡i và đã tạo ra được nhiệt Ä‘á»™ âm 14 Ä‘á»™ C trong môi trÆ°á»ng mùa hè bằng cách cho ether bay hÆ¡i.
Ông có những sáng chế Ä‘i và o lịch sá» khoa há»c kỹ thuáºt. Trong số đó có:
- Cột thu lôi,
- KÃnh 2 tròng, lin,
- KÃnh 2 tròng,
- ÔÌng thông tiểu má»m,
Năm 1753, Franklin được trao tặng Huy ChÆ°Æ¡ng Copley của Há»™i Hoà ng Gia Anh giống nhÆ° Viện Hà n lâm Khoa há»c..
Năm 1762, Ông được Äại há»c Oxford trao bằng tiến sÄ© danh dá»±.
Trong Ä‘á»i sống xã há»™i, Franklin cÅ©ng có những đóng góp lá»›n lao. Ông đã:
- Láºp ra công ty cứu há»a đầu tiên tại Mỹ;
- Thà nh láºp viện hà n lâm Philadelphia .Thá»±c chất là trÆ°á»ng đại há»c;
- Thà nh láºp viện hà n lâm Philadelphia .Thá»±c chất là trÆ°á»ng đại há»c;
- Cùng vá»›i Tiến sÄ© Thomas Bond thà nh láºp bệnh viện Pennsylvania .Bệnh viện đầu tiên ở Mỹ ;
Cuối tháºp niên 1740, Franklin bắt đầu các hoạt Ä‘á»™ng vá»›i tÆ° cách quan chức chÃnh quyá»n. Ngoà i các chức vụ trong chÃnh quyá»n thà nh phố và vùng Pennsylvania .Khi đó chÆ°a phải là má»™t bang của HCQ Hoa Kỳ, vì chÆ°a có liên bang. Ông còn đảm nhiệm công tác ngoại giao vá»›i Anh Quốc và Pháp..
Năm 1751, Ông được bầu và o quốc hội Pennsylvania.
Năm 1754, Franklin lãnh đạo phái Ä‘oà n Pennsylvania tham gia Äại há»™i Albany. Tại đó, Ông Ä‘Æ°a ra má»™t tuyên ngôn vá» Liên Minh Thuá»™c Äịa. Mặc dù tuyên ngôn không được thông qua, nhÆ°ng nó là cÆ¡ sở vá» tÆ° tưởng cho Hiến Pháp Hợp Chủng Quốc sau nà y.
Từ 1757 đến 1762, Franklin sống ở Anh để già nh tâm lá»±c cho cuá»™c đấu tranh chống lại các đặc quyá»n đặc lợi của má»™t số nhân váºt Hoà ng Gia Anh tại Mỹ và đòi quyá»n lợi kinh tế và chÃnh trị cho các thuá»™c địa của Anh trên đất Mỹ.
Năm 1763, Franklin thay mặt chÃnh quyá»n Pennsylvania đứng ra dẹp má»™t cuá»™c nổi loạn. Những ngÆ°á»i tham gia cuá»™c nổi loạn nà y khi đó Ä‘ang tiến hà nh má»™t cuá»™c trả thù tà n bạo đối vá»›i những ngÆ°á»i Indian Mỹ ,ngÆ°á»i ‘da Ä‘á»â€™. NhÆ° váºy, Franklin đã giúp ngÆ°á»i Indian Mỹ tránh được má»™t cuá»™c thảm sát. Sau vụ đó, Franklin lá»›n tiếng lên án những quan Ä‘iểm phân biệt chủng tá»™c hiện Ä‘ang khá phổ biến trong dân chúng gốc Âu.
Trong các năm từ 1764 đến 1774, Franklin liên tục có mặt ở châu Âu để váºn Ä‘á»™ng cho công cuá»™c giải phóng thuá»™c địa Mỹ khá»i sá»± cai trị của Hoà ng Gia Anh. Äến năm 1775 thì Ông trở thà nh phần tá» nguy hiểm nhất trong mắt Hoà ng Gia Anh. Tháng 3 năm đó, Ông rá»i Anh Quốc trở vá» Mỹ.
Ngà y 5 tháng 5 năm 1775, chiến tranh cách mạng Mỹ bắt đầu. Trong cuá»™c chiến nà y, má»™t số vùng mà sau nà y là các bang đã liên kết vá»›i nhau chống lại sá»± cai trị của Hoà ng Gia Anh. Franklin được chá»n là m đại diện của Pennsylvania tham gia Äại Há»™i Thuá»™c Äịa lần 2.
Năm 1776, Franklin tham gia má»™t ban gồm 5 ngÆ°á»i soạn thảo TUYÊN NGÔN ÄỘC LẬP trên cÆ¡ sở bản của Thomas Jefferson. Tháng 12 năm 1776, Franklin tá»›i Pháp vá»›i tÆ° cách công sứ Hoa Kỳ và là m việc tại đó mãi tá»›i 1785. Trong thá»i gian đó, Ông đã thuyết phục chÃnh quyá»n cá»™ng hòa Pháp tham gia liên minh quân sá»± vá»›i Hoa Kỳ. Uy tÃn của Ông ở Pháp lá»›n đến mức việc treo chân dung của Ông trong nhà trở thà nh mốt. Má»™t ngÆ°á»i là le Ray Chaumont đã thuê há»a sÄ© Duplessis vẽ chân dung ông. Äến nay, nguyên bản của bức chân dung nà y vẫn còn được treo trong Phòng Tranh Chân Dung Quốc Gia ở Washington DC, và đó chÃnh là bản gốc của chân dung Ông trên tá» 100 đô Mỹ.
Năm 1785, khi trở vá» Mỹ, Franklin đã trở thà nh ngÆ°á»i có ảnh hưởng thứ hai ở đất nÆ°á»›c nà y, chỉ sau George Washington.
Những năm tháng cuối Ä‘á»i, Ông dà nh hết tâm sức cho công cuá»™c giải phóng nô lệ, chủ yếu là ngÆ°á»i da Ä‘en gốc Phi.
FRANKLIN LÀ NGƯỜI DUY NHÂÌT ÄỂ LẠI CHá»® Kà TRONG CẢ 4 VÄ‚N KIỆN LẬP QUÔÌC CỦA HOA KỲ, TRONG ÄÓ CÓ TUYÊN NGÔN ÄỘC LẬP VÀ HIÊÌN PHÃP.
Benjamin Franklin cÅ©ng có năng khiếu và tham gia hoạt Ä‘á»™ng nghệ thuáºt. Ông từng chÆ¡i mấy loại nhạc cụ và sáng tác nhạc. Ông là há»™i viên Há»™i Nghệ Thuáºt Hoà ng Gia Anh nhiá»u năm. 200 năm sau, và o năm 1956, há»™i nà y đã láºp ra Huy ChÆ°Æ¡ng Benjamin Franklin để trao tặng cho những tà i năng nghệ thuáºt xuất sắc.
VỠquan điểm Tôn giáo, Franklin tin và o Chúa Jesus.
VỠđức hạnh, cả Ä‘á»i Ông luôn giữ vững 13 đức tÃnh: ôn hòa, kÃn tiếng, ngăn nắp, quyết Ä‘oán, tiết kiệm, siêng năng, chân thà nh, công bằng, Ä‘iá»u Ä‘á»™, sạch sẽ, tÄ©nh tại, giản dị, khiêm tốn (temperance, silence, order, resolution, frugality, industry, sincerity, justice, moderation, cleanliness, tranquility, chastity, humility).
Benjamin Franklin mất ngà y 14 tháng 4 năm 1790 tại Philadelphia.
PhÆ°Æ¡ng Nam
Nguồn website Giáo Pháºn Vỉnh Long _________________Totus Tuus ego sum
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn