DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - PhÆ°Æ¡ng pháp ra Ä‘á» thi hay kiểm tra giáo lý
Người đăng
Thông điệp
Chuyên viên
Ngày tham gia: 11/08/2007 Bài gửi: 823 Số lần cám ơn: 35 Được cám ơn 440 lần trong 288 bài viết
gửi: 11.04.2010 Tiêu đề: PhÆ°Æ¡ng pháp ra Ä‘á» thi hay kiểm tra giáo lý
BÀI KIỂM TRA GIÃO LÃ
Mùa hè sắp đến, các lá»›p giáo lý Ä‘ang chuẩn bị bế giảng. Kiểm tra giáo lý và thi giáo lý là những hoạt Ä‘á»™ng cần thiết trong tiến trình giảng dạy giáo lý, nhất là trÆ°á»›c khi và o hè. Thế nhÆ°ng việc kiểm tra giáo lý dÆ°á»ng nhÆ° chÆ°a được quan tâm đúng mức, Ä‘á» kiểm tra còn nhiá»u vấn Ä‘á» cần bà n. Và đối vá»›i nhiá»u giáo lý viên, việc ra Ä‘á» thi hay kiểm tra là gánh nặng, đối vá»›i ngÆ°á»i khác, việc ra Ä‘á» thi có thể là qua loa chiếu lệ. Äã đến lúc chúng ta nên nhìn lại má»™t lần vá» mục Ä‘Ãch và phÆ°Æ¡ng pháp ra Ä‘á» thi hay kiểm tra giáo lý.
I. THI HAY KIỂM TRA GIÃO Là ÄỂ LÀM GÃŒ?
Xin khẳng định ngay rằng việc thi hay kiểm tra giáo lý hoà n toà n không phải để thá» thách, đánh đố hay thanh lá»c các em. Tất cả các em há»c viên giáo lý Ä‘á»u được Chúa Kytô má»i gá»i sống cuá»™c sống thân tình vá»›i NgÆ°á»i.
NhÆ° thế, không giống nhÆ° các môn há»c ở trÆ°á»ng ngoà i Ä‘á»i, các kỳ thi giáo lý không có ý định loại trừ bất cứ thà sinh nà o. Việc kiểm tra cÅ©ng hoà n toà n không phải là giỠđể giáo lý viên giải lao, bá»›t giảng bà i! Do đó, để soạn Ä‘á» thi giáo lý hữu hiệu và có thể giúp các em thăng tiến, thiết tưởng chúng ta cần xác định mục Ä‘Ãch của việc thi hay kiểm tra giáo lý.
1. Äể giúp các em nhá»› lại bà i há»c
Má»™t cách lý tưởng, Ä‘á» kiểm tra giáo lý phải là m cho các em nhá»› lại bà i đã há»c trong má»™t thá»i gian nà o đó, má»™t tháng, ná»a há»c kỳ, má»™t há»c kỳ hay má»™t năm há»c. Vì bà i thi có mục Ä‘Ãch gợi nhá»› bà i há»c, giúp các em đến gần vá»›i Äức Kytô nhá» hiểu biết NgÆ°á»i, việc kiểm tra giáo lý không thể là những câu đánh đố hay là m rối trà các em.
Những câu há»i nhÆ° “Tin Mừng Thánh Gioan dùng hình ảnh “đoà n chiên†bao nhiêu lần?†rõ rà ng mang tÃnh đánh đố hay chuyên môn quá hÆ¡n là câu há»i: “Hãy kể dụ ngôn vá» con chiên lạc trong Tin Mừng Matthêuâ€. Hoặc câu há»i: “Năm Chúa Giêsu ra Ä‘á»i có đúng là năm 1 của Công Nguyên hay không? Tại sao?†có lẽ không cần thiết cho bằng ý nghÄ©a của Mầu Nhiệm Nháºp Thể.
2. Äể kiểm tra kiến thức, tâm tình các em và khÃch lệ các em há»c giáo lý
Bà i thi hay kiểm tra giáo lý là má»™t trong những cách giúp giáo lý viên biết các em đã há»c được những gì, mình dạy thế nà o, hiệu quả ra sao… Không phải há»… các em ngồi yên trong lá»›p, mắt nhìn lên bảng là đương nhiên các em hiểu bà i và hiểu vá» Äức Kytô cÅ©ng nhÆ° sống gắn bó vá»›i NgÆ°á»i. Mặt khác, có khi các em nhá»› thuá»™c lòng bà i há»c, nhÆ°ng cách dạy của giáo lý viên có những sÆ¡ hở là m các em há»c bà i y nhÆ° há»c ở trÆ°á»ng ngoà i.
Nếu nhÆ° thế thì việc nhá»› bà i vở sẽ không có mối liên hệ nà o vá»›i cuá»™c sống các em. Kiểm tra giáo lý có mục Ä‘Ãch xem các em hiểu bà i được bao nhiêu, nhá»› bà i đến mức nà o và nhất là các em sống mầu nhiệm được bao nhiêu phần trong Ä‘á»i các em. Vì váºy cần thiết phải có những câu “Em hiểu nhÆ° thế nà o… em có tâm tình gì… em quyết tâm thế nà o khi em há»c bà i…â€.
Những kỳ thi giáo lý sôi nổi cÅ©ng là dịp khÃch lệ các em hăng say há»c há»i Lá»i Chúa. Thi giáo lý thà nh công là sau kỳ thi, các em Ä‘i há»c đầy đủ và chuyên cần hÆ¡n.
3. Äể giúp giáo lý viên Ä‘iá»u chỉnh việc dạy giáo lý của mình
Xin lÆ°u ý ngay rằng có thể anh chị có cách dạy hay, phù hợp sÆ° phạm và đã thà nh công nhiá»u. NhÆ°ng có má»™t Ä‘iá»u chắc chắn, trình Ä‘á»™ các em, hoà n cảnh các em và tâm hồn các em ở từng thá»i Ä‘iểm và từng khu vá»±c không giống nhau. Do đó không thể nói rằng vì tôi đã dạy thà nh công lá»›p Thêm Sức năm há»c X ở giáo xứ Y thì tôi cÅ©ng sẽ thà nh công ở lá»›p Và o Äá»i năm há»c Z ở giáo xứ A.
Bởi vì có nhiá»u yếu tố chi phối kết quả giảng dạy, trong đó có yếu tố Ä‘á»i sống đạo của các em, thì việc giáo lý viên nhìn lại mình và nhìn lại công việc giảng dạy của mình là điá»u cá»±c kỳ cần thiết. Bà i kiểm tra giáo lý là má»™t trong những cách đánh giá hiệu quả. NhỠđó, giáo lý viên sẽ Ä‘iá»u chỉnh dần dần và ngà y cà ng dạy giáo lý có kết quả tốt đẹp hÆ¡n.
4. Äể phụ huynh hiểu biết hÆ¡n vá» con em mình
Hầu nhÆ° lá»›p giáo lý nà o cÅ©ng có phiếu liên lạc giáo lý để giúp trÆ°á»ng giáo lý cÅ©ng nhÆ° từng giáo lý viên thông báo cho phụ huynh biết vá» tình trạng há»c hà nh của các em. Trong phiếu liên lạc, có ghi số ngà y nghỉ của các em, nháºn xét của giáo lý viên, và của Cha Phụ Trách giáo lý nếu cần.
Có má»™t chi tiết quan trá»ng mà phụ huynh nhìn và o sẽ biết con em mình há»c hà nh thế nà o, ấy là điểm bà i kiểm tra giáo lý và kinh bổn. NhÆ° thế, bà i kiểm tra giáo lý là công cụ hữu Ãch để giáo lý viên và phụ huynh có cách liên lạc vá»›i nhau và thông tin cho nhau dá»… dà ng nhất. CÅ©ng chÃnh vì tiện Ãch nà y mà bà i kiểm tra cần phải được chăm chút kỹ lưỡng.
II. THẾ NÀO LÀ MỘT ÄỀ THI GIÃO Là HOÀN HẢO?
Ra Ä‘á» thi không phải là việc dá»… dà ng, cứ nhìn và o bà i há»c rồi đặt câu há»i. TrÆ°á»›c khi đặt bút viết hay mở máy tÃnh đánh máy Ä‘á» thi, giáo lý viên nên là m hai Ä‘iá»u quan trá»ng: cầu nguyện và đặt ra mục tiêu cho bà i kiểm tra.
Giáo lý viên nà o cÅ©ng biết rằng cầu nguyện để Chúa giúp chúng ta thá»±c hiện Ä‘iá»u Chúa muốn má»™t cách hữu hiệu và lợi Ãch cho các em. Và mục tiêu cÅ©ng cần phải đặt ra để không há»i lan man, há»i những Ä‘iá»u không cần thiết hay quá khó. Ãt ra ngÆ°á»i ra Ä‘á» kiểm tra phải nhá»› rằng má»™t Ä‘á» thi hoà n hảo phải bảo đảm Ãt là những Ä‘iá»u sau đây:
1. TÃnh đáng tin cáºy:
Má»™t Ä‘á» thi đáng tin cáºy là má»™t Ä‘á» thi mà bất cứ giám khảo nà o chấm cÅ©ng đồng ý vá»›i đáp án và cho Ä‘iểm giống nhau. Má»™t Ä‘á» thi gây tranh cãi hoặc má»™t Ä‘á» thi mà má»—i ngÆ°á»i có thể chấm má»—i kiểu thì không phải là đỠthi đáng tin cáºy. Và dụ “Có bao nhiêu vị thánh Tông đồ?†Câu trả lá»i là mÆ°á»i hai là đúng. NhÆ°ng nếu có em lý luáºn rằng thêm Thánh Matthia thay thế cho GiuÄ‘a Iscariốt thì thà nh mÆ°á»i ba. Rất có lý. Em khác nói mÆ°á»i bốn, bởi vì Thánh Phaolô được gá»i và chá»n là m Tông đồ dân ngoại. ChÃnh xác.
Váºy câu há»i “Có bao nhiêu vị thánh Tông đồ†chÆ°a đáng tin cáºy. Có thể đặt lại câu há»i nhÆ° sau: “Trong khi Ä‘i giảng đạo, Chúa Giêsu chá»n bao nhiêu vị Thánh Tông đồ? Em hãy kể tên (giáo lý viên ra Ä‘á» có thể ghi: tất cả mÆ°á»i hai vị, bốn vị đầu tiên hay những vị mà em nhá»›, tuỳ bà i thi).
Hoặc nếu ra câu há»i: “Hãy kể hai mầu nhiệm chÃnh trong Äạoâ€, rồi đáp án là mầu nhiệm Nháºp Thể và mầu nhiệm Phục Sinh, và khi các em nêu mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi hay mầu nhiệm Thánh Thể lại cho là sai, thì e rằng đó chÆ°a phải là câu há»i giáo lý hoà n hảo và cách chấm bà i ấy cÅ©ng không đúng và không công bằng.
2. TÃnh hợp lý:
Má»™t Ä‘á» thi hợp lý trÆ°á»›c hết phải là đỠthi gồm những câu há»i vá» chÆ°Æ¡ng trình đã dạy và đã há»c. Trừ khi giáo lý viên dặn kỹ trÆ°á»›c rằng các em hãy ôn lại chÆ°Æ¡ng trình năm trÆ°á»›c để là m bà i đầu năm, còn thì các Ä‘á» thi phải há»i vá» các bà i đã há»c. Không thể há»i bất cứ câu nà o giáo lý viên nghÄ© ra tuỳ hứng.
Chẳng hạn chÆ°Æ¡ng trình giáo lý RÆ°á»›c Lá»… Lần Äầu chÆ°a nói nhiá»u vá» Chúa Thánh Thần, thì khoan hãy há»i: “Chúa Thánh Thần là m gì trong thế giá»›i?â€. CÅ©ng đừng há»i những Ä‘iá»u mà chÃnh giáo lý viên cÅ©ng không biết trả lá»i thế nà o. Má»›i đây có má»™t giáo lý viên há»i thế nà y: “Em hãy cho biết Chúa Giêsu láºp bà tÃch Thánh Thể ngà y tháng năm nà o.†Chúa Æ¡i, lúc nà o thì trả lá»i được chứ ngà y tháng năm nà o thì chúng con không biết và không tÃnh nổi. Chẳng lẽ phải nói là ngà y X tháng Y năm thứ mấy Philatô là m quan tổng trấn (?!)
Má»™t Ä‘á» thi cÅ©ng chÆ°a được coi là hợp lý khi là m cho các em lúng túng. Những Ä‘iá»u Chúa đã dạy rõ rà ng trong Tin Mừng thì đừng há»i các em là điá»u ấy có quan trá»ng không. Há»i nhÆ° váºy vô tình chúng ta chÆ°a tôn kÃnh Lá»i Chúa và là m cho các em không thấy được tÃnh cách tuyệt đối của Lá»i.
III. MỘT Sá» HÃŒNH THỨC RA ÄỀ THI
CÅ©ng nhÆ° các kỳ thi ở trÆ°á»ng há»c ngoà i Ä‘á»i, bà i thi giáo lý có thể có nhiá»u hình thức khác nhau. Giáo lý viên có thể chá»n má»™t, hai hoặc nhiá»u hình thức há»i trong má»™t bà i thi hay kiểm tra.
1. ÄÆ°a ra câu há»i và thà sinh trả lá»i
Äây là hình thức thi truyá»n thống. Äá» thi dạng nà y có lợi Ãch là dá»… ra Ä‘á», cứ muốn kiểm tra phần nà o là đặt câu há»i cho phần đó. NhÆ°ng Ä‘á» thi dạng nà y có hai cái bất tiện: má»™t là chấm bà i rất mất thá»i gian, nhất là khi các em trả lá»i dà i dòng hoặc để chắc ăn, các em chép nguyên bà i há»c! Và dụ câu há»i: “Em hãy cho biết có mấy bà tÃch. Hãy kể ra.†Thế là có em trả lá»i xong còn định nghÄ©a từng bà tÃch, kể luôn các nghi thức, Ä‘iá»u kiện lãnh nháºn v.v…
Bất tiện thứ hai là ngÆ°á»i ra Ä‘á» không kiểm soát được các em sẽ trả lá»i thế nà o, chẳng hạn có khi chẳng biết đúng hay sai, hoặc câu trả lá»i vượt ra ngoà i dá»± tÃnh của ngÆ°á»i ra Ä‘á», và khi chấm chỉ còn cách ngồi cÆ°á»i! Có lần tôi ra Ä‘á» kiểm tra: “Em hãy kể vắn tắt việc thiên thần truyá»n tin cho Äức Mariaâ€. Má»™t em trả lá»i bắt đầu thế nà y: “Lúc Äức Maria Ä‘ang là m việc trong bếp thì có thiên thần đến gá»i…†Tôi ngá»› ra vì theo nếp nghÄ© bình thÆ°á»ng, chắc lúc thiên thần truyá»n tin thì Mẹ Ä‘ang cầu nguyện. (NhÆ°ng nghÄ© lại cÅ©ng hay, nhá» những câu trả lá»i bất ngá» mà chúng ta hiểu hÆ¡n vá» các em và có khi cÅ©ng nảy sinh ra ý má»›i!)
2. Trắc nghiệm khách quan
Trắc nghiệm khách quan được hiểu là bà i thi có câu há»i và có các câu trả lá»i sẵn được đánh thứ tá»± A, B, C, D, thà sinh phải chá»n má»™t câu đúng hoặc má»™t câu đúng nhất. Và dụ: “Chúa Giêsu phán rằng lÆ°Æ¡ng thá»±c của NgÆ°á»i là : A. cÆ¡m bánh má»—i ngà y. B. châu chấu và máºt ong. C. Thánh à Chúa Cha. D. bánh và rượu nho. Câu trả lá»i đúng là câu C.
Ra Ä‘á» thi dạng nà y rất mất giá», nhÆ°ng được hai cái lợi: chấm bà i nhanh và đáng tin cáºy. Bất cứ giám khảo nà o cÅ©ng chấm giống nhau và cho Ä‘iểm nhÆ° nhau. Dạng bà i thi nà y hiện rất phổ biến trên thế giá»›i và cÅ©ng Ä‘ang được áp dụng trong nhiá»u kỳ thi ở Việt nam. Tuy nhiên chúng tôi thiển nghÄ©, không phải lúc nà o cÅ©ng có thể áp dụng loại Ä‘á» thi nà y trong giáo lý má»™t cách hiệu quả, vì những lý do sau đây:
a) Có những kiến thức giáo lý không thể ra Ä‘á» dạng nà y, vì có nhiá»u nguy hiểm. Chẳng hạn nếu chúng ta ra Ä‘á» thế nà y: “Äức Chúa Trá»i có mấy ngôi: A. hai ngôi. B. ba ngôi. C. bốn ngôi, thì rõ rà ng Ä‘á» thi có vẻ ngây ngô quá. Äó là chÆ°a kể những câu trả lá»i sai lạc hiển nhiên nhÆ° thế sẽ là điá»u rất phản giáo dục trong giáo lý, có thể ăn sâu và o trà óc non ná»›t các em vá»›i những háºu quả rất tai hại.
b) Má»™t Ä‘á» trắc nghiệm khách quan được coi là hay và hữu hiệu là khi có những câu trả lá»i song song vá» cấu trúc và vỠý, và những câu trả lá»i đó tÆ°Æ¡ng tá»± vá» nhiá»u mặt, để thà sinh không thấy câu trả lá»i đúng ngay tức khắc. Trong giáo lý, Ä‘iá»u nà y rất khó thá»±c hiện, và nhÆ° đã nói ở trên, việc là m cho các em hoang mang vá» các chân lý là rất không nên khuyến khÃch. Do đó Ä‘á» thi dạng nà y phải được soạn kỹ, có khả năng chuyên môn và chỉ nên ra thi cho các kỳ thi giáo lý dà nh cho các em giá»i.
c) Thi giáo lý cần phải có phần tìm hiểu tâm tình và thái Ä‘á»™ sống của các em. Do đó nếu má»™t bà i thi mà chỉ gồm toà n những câu trắc nghiệm A, B, C thì mục Ä‘Ãch nà y hoà n toà n không đạt được. Chẳng lẽ lại Ä‘i há»i các em: “Sau khi há»c bà i vá» Há»™i Thánh, em cảm thấy: A. Em yêu mến Há»™i Thánh hÆ¡n. B. Em cÅ©ng không có tâm tình gì v.v… nghe ra có vẻ hÆ¡i ngô nghê và cÅ©ng nguy hiểm!
3. Äiá»n và o chá»— trống
Má»™t hình thức ra để kiểm tra giáo lý có lẽ hiệu quả hÆ¡n hết là cho các em Ä‘iá»n và o chá»— trống. Có thể Ä‘iá»n và i từ hay cả câu. Äá» thi nà y có nhiá»u thuáºn lợi.
Thứ nhất, ngÆ°á»i ra Ä‘á» kiểm soát được câu trả lá»i của các em. Chẳng hạn nhÆ°: “Chúa ban cho Äức Mẹ bốn đặc ân cao trá»ng, má»™t là ____, hai là _____, ba là ______, và bốn là _____â€. Chắc chắn các em sẽ dá»… trả lá»i đúng, Ãt là má»™t phần.
Thứ hai, loại Ä‘á» nà y giúp các em nhá»› bà i há»c ngay cả khi nhìn và o Ä‘á» bà i. NhÆ° trên đã nói, má»™t trong những mục Ä‘Ãch của bà i thi giáo lý là giúp các em nhá»› bà i há»c, do đó giáo lý viên nên táºn dụng má»i cÆ¡ há»™i để đạt mục Ä‘Ãch nà y. DÄ© nhiên không phải là gợi ý cho các em trả lá»i mà không cần há»c bà i.
Thứ ba, loại Ä‘á» thi nà y dá»… chấm, và quan trá»ng hÆ¡n, việc chấm bà i mang Ä‘á»™ tin cáºy cao. Vì câu trả lá»i đã được kiểm soát ngay từ khi ra Ä‘á», giáo lý viên không sợ các em sẽ viết lung tung vô nghÄ©a.
Tuy nhiên, loại Ä‘á» thi nà y cÅ©ng giống nhÆ° trắc nghiệm khách quan, rất cần suy nghÄ© cẩn tháºn để các câu há»i được rõ rà ng và hợp lý.
IV. KẾT LUẬN
Bà i kiểm tra giáo lý cần thiết vá» nhiá»u mặt, và giáo lý viên cần chuẩn bị Ä‘á» thi kỹ cà ng nhÆ° khi soạn bà i dạy giáo lý. NhÆ°ng cÅ©ng nhÆ° khi dạy giáo lý, chúng ta nên chú ý, chÃnh Chúa Giêsu là Thầy dạy, chúng ta là ngÆ°á»i phát ngôn cho NgÆ°á»i. CÅ©ng váºy, các em nhá»› được Lá»i Chúa là do Thánh Thần của NgÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng: “Äấng Bảo Trợ là Thánh Thần Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Äấng đó sẽ dạy anh em má»i Ä‘iá»u và sẽ là m cho anh em nhá»› lại má»i Ä‘iá»u Thầy đã nói vá»›i anh em†(Ga 14,26). Tuy váºy, việc cá»™ng tác vá»›i Chúa Giêsu và Chúa Thánh Thần để là m cho các em hiểu và nhá»› các mầu nhiệm là điá»u cần thiết. Cầu xin Chúa Phục Sinh cho giáo lý viên chúng ta cảm nháºn và sống các mầu nhiệm để rao giảng hữu hiệu.
Gioan Lê Quang Vinh
Quản lý
Ngày tham gia: 18/04/2009 Bài gửi: 300 Số lần cám ơn: 21 Được cám ơn 31 lần trong 30 bài viết
gửi: 07.10.2010 Tiêu đề:
Cảm Æ¡n chuyen gia vì bà i viết rất có Ãch cho những ai Ä‘ang và sẽ dạy giáo lý ở các giáo xứ, giáo há»!
Tuy nhiên con thấy thá»±c trạng của nhiá»u giáo xứ và giáo há» là trình Ä‘á»™ của các giáo lý viên, nhất là khả năng sÆ° phạm của há»!!!
Thiết nghÄ© việc táºp huấn ra Ä‘á» thi cho các giáo lý viên và táºp huấn nghiệp vụ sÆ° phạm là rất cần thiết! _________________ Tôi là m được má»i sá»± trong Äấng ban sức mạnh cho tôi
Má»i ghé thăm:
http://giaoxucaycam.net
http://giaoxutanloc.net/
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn